-
1 घर्मपयस्
-
2 उपचि _upaci
उपचि 5 U.1 To gather, together, heap up, accumu- late, collect; शश्वत्सिद्धैरुपचितबलिम् Me.57. (v. l.)-2 To add, increase, strengthen; उपचिन्वन् प्रभां तन्वीं प्रत्याह परमेश्वरः Ku.6.25; चेतःपीडामुपचिनोति Mu.2; अधाधेः पश्यतः कस्य महिमा नोपचीयते H.2.2; Bk.6.33; Śi.4.1;8.6; उपचीयमानगर्भा K.66 being developed; बलेनैव सहोपचीयते मदः K.29; क्षीणो$प्युपचीयते पुनश्चन्द्रः Bh.2.87 waxes.-3 To cover over with; स्मरजन्मघर्मपयसोपचिताम् Śi.9.35; Ms.6.41. -pass.1 To be collected or accumulated; to increase, become strong, to be covered with &c.; see above.-2 To be prosperous, succeed, thrive, be better off; चत्वारस्तूपचीयन्ते विप्र आढ्यो वणिङ् नृपः Ms.8.169. -
3 घर्म _gharma
घर्म a. [घरति अङ्गात्; घृ-सेके कर्तरि मक् नि˚ गुणः Uṇ.1.146] Hot.-र्मः 1 Heat, warmth; घर्मार्तं न तथा सुशीतलजलैः स्नानम् H.1.93; U.3.5.-2 The hot season, summer; निःश्वासहार्यांशुकमाजगाम घर्मः प्रियावेशमिवोपदेष्टुम् R.16.49; U.2.9.-3 Sweat, perspiration; अघर्मघर्मोदक- बिन्दुमौक्तिकैरलंचकारास्य वधूरहस्करः Śi.1.58.-4 A cauldron, boiler.-5 Sunshine;-6 A cavity in the earth shaped like a boiler.-7 A hot day.-8 Ved. A sacrifice.-9 Juice.-1 Milk (of cows).-11 The प्रवर्ग्य ceremony.-12 A kind of deity; घर्मः स्यादातपे ग्रीष्मे प्रवर्ग्ये देवतान्तरे ।-Comp. -अंशुः the sun; तमस्तपति घर्मांशौ कथमाविर्भविष्यति Ś.5.14.-अन्तः the rainy season; घर्मान्तक्षुभितजलेव जह्नु- कन्या Ki.7.25.-अम्बु, -अम्भस् n.,-उदकम्, -जलम् sweat, perspiration; वदने घर्माम्भसां जालकम् Ś.1.29; Māl.9.17,1.37.-चर्चिका eruptions caused by heat and suppressed perspiration.-जातिः sweat-produced being; अहं भवो यूयमथो$सुरादयो मनुष्यतिर्यग्द्रुमघर्मजातयः Bhāg.8.5.21-छेदः cessation of heat.-दीधितिः the sun; यः ससोम इव घर्मदीधितिः R.11.64.-दुधा, -दुह् f. a cow giving warm milk for offerings; घर्मदुघे इव धेनू Av.4.22.4.-द्युतिः the sun; Ki.5.41.-पयस् n.1 sweat, perspiration; प्रतिकामिनीति ददृशुश्चकिताः स्मरजन्म- घर्मपयसोपचिताम् Śi.9.35.-2 warm water.-श्मिः 1 the sun.-2 heat, radiance.-स्वेद a. Ved. coming with splendour, or showering down water, or coming to the oblation (Sāy.); perspiring with heat; घर्मस्वेदेभिर्द्रविणं व्यानट् Rv.1.67.7. -
4 घर्म
gharmá
the hot season R. I, 63, 24 Ragh. XVI, 43 VarBṛS. ;
internal heat R. II, 75, 45 (v.l.);
perspiration L. ;
day (opposed to night) Jyot. (YV) 9;
a cauldron, boiler, esp. the vessel in which the milk-offering to the Aṡvins is boiled
RV. AV. VII VS. VIII, 61 AitBr. I ṠBr. XIV Lāṭy. ;
a cavity in the earth shaped like a cauldron
(from which Atri. was rescued by the Aṡvins; « heat» Gmn.) RV. ;
hot milk orﾠ any other hot beverage offered as an oblation (esp. to the Aṡvins)
RV. AV. IV, 1, 2 VS. XXXVIII ṠBr. IV, XIV KātyṠr. ĀṡvṠr. ;
N. of Tāpasa (author of RV. X, 114);
of Saurya (author of 181, 3);
of a son of Anu (father of Ghṛita) Hariv. 1840 (v.l.) ;
+ cf. θερμός, θέρμη;
Lat. formus;
Zd. garěma;
Goth. varmya;
Germ. warm
- घर्मकाल
- घर्मग
- घर्मचर्चिका
- घर्मच्छेद
- घर्मजल
- घर्मतनु
- घर्मतनू
- घर्मतप्त
- घर्मतोय
- घर्मत्व
- घर्मद
- घर्मदीधिति
- घर्मदुघ
- घर्मदुह्
- घर्मद्युति
- घर्मपयस्
- घर्मपावन्
- घर्मबिन्दु
- घर्मभानु
- घर्ममास
- घर्मरश्मि
- घर्मरोचन
- घर्मवत्
- घर्मवारि
- घर्मविचर्चिका
- घर्मशिरस्
- घर्मसद्
- घर्मसूक्त
- घर्मस्तुभ्
- घर्मस्वरस्
- घर्मस्वेद
См. также в других словарях:
gharmá-payas — घर्मपयस् … Indonesian dictionary
