Перевод: с русского на таджикский

с таджикского на русский

дать(ся)

  • 1 дать

    имкон додан
    супурдан, додан
    муайян кардан
    додан, бахшидан

    Русско-таджикский словарь > дать

  • 2 драла

    дать (задать) драла: прост. гурехтан, по ба даст гирифта гурехтан, думро хода карда гурехтан

    Русско-таджикский словарь > драла

  • 3 стрекач

    дать стрекача прост. тез (шиппи) гурехтан, думро ҳода кардан

    Русско-таджикский словарь > стрекач

  • 4 воля

    ж
    1. ирода, ихтиёр; сила воли қувваи ирода; твёрдая воля иродаи матин
    2. талаб, орзу, хоҳиш, ком; воля нарбда хоҳиши халқ; испблнить чью-л. волю хоҳиши касеро ба ҷо овардан
    3. озодӣ; выпустить птйцу на волю паррандаро озод кардан (сар додан)
    4. уст. прост. озодшавӣ аз ҳуқуқи крепостноӣ
    5. взнач. нареч. волей, волею прост. бо ихтиёри худ, бидуни маҷбурият <> воля ваша ихтиёратон, майлатон, ихтиёр доред, ихтиёр дар дасти бахтиёр; волею судеб книжн. тасодуфан, гардиши фалак, аз қазо; на воле прост. берун, дар берун, дар ҳавои тоза; на волю прост. берун, ба берун, ба ҳавои тоза; с воли прост. аз берун; по доброй воле бо ихтиёри худ, ихтиёран; последняя воля хоҳиши охирин, васият, васияти вопасин; люди доброй воли одамони поквиҷдон (некирода); брать (взять) волю над кем-чем худсарона рафтор кардан; дать волю кому-л. касеро ба ихтиёраш мондан (монондан); дать волю чему сар додан; дать волю чувствам инони ҳиссиётро сар додан; дать волю слезам гирья карда сар додан; дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозанӣ кардан

    Русско-таджикский словарь > воля

  • 5 ход

    м
    1. ҳаракат, гашт, гардиш; туда ход у три часа то он ҷо сесоата роҳ аст; ход поезда гашти Поезд; тихий ход гашти суст; дать задний ход ақиб рафтан; полныйход! тез!, зуд!; полным ходом бо суръати тамом; на полном (на всём) ходу тез (бо суръат) рафта истода
    2. перен. рафт, равиш, ҷараён; ход событий рафти ҳодисаҳо; ход мыслей фикрхо; ход болезни ҷараёни касалӣ; ход экономического раз­вития рафти (равиши) тарақкиётӣ иқтисодӣ
    3. гардиш, тобхӯрӣ, гашт, харакат; ход руля гардиши руль; ход поршня ҳаракати поршень; ход часов гаш­ти соат; плавный ход мотора ҳаракати мавзуни мотор; холостой ход харакати бекора; по ходу часовой стрелки мувофиқи гашти ақрабаки соат
    4. кор, амалиёт; ход доменной печи кори кӯраи оҳангудозӣ
    5. тех. кисми кори, чарх, гилдирак; гусеничный ход тасмачарх; коляска на резиновом ходу фойтуни чархаш резинӣ
    6. (в игре) рониш, гашт, рондан(и), Гаштан(и); ход конём шахм. рондани асп; ход тузом карт, гашти туз; чей ход? навбати гаштан ба кӣ?, кӣ мегардад?; ваш ход гашт аз шумо, бозӣ аз шумо
    7. перен. услуб, машқ, гашт; ловкий ход гашти моҳирона
    8. дар, даромад, даромадгох; парадный ход дари да­ромад; чёрный ход дари Партов; ход со двора даромад аз ҳавлӣ
    9. роҳ, роҳрав; подземный ход роҳи зеризаминӣ; ходы сообщения воен. хандак. (рощ рафтуомад дар байни сангарҳои хатти ҷанг) крёстный ход церк. салнббаророн (салибу укнусхоро бардошта кӯча ба кӯча гаштани насрониён); в ходе предлог с род. дар раф­ти…, дар вақти…, дар чараёни…, ҳангоми.,.; в ходе игры дар рафти бозй; в ходе переговоров дар рафти гуфтушунид; в ходе сражения дар рафти ҷанг (муҳориба); в ходе строительства дар рафти сохтумон; в [большом] ходу серистеъмол, сермасриф; быть в большом ходу маъмул (серистеъмол, сермасриф) будан; на ходу 1) (во время движения) ҳангоми ҳаракат 2) (по­путно) дар омади гап; с ходу рафтуравон; дать ход чему 1) ба харакат овардан, ҳаракат додан; машинист дал ход, поезд тронулся машинист поездро ҳаракат дод ва поезд ба роҳ даромад 2) ба муҳокима гузоштан (супурдан); дать ходу разг. гурехтан, фирор кардан; задать хода прост, ҷуфтак кашида гурехтан; знать все ходы и выходы ҳамаи роҳу растаро донистан; не дать ходу кому роҳ додан, мамониат кардан; пойти в ход ба кор даромадан, кор фармуда шудан; пу­стить в ход ба кор даровардан, кор фармудан, ба ҳаракат даровардан; пустить в ход машину мошинро ба ҳаракат даровардан (ба кор андохтан); на \ходу подмётки рвёт (режет) аз чашм сурмаро мезанад

