-
1 дела
корҳо, машғулият -
2 дело
с1. кор; дело кипит кор дар авҷ аст; приняться за дело ба кор шурӯъ кардан; сидеть без дела бе кор нишастан; важное дело кори муҳим; общественное дело кори ҷамъиятӣ Ц чаще мн. дела машғулият, корҳо; государственные дела корҳои давлатӣ; хозяйственные дела корҳои хоҷагӣ; текущие дела корҳои ҷорӣ; у него дел по горло кораш аз мӯи сараш бисёр, ӯ бисёр серкор аст; заниматься делами бо корҳо машғул будан; обсуждать дела корҳоро муҳокима кардан; по делам службы бо корҳои идора; министерство иностранных дел вазорати корҳои ҳориҷӣ2. кирдор, кор, рафтор; сделать доброе дело кори савоб кардан3. разг. (полезное занятие) кор; он занят - ом вай ба коре банд аст; делу время, потёхе час ҳар кор вақту соат дорад // (нечто нужное) чизи муҳим (фоиданок), гапи пухта; он дело говорит вай гапи пухта зада истодааст, гапи вай ҷон дорад; не дело ты затеял кори беҷо кардӣ4. кор, ихтисос, касб; горное дело маъданканӣ, кӯҳкорӣ; издательское - о кори нашриёт; военное дело касби (кори) ҳарбӣ5. мақсад, вазифа, кор; правое - о кори ҳаққонӣ; дело укрепления мира во всем мире вазифаи (кори) мустаҳкам кардани сулҳ дар тамоми ҷаҳон6. кор; эҳтиёҷ; я к вам по делу ман ба пеши шумо бо коре омадам7. кор, вазифа; какое мне до этого дело? ба ин чӣ кор дорам?; это не моё дело ин кори ман не; не суйся не в своё дело ба ҳар ош қатиқ нашав; ба кори дигарон мудохила накун; это не твоего ума дело ақли ту ба ин кор намерасад; ему до всего дело вай ба ҳар ош қатиқ; это дело милйции ин кор ба милиция тааллуқ дорад, ин вазифаи милиция аст8. ҳодиса, воқеа, кор; это дело случилось давно ин ҳодиса кайҳо рӯй дода буд; дела давно мидел нувших дней корҳои кайҳо шуда гузаштагӣ; кори кӯҳна9. чаще мн. дела аҳвол, вазъият, корҳо, авзои кор, сурати ҳол; как ваши дела? аҳволатон (корҳоятон) чӣ тавр?; дела его плохи аҳволаш (корҳояш) бад аст; дела как сажа бела погов. дел кор хӯрҷин; кор чатоқ10. юр. кор; уголовное дело кори ҷиноятӣ; пересмотр дела аз нав дида баромадани кор; возбудить дело против кого-л. ба касе даъвогар шудан; расследовать дело корро тафтиш (тергав) кардан; прекратить дело корро хобондан11. канц. дела; дела хранятся в папках делаҳо дар папкаҳо нигоҳ дошта мешаванд; подшить к делу ба дела дӯхтан; дело номер пять делаи рақами панҷ12. с прил. в знач. сказ. кор, масъала; это дело нешуточное ин кори ҳазл не // с прил. в знач. вводн. сл. масъала; ясное дело, он прав масъала равшан (маълум), ҳак ба ҷониби вай аст; естественное дело, он не знал этого табиист, ки вай аз ин гап (кор) хабар надошт13. уст. савдо, кору бор, дӯкон; открыть своё дело дӯкон кушодан14. уст. ҳарбу зарб, корзор, набард, ҷанг; жаркое было дело! ҳарбу зарби сахт буд! <> дело житейское зиндаги-дия!; дело вкуса ҳар кию ҳар чӣ; дело привычки гап дар сари одат; дело прошлое кори гузашта, гапи гузашта; дело случая кори тасодуф; гиблое дело кори намешудагӣ; главное дело в знач. вводн. сл. муҳиммаш ин ки; алалхусус; грешным делом в знач. вводн. сл. айб бошад ҳам, мутаасифона; известное дело маълум ки…, албатта; лёгкое ли дело кори ҳазл не; это другое (иное) дело ин гапи дигар аст; первым делом дар навбати аввал, даставвал; понятное дело шак нест, аён аст; такое дело прост. гап ҳамин ки…; дело в шляпе прост. кор панҷ; дело за кем-чем кор вобаста ба…; дело за вами гап ба шумо, кор ба шумо вобаста аст; дело на мазӣ прост. кор пухтагӣ; и дело с концом, и делу конец