-
1 душа
ж1. ҷон, рӯҳ, дил; душа и тёло ҷону (рӯҳу) тан2. табиат, фитрат, сиришт; человек открытой душй одами кушодадил; низкая душа одами паст-фитрат; рбокая душа одами тарсончак; чуткая душа одами ҳассос (меҳрубон); душа -человек одами хуб, ҷони одам, одами тилло3. шавқу завқ, рағбат, ҳавсала; с душой бо шавқу завқ, аз таҳти дил, бо ғайрат; раббтать с душой бо шавқ кор кардан; с душой исполнить песню сурудро бо шавқу завқ хондан; без душибе шавқу завқ, бе ҳавас, бе рағбат, бе ҳавсала; работать без душй бе ҳавсала кор кардан; в егб игре нет души вай бе рагбат бозӣ мекунад4. перен. усгп. (сущность) моҳият, ҷавҳар5. перен. ҷону дил; душа общества ҷону дили маърака6. разг. кас, одам, ҷонзод; ҷон; на улице ни душй дар кӯча ҷонзоде нест; по сколько с душй? сари касе чандӣ?; ни одна душа не узнает ягон кас намефаҳмад; в семье пять душ дар оила панҷ сар хӯранда ҳаст; реальный доход на душу населения даромади реалӣ (ҳақиқӣ) ба ҳар сари аҳолӣ7. ист. (крепостной) деҳкони крепостной // мн. души (подати, налоги) андоз, хироҷ8. обращ. разг. (обычно со сл. «моя») ҷон, ҷони ҷан, ҷонакам; душа моя! ҷони ман!, ҷонакам! <> бумажная душ-а бюрократ, коғазбоз; коғазпараст; заячья душа одами тарсончак (буздил); мёртвые души ист. ҷонҳои мурда; чернильная душк бюрократ, коғазбоз, расмиятчй; душа нараспашку одами кушодадил; душой и телом бо ҷону дил; ни душой ни телом не виноват заррае гуноҳ надорад; в душ ё 1) (мысленно) ботинан, -дар дили худ 2) (по склонностям) табиатан; в глубинё душ-й дар замири дил; для душй барои дилхушй; до [глубины] душй то пардаи дил; рассказ взволновал меня до глубины душй ҳикоя то замири дил таъсир кард; за милую душу 1) (охотно) бо ҷону дил, аз таҳти дил 2) (не задумываясь) даррав; зур, дар як лаҳза; он и обманет за милую душу ӯ дар як лаҳза фиреб ҳам медиҳад; на душ е дар дил; на душ е у меня стало вёсело и спокбйно дилам шоду хотирам ҷамъ шуд; на душё кошки скребут у кого-л. дили касеро гургон тала мекунанд; от [всей] душй аз таҳти дил, аз дилу ҷон, аз сидқи дил; по душ ам поговорить (разговориться и т. п.) самимона (аз таҳти дил) гап задан; разговор по душам сӯҳбати самимӣ; по -ё кому дилҳоҳ, дилписанд, маъқул; не по душ ё кому номаъқул, маъқул не; от глубины (полноты) душ-й аз самими қалб, бо камоли майл; душа болйт у кого-л. дили кас месӯзад; душа надрывается дил пор.а мешавад, дил торс мекафад; душа не лежит к кому-чему-л. ба касе, чизе дил об намехӯрад; душа не на месте дил беқарор аст; душ а не принимает прост. дил намекашад; душа переболела дил сӯхт, ҷигар кабоб шуд; душа разрывается [на части] дил реш (об)мешавад; душа ушла (ухбдит) в пятки у кого талхакаф (гурдакаф, дил-каф) шудан; душй не чаять в ком-л. аз ҷон азизтар донистан; болеть -душой за кого-что, о ком-чём аз дилу ҷон ғам хурдан, дилсӯзӣ кардан; брать (хватать) за душу кого ба ҳаяҷон овардан, дилро об кардан, мутаассир кар-дан; вдохнуть душу во что рӯҳ бахшидан, ҷон дамондан; брать грех на душу гуноҳро ба гардан гирифтан; висёть над душой безор кардан, ба ҷсзн расондан, шилқин шудан; влезть (залезть) в душу кому-л. 1) роздони касе шудан 2) ақли касеро рабудан 3) бо ҳар роҳ ба мағзи пӯсти касе даромадан; вложить душу во что-л. бо майлу рағбат (меҳр монда) коре кардан; войтй в душу к кому-л. дили касеро дуздидан; вывернуть душу кого, чью безобита (мушавваш) кардан; вывернуть душу [наизнанку] перед кем дили худро кушодан, дилро холӣ кардан; вымотать [всю] душу кому аз ҷон безор кардан, ба ҷон расондан; вынуть душу уст. рӯҳан азоб додан, дил хун кардан; вытрясти душу из кого дӯғ зада тарсондан; вытянуть [всю] душу безор кардан, аз ҷон сер кардан; вышибить дӯшу изкого груб. прост. зада куштан; жить душа в душу дӯстона зиндагӣ кардан; заглянуть в душу кому-л. рози касеро фаҳмида гирифтан; излить (открыть) душу кому дил холӣ кардан, рози дил гуфтан; кривить душой дурӯғ гуфтан, бевиҷдонӣ кардан; отвестй душу 1) мурод ҳосил кардан 2) дил холй кардан, дарди дил гуфтан; отдать богу душу аз олам гузаштан, ба худо амонатиро супурдан; отдохнуть -душ ой (сердцем) дами беғам задан; отпустй душу на покаяние уст. 1) (пощади) омурзиш мехоҳам (металабам) 2) (оставь в покое) ба ҳолам гузор;IIпереболеть душой хуни дил (ҷигар) шудан; перевернуть [всю] душу кого, чью, кому хуни дил (ҷигар) кардан; положить душу за кого-что ҷон додан, фидо шудан; положить душу на что бо дилуҷон кардан; стоять над душ-ой чьей, у кого мехи ҷафо барин ба сарн касе истодан; в чём [только] душ а держится ҷонаш ба лаб омадааст; за душой есть (имеется) у кого дар бисоташ ягон чиз дорад; за душой нет чего-л. у кого дар бисоташ чизе надорад; за душой у него нет ни копейки (ни гроша) вай ягон тин ҳам надорад; как бог на душу положит пеш омад, хуш омад; с душй ворбтит прост. дил беҳузур мешавад, нафрати кас меояд, дили кас беҷо мешавад; сколько \душае угодно бы кадри дилхоҳ -
2 весь
Iж уст. (село) деҳа, қишлоқ; города и веси шаҳру деҳотII1 (вся, всё, все)1. мест. опреде-литч ҳама, тамом; весь мир тамоми дунё; всё время доим, ҳамеша, мудом; всеми силами бо тамоми қувва; во всей красе бо тамоми ҳусну зебоии худII(в сочет. с колич. числ.) пурра, расо; до города все шесть километров то шаҳр расо шаш километр аст2. тк. им. разг. (окончился) соф (харҷ, сарф, тамом) шуд; сахар весь қанд соф шуд, қанд намонд; бумага вся [вышла] ҳамаи коғаз сарф шуд3. в знач. сущ. всё с (целиком, без исключения) ҳама, ба куллӣ, саросар; он знал всё вай ҳама гапро медонист // в знач. сказ. аз ҳама муҳим(тар); вода здесь - всё об дар ин ҷо чизи асосист // в знач. сущ. все мн. (в полном составе, без исключения) ҳама; его все знали ҳама вайро мешинохтанд // в знач. обобщающего сл. всё с, все мн. (при перечислении) ҳама, ҳама чиз; поле, лес - всё исчезло в дыму дашту беша - ҳамаро дуд фаро гирифт // тк. род. всего, всех (со сравн. ст. прил. и нареч. обрасует превосх. ст.): чаще всего беш аз ҳама; лучше всех