-
1 κτισμός
κτισ-μός, ὁ,Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > κτισμός
-
2 κτισμόν
κτισμόςfoundation: masc acc sg -
3 κτίζω
Grammatical information: v.Meaning: `found, lay out, build, create' (Emp.).Other forms: aor. κτίσ(σ)αι (Il.), pass. κτισθῆναι (IA.), fut. κτίσω (A.), perf. midd. ἔκτισμαι (Hdt.), act. ἔκτικα (hell.; on the reduplication Schwyzer 649).Derivatives: κτίσις f. `foundation, creation' (Pi., IA.; cf. below), κτιστύς f. `foundation' (Hdt. 9, 97; on the meaning Benveniste Noms d'agent 72), κτίσμα `foundation, colony, building' (hell.), κτισμός `foundation' (Asia Minor., Empire); - κτίστωρ `founder' (Pi., E.), κτιστήρ `id.' (Corinth, IVa), f. κτίστρια (Asia Minor, Empire), κτίστης `founder, builder' (Arist.) with κτίστιον (- εῖον) `temple of a founder' (pap. IVp), older συγκτίστης `co-founder' (Hdt. 5, 46) ; κτιστός `laid out, founded' (h. Ap. 299, pap.; Zumbach Neuerungen 26); n. κτιστόν `building' (pap.). - Further several formations, with the intransitive meaning `live, abide' and thus outside the system: ἐυ κτίμενος `where you can live well' (Hom.); περι-κτί-ονες pl. `those living around, neighbours' (Il.), ἀμφι-κτί-ονες `id.' (Pi.), also as PN (Att. inscr. Va), besides - κτύονες (Hdt., inscr. IVa) with unclear υ (cf. Hoffmann Dial. 3, 290); περι-κτί-ται pl. `id.' (λ 288), after it as simplex κτί-ται `id.' (E. Or. 1621), κτίτης = κτίστης (Delph. IIa); ἐΰ-κτι-τος = ἐυ κτίμενος (Β 592), ὀρεί-κτι-τος `living in the mountains' (Pi.); but e.g. θεό-κτι-τος `founded by the gods' (Sol.); details in Fraenkel Nom. ag. 1, 44; there (and 1, 179 f.) also on κτίστωρ. - On itself stands with diff. ablaut Rhod. κτοίνα (also πτοίνα with unexplained πτ-) name of an admin. region in Rhodos (Myc. koto(i)na) with κτοινᾶται, - έται (s. Fraenkel 1,207; 2, 126).Etymology: With περι-κτί-ται agrees but for the lengthening ā-stem Skt. pari-kṣí-t-'living round about', with ( ἐΰ)-κτιτος Av. ( ana)- šita- `uninhabited'. Besides stands the athemat. root-present Skt. kṣé-ti, pl. kṣi-y-ánti (= Myc. ki-ti-je-si [trans.]) - Av. šaēiti, šyeinti `live'. An agreeing athematic ptc. is κτί-μενος. The transitive-causative meaning `make as living, found', which is a Greek innovation, started from the aorist κτίσ(σ)αι, which arose beside an intransitive root-aorist (still preserved in κτί-μενος), like ἔ-στη-σα to ἔ-στη-ν (s. ἵστημι). To κτίσ(σ)αι arose κτίζω, and to these the other forms (Schwyzer 674 a. 716, Wackernagel Unt. 77). κτί-σις too has an exact parallel in Skt. kṣi-tí-, Av. ši-ti- `living (place)', but the deviant meaning makes it as innovation to κτίζω suspect (cf. Holt Les noms d'action en - σις 95 n. 5). With κτοίνα agrees, except for the i-stem, Arm. šēn, gen. šini `inhabited (place)'. - Cf. Bq and Pok. 626. As with κτείνω we now assume * tkei-. Cf. κτίλος.Page in Frisk: 2,34-35Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > κτίζω
См. также в других словарях:
κτισμός — κτισμός, ὁ (Α) [κτίζω] επιγρ. θεμελίωση, ίδρυση, κτίση … Dictionary of Greek
κτισμόν — κτισμός foundation masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κτίζω — και χτίζω (AM κτίζω) 1. (για πόλη) ανεγείρω, ιδρύω, θεμελιώνω (α. «κτιζομένη πόλις», Φιλόδ. β. «ο Μέγας Αλέξανδρος έκτισε την Αλεξάνδρεια» γ. «Πάμμιλον πέμψαντες Σελινοῡντα κτίζουσι», Θουκ. δ. «Σμύρνην τὴν ἀπὸ Κολοφώνος κτισθεῑσαν», Ηρόδ.) 2.… … Dictionary of Greek
