-
1 ποτήριον
-
2 ποτήριον
-
3 ποτηρίδιον
ποτηρίδιον, τό, dim. von ποτήριον, Men. bei Ath. XI, 484 c.
-
4 πέταχνον
-
5 στενό-στομος
στενό-στομος, mit engem Munde, Ausgange, τεῖχος, Aesch. frg. 25; ποτήριον, Artemid. 1, 66.
-
6 συγ-κατα-θλάω
συγ-κατα-θλάω (s. ϑλάω), zugleich zerbrechen, συγκατέϑλα τὸ ποτήριον, Machon bei Ath. VIII, 348 f.
-
7 μόν-ωτος
-
8 κυμβίον
κυμβίον, τό, dim. zum Vorigen, bes. kleines Trinkgefäß, Schale, VLL.; nach Ath. XI, 481 ff. ποτήριον ἐπίμηκες καὶ στενὸν καὶ τῷ σχήματι παρόμοιον πλοίῳ, u. ohne Henkel, auch Beispiele aus den comicis angeführt; κυμβία καὶ ῥυτὰ καὶ φιάλας vrbdt Dem. 21, 158; κυμβίον, ἐξ οὗ ἔπινε 47, 58. – Auch ein Nachen, wie κύμβη, Suid.
-
9 κυλικ-ώδης
κυλικ-ώδης, ες, becherähnlich, ποτήριον, Schol. Theocr. 2, 2.
-
10 κισσύβιον
κισσύβιον, τό, ein hölzernes Trinkgefäß, wie es die Landleute brauchten, nach den Alten aus Epheuholz, κίσσινον ποτήριον, Ath. XI, 476 f. oder, nach Poll. 6, 97, mit Epheu bekränzt; zum Wein gebraucht, beim Cyclopen, Od. 9, 346, u. beim Eumäus, 16, 52; vgl. Theocr. 1, 27; Callim. bei Ath. a. a. O. u. sp. D., wie Agath. 7. 9 (V, 289. 296). – Auch ein hölzernes Gefäß zur Milch, Eumath. Ismen. 1 p. 10.
-
11 δράω
δράω δράσω, thun; perf. pass. δέδραμαι, Eur. Andr. 800 u. sonst, aber bei Sp. häufig δέδρασμαι, als v. l. auch Thuc. 3, 54; δρασϑείς 6, 53; ἐδράσϑη Poll. 9, 156; s. unten adj. verb. – Bei Homer einmal: Odyss. 15, 317 αἶψά κεν εὖ δρώοιμι μετὰ σφίσιν, ὅ ττ' ἐϑέλοιεν, von einem Diener, der aufwarten, bedienen will. Merkwürdig ist, daß die beiden einzigen Homerischen Composita, παραδράω und ὑποδράω, sich auch nur in demselben Stücke der Odyssee finden, jedes einmal, vom Aufwarten des Dieners, Odyss. 15, 324 οἷά τε τοῖς ἀγαϑοῖσι παραδρώωσι χέρηες, vs. 333 οἵ σφιν ὑποδρώωσιν. Von andern Wörtern desselben Stammes finden sich bei Homer δραίνω, ὀλιγοδρανέω. δρηστήρ, δρήστειρα, ὑποδρηστήρ, δρηστοσύνη. – Folgende: a) intrau., thätig sein; handeln, im Ggstze von παϑεῖν, bes. bei den Dorern, wie das att. πράττω. Arist. poet. 3, 6; so εὖ δρῶσαν, εὖ πάσχουσαν Aesch. Eum. 830; vgl. Ch. 311; ὅστις γὰρ εὖ δρᾶν εὖ παϑὼν ἐπίσταται Soph. Phil. 668; ποιεῖν καὶ δρᾷν, thun u. handeln, vrbdt Plat. Soph. 233 d. – b) traus., vollbringen, ausführen; τί, etwas Gewaltiges ausführen, im guten und im bösen Sinne; Tragg. u. in Prosa; οὐδὲν δράσεις, du wirst nichts ausrichten, Ar. Eccl. 704; οἱ δεδρακότες, die Thäter, die Schuldigen, D. Hal. 2, 52. 