Перевод: с русского на таджикский

с таджикского на русский

сам+чёрт

  • 1 сам

    худ

    Русско-таджикский словарь > сам

  • 2 сам

    мест. определит. (самого, самому, самим, о самом)
    1. худ; он сам вай худаш, худи вай; его самого видели там худи ӯро дар он ҷо дидаанд; скажите ему самому ба худи вай гӯед; это сделано им самим инро худи вай кардааст; о нем самом ничего не слышно дар бораи худи вай хеҷ хабаре нест
    2. (своими силами) худ; мы это сделаем сами инро мо худамон мекунем; ученик сам решил задачу талаба худаш масъаларо хал кард; она шьёт сама вай худаш медӯзад; придется разбираться самому бояд худам (худат, худаш) дида бароям (барои, барояд)
    3. (не кто иной, как, именно он) худ, худаш, худи худаш; о книге рассказал сам автор дар бораи китоб худи муаллиф нақл кард; они и сами не знают онҳо худашон ҳам намедонанд
    4. в знач. сущ. сам м уст. и прост. соҳибхона; самого нет дома соҳибхона дар хона нест // в знач. сущ. сама ж уст. и прост. зани соҳиби хона, соҳибхоназан сам большой уст. и прост. ихтиёр ба дасти худ, соҳибихтиёр; сам не свой парешонхол; сам по себе 1) (самостоятельно) мустақилона 2) (по собственной инициативе) бо майли худ, бо рағбати худ 3) (раздельно) ҳар кадом ба сари (ба роҳи) худ 4) (как паковой) худаш; сам себе голова худам ба худам хӯҷаин; сам себе господин худам подшоҳу табъам вазир; сам собой (сама собой, само собой) худ ба худ, худ аз худ; само собой [разумеется] вводн. сл, албатта, бечуну чаро, бешакку шубха; само по себе худ аз худ, худ ба худ. худи…, ба сари худ; само по себе это правильно ин аслаи дуруст аст; превзойти самого себя книжн. ҳунарнамоӣ кардан; предоставить сам ому себе 1) (дать возможность самостоятельно поступать) ба ихтиёри худ гузоштан, ба таври касе мондан 2) (оставить без присмотра) бенигоҳубин (беназорат) гузоштан, ба холи худ гузоштан; это говорит само за себя он чӣ аён аст чӣ ҳоҷат ба баён аст уст. и прост. қисми аввали сифатҳои тағьирнаебанда, ки бо калимаҳои миқдории «друг», «третей», «четвёрт», «пят», «шест», «сем», «восьмой», «девят», «десят» ташкил ёфта, маъниҳои зеринро ифода мекунад: 1) аз миқдори кошташуда чандин бор зиёд- сам -пят панҷ бор зиёд; урожай сам -десят ҳосили даҳкарата 2) бо ҳамроҳи шахси амалкунанда фалон қадар- \сам -друг дукаса; \сам -пят панҷ кас, панҷ нафар

    Русско-таджикский словарь > сам

  • 3 сам-друг

    прил. неизм. уст. и прост. 1) (о людях) ду кас, дукаса 2) (об урожае) дукарата

    Русско-таджикский словарь > сам-друг

  • 4 сам-пят

    прил, неизм. уст. и прост. 1, (о людях) панҷ кас, панҷ нафар
    2. (об урожае) панҷкарата

    Русско-таджикский словарь > сам-пят

  • 5 сам-сем

    прил. неизм. уст. и прост.
    1. (о людях) ҳафт кас, ҳафт нафар
    2. (об урожае) ҳафткарата

    Русско-таджикский словарь > сам-сем

  • 6 сам-третей

    прил. неизм. уст. и прост.
    1. (о людях) се кас, се нафар
    2. (об урожае) секарата, сечанда

    Русско-таджикский словарь > сам-третей

  • 7 себя

    мест. возвр. (себе, собою и собой, о себе) худро, худ; он сам себя знает вай худро медонад; он поставил себе целью ӯ ба худ мақсад гузошт; представь себе худат тасаввур кун; вы за себя отвечаете шумо барои рафтори худатон ҷавобгар; он собой недоволен вай аз худ розӣ нест <> собою, собой қиёфааш, намудаш; она хороша собою қиёфааш хуб аст; себе на уме ба кори худ ҳушьёр; вне себя хашмгин; за собой аз қафои худ, аз ақиби худ; из себя прост. сураташ, намудаш; к себё 1) ба тарафи худ 2) ба хона, ба сӯи хона; не в себе прост. димоғаш сӯхта; не по себ е кому 1) (нездоровится) тобаш не 2) (неприятно) маъқул не; от себя 1) аз тарафи худ, аз ҷониби худ 2) аз номи худ; по себе мувофиқи табъи (завки) худ, аз рӯи қувваи худ; про себя 1) (тихо, не вслух) бо овози паст, дар дил 2) (в душе, в уме) дар дил, дар майна; сам по себе 1) (самостоятельно) мустақилона 2) (по собственной инициативе) бо майли худ, бо рағбати худ 3) (раздельно) ҳар кадом ба сари (ба роҳи) худ 4) (как таковой) худаш; сам собой (сама собой, само собой) худ ба худ, худ аз худ; само собой [разумеется] вводн. сл. албатта, бечуну чаро, бешакку шубҳа; у себя дар хонаи худ; себё дороже станет (стоит) мурда ба гиря намеарзад, мурда кирои гиристан намекунад; блюсти себя уст. худро пок нигоҳ доштан; бороться с [самим] собой худро даст гирифтан; брать на себя смелость ҷуръат кардан; брать себяв руки худдорӣ кардан, худро ба даст гирифтан; вести себя рафтор кардан, муомила кардан; владеть собой худдорӣ кардан; влечь за собой овардан, ба натиҷае овардан; возвысить до себя ба худ монанд (баробар) кардан, монанди худ кардан; возмечтать о себё уст. худро калон (баланд) пиндоштан, калонгирӣ кардан; вывести из себя кого ба хашм овардан, асабонӣ кардан; выдать себя 1) худро ошкор кардан 2) ҳоли (ҳиссиёти) худро зоҳир кардан 3) ба коре дахл доштани худро маълум кардан; выдать себя с головой сирри худро фош (ошкор) кардан; выйти из себя худро гум кар-дан, инони ихтиёр аз даст додан; дё-лать под себя прост. бистар олуда кардан; держать при себё (взгляды, мне-ние и т. п.) изҳор (баён) накардан; держать себя рафтор (муомила) кардан; забыть себя манфиати худро фаромӯш кардан (риоя накардан); заживо по-хоронйть себя уст. гӯшанишин шудан; знать за собой что камбудии худро донистан; знать про себя прост. нагуф-тан, пинҳон доштан; не помнить себя от чего саргаранг шудан, худро гум кардан; оставлять за собой ҳак доштан; оторвать от себя прост. аз насибаи худ ба дигар кас додан, аз ризқи худ задан; переломить себя 1) феъли (атвори) худро дигаргун кардан (тағьир додан); 2) худро ба зӯр нигоҳ доштан; ҳиссеро хомӯш кардан; покончить с собой худкушӣ кардан; прийти в себя ба худ омадан, ба ҳуш омадан; сдержать себя худдорӣ кардан; терять власть над собой худдорй карда натавонистан, инони ихтиёр аз даст додан

    Русско-таджикский словарь > себя

  • 8 каша

    ж
    1. шӯла; гречневая каша шӯлаи марҷумак; рисовая кашашӯла; манная каша шӯлаи манка
    2. перен. лой, лои шуррут, лои суюқ; дорога превратилась в грязную кашу роҳ аз ҳад зиёд лой шудааст
    3. перен. разг. кори чигил, кори муҷмал, гарангӣ; у него в голове каша каллаи вай гаранг аст <> каша во рту у кого-л. ба даҳонаш об гирифтагӣ барин; берёзовая каша уст. шутл. химчаи тӯс (барои чазо); дать берёзовой каши калтаккори кардан; заварить кашу ягон кори серташвиш сар кардан; заварилась каша кори серҷанҷол сар шуд; расхлебывать - у ягон кори чигил ё ногуворро ислоҳ кардан; ботинки (сапоги) каши просят прост. мӯза хандидааст (даридааст); кашу (каши) маслом не испортишь погов. « кори нек зиёд бошад, беҳ; мало каши съел (ел) прост. ҳанӯз хурд (хом); с ним кашине сваришь бо вай корро пазондан мушкил, ӯ одами якрав (бемуросо); сам кашу заварил, сам и расхлебывай погов. \каша айби худат, ҷазоятро каш

    Русско-таджикский словарь > каша

  • 9 копаловый

    …и самғ, самғӣ

    Русско-таджикский словарь > копаловый

  • 10 чёрт

    м
    1. иблис, шайтон
    2. бран. лаънатӣ
    3. в знач. нареч. чёртом прост. шермардона <> чёрт возьми (подери)! бран. сабил монад!, бало занад!; чёрт дернул (дернет) кого с неопр. прост. чӣ бало зад, чӣ бало шуд, ки…; чёрт занёс кого прост, аз кадом гӯр омад, роҳашро, гум карда омад; чёрт [его] зна­ет, чёрт-те что (сколько и т. п.) прост. худо медонад; он говорит чёрт знает что кай донам ки чӣ мегӯяд; чёрт знает что [такое] надонам, ин чӣ бало! ин чӣ бетартибӣ; чёрт с тобой (с вами и т. п.) бран. ҷаҳаннам, садқаи сарам; чёрта лысого прост, хобатро ба об гӯй, хестӣ, ки хсубат будааст; чёрта с два бран. ҳаргиз не!, аслоне!, номаъқул кардӣ!; до чёрта 1) (очень сильно) мурданивор; устал до чёрта мурданивор монда шудам 2) аз ҳад зиёд, бисьёр; яблок там до чёрта дар он ҷо себ аз ҳад зиёд аст; к чёрту, ко всем чертям бран. 1) (прочь, долой) гум шав!, дафъ шав!, нест шав! 2) (пра­хом, вдребезги) сарнагунсор рафт, бар бод рафт; всё полетело к чёрту ҳамаи кор бар бод рафт, расвои кор баромад 3) в знач. у сил. частицы аз куҷо, чӣ хел; какой он к чёрту специалист! чӣ хел вай мутахассис будааст, мутахассиси гӯр; на кой чёрт бран. чӣ даркор!; ни черта прост, ҳеҷ чиз; ни черта не понимаю прост, ҳеҷ чиз намефаҳмам; ни к чёрту не годится прост, ба як пули сиёҳ (пучак) намеарзад!; что за чёрт! прост, ин чӣ бало буд; чем чёрт не шутит одам ҳодис, раваду шавад, аҷаб нест ки…; ему [сам] чёрт не брат прост, одами зӯр, худаш подшоҳ - табъаш вазир; [сам] чёрт ногу (голову) сломит сари ҳисоби ин кор гум; у чёрта на рогах (на куличках) прост, дар ким-- кадом гӯр, дар кимкуҷо; бежать как чёрт от ладана от кого-чего прост, мурданивор тарсида гурехтан; одному чёрту известно кӣ медонад?, худо медонад; в тихом омуте черти водятся валвалакон лаб-лаби бом, фис-фисакон кора тамом, каждуми тахи бурьё; не было печали, [так] черти накачали прост, бе дарди саре нишаста будам, пул додаму дарди сар харидам; не так страшен \чёрт, как его малюют поел. тарсончак чор чашм дорад

    Русско-таджикский словарь > чёрт

  • 11 копал

    самғ

    Русско-таджикский словарь > копал

  • 12 а

    I
    с нескл. а (ҳарфи якуми алифбои русӣ) <> от «а» до «я» аз аввал то охир; кто сказал «а», тот должен сказать и «б» «а» ки гуфтӣ, «б»-ашро ҳам гӯй
    II
    союз
    1. против. аммо, лекин, вале, балки, … бошад, ва ҳол он ки…, на ин ки…, =у (=ю); не я, а ты тому виной дар ин кор ман не, балки ту гунаҳкор; тебе нужен только отдых, а не лечение ба ту фақат истироҳат даркор аст, на муолиҷа
    2. союз сопост.: мы говорим, а время идёт мо бо гап овораю вақт гузашта истодааст; такой старик, а работает ин қадар пир бошад ҳам, боз кор мекунад; что ни говори, а он прав ҳар чӣ гӯӣ ҳам, гапи вай ҳақ аст
    3. присоед. ва, лекин, аммо, вале; мне стало грустно, а почему, и сам не знаю дилам танг шуд, аммо сабабашро худам ҳам намедонам
    4. присоед. усил. (при вопросительном перечислении) -чӣ; что ты сегодня делаешь?, а завтра?, а послезавтра? ту имрӯз чӣ кор мекунӣ?, фардо-чӣ?, пасфардо-чӣ?
    5. усил. чӣ қадар; ҳар чӣ бошад ҳам; а уж как мы будем рады вашему приезду! аз омаданатон чӣ қадарҳо хурсанд мешавем!; а я всё-таки не согласен ҳар чӣ бошад ҳам, ман розӣ не <> а вдруг [ба] ногоҳ …-чӣ, [ба] нохост …-чӣ, рафту…, раваду…; а вдруг дождь! нохост борон борад-чӣ!; а если агар, мабодо, рафту…, раваду…, чӣ; а если они не приедут? онҳо наоянд-чӣ?; а между тем ва ҳол он ки…, аммо; а [не] то… 1) (иначе) вагарна, набошад, дар акси ҳол; торопись, а [не] то опоздаешь шитоб кун, вагарна дер мемонӣ 2) (потому что) чунки, ки…; закрой дверь, а то дует дарро пӯш, ки шамол медарояд 3) (или, или же) ё, ё ки…; выпей чаю, а то пойди отдохни чой нӯш, ё ки рафта дам гир; а хоть бы, а хотя бы хайрдия, ҳеҷ гап не, фарз кунем, масалан; кто это должен сделать? - А хотя бы и вы инро кӣ бояд кунад? - Масалан, худи шумо; а ну его! э, мон, дафъ шавад!; а кто его знает! кӣ медонад!
    частица разг.
    1. побуд. а, о, ҳо; дедушка, а дедушка! бобо, ҳо бобо!
    2. вопр. а, ҳа, хӯш; ты куда пойдёшь, а? хӯш, ту [ба] куҷо меравӣ?; а? что такое? ҳа? чӣ гап?
    IV
    межд.
    1. (выражает удивление догадку, злорадство) а, эҳа, оҳ, вой, ҳа, ваҳ; а, вы уже здесь! эҳа шумо дар ин ҷо-ку!; а! ты так! ҳа ту ин тавр мекунӣ!; как он его пробрал, а! ӯро хуб боб кард, а!
    2. (выражает решимость) а! была не была! э!; хайр!, э! таваккал!, ҳар чӣ бодо бод!; а! не до слов теперь! э! ҳоло вақти гап не!
    3. (выражает ужас, отчаяние, боль) вой, воҳ, э воҳ, ой, а
    V
    приставка (пеш аз садонокҳо) префикси калимаҳои хориҷӣ дар забони русӣ, ки муродифи префикси «бе» ё «но» мебошад: асимметрия асимметрия; асёптика асептика; ана-эробы анаэробҳо

    Русско-таджикский словарь > а

  • 13 бог

    м худо, оллоҳ, яздон, изад, эзид <> боже!, боже мой!, бог мой! в знач. межд. худоё!, ё оллоҳ!, парвардигоро!, алҳазар!, тавба!;бог знает (бог весть) кто (что, куда) 1) худо медонад кӣ (чӣ, ба кучо)… 2) чандон хуб нест; бог послал уст. неъмати худодод; бог прибрал кого прост. худо гирифт; не бог весть что (как, какой) чандон хуб нест, кирои не; бог с тобой 1) (как можно) ин чӣ гап?, ба ту чӣ шуд?; бог с тобой, что ты говоришь? ба ту чӣ шуд, чиҳо гуфта истодаӣ? 2) (как хочешь) ихтиёрат, майлат, ҳаволаат ба худо; поезжай, бог с тобой рафтан гир, ёрат худо; давай бог ноги бо тамоми қувват давидан, ҷуфтак кашида гурехтан; дай бог кому худо расонад, илоҳи ҳамин тавр шавад, худо зиёда кунад; ейбогу!, истинный бог ! ба худо!, ба ростӣ!, худо шохид!; как бог свят уст. бешакку шубҳа, худо хозир, ки…; как бог на душу положит хар тавре ки шавад; не дай бог (боже), избави (сохрани) - (боже) худо накунад, худо нишон надиҳад, худо нигоҳ дорад; не приведи бог ! худо накунад\я худо нишон надихад!; одному богу известно худо медонад; отдать богу душу чон ба ҷаббор супурдан; ради бога! аз барои худо!; побойся (побоитесь) бога! аз худо тарс(ед)!, раҳм (инсоф) кун(ед)!; привёл - уст. худо расонд, тақдир мададгор шуд; с богом! уст. худо ёрат!; сяава богу 1 е жт. сшз. (хорошо) худоро шукр 2) вводн. сл. (к счастью) шукр, шукр ки…, хушбахтона; опасность, слава богу, миновала шукр ки хатар гузашт; убей меня бог ! худо занад, ки…; царь и бог худаш подшоҳу табъаш вазир; чем бог послал уст. ҳар чӣ, ки худо расондааст; вот бог, а вот порог погов. кафшатон пеш мондагӣ; чор тарафатон қибла; на бога надейся, а сам не плошай по-гов. ба умеди худо нашаву буттаро дор; не боги горшкй обжигают погов. ин кор аз дасти хар кас меояд

    Русско-таджикский словарь > бог

  • 14 большой

    1. калон, бузург; большой город шаҳри бузург; большйе глаза чашмони калон, чашмони шаҳло
    2. тез, баланд, калон; большая скорость суръати баланд
    3. зиёд, бисёр, калон; большая сумма денег пули зиёд; большая семья оилаи калон
    4. сахт, зиёд, калон; комил; большая радость хурсандии бузург; большие морозы сармои сахт; с большйм трудом бо машаққати зиёд; с большйм удовбльствием бо камоли хоҳиш, бо ҷону дил
    5. муҳим; большой секрет сирри муҳим; большой вопрос масъалаи муҳим
    6. ниҳоят, аз ҳад зиёд, бағоят, калон; большой добряк одами ниҳоят раҳмдил
    7. барҷаста, маъруф; большой ученый олими барҷаста
    8. калон, болиғ; большой мальчик писарбачаи калон // в знач. сущ. большйе мн. калонҳо <> большая буква ҳарфи калон; с большой буквы номдор, номӣ, барҷаста, мӯътабар; поэт с большой буквы шоири номӣ; большая дорбга роҳи калон, шоҳроҳ; Большая Медведица астр. Дубби Акбар, Ҳафт Додарон; большой палец нарангушт, сарангушт; большой приятель шиноси наздик, ҷӯраикарин; большая рука одами бонуфуз (дастдароз); большйе связи шиносоӣ (ошноӣ) бо одамони нуфуздор; сам большой уст. ихтиёр ба дасти худ, соҳибихтиёр; с (от) большого ума ирон. аз камоли беақлӣ (ҳамоқат); быть в большом ходу маъмул (серистеъмол, сермасриф) бӯдан; делать большйе глаза дар тааҷҷуб мондан, ҳайрон шудан; жить на \большойую ногу бо фароғат зистан; гул хӯрда, гул пӯшидан; сыграть по большой калон-калон қимор задан

    Русско-таджикский словарь > большой

  • 15 брат

    м
    1. бародар; (старший) бародар, ака; (младший) додар, ука, уко; родной брат бародари зоида, додари айнӣ, бародари аз як падару модар; сводный брат бародари ӯгай; единокровные братья бародарони падаряку модарҷудо; единоутробные братья бародарони ҳамбатн, бародарони модаряку падарҷудо; двоюродный брат амакбача, аммабача, тағобача, холабача; молочный брат бародари ширхӯра; названый брат додархонд
    2. высок. ҳамкор, ҳаммаслак, ҳампеша; братья по борьбе бародарони ҳаммаслак
    3. обращ. бародар, додар, ака, ука, ҷӯра; я, брат, этого не знал ман, бародар, инро намедонистам
    4. иерк. роҳиб <> ваш брат тоифаи шумо, шумо баринҳо; на вашего брата ба тоифаи шумо; наш брат мо, мо баринҳо; свой брат аз они (одами) худи; на брата ба ҳар сар, ба ҳар кас; по три рубля на брата ба ҳар кас сесумӣ; с брата аз ҳар кас; по рублю с брата аз ҳар кас яксӯмӣ; ни сват ни брат кому прост. на хешу на дарвеш; ему сам чёрт не \брат прост. одами зӯм, худаш подшоҳ - табъаш вазир

    Русско-таджикский словарь > брат

  • 16 воссоздать

    сов. что
    1. аз нав ба вуҷуд овардан, аз нав ҳосил кардан; аз нав офаридан, таҷдид кардан
    2. ба хотир овардан, аз нав тасаввур кардан; воссоздать картины дётства солҳои бачагиро ба хотир овардан
    3. тасвир кардан, акс (мунъакис) кардан; писатель воссозда повести исторйческие события нависанда дар қисса ҳодисаҳои таърихиро муҷас-сам кардааст

    Русско-таджикский словарь > воссоздать

  • 17 говорит

    несов.
    1. гап задан, ҳарфа адаи; ребёнок уже говорит бача ба гап даромад, бача забон баровард; свободно говорить потаджикски ба [забони] тоҷикӣ бемалол гап задан
    2. что, о бсз доп. гуфтан, сухан ронпан, гап задан; - ить правду ҳакиқатро) гуфтан; - ить с увлечением оо шавку завк о\ хан рондан (гап 1н); он говорйт, как оратор ӯ нотик барин гап мезанад; -говор ить речь нутк кардан; закон говорит, что… конун мегӯяд, ки…; дар қонун гуфта шудааст, ки…; надпись говорит, что… хат далолат мекунад, ки…
    3. кому-чему перен. гувоҳӣ додан; инстинкт говорит ему, что… дилашгувоҳӣ медиҳад, ки…
    4. гуфтугӯ кардан, гап задан, сӯҳбат (чақ-чақ) кардан; говорить между собой байни худ гап задан//о ком-чём муҳокима кардан; о нём говорит весь город тамоми шаҳр вайро муҳокима мекунад.//безл. говорят
    3. л. мн. мегӯянд, ки…
    5. нишон (гувоҳӣ, шаҳодат) додан, далолат кардан, фаҳмондан; это говорит о его молодости ин ҷавонии вайро нишонмедиҳад; цифры - ят, что… рақамҳо далолат меку-нанд, ки…; этот факт говорит сам за себя ин далел шоҳиди ҳол аст
    6. в ком перен. зоҳир (намоён) шудан; в ней говорит мать дар вайхислати модари зоҳир мешавад; в нём говорило често-любие дар рафтори ӯ иззатталабӣ зоҳир мешуд <> говорить загадками бо рамз сухан гуфтан, кинояомез гап задан; говорят (--ю) вам(тебё)! ба шумо (ба ту) мегӯянд (мегӯям)! [и] не - й!, [и] не говор ите! рост мегӯӣ, рост мегӯед, албатта!; вообще -я вводн. сл. умуман гӯем, умуман; иначе говор я ба тарзи дигар гӯем; нечего говорить худ аз худ маълум, равшан (аён) аст; не говоря уже о ком--чём илова бар ин ки…; …он тараф истад; не -я худого (дурного) слова ягон гапи ганда нагуфта; ничего (ни слова) не говор я ҳарфе назада, хеҷ чиз нагуфта; по правде - я в знач. вводн. сл. ҳаққашро (росташро) гӯям (гӯем); рости гап (гапи ҳақ); ҳамин ки; по совести -говоря в знач. вводн. сл. аз рӯи виҷдон гӯем, кушоду равшан гӯем; собственно говор яй знач. вводн. сл. рости гап ҳамин ки …; дар ҳақиқат; что и говорить! дуруст аст!, албатта!, шубҳае нест!; что вы говорите (ты -говор ишь)?! наход?!; что (как) ни говорй ҳар чи ҳам бошад, ба ҳар ҳол, ба ҳеҷ чиз нигоҳ накарда; у кого что болит, тот о том и \говоритит посл. ҳар кас аз дарди худ менолад

