κατά-λογος

(ἔργῳ καὴ λόγῳ Aesch.)

καὴ παράδειγμα τόδε τοῦ λόγου ἐστί Thuc. — доказательством же сказанного является следующее

(λ. ὁριστικός Arst.)

(ψυχῆς οὐσία καὴ λ. Plat.)

θεοὺς τοὺς τῆς ἁλούσης πόλεως ἐκλείπειν λ. (sc. ἐστίν) Aesch. — говорят, что завоеванный город боги покидают

δρυὸς λόγοι μαντικοί Plat. — вещие слова дуба, т.е. Додонского оракула;

κοινῷ λόγῳ Her. — единогласно

ἐπὴ τῷ πλήθει λ. (sc. ἐστίν) Soph. — власть принадлежит (народным) массам

(πατρός Aesch.)

(ἐνδεξαμένου τὸν λόγον Πεισιστράτου Her.)

λόγος λέγειν μόνον Dem. — давать одни обещания

ἐκ σμικροῦ λόγου Soph. — под ничтожным предлогом

(λόγοις τισὴ πεῖσαί τινα Xen.)

λόγου ἄξιον οὐδέν Her. — ничего заслуживающего внимания, т.е. немного, незначительно

(ἵνα λ. σε ἔχῃ ἀγαθός Her.)

(λ., ὃς ἐμπέπτωκεν ἐμοί Soph.)

εἰς λόγους ἐλθεῖν, συνελθεῖν, ἰέναι или ἀφικέσθαι τινί Her. etc. — вступить в разговор (беседовать) с кем-л.;

(λόγους ποιεῖσθαι περί τινος Dem.)

(Αἰγύπτιοι λόγοι Her.; ἄκουε λόγου, ὃν σὺ ἡγήσει μῦθον Plat.)

(οἱ τοῦ Αἰσώπου λόγοι Plat.)

(ἐν λόγῳ καὴ ἐν ᾠδαῖς Xen.)

(ἐν τῷ πρόσθεν или ἔμπροσθεν λόγῳ Xen.)

(αἰτεῖσθαι λόγον Thuc.)

σύγκειται ἐκ τριῶν ὅ λ. Arst. — речь складывается из трех (элементов)

(περὴ λόγου τινὸς διαλέγεσθαι Plat.)

(τῷ λόγῳ ἕπεσθαι Plat.)

κατὰ τίνα λόγον ; Plat. — на каком основании?

ὅ τί μιν ὅ λ. αἱρέει Her. — как ему заблагорассудится;

ἐπὴ τῷδε τῷ λόγῳ Her. — в расчете на то;

(λόγῳ ἐν σμικρῷ εἶναι Plat.)

ἀνὰ τὸν αὐτὸν λόγον Plat. — в том же соотношении;

(λόγον ἑαυτῷ διδόναι περί τινος Her.)

τὸ κατὰ λόγον Men. — по (общему) счету, в итоге

ἐν συμμάχων λόγῳ εἶναι Her. — считаться союзниками;

δεν ακούς έναν καλό λόγο απ' αυτόν — доброго слова от него не услышишь;

μην κάνεις λόγο σε κανένα — никому ни слова;

προφορικός (γραπτός) λόγος — устная (письменная) речь;

τα όργανα τού λόγου — органы речи;

τό χάρισμα τού λόγου — дар речи;

περί τίνος γίνεται λόγ; — о чём идёт речь?;

(ο) λόγος γίνεται — или γίνεται λόγος γιά... — речь идёт ο...;

ούτε λόγος να γίνεται — об этом не может быть и речи;

ο περί ού ο λόγος — или ο εν λόγω — тот, о ком идёт речь;

κάμνω ( — или κάνω) λόγο — говорить, сказать;

μου έκαμε λόγο γιά... — он сказал мне о...;

ό, τι είχαμε το λόγο σου — как раз о тебе и шла речь;

ένα λόγο λέμε και δεν ακουγόμαστε — мы же об одном и том же говорим;

ο χαιρετιστήριος (επιτάφιος) λόγος — приветственное (над-

πανηγυρικός λόγος — торжественное выступление;

λόγος παραινετικός — наставление;

η ελευθερία τού λόγου — свободг слова;

βγάζω (εκφωνώ) λόγο — выступать, произносить речь;

ζητώ το λόγο — просить слова;

δίνω (λαμβάνω — или παίρνω) το λόγο — предоставлять (брать) слово;

αφαιρώ το λόγο — лишать слова;

έχω το λόγο — моя очередь выступать;

λόγον τιμής — честное слово;

ο λόγος του είναι συμβόλαιο — или είναι άνθρωπος με λόγο ( — или έχει λόγο) — он — человек слова;

σού δίνω τον λόγο μου — даю тебе слово;

δίνω τον λόγο της τιμής μου — даю честное слово;

στέκομαι στον λόγο μου — быть хозяином своего слова;

κρατώ ( — или βαστώ, τηρώ, φυλάττω) τον λόγομού — держать своё слово;

παραβαίνω ( — или αθετώ, πατώ) τον λόγο μου — нарушить, своё слово;

παίρνω πίσω το λόγο μου — брать своё слово назад;

λέει ένας λόγος — или ο λόγος λέει... — пословица, поговорка гласит...;

ορθός λόγος — здравый смысл;

μετά λόγου — или κατά λόγον — логично; — согласно здравому смыслу, благоразумно;

παρά λόγον — а) нелогично;

ακούστηκε ( — или βγήκε) ένας λόγος πώς — прошёл слух, что...;

αυτός έχει το λόγο εδώ μέσα — здесь последнее слово за ним, здесь он командует, здесь он хозяин;

ο λόγος του δεν πέφτει χάμω — с его словом считаются;

δεν σού πέφτει λόγος — твоё слово тут последнее, тебя не спрашивают, лучше помолчи;

δεν τον ακούει τον λόγο μου — он меня не слушает, он меня ни во что не ставит;

ο λόγος μας ν' ακούγεται! — моё слово — закон;

δεν έχω κανένα λόγο δυσαρέσκειας εναντίον του — я ничего не имею против него;

άνευ λόγου — без причины, неоправданно;

δικαίω τω λόγω — оправданно;

φυσικώ τω λόγω — естественно, конечно;

γιά (διά) τον λόγο ότι — или επί τω λόγω ότι — или λόγω — или λόγω τού ότι — по причине, из-за, вследствие; — потому что;

λόγω ασθενείας — из-за болезни;

γιά ποιό λόγο; — по какой причине?;

γιά ποιό λόγο το έκαμες; — почему ты это сделал?, для чего ты Зто сделал?;

δεν είναι ( — или υπάρχει) λόγος — не стоит, не за что;

υπέχω λόγον — нести ответственность;

δίδω λόγόντων πράξεων ( — или γιά τίς πράξεις) μου — отвечать за свои поступки;

θα τού ζητήσω το λόγο — я с него спрошу;

λόγος δύο αριθμών — отношение двух чисел;

§ πεζός λόγος — проза;

μεγάλος λόγος — громкие слова;

κενοί λόγοι — пустые слова;

άλλος λόγος — другое дело;

άξιος λόγου — али λόγου άξιος — достойный упоминания; — значительный;

ανάξιος λόγου — недостойный упоминания;

τα μέρη τού λόγου — грам, части речи;

ο λόγος το φέρνει — кстати говоря;

έρχομαι σε λόγους — ссориться, спорить;

δεν θέλω λόγο πάνω σ' αυτό — больше не желаю говорить, слушать об этом;

έδωσαν λόγο — а) они обручились;

ποιός έχει να πεί λόγο γιά...; — кто станет спорить о...?;

περί ορέξεως ουδείς λόγος ο — вкусах не спорят;

τί λόγ! — или είναι λόγος να γίνεται; — о чём речь?!, стоит ли говорить об этом?!;

λόγος να γίνεται! — просто так, для разговора;

πες κάνα λόγο και γιά μένα σ' αυτόν — замолви ему и обо мне словечко;

από λόγο σε λόγο — слово за слово;

εν ενί λόγω — или μ'ελόγνα λόγο — одним 'словом;

κατά μείζονα λόγον — тем более;

κατ' αντίστροφον λόγον — наоборот, в обратном смысле;

κατά πρώτον λόγον — во-первых; — прежде всего;

επ' ουδενί λόγω — или κατ' ούδένα λόγον — никоим образом, ни в коем случае;

με άλλους λόγους — иными словами;

ο λόγος είναι να... — речь идёт о том, чтобы...;

του λόγου μου (σου, του, της, μας, σας, τους) — или λόγου μου (σου, του, της, μας, σας, τους) — я (ты, он, она, мы, вы, они);

του λόγου σου μ' εγύρεψες; — ты меня искал?;

έχω κάτι να σού πω γιά λόγου της — я хочу тебе кое-что сказать о ней;

από λόγου μου — от самого себя;

ένας λόγος είν' αυτό — легко сказать;

ο λόγος το λέει — просто так, к слову пришлось;

πού λέει ο λόγος — к примеру, к слову сказать;

λόγου χάριν — например;

λόγο! - — о! оратору слово!;

ο λόγος σου με χόρτασε και το ψωμί σου φα' το! — с меня достаточно, я сыт по горло твоими речами;

λόγος πού βγαίνει, ψεύτικος δεν είναι — погов, нет дыма без огня

(κατ΄ Ἰδαίων ὀρέων Hom.)

(αἰχμέ κ. γαίης ᾤχετο Hom.)

(κ. τῆς χώρας Polyb.)

(καταδεδυκέναι или ἀφανίζεσθαι κ. τῆς θαλάσσης Her.; κ. γῆς γενέσθαι Xen.)

ψεύδεσθαι κ. τινος Lys. — клеветать на кого-л.;

(οἱ κ. τοῦ Δημοσθένους ἔπαινοι Aeschin.)

(κ. Περσῶν λέγειν τι Xen.)

(κ. παντὸς τοῦ χρόνου Dem.)

κ. πτόλιν Hom. — в городе;

κατ΄ ὄμματά τινι Soph. — на глазах у кого-л.;

(κ. πεντήκοντα Her.)

κ. Ἄμασιν βασιλεύοντα Her. — в царствование Амасиса;

(κρίνειν ἄνδρας κ. φῦλα, κ. φρήτρας Hom.; κ. κώμας κατῳκῆσθαι Her.)

κ. σφέας μαχέσονται Hom. — каждый (из ахеян) будет сражаться за себя;

κ. πρῆξιν Hom. — ради дела, по делам;

κ. φθόνον τινός Aesch. — из зависти к кому-л.;

οὔτι καθ΄ ἡμέτερον νόον Hom. — не в соответствии с нашим мнением;

καθ΄ Ὅμηρον — по Гомеру, как говорит Гомер;

κ. λοπὸν κρομύοιο Hom. — словно луковичная кожура;

κ. τέν Ἀμφιάρεω ἀπόκρισιν Her. — что касается ответа Амфиарая;

κ. δάκρυ χέουσα Hom. — роняющая слезы

κ. ἔφαγε Hom. — (целиком) съел (обычно, однако, adv. κατά толкуется как приставка in tmesi)

(προγόνων Plat.)

(στρατιᾶς καὴ πληρωμάτων ἐρετικῶν Plut.)

(πρὸς δώματα Hom.; πρὸς Ἄργος Aesch.; δόμους Soph.; χθόνα Eur.; ἐς Λακεδαίμονα Arph.; ἐπὴ Ποτιδαίας Thuc.)

(τινι ἀποροῦντι Plat.)

(οἴκαδε Arph.; εἰς ἄπειρον Arst.)

(ἀνὰ или κατὰ ἄστυ Hom.)

ἀστέρ ἔρχεται ἀγγέλλων φάος Ἠοῦς Hom. — восходит звезда, возвещающая сияние Зари

(πρὴν ἐληλυθέναι τὸν ἄνεμον Arst.)

(ἐπέν ἔλθῃσι θέρος Hom.)

εἰς λόγους Her. и διὰ λόγων ἐλθεῖν τινι Soph., Plut.; — вступить в разговор с кем-л.;

(εἰς τοσοῦτον αἰσχύνης Plat.; μέχρι τούτου Arst.)

(γέρας ἔρχεται ἄλλῃ Hom.; εἰς ὀλίγους Arst.)

ἐλθεῖν ἐπί τι Hom., Thuc., Plat., Arst.; — приступить к чему-л., заняться чем-л.;

(τινα Her. и πρός τινα Xen.)

ἔ. ἐρέων, φράσων или λέξων Her. — я собираюсь (теперь) сказать, перехожу к вопросу;

ἔρχεο, θέων Αἴαντα κάλεσσον Hom. — беги, позови Эанта

(στήλας ἐς τὰς χώρας Her.; χρυσᾶ ἀγάλματα Plat.)

(ἱπποκόμους εἰς τοὺς ἱππέας Xen.)

(τινὰ οἶον ἡνίοχον εἰς τέν ἀγέλην Plat.)

(πρᾶγμα Arph., Dem.; ὁδόν Plat.: ἀγῶνα Dem.; πόλεμον Polyb., Diod.; τέν περὴ Ἀκροκόρινθον πρᾶξιν Plut.; ποιεῖν τι Diod.)

(ὀργέν καὴ μῖσος πρός τινα Polyb.)

(ἄγαλμα ἐν τῷ νηῷ ἐνέστηκε Her.)

τοῦ ἐνεστῶτος μηνός Dem. — с наступлением месяца;

(εἰς τέν ἀρχήν Her.)

(ὅ πόλεμος ὅ ἐνστὰς τῇ πόλει Isocr. - ср. 7)

(τοῖς πολεμίοις Polyb.)

(τινί Thuc., Isocr., Dem., Polyb., Plut. и πρός τι Plut.)

(τινι и πρός τι Arst.)

λέγ παραμύθια — рассказывать небылицы;

λέγω ανοησίες — говорить вздор;

λέγω να ξρθω και γώ — я тоже думаю прийти;

λέγω να μην πας — тебе, по-моему. лучше не идти;

§ λέγω κατ' εμαυτόν — или λέγω με το νού μου — думать про себя, размышлять;

λέγω δεν κατάλαβα — будто я и не понял;

λέγομαι

§ λέγεται — говорят, ходят слухи;

δεν λέγεται — невыразимый, неописуемый;

καθ' ά κοινώς λέγεται — то есть, другими словами;

αυτό να λέγεται — само собой (разумеется), конечно, несомненно;

ούτε να λέγεται — и речи быть не может, ни в коем случае

(πελέκεας ἑξείης, δρυόχους ὥς, δώδεκα, med. κρητῆρας Hom.)

(τὰς ἀμπέλους ἐν τοῖς καλάμοις Arst.)

(πεζοὺς ἐξόπιθε Hom.; τὰς ἀγέλας πλησίον τινός Xen.; τὰ μὲν ἐκ δεξιῶν, τὰ δὲ ἐξ εὐωνύμων NT.)

(λόγχας καθ΄ αὐτοῖν Soph.)

(τρόπαιον Soph., Isocr., Plat., med. Xen., Arph.; ἀνδριάντα Her.; μνημεῖον ἀνδρείας τινὸς χάριν Arph.)

(τὰ μακρὰ στῆσαι τείχη Thuc.)

(χρυσοῦ δέκα τάλαντα Hom.; τὰ χρήματα ἀριθμεῖν, μετρεῖν καὴ ἱ. Xen.; μεγάλα βάρη Arst.)

(ἄντα τινός, παρά τινα Hom.)

(ἀργύρεοι σταθμοὴ ἐν χαλκέῳ ἔστασαν οὐδῷ Hom.)

(στήλη ἐπὴ τύμβῳ ἑστήκει Hom.)

ἱ. μέγα κῦμα Hom. — (о реке) вздымать высокие волны, сильно волноваться;

(φυλόπιδα Hom.; μῆνιν Soph.)

(βοήν Aesch., Eur.; κραυγήν Eur.)

(ἐν ταῖς περιπετείαις εὖ ἵστασθαι καὴ νουνεχῶς Polyb.)

(ἡμιόνους τε καὴ ἵππους Hom.; τέν φάλαγγα Xen.; τὸν ῥοῦν Plat.; αἱ ἐναντίαι κινήσεις ἱστᾶσι ἀλλήλας Arst.; ὅ τῆς γενέσεως ποταμὸς οὔ ποτε στήσεται Plut.)

στήσεται ἀδικῶν Dem. — он перестанет дурно поступать

(τοῦ θανάτου τὸ δέος Plut.)

ἄγε στέωμεν Hom. — давай остановимся;

(χορούς Her., Soph.; ἑορτάν Pind.; med.: ἀγῶνα HH.; ἤθεά τε καὴ νόμους Her.)

(κτερίσματα Soph.; τῇ Μητρὴ παννυχίδα Her.)

(στῇσαι δύσκηλον χθόνα Aesch.)

(τινὰ βασιλέα, ὅ ὑπὸ Δαρείου σταθεὴς ὕπαρχος Her.; τινὰ τύραννον Soph., med. Alcaeus ap. Arst.)

(ἡμέραν NT.)

ἔαρος ἱσταμένοιο Hom., Hes. — с наступлением весны;

(οἱ στρόβιλοι ἑστᾶσί τε καὴ ἅμα καὴ κινοῦνται Plat.)

(πρὸς οὐ δικαίους Thuc.; αὐξομένῳ τῷ Δημητρίῳ Plut.)

(οὐδὲν ἑστηκὸς ἔχειν Arst.; λόγος μεθοδικὸς καὴ ἑστώς Polyb.)

τὰ νῦν ἑστῶτα Soph. — нынешние обстоятельства;

(θερμόν τι κατά τινος Arph.; τὰς ἀμίδας τινός Dem.)

(τέν φήμην Plat.; οὐχ οὗτος ὅ λόγος ἐν τῇ πόλει κατεσκέδασται Lys.)

(ὕβριν εἴς τινα, ἀδοξίαν τινός Plut.; ὅλας ἁμάξας βλασφημιῶν τινος Luc.)

ἄγχι σχὼν κεφαλήν Hom. — прислонив голову;

(ὅ ἀνέρ κ. ἐστι τῆς γυναικός NT.)

ἔργον, ὃ σῇ κεφαλῇ ἀναμάξεις Hom. — дело, за которое поплатишься своей головой;

(πεντακόσιαι κεφαλαί πολεμίων Her.)

Τεῦκρε, φίλη κ.! Hom. — Тевкр, дорогой мой!;

(σκορόδου Arph.)

ὑπὲρ κεφαλᾶς Theocr. — через край

(ποταμοῦ Her.)

(κ. τῆς τάφρου Her.)

(κ. περίθετος Arph.)

κεφαλέν ἔχειν Arst. — иметь основное значение

κεφαλέν ἀποδοῦναι τοῖς εἰρημένοις Plat. — подвести итог сказанному;

κατὰ σχῆμα συγκείμενος Luc. — лежащий (расположенный) в порядке

(ἐκ στοιχείων Plat.; ἐκ πολλῶν μερῶν Arst.)

(λόγος συγκείμενος περί τινος Plat.)

(πάντα αὐτῷ ταῦτα σύγκειται καὴ μεμηχάνηται Lys.)

διαλιπὼν τὰς συγκειμένας ἡμέρας Her. — спустя условленное количество дней;

(τινα εἰς πόλεμον Hom., Thuc.; τινα ποτὴ κλέος Pind.)

(πόλεμον Hom.)

(πυλάων ἀντίον ἀΐξασθαι Hom.)

(ὁ. τινος Hom., ἐπί τινα Her. и εἴς или κατά τινα Xen.)

(πρὸς τὸν πόσιν, εἰς ἀγῶνα Eur.; ἐς μάχην Aesch.; κατὰ τοῦ κρημνοῦ εἰς τέν θάλασσαν NT.)

(πρὸς τέν ἡδονήν, ἐπ΄ ἀλήθειαν Plat.)

(στάχυν Eur.; σῖτον Her.)

(ἄρουραν Hes.; γῆν Her.)

(τέκνων ἄλοκα Eur.)

(παῖδας Soph.)

(τὸν χρυσὸν ἀπὸ τοῦ τείχεος Her.; ἔγχη ἔσπαρται πέδῳ Eur.)

(δρόσον ἐκ τευχέων Eur.)

(βάξιν ἐς πᾶσαν πόλιν Soph.)

σ. ἄθυτα σπέρματα Plat. — расточать неосвященное (законом) семя, т.е. приживать внебрачных детей

(ἑτάρους Hom.)

(ναῦς Thuc.; στρατιήν Her.; στέλλεσθαι πρός τι Plat.)

(τινὰ ἐσθῆτι Her.; τινὰς ὡς θεραπαίνας Xen.)

(τινὰ ἐς μάχην Hom.; τούτων γὰρ εἵνεκ΄ ἐστάλην Soph.)

(ἐς ἀποικίην Her.)

(πρός и ἐπί τι Plat.)

τοὺς οἴκους στείλασθαί (sc. τινα) Soph. — пригласить кого-л. к себе домой;

(τινὰ βίᾳ Soph.)

(τινὰ σκάφει Eur.)

(ἱστία Hom.; λαῖφος Aesch.)

σ. τι Polyb. — удерживаться от чего-л.;

κατὰ σχῆμα συγκείμενος Luc. — лежащий (расположенный) в порядке

(ἐκ στοιχείων Plat.; ἐκ πολλῶν μερῶν Arst.)

(λόγος συγκείμενος περί τινος Plat.)

(πάντα αὐτῷ ταῦτα σύγκειται καὴ μεμηχάνηται Lys.)

διαλιπὼν τὰς συγκειμένας ἡμέρας Her. — спустя условленное количество дней;

(πηγέ νάματος ὑπορρεῖ παρὰ τὸν κρημνόν Plut.)

(ἥ ὑπορρέουσα θάλασσα Arst.)

(ὅ ποταμὸς ὑπορρέων ἀψοφητί Plut.)

(πρὸς τὰ ἤθη Plat.)

λόγος τις ἅμα καὴ φήμη ὑπορρεῖ πως Plat. — ходит какой-то рассказ или слух, что-ли

(ὑπορρέουσιν οἱ πολλοί Luc.)

(εἴς или ὥς τινα Plut.)

(τινα κατὰ μικρον Dem.)

(τιμὰ ἀγαθοῖσιν ἀντίκειται Pind.)

(πρός τι Soph.; παντὴ λόγῳ λόγος ἴσος ἀντίκειται Sext.)

(χωρίον τί τινος Xen.; χώραν, med. χώρας Thuc.; med. τοῦ θρόνου Arph.)

(τί τινος Eur.; πολλέν χάριν καὴ φιλίαν Plut.)

(ὅ λόγος ἀντιλαμβάνεταί μου Plat.)

(τῇ ἀριστερᾷ τοῦ τρίβωνος Plat.; τῶν δορατίων ταῖς χερσί Plut.)

(ἵππου τῷ χαλινῷ Xen.)

(τινός Plat., Luc.)

(τῶν μεγάλων πραγμάτων Plut.)

(ἀ. καὴ ἐλέγχειν Plat.)

(δραχμὰς στρατιῇ Her.; τὰ διεσπαρμένα χωρὴς μέρη Arst.; ὅ ὄχλος διεσπείρετο Plut.)

(λόγον Xen., Plut.)

(πατρῴαν κτῆσιν μάτην Soph.)

(τινάς Her.)

(ἔκ τινος Thuc. и ἀπό τινος Arst.)

(τινά Eur., Her. и τι Her., Plat., Arst., Plut.)