4, 5; vgl. Soph. O. R. 246; ὁ δράσας Plat. Lgg. IX, 878 e; τὰ δρώμενα, das Gethane, die Thaten, Soph. oft; – τινά τι, Einem etwas anthun; τοιαῠτ' Ἀτρεῖδαί με δεδράκασι Soph. Phil. 315; ὅσιον ϑεοὺς δρᾶν Eur. Suppl. 40; τί ποτ' ἀγαϑὸν ἂν δράσειεν ἡμᾶς; Plat. Legg. I, 641 a; τί ἂν δράσειεν αὐτοὺς ὅ τι οὐκ ἂν μεῖζον ἀντιπάϑοιεν Thuc. 6, 35; aber πᾶν δέ σοι δρῴημεν ἄν Eur. Cycl. 132 ist: in Allem möchten wir dir dienen, beistehen; μὴ δρᾶ τοὺς τεϑνηκότας κακῶς Soph. Ai. 1133, u. A.; τὰ εὖ δεδρασμένα, Wohlthaten, Thuc. 3, 54; δρᾶν εἴς τινα, gegen Einen verüben, Soph. O. C. 980; Dio Cass. 71, 3; ταὐτὰ δρᾶν περί τι, eben dasselbe thun, Plat. Polit. 279 c; vgl. τὰ περὶ τοὺς Ἑρμᾶς δρασϑέντα Thuc. 6, 53; – πάντα δρᾶν, bei Tragg. u. in Prosa, Alles thun, Alles aufbieten; τί δρῶ; was soll ich thun? Tragg.; –. τὸ δρῶν, das Thätigsein, der Beistand, Soph. O. C. 1600; οἶσϑ' ὃ δρᾶσον, weißt du, was du thun mußt? Ar. Pax 1061 u. öfter; vgl. Hermann zu Viger. p. 740; – τουτὶ τί δρᾷ τὸ ποτήριον; d. i. was bedeutet dieser Becher? Ar. Equ. 237. Nach Ath. XIV, 660 a heißt es in der ältern Sprache auch »ein Opfer verrichten«, ἔρδειν. – Adj. verb. δραστέος, was gethan werden muß; ἐκμαϑεῖν τί δραστέον Soph. O. R. 1443; ὁποῖα δραστέ' ἐστίν Tr. 1194; Eur. u. Plat. Polit. 268 d Phil. 20 a.
-
12 δι-είρω
δι-είρω, 1) durchreihen, durchstecken; διειρκότες (v. l. διῃρκότες) τὰς χεῖρας διὰ τῶν κανδύων Xen. Cyr. 8, 3, 10; διὰ τῶν ὀδόντων τοὺς δακτύλους Luc. Tox. 43; Pherecyd. bei Ael. V. H. 4, 28; εἰς τὸ ποτήριον τοὺς δακτύλους διείρειν ἑκατέρωϑεν Ath. XI, 468 c, u. a. Sp.; ὥςπερ βελόνας διείρουσι, einfädeln, Ausdruck, den Dem. gebraucht hatte, getadelt von Aesch. 3, 166. – 2) an einander reihen, λόγος διειρόμενος Dion. Hal. C. V. 26. Vgl. εἴρω.
-
13 βαθύνω
βαθύνω, vertiefen, aushöhlen, χῶρον Il. 23, 421; ποτήριον Anacr. 3, 5; sp. D.; βαϑύνεται λίμνη Theophr.; ἕλη Polyaen. 8, 23; φάλαγγα, eine Schlachtordnung vertiefen, mit schmaler Front, viel Mann hoch stellen (vgl. βάϑος), Xen. Cyr. 8, 5, 15; ἐξ ὅσων ἐγὼ τὴν φάλαγγα βαϑυνῶ, so hoch ich die Schlachtordnung stellen werde, 6, 3, 23; vgl. Polyaen. 5, 16. – Pass. βαϑυνομένη, πέτρα, χεῖρες, Nonn.; hohl, βεβάϑυστο D. 39. 305.
-
14 δέπας
δέπας, αος, τό, der Becher. Oft bei Homer, in folgenden Formen: nominativ. δέπας, Iliad. 16, 225; accusativ. δέπας, Iliad. 16, 254; dativ. δέπαϊ, Odyss. 3, 41; dativ. δέπαι oder δέπα' oder δέπᾳ Odyss. 10, 316, vgl. Scholl.; dativ. plural. δεπάεσσιν, Iliad. 4, 3; dativ. plural. δέπασσιν Iliad. 15, 86; genitiv. plural. δεπάων Iliad. 7, 480; accusativ. plural. δέπι, kurzes α, der folgende Buchstabe ein Vocal, also zweifelhaft, ob an sich kurz: Odyss. 15, 466 ἠμὲν δέπα ἠδὲ τραπέζας; Odyss. 19, 62 ἠδὲ τραπέζας | καὶ δέπα, ἔνϑεν ἄρ' ἄνδρες ὑπερμενέοντες ἔπινον; Odyss. 20, 153 καϑήρατε δὲ κρητῆρας | καὶ δέπα ἀμφι | κύπελλα τετυγμένα. Das δέπας ist bei Homer wohl überall, wo der Stoff bezeichnet wird, golden, s. z. B. Odyss. 3, 41. 18, 121 Iliad. 6, 220. 23, 196; ein δέπας ἐκ κεράμοιο unter der Ausrüstung des »weisen Cynikers« Antiphil. Byz. 14 ( Plan. 333); Timoth. Cycl. bei Athen. 11, 13 ἓν δέπας κίσσινον μελαίνας σταγόνος ἀμβρότας, ἀφρῷ βρυάζον. Das δέπας, ein Becher zum Trinken, ist bei Homer verschieden vom κρατήρ, dem Mischbecher; ausnahmsweise mischt man in dem sehr großen δέπας des Nestor Iliad. 11, 632 für zwei Personen einen Trank ( κυκειῶ), welchen beide denn auch gleich aus eben diesem δέπας trinken. So erzählt Odysseus auch von der Kirke Odyss. 10, 316 τεῠξε δέ μοι κυκεῶ χρυσέῳ δέπαι, ὄφρα πίοιμι, ἐν δέ τε φάρ μακον ἧκε, also für eine Person. Vgl. über das δέπας des Nestor Lehrs Aristarch. p. 199. Von dem ἄλεισον ist das δέπας nicht verschieden, vgl. Odyss. 3, 41 δέπαϊ u. vs. 46. 51. 63 δέπας mit vs. 50. 53 ἄλεισον; eben so Odyss. 22, 17 δέπας mit vs. 9 ἄλεισον; Athen. 11, 24. Auch κύπελλον bedeutet dasselbe wie δέπας, vgl. Iliad. 24, 285 δέπαϊ mit vs. 305 κύπελλον. Ueber δέπας ἀμφικύπελλον f. s. v. ἀμφικύπελλον. Was die Etymologie von δέπας betrifft, so leitet Curtius Grundzüge der Griech. Etymol. 1, 199 δέπας von der Wurzel Δαπ- her, »theilen«, verwandt δάπτειν, δεῖπνον (entstanden aus δέπινον), so daß das Wort ursprünglich nicht das Gefäß, sondern den in ihm enthaltenen Wein bezeichnet hätte, »ein Maaß«, »eine Portion«; vom Inhalte wäre das Wort auf das Gefäß erst übertragen. Zu dieser Ansicht paßt sehr gut der Homerische Ausdruck δέπας οἴνου, Iliad. 18, 545 τοῖσι δ' ἔπειτ' ἐν χερσὶ δέπας μηλιηδέος οἴνου δόσκεν ἀνὴρ ἑπιών, Odyss. 3, 51 ἐν χερσὶ τίϑει δέπας ἡδέος οἴνου, Odyss. 8, 70 πὰρ δ' ἐτίϑει κάνεον καλήν τε τράπεζαν, πὰρ δὲ δέπας οἴνοιο; doch ist dieser Ausdruck auch wenn δέπας ursprünglich das Gefäß bezeichnet nicht ohne Homerische Analogieen, vgl. Odyss. 