    Русско-таджикский словарь > говорит

  • 18 голова

    ж
    1. сар, калла; седая голова сари сафед; голова болит (трещит) сар(ам) дард мекунад; голова кружится сар чарх мезанад, сар гашта истодааст; у меня голова тяжёлая сарам хум барин; кивать головой бо сар ишорат кардан; покачать головой сар ҷунбондан; дурная голова ногам покоя не даёт посл. каллаи бемағз - ҷабри пой // (единица счёта скота) сар; стадо в двести голов подаи иборат аз дусад сар ҳайвон
    2. перен. ақл, хирад, майна, шуур; у него ясная голова вай одами боақл аст, ӯ одами калладор аст; в его голове всё перепуталось майнаи ӯ гиҷ мешуд, сари вай гаранг буд; этот парень - голова! ин ҷавон боақл аст!
    3. м, ж перен. разг. сардор, роҳбар, садр; он всему делу голова ӯ сардори ҳамаи корҳост
    4. м ист. ҳоким; городской голова ҳокими шаҳр, шаҳрдор
    5. перен. (первые ряды чего-л.) сар, сафи пеш; голова колонны сари колонна
    6. калла; голова сыру як калла панир; сахарная голова як калла қанд, каллақанд <> голова садовая прост. каллакаду, каллаварам; бедовая голова прост. одами бекалла; ветреная голова одами ҳардамхаёл; горячая голова одами саргарм; дырявая голов а шутл. одами фаромӯшхотир; светлая голов а одами хирадманд; головой выше, на голову выше як сару гардан болотар; без головы I) (неумный) одами бекалла 2) (не обдумав) бешуурона, беақлона, бефикрона; в голов ах болои сар, тарафи сар; с головой 1) (умиый) одами доно, одами боақл 2) (обдуманно) бошуурона, боақлона; с головы аз ҳар кас, сари ҳар кас; с головы до ног, с ног до головы, с (от) головы до пят [аз] сар то по, саросар, комилан; через чью-л. голову ба каси дахлдор нагуфта (нафаҳмонда); очертя голову бемулоҳиза, беандеша; сломя гблову шитобон, саросемавор; бежать (мчаться) сломя голову шитобон давидан, саросемавор тохтан; в первую голову дар навбати якум, сараввал; на свою голову бар зарари худ; сам себе голов а худам ба худам хӯҷаин; голов а варит у кого кала(аш) кор мекунад; голов а идёт крӯгом чья, у кого сар гаранг шуда истодааст; голов а пухнет у кого сар варам мекунад; сарам хум барин; валить с больной головы на здоровую айби худро ба гардани дигарон мондан; вбить в голову кому-л. [ақидаеро] ба касе талкин кардан; вертится в - ё у кого ба нӯги забонам (забонат, забонаш) истодааст; ветер в головё у кого бодӣ; взбрести в голову кому ба хаёл омадан; вскружить голову кому-л. сари касеро гаранг кардан; выбросить (выкинуть) из голов ы кого-что аз хотир баровардан; выдать с голов ой кого сирро фош кардан; выдать себя с голов ой сирри худро фош (ошкор) кардан; вылететь (выскочить) из головы тамоман аз хотир баромадан, тамоман фаромӯш шудан; держать в головё дар хотир доштан; из головы вон аз хотир баромад, фаромӯш шуд; иметь голову на плечах фаҳм (фаросат) доштан; кровь бросилась в голову хун ба сар (ба майна) зад; кружить голову кому-л. сари касеро гаранг кардан; ломать гблову на чем майна об кардан; морбчить (дурить) голову кому аҳмақ (саргаранг) кардан, фирефтан; намылить голову кому-л. прост. сари касеро бе об тарошидан; негде (некуда) голову (голов -ы) приклонить ҷои сарпаноҳ нест; не выходит из голов ы аз хотир намебарояд, аз ёд намеравад; не сносить головы кому сар ба саломат набурдан; отвечать головой за кого-что-л. барои касе (чизе) кафил будан; повесить голову сар ба зер афкандан, лабу лунҷ овезон кардан; погрузиться (окунуться, уйтй) с голов ой во что-л. саргарми (ғарқи) коре шудан; поднять голову рӯҳбаланд шудан, зиндадил шудан; понурить голову сар хам кардан; поплатиться головой за что сар додан, сари худро қурбон кардан; посыпать голову пеплом хок бар сар кардан; потерять голову дасту по гум кардан, ақл гум кардан, саргаранг шудан; прийтй в голову кому ба хаёл (ба ёд) омадан, ба хотир расидан; прийти с повйнной головой гуноҳи худро ба гардан гирифтан; пропала моя голов а! мурдам акнун!, сари сахтам!; ручаться голов ой за кого-что-л. барои касе, коре зомин (кафил) шудан; свернуть голову кому-л. прост. сари касеро хӯрдан; свернуть [себе] голову сари худро хӯр-дан; сесть на голову кому-л. ба гардани касе савор шуда гирифтан; сложить голову сар додан, ҷон супурдан, шаҳид шудан; ходить на головё прост. бозӣ карда хонаро ба сар бардоштан; голову даю на отсечение сад қасам, ки…, сарамро ба гарав медиҳам, ки…; как снег на голову якбора; ногаҳон, нохост; навязался ты на мою голову! ту ба ман дарди сар шудӣ!; хоть кол на \головаё теши кому прост. гӯшташро бурда-бурда кунй ҳам, аз раҳаш намегардад

    Русско-таджикский словарь > голова

  • 19 господин

    м
    1. хоҷа, соҳиб, хӯҷаин
    2. обращ. ҷаноб, оқо // мн. Господа ҷанобон, оқоён; сам себе - соҳибихтиёр, ба сари худ хӯҷаин

    Русско-таджикский словарь > господин

  • 20 гумми

    с нескл. елим, шилм, самғ, ширеш

    Русско-таджикский словарь > гумми

См. также в других словарях:

  • сам-сём — сам/ сём/ …   Морфемно-орфографический словарь

  • сам-шёст — сам/ шёст/ …   Морфемно-орфографический словарь

  • САМ — САМ, а, о, мест. для усиленья личных местоимений и отношений лиц, для придания особой важности личной деятельности: не иной кто. Я говорил, приказывал ему, не только не выражает особенной настоятельности, но допускает лаже передачу приказаний… …   Толковый словарь Даля

  • сам — 1. САМ, самого; м.; САМА, самой, вин. самоё и саму; ж.; САМО, самого; ср.; мн.: сами, самих. I. местоим. сущ. 1. Указывает на лицо или предмет, которые лично, непосредственно производят действие или испытывают какое л. состояние. Скажите об этом… …   Энциклопедический словарь

  • САМ — САМ, сама, само, род. самого, самой, самого, вин. жен. самоё (саму и самою обл.), мн. сами, самих, мест. определительное (см. §70). 1. Указывает, что лицо или предмет своим собственным существом, лично, непосредственно выступает как источник или… …   Толковый словарь Ушакова

  • сам — САМ, сама, само, род. самого, самой, самого, вин. жен. самоё (саму и самою обл.), мн. сами, самих, мест. определительное (см. §70). 1. Указывает, что лицо или предмет своим собственным существом, лично, непосредственно выступает как источник или… …   Толковый словарь Ушакова

  • САМ — САМ, сама, само, род. самого, самой, самого, вин. жен. самоё (саму и самою обл.), мн. сами, самих, мест. определительное (см. §70). 1. Указывает, что лицо или предмет своим собственным существом, лично, непосредственно выступает как источник или… …   Толковый словарь Ушакова

  • сам — САМ, сама, само, род. самого, самой, самого, вин. жен. самоё (саму и самою обл.), мн. сами, самих, мест. определительное (см. §70). 1. Указывает, что лицо или предмет своим собственным существом, лично, непосредственно выступает как источник или… …   Толковый словарь Ушакова

  • Сам — Сам: САМ  завод счётно аналитических машин имени В. Д. Калмыкова САМ САМ 13  советский двухмоторный истребитель конструкции А. С. Москалева САМ 10  лёгкий советский пассажирский и транспортный самолёт… …   Википедия

  • САМ — САМ, самого; жен. сама, самой, вин. самоё и саму; ср. само, самого; мн. сами, самих, определит. 1. Обозначает, что кто н. лично производит действие или испытывает его. Он с. это сделал. Скажите это ему самому. 2. Своими силами, без помощи или… …   Толковый словарь Ожегова

  • САМ — сократительная активность мышц мед. САМ завод счётно аналитических машин САМ Союз арабского магриба Словарь: С. Фадеев. Словарь сокращений современного русского языка. С. Пб.: Политехника, 1997. 527 с. САМ …   Словарь сокращений и аббревиатур

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»