-
61 встретить
1. сов.кого-чтоосратыу, тап итеү, тура килтереү2. сов. перен.получать, испытатьчто алыу, күреү, тойоу3. сов.кого-чтоҡаршылау, ҡаршы алыу4. сов.кого-чтопринять, ответить чем-л.ҡабул итеү, яуап биреү -
62 выстоять
1. сов. чтобаҫып тороу, баҫып тороп үткәреү2. сов.бер кимәлдә (шул килеш) тороу, емерелмәйенсә тороу3. сов. перен.выдержатьтүҙеү, сыҙау, түҙә (сыҙай) алыу, бирешмәү, ҡаршы тора алыу -
63 гайдамак
1. м; ист.гайдамакХVIII б. поляк алпауыттарына ҡаршы баш күтәргән украин казагы2. м; ист. мн. гайдамакигайдамактар1918-1920 йй. Граждандар һуғышы ваҡытында Украинала совет власына ҡаршы көрәшкән отрядтар -
64 грешить
1. несов.гөнаһ эшләү (ҡылыу)2. несов.против чего или чемҡаршы барыу, боҙоу -
65 дилемма
1. ж лог.дилеммабер-береһенә ҡапма-ҡаршы ике фекерҙе эсенә алған һәм өсөнсөһөнөң булыуына мөмкинлек ҡалдырмаған полемик дәлил2. ждилеммаҡапма-ҡаршы ике хәлдең береһен генә һайлап алыу ҡыйынлығы -
66 интернирование
1. стотҡонлау, битарафлауҡапма-ҡаршы һуғышыусы дәүләт ғәскәрҙәрен икенсе бер нейтраль илдә ҡулға алыу һәм ҡоралһыҙландырыу2. стотҡонлау, битарафлауҡаршы һуғышыусы ил граждандарын һуғыш бөткәнгә тиклем иркенән мәхрүм итеү -
67 контратаковать
сов., несов. кого-чтоконтратакалау, ҡаршы атака (һөжүм) яһау -
68 контрманёвр
м; воен.ҡаршы манёвр, контрманёврманёврға ҡаршы манёвр -
69 контрудар
-
70 малярийный
1. прил.биҙгәк (тапма)...ы2. прил.биҙгәккә (тапмаға) ҡаршы көрәш...ы -
71 наветренный
-
72 неотразимый
1. прил.ҡаршы торғоһоҙ, кире ҡаҡҡыһыҙ (ҡағылғыһыҙ, ҡағылмаҫлыҡ)2. прил. перен.таң ҡалдырғыс, һоҡландырғыс, бик көслө (ҙур) -
73 неправомерный
прил.законһыҙ, урынһыҙ, законға ҡаршы булған, законса булмаған, хаҡһыҙ, хаҡы булмаған -
74 обезоружить
1. сов. кого-чтоҡоралһыҙландырыу, ҡоралын алыу2. сов. кого-чтоперен.ҡаршы тора (ҡарышлаша) алмаҫлыҡ итеү, буйһондороу, тынысландырыу -
75 обороняться
-
76 обратный
1. прил.кире, кире ҡайта торған2. прил.кире, ҡапма-ҡаршы3. прил.тиҫкәре, икенсе, артҡы, кире4. прил. мат.киреобратная сила закона — закондың кире көсө (закондың үҙе сығыуынан элек булған эштәргә ҡарата ҡулланылыуы)
обратный словарь — кире һүҙлек (һүҙҙәрҙең урыны уларҙың һуңғы хәрефтәренең алфавит тәртибенә нигеҙләнгән һүҙлек)
-
77 оппозиция
1. жоппозицияҡаршы тороу, килешмәү2. жоппозицияберәй йәмғиәт, ойошма һ.б. эсендә күпселектең ҡарашына, сәйәсәтенә үҙенең сәйәсәтен һ.б. ҡаршы ҡуйған төркөм -
78 оспорить
сов. чтоҡаршы килеү, килешмәү, ризалашмау, ризаһыҙлыҡ белдереүоспорить мнение чьё-л. — кемдеңдер фекеренә ҡаршы килеү
-
79 поднять
1. сов. кого-чтокүтәреү, күтәреп алыу2. сов. кого-чтосделать более высокимкүтәрә (ҡалҡыта, бейегәйтә) биреү (төшөү)3. сов. кого-чтоперен.возвыситькүтәреү, үҫтереү4. сов. кого-чтоповыситькүтәреү, арттырыу5. сов. кого-чтоперен.күтәреү, яҡшыртыу, һәйбәтләндереүкәйефте һ.б.6. сов. кого-чтовспахатькүтәреү, һөрөүподнять голову — башты юғары тотоу, кәйефләнеү
поднять голос — ҡаты әйтеү, ҡырҡа киҫеп әйтеү
поднять меч (оружие) — ҡорал күтәреү, ҡорал менән ҡаршы сығыу
поднять на воздух — һауаға осороу, шартлатыу
7. сов. кого-чтоперен., разг.разобрать в поискахҡарап сығыу8. сов. кого-чтопереместить наверхмендереү, күтәреү9. сов. кого-чтосместить вверхкүтәреү10. сов. кого-чтовернуть в прежнее положениеторғоҙоу, аяҡҡа баҫтырыу11. сов. кого-чтовылечитьһауыҡтырыу, аяҡҡа баҫтырыу12. сов. кого-чтоналадитьаяҡҡа баҫтырыу, күтәреү, яҡшыртыу13. сов. кого-чтопобудить к действиюҡуҙғатыу, күтәреү14. сов. кого-чтоначать действиекүтәреү, ҡуптарыу, ҡуҙғатыуподнять дело против кого-л. — кемгәлер ҡаршы эш ҡуҙғатыу
-
80 полярный
1. прил.поляр2. прил. физ.поляр3. прил. перен.противоположныйҡапма-ҡаршыПолярный круг — Поляр түңәрәк (төньяҡ һәм көньяҡ ярымшарҙарҙың экваторҙан 66-32 -та ятҡан параллель һыҙығы - һыуыҡ бүлкәттең сиге)
См. также в других словарях:
аршы — Аршыған пияздай. Аппақ, жұп жұмыр; аршыған жұмыртқадай. – А р ш ы ғ а н п и я з д а й боп оң жақта отырған кезім (Р. Отарбаев, Біздің ауыл., 139) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қаршыға — қанат. э п и т. Қанаты қаршығаның қанатындай. Иншалла, балапанның бітім болмысы қ а р ш ы ғ а қ а н а т, жылан бас, қожыр аяқ, талтақ бұттың өзі болар деп отырмын (К.Сегізбаев, Беласқан, 204) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қаршы — зат. Киізден жасалған, көрпе жастық салып қоюға арналған бұйым. зат. көне Қазақ халқының ертеден келе жатқан киіз үй жабдығы. Оның пішіні сандық іспеттес төрт бұрышты болады. Қаршыны шымқай ақ киізден жасайды да, бетіне, қақпағының үстіне, және… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қаршыға — зат. Тұмсығы иіліп келген, шағын денелі, алғыр құс … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қаршы — (Қарақ.) киізден өрнектеп жасаған кебеже. Көшіп қонуға қ а р ш ы жақсы болады, сынбайды (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаршыға — (ҚХР) уәзір деңгейлес мансап. Қ а р ш ы ғ а, сарқардалар жылдам барып, құрметпен Даниярды келді алып (ҚХР) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаршыға жұмыстыру — (Жамб., Шу) айтыстыру, егестіру, айдап салу, біріне бірін шағыстыру … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаршы — зат. көне. 1. Хан ордасы. Қазыбек бек атандым. Ханның тізесін басып оңқалы болып, қ а р ш ы д а отырдым (Қазыбек бек, Түп тұқияннан., 99). Осы соғыстың жорамалын жасаған Қазыбек батыр қ а р ш ы ғ а (хан ордасына) шақырылды (Соц. Қаз., 16.02.1991 … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қаршық — зат. көне. Кемпір. «Алажіпті» міндетті түрде қара ала киім киген қ а р ш ы қ кесетін болған» (Ана тілі, 03.10.1991, 8) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
сырғақ — зат. Қаршығаның құйрығы мен сирағы ұзын, бойы сұңғақ түрі. Құсбегілер қаршығаны өз ішінен шәулі қаршыға, қара қаршыға, ақ тұнжыр, көк тұнжыр, с ы р ғ а қ деп бірнеше түрге жіктейді (Ж.Бабалықов, Қырандар, 140) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі