-
1 χθόνιος
χθόνιος, 3, auch 2 Endgn, 1) in der Erde, im Schooße der Erde, unterirdi sch, wie καταχϑόνιος; Hes. Th. 697. 767; Ζεὺς χϑόνιος, der unterirdische Zeus, d. i. Hades, O. 467; κτυπεῖ Ζεὺς χϑ. Soph. O. C. 1606 (vgl. βροντήματα χϑόνια Aesch. Prom. 696, wie βροντὴ χϑ. Ar. Av. 1741); ϑεοὶ χϑόνιοι, die Götter der Unterwelt, Plut. Rom. 22; wie auch χϑόνιαι ϑεαί, unter denen bes. Demeter u. Persephone verstanden werden, Her. 6, 134. 7, 153; aber Soph. O. C. 1568 sind es die Erinyen; auch Hermes heißt so, als Führer der Todten, Aesch. Ch. 1. 122. 716; Soph. Ai. 819; Eur. Alc. 746; Aesch. bei Ar. Ran. 1124. 1143; στόμα Ἀΐδα Pind. P. 4, 48; χϑονίων μῆνις 4, 159; auch χϑονία φρήν, 5, 101; τοῠ χϑονίου δὲμας δαίμονος Aesch. Spt. 504; χϑόνιοι δαίμονες ἁγνοί Pers. 620; Suppl. 25 u. öfter; Soph. u. A.; ϑεός Eur. Phoen. 1331 u. öfter; u. so auch in Prosa, wie Plat. Legg. IV, 717 a u. öfter; unterirdisch, πορείαν οὐκ ἂν χϑονίαν καὶ τραχεῖαν πορεύεσϑαι, ἀλλὰ λείαν τε καὶ οὐρανίαν Rep. X, 619 e. – 2) auf der Erde, irdisch, von Erde, κόνις Aesch. Spt. 718. – 3) auch wie ἐγχώριος, im Lande, zum Lande gehörig, einheimisch, τοιοῦτον αὐτοῖς Ἄρεος εὔβουλον πάγον ἐγὼ ξυνῄδη χϑόνιον ὄντα Soph. O. C. 952; u. so werden die Autochthonen bezeichnet durch χϑόνιοι, Ai. 201.
-
2 χθόνιος
χθόνιος, (1) in der Erde, im Schoße der Erde, unterirdisch; Ζεὺς χϑόνιος, der unterirdische Zeus, = Hades; ϑεοὶ χϑόνιοι, die Götter der Unterwelt; wie auch χϑόνιαι ϑεαί, unter denen bes. Demeter u. Persephone verstanden werden; die Erinyen; auch Hermes heißt so, als Führer der Toten; unterirdisch; (2) auf der Erde, irdisch, von Erde; (3) auch wie ἐγχώριος, im Lande, zum Lande gehörig, einheimisch; so werden die Autochthonen bezeichnet durch χϑόνιοι -
3 κατ-ευχή
-
4 ἉΓνός
ἉΓνός (ΑΓ, ἅζομαι), verehrt, heilig, von den Göttern; bes. Artemis u. Persephone mit dem Nebenbegriff der Keuschheit, jungfräulich, Hom. u. sonst; auch Zeus, Aesch. Suppl. 640; Soph. Phil. 1273; Apollo, Pind. P. 9, 66; Aesch. Suppl. 211; χϑόνιοι δαίμονες Pers. 610; den Göttern geweiht, heilig, ἑορτή Hom. Od. 21, 259; ϑύματα Soph. Tr. 286, wie Plat. Legg. VI, 782 c; unblutige Opfer, ἱερά Xen. Ag. 11, 2; ϑυσίαι Conv. 8, 9; ἐσχάραι ϑεοῖν Eur. Suppl. 33; ἄλσος H. h. Merc. 187; Pind. Ol. 5, 10; τέμενος P. 4, 204; βάϑρον Plat. Phaedr. 254 b; ἕδρα Aesch. Suppl. 96; χῶρος οὐχ ἁγνὸς πατεῖν Soph. O. C. 38, Ort, den zu betreten gottlos ist; ähnlich αἰϑήρ Aesch. Pr. 280. – Von Menschen und Sachen: keusch, rein, ἀνήρ Aesch. Suppl. 358; πυρὸς πηγαί Pind. P. 1, 21; ὕδωρ I. 5, 71; νᾶμα Aesch. frg. 299; Ἠριδανὸς ἁγνοῖς ὕδασι κηπεύει Eubul. Ath. XIII, 569 a; der Strymon, Aesch. Pers. 489; φάος Soph. El. 86; λουτρόν, das reinigende, sühnende, Ant. 1186; κρίσις, unbestochen, Pind. Ol. 3, 22; gereinigt, gesühnt, Soph. Tr. 257; unbefleckt, Ant. 880; τινός, von etwas, z. B. γάμων ἁγνοί Plat. Legg. VIII, 840 d; φόνου, VI, 759 c; Δήμητρος Eur. Hippol. 138, nicht Brod essend; ἁγνὸς ἀφροδισίων Plut. qu. Rom. 20. Bei Dem. 59, 78, im Priestereid, ἁγνὴ ἀπ' ἀνδρὸς συνουσίας. – Adv. ἁγνῶς, Hom. H. Ap. 121; καὶ καϑαρῶς ἔρδειν τοῖς ϑεοῖς Hes. O. 339; ἁγνῶς ἔχειν Xen. Mem. 3, 8, 10, rein von Schuld sein.
-
5 ἐσχάρα
ἐσχάρα, ἡ (die Ableitung war schon den Alten zweifelhaft), ion. ἐσχάρη, ep. gen. u. dat. ἀπ' ἐσχα ρόφιν, ἐπ' ἐσχαρόφιν, 1) der Heerd im Hause, nach den alten Erkl. nicht so hoch wie die ἑστία, ἀλλ' ἐπὶ τῆς γῆς ἱδρυμένη κοίλη, od. nach Apoll. Lex. H. βωμὸς ἰσόπεδος οὐδ' ἐκ λίϑων ὑψωμένος (vgl. βωμός); er dient zur Erwärmung (Kamin), Od. 6, 305, zur Opferstelle, 14, 420, u. an ihm fanden die Schutzflehenden eine Freistätte, καϑέζετο ἐπ' ἐσχάρῃ ἐν κονίῃσι Od. 7, 153. 160. 169, auf dem Heerde in der Asche sitzen. – Uebh. Brandstelle, Τρώων πυρὸς ἐσχάραι, die Brandstellen im troischen Lager, Il. 10, 418. – Bei den Tragg. oft der Opferaltar, u. zwar bes. zu Brandopfern; Porphyr. antr. Nymph. bezieht ἐσχάρα auf die ϑεοὶ χϑόνιοι καὶ ἥρωες, die βωμοί auf die olympischen Götter, βόϑροι auf die unterirdischen, vgl. Poll. 1, 8; πρὸς ἐσχάραν Φοίβου Aesch. Pers. 201; ἐπ' ἐσχάρᾳ πυρὸς ἔϑυον Eum. 108; ἁγναὶ δυεῖν ϑεαῖν ἐσχ. Eur. Suppl. 33 u. öfter; Soph. unterscheidet βωμοὶ ἐσχάραι τε παντελεῖς, Ant. 1003; frg. 36 βωμιαῖον ἐσχάραν λαβών, wie Eur. Phoen. 274. Selten in Prosa, wie Dem. 59, 116 ( in Neaer.). – 2) Uebh. eine Unterlage, Gestell, Rost, um Feuer oder Kohlen darauf zu legen, vgl. Ar. ἐξενέγκατε τὴν ἐσχάραν μοι δεῠρο καὶ τὴν ῥιπίδα, Ach. 888; Vesp. 938; Xen. Cyr. 8, 3, 12; einzeln bei Sp., κρεηδόκος Philp. 13 (v I, 101), vgl. Poll. 10, 101. 104. – 31 bei Ar. Eq. 1283 nach dem Schol. τὰ χείλη τῶν γυναικείων αἰδοίων, u. ä. auch Eust. – 41 der Schorf auf einer Brandstelle u. eine Wunde übh., B. A. 257 τὰ κοῖλα ἕλκη καὶ περιφερῆ; Arist. probl. 1, 32, Medic. oft. – 5) in den Fragmenten des Archipp. bei Ath. III, 86 c sind ἐσχάραι als Schaalthiere aufgeführt, wo Dindorf ἔσχαροι ändern will.
-
6 ὕπατος
ὕπατος, = ὑπέρτατος (wie summus statt supremus), auch 2 Endgn, der Höchste, Erste; bei Hom. gew. Beiwort des Zeus, ὕπατος κρειόντων, ὕπατος ϑεῶν, wie auch Tragg., z. B. Aesch. Ag. 495; im Ggstz zu den χϑόνιοι übh. die obern Götter, 89 Suppl. 24, u. später noch in der Priestersprache, s. Dem. 21, 52; καλλιερεῖν Διῒ ὑπάτῳ Ἀϑηνᾷ ὑπάτῃ 43, 66; – ἐν ὑπάτῃ πυρῇ, ganz oben auf dem Scheiterhaufen, Il. 23, 165. 24, 787; ὕπατον δῶμα Διός Pind. Ol. 1, 42; τεϑμός N. 10, 32, u. öfter; überh. hoch in der Luft, ὕπατοι λεχέων στροφοδινοῦνται Aesch. Ag. 50; der Letzte, Soph. Ant. 1313. – Bei den Römern der Consul, στρατηγὸς ὕπατος, Pol. 1, 52, 5; οἱ τὰς ὑπάτους ἀρχὰς ἔχοντες 2, 11, 1, u. öfter, u. Sp. – Ἡ ὑπάτη, sc. χορδή, die oberste Saite des ältesten, einfachsten griechischen Tonsystems; Plat. Rep. IV, 443 d; Music.
-
7 ἐσχάρα
ἐσχάρα, ἡ, (1) der Herd im Hause, nicht so hoch wie die ἑστία; er dient zur Erwärmung (Kamin), zur Opferstelle u. an ihm fanden die Schutzflehenden eine Freistätte; καϑέζετο ἐπ' ἐσχάρῃ ἐν κονίῃσι, auf dem Herde in der Asche sitzen. Übh. Brandstelle, Τρώων πυρὸς ἐσχάραι, die Brandstellen im troischen Lager; der Opferaltar, u. zwar bes. zu Brandopfern; ἐσχάρα auf die ϑεοὶ χϑόνιοι καὶ ἥρωες, die βωμοί auf die olympischen Götter, βόϑροι auf die unterirdischen. (2) Übh. eine Unterlage, Gestell, Rost, um Feuer oder Kohlen darauf zu legen. (3) der Schorf auf einer Brandstelle u. eine Wunde übh. (4) ἐσχάραι, Schaltiere aufgeführt -
8 ὕπατος
ὕπατος, der Höchste, Erste; gew. Beiwort des Zeus; im Ggstz zu den χϑόνιοι übh. die oberen Götter u. später noch in der Priestersprache; ἐν ὑπάτῃ πυρῇ, ganz oben auf dem Scheiterhaufen; überh. hoch in der Luft; der Letzte. Bei den Römern der Konsul. Ἡ ὑπάτη, sc. χορδή, die oberste Saite des ältesten, einfachsten griechischen Tonsystems
См. также в других словарях:
Χθόνιοι — Χθόνιος in masc nom/voc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
χθόνιοι — χθόνιος in masc nom/voc pl χθόνιος in masc/fem nom/voc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Χθόνιοι θεοί — Έτσι ονομάζονταν στην αρχαία Ελλάδα οι θεοί και οι δαίμονες που είχαν σχέση με τον Άδη ή τη χθόνα (Γη). Κυριότεροι ήταν ο Πλούτωνας, η Περσεφόνη, η Δήμητρα, ο Χθόνιος Ερμής, η Εκάτη, ο Χάροντας και ο Θάνατος. Τους προσέφεραν σπονδές και τους… … Dictionary of Greek
Liste griechischer Phrasen/Chi — Chi Inhaltsverzeichnis 1 Χαῖρε, κεχαριτωμένη, ὁ κύριος μετὰ σοῦ … Deutsch Wikipedia
χθόνιος — α, ο / χθόνιος, ον, ΝΜΑ, θηλ. και ία Α 1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στη γη 2. αυτός που βρίσκεται κάτω από τη γη, υποχθόνιος, υπόγειος 3. (το αρσ. πληθ. ως ουσ.) οι χθόνιοι μυθ. οι χθόνιοι θεοί και δαίμονες 4. φρ. «χθόνιοι θεοί [ή δαίμονες]»… … Dictionary of Greek
Chthonische Götter — Heiligtum der chthonischen Gottheiten in Agrigent … Deutsch Wikipedia
ХТОНИЙ — • Χθόνιος, подземный, прозвание подземных богов (см. Religio, Религия, 4) как, напр., Гадеса, Гермеса, Деметры, Персефопы, также Диониса; οί χθόνιοι подземные тени; 2. землеродный; так называется один из пяти Σπαρτοί, которые… … Реальный словарь классических древностей
Geflügelte Worte (Antike) — Alpha und Omega, Anfang und Ende, kombiniert zu einem Buchstaben Diese Liste ist eine Sammlung alt und neugriechischer Phrasen, Sprichwörter und Redewendungen. Sie beschreibt ihren Gebrauch und gibt, wo möglich, die Quellen an. Graeca non… … Deutsch Wikipedia
CHTHONIA — Ceres dicta, quasi terrestris, seu terrena, quamquam Pausan. auctor est, l. 1. eam cognomen hoc sortitam a Chthoniâ quadam puellâ Argivâ, quod post ambustum patrem a Dea in Hermionem oppid. ducta, ibi templum ei consecraverit, Chthoniamque Deam a … Hofmann J. Lexicon universale
Κάβειροι — Συλλογική ονομασία ομάδας αρχαιοελληνικών θεοτήτων. Η προέλευσή τους και η ετυμολογία της ονομασίας τους είναι αβέβαιη. Μάλλον πρόκειται για θεότητες ανατολικής προέλευσης των οποίων η ονομασία προέρχεται ίσως από το σημιτικό Kabirim (= ισχυροί,… … Dictionary of Greek
ενφέρνιοι θεοί — ἐνφέρνιοι θεοί (Α) πιθ. οι inferni τών Ρωμαίων, οι χθόνιοι θεοί, οι θεοί τού Άδη … Dictionary of Greek