-
41 Қонақүй
-
42 тауар жеткізілімі
- Мерзімі- Буып-түюҚазір біз тауарлардың жеткізіліміне байланысты мәселелерді талқылауға тиіспіз.
Сейчас мы должны обсудить вопросы, связанные с поставками товаров.
Сіздерде бізге Х үлгісіндегі машиналарды жеткізіп беруге мүмкіндік бар ма?
Бізде керек машиналарды (тауарларды) жеткізіп беруге мүмкіндік бар (жоқ).
У нас есть возможность (нет возможности) поставить вам нужные машины (товары).
Әуелі біз машиналардың (тауарлардың) маркалары (сұрыптары) туралы мәселелерді келісіп алуға тиіспіз.
Вначале мы должны согласовать вопросы о марках (сортах) машин (товаров).
Жеткізу мүмкіндігі туралы біз сіздерге ең таяу уақытта хабарлаймыз.
О возможности поставок мы вам сообщим в самое ближайшее время.
Біз жеткізілім шарттарын талқылауымыз керек.
Нам следует обсудить условия поставок.
Мен бұған тауарларды жеткізу тәсілдері, сондай-ақ жүкті жеткізу кезіндегі міндеттерді:
Я полагаю, что сюда относятся способы доставки товаров, а также распределение обязанностей во время доставки груза:
- тауардың кездейсоқ жоғалғаны және бүлінгені үшін тәуекелді бөлісу жатады деп ойлаймын.
- риска за случайную утрату и повреждение товара.
Мен тауарды тасымалдау үшін... пайдалануды ұсынамын.
Я предлагаю использовать для перевозки товара...
- почтовые отправления.
Сатушы жүкті жеткізу кезінде көлік шығынын:
Продавец несет транспортные расходы при доставке груза:
- теміржолмен өз елінің мемлекеттік шекарасына дейін;
- по железной дороге до государственной границы своей страны;
- сатып алушының жүк автомашиналарымен тауарды ауыстырып тиейтін жерге дейін;
- на грузовых автомашинах покупателя до места перегрузки товара;
- су көлігімен;
- водным транспортом;
- ФОБ жеткізілімі кезінде тауарды су көлігімен кеме бортына тиеу сәтіне дейін;
- при поставках ФОБ, до момента погрузки товара на борт судна водным транспортом;
- СИФ немесе КАФ жеткізілімі кезінде кеменің жүк түсірілетін портқа келген сәтіне дейін;
- при поставках СИФ или КАФ, до момента прибытия судна в порт выгрузки;
- әуе көлігімен тасымалдауда тауарды сатушы еліндегі әуе қатынасы ұйымына одан әрі тасымалдау үшін табыстаған сәтке дейін;
- воздушным транспортом до момента передачи товара организации воздушного сообщения в стране продавца для дальнейшего следования;
- поштамен жөнелтуде тиісті мекенге дейін көтереді.
- по почте до пункта назначения.
Жеткізілім күні деп...
Датой поставки...
- автомобиль көлігінде сатып алушының көлік құралдары тауарды қабылдап алғанын қуаттайтын құжаттағы күн есептеледі
- в автомобильном транспорте считается дата документа, подтверждающего принятие товара транспортными средствами покупателя
- в воздушном транспорте считается дата грузовой накладной воздушного сообщения
- теміржол көлігінде теміржол жүкқұжатындағы мөртабанда көрсетілген күн есептеледі
- в железнодорожном транспорте считается дата штемпеля на железнодорожной накладной
- пошта жөнелтімі кезінде пошта түбіршегіндегі күн есептеледі.
- при почтовых отправлениях считается дата почтовой квитанции.
Меншік құқығы, сондай-ақ тауардың кездейсоқ жоғалу немесе бүліну қауіпі сатушыдан сатып алушыға қашан ауысады?
Когда переходит от продавца к покупателю право собственности, а также риск случайной утраты или повреждения товара?
Бұл өзгерістер тауар сатушыдан сатып алушыға табысталған сәтте болады.
Эти изменения происходят в момент передачи товара от продавца покупателю.
Тауар сатушыдан сатып алушыға... табысталады.
Передача товара от продавца покупателю происходит...
- су тасымалы кезінде тауар кеме борты арқылы жүк тиелетін портта қайта тиелген сәтте
- при водных перевозках в момент перегрузки товара через борт судна в порту отгрузки
- теміржол, автомобиль және әуе тасымалдары кезінде тауарды сатушы елінің көлік құралдарынан сатып алушы елінің көлік құралдарына қайта тиеу кезінде
- при железнодорожных, автомобильных и воздушных перевозках при перегрузке товара с транспортных средств страны продавца на транспортные средства страны покупателя
- пошта жөнелтімі кезінде тауар сатушы елінің пошта идарасына өткізілген сәттен
- при почтовых отправлениях с момента сдачи товара почтовому ведомству страны продавца.
Мен сізбен келісемін, бірақ біз сатып алушыны міндеттеменің ішінара немесе толық орындалмағаны үшін, демек тауардың сақталғандығы үшін жауапкершіліктен босату талап етілетін оқиғаларды да талқылауымыз керек.
Я согласен с вами, но нам следует обсудить и такие случаи, когда требуется освобождать покупателя от ответственности за частичное или полное неисполнение обязательств, следовательно, за сохранность товара.
Сіздің ойыңызша, бұған қандай оқиғалар жатқызылуы мүмкін?
Как вы думаете, какие случаи могут быть отнесены сюда?
Менің ойымша, бұл оқиғалар еңсерілмейтін күш жағдайларының салдары болуға тиіс.
Я думаю, что эти случаи должны быть следствием обстоятельств непреодолимой силы.
Біз "еңсерілмейтін күш" ұғымы деп нені түсінеміз?
Что мы будем понимать под понятием "непреодолимая сила"?
Қанекей, келісіп алайық, "еңсерілмейтін күш" ұғымы деп біз төтенше сипаттағы оқиғаларды, мысалы, зілзаланы, ауа райының күтпеген жерден күрт өзгеруін және міндеттемелердің орындалуы мүмкін болмайтын құбылыстарды түсінеміз.
Давайте договоримся, что под понятием "непреодолимая сила" мы будем понимать обстоятельства чрезвычайного характера, например, землетрясение, неожиданные резкие изменения погоды и явления, которые делают невозможным исполнение обязательств.
Меніңше, осы жағдайларды екі тарап та қолдайтын шарттарды талқылап алу қажет сияқты.
Мне кажется, необходимым обсудить условия, при которых эти обстоятельства признаются обеими сторонами.
Менің пікірімше, мұнда екі шарт сақталуға тиіс:
По моему мнению, здесь должны быть соблюдены два условия:
Біріншіден, осы жағдайларға тап болған тарап екінші тарапқа осы жағдайлардың басталғаны мен аяқталғаны туралы жазбаша хабарлауға тиіс.
Во-первых, та сторона, для которой возникли эти обстоятельства, должна письменно оповестить другую сторону о начале и конце этих обстоятельств.
Екіншіден, бұл жағдайларды ел өкіметінің сауда палатасы немесе басқа құзыретті орталық органы куәландыруға тиіс.
Во-вторых, эти обстоятельства должны быть удостоверены торговой палатой или другим компетентным центральным органом власти страны.
* * * -
43 Банкіде төлем төлеу
Ал қазір төлем төленетін жер туралы әңгімелесеміз.
А сейчас поговорим о месте оплаты.
Бір жағынан, сіз Ұлттық банкіде біздің бірлестіктің аккредитивін ашуға тиіссіз. Екінші жағынан, сіз өз еліңізде біздің банкінің атына шот ашуыңыз керек.
С одной стороны, вы должны в Национальном банке открыть аккредитив нашего объединения. С другой стороны, вам следует в своей стране открыть счет на имя нашего банка.
Банк аралық есеп айырысу арқылы біз өзіміздің қаржы қатынастарымызды реттей алар едік.
Посредством межбанковских расчетов мы смогли бы регулировать наши финансовые отношения.
Сіздің орталық банкіде біздің... аккредитив бар.
В вашем центральном банке у нас уже есть... аккредитив.
- делимый
- құжаттық
Есеп айырысу үшін банкіні атаңызшы.
Назовите, пожалуйства, банк для произведения расчетов.
Ол - Ұлттық банк.
Это - Национальный банк.
Сіз... өтініш жасауыңыз керек.
Вам нужно обратиться к...
- заместителю директора банка.
Бесінші нөмірлі кабинетке барыңыз.
Обратитесь в кабинет номер пять.
Мен сіздің фирманың біздің кәсіпорынға жеткізетін тауарлары үшін төлем төлеушімін.
Я плательщик за товары, поставляемые вашей фирмой нашему предприятию.
Мен... мүддесін білдіремін.
Я представляю интересы...
- Шымкентского химического завода.
Сауда келісіміне өкілеттігіңіз бен құжаттарыңызды көрсетіңізші.
Предъявите, пожалуйста, ваши полномочия и документы на торговые сделки.
Мінекейіңіз.
Вот, пожалуйста.
Біз сіздің банкінің көрсететін қызметтерін пайдаланғымыз келеді.
Мы хотели бы воспользоваться услугами вашего банка.
Мен мұнда бірінші рет келуім, сізде шот ашқым келеді.
Я здесь впервые и хотел бы открыть у вас счет.
Сіздің банкіде біздің шотымыз бар.
У нас уже есть счет в вашем банке.
Біздің есеп айырысу шотымыздың нөмірі...
Номер нашего расчетного счета...
Әуелі төлем төлеу жөніндегі ресімдеулерді сақтаудың кейбір мәселелерін анықтап алғым келеді.
Вначале мне хотелось бы выяснить некоторые вопросы соблюдения формальностей по оплате.
Сіздің қолыңызда қандай сома барына қараймыз.
Посмотрим, какой суммой вы располагаете.
Бұл сома біздің фирмамен есеп айырысу үшін толық жеткілікті.
Этой суммы вполне достаточно для расчетов с нашими фирмами.
Сіздің қаражатыңыз есеп айырысуға жетпейді.
Ваших средств не хватает для расчетов.
Бірлестігіңізге жедел ақша аудару қажеттігін хабарлаңыз.
Сообщите вашему объединению о необходимости срочного перевода средств.
Мен біздің ғ... шоттан фирманың... шотына біраз ақша аударғым келеді.
Мне хотелось бы перевести некоторую сумму с нашего счета №... на счет фирмы...
Сіздің аударым төленді.
Ваш перевод оплачен.
Мен ұсынылатын құжаттар бойынша алғытөлем төлегім келеді.
Я хотел бы внести аванс в соответствии с представляемыми документами.
Алғытөлем алдағы жеткізілімдерді төлеуге арналған, сонымен бірге өткендегі есеп айырысу бойынша берешегімізді өтейді.
Аванс предназначен для оплаты предстоящих поставок и в то же время покрывает нашу задолженность по предыдущим расчетам.
Мынау шотты дебеттеңізші.
Дебетуйте, пожалуйста, этот счет.
Шот дер кезінде дебеттеледі.
Ваш счет будет своевременно дебетован.
Мен сізден біздің шоттардың толық есептелуін сұрадым.
Я просил вас произвести полный расчет наших счетов.
Өкінішке қарай, біз сіздің барлық қаражатыңызды валютаның ағымдағы бағамына сәйкес қайта есептей алмадық.
К сожалению, мы не смогли произвести перерасчета всех ваших денежных средств согласно текущему курсу валют.
Біз сіздің өтінішіңізді орындаймыз және мұны сізге хабарлаймыз.
Мы выполним вашу просьбу и известим вас об этом.
Иә, біз... жүргіздік.
Да, мы произвели...
- сравнительный расчет.
Казахско-русский экономический словарь > Банкіде төлем төлеу
-
44 Мамандарды оқыту
Мен мамандарды оқытуды... ұйымдастыруды ұсынамын.
Я предлагаю организовать обучение специалистов...
- на предприятиях.
Біз... өткіземіз.
Мы проводим...
- дәрістер
- лекции
- кеңестер
- семинары
- практические занятия.
Біз мамандарымызды сіздің елде оқыту мүмкіндігін талқылау үшін келдік.
Мы прибыли, чтобы обсудить возможность обучения наших специалистов в вашей стране.
Сіздер... үшін кадрлар даярлау жөніндегі келісімшарт жобасымен таныстыңыздар ма?
Вы ознакомились с проектом контракта на подготовку кадров для... ?
- зауыт
- завода
- объект
- объекта
- фабрика
- фабрики
- фирма
- фирмы
Біз... бір жылға жіберуді жоспарлап отырмыз.
Мы планируем послать... на год.
- геологов
Біз мамандар үшін... курстар ұйымдастыруды сұраймыз.
Мы просим организовать... курсы для специалистов.
Бізге... ұйымдастыру керек.
Нам нужно организовать...
- соответствующее обучение обслуживающего персонала.
... көрсету керек.
Надо указать...
- количество учебных групп.
Жөнделген машиналарды іске қосу кезінде нұсқаулық өткізуді және бізге техникалық кеңестер беруді сұраймыз.
Просим провести инструктаж и дать нам техническую консультацию при вводе в действие отремонтированных машин.
Біз сіздердің оқытудың қандай түрлерін қолданатындарыңызды білгіміз келеді?
Мы хотели бы знать, какие виды обучения вы применяете?
Оқытылатын машықтанушылардың саны мен оқыту мерзімін нақтылаңыздар.
Уточните количество обучаемых стажеров и сроки обучения.
Сіз... іссапармен жіберудің қажеттігі туралы не ойлайсыз?
Что вы думаете о необходимости командирования...?
- мастеров
Біз... саласындағы аса білікті оқытушыларды 3 жылға дейін іссапармен жібере аламыз.
Мы можем командировать высококвалифицированных преподавателей в области... сроком до 3 лет.
Түрлі мамандықтар бойынша білікті мамандарды даярлау... ұйымдастырылмақ.
Подготовка квалифицированных специалистов по различным специальностям будет организована в...
- училищах
- учебных центрах.
Сіз жоғары және орта техникалық білімі бар машықтанушыларды іріктеп алуға тиіссіз.
Вы должны подобрать стажеров с высшим и средним техническим образованием.
Сіздердің машықтанушыларыңыз біздің зауытта еңбек тәртібі мен қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтауға тиіс.
Ваши стажеры должны соблюдать правила трудового распорядка и техники безопасности на нашем заводе.
Тәртіп үнемі бұзылған немесе ұдайы үлгермеген жағдайда машықтанушы өз еліне қайтарылады.
В случае систематического нарушения дисциплины или постоянной неуспеваемости стажер будет откомандирован в свою страну.
Бұл ретте барлық шығындарды тапсырыскер көтереді.
Все расходы в этом случае понесет заказчик.
Сіздің машықтанушылар...
Ваши стажеры...
- үш рет тамақтанады.
- получат трехразовое питание.
Иә, сіздер бізге бұл шығындарды өтейсіздер.
Да, вы возместите нам эти расходы.
Әрбір оқытылатын адам үшін айына...
За каждого обучаемого... в месяц.
Біз сіздің сомаңызбен келіспейміз (келісеміз).
Мы (не) согласны с вашей суммой.
Машықтанушы оқуға бір өзі, отбасын ертпей келуге тиіс.
На обучение стажер должен прибыть один, без семьи.
-
45 Дәрігерлік көмек
صحي خدمتونه[Sihe khidmatona]- дәрігер- доктор- ауру- науқас- хирург- оташы- терапевт- окулист- операция- ота- аурухана- клиника- дәріхана- дәрі- ине- укол- дене- бас- бет- көз- мұрын- тамақ- ауыз- тіс- тіл- мойын- қол- аяқ- тізе- табан- алақан- саусақ- кеуде- арқа- бел- сүйек- жүрек- өкпе- асқазан- ішек- қан- тұмау- суық тию- күйік- жара- іш қату- іш өту- гастрит- капсула- дәрумен- бүйрек- шынтақ- иық- омыртқа- тіркеу- жазылу -
46 Дүкенде
دوکان کې، مغازه کې[dukan ke, maghaza ke]- бөлім- касса- кассир- сатушы- өлшеу- өлшем- тауар- модель- сапа- сұрып- шот- баға- қымбат- арзан- дайын- сәнді- тоқыма- жібек- таңдау- чек жазу- қайтару- төлеу- орау- материал- қиық- шыт- сәтен- атлас- барқыт- қолшатыр- сабын- галстук- бас киім -
47 абырой
1.совесть; честь2.абырой керек, ар керек — надо иметь совесть
репутация; авторитет -
48 логистика
логистика (1. математикалық логика, 2. математика мен логиканы ұқсас деп түсіндіретін идеялық ағым, 3. тәжірибе мен практикадан тыс, 4. шикізатты, материалдарды, дайын өнімді керек жерге, керек уақытта аз шығын жұмсай отырып жеткізуді қамтамасыз етуге тиіс жұмыс, 5. материалдық-техникалық қамтамасыз етуді, тауар-материалдық босалқы қорларды басқару) -
49 сауда
Біз сіздердің бұйымдарыңыздың номенклатурасын...
Из... мы узнали о номенклатуре ваших изделий
- документов, высланных нам
- жарнамалық құлақтандырулардан білдік.
- рекламных объявлений.
Біздің мамандар (тұтынушылар) сіздің өнімді жоғары бағалап отыр.
Наши специалисты (потребители) высоко оценивают вашу продукцию.
Сондықтан біз бұрын жасалған үкімет аралық келісімге (сіздің фирмамен жасасқан шартқа) сәйкес сіздерден... сатып алғымыз келеді.
Поэтому мы хотели бы в соответствии с заключенным ранее межправительственным соглашением (договором, заключенным с вашей фирмой) приобрести у вас...
- вагондар
- вагоны
- кемелер
- корабли
- крандар
- краны
- машины
- жиһаз
- мебель
- жабдық
- аяқкиім
- обувь
- приборы
- станки
- телексы
- техника
- технику
- ткани
- электротехнические приборы.
Біздің кәсіпорынның қайта құрылуына байланысты біз сіздерден... сатып алуға мүдделіміз.
В связи с реконструкцией нашего предприятия мы заинтересованы в приобретении у вас...
- технологических линий для производства пластмасс.
Біз сіздерден...
Мы хотели купить у вас...
- шұжық (цемент, кірпіш) өндіретін шағын кәсіпорын сатып алғымыз келді.
- небольшое предприятие по производству колбасы (цемента, кирпича).
Шығарылатын өнімнің номенклатурасын ескере отырып, біз өзімізге қажетті тауарлардың тізімдерін жасадық. Осы тізімдерді қарап шығыңызшы.
Учитывая номенклатуру выпускаемой продукции, мы составили списки нужных нам товаров. Пожалуйста, просмотрите эти списки.
Ал қазір тауардың мөлшері туралы.
А сейчас о количестве товара.
Сізге тауар қандай мөлшерде керек.
Біз...
Нам нужно приобрести...
- үш өздігінен жүретін кран сатып алуымыз керек.
- три самоходных крана.
Біз бұл тауарды бұрын уағдаласылған (келісімшартта көрсетілген) мөлшерден көбірек алғымыз келеді.
Мы хотели бы получить этот товар сверх количества, которое было оговорено ранее (которое указано в контракте).
Сіздің алғыңыз келген тауар мөлшері туралы сауалыңызға жауап қайтару үшін мен фирма басшылығымен ақылдасуға тиіспін. Сіз таяуда жауап аласыз.
Чтобы ответить на ваш запрос о количестве товара, которое вы желаете получить, я должен посоветоваться с руководством фирмы. В ближайшем будущем вы получите ответ.
* * *торговля (1. тауарлар мен қызметтер нарығы, еңбек өнімдері мен көрсетілетін қызметтерді айырбастау нысаны 2. халық шаруашылығының тауарларды сатып алу-сату жолымен өткізетін саласы, 3. сатып алушы мен сатушы арасында екі жақты келісім жасасу жолымен тауарды сатып алу-сату үдерісі, 4. тауарлардың айналымы, сатып алу, сату жөніндегі шаруашылық қызметі) -
50 Бағаның есебі
Өзіңіздің баға есептеу әдістемеңізді түсіндіріп беріңізші.
Объясните, пожалуйста, вашу методику расчета цен.
Өзіңіздің есептеріңізді бізге таныстыруыңызды сұраймыз.
Просим ознакомить нас с вашими расчетами.
Мен баға жөніндегі есептерімізді сіздің қарап шығуыңызға ұсынғым келеді.
Я хотел бы представить вам на рассмотрение наши расчеты по ценам.
Біз... ескереміз.
Мы учитываем...
- улучшение качества наших товаров (приборов).
Мен құжаттарды алмасуды және оларды осы жерде салыстыруды ұсынамын.
Я предлагаю обменяться документами и сравнить их на месте.
Қанекей, топтық және айқындамалық бағаларды біздің тиісті бағаларымызбен салыстыру үшін оларды талқылайық.
Давайте обсудим групповые и позиционные цены, чтобы сравнить их с соответствующими нашими ценами.
Сіздердің топтық бағаларыңыздың біздің бағамыздан айырмашылығы бар.
Ваши групповые цены отличаются от наших.
Сіздің... қанша?
Какова ваша... цена ?
Біз сіздерге баға есептемесін ұсынамыз.
Мы представим вам калькуляцию цен.
Біз екі тараптың дәлелдері тыңдалғаннан кейін бағаны тексереміз.
Мы проверим цены после того, как будут выслушаны аргументы обеих сторон.
Біздің бағалықпен танысып көріңізші. Менде бағалықтың көшірмесі бар. Біз оны сіздерге салып жібереміз де.
Познакомьтесь, пожалуйста, с нашими прейскурантами. Со мной есть копии прейскурантов. Мы их вам также вышлем.
Бағалықты біз тұтынушыларға беріп те қойдық.
Прейскуранты мы уже передали потребителям.
Айтпақшы, сіз баға индекстерімен таныссыз ба?
Кстати, вы знакомы с индексами цен?
Әлбетте! Біз баға индекстерімен таныстық.
Конечно! Мы ознакомились с индексами цен.
Баға индексі бізде бар.
Индекс цен у нас имеется.
Біз... баға индексін зерделедік.
Мы изучили индекс цен на...
- сырье.
Біз бұл тауарлардың бағасын талқылауға мамандарды тартуымыз керек.
К обсуждению цен на эти товары нам следует привлечь специалистов.
Баға мынадай тәртіппен құралды.
Цена сложилась следующим образом.
Бағаға... енгізіледі.
В цену включается...
- буып-түю
- упаковка.
Бағаға сондай-ақ іссапарға және құрастыруға жұмсалатын шығындар да кірді.
В цену вошли также расходы на командировку и монтаж.
Мұны баға белгілеу кезінде ескеру керек.
Это нужно учитывать при установлении цены.
Бізге... атаңызшы.
Назовите нам, пожалуйста,...
- цены на станки вместе с упаковкой.
Аталған бағада буып-түю қамтылады, бірақ құрастыру мен басқа да көрсетілетін қызметтер қосылмайды.
Названные цены включают упаковку, но исключают монтаж и другие услуги.
Әңгіме бағаға ықпалын тигізетін қосымша шығындар жайында болып отыр.
Речь идет о дополнительных расходах, которые влияют на цену.
Қосалқы бөлшектердің бағасы бөлек есептеледі.
Цена на запчасти рассчитывается отдельно.
Барлық тауарларды біз... сатамыз.
Все товары мы продаем по...
- договорным ценам.
Бір қондырғының бағасы 1000 теңге.
Цена за одну установку составляет 1000 тенге.
Бағасы... үшін 100 теңге болады.
Цена за... составляет 100 тенге
-
51 Бағаның түпнегізі
Баға жөніндегі келіссөзде біз тиісті құжаттаманы тексеріп алуымыз керек.
Для переговоров по ценам нам нужно проверить соответствующую документацию.
Бізде баға белгілеу қағидаты туралы арнаулы келісім қазірдің өзінде бар.
У нас уже есть специальное соглашение о принципах ценообразования.
Баға құжаттармен қуатталуға тиіс.
Цена должна быть подтверждена документами.
Ең алдымен біз бағаның бірыңғай түпнегізін (бұдан былайғы келіссөздің негізін) табуға тиіспіз.
Прежде всего мы должны найти единую базу цены (основу для дальнейших переговоров).
Сіз біздің билігімізге баға жөніндегі құжаттаманы ұсынуға тиістісіз.
Вы должны были предоставить в наше распоряжение документацию по ценам.
Сіз біздің... алдыңыз ба?
Вы получили наши... ?
- протоколы по ценам.
Иә, біз бәрін алдық.
Да, мы все получили.
Біз де бірқатар құжаттарды дайындадық, ал сіздердің материалдарыңыз бізде бар. Біз оларды мұқият зерделейміз.
Ряд документов мы тоже подготовили, а ваши материалы есть у нас. Мы их основательно изучили.
Екі жағымыз да... назар аудардық деген үміттемін.
Надеюсь, что обе наши стороны приняли во внимание...
- цены внутреннего (мирового) рынка.
Біз келісімді (келісімшарттағы) бағаны басшылыққа алуға тиіспіз.
Мы должны исходить из договорной (контрактной) цены.
Баға жөніндегі келісілген хаттамалар негізінде баға есептелінді.
Цены были скалькулированы на основе согласованных протоколов по ценам.
Бізге бәсекелік материалдарды берулеріңізді өтінеміз.
Просим предоставить нам конкурентные материалы.
Баға фирмалардың бәсекелік ұсыныстары негізінде айқындалады.
Цены определяются на основе конкурентных предложений фирм.
Біздің бағамыздың қуаттамасы ретінде сіздерге бәсекелік материалдарды ұсынамыз.
В подтверждение наших цен мы предоставим вам конкурентные материалы.
Бәсекелік баға біз сіздерге табыстаған ұсыныстарға сай келеді.
Конкурентные цены соответствуют предложениям, которые мы вам передали.
Сіздер бізге ұсынған бойда баға жөніндегі келіссөз жалғастырылады.
Переговоры по ценам будут продолжены, как только вы представите нам.
Бұл бәсекелік материалдар...
Эти конкурентные материалы...
- біздің бағамыздың дұрыстығын қуаттайды.
- подтверждают правильность наших цен.
Баға белгілеуде біз ең алдымен бәсекелік бағаны және әлемдік нарық бағасын ескереміз.
В ценообразовании мы учитываем прежде всего конкурентные цены и цены мирового рынка.
Әлемдік нарық бағасы біздің баға жөніндегі келіссөзіміздің негізі болуға тиіс.
Цены мирового рынка должны быть основой наших переговоров по ценам.
Әлемдік нарықтың бағасы бойынша теңгемен есептесу қажет.
Необходимо произвести расчет по ценам мирового рынка в тенге.
Баға жөніндегі келіссөз үшін... біз машина қуатының техникалық параметрлерін (жаңа диапазонын) білуіміз керек.
Для переговоров по ценам... нам нужно знать технические параметры (новый диапазон) мощности машины.
Бізге техникалық қорытынды қажет болады.
Нам требуется техническое заключение.
Сондықтан көліссөзге екі тараптың да техникалық мамандары қатысуға тиіс.
Поэтому в переговорах должны принять участие технические специалисты обеих сторон.
Мына құжаттама жеткілікті дәрежеде негізделмеген.
Эта документация недостаточно обоснована.
Бұл құжаттаманы біз қабылдамай тастауға мәжбүрміз.
Эту документацию мы вынуждены отклонить.
Сөйтіп, бізде есептің сіздер әзірлеген және маңызды құжаттарға негізделген кейбір алдын ала нұсқалары бар.
Таким образом, у нас есть некоторые предварительные варианты расчета, разработанные вами и основанные на важных документах.
Енді біз баға жөніндегі келіссөзді жалғастыра аламыз.
Теперь мы можем продолжить переговоры по ценам.
-
52 Жоспарларды әзірлеу
Ғылыми-техникалық ынтымақтастық екі тарап үшін де маңызды және дәл жоспар бойынша жүзеге асырылуға тиіс.
Научно-техническое сотрудничество важно для обеих сторон и должно осуществляться по точному плану.
Біз... талқылауымыз қажет.
Нам необходимо обсудить...
- вопросы внедрения результатов научно-исследовательской работы в производство
- продажу лицензий на новейшие технологии.
Біз... жоспарға енгізуді ұсынамыз.
Мы предлагаем включить в план...
- строительство предприятий вашими специалистами в нашей стране.
Мен ақпарат алысуға және мамандардың біліктілігін көтеруге қатысты мәселелердің топтамасын егжей-тегжейлі қарауды ұсынамын.
Я предлагаю подробнее рассмотреть блок вопросов, касающихся обмена информацией и повышения квалификации специалистов.
Бұған... жатқызу керек.
Сюда следует отнести и...
- біздің елдеріміздің институттары мен зертханаларында бірлесіп жұмыс істеу үшін мамандар алмасуды
- обмен специалистами для совместной работы в институтах и лабораториях наших стран
- обмен технической документацией и нормативными документами.
Мен бұл жөнінен аса маңызды бағыттарды атап өткім келеді.
Я хотел бы перечислить важнейшие направления в этом отношении.
Әңгіме... жайында болып отыр.
Речь идет о...
- лекция курстарын оқу үшін лекторлар мен оқытушыларды бір-бірімізге іссапармен жіберу
- взаимном командировании лекторов и преподавателей для чтения курсов лекций
- мамандандырылған курстар, семинарлар, симпозиумдар, коллоквиумдар, ғылыми конференциялар мен сынақтамалар
- специализированных курсах, семинарах, симпозиумах, коллоквиумах, научных конференциях и стажировках
- ірі ғылыми-зерттеу мекемелері мен жоғары оқу орындарында ғылыми кадрлар даярлау
- подготовке научных кадров в крупных научно-исследовательских учреждениях и высших учебных заведениях
- систематическом обмене информационными материалами и опытом.
Мамандарды оқыту және ақыл-кеңестер беру келісімшартқа сәйкес қазақ (орыс) тілінде жүргізіледі.
Обучение специалистов и консультации будут проводиться в соответствии с контрактом на казахском (русском) языке.
Біз кейбір ұйымдастыру мәселелерін айқындап алғымыз және ғылыми-зерттеу жұмыстары саласындағы мәселелерді егжей-тегжейлі қарағымыз келеді.
Мы хотели бы определиться по некоторым организационным вопросам и рассмотреть подробнее вопросы сотрудничества в области научно-исследовательских работ.
Ұйымдастыру мәселелеріне келсек, біз... мәселеге қайтып оралуға тиіспіз.
Что касается организационных вопросов, мы должны вернуться к вопросу о...
- ғылыми-техникалық зерттеулер жүргізу кезіндегі кооперациялау (үйлестіру)
- маңызды ғылыми және техникалық проблемаларды (болжамдарды) бірлесіп жоспарлау және әзірлеу
- совместном планировании и разработке важных научных и технических проблем (прогнозов)
- сотрудничеству в области изобретательства и патентного дела.
Әуелі... мәселелерін талқылап алайық.
Давайте обсудим вопросы...
- долгосрочного развития; фундаментальных исследований
- біздің елімізде бірлескен кәсіпорындар салу кезінде біздің бірлескен ғылыми талдамаларымызды практикалық қолдануға қатысу
- участия в практическом применении наших научных совместных разработок при строительстве совместных предприятий в наших странах.
Біз... туралы мәселелерді талқылаймыз.
Мы обсудим вопросы о (об)...
- біріктірілген және мамандандырылған өнім жөніндегі нормалар мен стандарттар
- техникалық, экономикалық және заңи өлшемдер
- технических, экономических и юридических критериях
- жобалық-құралымдық құжаттаманың бірыңғай жүйесін әзірлеп, енгізу
- разработке и внедрении единой системы проектно-конструкторской документации
- обсуждении и согласовании важнейших технических требований.
Сіз талқылануға тиіс көптеген мәселелерді атадыңыз, бірақ біздің зерттеулеріміздің әдіснамасы және оларды өңдеу туралы ештеңе айтпадыңыз.
Вы назвали множество вопросов, подлежащих обсуждению, но не упомянули ничего о методологии наших исследований и их обработке.
Біз басқа әдіснаманы таңдауымыз керек.
Нам нужно выбрать другую методологию.
Бізде экономикалық-математикалық үлгілерді әзірлеп, қолдану үшін алғышарттар жасалған ба?
У вас созданы предпосылки для разработки и применения экономико-математических моделей?
Біз бұл мәселелердің бәрін әлемдік экономикалық ғылымды ескере отырып шешеміз.
Все эти вопросы мы решаем с учетом мировой экономической науки.
Казахско-русский экономический словарь > Жоспарларды әзірлеу
-
53 Жоспарларды келісу
Біз өзіміздің ғылыми-техникалық ынтымақтастық жоспарымызды сіздермен келісуге тиіспіз. Әңгіме... жайында болып отыр.
Мы должны согласовать с вами наш план научно-технического сотрудничества. Речь пойдет о...
- финансовых вопросах.
Біз сіздердің зауытта (комбинатта) механикаландыру мен автоматтандыру құралдарының... зерделеуіміз керек.
Нам нужно изучить на вашем заводе (комбинате)... средств механизации и автоматизации.
- степень надежности.
Бұл кешенді жүйелер мен машиналарды дамыту мәселесі.
Это вопрос развития комплексных систем и машин.
Біз еңбектің ілгерішіл әдістерін енгізу барысымен танысқымыз келеді.
Нам бы хотелось познакомиться с ходом внедрения прогрессивных методов труда.
Біз техникалық-экономикалық болжалдарды әзірлеуді айтып отырмыз.
Мы имеем в виду разработку технико-экономических прогнозов.
Бізге сандық (мөлшерлік) және құндық контингенттер қажет.
Нам необходимы количественные и стоимостные контингенты.
Біз бұл материалды пысықтап, өз пікірімізді айтамыз.
Мы проработаем этот материал и выскажем свое мнение.
Біздің бірлескен талдамаларымыздың енгізілуіне байланысты істің жайы қалай?
Сіздерде... қатысты істің жайы қалай?
У вас как обстоят дела относительно...
- жұмыс күшін, материалдарды, энергияны үнемдеуге
- экономии рабочей силы, материалов, энергии?
Ең жаңа технологиялар бойынша өндірілетін тапсырыс берілген бұйымдарды шығару барысы туралы бірнеше мәселелер.
Несколько вопросов о ходе выпуска заказанных изделий, производимых по новейшей технологии.
Бізді ірі сериялап өндіру айрықша қызықтырады.
Нас особенно интересует крупносерийное производство.
Тек ірі сериялап өндірудің көмегімен ғана сұранымды қанағаттандыруға болады.
Только при помощи крупносерийного производства можно удовлетворить спрос.
Әлбетте солай, біздегі негізінен ірі сериялы өндіріс қой.
Само собой разумеется, в основном у нас крупносерийное производство.
Жаңа бұйымды ірі сериялап өндіруге кірісу керек.
Необходимо приступить к серийному производству нового изделия.
Өндіріске ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелерін енгізу себепті сіздердің өндірістік көрсеткіштеріңіз қалай өзгерді?
Как изменились ваши производственные показатели вследствие внедрения в производство результатов научно-исследовательских работ?
Біздің зауытта еңбек өнімділігінің 10 %-ға жуығы ғылыми-зерттеу жұмыстары нәтижелерінің өндіріске енгізілуіне байланысты.
На нашем заводе около 10% производительности труда связано с результатами научно-исследовательских работ.
-
54 Сұрау салу. Ұсыныс
Запрос. ПредложениеМен сізге өте маңызды іспен келдім.
Я к вам по очень важному делу.
Мен сіздің жеке өзіңіздің келгеніңізге өте қуаныштымын.
Я очень рад, что вы приехали лично.
Біз бірқатар маңызды мәселелерді талқылауымыз керек.
Нам следует обсудить ряд важных вопросов.
Мен де сондай пікірдемін.
Я того же мнения.
Менің сапарымның мақсаты да осында.
В этом цель и моей поездки.
Осы жылдың ақпанында біраз мөлшерде көпшілік қолды тауарлар жеткізілімі жөнінде сұрау салған едік.
В феврале этого года мы посылали вам запрос относительно поставок некоторого количества товаров широкого потребления.
Жалпы сіздердің ұсыныстарыңыз қолайлы, бірақ біз сіздердің... келіспейміз.
В целом, ваше предложение приемлемо, но мы не согласны с вашими...
- ценами
- условиями платежа.
Біз сіздің келісімшарт жобаңыздың шарттарымен келісеміз.
Мы согласны с условиями вашего проекта контракта.
Сіздің өнім бізде үлкен сұранымға ие және оны біздің мамандарымыз жоғары бағалауда.
Ваша продукция пользуется у нас большим спросом и высоко ценится нашими специалистами.
Біздің өнімнің бұлай бағалануына қуаныштымыз.
Мы рады такой оценке нашей продукции.
Сіздің сауалыңыз біздің фирмаға тікелей қатысты емес, бірақ кейбір тұрғыдан біз сізге көмек көрсете аламыз.
Ваш запрос не относится непосредственно к нашей фирме, но по некоторым позициям мы можем вам помочь.
Біз сіздің сауалыңызға жазбаша жауап қайтарып та қойдық.
Мы уже дали письменный ответ на ваш запрос.
Сіздің сауалыңызды біз әрі қарай жолдадық.
Ваш запрос мы направили дальше.
Сіздің сауалыңызды зерделегеннен кейін біз сізге егжейтегжейлі ұсыныс жібереміз.
После изучения вашего запроса мы передадим вам подробное предложение.
Сіз өз сауалыңызға оң жауап қайтарылатынына үміт артуыңызға болады.
Вы можете рассчитывать на положительный ответ на свой запрос.
Біз сіздің сауалды зерделедік.
Мы изучили ваш запрос.
Ол біздің тілектеріміз бен қажеттерімізге сай келеді.
Он соответствует нашим пожеланиям и потребностям.
Біз сіздермен... туралы келісімшарт жасасқымыз келеді.
Мы хотели бы заключить с вами контракт о (об)...
- бірлесіп зауыт салу,
- совместной эксплуатации газопровода.
Аталмыш бағыттар бойынша бізбен... жасасуды ұсынамыз.
