-
1 увеличивать
несовер.1. (в количестве) бирæ кæнын, фылдæр кæнын2. (в размерах) стыр кæнын, стырдæр кæнынсм. увеличить -
2 увеличиваться
несовер.1. (в количестве) бирæ кæнын, фылдæр кæнын; ахадын2. (в размерах) стыр кæнын, рæзынсм. увеличиться -
3 множиться
несовер. бирæ кæнын, бæр кæнын -
4 размножаться
несовер. арæх кæнын, бирæ кæнынсм. размножиться -
5 умножать
-
6 умножаться
-
7 плодиться
-
8 приумножать
несовер. бирæ кæнынсм. приумножить -
9 размножать
несовер. бирæ кæнынсм. размножить -
10 размножение
-
11 мучиться
несовер. хъизæмар кæнын, удхар кæнын, тухæн кæнын, хъуырдухæн кæнын, фыдæбон кæнын, хъиамæт кæнынперед смертью он долго мучился – йæ мæлæты размæ ма бирæ фæудхар кодта
-
12 выгадать
совер. спайда кæнын, фæпайда кæнын, æфтиаг скæнын, фæкæнынмного ты выгадал в этом деле? – ацы хъуыддагæй бирæ спайда кодтай?
-
13 задрать
совер.1. разг. ныхъхъил кæнын, схъил кæнынзадрать ноги – къæхтæ ныхъхъил кæнын
волки задрали двух овец – бирæгътæ дыууæ фысы аргæвстой
-
14 копаться
несовер.1. (рыться) къахын, змæнтын, мырхынкопаться в огороде – цæхæрадоны къахын
он долго копался – бирæ фæсым-сым кодта
-
15 набрать
-
16 пожалеть
совер.1. (кого-л.) фæтæригъæд кæнын2. (поскупиться) фæцауæрдын, февгъау кæнын; цæст нæ бауарзындля тебя ничего не пожалею – дæуæн ницы февгъау кæндзынæн
пожалел волк кобылу: оставил хвост да гриву (поcл.) – фæтæригъæд кодта бирæгъ ефсæн: йæ къуди æмæ йын йæ барц ныууагъта
-
17 прожить
-
18 брести
несовер. лæсын, хъеллау кæнынон долго брел по лесу – хъæды бирæ фæхъеллау кодта
-
19 выпустить
совер.1. рауадзын, ауадзын, феуæгъд кæныни тут же выпустил на волка гончих стаю (Крылов) – æмæ уайтагъд рауагъта бирæгъмæ егæртты æрдонг
2. (отпустить) ауадзын, рауадзын5. (издать) рауадзын -
20 крепиться
несовер. хиуыл хæцын, хи фидар кæнын, фидар лæууынон долго крепился, но не выдержал – бирæ фæхæцыд йæхиуыл, фæлæ нæ ныффæрæзта
- 1
- 2
См. также в других словарях:
БИРÆГЪЫ МÆРДГÆС КÆНЫН — тж. БИРÆГЪЫ РÆГЪАУГÆС КÆНЫН Зыд, кæрæф, æнæфсис лæджы бæрн исты бакæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
БИРÆ ЧЪИУТÆ ФЕУУИЛЫН КÆНЫН — Искæй бирæ рæстæджы æфхæрын, зындзинæдтæ йын аразын, фыдæнæн митæ йын кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
БИРÆГЪЫ СЫРД ФÆКÆНЫН — Æгады тард фæкæнын, дурæйдзагъдæй фæсурын. Стæй йыл хъоды бакодтой æмæ йæ æд хæдзарвæндаг се хсæнæй сыстын кодтой, бирæгъы сырд æй фæкодтой. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БИРÆГЪ ФОСÆН ХИЦАУ КÆНЫН — Тæссаг, æнæфсис адæймаджы хицау кæнын. Пускать козла в огород. To set a wolf to keep the sheep … Фразеологический словарь иронского диалекта
БИРÆ ДОН АЦÆУЫН — Исты аразыныл рæстæг ныддаргъ кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
БИРÆГЪЫ КЪАХЫЛ ХАЙ БÆТТЫН — Зыд, кæрæф адæймаджы бæрны исты бакæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
КУЫДЗЫ ФÆЛЛАД КÆНЫН — Бирæ кусын, зын куыст кæнын; тынг фæллайын. Куыд фæзæгъынц, куыдзы фæллад иу ныцци адæймаг. Газетæн æрмæг кæнын хъуыди... (МД. 1992. 3.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ГАЛЫ КУЫСТ КÆНЫН — Бирæ æмæ уæззау куыст кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
НЫХАСÆЙ СРÆГЪÆД КÆНЫН — Бирæ дзурын, ныхасæй искæй сфæлмæцын кæнын сайыны охыл … Фразеологический словарь иронского диалекта
БИРÆГЪЫ ЦАРМ СКÆНЫН — Адæмæн æнæуынон уæвын … Фразеологический словарь иронского диалекта
РАЦЪОН БИРÆГЪЫ ТАРД ФÆКÆНЫН — тж. РАЦЪОН ЛÆДЖЫ СЫРД ФÆКÆНЫН Æгады сырд кæнын. Рæхджы фæстæмæ рыздæхтысты æмæ аив нæу. Дæу дæр æм куы рбаййафой, уæд мын мæхи дæр рацъон бирæгъы тард фæкæндзысты. (СИ. 1990, 214.) Ацы фразеологизмы истори баст у «КЪОРТЪОХМÆ ФÆЛÆБУРЫНимæ». Иу… … Фразеологический словарь иронского диалекта