9, 196 αἴγεον ἀσκὸν μέλανος οἴνοιο, Odyss. 9, 346 κισσύβιον μετὰ χερσὶν ἔχων μέλανος οἴνοιο; und so könnte man auch an eine Ableitung von der Wurzel Δεκ- denken, δέχομαι, δέπας entstanden aus δέκας, der Becher, den man in die Hand nimmt, der Handbecher, zum Trinken, im Gegensatze zum κρατήρ, dem großen Becher, der stehn bleibt und nur zum Mischen dient. – Nach Griechischen Dichtungen fuhr Helios des Nachts in einem goldenen δέπας von Westen nach Osten durch den Okeanos, s. Pisander, Stesichorus, Antimachus, Aeschylus, Pherecydes bei Athen. 11, 38 u. 39. Theolytos nannte das Fahrzeug einen λέβης, eben so der Dichter der Titanomachie, Panyasis eine φιάλη, Mimnermus eine εὐνή, s. Athen. l. c.; wo es aber δέπας heißt, dachten die Griechen im strengsten Sinne des Wortes an einen freilich wohl ziemlich großen Trinkbecher an ein ποτήριον, s. Athen. l. c. und 11, 16, keineswegs etwa an einen »Nachen« oder »Kahn«, der aus irgend welchen Gründen δέπας nur benannt worden sei.
-
15 δί-χους
-
16 θερμηρὸν
-
17 βῖκος
βῖκος, ὁ (orient. Wort), ein irdenes Gefäß, nach Hesych. στάμνος ὦτα ἔχων; vgl. Pol. 6, 14, wo es unter den Wein-, 7, 162, wo es unter irdenen Gefäßen aufgeführt wird; bes. zu Wein, Her. 1, 194; Xen. An. 1, 9, 25 u. Sp.; Ath. XI, 784 d erkl. φιαλῶδες ποτήριον. Die Länge des ι wird bewiesen durch Archestrat. bei Ath. III, 116 f. wo es ein Gefäß für eingesalzene Fische ist, wie Luc. D. Mer. 14 zu Feigen.
-
18 ὅλμος
ὅλμος, ὁ (entweder mit εἴλω, εἰλέω, volvo zusammenhangend, od. minder wahrscheinlich mit Buttm. Lexil. I p. 195 von ὀλαί, οὐλαί, ἀλέω abzuleiten), eigtl. ein runder Stein ohne hervortretende Ecken; χεῖρας ἀπὸ ξίφεϊ τμήξας ἀπό τ' αὐχένα κόψας ὅλμον ἃς ἔσσευε κυλίνδεσϑαι δι' ὁμίλου, Il. 11, 147, nach welcher Stelle Spätere den Rumpf des menschlichen Leibes ohne Arme u. Beine u. Kopf so nannten, sonst ϑώραξ; nach Poll. 2, 162 τὸ ἀπὸ αὐχένος ἕως ἰσχίων σύμπαν. Dann gew. ein walzenförmiger oder halbkugelförmiger Körper; – a) der Mörser; Hes. O. 425; ἐςβάλλουσι ἐς ὃλμον καὶ λεή. ναντες ὑπέροισι, Her. 1, 200. – b) ein Trog, ein Wasserkübel; Ar. Vesp. 201. 238, wo Schol. erkl. ἐργαλεῖον μαγειρικόν, auch hinzusetzen, so heiße ὁ τρίπους τοῦ Ἀπόλλωνος; nach Anderen die Höhlung des Sessels, auf welchem die Pythia beim Wahrsagen saß; daher ἐν ὅλμῳ κοιμᾶσϑαι, prophezeien, Zenob. 3, 63. – Ein Trinkgefäß, Ath. XI, 494 b ποτήριον κερατίου τρόπον εἰργασμένον, ὕψος ὡς πυγωνιαῖον, aus Menestheus. – Οἱ ὅλμοι, die Höhlen der Backenzähne, sp. Medic. – Der oberste Theil der Flöte, das Mundstück.
-
19 ἐνδελεχής
ἐνδελεχής, ές, fortdauernd, ununterbrochen; μνήμην ἐνδελεχῆ παρέχεσϑαι Plat. Legg. IV, 717 e; Folgde; πόλεμος Plut. Pericl. 19; τὸ περὶ τοὺς πόνους ἐνδελεχές Mar. 6. – Adv. ἐνδελεχῶς, z. B. ῥέειν Plat. Tim. 43 c; μεῖναι ἐνδ. καὶ ξυντόνως μηδὲν ἄλλο πράττοντα Rep. VII, 539 d; πίνειν ἐνδ. τὸ ποτήριον Diod. com. Ath. X, 431 c; oft bei Sp., auch neben ἀεί.
-
20 ἰδού
ἰδού, als adv., sieh, sieh da! wenn man Einem Etwas darreicht, ἰδοὺ δέχου παῖ Soph. Phil. 765; vgl. Ar. Pax init., wo der Aufforderung αἶρ' αἶρε μᾶζαν entspricht ἰδού, da hast du es, u. δὸς μᾶζαν ἑτέραν, ἰδοὺ μάλ' αὖϑις; vgl. φέρ' ἴδω, τί ἄρ' ἔνεστιν αὐτόϑι · δός μοι τὸ ποτήριον, ἰδού Ar. Equ. 121; – ἰδού, ϑεᾶσϑε πάντες Soph. Tr. 1068; ἰδοὺ ὑμῖν, ἐμπλήσϑητε τοῦ καλοῦ ϑεάματος Plat. Rep. IV, 440 a; – ein einzelnes Wort höhnisch hervorhebend; Ar. Equ. 85 sagt Einer μὰ Δί' ἀλλ' ἄκρατον οἶνον, worauf der Andere bemerkt ἰδού γ' ἄκρατον, ei sieh doch reinen Wein! Nub. 873 Par 196 u. öfter bei Ar. u. a. Comic.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
ποτήριον — drinking cup neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ποτηρίοις — ποτήριον drinking cup neut dat pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ποτηρίου — ποτήριον drinking cup neut gen sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ποτηρίων — ποτήριον drinking cup neut gen pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ποτηρίῳ — ποτήριον drinking cup neut dat sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ποτήρια — ποτήριον drinking cup neut nom/voc/acc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
NUPTAALE Poculum — inter Graecorum nuptiales ritus. Cum enim apud hos duae potissimum formulae sacrae habeantur, altera Sponsalium sacrorum, sine celebritate Nuptiali, altera Nuptialium sacrorum, posterior haec Ἀκολουθεία τοῦ ςτεφανώματος vocatur, Ordo sacer… … Hofmann J. Lexicon universale
ποτήρι — το / ποτήριον, ΝΜΑ, και ποτίρριον Α [ποτήρ] 1. δοχείο, συνήθως γυάλινο, με το οποίο πίνει κανείς ένα υγρό 2. η ποσότητα υγρού που περιέχει ένα τέτοιο δοχείο, το περιεχόμενό του («ήπιε πέντε ποτήρια μπίρα») 3. μτφ. θλίψη, στενοχώρια, πικρία,… … Dictionary of Greek
Auf Messers Schneide stehen — Ny Inhaltsverzeichnis 1 Ναὶ ναί, οὒ οὔ· 2 Νενίκηκά σε Σολομῶν … Deutsch Wikipedia
Liste griechischer Phrasen/Ny — Ny Inhaltsverzeichnis 1 Ναὶ ναί, οὒ οὔ· … Deutsch Wikipedia
Fass ohne Boden — Pi Inhaltsverzeichnis 1 πάθει μάθος 2 Παθήματα μαθήματα … Deutsch Wikipedia