-
81 поперёк
1. нареч. и предлогнареч.арҡыры, арҡырыға2. нареч. и предлогнареч.; перен., разг.ҡаршы, кирегә3. нареч. и предлогпредлог с род. п.арҡыры -
82 приветствовать
1. несов.кого-чтоҡотлау, сәләмләү, тәбрик итеү, тәбрикләү; иҫәнләшеү2. несов. что; перен.одобрятьхуплау, ҡотлап ҡаршы алыу -
83 противиться
несов. кому-чемуҡаршылашыу, ҡаршы килеү (тороу), ҡаршылыҡ күрһәтеү -
84 противоборство
-
85 противоборствовать
несов. кому-чемуҡаршы көрәшеү (тороу) -
86 противовес
1. м тех.тигеҙләмәинерция көсөн йәки ауырлыҡты тигеҙләү өсөн ҡулайлама2. м перен.тигеҙләүсе (ҡаршы тороусы) көс (күренеш)в противовес — айырмалы рәүештә, ҡаршы булараҡ
-
87 противозаконный
прил.законға (ҡанунға) һыймаған, законға (ҡанунға) ҡаршы булған -
88 противоракетный
-
89 противоречие
1. сҡаршылыҡ, ҡапма-ҡаршылыҡ, тура килмәү2. с филос.ҡаршылыҡ3. свозражениеҡаршы килеү (төшөү, булыу, әйтеү) -
90 противотанковый
-
91 противоядие
1. сағыу ҡайтарғысағыу тәьҫиренә ҡаршы нәмә2. с перен.зарарлы тәьҫиргә ҡаршы торорлоҡкөс, нәмә һ.б. -
92 реформаторский
прил.реформатор(ҙар)...ы, реформа...ыРеформацияж; ист.РеформацияХVI б. Көнбайыш Европала католик сиркәүенә һәм папа власына ҡаршы дини көрәш формаһын алған феодализмға ҡаршы социаль-сәйәси хәрәкәт -
93 скреститься
1. сов.асамай (арҡыры-торҡоро) килеү, киҫешеү2. сов. перен.столкнутьсяҡапма-ҡаршы килеү, бәрелешеү3. сов.һеркәләнеү, аталаныу, ҡауышыу4. сов. лингв.оказать взаимное влияние друг на друга – о языках, говорахтәьҫир (ҡабул) итеү -
94 сопротивляться
несов. кому-чемуҡаршылашыу, ҡаршылыҡ күрһәтеү, ҡарыулашыу, ҡаршы тороу -
95 уступить
1. сов.кого-что, комубиреү2. сов.кому, в чёмотступитьюл ҡуйыу, ҡаршы килмәү, ҡарышмау3. сов.кому-чему, в чёмҡалышыу, бирешеү4. сов. что, кому; разг.продавая, отдать дешевлехаҡын кәметеү (төшөү, төшөрөү) -
96 цензурный
1. прил.цензура...ы2. прил.цензураға ҡаршы килмәгән (ярашлы) -
97 эпидемический
1. прил.эпидемик, эпидемия...ы, киҙеү...ы2. прил.эпидемияға бәйле (ҡаршы)3. прил. перен.эпидемия рәүешендәге, таралыусан, тиҙ отоп алына торған -
98 абсентеизм
м; полит.абсентеизмдемократияға ҡаршы һайлау хоҡуғына ризаһыҙлыҡ белдереп, һайлауҙа ҡатнашыуҙан баш тартыу, шулай уҡ коллегиаль орган ағзаларының системалы рәүештә ултырыштарҙа булмауы -
99 аварийность
-
100 академизм
1. макадемизмғилми эштә һәм уҡыу дәрестәрендә фәҡәт теорияға таянған йүнәлеш2. макадемизмһынлы сәнғәттә классик үрнәктәргә эйәргән традицияларҙы алған, яңы ағымдарға ҡаршы көрәшкән йүнәлеш
См. также в других словарях:
аршы — Аршыған пияздай. Аппақ, жұп жұмыр; аршыған жұмыртқадай. – А р ш ы ғ а н п и я з д а й боп оң жақта отырған кезім (Р. Отарбаев, Біздің ауыл., 139) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қаршыға — қанат. э п и т. Қанаты қаршығаның қанатындай. Иншалла, балапанның бітім болмысы қ а р ш ы ғ а қ а н а т, жылан бас, қожыр аяқ, талтақ бұттың өзі болар деп отырмын (К.Сегізбаев, Беласқан, 204) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қаршы — зат. Киізден жасалған, көрпе жастық салып қоюға арналған бұйым. зат. көне Қазақ халқының ертеден келе жатқан киіз үй жабдығы. Оның пішіні сандық іспеттес төрт бұрышты болады. Қаршыны шымқай ақ киізден жасайды да, бетіне, қақпағының үстіне, және… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қаршыға — зат. Тұмсығы иіліп келген, шағын денелі, алғыр құс … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қаршы — (Қарақ.) киізден өрнектеп жасаған кебеже. Көшіп қонуға қ а р ш ы жақсы болады, сынбайды (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаршыға — (ҚХР) уәзір деңгейлес мансап. Қ а р ш ы ғ а, сарқардалар жылдам барып, құрметпен Даниярды келді алып (ҚХР) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаршыға жұмыстыру — (Жамб., Шу) айтыстыру, егестіру, айдап салу, біріне бірін шағыстыру … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаршы — зат. көне. 1. Хан ордасы. Қазыбек бек атандым. Ханның тізесін басып оңқалы болып, қ а р ш ы д а отырдым (Қазыбек бек, Түп тұқияннан., 99). Осы соғыстың жорамалын жасаған Қазыбек батыр қ а р ш ы ғ а (хан ордасына) шақырылды (Соц. Қаз., 16.02.1991 … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қаршық — зат. көне. Кемпір. «Алажіпті» міндетті түрде қара ала киім киген қ а р ш ы қ кесетін болған» (Ана тілі, 03.10.1991, 8) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
сырғақ — зат. Қаршығаның құйрығы мен сирағы ұзын, бойы сұңғақ түрі. Құсбегілер қаршығаны өз ішінен шәулі қаршыға, қара қаршыға, ақ тұнжыр, көк тұнжыр, с ы р ғ а қ деп бірнеше түрге жіктейді (Ж.Бабалықов, Қырандар, 140) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі