-
1 वृषभस्कन्ध
vṛishabhá-skandhamfn. having shoulders like a bull, broad-shouldered R.
-
2 वृषभस्वर्गविधान
vṛishabhá-svargavidhānan. N. of wk.
-
3 वृषभस्वामिन्
-
4 वृषभ
vṛishabhámfn. (cf. ṛishabha) manly, mighty, vigorous, strong (applied like vṛishan to animate andﾠ inanimate objects) RV. AV. ;
m. (ifc. f. ā) a bull (in Veda epithet of various gods, as of Indra, Bṛihas-pati, Parjanya etc.;
according to Sāy. = varshayitṛi, « a showerer of bounties, benefactor») RV. etc.;
the chief, most excellent orﾠ eminent, lord orﾠ best among (in later language mostly ifc., orﾠ with gen.) ib. ;
the zodiacal sign Taurus VarBṛS. ;
a partic. drug (described as a root brought from the Himâlaya mountains, resembling the horn of a bull, of cooling andﾠ tonic properties, andﾠ serviceable in catarrh andﾠ consumption) Bhpr. ;
the hollow orﾠ orifice of the ear L. ;
N. of Daṡad-yu RV. ;
of an Asura slain by Vishṇu Hariv. (v.l. ṛish-);
of one of the sons of the 10th Manu MārkP. ;
of a warrior MBh. ;
of a son of Kuṡâgra Hariv. (v.l. ṛish-);
of a son of Kārtavīrya BhP. ;
(with Jainas) of the first Arhat of the present Avasarpiṇī Col.;
of a mountain in Giri-vraja MBh. Hariv. etc.;
(in astron.) of the 28th Muhūrta;
(ā) f. N. of the three lunar mansions (viz. of Maghā, Pūrva-phalgunī, andﾠ Uttaraphalgunī) VP. (cf. vīthi;
of a river MBh. (ī). f. a widow L. ;
Mucuna Pruriens L. ;
- वृषभकेतु
- वृषभगति
- वृषभचरित
- वृषभतीर्थमाहात्म्य
- वृषभत्व
- वृषभदान
- वृषभध्वज
- वृषभयान
- वृषभलक्षण
- वृषभवीथि
- वृषभषोडश
- वृषभस्कन्ध
- वृषभस्वर्गविधान
- वृषभस्वामिन्
-
5 अनून _anūna
अनून a.1 Not inferior, not less (with abl. expressed or understood); not wanting or lacking in (with instr.); वृन्दावने चैत्ररथादनूने R.6.5; अनूनसारं निषधान्नगेन्द्रात् 18.1; आकृतिप्रत्ययादेनामनूनवस्तुकां संभावयामि M.1 of no inferior stuff; इमामनूनां सुरभेरवेहि R.2.54; गुणैरनूनाम् 6.37; किंचिदूनमनूनर्धेः R.1.1.-2 Full, whole, entire; large; महर्षभस्कन्धमनूनकन्धरम् Ki.14.4; great; Śi.4.11; (before adjectives) very; ˚गुरुर्नितम्बः S. D. excessively big or heavy.-3 Having full power. -
6 तविष्या _taviṣyā
तविष्या Violence, force; रुवति भीमो वृषभस्तविष्याय Rv.9.7.7. -
7 स्कन्धः _skandhḥ
स्कन्धः [स्कन्द्यते आरुह्यते$सौ सुखेन शाखया वा कर्मणि घञ् पृषो˚; cf. Uṇ.4.26]1 The shoulder; महर्षभस्कन्ध- मनूनकन्धरम् Ki.14.4.-2 The body; सूक्ष्मयोनीनि भूतानि तर्कगम्यानि कानिचित् । पक्ष्मणो$पि निपातेन येषां स्यात् स्कन्धपर्ययः ॥ Mb.12.15.26.-3 The trunk or stem of a tree; तीव्राघातप्रतिहततरुस्कन्धलग्नैकदन्तः Ś.1.32; R.4.57; Me.55.-4 A branch or large bough; स्कन्धाधिरूढोज्ज्वलनीलकण्ठान् Śi.4.7.-5 A department or branch of human knowledge; Śi.2.28.-6 A chapter, section, division (of a book).-7 A division or detachment of an army; द्वितीयं प्रेषयामास बलस्कन्धं युधिष्ठिरः Mb.5.196. 9; R.4.3.-8 A troop, multitude, group; 'स्कन्धः स्यान्नृपतौ वंशे साम्परायसमूहयोः' इति मेदिनी; Mb.14.45.1.-9 The five objects of sense.-1 The five forms of mundane consciousness (in Buddhistic phil.); सर्वकार्यशरीरेषु मुक्त्वाङ्गस्कन्धपञ्चकम् Śi.2.28.-11 War, battle.-12 A king.-13 An agreement.-14 A road, way; Mb.3.-15 A wise or learned man.-16 A heron.-17 Articles used at the coronation of a king.-18 A part (अंश); तदवध्यानविस्रस्तपुण्यस्कन्धस्य भूरिदः Bhāg.11.23.1.-न्धा 1 A branch.-2 A creeper.-Comp. -अग्निः, -अनलः the trunk of a tree set on fire, fire made with thick logs.-आवारः 1 an army or a division of it; स्कन्धावारमसौ निवेश्य विषमे सौवेलमूर्ध्नि स्वयम् Mv.6.17; Dūtavākyam 1.-2 a royal capital or residence; तत्तु दृष्ट्वा पुरं तच्च स्कन्धावारं च पाण्डवाः Mb.1.185. 6.-3 a camp; स्कन्धावारनिवेशः Kau. A.1; उपप्लव्यं स गत्वा तु स्कन्धावारं प्रविश्य च Mb.5.8.25.-उपानेय a. to be carried on the shoulders. (-यः) a form of peace- offering in which fruit or grain is presented, as a mark of submission.-घनः cognition; अन्यस्मिन् स्कन्धघने- $न्येन स्कन्धघनेन यज्ज्ञानं तत् तत्संततिजेनान्येनोपलभ्यते नातत्सं- ततिजेनान्येन । तस्मात् शून्याः स्कन्धघना इति ŚB. on MS.1.1.5.-चापः a sort of pole or yoke for carrying burdens; cf. शिक्य (Mar. काव़ड).-जः a tree growing from a principal stem.-तरुः the cocoa-nut-tree.-देशः 1 the shoulder; इदमुपहितसूक्ष्मग्रन्थिना स्कन्धदेशे Ś.1.19.-2 that part of the elephant's body, where the driver sits.-3 the stem of a tree.-परिनिर्वाणम् the annihilation of the elements of being (with Buddhists).-पीठम् the shoulder-blade.-फलः 1 the cocoa-nut tree.-2 the Bilva tree.-3 the glomerous fig-tree.-बन्धना a sort of fennel.-मल्लकः a heron.-रुहः the (Indian) fig-tree.-वाहः, -वाहकः an ox trained to carry burdens, pack-bullock.-शाखा a principal branch, the forked branch issuing from the upper stem of a tree.-शृङ्गः a buffalo.-स्कन्धः every shoulder.
См. также в других словарях:
vṛishabhá-skandha — वृषभस्कन्ध … Indonesian dictionary
vṛishabhá-svāmin — वृषभस्वामिन् … Indonesian dictionary
vṛishabhá-svargavidhāna — वृषभस्वर्गविधान … Indonesian dictionary
