-
101 полубог
м миф. нимхудо (нимхудои дасотири Юнони Қадим ё худ қаҳрамоне, ки бо ягон корнома ҷовид мемо-над) -
102 попотеть
сов.1. каме арақ кардан2. надчем перен. разг. арақи ҷабин рехтан, майна об кардан; пришлось попотеть над задачкой дар ҳалли масъала майна об кардан лозим омад -
103 посидеть
сов.1. муддате нишастан (шиштан), як қадар нишастан; посидеть на скамейке дар харак нишастан2. рафта омадан, будан; посидеть у знакомых дар хонаи шиносҳо будан3. разг. муддате дар ҳабс будан4. на чём пархез кардан; посидеть на диете пархез кардан; посидеть на фруктах ғайр аз мева аз ҳамаи хӯрокҳо парҳез кардан5. за чем, над чем бо сабру тоқат машғули коре шудан; посидеть за шитём босаброна дарздӯзй кардан -
104 посмеяться
сов.1. муддате хандидан, андаке хушҳолй кардан2. над кем-чем масхара (истеҳзо, ришханд) кардан; мазоҳ кардан -
105 потешиться
сов.1. уст. хушҳол (шод, хушнуд) шудан, ба шавк омадан, шӯхӣ (ҳазл) кардан2. над кем-чем разг. масхара (тамасхур) кардан, ришханд (писханд) задан, хандидан -
106 починка
ж (по знач. гл. починить) дуруст (соз) кардан(и), ямоқ (поргӣ) кардан(и), дарбеҳ кардан(и); отдать обувь в починку пойафзолро ба кӯҳнадӯз бурдан -
107 починщик
м усто, таъмиргар, дурусткунанда, кӯҳнадӯз, дарбеҳдӯз -
108 превалировать
несов. над кем-чем и без доп. книжн. бартарӣ (афзалият) доштан; здесь превалируют личные мотивы дар ин ҷо мақсадҳои шахсӣ бартарӣ доранд -
109 примат
м книжн. бартарӣ, афзалият, тафаввуқ; примат материи над духом бартарии модда аз рӯҳ, афзалияти модда бар рӯҳ -
110 просвистеть
сов.1. ҳуштак кашидан2. что бо ҳуштак навохтан; просвистеть песенку сурудро бо ҳуштак навохтан 3.ғиззос (виззос) задан, ғиззос (виззос) зада гузаштан; пуля просвистела у него над головой тир аз болои сараш виззос зада гузашт4. что и без доп. муддате хуштак кашидан; муддате ғиззос (виззос) задан -
111 просидеть
сов.1. муддате нишастан (шишта мондан), чанде шиштан; он целый час просидел на берегу моря ӯ як соат дар лаби баҳр нишаста буд // муддате бо коре машғул шуда нишастан, машғули кор шуда нишастан; просидеть весь день над проектом тамоми рӯз машғули лоиҳакашӣ шудан // (отбывая наказание) дар зиндон умр ба сар бурдан2. разг. муддате дар ҷое мондан; она просидела дома весь день ӯ тамоми рӯз дар хона шишта монд; он два года просидел в пятом классе ӯ ду сол дар синфи панҷум монд (хонд)3. что разг. бисёр нишаста хӯрда (фит) кардан, зиёд нишаста фарсуда (хароб) кардан; шалақ кардан; просидеть брюки бисёр нишаста шимро хӯрда (фит) кардан; просидеть диван бисьёр нишаста диванро шалақ кардан -
112 про
Iприставка1. префиксест, ки дар аввали феълхо о мод а, маънохои зеринро ифода мекунад: 1) амал ва ҳаракати гузариш ба воситаи задан, сӯрох кардан прострелить бо тир сӯрох кардан, тир задан; протолкнуть тиккондан, тела дода даровардан 2) амале, ки дар натщаи он сӯрох, тар-қиш, чуқурча пайдо мешавад - прогрызть хоида сӯрох кардан; просверлить парма карда шикофтан; проткнуть халонда гузарондан (сӯрох кардан); 3) аз пеши чизе гузаштан - пробежать давида (тозон) гузаштан; промелькнуть намоён шуда гузаштан, банохост намудор шуда ғайб задан 4) анцоми амал ё коре - продиктовать дикта кардан; прозвенеть ҷарангос (ҷингирос) задан, занг (зангӯла) задан 5) амале, кӣ муддате давом мекунад - проспать до вечера то бегоҳ дар хобмондан; просидеть весь день тамоми рӯз (рӯзи дароз) нишаста мондан 6) амали пурра - прогреть пурра гарм кардан, нағз гарм кардан, тафсондан; прокипятить нағз ҷӯшондан 7) бо ҳиссачаи «=ся» амали пурра - прокашляться гулу афшондан; проспаться хобида ҳушёр шудан (аз мастӣ) 8) амале, ки дар натичаи он зараре мерасад - проглядеть надида (бехабар) мондан; просчитаться ғалат шумурдан, дар ҳисоб дато кардан, зиёд пул додан 9) зохир ва ошкор шудани чизе проговориться нохост гуфта мондан. префиксест, ки барои сохтани исм ба кор бурда шуда, зухурот ё сифатеро нисбатан ифода мекунад: проседь мошубиринҷ, мӯи як кадар сафедIIприставка префиксест, ки исм ва сифат сохта, тарафдори манфиати кӣ буданро ифода мекунад: проамериканский …и тарафдори Америка предлог с вин.1. (относительно) дар бораи…, дар (аз) хусуси…, дар ҳақки…, дар бобати…, мутааллиқ ба… (инчунин ба воситаи пешоянди «аз», бандаки изофаи «и» ва «-ро» ифода меша-вад); он рассказал про свою поездку ӯ аз сафари худ нақл кард, ӯ дар хусуси сафари худ ҳикоя кард; про него все забыли ӯро ҳама фаромӯш кардаанд; сказка про лису афсонаи рӯбоҳ, киссаи моҷарои рӯбоҳ2. уст. и прост, (для) [аз] барои…, мувофиқи…; это зрелище не про вас ин намоиш [аз] барои шумо нест <> про запас эҳтиётан, ба рӯзи хоҷат, ба ҳар эҳтимол; чун захира; про себя 1) (тихо, не вслух) бо овози паст, хомӯшона 2) (в душе, в уме) дар дил, дар майна; думать проа себя дар дил гуфтан, аз дил [фикр] гузарондан, худ ба худ гуфтан (фикр кардан); читать про себя дар дил хондан, дар дили худ хондан; ни за что, ни про что беҳуда, бедарак, бесабаб, беваҷд, бе ҳеҷ муносибат, ноҳақ -
113 прожужжать
сов.1. виззос (ғингос) зада паридан, виз-виз карда паридан, ғингос зада парида гузаштан; муха прожужжала над ухом магас аз пушти гӯш виззос зада парида гузашт2. муддате виззос (ғингос) задан <> прожужжать [все] уши кому гӯшро ба қомат овардан, безор кардан, ба дил задан -
114 прокорпеть
сов. разг. муддате зӯр задан, ҷон коҳондан, бисёр кӯшидан; <> целый день над учебниками рӯзи да роз зӯр зада кийтобҳои дарсиро мутолиа кардан -
115 прокружить
сов.1. гирд гаштан чарх (давр) задан; над лесом прокружил самолёт самолёт дар болои (дар фарози) ҷангал давр зад2. муддате чарх (давр) задан -
116 пролететь
сов.1. что и без доп. паридан, парвоз кардан, парида (парвоз карда) гузаштан, парида тай кардан; самолёт пролетел над городом самолёт аз болои шаҳр парида гузашт; самолёт пролетел тысячу километров самолёт ҳазор километр тай кард2. что и без доп. разг. давида гузаштан, босуръат гузаштан, тез гузашта рафтан; поезд пролетел мимо станции поезд аз пеши истгоҳ босуръат гузашта рафт3. пе-рен. ба хотир гузаштан, ба фикр (ба хаёл) омадан, аз (ба) дил гузаштан4. перен. (о времени) тез (зуд) гузаштан, гузашта рафтан; лето пролетело тобистон зуд гузашта рафт слышно, как муха пролетит хомӯшии том, оромии том, пашша пар намезанад -
117 пронестись
сов.1. тез (босуръат) гузаштан, давида гузаштан, зуд парида гузаштан; стая птиц пронеслась над нами аз болои мо селаи паррандагон тез парида гузашт // перен. (о мыслях, воспоминаниях и т. п.) ба хотир (ба ёд) омадан, аз фикр гузаштан, аз дил гузаштан2. перен. (о времени) тез (зуд) гузаштан, гузашта рафтан; лето быстро пронеслось тобистон тез гузашт3. (раздаться - о звуках) баромадан, шунида шудан, ба гӯш расидан // перен. паҳн шудан, миш-миш шудан, гап-гап шудан; пронёсся слух… овоза шуд, ки… -
118 пропасть
Iсов.1. гум (бедарак, ғоиб) шудан, ғайб задан, мафқуд шудан у меня пропала книга китоби ман гум шуд пропасть без вести беному нишон шудан. бедарак рафтан2. ғоиб шудан, ғайб задан; горы пропали из виду кӯҳҳо аз назар ғоиб шуданд3. рафтан, намондан, аз даст (аз миён, аз байн) рафтан; у него пропало зрение ӯ кӯр (нобино) шуд; запах пропал бӯ рафт, бӯй парид маҳв шудан, нобуд шудан, халок шудан, мурдан; цветы пропали от мороза гулҳо аз хунукӣ нобуд шуданд4. зоеъ (беҳуда) рафтан, бар абас (ба хадар) рафтан, табоҳ шудан; у меня пропал даром целый час як соат вақтам беҳуда гузашт пан или пропал, либо пан, либо пропал погов. ё шоҳ ё гадо; хар чӣ бодо бод; пропади (пропадай) пропадом! нест шав!, дафъ шав!, гум шав!, садқаи сар!; пиши пропало мурдам гуфтан гир, сабил монд (расво шуд) гуфтан гирIIж1. чар, партгоҳ. ҷуқурии бетаг, варта, ғаркоб; горная тропинка вилась над пропастью пайраҳаи кӯҳӣ қад-кади партгоҳ мерафт // фазои бепоён, қаър, умқ; морская пропасть поглотан корабль қаъри баҳр киштиро фурў бурд2. перен. фарқи кал он, тафовути бузург; между ними лежит пропасть байни онҳо фарқи калон аст, фарқи байни онҳо аз замин то осмон аст3. разг аз ҳад зиёд (афзун), як дунё, як олам; у него пропасть дел ӯ як олам кор дорад4. в знач. межд. разг. [эҳ] сабилмонда. [эҳ] зормонда; тьфу [ты] пропасть ! А я не узнал тебя оббо (тавба)! Туро нашинохтаам пропасти нет на кого-что проста замин ба комаш намекашад, ки… -
119 проплыть
сов.1. что и без доп. шино карда гузаштан (тай кардан, паймудан), шинокунон гузаштан; проплыть до середины реки шинокунон ба миёнҷои дарё расидан; проплыть стометровку спорт, ба масофаи сад метр шино кардан; проплыть на пароходе пятьсот километров киштисавор панҷсад километр паймудан2. что и без доп. аз паҳлуи чизе шинокунон гузаштан; проплыть остров аз паҳлуи ҷазира шино карда гузаштан3. парвоз карда гузаштан, парида гузаштан, парида рафтан; над нами проплыл орёл аз болои (аз сари) мо уқоб парида гузашт // (плавно пройти) хиромон гузаштан, хиромон роҳ рафтан4. перен. гузаштан, як-як гузаштан; перед его глазами проплыли картины детства аз пеши назари ӯ манзараҳои айёми бачагӣ як-як гузаштанд5. муддате шино кардан; мы проплыли вниз по реке пять дней мо панҷ рӯз ба тарафи ҷараёни дарё шино кардем -
120 пропотеть
сов.1. арақ кардан (баровардан), арақшор шудан; больной пропотел после горячего чая баъд аз нӯшидани чои гарм бемор арақ кард (баровард)2. аз арак тар (шилтик) шудан; рубаха пропотела на спине пушти курта аз арақ тар шуд3. прост, муддате зӯр задан (заҳмат кашидан), чанде арақи ҷабин рехтан; он целый час пропотел над решением задачи ӯ барои ҳал кардани масъала як соат зӯр зад
См. также в других словарях:
надёванный — надёванный, надёванная, надёванное, надёванные, надёванного, надёванной, надёванного, надёванных, надёванному, надёванной, надёванному, надёванным, надёванный, надёванную, надёванное, надёванные, надёванного, надёванную, надёванное, надёванных,… … Формы слов
надёжный — надёжный, надёжная, надёжное, надёжные, надёжного, надёжной, надёжного, надёжных, надёжному, надёжной, надёжному, надёжным, надёжный, надёжную, надёжное, надёжные, надёжного, надёжную, надёжное, надёжных, надёжным, надёжной, надёжною, надёжным,… … Формы слов
надёргать — надёргать, надёргаю, надёргаем, надёргаешь, надёргаете, надёргает, надёргают, надёргая, надёргал, надёргала, надёргало, надёргали, надёргай, надёргайте, надёргавший, надёргавшая, надёргавшее, надёргавшие, надёргавшего, надёргавшей, надёргавшего,… … Формы слов
надёрнуть — надёрнуть, надёрну, надёрнем, надёрнешь, надёрнете, надёрнет, надёрнут, надёрнул, надёрнула, надёрнуло, надёрнули, надёрни, надёрните, надёрнувший, надёрнувшая, надёрнувшее, надёрнувшие, надёрнувшего, надёрнувшей, надёрнувшего, надёрнувших,… … Формы слов
надѣ˫атисѧ — НАДѢ|˫АТИСѦ (299), ЮСѦ, ѤТЬСѦ гл. 1.Полагаться на кого л., что л., надеяться: Бо˫аштеи сѧ г҃а. надѣите сѧ на блага˫а (ἐλπίσατε) Изб 1076, 186 об.; ваю мл҃твы надѣющес˫а къ сп҃сѹ възъпиѥмъ СкБГ XII, 17г; на||дѣюсѧ на б҃а ЖФП XII, 50б–в; тобѣ бо… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
надёжнейший — надёжнейший, надёжнейшая, надёжнейшее, надёжнейшие, надёжнейшего, надёжнейшей, надёжнейшего, надёжнейших, надёжнейшему, надёжнейшей, надёжнейшему, надёжнейшим, надёжнейший, надёжнейшую, надёжнейшее, надёжнейшие, надёжнейшего, надёжнейшую,… … Формы слов
Над пропастью во ржи — The Catcher in the Rye Обложка первого американского издания, 1951 г … Википедия
надёжный — прил., употр. сравн. часто Морфология: надёжен, надёжна, надёжно, надёжны; надёжнее; нар. надёжно 1. Вы называете человека надёжным, если вы доверяете ему. Сергей надёжный человек, и я ему доверяю, как самому себе. | Эта компания наш самый… … Толковый словарь Дмитриева
над — НАД, НАДО (в сочетании: надо мной, а также наряду с над перед словами, начинающимися с двух или более согласных, из которых первой является р или л : надо лбом, надо ртом), предлог. кем чем. 1. Обозначает лица, предметы, места, пространства и т.п … Энциклопедический словарь
над — и надо, предлог с твор. п 1. Употр. при обозначении расположения, пребывания, появления кого чего н. поверх, выше кого чего н. Над городом пролетал аэроплан. Лампа висит над столом. Над самой головой раздался удар грома. Крепость возвышается над… … Толковый словарь Ушакова
над — и надо, предлог с твор. п 1. Употр. при обозначении расположения, пребывания, появления кого чего н. поверх, выше кого чего н. Над городом пролетал аэроплан. Лампа висит над столом. Над самой головой раздался удар грома. Крепость возвышается над… … Толковый словарь Ушакова