-
1 обчесться
сов. прост. см. обсчитаться; раз-два (один-два) [да] и обчелся то ана-мана гуфтан тамом шуд -
2 за
приставкаи префиксе, ки маънохои зеринро ифода мекунад:1. I) ибтидои амал: зааплодйровать ба чапакзанн сар кардан; заплакать ба гирья даромадан; забегать ба давутоз даромадан 2) итмоми амал: заасфальтировать асфальтфарш карда шудан 3) бо ҳиссачаи «ся» ё бе он - ба ҳадди охир расондани амал; аз ҳад зиёд кардани коре: заглядеться чашм дӯхта мондан, чашм канда натавонистан; заработаться бисьёр кор карда монда шудан; задарить тӯҳфаборон кардан; закормить хуб сер кардан 4) равона шудани амал ба он тарафи предмет ва ё берун аз ҳудуди чизе: зайтй за дерево ба паси дарахт гузаштан; завернуть за угол ба хамгашти кӯча тоб хӯрдан 5) зимнан иҷрошаванда будани амал: забежать сари роҳ даромадан; занести дароварда додан2. дар сифатсозӣ ва исмсозӣ маънои дар беруни чизе буданро ифода мекунад: загородный беруни шаҳр, берунишаҳрӣ; зарубежный хориҷӣ; заречье он тарафи дарё предлог1. с вин. (указывает направление движения за пределы чего-л.) аз, ба; уехать за город аз шаҳр берун рафтан; выбросить за окно аз тиреза берун партофтан; уйти за реку ба он тарафи дарё рафтан; выйти за дверь аз дар берун баромадан; вынести за скобки аз қавс баровардан // (под, внутрь, за) ба паси…, ба даруни…, ба; заткнуть рукавицы за пояс дастпӯшакро ба миёнбанд андармон кардан; положить за пазуху ба бағал андохган; поставить за шкаф ба паси ҷевон мондан; заложить руки за спину дастро ба пушт кардан2. с вин. (указывает на предмет, орудие, средство дейстдия чаще с гл. «сесть», «стоять» и т.п.)ба сари…; сесть за стол ба сари миз нишастан; сесть за руль ба сари руль нишастан; // (указывает на иачало действия, занятия) ба; взяться за работу ба кор сар кардан; приняться за учение ба таҳсил шурӯъ кардан,'). с вин. (указывает на промежуток времени в течение которого что-л. совершается) дар, дар зарфи…, дар бадали…, дар муддати…; за ночь выпало много снегу дар якшаб барфи зиёде боридааст; мальчик подрос за лето дар муддати тобистон бача калон шудааст; за последние три года дар се соли охир; эту работу можно сделать за два часа ин корро дар ду соат кардан мумкин аст; за один раз да як бор, якбора4. с вин. (указывает на время, отделяющее одно событые от другого) пеш, пеш аз; за час до отхода поезда як соат пеш аз рафтани поезд; за несколько дней до поездки якчанд рӯз пеш аз сафар5. с вии.(указывает на превышение предела, меры) аз; уже за полночь шаб аз нисф гузаштааст; ей далеко за сорок синнаш аз чил кайҳо гузаштааст6. с вин. (по причине, вследствие чего-л.) бинобар, ба сабаби…, барои…, ба хотири…; благодарить за услугу барои хизмат миннатдорӣ кардан; наказать за шалость барои шухӣ ҷазо додан; за что? барои чӣ?, ба чй сабаб?; за что его не любят? барои чӣ вайро нағз намебйнанд?; за что-то ба сабабе, бинобар1. (во имя, ради, в пользу чего-л.) ба, барои…, аз барои…, дар роҳи…, ба хотири; отдать жизнь за Родину барои Ватан ҷон супурдан; бороться за мир дар роҳи сулҳ мубориза бурдан; голосовать за предложение барои таклифе овоз додан; поднять тост за