-
1 πρηνείς
πρηνήςwith the face downwards: masc /fem acc pl (epic ionic)πρηνήςwith the face downwards: masc /fem nom /voc pl (attic epic ionic) -
2 πρηνεῖς
πρηνήςwith the face downwards: masc /fem acc pl (epic ionic)πρηνήςwith the face downwards: masc /fem nom /voc pl (attic epic ionic) -
3 πρηνής
πρηνής, ές, dor. u. att. πρᾱνής (πρό), pronus, vorwärts geneigt, kopfüber; ἐκ δίφροιο ἐξεκυλίσϑη πρηνὴς ἐν κονίῃσιν ἐπὶ στόμα, Il. 6, 43 (vgl. Hes. Sc. 365); ἑταῖροι ἐν κονίῃσιν ὀδὰξ λαζοίατο γαῖαν, 2, 418; ἤριπε δὲ πρηνής, 5, 58; κάππεσε u. ä. oft; Ggstz ὕπτιοι, 11, 179; auch πρίν με κατὰ πρηνὲς βαλέειν Πριάμοιο μέλαϑρον, 2, 414; Eur. Rhes. 797; Hippocr. u. in sp. Prosa, wie N. T.; Ath. X, 447 b sagt von den Betrunkenen ἐπὶ πάντα τὰ μέρη πίπτουσι, καὶ γὰρ ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ καὶ δεξιά, καὶ πρηνεῖς καὶ ὕπτιοι, u. Plut. Symp. 5, 6 von Würfeln ἀστράγαλοι ὀρϑοὶ πίπτοντες ἢ πρηνεῖς; – τὰ πρηνῆ sind, vom aufrechten Stande des Menschen gebraucht, die vorderen Theile, im Ggstz von ὕπτιος, vom horizontalen Stande der Thiere gebraucht, die unteren, vgl. Schneid. Arist. H. A. 2, 2, 6. 4, 1, 7. – Von Hügeln u. Anhöhen, abschüssig; Xen. Hipp. 8, 6; Theophr. u. Sp.; κατὰ πρανοῠς, Xen. An. 1, 5, 8. 4, 8, 28; Ggstz von ὄρϑιος, Cyr. 2, 2, 24.
-
4 πρανής
πρᾱν-ής, ές, [dialect] Ion. [full] πρηνής (also in Arist.Mete. 350a11, Spir. 484b29, Fr. 106, J.AJ18.3.1, 19.8.2, Plu.2.680a, Tim.11, Gal.UP2.2, 7.22, PMag.Par.1.194, etc.), gen. έος, [dialect] Att. [var] contr. οῦς:—of posture,A with the face downwards, lying on the front, falling forwards, opp.ὕπτιος, πρηνεῖς τε καὶ ὕπτιοι ἔκπεσον ἵππων Il.11.179
;ἐκ δίφροιο.. ἐξεκυλίσθη πρηνὴς ἐν κονίῃσιν ἐπὶ στόμα 6.43
, cf. 2.418, 4.544, Hes.Sc. 365;πρηνὴς ἐπὶ γαίῃ κεῖτο ταθείς Il.21.118
; mostly with Verbs of falling, πρηνὴς κάππεσε, ἤριπε, ἐλιάσθη, 16.413, 5.58, 15.543; πρηνέα.. τανύσσας [Ἕκτορα] 23.25; headlong down,2.414
;π. γενόμενος Act.Ap.1.18
(fort. = πρησθείς becoming distended); ἐπὶ τὸ πρηνὲς ῥέπειν incline towards pronation, Hp.Fract. 1;ἐς τὸ π. Id.Mochl.8
; of the arm and hand, with the palm downwards, v.l. in Fract.2; opp. ὕπτιος, Arist.Spir. l.c., Plu.Tim.11; ofἀστράγαλοι, ὀρθοὶ πίπτοντες ἢ πρηνεῖς Id.2.680a
, cf. Poll.7.204; of seeds, hollow side downwards, Thphr.HP2.6.1; of a ship, bottom upwards, implied in Plu.Tim.l.c.II of parts of animals or man, that part which is uppermost and visible when the animal or man is in the πρανής position (the normal one for a quadruped), the back part,τὰ τετράποδα.. ἐν τοῖς ὑπτίοις οὐκ ἔ χει τὰς τρίχας, ἀλλ' ἐν τοῖς πρανέσι μᾶλλον· οἱ δ' ἄνθρωποι τοὐναντίον ἐν τοῖς ὑπτίοις μᾶλλον ἢ ἐν τοῖς πρανέσιν Arist.PA 658a17
, cf. HA 498b20, 519a21, 540a2, GA 717b30.2 of leaves and of the hand, the back or 'wrong' side,τὰς ἶνας καὶ τὰς φλέβας ἐν τοῖς π. ἔχουσιν ὥσπερ ἡ χείρ Thphr. HP1.10.2
(misunderstood as the opposite by Plin.HN16.88), cf. 3.14.2.III of the sides of hills, down hill,X.
Eq.3.7, cf. An.1.5.8, 4.8.28, Plu.Sull.18;κατὰ τὰ π. X.Eq.8.6
; τὸ π., opp. τὸ ὄρθιον, ibid., cf. Cyr.2.2.24. -
5 πρηνης
атт. πρᾱνής 21) (упавший или лежащий) лицом вниз, ницπρηνεῖς τε καὴ ὕπτιοι ἔκπεσον Hom. — (троянцы) падали (и) ниц и навзничь
2) находящийся внизу, нижнийκατὰ πρηνὲς βαλέειν μέλαθρον Hom. — низвергнуть в прах дворец (Приама);
π. γενόμενος NT. — упав вниз;χεὴρ π. Plut. — рука, обращенная ладонью вверх3) сбегающий вниз, наклонный, покатый -
6 ὕπτιος
A laid on one's back, freq. in Hom., esp. of one falling backwards, opp.πρηνής, πολλοὶ δὲ πρηνεῖς τε καὶ ὕπτιοι ἔκπεσον Il.11.179
;ὁ δ' ὕ. ἐν κονίῃσι.. πέσε 15.434
, cf. 4.522, al., S.OT 811;τὸν δ' ὕ. ὦσ' ἀπὸ δουρός Il.16.863
; ἄλλοτ' ἐπὶ πλευρὰς κατακείμενος, ἄλλοτε δ' αὖτε ὕ., ἄλλοτε δὲ πρηνής, of Achilles in his grief, 24.11; ὕ. ἀποθανέειν to die lying on one's back, Hdt.4.190;ῥέγκει.. ὕ. Ar.Eq. 104
;ὕπτιον καθεύδειν οὐδενὶ βέλτιόν ἐστιν Diocl. Fr.141
;κατεκλίνη ὕ. Pl.Phd. 117e
, cf. Sor.2.87, al., Gal.18(2).56, al.;ὑ. ἀνατετραμμένος Pl.Euthd. 278c
; of a quadruped, ὀρθοῦ ἑστεῶτος.. καὶ ὑπτίου standing upright and lying on its back, Hdt.2.38, cf. AP5.202 (Asclep.).II ὕ. μέρη, in animals, the under parts, i.e. the belly, opp. τὰ πρανῆ (the upper parts, the back), Arist. PA 658a16, al., cf.πρανής 11
: hence Thphr.HP1.10.2, 3.14.2 uses ὕπτιος of the smoother upper surface of leaves, opp. πρανής of the rougher and under: γαστὴρ ὑ. the belly uppermost, E.Cyc. 326; of the hand, ἐκτείνειν τὴν χεῖρ' ὑ. to hold out the hand with the under side uppermost, to hold out the hollow of the hand, so as to receive something, Ar.Ec. 782;τὴν χεῖρα νῦν μὲν ὑ., νῦν δὲ πρηνῆ προτείνας Plu.Tim.11
;τῆς χειρὸς ὑ. τὸ μέσον Id.Crass.18
;ὑ. ταῖς χερσὶν ὑποδέχεσθαί τι Philostr.Im.1.6
;ἐδέξαντο ὑπτίαις χερσὶ τὸν τῶν πολεμίων στρατόν Procop.Goth.3.16.19
;οὐλὴ καρπῷ δεξιῷ ὑπτίῳ PLond. 2.259.81
(i A. D.); also ὑ. τὰς χεῖρας ἀνατείνειν lift the upturned hands in prayers, Plu.Comp.Phil.Flam.2, cf. Philostr.Im.2.1;ταῖς χερσὶν ὑπτίαις διαλέγεσθαι D.Chr.33.52
; ἐξ ὑπτίας νεῖν swim or float on one's back, Ar.Fr. 665, Pl.R. 529c.III generally, of anything turned downside up, πάλος ἐξ ὑπτίου 'πήδησεν.. κράνους from the upturned helmet, with the hollow uppermost, A.Th. 459 (cf. Il.7.176); παράθες νυν ὑ. αὐτὴν ἐμοί (sc. τὴν ἀσπίδα) Ar.Ach. 583, cf. Lys. 185, Th.7.82; ἁψῖδος ἥμισυ ὕπτιον a half-wheel with the concave side uppermost, Hdt.4.72; but κύλιξ ὑ. a cup with the bottom uppermost, Ar.Lys. 195; ὑπτίοις σέλμασιν ναυτίλλεται he sails with the benches upside down, i.e. suffers shipwreck, S.Ant. 716;κεῖσθαι ὥσπερ γάμμα ὕ. X.Oec.19.9
;σχαλίδες Id.Cyn.6.7
; περιφέρεια κοίλη καὶ ὑ., opp. πρηνὴς καὶ κυρτή, Arist.Mete. 350a11.2 ἐξ ὑπτίας ἀνάπαλιν διανεῖν τὸν λόγον trace the argument backwards from the conclusion, Pl.Phdr. 264a, cf. Herm. in Phdr.p.187A.; ἐξ ὑπτίας backwards, in reverse order,ἀπὸ τῶν ἐσχάτων ἐπὶ τὰ πρῶτα ἐπανιόντες Dam.Pr.81
;ἐξ ὑπτίας χωροῦντες Procl.Hyp.7.57
.IV of land, flat, horizontal, Hdt.2.7, Thphr.CP5.12.7, App.BC4.2, Mith.42, Ael.NA16.15, Plu. 2.193e, 530a;ἐν ὑπτίῳ τοῦ ὄρους Paus.8.13.1
; ὕ. μᾶλλον ἢ ὄρθιος, of a flight of shallow steps, Luc.Hipp.5; of the sea, smooth, Philostr. Im.2.17, Lib.Descr.7.5.V metaph., supine, lazy, careless, Aristid. Or.31(11).5, Id.2.112J., Poll.1.158, etc.; ἔστω.. μὴ ὕ. ὁ τράχηλος his neck should not be relaxed, Zeno Stoic.1.58;δεῖ αὐτῷ καὶ αὐχένος ὀρθοῦ καὶ βλέμματος οὐχ ὑπτίου Lib.Or.64.103
;προσφέρομαι τῶν αὐστηρῶν τι.. ὅταν αἴσθωμαί ποθ' ὕ. [τὸν στόμαχον] γεγονότα καὶ πλησίον ἥκοντα ναυτίας Gal.6.601
, cf. 15.460; of language, flat, tedious, D.H.Isoc. 15, Din.8, Hermog.Stat.3, etc. Adv., ὑπτίως ἔχειν to be flat and dull, Ph.1.305;ὑ. καὶ οὐ ποιητικῶς ᾖσεν Philostr.Her.2.19
.
См. также в других словарях:
πρηνεῖς — πρηνής with the face downwards masc/fem acc pl (epic ionic) πρηνής with the face downwards masc/fem nom/voc pl (attic epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
πρηνής — ές, ΝΜΑ, και πρανής, Α (κυρίως για πρόσ. και σχετικά με στάση σώματος) αυτός που βρίσκεται με το πρόσωπο προς το έδαφος, προς τα κάτω, ο ξαπλωμένος ή πεσμένος μπρούμυτα (α. «οι στρατιώτες πυροβολούν πρηνείς» β. «πρηνὴς δ ἐν κονίησι χαμαὶ πέσεν… … Dictionary of Greek