беҳтар аз ҳама4. в наречных сочет. с предлогами «в», «из», «на», «с» бо тамоми…, бо ин ҳама; во все горло бо тамоми овоз, гулӯ дарронда; во весь дух бо тамоми қувва; во все глаза чашмро калон кушода; во всю мочь бо тамоми қувва; во весь опор шитобон; во всю прыть бо тамоми қувва; иэо всех сил бо тамоми қувва; изо всей мочи бо буду шуди қувва; на всем скаку дар айни тохт; со весь ног пойро зери бағал гирифта; со всего размаху қулоч кашида, кашидаву кушода // с предлогом «при» (несмотря на…) гарчанде, бо вуҷуди…, агарчи…; при всем желании я не смогу быть там гарчанде хоҳам ҳам, ба он ҷо рафта наметавонам <> весь в кого (о большом сходстве с кем-л.) комилан монанд, як себу ду тақсим; мальчик весь в отца бача тамоман ба падараш рафта аст; во всем параде бо тамоми карруфар, бо тамоми шукӯҳу азамат; всё в порядке ҳама кор баҷо; всё одно (едино) фарқ надорад; всё равно 1) (безразлично) аҳамият (фарқ) надорад; всё равно, по какой дороге ехать бо кадом роҳ рафтан фарк надорад 2) (несмотря ни на что) дар ҳар ҳол, ҳар чӣ бошад ҳам, аздусар; он все равно добьется своего аздусар вай ба мақсади худ мерасад; всего хорошего хайр, то дидана; без всего (остаться, уйти, уехать) бе ҳеҷ чиз, бе чизе, ду даст дар бини (мондан, рафтан); на всем готовом ба оши тайёр баковул; от всего сердца бо ҷону дил, аз таҳти дил; по всемӯ аз рӯи ҳамаи аломатҳо; баръалоина; превыше всего муҳимтар аз ҳама; прежде всего 1) (самое важное) муҳимтаринаш, аз ҳама муҳиммаш 2) (в первую очередь) дар навбати аввал, пеш аз ҳама; при всем том бо ҳамаи ин, бо вуҷуди ин, қатъи назар аз…; скорее всего яқинан; со всеми потрохами прост. бо лашу-лушаш; вот и всё тамом вассалом; все хорошо, что хорошо кончается посл. шоҳномаро охираш хуш; все, что случается, к лучшему посл. ҳар тасодуф оқибат ба хайр аст -
3 длина
ж1. дарозӣ, тӯл, кад; длина и ширина каду бар; меры длины ченакҳои дарозӣ; измерить длину дарозиро чен кардан2. дарозӣ; ---а окружности дарозии доира; длина путй дарозии роҳ; длиной в четыре метра дарозиаш чор метр; длина волны радио дарозии мавҷи радио; во всю длину сар то по (то охир); во всю длину улицы аз сар то охири кӯча3. муддат, кашолӣ; длина рабочего дня муддати рӯзи кор -
4 допрясть
сов. что ресида шудаи, ресида (ришта) тамом кардан; допрясть всю шерсть ҳамаи пашмро ресида шудан сов. что ресида шудаи, ресида (ришта) тамом кардан; допрясть всю шерсть ҳамаи пашмро ресида шудан -
5 ивановский
во всю ивановскую бо тамоми овоз, бо овози баланд, овозро сар дода; кричать во всю ивановскую бо овози баланд фарьёд задан -
6 ширь
ж вусъат; степная ширь вусъати дашт во всю ширь бо вусъати том; развернуть работу во всю ширь корро ба таври васеъ ба роҳ мондан -
7 заклеить
что ширеш кардан, часпондан; - окиа бумагой ба тарқиши тирезаҳо коғаз часпондан // часпондан, ширеш кардан, маҳкам кардан; заклеить конверт конвертро маҳкам кардан; заклеить всю стену афйшами сар то сари деворро афиша часпондан -
