-
1 εἴς-βασις
εἴς-βασις, ἡ, das Hineingehen, der Eingang; Eur. I. T 101; das Einschiffen, Thuc. 7, 30; ἡ ἐς τὰ πλοῖα D. Cass. 41, 42.
-
2 παρ-είς-βασις
παρ-είς-βασις, ἡ, das daneben Hineingehen, Sp.
-
3 κατά-βασις
κατά-βασις, ἡ, das Hinunter-, Hinabsteigen; ἀπὸ τοῦ ὄρεος Her. 7, 223; Xen. An. 5, 2, 26; Pol. 3, 54, 5 u. a. Sp.; ἡ εἰς Ἅιδου κατάβ. Isocr. 10, 20; der Zug aus Hochasien nach dem Meere hinab, Ggstz von ἀνάβασις, Xen. An. 5, 5, 4; ἡ ἐπὶ ϑάλασσαν, D. Sic. 1. – Ein abschüssiger Ort, Demetr. eloc. 248. – Das p. καταίβασις s. unten.
-
4 μετά-βασις
μετά-βασις, ἡ, das Uebergehen, εἰς ἕτερον πλοῖον, Antipho 5, 22; Veränderung, Plat. Rep. VIII, 547 c u. öfter; bes. auch das Uebergehen auf einen andern Gegenstand in der Rede, Luc. hist. conscr. 55.
-
5 ἀνά-βασις
ἀνά-βασις, εως, ἡ, das Hinaufsteigen, Her. 7, 228; auf einen Berg, Polyb. 1, 55, 9 u. öfter; εἰς τὸν οὐρανόν Plat. Conv. 190 b; das Besteigen des Pferdes, Xen. oft; πᾶσα ἄμβασις ἵππων, die ganze Reiterei, Soph. O. C. 1070; das Hinausziehen vom Meere in's Innere des Landes, bes. Zug nach Hochasien, Titel der Schrift des Xenophon; der Ort zum Hinaufsteigen, Aufgang, Plat. Rep. VII, 575 c u. Sp.; das Anschwellen eines Flusses, Diod. Sic. 1, 40; Zunehmen der Krankheit, Medic.; ἀνάβασιν ἀναβαίνειν, einen Fortschritt machen, Plat. Rep. VII, 519 d.
-
6 ἐπί-βασις
ἐπί-βασις, ἡ, das Hinaufsteigen; χάρακος D. Hal. 5, 41; ὄνων, Bespringen, Plut. Amator. c. 9 m.; das Heranrücken, der Angriff, Luc.; vom Meere, Ueberschwemmung, Pol. 34, 9, 6; – übertr., καὶ ὁρμαί Plat. Rep. VI, 511 b; ἐπίβασιν εἴς τινα ποιεῖσϑαι, Veranlassung, Her. 6, 61; – das Darauftreten, τῆς χιόνος ἄδηλον ποιούσης τὴν ἐπίβασιν Pol. 3, 54, 5.
-
7 ἔμ-βασις
ἔμ-βασις, ἡ, 1) das Hineinsteigen, Hineingehen, z. B. in ein Schiff; ἡ εἰς τὰς ναῠς ἔμβ. Pol. 4, 10, 3; τοῠ ποταμοῠ, die Anfuhrt, 3, 46, 1; – das Einhergehen, -schreiten, εὔτακτος ἔμβ. τοῠ ποδός Luc. – 2) das, worauf man tritt, der Schuh (vgl. ἐμβάς), Aesch. Ag. 919; von Thieren, der Fuß, Huf, Eur. Bacch. 740. – 3) die Badewanne, Schol. Ar. Equ. 1057 Erkl. von πύελοι; das Baden selbst, Strat. 49 (XII, 207); vgl. Ath. I, 24 c u. a. Sp.
-
8 εἴςβασις
εἴς-βασις, ἡ, das Hineingehen, der Eingang; das Einschiffen -
9 παρείςβασις
παρ-είς-βασις, ἡ, das daneben Hineingehen -
10 εὐ-φυής
εὐ-φυής, ές, von schönem Wuchs, schön gewachsen, πτελέη Il. 21, 243, μηροί 4, 167; δέρη, schlank, Eur. I. A. 516; πρόςωπον, edel, Med. 1198; χορείας εὐφ. βάσις Ar. Th. 968; schön, ὀδόντες Alexis bei Ath. XIII, 568 c; μαζοί Sosip. 3 (V, 56), a. sp. D.; auch in Prosa, ὁπλαί Xen. Equ. 4, 3; μηροί Luc. Amor. 26. – Gewöhnlich übertr. von guten Naturanlagen, von Menschen, doch auch von Hunden, Xen. Mem. 4, 1, 3; Arist. H. A. 9, 1; vom Orte, geeignet, Pol. 1, 30, 15; Plut. Sull. 20; καιρὸς εὐφ. πρὸς τὴν σωτηρίαν Pol. 1, 19, 12; tauglich, καὶ ἱκανός Plat. Rep. II, 365 a; oft absolut, talentvoll, πρός τι, Plat. Rep. V, 455 b; πρὸς τέχνας εὐφυέστατος Isocr. 4, 33; πρὸς ἀρετήν Plut. Sol. 29; εἰς τὸ φυγεῖν τὸ κακόν, εἰς αὔλησιν, Plat. Prot. 327 c Legg. V, 728 c; mit dem inf., ἄνδρα λἔγειν μὲν εὐφυᾶ, τὰ δὲ κατὰ πόλεμον λαμπρόν Aesch. 1, 181; allgem., mit dem acc. der näheren Bestimmung, εὐφυεῖς τὰ σώματα καὶ τὰς ψυχάς, Plat. Rep. III, 409 e, wie τὴν γνώμην Isocr. 9, 41; bes. ein witziger Mensch, von den Alten πανοῦργος καὶ σκώπτης erkl., vgl. Valcken zu Ammon. u. Isocr. 7, 49 καὶ τοὺς εὐτραπέλους καὶ σκώπτειν δυναμένους, οὓς νῦν εὐφυεῖς προςαγορεύουσιν, wie er 15, 284, τοὺς βωμολοχευομένους καὶ σκώπτειν καὶ μιμεῖσϑαι δυναμένους εὐφυεῖς καλοῦσι, hinzusetzt προςῆκον της προςηγορίας ταύτης τυγχάνειν τοὺς ἄριστα πρὸς ἀρετὴν πεφυκότας, ähnlich wie auch "geistreich" oft gemißbraucht wird; so Plut. Dem. 25, wie Theopomp. bei Ath. VI, 260 c οἱ εὐφυεῖς καλούμενοι καὶ οἱ τὰ γέλοια λέγοντες vrbdt. – Adv. εὐφυῶς, talentvoll, geistreich, ἰχνεύειν τὴν τοῦ καλοῦ φύσιν Plat. Rep. III, 401 c; oft bei Sp.; εὐφυῶς ἔχειν τὰ παρόντα, geeignet sein, Pol. 1, 11, 7; εὐφυῶς κείμενοι τόποι 2, 3, 4.
-
11 στάσις
στάσις, ἡ, 1) das Stellen, Feststellen, Sp. – 2) das Stehen; – a) das Feststehen, Ggstz der Bewegung, ἡ στάσις ἀπόφασις τοῠ ἰέναι βούλεται εἶναι, Plat. Crat. 426 d; Festigkeit, Soph. 249 b; neben βάσις, im Ggstz von φορά, Crat. 437 a; von κίνησις, 251 d; τῆς αὐτῆς στάσεως ἠξιοῠτο τό τε ἀριστεῖον τῆς ϑεοῠ καὶ αἱ τιμωρίαι, Dem. 19, 272; μονὴν καὶ στάσιν ἔχειν, Pol. 4, 41, 4; die Stellung, der Ort, wo man steht, der Standort, ἔχοντες στάσιν ταύτην, ἐς τὴν ἔστημεν, Her. 9, 21. 48; bes. der Ort, Punkt, wo die Himmelsgegenden gelegen sind, στάσις τῶν ὡρέων, τοῠ νότου, τῆς μεσαμβρίης, 2, 26; der Stand, ὡς μήτε σώκειν μήτε μ' ἀκταίνειν στάσιν, Aesch. Eum. 36; τῆς στάσεως παρασύρων, Ar. Equ. 525; des Netzes, Xen. Cyn. 9, 16. – b) der Zustand, die Lage, in der man sich befindet, ἐν τῇ καλλίονι στάσει ὤν, Plat. Phaedr. 253 d; κατὰ τὴν ἐξ ἀρχῆς στάσιν ἔμενον, Pol. 2, 68, 7, u. öfter; auch ἀνέμου, Richtung des Windes, 1, 48, 2 u. sonst; – στάσις μελῶν, s. στάσιμος. – c) bes. der Aufstand, Aufruhr, das gesetzwidrige Zusammentreten Mehrerer zu gewaltsamer Durchsetzung ihres politischen Zweckes, Faktion im Staate; ἀντιάνειρα, Pind. Cl. 12, 16, das feindliche einander Gegenüberstehen, der Zwist; Theogn. 51. 779; Her. 1, 39. 60. 173 u. öfter; στάσις τ' ἐν ἀλλήλοισιν ὠροϑύνετο, Aesch. Prom. 200, vgl. Pers. 184 Eum. 933; auch ἐς λόγου στάσιν ἐπελϑεῖν, Wortstreit, Soph. Trach. 1169; στάσει νοσοῠσαν πόλιν, Eur. Hero. Für. 34, u. öfter; Ar. Ran. 359; Thuc. 1, 2. 2, 20 u. öfter; auch die aufrührerische Partei selbst, αἱ τῶν Μεγαρέων στάσεις φοβούμεναι, οἱ μέν –, οἱ δέ –, 4, 71; nach Plat. στάσις ἡ τοῠ φύσει συγγενοῠς διαφορά, Soph. 228 a, vgl. Rep. V, 470 b ἐπὶ τῇ τοῠ οἰκείου ἔχϑρᾳ στάσις κέκληται; neben ἔχϑρα, Polit. 306 b; πόλεμοι καὶ στάσεις, Phaed. 66 c; ἢ φίλους ἢ πόλιν εἰς στάσεις ἐμβάλλειν, Xen. Mem. 4, 6, 14; ἐμφύλιος στάσις καὶ ταραχή, Pol. 1, 71, 7; ἡ πρὸς ἀλλήλους φιλοτιμία καὶ στάσις, 4, 87, 9; ἡ ἐν ἀλλήλοις διαφορὰ καὶ στάσις, 6, 44, 6; στάσεις ποιεῖσϑαι πρός τινα, Isocr. 4, 79, Faktionen machen. – Allgemein, die Schaar, Aesch. Ch. 112. 451 Eum. 301. – 3) das Wägen, Abwiegen, μισϑοῠ, das Bezahlen des Lohnes, Hippocr.
-
12 ἀμφις-βασίη
ἀμφις-βασίη, ἡ, Streit, Her. τῶν δὲ λόγων ἀμφ. γίγνεται, es entsteht ein Streit unter ihnen, 8, 81; εἰς ἀμφισβασίας ἀμφικνεῖσϑαί τινι, widersprechen, 4, 14, wo eine Handschrift ἀμφιςβάσιας, wie von ἀμφίς-βασις, hat.
-
13 ἐπίβασις
ἐπί-βασις, ἡ, das Hinaufsteigen; ὄνων, Bespringen; das Heranrücken, der Angriff; vom Meere: Überschwemmung; ἐπίβασιν εἴς τινα ποιεῖσϑαι, Veranlassung; das Darauftreten
См. также в других словарях:
ВАСИЛИЙ ВЕЛИКИЙ — [греч. Βασίλειος ὁ Μέγας] (329/30, г. Кесария Каппадокийская (совр. Кайсери, Турция) или г. Неокесария Понтийская (совр. Никсар, Турция) 1.01.379, г. Кесария Каппадокийская), свт. (пам. 1 янв., 30 янв. в Соборе 3 вселенских учителей и святителей; … Православная энциклопедия
ЕПИФАНИЙ КИПРСКИЙ — [греч. ᾿Επιφάνιος ὁ τῆς Κύπρου; лат. Epiphanius Constantiensis in Cypro], свт. (пам. 12 мая) (ок. 315, сел. Бесандука, Палестина 12 мая 403), еп. г. Констанции (древний Саламин, ныне пригород Фамагусты, Кипр), отец и учитель Церкви, богослов… … Православная энциклопедия
φύση — η / φύσις, εως, ΝΜΑ 1. το σύνολο τών φυσικών ιδιοτήτων, η σύσταση ή η κατάσταση ενός πράγματος (α. «δεν τό επιτρέπει η φύση τής χώρας» β. «τέτοια είναι η φύση τού πολιτεύματος» γ. «καί μοι φύσιν αὐοῦ [τοῦ φαρμάκου] ἔδειξεν», Ομ. Οδ. δ. «ἡ φύσις… … Dictionary of Greek