чьё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан // в знач. нареч. барои…, ба тарафдории…; он голосовал за вай ҳамчун тарафдор овоз додааст // в знач. сказ. разг. тарафдор; все за, один ты против ҳама тарафдору як худи ту зид // в знач. сущ. за разг. «тарафдор»; подсчитать все «за» ҳама «тарафдорҳо»-ро шумурдан8. с вин. (указывает на расстояние) дар, то, дар масофаи…; за десять километров от города дар масофаи даҳ километр аз шаҳр; за два шага от обрыва ду қадам дуртар аз ҷарӣ9. с вин. (в оомен на что-л.) ба бадали…, ба ивазӣ…; ба, бе; внести деньги за утерянную книгу пули китоби гумшударо нардохтан; уплатить за квартиру пули квартираро додан // (при обозначении цены) ба, ба нархи…; купить книгу за пять рублей китобро ба нархи панч сӯм харидан; за плату ба (бо) музд, пулакӣ10. с вин. (вместо кого-л.) ба ҷоп…, ба ивази…; он работает за мастера вай ба ҷои усто кор мекунад; расписаться за кого-л. ба ҷои касе имзо кардан; работать за двоих кори ду касро кардан11. с вин. (указывает на то,что предмет, на который направляется действие) аз; взять за руку аз даст доштан; держаться друг за друга дасти якдигарро гирифтан; ба якдигар такя кардан; дернуть за ручку двери дастаки дарро якбора кашидан; трава цепляется за платье алаф ба курта мечаспад12. с вин. (с глаголами «отвечать», «ручаться» и т. п.) барои…, ба; отвечать за порядок барои тартиб ҷавобгар будан; ручаться за точность рассказа ба дӯрустии ҳикоя зомин будан; заступаться за кого-л. тарафи касеро гирифтан 13. с вин. (при обозначении лица, предмета, которые вызывают какое-л. чувство) аз, аз барои…, аз ваҷҳи…, барои…, ба ҷои…; мне стыдно за него аз барои вай хиҷолат мекашам; краснеть за кого-л. ба ҷои касе сурх шудан 14. с вин. (с глаголами «выйти», «выдать», «сватать») ба; выйти замуж за кого-л. ба касе ба шавҳар баромадан 15. с вин. разг. (в качестве кого-чего-л.) ҳамчун; признать за правило ҳамчун қоида қабул кардан; считать за честь шарафманд будан; он слышен за остряка ӯ ба теззабонӣ ном баровардааст 16. с тв. (указывает на предмет, место, позади которого происходит действие) дар он тарафи…; дар пушти…, берун аз, дар паси…; жить за городом берун аз шаҳр зистан; стоять за дверью дар пушти дар истодан; за окном дар паси тиреза; за горами дар паси кӯҳҳо; за рекой дар он тарафи дарё;(внут-ри чего-л., за чем-л.) аз таги…, аз зери…, ба даруни…, ба паси…; держать за пазухой дар зери бағал доштан; солнце скрылось за тучами офтоб дар паси абрқо пинҳон шуд 17. с тв. (указывает иа предмет, орудие, средство действия, чаще с гл. «сидеть», «стоять» и т. п.) ба назди…, ба сари…, дар сари…, дар паҳлӯи…, дар пеши…; сидеть за столом ба сари миз нишастан; сидеть за рулём дар сари руль нишастан; сидеть за книгой китоб хондан; за работой время прошло незаметно дар сари кор вақт номаълум гузашт 18. с тв. (при обозначении движения, следования за кем-чем-л.) аз паси…, аз паи…, аз кафои…, аз ақиби…, аз дунболи…; идти [вслед] за кемзал. аз дунболи касе рафтан; следуйте за мной! аз пасм ман биёед!; гнаться за зайцем харгӯшро дунболагирӣ кардан 19. ств. (во время какого-л. занятия) дар аснои…, дар вакти…, ҳангоми…; читать за обедом дар аснои хӯрок китоб хондан20. с тв. (после, вслед за кем-чем-л.) баъди…, пас аз; за дождливой весной наступило жаркое лето баъди баҳори сербориш тобистони гарм омад // (вслед, чередуясь) аз паси…, паи ҳам; читать книгу за книгой паи ҳам китоб хондан; шаг за шагом қадам ба қадам; один за другим яке аз паси дигаре; день за днём рӯз ба рӯз21. с тв. (по причине, из-за) аз сабаби…, бинобар; за шумом никто её не расслышал аз сабаби ғало-ғула гапашро ҳеҷ кас нашунид; за истечением срока бинобар тамом шудани мӯҳлат; за неимением свободного времени бинобар набудани вақти холй; за ненадобностью бинобар даркор набудан; за отсутствием улик аз сабаби набудани далел22. с тв. (с какой-л. целью) барои…, ба мақсади…, ба; пойти за водой барои об рафтан; послать за врачом ба духтур кас фиристодан; занимать очередь за билетами барои билет навбат гирифтан23. с тв. (указывает на лицо, предмет, который является объектом ухода, надзора, наблюдения) ба; смотреть за детьми ба бачаҳо нигоҳубин кардан; ухаживать за больными ба беморон нигоҳубии кардан; следить за чистотой ба гозагӣ назорат кардан24. с тв. (указывает на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия) ба сабаби…, сабаби…; задержка за утверждением проекта сабаб ин аст, ки лоиҳа ҳанӯз тасдиқ нашудааст; очередь за мной навбати ман; за вами долг ба гардани шумо қарз ҳаст25. с тв. (указывает на лицо, иредмет, которому присущи те или иные свой-ства): замечать за кем-л. недостатки камбудиҳои касеро пай бурдан26. с тв. (в значении предлога «с») бо; приказ за подписью директора фармон бо имзои директор; дело за номером два делаи (кори) рақами ду27. с тв. (с гл. «свататься») ба; свататься за дочь соседа ба духтари ҳамсоя хостгор шудан // (чаще со сл. «замужем»): быть замужем за кем-л. зани касе будан -
3 раз
Iм. бор, мартаба, дафъа, карат; один раз як бор, як мартаба; сто раз сад бор; несколько раз якчанд бор; много раз борҳо; в следующий раз дафъаи дигар, бори дигар; в другой раз минбаъд, дафъаи дигар; в последний раз дафъаи охирин; с первого раза дафъатан2. нескл. як; раз, два, три як, ду, се.<> раз другой як-ду бор, як-ду дафъа; раз за разом пайваста, пай дар ҳам, пай дар пай; раз [и] навсегда қатъиян, дафъаи аввалу охир; раз от разу дафъа ба дафъа; другой (иной) раз прост, баъзан, гоҳ-гоҳ; в самый раз 1) (вовремя) айни муддао, дар вақташ; мы пришли в самый раз мо дар вақташ омадем 2) (подходит) боб, соз, муносиб 3) (впору) худи худаш, айнан, лоппа-лоиқ; сапоги в самый раз мӯзаи лоппа-лоиқ; в таком разе прост, дар ин сурат, агар ин тавр бошад, он гоҳ; как раз 1) (точно) расо; 2) (впору) худи худаш, айнан, лоппа-лоиқ; не раз на як бор, борҳо; ни разу не… ҳеҷ вақт, ҳеҷ гоҳ, ҳаргиз, ягон бор ҳам; ни в коем разе ҳеҷ вақт, ҳеч гоҳ; вот те [и] раз! ана халос!, ана гап (кор)!; -два [да] и готово шарт--шурт - вассалом, ҳа нагуфта тайёр мешавад; раздва [да] и обчёлся то ана--мана гуфтан тамом шуд; раз на раз не приходится гоҳ чуну - гоҳ чунон; раз плюнуть прост, як пула кор ненареч. боре, як бор; рӯзе, як рӯз, вақте, як вақт, ҳангоме; один раз, когда… рӯзе, дар вақти…; раз ночью… боре шабонаIVсоюз усл. разг. агар, модоме ки…, азбаски…; раз он пришёл, я останусь модоме ки вай омад, ман мемонам (разо=, разъ=, рас=) приставка1. префикси феълӣ ки маъноҳои зеринро ифода мекунад: 1) тақсимкунӣ, майдакунӣ - разбить шикастан, майда--майда кардан; разломать шикастан, пора-пора (тикка-тикка) кардан 2) чудо кардан, кушодан - развязать кушодан, боз (яла) кардан 3) тақсимот раз раздать тақсим карда додан 4) пот додан, паҳн кардан раз разбрызгать пошидан, чошидан 5) (бо хиссачаи «ся») аз як ҷо ба хар тараф ҳаракат кардани касе, чизе раз разбежаться ба ҳар тараф гурехтан 6) фаро гирифтани тамоми руи чизе бо коре раз разрисовать аз нақшу нигор пур кардан 7) ноил шудан ба мақсаде, ба нияте раз разбогатеть бой шудан 8) даст кашидан аз кори (максади) пештара раз разлюбить дил кандан 9) шиддати амал раз разукрасить орою торо додан 10) (бо хиссачаи «ся») ба дарачаи ифрот расондани коре (максаде, нияте) раз разыграться саргарми бозӣ шудан2. хамчун префикси калимасоз барои сохтани исм ва сифат, ки хусусият ё дараҷаи олии пред метро мефаҳ монад раз разудалый бебокIIв знач. сказ, прост, шарти (қарси) зад (задам, задӣ ва ғ.); он \раз его по руке! ӯ шарти ба дасти вай зад! -
4 в
(во) предлог1. с вын. (на вопросы «куда», «во что») ба; войти в комнату ба хона даромадан; поехать в город ба шаҳр рафтан; поступить в институт ба институт даромадан (дох, дан); метить в цель ба нишон гирифтан, ҳадаф кардан // бо; смотреть в бинокль бо дурбин нигоҳ кардан с вин. (при обозначении занятия): углубиться в чтение ғарқи мешуд; шудан; играть в футбол футбол кардан3. с вин. (при изменении вш)и, состояния): превратиться в нар буғ шудан; изорвать в клочья ҷиғд; кардан, пора-пора (тиққа-тиққ; дан4. с вин. в сочет. с сущ.: вытянуться в струнку рост истодан; развернуться в цепь қатор шудан5. с вин. (ради, для, с целью) барои …, бо (ба) мақсади …, ба тариқи …; в доказательство чего-л. барои исботи сказать в шутку ба тариқи ҳазл гуфтая6. с вин. (при указании на киҳо монанд, шабеҳ; мальчик весь в отца бача ба падараш рафтааст; бачашро канда гирифтааст7. с вин. (щт указании на кратность соотношений) … баробар, …карат; в пять раз больше панҷ баробар зиёд; в три раза меньше се баробар кам8. с вин. (в теченш какого-л. времени) дар, дар муд дар зарфи …; в один день дар9. с предл. (на вопросы «где», дар; жить в деревне дар деҳа; состоять в комиссии дар комиссия будан, аъзои комисия будандан10. с предл. (при указании ния) ба, дар; быть в ужасе от чего-л. ба даҳшат афтодан аз чизе; быть в ссоре ҷангӣ будан11. с предл. (при нии на вид деятельности) провести время в спорах ва баҳсу мунозира гузарондан; день прошёл в беготне рӯз бо даводавӣ 1. с вин., предл. (при количественные признаки): длиной в два метра дарозиаш ду метр; ценой в три рубля нархаш се сум; драма в четырёх действиях драмаи чор парда 1. с вин., предл. (при указании времени) дар; в субботу (дар)рӯзи шанбе; в два часа дар соати ду; в прошлом году дар соли гузашта 1. с вин., поедл. (при указании на вид или форму): тетрадь в клетку дафтари катак (чорхона); ткань в полоску матои раҳдор (раҳрах); лекарство в пилюлях доруи ҳаб, ҳаб; ходить в сапогах мӯза пӯшида гаштан; широкий в плечах паҳнкитф, китфвасеъ, чорпаҳлӯ приставка префиксе, ки маъноҳои зеринро ифода мекунад: 1) самти амал ва ҳаракат, ба дохили чизе равона шудани он - вбежать тохта даромадан; вбить зада даровардан; вписать навишта даровардан, нависондан 2) ба худ кашидани чизе - вдохнуть нафас кашидан (гирифтан); всосать ба худ кашидан, макидан, ҷаббидан 3) ба самти боло равона шудани амал - взобраться боло баромадан; вскочить ҷаҳида (хез зада) баромадан 4) бо ҳиссачаи «-ся» чуқур рафтан, ғарқ шудан - всмотреться бо диққат нигоҳ кардан, чашм дӯхтан; втянуться фурӯ рафтан; вчитаться ғарқи мутолиа шудан, бо диққат хондан -
5 приём
м1. (познач.гл.принять 1-3, 6, 10) гирифтан(и), қабул кардан(и), даровардан(и); хӯрдан(и), нӯшидан(и); приём заявлений қабули аризаҳо; приём в профсоюз ба узвияти иттифоқи касаба қабул кардан; приём пищи хӯрдани хӯрок; приём лекарства хӯрдани дору; приём больных қабули беморон; приём гостей меҳмондорӣ, истиқбол кардани меҳмонон2. офиц. мулоқоти расмӣ, маҷлиси қабул (зиёфат), зиёфат; приём в посольстве маҷлиси қабул дар сафоратхона; устроить приём зиёфат оростан3. (встреча) мулоқот, пазироӣ, истиқбол; оказать тёплый приём самимона пазироӣ кардан4. в сочет. с числ. и колич. словами мартаба, маротиба, дафъа, бор, карат // в сочет. с числ. «один» ба як нишаст, бо як сар кардан; он в один приём прочёл всю книгу ӯ китобро ба як нишаст хонда фуровард // (о лекарстве) воя, як хӯрданӣ, меъёр; лекарства осталось на два приёма дору ду воя (меъёр) монд5. (способ) усул, услуб, равиш, тарз, тариқа, роҳ; приёмы борьбы усулҳои мубориза; искусный приём тарзи моҳирона; жульнический приём усули фиребгарона; обычный приём тарзи маъмул; художественный приём услуби (тарзи) тасвири бадеӣ // (упражнение) машқ, усул, тариқа; ружейные приёмы усулҳои милтиқпарронй6. чаще мн. приёмы уст. (манеры.) тарзи рафтор, рафтору кирдор, шинухез -
6 конец
м1. охир, поён, интиҳо, итмом, тамом; конец дороги охири роҳ; в конце книги дар поёни китоб; конец событии интиҳои ҳодисаҳо2. нӯг, сар; конец палки нӯги калтак3. разг. роҳ, масофаи роҳи байни ду ҷой, тараф; билет в два конца билети рафту омад4. канор; он живёт на конце города вай дар канори шаҳр истиқомат мекунад5. мор. банди киштӣ (арғамчин ё занҷире, ки бо он ду киштиро ба ҳамдигар ё ба бандар мебанданд)6. разг. марг, вафот, аҷал; тут ему и конец пришёл дар ҳамин ҷо рӯзаш буд шуд <> без конца беохир, охир надорад; конца нет бепоён, беинтиҳо; один конец прост. охираш як, оқибаташ як; во все концы ба ҳар тараф (сӯ); в конце концов ниҳоят, дар охир, охири охирон; в оба конца рафтуомад, рафтану гаштан; до конца то охир; из конца в конец ба ҳар сӯ; на худой конец ҳеҷ набошад, ҳеҷ нашавад; под конец дар охир; со всех концов аз ҳар ҷо, аз ҳар тараф; палка о двух концах зарараш аз фоидааш кам не; едва (еле, кое-как) сводить концы с концами ба зӯр нӯг ба нӯг расондан; [и] концы в воду на пай ҳасту на Ҳайдар, беному нишон; кон ца-краю не видать охираш (поёнаш) нест, бепоён аст; концов не найти чигил, бесару нӯг; подойти к концу ба итмом (ба охир) расидан, тамом шудан, соф шудан; положить конец чему--либо ба чизе хотима додан; и дело с \конеццом, и делу \конецец вассалом, тамом, бо ҳамин тамом -
7 ряд
м1. қатор, силсила; ряд стульев қатори стулҳо; два ряда зубов ду қатор дандон // (шеренга) саф; построиться в ряд саф кашидан; сомкнуть ряды сафҳоро зичтар кардан // (в театре, кино и т. п.) қатор; в первых рядах партера дар қаторҳои аввали партер2. як катор, якчанд, бисёр; ряд крупных учёных як катор олимони машҳур; целый ряд обстоятельств якчанд сабаб3. саф; в рядах армии дар сафи армия4. раста, қатор; овощной ряд растаи сабзавот; молочный ряд растаи шир; торговые ряды раста5. прост. фарқи сар, фарқи мӯи сар; прямой ряд фарқи рост6. обл. пеш, катори дарав; скосить один ряд як пеш даравидан7. мат., хим. катор; геометрический ряд қатори геометрӣ8. обл. тартиб, навбат в ряду дар қатори…, аз он ҷумла; в первом ряду дар қаторҳои аввал, дар сафи пеш; из \ряда вон выходящий фавқулодда -
8 умотать
сов.1. что разг. печондан, печонда ҷой кардан; умотать два клубка в один аз ду калоба як калоба печондан2. кого-что прост. сахт монда (беҳол, хаста) кардан -
9 умотаться
сов,1. разг. печида ҷойгир шудан, печида ғунҷидан, печида ҷой шудан; два клубка умотались в один аз ду калоба як калоба баромад2. прост. сахт монда (беҳол, хаста) шудан
См. также в других словарях:
один-два — см. несколько 1. Словарь синонимов русского языка. Практический справочник. М.: Русский язык. З. Е. Александрова. 2011. один два нареч, кол во синонимов: 2 • … Словарь синонимов
Один, два, три — One, two, three Жанр … Википедия
один-два и обчелся — по пальцам можно пересчитать, по пальцам можно перечесть, считанное число, мало, немного, горстка, в обрез, раз другой и обчелся, по пальцам перечесть, наперечет, всего ничего, кот наплакал, капля, с гулькин нос, по пальцам пересчитать, раз два и … Словарь синонимов
Один, два, три (фильм) — Один, два, три One, two, three Жанр комедия Режиссёр Билли Уайлдер Продюсер Билли Уайлдер Автор сценария И. А. Л. Даймонд … Википедия
один-два — оди/н два/, одного/ дву/х (о малом количестве чего л.) … Слитно. Раздельно. Через дефис.
один-два — од ин дв а, одног о дв ух (куп и од ин дв а ог урчика) … Русский орфографический словарь
один-два — Р. одного/ дву/х (о малом количестве чего л.) … Орфографический словарь русского языка
ДВА — муж. и ср. две жен. второе счетное число, один с одним, пара, чета, дружка. Одному началу не два конца. Ум хорошо, а два лучше (лучше того). Воз рассыпал, а два нагреб, украл. Из одного два сделаешь, оба окоротаешь (оба бросишь). Коли два, так не … Толковый словарь Даля
один или два — несколько, один два Словарь русских синонимов. один или два нареч, кол во синонимов: 2 • несколько (40) • … Словарь синонимов
один-другой и обчелся — нареч, кол во синонимов: 22 • в обрез (27) • всего ничего (19) • горстка (19) • … Словарь синонимов
один-другой — оди/н друго/й, одного/ друго/го (один два) … Слитно. Раздельно. Через дефис.