-
61 болеть
1глаг. несов.1. чем и без доп. чирле, аптǎра (чирпе); болеть ангиной пыр шыççипе аптǎра; он болеет уже больше недели вǎл эрне ытла чирлет ĕнтĕ2. о ком-чем и за кого-что (син. переживать, тревожиться) хумхан, пǎшǎрхан, чуна пар; болеть за дело ĕçшĕн чуна пар; болеть за футбольную команду футбол командишĕн хумхан2глаг. несов.ырат, сур; зубы болят шǎл сурать; голова болит пуç ыратать -
62 бороздить
глаг. несов.1. (син. пахать) кас, касǎ ту; йĕр ту; бороздить плугом землю çĕре ака пуçĕпе сухала; морщины бороздят лицо сǎн-пите пĕркеленчĕк картланǎ2. кас, касса пар, çурса пыр; корабли бороздят море карапсем тинĕс шывне касса çÿреççĕ -
63 бронхи
сущ.множ.; един. бронх муж.тип пыр -
64 бронхит
сущ.муж.бронхит, тип пыр шыççи -
65 валить
1глаг. несов.1. кого-что (син. обрушивать) йǎвантар, тĕшĕр, ÿкер, ÿпĕнтер; ураган валит деревья тǎвǎл йывǎçсене йǎвантарать; ветер валит с ног çил ураран ÿкерет2. что (син. бросать) купала, пǎрах, пǎрахса тултар; валить книги в ящик кĕнекесене ещĕке пǎрахса тултар3. йǎвантар, яр; он всё валит на других вǎл пĕтĕмпех çын çине йǎвантарать4. что (син. рубить) кас, йǎвантар; валить лес вǎрман кас2глаг. несов.кĕпĕрлен, капланса пыр (халǎх çинчен); лаплаттар, хытǎ çу (юр çинчен) -
66 вдоль
1. нареч. тǎрǎх, тǎрǎххǎн; вдоль и поперёк тǎрǎх та урлǎ; резать полотно вдоль пире тǎрǎххǎн кас2. чего, предлог с род. п. тǎрǎх, юнашар, хĕррипе; идти вдоль дороги çул хĕррипе пыр -
67 век
сущ.муж., множ. века1. (син. столетие) ĕмĕр, çĕр çул, çĕрçуллǎх; средние века вǎтам ĕмĕрсем; начало двадцать первого века çирĕм пĕрремĕш ĕмĕр пуçламǎшĕ2. (син. жизнь, существование) ĕмĕр, кун-çул, пурнǎç; он много повидал на своём веку вǎл хǎйĕн ĕмĕрĕнче темĕн те курнǎ3. чего или какой (син. эпоха) ĕмĕр, вǎхǎт, тапхǎр, самана; каменный век чул самани (этемлĕх историйĕн авалхи тапхǎрĕ); мы живём в век информационных технологий эпир информаци технологийĕсен тапхǎрĕнче пурǎнатпǎр ♦ испокон веков мĕн ĕмĕртен; на веки вечные ĕмĕр-ĕмĕрлĕхе; идти с веком наравне, в ногу с веком вǎхǎтпа шай пыр; Век живи, век учись посл. ĕмĕр пурǎнса ĕмĕр вĕрен; Век прожить не поле перейти посл. ĕмĕр сакки сарлака -
68 водить
глаг. несов.1. кого-что ертсе çÿре, çавǎтса çÿре; илсе кай, ертсе кай; водить школьников на экскурсию шкул ачисене экскурсие илсе кай2. что (син. управлять) тыт, çÿре, тытса пыр; учиться водить автомобиль автомобильпе çÿреме вĕрен3. чем по чему (син. двигать) шутар, хускат, йĕрле; водить карандашом по листу бумаги каранташпа хут листине йĕрлекеле; заяц водит ушами мулкач хǎлхине хускаткалать ♦ водить дружбу туслаш, туслǎ пурǎн -
69 впереди
1. нареч. малта, умра; впереди лес умра вǎрман; идти впереди малта пыр2. вперёд нареч. (ант. назад) мала, малалла; шагать вперёд малалла ут; часы забегают вперёд сехет мала каять ♦ заплатить вперёд малтанах тÿлесе хур (тавара иличчен); Вперёд будешь знать! Ӳлĕм пĕлĕн ак! -
70 вслед
1. нареч. хыççǎн, хыçран, хыçалтан; идти вслед хыççǎн пыр2. кому-чему, предлог с дат. п. (син. за) хыççǎн, хыçĕнчен; смотреть вслед уходящему поезду каякан поезд хыççǎн пǎхса юл -
71 гаснуть
глаг. несов.1. 1 и 2 л. не употр. сÿн, çунма пǎрах; звёзды гаснут к утру ир енне çǎлтǎрсем сÿнеççĕ2. (син. ослабевать) хавша, сĕврĕл, пĕтсе пыр; надежды гаснут шанчǎк пĕтсе пырать -
72 годиться