    Русско-таджикский словарь > ход

  • 6 знать

    I
    несов.
    1. что, о комчем донистан, огоҳӣ (хабар) доштан, бохабар (воқиф, огоҳ) будан; шинохтан; знать намерения противника нияти душманро донистан, аз нияти душман бохабар будан; все уже знают о случившемся аз воқеа кайҳо ҳама хабардоранд; я не знаю, где она живет ман ҷои истиқомати ӯро намедонам; насколько я знаю… ба андозае, ки ман медонам…; как я могу об этом знать? ман инро аз куҷо донам?
    2. что донистан, балад будан; тасаввур[от] доштан; знать язык забон донистан; знать своё дело кори худро донистан, дар кори худ балад будан // с неопр. или с прид. предл. (уметь) тавонистан;знать, как себя вести одоби муоширатро риоя карда тавонистан; шинухез карда тавонистан
    3. кого (быть знакомым) ошной доштан, шиносо будан; я его совсём не знаю ман бо ӯ мутлақо шинос нестам; знать кого-л. по имени номи касеро донистан; знать в лицо кого-л. касеро аз рӯи қиёфа шинохтан
    4. чтр ҳис кардан, дарк кардан, донистан, фаҳмидан; я знаю, это даром не проидет ман медонам, ки ин [кор] беҷазо намемонад
    5. что аз сар гузарондан, таҳаммул кардан; он знал и горе и радость ӯ ҳам ғам ва шодиро аз сар гузарондааст
    6. чаще с отриц. эътироф (иқрор) кардан; он знать ничего не хочет ӯ ба ҳеҷ чиз иқрор шудан намехоҳад
    7. знаешь, знаете в знач. вводн. сл. оё медонӣ (медонед), медонӣ чӣ, медонед чӣ; знаете, я уже совсем здоров медонед чӣ, ман тамоман сиҳат шудам <> знать вдоль и поперек (насквозь, наперечет, как свой пять пальцев) панҷ ангушт (панҷа) барин нағз донистан; знать все ходы и выходы ҳамаи роҳу растаро донистан; роҳи даромаду баромадро донистан; знать за собой что ба ягон камбудии худ иқрор будан; знать меру аз ҳад нагузаштан; - про себя прост. нагуфтан, пинҳон доштан; знать свое место ҳадди худро донистан (шинохтан); знать толк в ком-чем ба қадри ҳалвою набот расидан, қадри ҳалвою наботро донистан; знать цену кому-чему-л. ба қадри касе, чизе расидан; знать себе цену кадри худро донистан; дать знать кому о ком-чем хабар додан, хабардор кардан; дать знать о себе худро маълум кардан; арзи ҳастӣ кардан; дать себя знать худро нишон додан, ҳис карда шудан; не знать, куда глаза деть сахт хиҷолат кашидан; не знать, куда руки деть аз шарм дасту по хӯрдан (худро гум кардан); не знать, куда себя деть чӣ кор карданро надонистан; не могу знать уст. намедонам; знать не знаю ҳеҷ (асло) намедонам; знай наших! прост. мо ана ҳамин хел!, ба мо қоил шав!, бо мо шӯхӣ накун!; знаем мы вас! прост. ирон. кӣ будану чй будани шуморо медонем!, мо пӯсти шуморо дар чармгарӣ ҳам мешиносем!; знай себе (в сочет. с гл.) парвое накарда…; а он знай себе покуривает вай бошад парвое накарда. тамоку мекашад; бог знает кто (что, куда) 1) худо медонад кн (чӣ, ба куҷо)… 2) чандои хуб нест; будешь (будете) знать, как… дониста мемонӣ (мемонед), ки…, дониста бош(ед), ки…; как знаешь (знаете) ихтиёрат(он), майлат(он); как знать, кто знает чӣ донам, аз куҷо [ме]донам, маълум нест, кӣ медонад; кто его знает, бог (господь) его знает, черт его знает кӣ медонад, худо медонад; пора [и] честь знать 1) бас аст, кофист 2) иззати нафси худро донистан даркор; вақти рафтан (хайру хуш) расид; то и знай в сочет. с гл. ҳамеша, доимо, дамодам, дам ба дам; только и знает (знаю, знаешь), что… ба ғайр аз ин дигар ҳеҷ корро намедонад (намедонам, намедонӣ); аз а в глаза не знает алифро калтак мегӯяд, балоро ҳам намедонад
    II
    вводн. сл. прост. аз афташ, аз афти кор, эҳтимол, шояд
    ж собир, аъёну ашроф

    Русско-таджикский словарь > знать

  • 7 взаимы

    нареч. ба тариқи қарз, ба қарз, қарз; взять взаимы қарз гирифтан; дать взаимы қарз додан нареч. ба тариқи қарз, ба қарз, қарз; взять взаимы қарз гирифтан; дать взаимы қарз додан