вассалом, тамом, бо ҳамин тамом; в самом деле в знач. вводн. сл. ҳакиқатан, воқеан; ба ростӣ; в самом деле, куда он исчез? воқеан, вай куҷо шуд?; за дело! (призыв к началу работы) ба кор шурӯъ кунем!, остинро барзанем!; [бт-же] к делу! ба сари кор (матлаб) оем!, ба сари мақсад биёед!; между делом (дел) дар байни кор, кор карда истода; на деле дар ҳақиқат, дар амал; он на деле мог убедиться в этом вай дар амал ба ин кор (гап) бовар ҳосил карда метавонист; на самом деле дар амал, дар ҳақиқат; не у дел бе кор, аз кор берун, аз хизмат берун; оказаться не у дел аз сари хизмат рафтан; то и дело бисёр, доимо, ҳамеша, ҳар замон, дам ба дам; то ли дел о! аммо!, кори дигар!; то ли дело сон на, воздухе! аммо дар ҳавои кушод хоб кардан кори дигар; -делать кори муҳимме кардан; дело дошло (доходит) до… кого--чего кор ба… оид шуд (мешавад); дело идёт (двигается) к чему-л. кор ба ҷое мерасад (наздик шуда истодааст); дело идет к развязке кор анҷом ёфта истодааст; - идёт на лад кор соз шуда истодааст; дело идёт о ком-чем-л., дело касается кого-чего-л. гап дар бораи касе, чизе меравад; быть в деле ба кор бурда шудан, кор фармуда шудан; идтй (пойтй) в дело кор омадан, ба кор бурда шудан; иметь дело с кем-чем-л. бо касе, чизе сару кор доштан; пустить (употребить) в дело кор фармудан, ба кор бурдан; вйданное ли это дело? магар мумкин аст?, оё ип тавр шуда метавонад?; вот в чём дело! ана гап дар чист!, ана гап дар куҷо будааст!; всё делов этом ҳама гап дар ҳамин; в чем -дело? чӣ гап?; дело в том, что… гап ҳамин ки…, гап дар ин ки…; дело мастера боится посл. гунҷишкро кӣ кушад? -Қассоб; ба кордон кор осон; есть такое дело прост. хуб шудаст, хуб аст; за чем дело стало? чаро кор пеш намеравад?; моё (твоё и т. д.) дело маленькое ин кори ман (ту ва ғ.) не; моё (твоё и т. п.) дело сторона ин кори ман (ту ва ғ.) нест; ин ба ман (ба ту ва ғ.) дахл надорад; пока суд да дело то кор буд шавад; по сути дела моҳиятан, дар ҳақиқат; статочное ли это дело? уст. разг. оё (ҳеҷ) мумкин аст?, наход ки кор ҳамин хел шавад?; такие-то \делоа! корҳо ҳамин тавр! аиа корҳо чӣ хел!; это - о деситое ин аҳамият надорад, ин муҳим не; это \делоо его рук ин корро вай кардааст, ин кори вай аст -
3 истребование
с (по знач. гл. истребовать) талаб кардан(и); истребование- дела из архива талаб кардани дела аз архив -
4 суть
Iж асл, мағз, моҳият; суть дела асли кор; суть проблемы моҳияти масъала; вся суть в том, что… асли кор он аст, ки …; вникнуть в самую суть ба мағзи гап диққат додан; суть не в этом гап дар ин нест по сути дела моҳиятан, дар ҳақиқатIIкнижн.1. 3 л. мн. наст. от быть уст. аст, ҳаст(анд)2. аз қабили …, ҷумла …, инҳоянд … <> это не суть важно ин аҳамият надорад -
5 амурный
уст. прост. …и ишқ, …и ишқбозӣ; амурные дела ишқбозиҳо, муошиқат -
6 артист
м1. артист; народный артист артисти халқӣ; заслуженный артист артисти хизматнишондода2. перен. разг. усто, ҳунарманд, моҳир, мумтоз; он артист своего дела ӯ дар кори худ ҳунарманд аст -
7 аховый
прост.1. (плохой) бад, ганда; дела его аховые кораш бад2. (озориой) шӯрапушт, ҷангара -
8 бесчинный
уст. бадкирдор-(она), нораво, ноҷоиз; бесчинные дела корҳои нораво -
9 благополучный
(благопо-луч|ен, -на, -но)1. нек, хуш, бомуваффақият; благополучный исход дела анҷоми неки кор2. осуда, некӯаҳвол, осудаҳолона; благополучная жизнь зиндагонии осудаҳолона <> всё благополучно в знач. сказ. корҳо баҷо -
10 ближайший
1. превосх. ст. к близкий наздиктарин, аз ҳама наздиктар, аз ҳама наздик; ближайшее селб деҳаи аз ҳама наздик2. аввалин, муҳимтарин, наздиктарин; -ближайшие задачи вазифаҳои наздиктарин3. бевосита, мустақим, наздик; при ближайшем участии кого-л. бо иштироки бевоситаи касе4. аз наздик, аниқ, амиқтар, дақиқтар; при ближайшем рассмотрении дела дар вақти амиктар дида баромадани кор -
11 болеть
Iнесов.1. бемор-(касал) будан, дард кашидан, нохуш (нотоб, ранҷур) будан; болеть гриппом грипп шудан2. за кого-что, о ком-чём перен. сахт мутаассир шудан, ғамхорӣ (дилсӯзӣ) кардан; болеть за успех дела барои пешрафти кор дилсӯзӣ кардан; болеть за свой цех ғами сехи худро хӯрдан3. за шо-что перен. ҳавохоҳ (ҳаводор, мухлис) будан; болеть за «Спартак» ҳавохоҳи «Спартак» будан <> болеть душой (сёрдцем) за кого-что, о ком чём аз дилу ҷон додан -
12 ввести
сов.1. кого-что дар бар гузарондан, ба дарун даровар гостя в дом меҳмонро ба даруз даровардан // кого-что (включш хил кардан, даровардан; ввести в комиссии ба ҳайати комиссия кардан2. что фиристодан; ввести в вену глюкозаро ба раги варид додан3. кого что (вовлечь) ба андохтан, кашидан, гирифтор ; ввести в расход хароҷот кунондан; -блуждёние ба иштибоҳ андохтан (установить) ҷорй кардан; ввести щее обучение таълими умумӣ кардан5. в сочет. с сущ. и прил.; ввести в бой ба ҷанг дароварда действие, ввести в строй, ввести в эксплу; ба кор андохтан, ба истифода до, в оборот маъмул кардан, ба дохтан; ввести в употреблёние ис кардан; ввести кого-л. в курс дела бо коре ошно кардан; ввести в насл (во владёние) юр. меросро ба ҳукм карда супоридан -
13 вера
ж1. (убеждение) эътимод, эътикод; вера в успех дела бовар ба муваффақияти кор; твёрдая вера имони комил2. (реш-гия) дин, мазҳаб3. разг. (доверш) бовар; ему нет веры ба вай бовар нест <> верой и правдой (служйть) уст. бо садоқат (бо чону дил, виҷдонан) хизмат кардан; принять что-л. на веру ба чизе бидуни исботу далел бощ кардан; ба чизе кӯр-кӯрона (соддадилона) бовар кардан -
14 видимость
ж1. намоёнӣ, аёнӣ, дидашавандагӣ; биноӣ, биниш; софии (беғубории) ҳаво; с утра была хорошая видимость ҳаво аз пагоҳӣ соф буд2. чизи зоҳирӣ (рӯякӣ); его хладнокровие - одна видимость хунсардии вай зоҳирӣ аст <> для видимости прост. барои вонамуд кардан; барои намуд; по [всей] видимости вводн. сл. аз афташ, эҳтимол, зоҳиран; по всей видимости, его задержали важные дела аз афташ, вай бо корҳои муҳим андармон шуда [монда] аст -
15 вмешательство
с мудохила, дахолат; вмешательство в чьй-л. дела мудохила ба корҳои касе -
16 внеслужебный
берун аз хизмат, ғайриидорӣ, ғайрирасмӣ; внеслужебные дела корҳои берун аз хизмат -
17 вникнуть
сов. во что диққат (таваҷҷӯҳ) кардан, сарфаҳм рафтан, амиқ (дақиқ) фикр кардан; вникнуть в суть дела ба моҳияти масъала сарфаҳм рафтан -
18 войти
сов.1. даромадан, дохил (ворид) шудан; войти в комнату ба хона даромадан //гузашта даромадан, гузаштан; гвоздь вошёл в стену мех ба девор даромад2. (включиться) дарҷ шудан, дохил щудан, даромадан, иштирок кардан; войти в список ба рӯйхат даромадан; войти в состав правительства ба ҳайати ҳукумат дохил шудан3. (вместиться) гунҷидан, ҷой гирифтан, ҷойгир шудан; в чемодаи вошли все вещи ҳамаи чизҳо ба ҷомадон гунҷид4. (вникнуть) фаҳмидан, дарк кардан, сарфаҳм рафтан; войти в суть дела моҳияти масъаларо нағз фаҳмидан5. с чем офиц. муроҷиат кардан, пешниҳод кардан; <> в комиссию с предложением ба комиссия таклиф пешниҳод кардан6. в сочет. с сущ. и с предлогом «в» сар кардан; войти в действие ҷорй шудан, ба ҳукми қонун даромадан, эътибор пайдо кардан, ба қувват даромадан; войти в переговоры гуфтугузор сар кардан; войти в сношения алоқа бастан7. в сочет. с сущ. и с предлогом «в» шудан, тардидан; войти в быт одат шудан; войти в моду мӯд шудан; расм шудан; войти в пословицу зарбулмасал шудан, забонзад (мақол) шудан; в привычку одат (расм) шудан <> войти в азарт саргарм шудан; войти во вкус ба шавқи чизе афтидан, мазаи ҷизеро фаҳмидан, мазахӯрак шудан; войти в доверие к кому-л. бо ҳила эътимоди касеро ба даст овардан, касеро ба худ моил кардан; войти в долги (в долг) ба қарз ғӯтидан; войти в долю саҳмдор шудан; войти в душу (в сердце) к кому-л. дили касеро тасхир кардан; войти в жизнь ба истеъмол даромадан; ба ҳаёт татбик шудан; ба чизе одат кардан; войти в историю дар таърих мондан, дар таърих ҷой гирифтан; ном баровардан; войти в колею (в русло) ба роҳи (ба ҳолати) муқаррарии худ даромадан; войти влетаҷв (года, в возраст) уст. болиғ шудан, ба балоғат расидан; войти в милость илтифот дидан; войти в плоть и кровь ба мағзи устухон даромадан, одат шуда мондан; войти в подробности 1) (вникнуть в детали) муфассал омухтан 2) (быть подробным в изложении) бз тафсил баён кардан; войти в положение ҳамдардй кардаи; - в разум уст. окилтар шудан, чиз (гап) мефаҳмидагӣ шудан; - в силу ба ҳукми қонун даромадан, қонунй шудан; войти в строй ба кор даромадан, ба кор андохта шудан; \войти в часть с кем-л. уст. и просгп. дар коре бо касе шарик шудан -
19 выпасть
сов.1. афтидан, ғалтидан; беҷо шудан, аз ҷо баромадан; книга выпала из рук китоб аз даст афтид2. (о зубах, волосах) афтидан, рехтан; зубы выпали дандонҳо афтидаанд3. перен. разг. хориҷ шудан, баромадан, берун шудан; выпасть из игры аз бозӣ баромадан; выпало из памяти тамоман аз хотир баромадааст4. (об осадках) боридан; выпал снег барф борид; выпало много дождей бисёр борон борид5. кому афтидан; ему выпал жребий қуръа ба номи вай баромад6. шудан, будан; выпал удобный случай мавриди қулай шуд; выпал солнечный денек рӯзи офтоби шуд (буд)7. спорт. охтан (дар шамшер-бозй) <> выпасть на долю чью-л., кому-л. насиби касе шудан; на его долю выпала организация всего дела ташкили тамоми кор насиби ӯ шуд -
20 до
межи қитъаи заминро то рош рондан до пахивание с (по знач. гл. допахать) рондан(и), ронда тамом кардан(и)IIпредлог с род.1. (указывает расстояние, время) то, то ба; до города осталось пять километров то шаҳр панҷ километр монд; достать до дна то ба таг расидан; до отхода поезда осталось полчаса то рафтани поезд ним соат монд; ждать до вечера то бегоҳ мунтазир шудан; до полной победы то ғалабаи комил; до особого распоряжения то фармони махсус2. (указывает на степень действия): износить до дыр то дариданаш пӯшидан; истратить до копейки то тини охир ин харҷ кардан; я удивлён до крайности ман бениҳоят ҳайронам; промокнуть до нитки шипшилтик шудан; промёрзнуть до костей сахт.хунук хӯрдан; покраснеть до корней волос аз хиҷолат суп-сурх шудан; устать до смерти бисёр шалпар шудан; обидеться до слёз сахт хафа шудан; вылить всё до капли то қатраи охирин рехтан3. (прежде) пеш аз, то; до революции пеш аз революция; до наступления холодов то хунук шудани ҳаво4. (приблизительно) қариб, тақрибан, то, то ба; зал вмещает до тысячи человек дар зал қариб ҳазор кас мегунҷад; мороз доходит до сорока градусов сармо то ба чил дараҷа мерасад5. (не больше) то; дети до десятй лет бачагони то синни даҳ; весом до пятй килограммов вазнаш то панҷ килограмм6. (указывает на лицо, предмет, которого что-л. касается) ба; мне нет до этого дела ман ба ин коре надорам; мне не до шуток (не до смеху) ҳозир ба ман шӯхӣ намефорад; что до кого-чего…, …бошад; что до меня, то я согласен гап дар бораи ман бошад, ман розӣ ҳастам <> до свидания хайр, то дидан(а); до чего … 1) (как) чунон…, бисёр…; до чего жарко чунон гарм ки…; до чего жаль сад афсӯс ки… 2) (какой) чӣ, аҷаб; до чего интересная книга аҷаб (чӣ) китоби шавқовар; до сих пор, до сих пор 1) (о месте) то ин ҷо; читайте до сих пор то ин ҷо хонед 2) (о времени) то ҳол; его нет до сих пор вай то ҳол нест; до того, как … то…; ждйте до того, как он придёт то омадани вай нигоҳ карда истед; они будут готовы до того, как он придёт то омадани вай онҳо тайёр мешаванд; до тех пор пока … то вақте ки…; до того, что… 1) (так долго, что) он қадар…; он кричал до того, что охрип вай он қадар дод зад, ки овозаш гирифт 2) (до такой степени, что) то ба дараҷае…, он чунон…, он қадар…; он до того устал, что не может двинуться вай он чунон монда шуд, ки маҷоли ҷунбидан надорад; от доскй до доскй (прочитать, выучить) аз аввал то охир, аз андаш ба бандаш (хондан, ёд кардан)IIс нескл. муз. до (овози якуми гаммаи мусикӣ ва нотаи он)\ нижвее до дои поён (паст); взять вёрхнее до дои болоро хондан
См. также в других словарях:
Дела семейные — «Дела семейные» с Еленой Дмитриевой Жанр Судебное шоу Производство ООО «ЮрСервис» Ведущий Елена Кутьина (ноябрь 2004 года), Елена Дмитриева (ноябрь 2004 года настоящее время) Страна производства … Википедия
Дела (граф Ампурьяса) — Дела кат. Delà граф соправитель Ампурьяса 862 … Википедия
Дела Лоховского — Жанр кинокомедия Режиссёр Борис Берзнер Автор сценария Борис Берзнер … Википедия
Дела частного обвинения — (англ cases of private accusation) в уголовном праве РФ и законодательстве РФ об уголовном судопроизводстве уголовные дела, возбуждаемые по жалобе … Энциклопедия права
Дела не делай, а от дела не бегай! — См. ОПЛОШНОСТЬ РАСТОРОПНОСТЬ Дела не делай, а от дела не бегай! См. ТОЛК БЕСТОЛОЧЬ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Дела давно минувших дней (фильм) — Дела давно минувших дней Жанр Детектив Режиссёр Владимир Шредель В главных ролях Кинокомпания Ленфильм … Википедия
Дела давно минувших дней — Жанр Детектив Режиссёр Владимир Шредель В главных ролях Кинокомпания Ленфильм … Википедия
Дела общественные (фильм, 1934) — Дела общественные Les affaires publiques Жанр комедия Режиссёр Робер Брессон Автор сценария Робер Брессон … Википедия
Дела об административных правонарушениях, рассматриваемые судьями — судьи рассматривают дела об административных правонарушениях, в частности, предусмотренных статьями 5.7 (отказ работодателя предоставить предусмотренный законом отпуск зарегистрированному кандидату, доверенному лицу зарегистрированного кандидата … Энциклопедический словарь-справочник руководителя предприятия
Дела сердечные (фильм) — Дела сердечные Жанр социальная драма Режиссёр Аждар Ибрагимов Автор сценария Владимир Кунин и Семён Ласкин … Википедия
Дела давно минувших дней… — Дела давно минувших дней... Жанр Детектив Режиссёр Владимир Шредель Автор сценария Александр Червинский, при участии Анатолия Безуглова, Юрия Кларова … Википедия