Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

жап

  • 1 жап

    Г.: жеп
    1. время, пора

    Кеҥеж жап летняя пора;

    тунемме жап время учёбы;

    самырык жап молодость.

    Йоча годсо пиалан жап, эҥер, олык, чодыра – чылажат ӱмыр мучкылан сӱретлалт кодеш. В. Иванов. Счастливая пора детства, реки, луга, леса – всё это оставляет свой отпечаток на всю жизнь.

    2. досуг; свободное от работы время

    Яра жап свободное время.

    Пашам ыштыш тудо кум айдем олмеш, эскераш сурт-печым жап ыш лий йӧршеш. М. Казаков. За троих выполнил он работу, проявлять о хозяйстве своём заботу ему было недосуг.

    3. подходящая, удобная пора, благоприятный момент

    Пызле пеледеш – йытын ӱдаш жап. Пале. Цветёт рябина – время сеять лён.

    4. период, эпоха

    Марий сылнымутан литература первый руш буржуазно-демократический революций жапыште шочын. С. Черных. Марийская художественная литература зародилась в период первой русской буржуазно-демократической революции.

    Кызытсе жап настоящее время,

    эртыше жап прошедшее время;

    жап категорий категория времени.

    Полшышо глагол-влак лица да числа дене вашталтыт, жап да наклонений формышт уло. «Мар. йылме» Вспомогательные глаголы изменяются по лицам и числам, имеют формы времени и наклонения.

    6. перен. часы

    Жапым ончале – пелйӱдат эртен улмаш. В. Юксерн. Посмотрел на часы – оказывается, уже полночь миновала.

    Идиоматические выражения:

    Марийско-русский словарь > жап

  • 2 жап

    жап I
    усиление к словам, начинающимся на жа;
    жапжаман очень плохой;
    жапжакшы очень хороший;
    жапжаңы совершенно новый;
    жапжалгыз одинёшенек, совершенно один;
    жапжашыл ярко-зелёный;
    жапжаш совсем молодой, молоденький;
    жапжанаша совсем близко, сбоку.
    жап II:
    жаагы жап болду он умолк, замолчал;
    жаагын (или оозун) жап кыл- заставить замолчать, заткнуть кому-л. рот;
    ар кимиң бир карап, анын жаагын жап кылдыңар каждый из вас, взглянув (на него), заставил его замолчать;
    акча берип, оозун жап кылды дав денег, он (этим) заткнул ему рот.
    жап- III
    (деепр. жаап)
    1. крыть, покрывать, закрывать, затворять;
    жазгы малды жапса, жалы калат, жалы калбаса, жаны калат погов. если весенний (т.е. тощий) скот прикрывать, подгривный жир останется, если жир не останется, (так) душа останется;
    үй жап-покрывать юрту;
    эшик жап- затворять дверь;
    жаап-жашыр- скрывать, прикрывать (напр. недостатки);
    кемчиликтерди жаап-жашыруу максатында с целью прикрыть свои (или его) недостатки;
    токоч жап- (ср. бышыр I) печь хлеб в котле;
    жапкан нан см. нан I 1;
    2. покрыть сплошь;
    жара жапкан покрытый ранами, израненный;
    жаап койду засадили (в тюрьму);
    жаба сал- взвалить, навалить;
    күнөөнүн бардыгын мага жаба салды всю вину взвалили на меня;
    сарпай жап- одарить одеждой;
    ичик жапты он одарил шубой;
    жалаа жап- см. жалаа;
    жаагыңды жап! см. жаак.

    Кыргызча-орусча сөздүк > жап

  • 3 жап

    жап этип кельмек — неожиданно, внезапно прийти

    Крымскотатарский-русский словарь > жап

  • 4 жап

    Г. жеп
    1. время, пора. Кеҥеж жап летняя пора; тунемме жап время учёбы; самырык жап молодость.
    □ Йоча годсо пиалан жап, эҥер, олык, чодыра – чылажат ӱмыр мучкылан сӱретлалт кодеш. В. Иванов. Счастливая пора детства, реки, луга, леса – всё это оставляет свой отпечаток на всю жизнь.
    2. досуг; свободное от работы время. Яра жап свободнос время.
    □ Пашам ыштыш тудо кум айдем олмеш. – Эскераш сурт-печым жап ыш лий йӧршеш. М. Казаков. За троих выполнил он работу, проявлять о хозяйстве своём заботу ему было недосуг.
    3. подходящая, удобная пора, благоприятный момент. Пызле пеледеш – йытын ӱдаш жап. Палс. Цветт рябина – время сеять лён.
    4. период, эпоха. Марий сылнымутан литература --- первый руш буржуазио-демократический революций жапыште шочын. С. Черных. Марийская художественнпя литература зародилась в период первой русской буржуазно-демократической революции.
    5. лингв. время; категория времени (действийын ойлымо жап дек отношенийжым ончыктышо глагол форма). Кызытсе жап иастоящее время, эртыше жап прошедше время; жап категорий категория времени.
    □ Полшышо глагол-влак лица да числа дене вашталтыт, жап да наклонений формышт уло. «Мар. йылме». Вспомогательные глаголы изменяются по лицам н числам, имеют формы времени и наклонения.
    6. перен. часы. Жапым ончале – пелйӱдат эртен улмаш. В. Юксерн. Посмотрел на часы – оказывается, уже полночь миновала.
    ◊ Жапше годым в своё время. Чачи кузежым-можым Григорий Петрович деч йодышташ ыш тӱнал. «Жапше годым Когой шкат каласа», – шоналтыш Чачи. С Чавапн. Чачи не стала расспрашивать Григория Петровича ни о чём. «В своё время Когой сам расскажет», – подумала она. Жап деч ончыч раньше времени. Жап деч ончыч шоҥгемаш состариться раньше времени. Жап шуде преждевременно. Жап шуде колымаш преждевременная смерть. Лишыл жапыште в скором времени, в ближайшее время. Первый жапыште в первое время, вначале. Кӱчык жапыште за короткий срок, быстро. Пытартыш жапыште в последнее время. Ср. пагыт.

    Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > жап

  • 5 жап

    (частица, усиливающая значение слов, начинающихся со слога жа-)

    Казахско-русский словарь > жап

  • 6 жап

    время; период; срок; сезон;

    жап шуын — настало время; наступил срок

    ;

    жап шуде — преждевременно.

    Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > жап

  • 7 жапқыш

    1.
    покрышка; крышка
    2.

    Казахско-русский словарь > жапқыш

  • 8 жап

    time

    Mari-English vocabulary > жап

  • 9 жап-жақсы

    pretty

    Қазақша-ағылшынша сөздік > жап-жақсы

  • 10 жапқыш

    cover

    Қазақша-ағылшынша сөздік > жапқыш

  • 11 жап деч ончыч

    Жап деч ончыч шоҥгемаш состариться раньше времени.

    Идиоматическое выражение. Основное слово:

    жап

    Марийско-русский словарь > жап деч ончыч

  • 12 жап шуде

    Идиоматическое выражение. Основное слово:

    жап

    Марийско-русский словарь > жап шуде

  • 13 жап шуде колымаш

    Идиоматическое выражение. Основное слово:

    жап

    Марийско-русский словарь > жап шуде колымаш

  • 14 жап-жатық

    прилизанный, ровный

    Казахско-русский словарь > жап-жатық

  • 15 шуко-шагал жап гыч

    Шуко-шагал жап гыч контор имне военкомым Тойкансолаш наҥгайыш. М.-Азмекей. Через некоторое время конторская лошадь увезла военкома в Тойкансолу.

    Идиоматическое выражение. Основное слово:

    шуко-шагал

    Марийско-русский словарь > шуко-шагал жап гыч

  • 16 самырык жап

    самырык жап, самырык пагыт
    молодость, юность; молодые, юношеские годы

    Эх, кувай, тиде поянлыклан самырык жапемым ужаленам. Н. Арбан. Эх, бабушка, за это богатство я отдала свою молодость.

    Сравни с:

    рвезе

    Идиоматическое выражение. Основное слово:

    самырык

    Марийско-русский словарь > самырык жап

  • 17 шушаш жап

    грам. будущее время

    Шушаш жап причастий причастие будущего времени.

    Идиоматическое выражение. Основное слово:

    шушаш

    Марийско-русский словарь > шушаш жап

  • 18 шӱлалташат жап уке

    дохнуть некогда; очень занят, перегружен чем-л. (букв. и дохнуть нет свободы (времени)

    Паша пагытыште вате-влаклан шӱлалташ эрык уке. А. Эрыкан. Во время работы женщинам дохнуть некогда.

    Идиоматическое выражение. Основное слово:

    шӱлалташ

    Марийско-русский словарь > шӱлалташат жап уке

  • 19 эртыше жап

    грам. прошедшее время

    Возен налза да икымше эртыше жап глаголын спряженийжым палемдыза. «Мар. йылме» Выпишите и отметьте спряжение глаголов первого прошедшего времени.

    Идиоматическое выражение. Основное слово:

    эртыше

    Марийско-русский словарь > эртыше жап

  • 20 икмыняр жап

    Основное слово: икмыняр.

    Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > икмыняр жап

См. также в других словарях:

  • жапқы — I зат. сөйл. Жапқыш. Амал жоқ, айтылған нәрсенің бәрі кереует ж а п қ ы ғ а мұқият оралып буылған (Қ.Тоқмырзин, Үш кие, 210). II зат. Киіз үйдің түрмелі есігі. Сұңғақ, ақ торғын келіншек есік ж а п қ ы с ы н ы ң бір шетін желп еткізіп ашып,… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • жапқылы — сын. Жапқысы бар. Киіз ж а п қ ы л ы есіктің етегін бүктелген қамшының ұшымен көтере ашып, сырттан кеуделі, ақсары өңді, дөң мұрынды жігіт кірді (М. Айымбетов, Құмөзек., 9) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • жап — зат. кәсіб. Егістікке су жіберу үшін екі жиегіне топырақ үйіп жасайтын жіңішке арық …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • жапқы — зат. Пештің алдындағы қалақша …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • жапқыш — зат. Әртүрлі заттардың үстін жабуға, қалқалауға арналған жамылғы, перде …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • жап — 1 1. (Қ орда: Сыр., Шиелі, Арал, Қарм.; Шымк.: Шәу., Қызылқ.; Қост.: Аман., Жанг.; Ақт., Ырғ.; Қарақ.) егіннің ішіне су жіберетін кішкене арық. Ж а п т а н алынған су егіске тарайды Қ орда., Қарм.). Үлкен арықтан шыққан ж а п т а р қарықтар (қ.)… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • жапқы — (Гур., Маңғ.) жабық. Ж а п қ ы қора (Гур., Маңғ.). Қой қыс күнінде ж а п қ ы қорада жатады (Гур., Маңғ.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • әжап — зат. сөйл. Ғажап. – Балаң ә ж а п екен. Бірақ оны сұрампаз етіп үйретпе (О. Сәрсенбаев, Бақыт., 137) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • жапқақ — зат. Бір нәрсенің тесігін ашып жауып, реттеп тұратын техникалық немесе биологиялық құрылғы; клапан. ≈ Машина маторының ж а п қ а ғ ы. Жүректің ж а п қ а ғ ы …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • жап-жас — сын. Кемеліне келмеген, балғын, уылжыған …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • жап жару — (Түрікм., Небид.) арық қазу. Біздер есітеміз осы жерге Момин деген түрікмен боса керек, ж а п ж а р у ғ а кеген (Түрікм., Небид.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»