    Русско-таджикский словарь > взаимы

  • 8 датчанка

    ж даниягизан, даниягидухтар, зани (духтари) даниягӣ №тчик мтех. датчик (асбобест, ки аз кори механизм, фаъолияти организми зинда ва ғ. хабар медиҳад)дать сов.
    1. кого-что, чего додан, бахшидан; датчанка книгу товарищу китобро ба рафиқи худ додан; датчанка адрес адресро додан; датчанка телефон [рақами] телефонро додан // что разг. (заплатить) додан, пардохтан; я дал за эту книгу пять рублей ман барои ин китоб панҷ сӯм додам
    2. что кому имкон додан; это даст мне возможность посещать уроки ин ба ман имкон медиҳад, ки ба дарсҳо ҳозир шавам; не каждому дано быть музыкантом ҳар кас мусиқачй шуда наметавонад
    3. что супурдан, додан; датчанка работу кор супурдан
    4. что кому разг. муайян кардан (ба назар, аз рӯи намуд); на вид ему можно датчанка лет сорок зоҳиран вай қариб чилсола аст
    5. что задан; датчанка пощёчину шаппотӣ (торсакӣ) задан; датчанка подзатыльник ба пушти сар (ба буни гардан) задан // по чему, во что прост. задан; датчанка по уху ба гӯш (баногӯш) задан; датчанка в зубы кому-л. 1) (ударить) ба тумшуқи касе задан; ба таги ҷоғ фаровардан 2) (дать взятку) пора (ришва) додан, гулӯи касеро равған кардан
    6. что додан, барпо кардан; датчанка обед в честь юбиляра ба шарафи соҳибҷашн зиёфат додан; датчанка концерт концерт додан
    7. что (принести как результат) бахшидан, додан; датчанка высокий урожай ҳосили баланд додан
    8. в сочет. с сущ. что датчанка обещание ваъда додан; датчанка распоряжение фармон додан, амр кардан; датчанка разрешение рухсат додан; <> слово 1) (на собрании) сухан додан 2) (пообещать) ваъда (қавл) додан; датчанка согласие розигӣ додан, рози шудан; датчанка указание дастур додан; датчанка звонок занг задан; датчанка отбой бонги бозгашт додан; датчанка трещину тарқиш пайдо шудан; датчанка течь сӯрох (тешуқ) шудан
    9. с неопр. мондан, гузоштан, роҳ (рухсат) додан: дайте пройтй монед, гузарам; он не дал мне договорить вай намонд, ки гапамро тамом кунам
    10. повел. лансгл. 1 л. буд. в знач. побуд. частицы биё, як; дай, думаю, зайду к приятелю як пеши шарикам равам, гуфтам; дайка я прочту ещё раз биё боз як бори дигар хонам <> дай бог кому худо расонад (хоҳад), илоҳи ҳамин тавр шавад, кошкӣ ҳамин тавр мешуд; не дай бог худо накунад, худо нишон надиҳад, худо нигоҳ дорад; датчанка волю кому-л. касеро ба ихтиёраш мондан (монондан); датчанка волю чему сар додан; датчанка волю слезам гиря карда фиристодан (сар додан); датчанка выход чему-л. изҳори чизе кардан, дилро аз чизе холй кардан; датчанка газ прост. газ додан, тезондан; датчанка дорогу кому роҳ додан, имкон додан; датчанка занавес пардаро фуровардаи; датчанка знать кому о ком-чём дарак додан; датчанка себя знать аз худ дарак додан, ҳис карда шудан; усталость дала себя знать хастагӣ ҳис карда шуд; датчанка крюк (крюку) давр зада роҳро дур кардан; датчанка маху хато (ғалат) кардан; датчанка начало чему оғоз кардан; датчанка подножку кому-л. ба касе пешпо додан; датчанка по шапке кому груб. прост. ҳай кардан; датчанка права (право) граждаиства эътироф кардан; датчанка представление о чём мадрак додан; датчанка себе труд лозим донистан, худро вазифадор шумурдан, кӯшиш кардан; он недал себе труда подумать фикр карданро лозим надонист; датчанка стрекача (тягу) прост. думро хода кардан, пойро зери бағал гирифтан; шиппи гурехтан, ғайб задан; датчанка урок дарси ибрат додан; датчанка шпоры маҳмез задан; дорого бы дал ҷонамро фидо мекардам; как пить датчанка прост. албатта, яқин(ан), бешубҳа, бешак; не \датчанка в обйду кого ҳимоя кардан; не \датчанка спуску кому гузашт накардан, беҷазо намонондан; не \датчанка ходу кому роҳ надодан, мамониат кардан; ни \датчанка ни взять худи худаш; айнан; я тебе (те) дам! рӯзатро нишон медиҳам!; вот я тебе дам бегать! ҳоло ман ба ту давиданро нишон медиҳам!

    Русско-таджикский словарь > датчанка

  • 9 дорога

    ж
    1. роҳ, раҳ; шоссейная дорога роҳи сангфарш; проселочная - а роҳи деҳот (ноҳамвор); железная - а роҳи оҳан; водная дорога роҳи оби; воздушная дорога роҳи ҳавои; канатная дорога роҳи симтаноб; конно желёзная дорогз.уст. роҳи кӯнка (роҳи оҳани шаҳр, ки пеш аз ихтирои трамвай маъмул буда вагонҳоро асп мекашид); большая дорога прям., перен. роҳи калон, шоҳроҳ; столбовая дорога 1) уст. (тракт) роҳи калон, ҷода 2) перен. роҳи асосӣ, шоҳроҳ; торная дорога 1) роҳи ҳамвор 2) перен. роҳи озмуда; сойться с дороги роҳ гум задан; он не знал дороги вай роҳро намедонист; на перекрестке их дороги разошлись дар чорроҳа раҳашон дигар шуд, онҳо дар чорроҳа ҷудо шуданд; путь -дорог а роҳ, самт; без дороги (идтй и т. п.) бе роҳу бе пайраҳа (рафтан ва ғ.); встать на - е дар сари роҳ истодан, пеши роҳро гирифтан; ледокол пробил дорогу киштии яхшикан роҳ кушод
    2. перен. роҳ, имконият; перед ним открывается широкая дорога барои ӯ имконияти зиёд фароҳам меояд
    3. (путешествие) роҳ, сафар; утомительная дорога роҳи хастакунанда; отправиться в дорогу ба роҳ (ба сафар) баромадан; на половине дороги дар нимаи роҳ <> в -у, на дорогу 1) пеш аз сафар, пеш аз ба роҳ баромадан 2) барои роҳ, барои сафар; запастй провизии на дорогу тӯша гирифтан; по дороге
    4. (попутно) сари (болои) роҳ; по дороге заехать к брату сари роҳ назди бародар даромадан 2) кому с кем ҳамроҳ; мне с вами по дороге ман ҳамроҳи шумо, ман ба шумо ҳамроҳам; с дороги 1) баъд аз сафар; с дороги он проспал до полудня вай баъд аз сафар то пешин хоб рафт
    5. дар роҳи сафар, дар аснои роҳ; написать письмо с дороги дар аснои роҳ мактуб навиштан; скатертью дорога ҳар куҷо ки хоҳи, рав; чор тарафат қибла; туда и дорога кому сазояш ҳамин; встать поперёк дороги кому-л. пеши роҳи касеро гирифтан, садди роҳи касе шудан; выбиться (выйти) на дорогу ба қатори одам даромадан; вывести на дорогу кого ба қатори мардум даровардан; дать (уступить) дорогу кому роҳ (имконият) додан; дать дорогу молодежи ба ҷавонон роҳ додан; забыть дорогу к кому, куда қадами худро кандан; заказать дорогу кому-л. уст. прост. роҳи касеро бастан; заступйть дорогу комӯ-л. прост. роҳи касеро банд кардан; садди роҳи касе шудан; знать дорогу роҳу растаро донистан, роҳбалад будан; идти своей дорогой бо роҳи худ рафтан; идти прямой дорогой бо роҳи рост рафтан; найти дорогу к чьему-л. сердцу (к сердцу кого-л.) ба дили касе роҳ ёфтан; перебйть (перейти, перебежать) дорогу кому-л. аз касе пешдасти кардаи; пробивать себе дорогу ба худ роҳ кушодан (ёфтан); проложить \дорогау кому-чему роҳ кушодан (додан); стоять на чьей-л. \дорогае (у когб-л. на \дорогае), стоять кому-л. поперек \дорогаи садди роҳи касе шудан; на \дорогае не валяется дар зери по намехобад

    Русско-таджикский словарь > дорога

  • 10 загноить

    сов. что
    1. (дать загнить) пӯсондан
    2. (дать загноиться) мадда кунондан

    Русско-таджикский словарь > загноить

  • 11 зуб

    м
    1. (мн. зубы) дандон; зуб мӯдрости дандони ақл; глазные зубы дандонҳои ашк; коренные зубы дандонҳои курсӣ; молочные зубы дандонҳои шир, дандонҳои аввалин; передние зубы дандонҳои пеш; вставные зубы дандонҳои сохта, дандонҳои ориятӣ
    2. (мн. зӯбья) дандона; зубья бороны дандонаҳои мола; зубья пилы дандонаҳои арра <> на один зуб бисёр кам, андак; не по зубам кому прост. дандоншикан, дандон намегузарад; вооруженный до зубов сар то по яроқнок шуда; зуб на зуб не попадает у кого прост. дандон ба дандон намерасад; зубами держаться (ухватиться) за что-л. прост. ба чизе сахт часпида гирифтан; зубы разгорелись у кого на что прост. оби даҳан рафт, ҳавасаш ба чизе рафт; зубы съел на чем-л. дар ягон кор усто (моҳир, пухта) шуд; в зубах навязло у кого прост. ба дил зад, ба ҷон расид, безор кард; ни в зуб [ногой], ни в зуб толкнуть прост. алифро аз калтак фарқ намекунад; вооружиться до зубов сар то по мусаллаҳ (яроқнок) шудан; вырвать из зубов прост. канда гирифтан; глядеть (смотреть) в зубы кому усгп. ибо (нозбар-дорп) кардан; дать в зубы кому-л.
    1. (ударить) ба фуки (тумшуқи) касе фаровардан; ба таги ҷоғ фаровардан
    2. (дать взятку) пора (ришва) додан, гулӯи касеро равған кардан; держать язык за зубами лаб фурӯ бастан, забон нигоҳ доштаи; заговаривать зубы прост. болои гапро пӯшидан; гапро ба дигар тараф бурдан; иметь зуб на (против) кого-л. ба касе кина (қасд) доштан; класть зубы на полку чирки дандом ҷаббидан; ломать зубы на чём, обо что зӯри беҳуда зада миён шикастан; показать зубы нохун баровардан, бадраъӣ нишон додан; разжать зубы даҳан кушода гап задан; скалить зубы прост. ришханд задан; сквозь зубы говорить (шептать, бормотать) 1) (невнятно) зери лаб гуфтан 2) (свысока) дилу бедилон (бо дили нохоҳам) гуфтан; скрежетать зубами от злости дандон ба дандон монда оташи ғазаби худро фурӯ нишондан; чесать зубы прост. варсокӣ гуфтан, лаққидан; ғайбат кардан; щелкать зубами прост. сахт гуруснагӣ кашидан; дареному коню в зубы не смотрят посл. ?» ҳар чӣ аз дӯст расад, некӯст; видит око, да зуб неимёт погов. « дил кашолу даст кӯтоҳӣ мекунад; гурбаро дунба нарасидааст; око за око, зуб за \зуб погов. ба кирдори бад сазои бад; ба ҷуз бад набошад мукофоти бад

    Русско-таджикский словарь > зуб

  • 12 мах

    I
    межд. в знач. сказ. разг. афшонд, пар зад; птичка - мах крыльями и улетела парранда як бол афшонду парида рафт
    II
    ж
    1. (взмах) афшониш, афшондан(и); мах крыльев болафшонӣ
    2. (оборот) гардиш, чархзанӣ; мах колеса гардиши чарх
    3. (шаг животного) қадампартоӣ, рафтор; конь шел ровным широким махом асп калон-калон мавзун қадам партофта мерафт <> одким [единым] махом, с одного [единого] маху якбора, зуд, фавран; во весь мах тез, тозон, чорхез тохта; с маху 1) қулоч кашида, кашидаву кушода; ударить с маху қулоч кашида задан 2) якбора, фикр накарда, беэҳтиетона; с маху дать согласие фикр накарда розигӣ додан; со всего маху қулоч кашида, кашидаву кушода; дать маху хато (ғалат) кардан

    Русско-таджикский словарь > мах

  • 13 пить

    несов.
    1. что и без доп. нӯшидан, хӯрдан, ошомидан; пить чай чой нӯшидан (хӯрдан); мне хочется пить ман ташна ҳастам // что перен. (вдыхать) нафас кашидан, ба худ кашидан
    2. арак хӯрдан, машрубот (май) нӯшидан, нӯшидан; он сильно пёт вай бисёр арақ мехӯрад
    3. за кого-что ба шарафи касе, чизе кадаҳ бардоштан (нӯшидан); пить за чё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан пить [на] брудершафт с кем брудершафт нушидан (қадах бардошта, бо мақсади дӯсти наздик шудан хамдигарро бӯсидан); пить горькую бадмасти кардан; пить [торькую] чашу до дна талхии зиндагиро чашидан; пить мёртвую [чашу] пайваста арақ нушидан, бисёр шароб хӯрдан; пить чю-л. кровь хуни касеро хӯрдаи, хунхӯрӣ кардан, азоб додан; дать пить кому ҷазо додан, танбеҳ додан; боб кардан; как пить дать прост. албатта,яқин(ан),бешубҳа, бешак, ҳатман

    Русско-таджикский словарь > пить

  • 14 рука

    ж
    1. даст; кисть рукй панҷаи даст; пальцы на рукё ангуштҳои даст; левая рука дасти чап; по левую руку тарафи дасти чап; по правую руку тарафи дасти рост; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать за руку кого-л. касеро аз даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан; выронить из рук аз даст додан; держать за руку аз даст доштан; заложить руки за спину даст ба пушт кардан; перчатки по руке дастпӯшакҳо лоиқи даст; отдать в собственные руки ба дасти худаш супурдан; подать руку даст додан; пожать руку кому-л. дасти касеро фушурдан; прижать руку к сердцу даст ба сина гузоштан
    2. с определением даст; одам; твёрдая рука дасти тавоно; опытные руки дастони моҳир; умелые руки одами боҳунар
    3. хат; это его рука ин хати ӯст; чёткая рука хати хоно
    4. мн. руки коргар, коркун, қувваи коргарӣ; не хватало рабочих рук коргар намерасид
    5. разг. пуштибон, ҳомӣ, пушту паноҳ; своя рука одами худӣ, ошно; сильная рука пуштибони боэътимод; иметь руку ҳомӣ доштан, пушту паноҳ доштан
    6. уст.: отдать кому-л. руку [и сердце] касеро шавҳар ихтиёр кардан; просить чьей-л. рукй касеро ба занӣ хостан; предложить руку и сердце кому уст. таклифи издивоҷ кардан
    7. разг. дараҷа, рутбаи касбӣ; токарь первой рукй харроти забардаст (моҳир), харроти дараҷаи якӯм; большой рукй негодяй нобакори гузаро
    8. с предлогом «под» и определением дар ҳолати … дар вазъияти; под пьяную руку дар ҳолати мастӣ <> золотые руки 1) устои гулдаст 2) у кого-л. дасташ гул аст 3) ҳунарварӣ; лёгкая рука дасти сабук; правая рука дасти рост; средней рукй миёна, миёнахел; тяжёлая рука дастони бехосият; щедрою рукою, щедрой рукой бо дасти кушод, сахиёна; в руках кого-л., чьих-л., у кого-л. дар ихтиёри касе; на руках кого-л., чьйх-л., у кого-л. 1) дар парастории касе 2) дар ихтиёри касе; не с рукй кому ноқулай, носоз, нобоб; от рукй (писать, рисовать) бо даст (дастӣ, бо қалам) навиштан (расм кашидан); по рукам! розӣ!, хуб, майлаш!; под рукой наздикак, дар зери даст; под руку аз қултуқ (аз бағал) гирифта; взять под руку кого-л. бағали касе гирифтан; под руку говорить кому бемаврид гап зада халал расондан; под руку подвернуться (попасться) кому нохост ба даст афтодан; руками и ногами, с руками и ногами, с руками - ногами 1) бо ҷону дил 2) тамоман, комилан; рука об руку даст ба даст; руки вверх! даст боло кун!; руки коротки у кого зӯр намерасад; рукой не достать (не достанешь) дастнорас будан, даст кӯтоҳӣ мекунад; руки не доходят даст намерасад, фурсат нест; рука не дрогнет у кого-л. мижааш хам намехӯрад; руки опустились (отнялись) у кого ҳавсала пир шуд; рукой подать бисёр наздик; руки прочь! от кого, чего дафъ шав(ед)!, даст каш(ед)!, даст бардор!, дастатро гир!; руки чешутся у меня 1) дастҳоям касеро зан мегӯянд 2) дастҳоям кор талаб мекунанд; в наших (ваших. его и т. д.) руках дар ихтиёри мо (шумо, вай ва ғ.)\ из рук в руки, с рук на руки даст ба даст, бевосита; из рук вон (плохо) бисьёр бад, аз ҳад зисд ганда; бади бад, гандаи ганда; из вторых рук [узнать, получить] аз даҳони касе [фаҳмидан, шунидан]; из первых рук [узнать, получить] аниқ, яқин [фаҳмидан, гирифтан]; как без рук без кого-чего ноӯҳдабаро; как рукой сняло ту дидӣ ман надидам шуд, тамоман нест шуд; на живую руку шитобкорона, саросемавор, муваққатан; на скорую руку ҳаромуҳариш, даст ба даст нарасида; на руку нечист (нечистый) дасташ калб; положа руку на сердце кушоду равшан, рӯйрост; скор на руку 1) зуд ҷазодиҳанда 2) тезкор, абҷир, тездаст; с легкой рукй чьей-л. бо ташаббуси касе; с пустыми руками бо дасти холи, дастхолӣ; с рук долой аз сар соқит; с руками оторвать чанг зада гирифтаы; брать голыми руками осон ба даст даровардан; взять себя в руки худдори кардан, худро ба даст гирифтан; выпустить из рук аз даст додан (баровардан); дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозани кардан; дать по рукам кому-л. прост. дасти касеро кӯтоҳ кардан; держать в руках 1) что дар даст доштаи 2) кого дар таҳти назорати худ гирифтан; держать бразды правления в своих руках инони ҳокимиятро дар дасти худ доштан; держать власть в своих руках ҳокимиятро дар дасти худ нигоҳ доштан; держать вожжи в руках зимом дар даст доштан; держать себя в руках худдорӣ кардан; забрать в [свой]- руки ба даст гирифтан, мутеъ кардан; запустить руку во что, куда аз они худ кардан, соҳибӣ кардан; играть в четыре рукй дукаса роял навохтан; играть на руку кому-л. ба осиёи касе об рехтан; иметь (держать) в [своих] руках что доштан, соҳиб будан; ломать руки. даст бар сар задан, афсӯс хӯрдан; марать (пачкать) руки 1) об кого-л. бо нокасе сару кор доштан 2) обо что-л.. ба чизе даст олондан, ба кори баде даст задан; махнуть рукой на кого-что-л. даст афшондан, аз баҳри касе, чизе гузаштан; набить руку в чём, на чём моҳир шудан, малака ҳосил кардан, ёд гирифтан; нагреть руки на чем бо фиребу қаллобӣ бой шудан, таматтӯъ бурдан; наложить руку (лапу) на что зердаст (мутеъ! кардан; наложить на себя руки худро куштан; не знать, куда руки деть аз шарм саросема шудан, аз ҳиҷолат худро гум кардан; носить на руках когс 1) болои даст бардошта гаштан 2) эрка кардан, ба ноз парваридан; обагрить руки кровью (в крови) одам куштан, хун рехтан; опустить руки аз сарп худ соқит кардан; отбиться от рук бенӯхта (бесар, вайрон) шудан; отмахиваться руками и ногами, отмахиваться обёими руками қатъиян даст кашидан; плыть в руки осон (муфт) ба даст даромадан; подать (протянуть) руку [помощи] кому дасти ёрӣ дароз кардан; поднять руку на кого-л. 1) бар зидди касе даст бардоштан 2) дасти тааддӣ (таҷовуз) дароз кардан: покупать с рук аз даст харидан; попасть (попасться) в руки кого-л.. чьи-л., кому-л., к кому-л. 1) зердасти касе шуда мондан 2) ба дасти касе афтидан; попасть под горячую руку кому-л. ба ғазаби касе гирифтор шудан; прибрать к рукам 1) кого ба тасарруфи худ даровардан, зердаст кардан 2) что ба дасти худ гирифтан; приложить руку (руки) к кому, к чему даст задан, дар коре иштирок кардан; приложить руку к чему, под чем уст. даст мондан, имзо гузоштан; продать в одни руки ба як кас фурӯхтан: пройти между рук беҳуда сарф шуда мондан, бар бод рафтан (оид ба пул): развязать руки кому-л. ихтиёр ба дастг. касе додан; сбыть (спустить) с рук кого-что 1) фурӯхта халос шула;; 2) халос шудан; связать по рукам и ногам кого-л. дасту пои касеро бастан: связать руки кому-л. ҳуқуқи касеро маҳдуд кардан; сидеть сложа руки бекор нишастан, даст ба киса зада гаштан; сложить руки даст кашидан, дигар ба коре даст назадан; сойти с рук 1) кому бе ҷазо мондан, бе оқибат мондан 2) навъе гузаштан, бе ҷаиҷол гузаштан; стоять (держать) руки по швам хода барин рост истодан; умыть руки аз сари худ соқит кардан; ухватиться обеими руками за что-л. ба чизе дудаста часпида гирифтан; всё валится из рук у кого 1) кор пеш намеравад 2) ҳавсала нест; даю руку на отсечёние ба ҷонам қасам; дело горит в руках I/ кого кор ба дасти кордон аст; дело рук чьйх-л. ин кори вай: и карты (книги) в руки кому-л. панч панҷааш барин медонад; мастер на всё руки ба ҳар кор усто, ҳаркора даҳ ангушташ ҳунар; охулки на руку не положит прост. девона ба кори худ ҳушёр; сон в руку хоб рост баромад; рука руку моет погов. « даст дастро мешӯяд; чужими \рукаами жар загребать погов. бо дасти ғайр оҳаки таста хамир кардан

    Русско-таджикский словарь > рука

  • 15 слово

    с
    1. калима, сухан, гап; рӯс-ское слово калимаи русӣ; активный запас слов лингв. захираи калимаҳои серистеъмол; словарь иностранных слов луғати калимаҳои хориҷӣ; напишите это слово ин калимаро нависед; забросать кого-л. словами бисёр гап зада сари касеро гаранг кардан; не сказать ни единого слова сухане нагуф-тан
    2. тк. ед. сухан, гап; культура слова маданияти сухан; слово серебро, молчание - золото даҳони баста сад тилло; дар слова 1) (способность гово-рить) кобилияти гапзанӣ, қувваи нотиқа 2) (красноречие) нотиқӣ, суханварӣ, гапдонӣ
    3. чаще мн. слова гап, ҳарза, сафсата; это одни слова ин фақат гап аст
    4. мн. слова шеър; музыка Глинки на слова Пушкина оҳанги Глинка, шеъри Пушкин
    5. уст. гуфтор; «Слово о полку Игореве» «Гуфтор андар полки Игорь»
    6. тк. ед. нутқ, сухан; вступительное слово пешгуфтор, сарсухан; заключительное слово нутқи хотимавӣ; надгробное слово нутқи видой; последнее слово подсудимого оҳирин сухани айбдор; свобода слова озодии сухан; предоставить (дать) слово сухан додан; лишить слова аз сухан (аз нутқ) маҳрум кардан
    7. тк. ед. ваъда, кавл; дать слово ваъда додан; нарушить слово аз қавли худ гаштан; сдержать слово ба ваъда вафо кардан <> новое слово кашфиёти нав; пёрвое слово 1) сароғоз, ибтидо 2) асл, моҳият; последнее слово навтарин кашф; право слово прост.қавл медиҳам, дар воқеъ, воқеан, ҳақиқатан; честное слово ба ростӣ; другими (иными) словами вводн. сл. ба ибораи дигар, дигар хел карда гӯем; одним словом вводн. сл. қисса кӯтоҳ; хулласи калом; своими словами бо забони худ; господин (хозяин) своего слова (своему слову) ӯ аз кавли худ намегардад; игра слов суханбозӣ; набор слов ҳарза, сафсата; слово в слово айнан, ҳарф ба ҳарф; слово за слово гап аз гап баромада; слов нет вводн. сл. ҳақиқатан, ин тавр аст; без дальних слов гапро ғоз надода, суханро дароз на-карда; в двух (в нескольких) словах мухтасар(ан), бо якчанд калима, мухтасар карда; к слову [сказать] вводн. сл. дар омади гап; на два слова, на пару слов ба як [даҳан] гап; на словах даҳанакӣ; передать на словах даҳанакӣ баён кардан; его обещание так и осталось на словах ваъдаи ӯ гап буду халос; не говоря худого (дурного) слова ягон гапи ганда нагуфта; по словам вводн. сл. чунон ки гуфта шудааст; со слов кого-л., чьйх-л. ба кавли касе; с первого слова аз оғози сухан; с чужих слов аз рӯи гуфти касони дигар; брать свой слова обратно аз гап гаштан; бросать слова на ветер, бросаться словами беҳуда (пойдарҳаво) гап задан, ҳарзагӯӣ кардан; верить на слово ба гап бовар кардан; глотать слова нимғурма гап задан; держаться на честном слове амонат истодан; живого слова не услышишь ягон ҳамсӯҳбат нест; ловить на слове кого-л. касеро аз гап доштан, аз касе кавл гирифтан; не мочь (не уметь) связать двух слов ду даҳан гап гуфта натавонистан; не находить слов бо сухан ифода карда натавонистан; не хватает слов аз баёнаш забон (қалам) оҷиз аст; поминать добрым словом ба некӣ ёд кардан; помяните моё слово ман гуфтам, шумо шунидед; гуфти ман мешавад, ана мебинед; сказать пару тёплых слов прост. ду даҳан сухани хуш гуфтан; сказать своё слово ҳунари худро нишон додан; чеканить слова равшан ва бурро гап задан, дона-дона карда гап задан; \словоо - не воробёй, вылетит - не поймаешь посл. « тир аз камон ҷаст - ҷаст, мурғ аз қафас раст - раст; он за \словоом в карман нелезет ӯ ҳозирҷавоб аст

    Русско-таджикский словарь > слово

  • 16 сто

    числ. сад; получить сто рублёй сад сӯм гирифтан; дать больше ста процентов выработки зиёда аз сад фо-из кор кардан; много сот лет тому назад садҳо сол пеш аз ин; не имей сто рублей, а имей сто друзей посл. ба пул мабош, ба дӯст бош на все сто комилан, пурра; дать сто очков вперёд кому муқаддам будан, бартарӣ доштан, авлотар (афзалтар) будан қисми аввали калимахои мураккаб, ки маънии «дорои сад вохиди чизе ро, ки дар қисми дуюми калима нишон дода шудааст, ифода мекунад: стограммовый садграммӣ; стометровый садметра; стопроцентный садфоизӣ

    Русско-таджикский словарь > сто

  • 17 автоматный

    …и автомат; дать автоматную очередь аз автомат тир холи кардан

    Русско-таджикский словарь > автоматный

  • 18 аудиенция

    ж қабул, қабули расмӣ, пазирой (аз тарасри шахси олимартаба); получить аудиенцию қабул шудан; дать аудиенцию қабул кардан, пазируфтан

    Русско-таджикский словарь > аудиенция

  • 19 банкет

    I
    м банкет, зиёфати бошукӯҳ; дать банкет в честь чего-л. ба ягон муносибат зиёфат додан
    II
    м тех. банд, сарбанд, дарғот

    Русско-таджикский словарь > банкет

  • 20 жантильный

    уст. разг. (жеманный) таиноз, ишвагар; эрка жар м
    1. гармӣ, гармо, ҳавои сӯзон, тафс, таф(т); от печей несло жантильныйом аз печкаҳо тафт мебаромад; мы выехали в самый жантильный дар айни гармо баромада рафтем
    2. разг. лахча; выгрести жантильный из печи лахчаро аз оташдон кашидан
    3. ҳарорат, таб; у ребёнка жантильный бача таб дорад
    4. ҳаяҷон, изтироб; от этих слов его бросило в жантильный аз ин суханҳо вай ба изтироб омад
    5. перен. ҷӯшу хурӯш, ҷидду ҷаҳд, ғайрат, шавқу завқ, ҳавас; юношеский жантильный ғайрати ҷавонӣ; с жантильныйом бо ҷидду ҷаҳд, бо ҳарорат; говорить с жантильныйом бо ҳарорат гап задан; работать с жантильныйом бо ҷӯшу хурӯш кор кардан
    6. перен. авҷ, шиддат; в жантильныйу спора дар айни ҷӯшу хурӯши баҳс <> дать (задать) жантильныйу 1) танбеҳ (гӯшмол) додан 2) ба таги кор монондан; поддать жантильныйу кому прост. ангезондан; ба ҷӯш овардан; с пылу, с жантильныйу нав пухташуда, нав бирёншуда; пирожки с пылу, с \жантильныйу санбӯсаи гармакак; чужими руками \жантильный загребать погов. « бо дасти ғайр оҳак тафта кардан

    Русско-таджикский словарь > жантильный

См. также в других словарях:

  • дать дёру — дать дёру …   Словарь употребления буквы Ё

  • дать — Отдавать, передавать, вручать, всучать, вверять, дарить, даровать, доставлять, предоставлять, уступать, наделять, оделять, удружить, навязать, снабжать. Пожалуйте руку! Покажите письмо (дайте прочитать). Он навязал (всучил) мне негодное ружье. Не …   Словарь синонимов

  • дать — дам, дашь, даст; дадим, дадите, дадут; дал, дала, дало и дало, дали (с отриц.: не дал и не дал, не дала, не дало и не дало, не дали и не дали); дай, дайте; данный; дан, дана, дано (с отриц.: не дан и не дан, не дана, не дано и не дано, не даны и… …   Энциклопедический словарь

  • ДАТЬ — ДАТЬ, дам, дашь, даст, дадим, дадите, дадут; дал, дала, дало и дало, дали (не дал и не дал, не дала, не дало и не дало, не дали и не дали); дай; данный (дан, дана; не дан, не дана, не дано и не дано, не даны и не даны); совер. 1. кого (что) кому …   Толковый словарь Ожегова

  • ДАТЬ — ДАТЬ, дам, дашь, даст, дадим, дадите, дадут, повел. дай, прош. вр. дал, дала (дала неправ.), дало, дали, с отриц. не дал, не дала, не дало, не дали. 1. совер. к давать во всех знач., кроме 11, 12 и 13. 2. повел. дай, дайте употр. также как… …   Толковый словарь Ушакова

  • дать — глаг., св., ??? Морфология: я дам, ты дашь, он/она/оно даст, мы дадим, вы дадите, они дадут, дай, дайте, дал, дала, дало, дали, давший, данный, дав 1. см. нсв. давать 2. Если кто либо угрожает дать …   Толковый словарь Дмитриева

  • дать — дать, дал, дала, дало, дали; с отриц.: не дал, не дала, не дало, не дали …   Русское словесное ударение

  • Дать — I сов. перех. см. давать I II сов. перех. см. давать II III сов. перех. см. давать III IV сов. перех …   Современный толковый словарь русского языка Ефремовой

  • дать — дать, дам, дашь, даст, дадут; прош. дал, дала (неправильно дала), дало и дало, дали; с отрицанием: не дал и не дал, не дала, не дало и не дало, не дали и допустимо не дали …   Словарь трудностей произношения и ударения в современном русском языке

  • дать —  ДАТЬ    , ам, ашь, сов., что. При игре в банк: вскрыть карту, по которой выигрывает понтёр.    ◘ Несмотря на всеобщую суматоху, Вулич докинул талью, карта была дана. М .Ю.Лермонтов. Герой нашего времени, 1840.    ◘ Семёрка дана! закричал он,… …   Карточная терминология и жаргон XIX века

  • дать — власть дать • обладание, каузация волю дать • действие время дать • обладание, каузация гарантии дать • действие дать бал • организация дать бой • действие дать большое интервью • действие, объект дать взятку • действие, каузация дать власть •… …   Глагольной сочетаемости непредметных имён

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»