По вышеуказанным направлениям мы предлагаем заключить с нами...
- хозяйственный договор.
Біз... орай шарт жобасын дайындадық.
В соответствии с... мы подготовили проект договора
- предварительной договоренностью.
Сіздерде де, сірә, осындай құжат бар болар.
У вас, вероятно, также есть подобный документ.
Біз өзіміздің жобаларымызды келісіп алуымыз керек.
Нам следует согласовать свои проекты.
Бізде шарт жасасуға барлық өкілеттік және тиісті ақпарат бар.
Мы имеем все полномочия на заключение договора и соответствующую информацию.
Қанекей, жобалармен танысайық.
Давайте ознакомимся с проектами.
Біз солай етеміз де.
Мы так и сделаем.
-
55 Шартты әзірлеу
Бізде... бойынша бірқатар ескертпелер бар.
У нас есть ряд замечаний по...
- обязательствам сторон.
Сізден... сұраймын
Прошу вас...
- еще раз изучить нашу просьбу.
Мен сіздің ұсынысыңызбен келіспеймін.
Я не согласен (-на) с вашим предложением.
Біз... байланысты бірнеше мәселелерді анықтап алғымыз келеді.
Мы хотели бы выяснить несколько вопросов, связанных с...
- коммерческой частью контракта.
Әуелі біздің фирмаларымыздың ресми атауын нақтылап алайық.
Давайте уточним официальное название наших фирм.
Әдетте, біз мұндай мәмілелерді... талаптары негізінде жасасамыз.
Как правило, мы заключаем такие сделки на условиях
- ФОБ порт Казахстан (Россия).
Ал қазір машиналар мен жабдықтың тізімін қарайық.
А сейчас рассмотрим список машин и оборудования.
Бізде тауарлардың көлемі мен атауы жөнінде қарсылық жоқ.
У нас нет возражений против количества и наименования товаров.
Біз тауарлардың бағасын айқындау жөніндегі негіздемелерді анықтап алғымыз келеді.
Нам хотелось бы выяснить основания по определению цен на товары.
Баға осы тауардың көлік шарттарына сай келетін таңбалау және экспорттық буыптүю құнымен қоса жеткізілімнің аталмыш базисіне сәйкес белгіленеді.
Цены устанавливаются согласно вышеназванному базису поставки, включая стоимость маркировки и экспортной упаковки, соответствующих транспортным условиям для данного товара.
Бірақ қазір N тұрпатындағы бұйымның бағасы біз өткен жолы жасаған мәміленің бағасынан едәуір жоғары.
Но цена на изделие типа N сейчас значительно выше той, по которой мы производили предыдущую сделку.
Сіз бұл бұйымның сапасы жоғары екеніне назар аударуыңыз керек.
Вы должны принять во внимание, что это изделие высшего качества.
Жеткізілімнің жалпы құны екі миллион теңге.
Общая стоимость поставок составит два миллиона тенге.
Мына мерзімдерде жеткізіледі:
Поставки будут производиться в следующие сроки:
- қалғаны осы жыл бойына тоқсан сайын тең бөліктермен (жеткізілім кестесіне сәйкес) жеткізіледі.
- остальные поставки будут совершаться в течение этого года равными частями поквартально (согласно графика поставок).
Біз сізден жеткізілім туралы бізге уақытында хабарлап тұруларыңызды сұраймыз.
Мы просим вас своевременно ставить нас в известность о поставках.
Әрине, біз сіздерге бұл жайында уақытылы хабарлап тұрамыз.
Конечно, об этом мы известим вас своевременно.
Біз тауар жөнелтілгеннен кейін үш күннен кешіктірмей сіздерге жеткізілім туралы тиісті хабарлама жібереміз.
Не позднее трех дней после отгрузки мы пошлем вам соответствующее извещение о поставке.
Хабарламада жеткізілімнің жалпы салмағы, құны, сондайақ көліктің нөмірі көрсетіледі.
В извещении будет указан вес брутто, стоимость поставки, а также номер транспорта.
Қазір тауардың сапасы туралы сөйлесеміз.
Сейчас поговорим о качестве товара.
Машиналардың сапасы халықаралық стандарттарға сай келеді.
Качество машин соответствует международным стандартам.
Қанекей, төлем шарттарын талқылайық.
Давайте обсудим условия платежа.
Жарайды, сіз тауар ақысын сатушы-елдің орталық банкінде төлейсіз.
Хорошо, оплату товара вы будете производить в центральном банке страны-продавца.
Төлеу кезінде сіз мынадай құжаттар ұсынуға тиіссіз:
При оплате вам следует представить следующие документы:
а) тауарлар тізбесі көрсетілген шоттың 4 данасы;
а) специфицированный счет в 4-х экз.;
б) упаковочные листы в 3-х экз.;
в) теміржол жүкқұжатының (борт коносаментінің) көшірме данасы;
в) дубликат железно-дорожной накладной (бортового коносамента);
г) сапа сертификаты (машиналар мен жабдықтың сапасы шарт талаптарына сай келетінін қуаттайтын дайындаушы-зауыттың құжаты);
г) сертификат качества (документ завода-изготовителя, подтверждающий соответствие качества машин и оборудования договорным условиям);
д) сынақ хаттамаларының көшірмелері.
д) копии протоколов испытаний.
Төлемді тек шартқа сәйкес жеткізілген жиынтықты бірліктер үшін ғана төлейсіз.
Оплату производите только за комплектные единицы, поставленные согласно договору.
Бұл жабдықтың кепілдік мерзімі екі жыл болады.
Гарантийный срок на это изделие составляет два года.
Сіздер бізге қандай техникалық құжаттама бересіздер және қай мерзімде бересіздер?
Осы жылдың бірінші наурызына дейін біз сіздерге мынадай техникалық материалдарды жібереміз:
До первого марта этого года мы вышлем вам следующие технические материалы:
- жалпы түрінің сызбалары, онда машиналар мен жабдықтың барлық негізгі бөлшектері көрсетіледі
- чертежи общего вида с указанием всех основных деталей машин и оборудования
- тиісті егжей-тегжейлі сипаттамалары берілген құрастыру сызбалары мен принципті тәсімдер (электрлік, гидравликалық, пневматикалық тәсімдер, май жағу, суыту тәсімдері мен басқа да тәсімдер)
- сборочные чертежи и принципиальные схемы (электрические, гидравлические, пневматические, смазки и охлаждения и другие) с соответствующими подробными описаниями
- машиналар мен жабдықты құрастыру, ретке келтіру, пайдалануға қосу, қызмет көрсету және жөндеу үшін басшылық
- руководства для сборки, наладки, пуска в эксплуатацию, обслуживания и ремонта машин и оборудования
- қосалқы бөлшектердің тізбелігі.
- каталог запасных частей.
Аталмыш техникалық материалдардың екі жиынтықтамасы, сондай-ақ төлқұжаттар машиналармен және жабдықпен бірге жіберіледі.
Два комплекта вышеуказанных технических материалов, а также паспорта отсылаются вместе с машинами и оборудованием.
Бәлкім, сізде шартқа қайсыбір басқа толықтырулар бар шығар?
Возможно, у вас есть какие-либо другие дополнения к договору?
Иә, біз шарт бұзылған жағдайда қолданылатын ықпалшаралар туралы мәселені талқылауымыз керек.
Да, нам нужно обсудить вопрос о санкциях на случай нарушения договора.
Сонымен қатар біз... туралы
- дополнительный пункт о...
- шарттан... туралы тармақты алып тастау жөнінде қарсы ұсыныс енгізгіміз
- внести контрпредложение - исключить из договора пункт о...
- ғ... тармақты мынадай редакцияда тұжырымдағымыз келеді.
- сформулировать пункт №... в следующей редакции.
Шарттың (келісімнің) орындалуы барысын аралас комиссия қадағалайтын болады.
За ходом выполнения договора (соглашения) будет следить смешанная комиссия.
Біз шарттың орындалуын тоқсан сайын (ай сайын) тексеруді ұсынамыз.
Мы предлагаем поквартально (ежемесячно) проверять выполнение договора.
Мы согласны с этим.
Сіздерден... шығындарын көтерулеріңізді сұраймыз.
Просим вас взять на себя расходы по...
Біз қарсы емеспіз. Бұл халықаралық практикаға сай келеді.
Мы не возражаем. Это соответствует международной практике.
Сіздерден жұмыстың барлық түрлерін орындау бағаламасын ұсынуларыңызды сұраймыз.
Просим вас предоставить нам расценки на выполнение всех видов работ.
Біз сіздерді қолдауға, сөйтіп орынды шегерім беруге дайынбыз.
Мы готовы пойти вам навстречу и предоставить разумную скидку.
Қанекей, мыналарды...
Давайте обсудим...
- құрылыс тетіктері мен жабдықты пайдалану үшін төленетін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- существующие ставки арендной платы за пользование строительными механизмами и оборудованием
- біздің (сіздің) мамандардың қызмет және тұрғын үй-жайлары үшін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- существующие ставки арендной платы за служебные и жилые помещения для наших (ваших) специалистов
- салық мөлшерлемесін талқылайық.
- ставки налогов.
Біздің есебімізден...
... значительно превышает наши расчеты
- объект құны едәуір асып түседі.
- стоимость объекта.
-
56 Саяхат. Теміржол, ұшақ, көлік
-
57 айқындау
выяснять; уточнять -
58 аужай
-
59 ауытқу
-
60 бақылау
наблюдать; контролировать; проверять
См. также в других словарях:
керек — болса. Қажет деп тапса, керексінсе. – К е р е к б о л с а, өзі мұнда келсін, – деп – Үйге әуелі сәлем беріп енсін, – деп, Тапжылмастан қалды шопан үйінде, Кетті шофер көрсеткен соң жөн сілтеп (Қ. Көпішев, Ақмаралды., 39) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Керек — Кереки Самоназвание: анкалгакку, аракыкку Общая численность: 8 (2002) Расселение … Википедия
керек — (Тау., Қош.) іс, жұмыс, шаруа. Менің әдейі арнай келгендегі к е р е г і м бітті (Тау., Қош.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
төкерек — Авыздагы бизләрдән бүленеп чыга торган сыекча. ТӨКЕРЕК ҮЛӘНЕ – Ләләләр семь. улак сыман яфраклы һәм вак башак сыман яки оешма чәчәкле суганчалы үсемлек; рус. Птицемлечник … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
қосу керек — (Түрікм.: Красн., Небид., Жеб., Таш., Мары) беру керек. Істен қаша берсең сені тиісті жеріне қ о с у к е р е к т і г і н жинақтан сұранамыз (Түрікм., Тедж.). Бұл қылықты қоймаса тиісті заң орнына қ о с у к е р е к («Жұм шы», 17.11.1944) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
құбиын керек — (Монғ.) іс жөнінде кітапша. Қ ұ б и ы н к е р е г і теріс жазылған екен (Монғ.). [Монғолша хувийн хэрэг (Монғ. қаз. сөзд., 1954)] … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
Гипотеза — (гр. hypothesis – негіз, болжау) – 1) құбылыстың себептері, құбылыстардың арасындағы бақыланбайтын (байқалмайтын) байланыстар туралы және с.с. негізделген (толық емес) болжау (предположение); 2) болжауды ұсыну, оны негіздеу (толық емес) және… … Философиялық терминдердің сөздігі
тауда ұрыс қимылдарын жүргізу кезінде байланысты қамтамасыз ету — (Обеспечение связи при ведении боевых действий в горах) қазіргі кезде әскерлер күрделі бедермен, бірқатар жолы қиын аудандармен, жол саны шектелуімен, ұрыс техникасының барлық түрлерінің осы жолдар бойымен жылжу қиыншы лығымен, тау сусымалары… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тигізудің орташа нүктесі — (Средняя точка попадания) орташа траекторияның нысана бетімен (бөгет пен) қиылысу нүктесі. Бұл нүктеге оқтың тимеуі де мүмкін. Т.о.н. ату құралының дәл атысын тексеру барысында 4 оқтесігі бойынша анықталады. Ол үшін тік сызықпен екі оқтесігін… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
құлдану — (Гур.: Есб., Маңғ.; Орал: Орда, Казт.; Ақт., Байғ.; Рес., Орын.; Түрікм., Красн.; Қарақ.) қолдану. Әр нәрсені өз орнына қ ұ лд а н у керек (Гур., Маңғ.). Менің өзімнің жамандығымды әлі де байытып, жаңалықтарды қ ұ л д а н у үшін зоотехниктермен… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қазан — I зат. сөйл. 1. Қазандоп. Қ а з а н ойынын қыс уақытында мұздың үстінде, ал жазда тақыр алаңдарда ойнауға болады. Ойынға қатысушылардың әрқайсысының басы қайқы қақпа таяғы және барлығына ортақ добы болуы керек (Б.Төтенаев, Қаз. ұлт. ойын., 61). Қ … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі