брать+(взять)+в+-

-и θ. (κυρλξ. κ. μτφ.)

επεξεργασία, κατεργασία, δούλεμα. || προετοιμασία.

(κυρλξ. κ. μτφ.) καλλιέργεια.

εκφρ.

брать (взять) на -у – βλ. обработать (3 σημ.)

-а α.

1. βολή, πυροβολισμός τα πυρά•

2. ζώνη, πεδίο βολής.

εκφρ.

брать (взять) под обстрел – κατακρίνω δριμύτατα, καυτηριάζω, μαστιγώνω, ρίχνω καταιγιστικά πυρά.

-а α.

1. βιβλιοδέτηση, -σία.

2. επικάλυμμα•

3. σιδεριά, δικτυωτό περίπλεγμα.

4. μτφ. μπέρδεμα, περιπλοκή• κατάσταση περίπλοκη.

εκφρ.

брать (взять) в переплёт – συμμορφώνω, συνετίζω σφίγγω τα λουριά.

-а α.

1. παράδειγμα• υπόδειγμα•

2. (μαθ.) γύμνασμα.

εκφρ.

для -а – για παραδειγματισμό•

к -у ή к -у сказать (ή говоря) – παραδείγματος χάρη•

не в пример – α) αντίθετα, β) ασύγκριτα•

брать (взять) пример с кого – παίρνω παράδειγμα από κάποιον, μιμούμαι κάποιον.

-а α.

1. σκόπευση.

2. κλισιοσκόπιο

оптический прицел διόπτρα όπλου.

εκφρ.

брать (взять) на прицел – α) σκοπεύω, παίρνω τη σκοπευτική γραμμή, β) μτφ. συγκεντρώνω την προσοχή μου.

-ы θ.

1. εργασία, δουλειά.• физическая работа χειρονακτική (σωματική) εργασία•

2. πλθ. -ы εργασίες, δουλειές, έργα•

|| υπηρεσία, εργασία, δουλειά•

3. έργο•

εκφρ.

брать (взять) на -у а) – προσλαμβάνω στη δουλειά, β) δουλεύω κάποιον, κάνω του χεριού μου, υπατακτικό.

риф ¹

-а α.

ύφαλος ή σκόπελος• ξέρα.

риф ²

-а α. (ναυτ.) σειρές, μούδες (μέρος του ιστίου).

εκφρ.

брать (взять) -ы – μουδάρω.

своего α., своя, своей θ., своё, своего ουδ., πλθ. свои, своих.

1. κτητική αντωνυμία• δικός μου, δική μου, δικό μου•

2. συγγενής, οικείος•

|| έμπιστος•

εκφρ.

по-своему – α) όπως θέλω, -εις κ.τ.τ. β) κατά το δικό μου (σου, του κ.τ.τ.), γ) στη (μητρική) γλώσσα μου (σου, του κ.τ.τ,)• сам не свой; сама не своя δεν είμαι στα καλά μου•

брать (взять) свое – πετυχαίνω εκείνο που θέλω (επιδιώκω)•

сказать своё слово – μου περνάει ο λόγος μου•

идти своей дорогой ή своим путм – πηγαίνω το δρόμο μου (πράττω, ενεργώ όπως εγώ θέλω)•

рассказать своими словами – διηγούμαι με δικά μου λόγια•

умереть своей смертью – πεθαίνω φυσιολογικά•

остаться в своих – είμαι στα λεφτά μου (ούτε έχασα, ούτε κέρδισα αχσ. τυχερά παιγνίδια)•

своих не узнаешь – (ως απειλή) δε θα δεις την πόρτα να φύγεις (θα τις μάσεις στα γερά).

-а, πλθ. сердца, -дец, -дцам

ουδ.

1. η καρδιά•

2. έδρα συναισθημάτων κ. παθών•

3. θυμός, οργή, εξόργιση.

4. κέντρο•

εκφρ.

в -ах – στο θυμό, στην οργή, όντας θυμωμένος, οργισμένος•

от всего -а – μ όλη μου την καρδιά (ολόψυχα)•

по -у ή по -у – κατά το γούστο, όπως αρέσει•

с открытым -ем – ανοιχτόκαρδα, ειλικρινέστατα•

с чистым -ем – με καθαρή την καρδιά (ειλικρινέστατα)•

всем -ем – ολόκαρδα•

сердце моё! – (επιφώνημα)• καρδούλα μου!•

сердце болит (щемит, ноет, сжалось) – η καρδιά πονά, πιέζει, σφίγγει (από φόβο, θλίψη)•

сердце падает (оборвалось или дрогнуло) у меня – μου κόπηκε η καρδιά μου ή το αίμα μου (τρόμαξα, ξαφνιάστηκα)•

держать или иметь сердце на кого – κρατώ, έχω γινάτι για κάποιον•

разбить сердце чь – συντρίβω την καρδιά κάποιου (καταθλίβω)•

сорвать сердце на ком – ξεσπώ σε θυμό κατά κάποιου•

брать (взять,хватать) за сердце – συναρπάζω, καταγοητεύω, εντυπωσιάζω πολύ, αιχμαλωτίζω, συγκινώ•

принять (близко) к -у – συμπαθώ, πονώ, ενδιαφέρομαι, (τον, την κλπ.) έχω στην καρόιά μου•

отлегло от -а – ξαλάφρωσε η καρδιά (από φόβο, ανησυχία, ταραχή).

слово ¹

-а, πλθ. слова, слов, -ам

κ. παλ. словеса, словес, -ам ουδ.

1. λέξη•

2. ομιλία, γλώσσα.

3. φράση• λόγος. || φλυαρία, αμετρολογία, αερολογίες, λόγια του αέρα, ανεμώλια έπη.

4. υπόσχεση, λόγος•

5. αγόρευση•

6. παλ. έργο λόγου, πνευματικό έργο• πόνημα, σύγγραμμα• βιβλίο.

7. πλθ. -а στίχοι (μελοποιημένοι).

εκφρ.

новое слово – καινούρια επίτευξη (επιστήμης κλπ.)• первое слово: α) το πρώτο, το αρχικό βήμα, το πρώτο ξεκίνημα; β)το πιο βασικό, το κύριο, το ουσιώδες•

последнее слово – η τελευταία λέξη (η νεότατη επίτευξη)•

одним -ом – κ. (απλ.) одно слово βλ. словом• слово в слово расказать διηγούμαι λέξη προς λέξη, κατά γράμμα, με το νι και με το σίγμα•

слово за слово – απο λίγο-λίγο, βαθμιαία (για εξέλιξη συνομιλίας, λόγου)•

на -ах – α) προφορικά, β) στα λόγια (όχι στην πράξη)•

по -ам чьим – α) κατά τα λόγια του..., κατά τα λεγόμενα του... β) όπως λέγει (διδάσκει, γράφει,) ο...• в двух (в кратких коротких) -ах με δυο λόγια, σύντομα, κοντολογής•

в одно слово – (για φράση, σκέψη) την ίδια, το ίδιο (κι εγώ)•.ταυτόχρονα κι εγώ•

к -у (прийтись) – θυμούμαι επειδή ειπώθηκε τέτοια λέξη, κάτι μου θυμίζει η λέξη•

от -а до -а ή до -а – όλα και λεπτομερέστατα•

от -а к -у – από κουβέντα σε κουβέντα, στην πορεία της συνομιλίας•

с первого -а – από την πρώτη λέξη (ευθύς εξ αρχής, αμέσως)•

о чужих слов – από τα λεγόμενα των άλλων•

слов ή слова нет – καμιά αντίρρηση ή συζήτηση• βέβαια, πραγματικά•

нет слов как... – δεν μπορώ να εκφραστώ πως...• к -у сказать με την ευκαιρία αυτή θα πω, να προσθέσω•

брать (взять) свои -а обратно – παίρνω το λόγο μου πίσω•

знать (такое) слово – ξέρω μαγικήλέξη (επιτυχίας)•

тратить -а понапрасну (попусту, зря) – χάνω τα λόγια μου μάταια, άδικα•

быть господином (хозяином) своего -а ή своему -у – εκτελώ την υπόσχεση μου•

не находить слов – δε βρίσκω λόγια (να ευχαριστήσω κ.τ.τ.)• слов не хватает βλ. προηγούμενη έκφραση.

слово ²

-а ουδ.

παλαιά ονομασία του γράμματος «С»

εκφρ.

слово-ер; слово-ерик; слово-ер-с; слово-ерик-с – παλ. ονομασία του φθόγγου «С» που στον προφορικό λόγο μπαίνει στο τέλος των λέξεων σε ένδειξη εκτίμησης προς τον συνομιλητή: с – слово και του «Ъ» – ер, ерик.

-и θ.

1. τολμηρότητα.

2. γενναιότητα, αντρεία.

εκφρ.

брать (взять) на себя смелость – παίρνω θάρρος, γίνομαι τολμηρός.

-а α.

γεν. πλθ. солдат α. στρατιώτης, φαντάρος•

-ы θ.

δάνειο•

-а α.

1. υπολογισμός, απογραφή καταμέτρηση καταγραφή, καταχώρηση•

2. εγγραφή•

3. (οικον.) η προεξόφληση.

ж

1. τό χέρι, ἡ χείρ / τό μπράτσο, ὁ βραχίονας [-ων] (от локтя до плеча):

2. (почерк) ὁ γραφικός χαρακτήρας, τό γράψιμο:

3. перен (протекция) разг τό μέσο[ν], ἡ προστασία· ◊ он его правая \рука εἶναι τό δεξί του χέρι· \рука не дрогнет δέν θά διστάσω· у меня \рука не поднимается δέν μοδ κάνει καρδιά· золотые руки а) ἡ χρυσοχέρα (о женщине), б) ὁ χρυσοχέρης (о мужчине)· сидеть сложа руки κάθομαι μέ σταυρωμένα τά χέρια· руки не доходят до чего-л. δέν Εχω καιρό ν' ἀσχοληθώ μέ κάτι· у него руки опускаются χάνει τό κουράγιο του· ру́кн прочь! κάτω τά χέρια!· играть в четыре \рукай παίζω κατρμαίν связать кого-л. по \рукаам δένω τά χέρια κάποιου· быть связанным по \рукаа́м и ногам εἶμαι δεμένος χεροπόδαρα· уда́рить по \рукаа́м (согласиться) δίνω χέρι, συμφωνώ· дать кому-л. по \рукаам τιμωρώ κάποιον, τσακίζω τά χέρια· ходить по \рукаам περνώ ἀπό χέρι σέ χέρι· прибрать к \рукаам что-л. βάζω κάτι στό χέρι, οἰκειοποιούμαι κάτι· \рукаам воли не давай! μή σηκώνεις χέρι!· в одни руки (продать, отпустить) στό ἀτομο, κατ' ίίτο-μο[ν]· брать что-л. в свой руки παίρνω στά χέρια μου, ἀναλαμβάνω κάτι· взять кого-л. в руки κάνω κάποιον του χεριοο μου· взять себя в руки συνέρχομαι, συγκρατούμαι· попасть кому-л. в руки πέφτω στά χέρια κάποιου· быть в \рукаах у кого-л. μ' ἐχει κάποιος στό χέρι· быть (находиться) в хороших \рукаах βρίσκομαι σέ καλά χέρια· это в наших (их, ваших, его и т. п.) \рукаах εἶναι στό χέρι μας (τους, του, σας)· носить кого-л. на \рукаах ἔχω κάποιον μή στάξει καί μή βρέξει· иметь на \рукаа́х ἔχω· умереть на \рукаах у кого-л. πεθαίνω στά χέρια κάποιου· на все ру́ки мастер πολυτεχνίτης· набить руку παίρνω τόν ἀέρα (τής δουλειάς), συνηθίζω σέ κάτι· марать руки λερώνω τά χέρια μου· умывать руки νίπτω τάς χείρας μου, πλένω τά χέρια μου· \рука руку моет погов. τό ἕνα χέρι νίβει τ' ἀλλο καί τά δυό τό πρόσωπο· \рука об руку χέρι μέ χέρι· на скорую руку разг πρόχειρα, στά πεταχτά· нечист на руку ἀπατεώνας, παλη-άνθρωιτος· под пьяную руку разг στό μεθύσι, μεθυσμένος· подать руку помощи δίνω βοήθεια· поднять ру́ку на кого-л. σηκώνω χέρι (επάνω σέ κάποιον)-наложи́ть ру́ку на что-л. βάζω χέρι σέ κάτι, βάζω στό χέρι κάτι· наложить на себя руки κάνω ἀπόπειρα αὐτοκτονίας, σηκώνω ἐπάνω μου χέρι· приложить ру́ку βάζω τό χεράκι μου, βοηθώ· нагреть себе руки на чем-л. κάνω τή μπάζα μου, βγάζω μίζα· выдать на руки δίνω στά χέρια· это дело его рук εἶναι δική του δουλειά· из рук в ру́ки, с рук на руки ἀπό χέρι σέ χέρι· из первых рук ἀπό πρώτο χέρι· из рук вон плохо κακά καί ψυχρά· все валится из рук δέν μπορώ νά κάνω δουλειά· как без рук без кого-чего-л. εἶμαι ἀνήμπορος, μοῦ κόβονται τά χέρια· не покладая рук ἀσταμάτητα, ἀκούραστα· не хватает рабочих рук δέν φτάνουν τά ἐργατικά χέρια· отбиться от рук γίνομαι ᾶτακτος, δέν πειθαρχώ· с ру́к сбыть ξεφορτώνομαι κάτι· ему́ все сходит с рук βγαίνω πάντα λάδι· это мне не с \рукай разг δέν μοῦ ἐρχεται βολικό· средней \рукай разг μέτριος, κοινός· просить чьей-л, \рукаи ζητώ τό χέρι (или τήν χείρα), ζητώ σέ γάμο· махну́ть \рукао́й на что-л. παρατάω κάτι· \рукаой подать πολύ κοντά, δίπλα· как \рукаой сняло что-либо разг πέρασε ἐντελώς· чужими \рукаами жар загребать погов. βάζω ἄλλον νά βγάλει τό φίδι ἀπό τήν τρύπα, βάζω ἄλλον νά βγάλει τά κάστανα ἀπ' τή φωτιά· ухватиться обеими \рукаами за что-л. ἀρπάζομαι (или πιάνομαι) ἀπό κάτι, δέχομαι μέ εὐχαρίστηση· сон в ру́ку τό ὀνειρο βγήκε· передать кого-л. в ру́ки правосудия παραδίδω κάποιον στά χέρια τής δικαιοσύνης· положа ру́ку на сердце μέ τό χέρι στήν καρδιά.

-а, προθτ. о борте, на борту, πλθ. борта α.

1. η πλευρά•

2. η σπόντα του μπιλλιάρδου•

3. Ή άκρη της μπροστινής του σακακιού, παλτού κ.τ.τ.

εκφρ.

борт о борт – πλευρό με πλευρό, πλάι-πλάι (για πλοία)•

за борт – πέρα α-πο την πλευρά, στο νερό, στη θάλασσα•

за -ом остаться – μένω έξω, αποκλείομαι, απορρίπτομαι•

выкинуть ή выбросить за борт – απορρίπτω σαν άχρηστο, πετώ•

на -у – (ναυτ.) στο πλοίο•

на -у самолета – στο αεροπλάνο•

брать ή взять на борт – παίρνω στο πλοίο.

-а α.

ρυμούλκιο (συρματόσχοινο ή καραβόσχοινο). || ρυμουλκό σκάφος.

брать ή взять на буксир ρυμουλκώ.

-и θ.

1. δωροδόκημα• δωροδοκία, δωροληψία, ρουσφέτι•

2. (χαρτπ.)• χαρτωσιά.

-и θ.

1. φάρυγγας.

2. (απλ.) λάρυγγας.

εκφρ.

во всю -у (орать, кричать,петь – κ.τ.τ.) μ’ όλη τη δύναμη της φωνής, ξελαρυγγίζομαι•

взять (брать) за -у – πιάνω από το λαιμό, το λαρύγγι.

οργαν. πτ. της αντων. она.

εκφρ.

взять (брать) за -ы – (απλ.) α) πιάνω από το λαιμό, β) καταναγκάζω, υποχρεώνω, ζορίζω.