8 всполошить
сов. кого-что разг. ба ҳаяҷон (ба изтироб) овардан, безобита кардан; пожар всполошитьл всю деревню сӯхтор аҳли деҳаро безобита кард -
9 бушевать
несов.1. талотум кардан, дар талотум будан, гӯридан; всю ночь бушева ла буря тамоми шаб бӯрон дар талотум буд2. перен. ҷуш за в ней бушевала невыразимая радость дар дили вай шодии ифоданопазире ҷӯш мезад3. перен. разг. ҷапҷол (девонагӣ, хархаша) кардан -
10 вбухать
сов. что прост. якбора партофтан (андохтан, рехтан); вбухать всю крупу в воду тамоми ярмаро якбора ба об андохтан -
11 вобрать
сов. что ба худ кашидан, ФУРӮ бурдан, ҷаббидан, макидан; растение вобрало всю влагу растани тамоми обро ба худ кашидааст; вобрать в себя ҷалб кардан, ба худ кашидан, муттаҳид кардан -
12 вымотать
сов. разг.1. что тофта сарф кардан; печонда тӯб кардан2. кого-что монда (бемадор, беҳол) кардан; вымотать все силы тамоман бемадор кардан <> вымотать [всю] душу кому аз ҷон безор кардан, ба ҷон расондан; вымотать [все] кишкй из кого прост. шири модарро ба даҳон овардан -
13 выстрелять
сов. разг.1. что парронда тамом кардан (тирҳоро); выстрелять все патроны ҳамаи тирҳоро парронда тамом кардан2. кого-что парронда нобуд (нест) кардан; выстрелять всю дичь в лесу ҳамаи сайди бешаро парронда нобуд кардан -
14 вытянуть
сов.1. что кашидан, дароз кардан, кашида дароз кардан; вытянуть проволоку симро кашида дароз кардан // (расположить по одной линии) рост кардан, кашида қатор кардан, саф кашондан; вытянуть отряд в колонну отрядро саф кашондан2. что рост (дароз) кардан, ёзондан; вытянуть шею гардан ёзондан3. что разг. кашида баровардан, берун баровардан; вытянуть сеть на берег тӯри моҳигириро кашида ба соҳил баровардан4. перен. муваффақ шудан, ноил гардидан; гирифтан; у него слова не вытянешь даҳанаш киро металабад5. что (удалить тягой и т. п.) кашида берун баровардан; весь дым вытянуло в трубу безл. тамоми дуд аз дудкаш берун баромад6. прост. то охир нӯшидан7. что ы без доп. разг. (вытерпеть) тоб (тоқат) овардан; зинда мондан8. кого прост. задан, кашида задан; вытянуть лошадь кнутом аспро то-зиёна задан <> вытянуть [всю] душу безор кардан, ба ҷон расондан; вытянуть жилы из кого-л. ҷавҳари баданашро кашида гирифтан; ҷафо кардан; вытянуть [все] кишки из кого-л. прост. шири модарро ба даҳон овардан; клещами не вытянешь из кого-л. даҳанаш киро металабад -
15 вычерпать
сов. что баровардан, бароварда гирифтан, гирифта партофтан; вычерпать всю воду из ведра тамоми оби сатилро бароварда партофтан // (сосуд, водоём) холи кардан, бароварда холи кардан; вычерпать котёл до дна дегро холӣ кардан -
16 глотка
ж1. анат. гулӯ, ҳалқ, ҳалқум2. прост. (горло) гулӯ <> брать кого-л. за глотку прост. аз гулӯи касе гирифтан; драть глотку прост. гулӯ даррондан; заткнуть глотку кому-л. прост. даҳани касеро бастан; кричать (орать) во всю глотку прост. гулӯ дарронда дод задан -
17 дочистить
сов. что пок (тоза) карда шудан, тамоман пок (покиза) кардан; дочистить всю рыбу моҳиро тоза карда шудан -
18 жизнь
ж1. ҳаёт, зист, зиндагй, зиндагонӣ; возникновёние жизни на Земле пайдоиши ҳаёт дар рӯи Замии2. зиндагонӣ, зиндагӣ, ҳаёт, умр, ҷон; жизнь человека умри инсон; жизнь растений ҳаёти наботот; борьба за жизн ь мубориза барои ҳаёт; средства к жизни мояи ҳаёт; рисковать жизнью ҷонро ба каф гирифтан; спасти чью-л. жизнь касеро аз марг халос кардан3. ҳаёт; общественная жизнь ҳаёти ҷамъиятӣ; культурная -ь ҳаёти маданӣ; духовная жизнь ҳаёти маънавӣ; хозяйственная жизнь страны ҳаёти хоҷагии мамлакат4. тарзи зиндагӣ (зист, ҳаёт); деревенская жизнь ҳаёти деҳот; кипучая жизнь ҳаёти пурҷӯшу хурӯш; вести праздную жизнь фориғболона рӯз гузарондан; жизнь бьёт ключом ҳаёт дар ҷӯшу хурӯш аст5. ҳаёт, вокеият, ҳақиқат; провести решение в жизн ь қарордодро ба амал баровардан; случай из жизни воқеаи зиндагӣ6. умр, ҳаёт, зиндагонӣ; в течение всей жизни дар тамоми умр; всю свою жизнь он отдал науке вай тамоми умри худро ба илм бахшид; при его жизни дар вақти зинда буданаш7. зиндадилӣ, бардамӣ, ҳаётдӯстӣ; он был весел, полон жизни вай шодмону комрон аз зиндагӣ буд8. ҷӯшу хурӯш, ҷунбуҷӯл, ҳаракат; в доме уже нача-лась жизнь дар хона ҷунбуҷӯл сар шуд9. уст. кас, нафар; враг загубил немало жизней душман бисьёр касонро нобуд кард <> вопрос жизни и смерти масъалаи ҳаёту мамот; между жизнью и смертыо байни ҳаёту мамот; на склоне жизни (дней, лет) дар пиронсолӣ, дар айёми пирӣ; не на жизнь, а на смерть ҷонро дареғ надошта; ё ҳаёт, ё мамот; ни в жизн ь ҳаргиз, асло, ба ҳеч. вачх; по гроб жизни проспг. то дами марг; подруга жизни шутл. рафиқаи ҳаёт, ҳамсар, завҷа; прожигатель жизни айёш; путёвка в жизн ь дастури (роҳномаи) ҳаёт; возвратить к жизни ба ҳуш овардан; аз марг халос кардан; войти в жизнь ба истеъмол даромадан; ба ҳаёт татбиқ шудан; вызвать к жизни боиси пайдоиши чизе шудан, сабабгор шудан; вычеркнуть из [своёй] жизни аз лавҳи хотир шустан; аз дил бароварда партофтан; даровать жизнь ҳаёт бахшидан, афв кардан; дать жизнь кому умр ато кардан, зоидан; дорого продать свою жизн ь ҷон гарон фурӯхтан, беҳуда ҷои нисор накардан; загубить чью-л. жизнь рӯзи касеро сиёҳ кардан, умри касеро сӯзондан (хазон кардан), касеро бадбахт кардан; лишить жизни кого куш-тан, қатл кардан; отдать (положить) жизн ь за кого-что-л. барои касе, чизе чон фидо кардан; покончить с жизн ью худкушӣ кардан; принести жизн ь на алтарь отечества ҷонро фидои ватан кардан; прожигать жизнь айёши кардан; \жизнь -ь моя! ҷони ман!, ҷони ширин!; \жизнь и не рад аз ҷон безор; бисёр хафа; \жизнь ь прожить - не поле перейти зиндагӣ кори осон не -
19 загородить
сов. I, что девор (тавора) кашидан, иҳота кардан, ҳисор гирифтан; загородить двор забором ба атрофи ҳавлӣ девор кашидан2. кого-что банд кардан, сад кашидан, панаҳ кардан, пеши чизеро гирифтан; загородить свет пеши рӯшноиро гирифтан; загородить всю улицу тамоми кӯчаро банд кардан; загородить собой кого-л. муҳофизат кардан, бо ҷуссаи худ касеро панаҳ кардан3. что банд кардан, пеши чизеро гирифтан; загородить дорогу кому-л. пеши роҳи касеро гирифтан4. что прост. банд кардан; загородить двор досками рӯи ҳавлиро бо тахта банд кардан -
20 залитьгов
1. что зер (пахш) кардан, фаро гирифтан, ғарқ кардан; весной река залила луга вақти баҳор дарё марғ-зорҳоро зер кард // перен. пур кардан, ғарқ кардан; солнце залило ярким светом всю комнату офтоб тамоми хонаро нурборон (пурнур) кард // перен. пур кардан, дамидан; румянец залил щёки девушки рухсораҳои духтар суп-сурх шуд2. кого-что рехтан, рехта доғдор кардан; залить скатерть чернилами ба рӯи дастархон сиёҳӣ рехтан3. что об пошида хомӯш кардан; залить огонь оташро об пошида хомӯш кардан4. что рехтан, пӯшидан, фарш кардан; залить улицу асфальтом ба кӯча асфалт рехтан, кӯчаро бо асфалт фарш кардан // прост. рехта маҳкам кардан; ямоқ кардан; залить галоши калӯшро ямоқ кардан5. что разг. рехтан, андохтан; рехта (андохта) пур кардан; залить бензйн в баки ба бакҳо бензин андохта пур кардан <> залить глаза (шары) груб. прост. масти аласт (лояъқал) шудан; залить торе (тоску) бо май ғамро дур кардан; залить за галстук прост. май нӯшидан
См. также в других словарях:
ВСЮ — ВСЮУ Высший совет юстиции; Высший совет юстиции Украины http://vru.gov.ua/ru/ Украина, юр. ВСЮ Источник: http://topnews.com.ua/go,664408 … Словарь сокращений и аббревиатур
всю ночь — ночь напролет, всю ночь напролет, от заката до рассвета Словарь русских синонимов. всю ночь (всю) ночь напролёт (разг.) Словарь синонимов русского языка. Практический справочник. М.: Русский язык. З. Е. Александрова. 2011 … Словарь синонимов
Всю ночь напролёт (фильм) — Всю ночь напролёт All Night Long Жанр комедия … Википедия
Всю ночь напролёт — All Night Long … Википедия
Всю ночь напролёт (телесериал) — Всю ночь напролёт Up All Night Жанр ситком В главных ролях Кристина Эпплгэйт Уилл Арнетт Майя Рудольф Страна … Википедия
всю жизнь — до самой могилы, всегда, до последнего дыхания, до могилы, до самой смерти, до конца дней, до гробовой доски, до гроба, до смерти, до последнего вздоха Словарь русских синонимов. всю жизнь нареч, кол во синонимов: 11 • всегда (79) … Словарь синонимов
всю жизнь мечтал — как же!, нет Словарь русских синонимов. всю жизнь мечтал предл, кол во синонимов: 2 • как же! (11) • нет … Словарь синонимов
всю ночь напролет — нареч, кол во синонимов: 2 • всю ночь (4) • ночь напролет (3) Словарь синонимов ASIS. В.Н. Тришин. 2013 … Словарь синонимов
Всю ночь собака на месяц пролаяла, а месяц того и не знает. — Всю ночь собака на месяц пролаяла, а месяц того и не знает. См. ВОЛЯ НЕВОЛЯ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Всю ночь просижу, а ночевать не хочу. — (не стану). См. РОЗНОЕ ОДНО … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Всю ночь просижу, а ночевать не стану. — Всю ночь просижу, а ночевать не стану. См. УПОРСТВО … В.И. Даль. Пословицы русского народа