глаг. несов.юра пыр, юрǎхлǎ пул, мая кил; брёвна годятся на сруб пĕренесем пура тума юраççĕ ♦ так поступать не годится капла хĕтланма юрамасть -
73 гортань
сущ.жен.карланкǎ, тип пыр -
74 гуськом
нареч.вĕçе-вĕçĕн, черетленсе, карталанса; идти гуськом вĕçе-вĕçĕн пыр -
75 дармоед
сущ.муж., дармоедка жен. (син. тунеядец)харам пыр, харамçǎ -
76 двигаться
глаг. несов.1. (син. перемещаться; ант. стоять) куç, кай, çÿре; двигаться вперёд малалла кай; двигаться по дороге çулпа пыр; дело не движется вперёд ĕç малалла каймасть2. (син. отправляться) тапран, хускал, тух; пора двигаться в путь çула тухма вǎхǎт3. (син. шевелиться) выля, вылян, хускан; замёрзшие пальцы не двигаются шǎннǎ пÿрнесем хусканмаççĕ -
77 действовать
глаг. несов.1. ĕçле, ту, туса пыр; действовать смело хǎюллǎ пул; телефонная линия не действует телефон линийĕ ĕçлемест.2. на кого-что витер, витĕм кÿр, усǎ пар; лекарство на него не действует эмел ǎна усǎ памасть -
78 делаться
глаг. несов.1. (син. становиться) пул, пулса кай, пулса пыр; ветер делается сильным çил вǎйланса пырать2. 1 и 2 л. не употр. (син. происходить, бывать) пул, пулса ирт; Что там делается? Мĕн пулса иртет унта? -
79 дыхательный
прил.сывлав -ĕ; сывламалли; дыхательные пути сывлав çулĕсем; дыхательное горло тип пыр -
80 ездить
глаг. несов.1. кай, пыр, çÿре, ларса çÿре; ездить на работу автобусом ĕçе автобуспа çÿре2. (син. водить, управлять) çÿре, тыт, çÿреме пĕл (транспорт хатĕрĕпе); научиться ездить на велосипеде велосипедпа çÿреме вĕренсе çит
См. также в других словарях:
пыр — сущ., кол во синонимов: 2 • носок (8) • удар (151) Словарь синонимов ASIS. В.Н. Тришин. 2013 … Словарь синонимов
пыр — межд. указывает на шум от полета птиц Бзыу быб макъ Пыр Iоу бзыур быбыжьыгъэ Пыр Iоу ныбгъур уцым къыхэбыбыкIыгъ … Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ
пыр — Кечерәк кош очып киткәндә, канатларын тиз тиз какканда, берәр нәрсә әйләнгәндә яки дерелдәп торганда чыккан тавышны белдерә. рәв. Шундый тавыш чыгарып; пырылдап. ПЫР ТУЗДЫРУ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пыр-пыр — Кечерәк кош очып киткәндә, канатларын тиз тиз какканда, берәр нәрсә әйләнгәндә яки дерелдәп торганда чыккан тавышны белдерә. рәв. Шундый тавыш чыгарып; пырылдап. ПЫР ТУЗДЫРУ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пырғы — зат. көне. Көне саз аспаптарының бірі. Мысалы, саз аспаптарының көне үлгілері: егек, бозаншы, шертер, жетіген, тапшұр, шаңғауыз, адырна, п ы р ғ ы, әмірғы, аққу, шор, уілдек, даңғыра, кепшік, шыңдауыл, шың, т.б. түрлерін көрдім (Қаз. әдеб., 18.… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
пыр-пыр — з.б.п., номд … Орфографический словарь осетинского языка
пыр-пыр кæнын — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
пыр-фыр — Пырылдау катыш фырылдау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Кут-Пыр-Тыл-Игль — Характеристика Длина 19 км Бассейн Карское море Водоток Устье 138 км по левому берегу реки Куль Еган Расположение … Википедия
тыр-пыр — неизм.; в функц. сказ. Разг. сниж. Быстро и безуспешно пытаться сделать то одно, то другое. Тыр пыр, а дело ни с места. Тыр пыр, никак не найти деталь … Энциклопедический словарь
тыр-пыр — неизм.; в функц. сказ. разг. сниж. Быстро и безуспешно пытаться сделать то одно, то другое. Тыр пыр, а дело ни с места. Тыр пыр, никак не найти деталь … Словарь многих выражений