-
21 визави
1. нареч.ҡапма-ҡаршы, йөҙгә-йөҙ, ҡара-ҡаршы2. м и ж; нескл.ҡаршыла ултырыусы кеше -
22 вооружить
1. сов. кого-чтоҡоралландырыу, ҡорал менән тәьмин итеү2. сов. кого-чточемснабдить орудиями, материаламиҡоралландырыу, йыһазландырыу, тәьмин итеү3. сов. кого-чтоперен.настроить против кого-чего-л.ҡаршы ҡотортоу, ҡаршы ҡуйыу, дошманлаштырыу -
23 вооружиться
1. сов.ҡоралланыу, ҡорал менән тәьмин ителеү2. сов.ҡоралландырылыу, ҡорал итеп алыу3. сов. перен.приобрести какие-л. знанияҡоралланыу4. сов.против кого-чего; перен.восстать, ополчитьсяҡаршы тороу, ҡаршы сығыу, ҡаршы булыу -
24 встреча
1. жосрашыувечер встречи с кем-л. — кем менәндер осрашыу кисәһе
2. жҡаршылау, ҡаршы алыу3. жторжествоҡаршы алыу, байрам итеү -
25 вызов
1. м см. вызвать 12. мявочный документсаҡырыу ҡағыҙы3. мкому-чемуҡаршы булыу, ҡаршы килеү (сығыу)4. м уст.требование дуэли, поединкадуэлгә саҡырыу -
26 жаль
1. кого-что в знач. сказ., безл.йәл, ҡыҙғаныс2. кого-что, кого-чего в знач. сказ., безл.о чувстве грусти, горечиҡыҙғаныс, үкенескә ҡаршы, күңелһеҙжаль, что вы уезжаете — китәһегеҙ икән, ҡыҙғаныс
жаль, погода испортилась — үкенескә ҡаршы, көн боҙолдо
3. чего и с неопр. в знач. сказ., безл.йәл, әрәмжаль времени — ваҡыт әрәм, ваҡыт йәл
4. в знач. вводн. сл.к сожалениюҡыҙғанысҡа (үкенескә) ҡаршы -
27 к
1. предлог с дат. п.при обозначении направленности действия в сторону кого-чего-л.-ға/-гә (табан)2. предлог с дат. п.при обозначении времени, срока-ға/-гә (табан)3. предлог с дат. п.при обозначении цели, назначения-ға/-гә4. предлог с дат. п.при обозначении прибавления, присоединения, прикрепления-ға/-гә5. предлог с дат. п.при указании на предмет, лицо, с которым связано действие-ға/-гә6. предлог с дат. п.при указании на соответствие чему-л.-лы/-ле, -ға/-гә7. предлог с дат. п.в заглавиях-на/-нә ҡарата8. предлог с дат. п.в призывах-ға/-гә9. предлог с дат. п.во вводных словах и выражениях-ға/-гә ҡаршык примеру — миҫал итеп, миҫалға
к тому же — шуның өҫтөнә, өҫтәүенә
-
28 контрастировать
несов. с кем-чемҡапма-ҡаршы (булыу), ҡапма-ҡаршы килеп тороу, контраслана -
29 контратака
-
30 лобовой
1. спец.направленный в упорҡапма-ҡаршы, ҡаршы, туп-тура2. спец.переднийалдағы, алғы -
31 отстреляться
1. сов.от кого-чегоотбиться стрельбойҡаршы атышып һаҡланыу, ҡаршы атып ҡотолоу2. сов.закончить стрельбуатып бөтөү, атыуҙан туҡтау -
32 под
Iммейес төбөII1. предлогс вин. п.при указании предмета, места, лица и т.п., ниже которого направлено действиеаҫтына, төбөнә2. предлогс тв. п.при указании условий, которые создаются для кого-чего-л.аҫтында, -ында/-ендә3. предлогс тв. п.при указании на то, в результате, вследствие чего совершается действиеаҫтында, -дан/-дән4. предлогс тв. п.при указании условия особого обстоятельства совершения действияаҫтында, менән, итеп5. предлогс тв. п.при указании места, около которого находится кто-что-л.янында, яҡынында, эргәһендә6. предлогс тв. п.при указании на характерный признак чего-л.-лы/-ле, булған7. предлогс тв. п.при разъяснении смысла чего-л.-дан/-дән, аҫтындане под силу — хәлдән килмәү, көс етмәү
под стать — яраҡлы, тура килгән
8. предлогс вин. п.при обозначении состояния, положения, в которое ставят кого-что-л.аҫтына, -ға/-гә9. предлогс вин. п.при указании места, в непосредственную близость которого направляется кто-что-л.алдынан, -ға/-гә табан (яҡын, ҡаршы)10. предлогс вин. п.при указании на время, которое непосредственно предшествует чему-л.алдынан, -ға/-гә табан (яҡын, ҡаршы)11. предлогс вин. п.при приблизительном указании на возраст, количествосамаһы, тирәһе, -ға/-гә яҡын12. предлогс вин. п.при указании на звуки, сопровождающие действие, состояниеаҫтында, -ға/-гә ҡушылып13. предлогс вин. п.при указании на назначение предмета-ға/-гә тигән, өсөн14. предлогс вин. п.при указании на сходство, подобие-ға/-гә оҡшатып, -на/-нә (тура) килтереп15. предлогс тв. п.при указании лица, предмета, места, ниже которого находится кто-что-л.аҫтында, төбөндә, аҫтынан -
33 противник
1. мҡаршы кеше2. мв игре, состязанииҡаршы яҡ, ҡаршылаш3. м собир.неприятельдошман -
34 противоположность
1. жҡапма-ҡаршылыҡ, ҡаршылыҡ2. жто, что несходно, и тот, кто несходен с другими по своим качествамкиреһе, ҡапма-ҡаршыһы3. ж филос.ҡапма-ҡаршылыҡв противоположность кому-чему; в знач. предлога — -ға/-гә ҡапма-ҡаршы, айырмалы рәүештә
-
35 противопоставить
1. сов. кого-что, кому-чемусравнитьҡаршы ҡуйыу, сағыштырыу2. сов. кого-что, кому-чемуобратить против кого-чего-л.ҡаршы ҡуйыу -
36 противоречить
1. несов. кому-чемуҡарышыу, ҡаршы килеү (сығыу, төшөү), ҡарыулашыу2. несов. кому-чемунаходиться в противоречии с чем-л.ҡаршы булыу, тура килмәү -
37 противостояние
-
38 сопротивляемость
жҡаршы тороу (ҡаршылыҡ күрһәтеү) һәләте, ҡаршы тороусанлыҡ, сыҙамлыҡ -
39 алкоголизм
малкоголизм, эскеселек, эскелекборьба против алкоголизма — алкоголизмға ҡаршы көрәш, эскелеккә ҡаршы көрәш
-
40 антагонист
1. мантагонистнимә менәндер килешмәгән, ҡапма-ҡаршы фекерҙә торған кеше2. м мн. биол. антагонистыантагонистфункциялары йәки тәьҫир итешеүе менән ҡапма-ҡаршы булған ағзалар йәки матдәләр
См. также в других словарях:
аршы — Аршыған пияздай. Аппақ, жұп жұмыр; аршыған жұмыртқадай. – А р ш ы ғ а н п и я з д а й боп оң жақта отырған кезім (Р. Отарбаев, Біздің ауыл., 139) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қаршыға — қанат. э п и т. Қанаты қаршығаның қанатындай. Иншалла, балапанның бітім болмысы қ а р ш ы ғ а қ а н а т, жылан бас, қожыр аяқ, талтақ бұттың өзі болар деп отырмын (К.Сегізбаев, Беласқан, 204) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қаршы — зат. Киізден жасалған, көрпе жастық салып қоюға арналған бұйым. зат. көне Қазақ халқының ертеден келе жатқан киіз үй жабдығы. Оның пішіні сандық іспеттес төрт бұрышты болады. Қаршыны шымқай ақ киізден жасайды да, бетіне, қақпағының үстіне, және… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қаршыға — зат. Тұмсығы иіліп келген, шағын денелі, алғыр құс … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қаршы — (Қарақ.) киізден өрнектеп жасаған кебеже. Көшіп қонуға қ а р ш ы жақсы болады, сынбайды (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаршыға — (ҚХР) уәзір деңгейлес мансап. Қ а р ш ы ғ а, сарқардалар жылдам барып, құрметпен Даниярды келді алып (ҚХР) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаршыға жұмыстыру — (Жамб., Шу) айтыстыру, егестіру, айдап салу, біріне бірін шағыстыру … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаршы — зат. көне. 1. Хан ордасы. Қазыбек бек атандым. Ханның тізесін басып оңқалы болып, қ а р ш ы д а отырдым (Қазыбек бек, Түп тұқияннан., 99). Осы соғыстың жорамалын жасаған Қазыбек батыр қ а р ш ы ғ а (хан ордасына) шақырылды (Соц. Қаз., 16.02.1991 … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қаршық — зат. көне. Кемпір. «Алажіпті» міндетті түрде қара ала киім киген қ а р ш ы қ кесетін болған» (Ана тілі, 03.10.1991, 8) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
сырғақ — зат. Қаршығаның құйрығы мен сирағы ұзын, бойы сұңғақ түрі. Құсбегілер қаршығаны өз ішінен шәулі қаршыға, қара қаршыға, ақ тұнжыр, көк тұнжыр, с ы р ғ а қ деп бірнеше түрге жіктейді (Ж.Бабалықов, Қырандар, 140) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі