-
1 ἜΘω
ἜΘω, ich bin gewohnt, ich pflege, bei Homer zweimal: Iliad. 9, 540 σῠν ἄγριον, ὃς κακὰ πόλλ' ἔρδεσκεν ἔϑων Οἰνῆος ἀλωήν, vgl. Scholl. Herodian., welcher eine Lesart ἔδων erwähnt, und Scholl. Aristonic., (ἡ διπλῆ,) ὅτι οἱ γλωσσογράφοι (Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 37 Sengebusch Hom. diss. 1 p. 52) τὸ ἔϑων ἀποδιδόασι βλάπτων. ἔστι δὲ ἐξ ἔϑους ἐπιφοιτῶν. Diese Erklärung, = »das Grundstück gewohnheitsmäßig (regelmäßig) heimsuchend«, hängt vielleicht damit zusammen, daß ἤϑεα, ein mit ἔϑω unzweifelhaft verwandtes Wort (Curtius Grundz. d. Griech. Etymol. 2. Ausg. S. 226), bei Homer nur einen gewohnten Aufenthaltsort von Thieren bezeichnet, einen Ort, nach welchem sie zu gehn pflegen, um dort zu weilen, Iliad. 6, 511. 15, 268 Odyss. 14, 411; ἔϑω wird bei Homer in der zweiten Stelle von Menschen gebraucht, Iliad. 16, 260 σφήκεσσιν εἰνοδίοις, οὓς παῖδες ἐριδμαίνωσιν ἔϑοντες, νηπίαχοι; auch hier erklärte Aristarch ἔϑοντες = ἐξ ἔϑους συνεχῶς ἐπιφοιτῶντες, s. Scholl. Aristonic. vs. 261 u. vgl. Apoll. Lex. Hom. p. 63, 16. – Zu ἔϑω rechnet man das häufig vorkommende perfect. εἴωθα, ich bin gewohnt, ich pflege, cum infin., Ionisch ἔωϑα. Dies perf. erscheint bei Homer achtmal: εἴωϑε c. inf. Iliad. 5, 766 Odyss. 17, 394; ἔωϑεν c. inf. Iliad. 8, 408. 422; particip. εἰωϑώς c. inf. Iliad. 6, 508. 15, 265; εἰωϑότες c. inf. Iliad. 5, 203; ὑφ' ἡνιόχῳ εἰωϑότι ohne infinit., = unter Leitung des gewohnten Wagenlenkers, von Pferden, Iliad. 5, 231, vgl. Scholl. Didym. – Thuc. 1, 132 εἰώϑασιν; ἐώϑασι Herodot. 3, 15; Thucyd. 1, 139 plusquampft. εἰωϑεσαν; ἐώϑεσαν Herodot. 1, 73; ἐώϑεα 4, 127; am häufigsten im particip. εἰωϑώς, gewohnt, gewöhnlich: ἀνακλάομαι παροῦσι τοῖς εἰωϑόσιν Soph. Phil. 627; οὐκ εἰωϑόσι οὐδὲ βουλομένοις ταλαιπωρεῖν Thuc. 1, 99; αὕτη ἐκείνη ἡ εἰωϑυῖα εἰρωνεία Σωκράτους Plat. Rep. I, 337 a; ἐν τῷ εἰωϑότι τρόπῳ, in gewohnter Weise, Apol. 27 b; παρὰ τὸ εἰωϑός, wider Gewohnheit, Phaedr. 238 c, wie Thuc. 4, 55; κατὰ τὸ εἰωϑός, nach Gewohnheit, Thuc. 4, 67; τὰ εἰωϑότα, das Gewöhnliche, Uebliche, Plat. Conv. 223 a; Ar. Ran. 1; Herodot. 3, 31 οὐκ ἐωϑότα ἐπενόεε ποιήσειν; 3, 80 ἐκτὸς τῶν ἐωϑότων νοημάτων.
-
2 ἔθω
ἔθω, ich bin gewohnt, ich pflege. Diese Erklärung, = »das Grundstück gewohnheitsmäßig (regelmäßig) heimsuchend«, hängt vielleicht damit zusammen, daß ἤϑεα, ein mit ἔϑω unzweifelhaft verwandtes Wort nur einen gewohnten Aufentaltsort von Tieren bezeichnet, einen Ort, nach welchem sie zu gehn pflegen, um dort zu weilen. Zu ἔϑω rechnet man das häufig vorkommende perfect. εἴωθα, ich bin gewohnt, ich pflege; ὑφ' ἡνιόχῳ εἰωϑότι ohne infinit., = unter Leitung des gewohnten Wagenlenkers, von Pferden; am häufigsten im particip. εἰωϑώς, gewohnt, gewöhnlich; ἐν τῷ εἰωϑότι τρόπῳ, in gewohnter Weise; παρὰ τὸ εἰωϑός, wider Gewohnheit; κατὰ τὸ εἰωϑός, nach Gewohnheit; τὰ εἰωϑότα, das Gewöhnliche, Übliche -
3 παρ-αγγέλλω
παρ-αγγέλλω (der aor. II. παρήγγελε bei Her. 9, 53 ist zw., u. Xen. An. 3, 4, 14 hat Krüger dafür παρήγγελλε aufgenommen), eigtl. daneben od. zu einem Andern hinmelden, öffentlich bekannt machen, verkünden lassen; von den Feuerzeichen, welche eine Botschaft fortpflanzen, Aesch. Ag. 280. 285. 307; πεζᾦ παραγγείλας ἄφαρ στρατεύματι, Pers. 461; τοῖς ἄρχουσι παραγγέλλει ὁ ϑεός, ὅπως, Plat. Rep. III, 415 b, vgl. Phaed. 59 e; c. inf., παραγγέλλοντες τῷ πατρὶ τῷ σῷ σε ἐν μουσικῇ παιδεύειν, Crit. 50 d; ἐπειδὰν αὐτοῖς παραγγείλω πίνειν τὸ φάρμακον, Phaed. 116 c; bes. befehlen, was geschehen soll, ermuntern, antreiben, ἵππους, Theogn. 998; φίλα ἑκόντι πράσσειν, Soph. Phil. 1163; παρασκευὴν σίτου, Her. 3, 25; c. inf., 8, 70. 9, 53; bes. vom Commando der Soldaten, wie Xen. Cyr. 6, 3, 27 u. öfter; παραγγέλλει εἰς τὰ ὅπλα, An. 1, 5, 13, unter die Waffen rufen; vgl. auch Eur. Heracl. 824 ἄναξ στρατῷ παρήγγειλ' οἷα χρὴ τὸν εὐγενῆ; u. pass., τὰ παραγγελλόμενα ὀξέως δεχόμενοι, Thuc. 2, 11, vgl. 1, 121; dem τεταγμένα entsprechend, Xen. Cyr. 1, 2, 5; παρήγγελται, Plat. Conv. 180 c; Πολεμάρχῳ παρήγγειλαν οἱ τριά-κοντα τὸ ἐπ' ἐκείνων εἰϑισμένον παράγγελμα, πίνειν κώνειον, Lys. 12, 17; ἅπαντας παραγγέλλεις εἰς τὸν κατάλογον, Alle aufrufen, sich in die Soldatenliste einschreiben zu lassen, Luc. parasit. 40; Sp.; – ankündigen, παρηγγέλλετο δὲ ἐπ' αὐτὸν ἤδη στρατεία, Aesch. 3, 65, vgl. 90; – lehren, ermahnen, N. T. – Auch verabreden, παρηγγείλαμεν ἀλλήλοις ἥκειν ὡς πρωϊαίτατα εἰς τὸ εἰωϑός, Plat. Phaed. 59 e; bes. die Freunde zu Etwas aufbieten, τοῖς φίλοις, Lys. 1, 42, vgl. 41; Dem. prooem. 55 vrbdt ἐνοχλεῖν καὶ παραγγέλλειν, wofür 21, 4 ὅσῳ πλείοσιν ἠνώχληκε καὶ περιήγγελκεν, mit Buttm. παρήγγελκεν zu lesen; bes. um Etwas zu erlangen; daher sich um ein Amt bewerben, ἀρχήν, D. Hal. 11, 61; Plut. Crass. 21 u. öfter; auch εἰς ὑπατείαν, Caes. 13; οἱ παραγγέλλοντες ἄρχειν, qu. Rom. 49.
-
4 ἄ-τοπος
ἄ-τοπος, nicht am Orte, unziemlich; bes. wunderlich, auffallend, Eur. Ion. 689 I. T. 842; oft bei Plat. u. Folgdn, gew. mit mildem Tadel, καὶ ἀήϑης Plat. Tim. 48 b; καὶ ϑαυμαστός Legg. I, 646 b; Ggstz εἰωϑός, neu, ungewöhnlich, Thuc. 3, 38, bes. λέγειν. Oft ἄτοπον (sc. ἐστι), εἰ, Isocr. 3, 2; Plat. Gorg. 521 d; πῶς οὐκ ἄτοπον Isocr. 4, 127; oft bei Arist. – Auch = thöricht, ἀγνώμων καὶ ἄτοπος τῶν ὄντων Dem. 10, 40; Sp. auch = frevelhaft. – Adv., ἀτόπως ἔχειν Luc. Nigr. 1.
-
5 ἐξ-αλλάσσω
ἐξ-αλλάσσω, 1) vertauschen, umtauschen, verändern; αἰὼν ἄλλ' ἄλλοτ' ἐξάλλαξεν Pind. I. 3, 18; λουτρῶν τύχε ἐσϑῆτά τ' ἐξάλλαξον Eur. Hel. 1297, κακοῖσιν ὅστις μηδὲν ἐξαλλάσσεται, der keine Aenderung in seinem Unglück erleidet, dessen Unglück sich nicht ändert, Soph. Ant. 474; τὸ εἰωϑὸς καὶ ξενικὴν ποιεῖ τὴν λέξιν Arist. rhet. 3, 3, vgl. poet. 22; τινὰ κοσμήσεσιν Plut. Thes. 23. – Εὐρώπαν, E. verlassen, Eur. I. T. 135; σπάργανα, zurücklassen, Ion 918; – ἐξηλλαγμένος, verschieden, abweichend, παρὰ πολὺ τῆς τῶν ἄλλων ἐξ. διανοίας Isocr. 8, 63; ungewöhnlich, Arist. poet. 21; Pol. 2, 37, 6 u. Sp. – 2) δρόμον, dem Laufe eine andere Richtung geben, Xen. Cyn. 10, 7; übh. abkehren, abwenden, τὴν γύμνωσιν ἐξ. τῶν ἐναντίων, die Blöße von den Feinden abwenden. Thuc. 5, 71. – Auch intrans., von Etwas weggehen, δεῠρο ἀπὸ τῆς νεώς, hierher kommen vom Schiffe, Philostr.; übh. abweichen, verschieden sein. ἐξαλλάττειν τῆς ἀρχαίας μορφῆς Arist. gener. anim. 4, 1; τοῠ πρέποντος rhet. 3, 2; vgl. Pol. 10, 45, 1; ἐξαλλάσσουσα χάρις, ausgezeichnet, Eur. I. A. 565. – Bei Menand. fr. inc. 205 nach B. A. 96 = τέρπω, eine Veränderung machen, ergötzen, s. Bast epist. crit. p. 241. 284.
См. также в других словарях:
εἰωθός — ἔθω to be accustomed perf part act neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
έθω — ἔθω (Α) 1. είμαι συνηθισμένος, συνηθίζω να... («κακὰ πόλλ ἔρδεσκεν ἔθων» διέπραττε πολλά κακά, κατά τη συνήθεια του) 2. (παρακμ. και υπερσ.) φρ. «ὡς εἰῶθε», «ὥσπερ εἰώθει»* όπως συνηθίζεται 3. (μτχ. παρακμ. αρσ.) ο συνήθης, ο συνηθισμένος… … Dictionary of Greek
обычаи — ОБЫЧА|И (501), ˫А с. 1.Привычка, обыкновение: И слышѧштѧ гл҃ы нечисты. и обычѧ˫а пагѹбьны. раждизаюштѧ и распалѧюштѧ и въжизаюштѧ на блѹдъ. Изб 1076, 223; се бо и сиць обычаи имѧше блаженыи. ˫акоже многашьды въ нощи въста˫а. и отаи вьсѣхъ… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
είωθα — εἴωθα, εἰωθός βλ. έθω. [ΕΤΥΜΟΛ. < *σε σFωθα, με ανομοίωση τών δασέων και αντέκταση < ΙΕ ρίζα *swedh «συνήθεια, έθιμο, άσυλο». Ο τ. είωθα είναι αρχαίος αμετάβατος παρακείμενος τού άχρηστου ενεστώτα έθω* και συνδέεται με λατ. suēsco… … Dictionary of Greek
κατά — (I) (AM κατά, Α αρκαδ. τ. κατύ και ποιητ. τ. καταί) πρόθεση που δηλώνει: 1. (με γεν.) α) κίνηση προς κάτι (α. «πάει κατά διαβόλου» πάει προς την καταστροφή β. «πάμε κατά καπνού» βαδίζουμε στον αφανισμό γ. «άι κατ ανέμου» χάσου απ εδώ δ. «κατὰ… … Dictionary of Greek
μηκύνω — (ΑΜ μηκύνω, Α δωρ. τ. μακύνω) [μήκος] μεγεθύνω κατά μήκος, μακραίνω, επιμηκύνω («τὸ μὲν γὰρ ἀναγκάζεσθαι περαιτέρω τοῡ μετρίου μηκύνειν τὰς ὁδοὺς χαλεπόν», Ξεν.) μσν. αρχ. μέσ. μηκύνομαι αυξάνομαι, μεγαλώνω αρχ. 1. αυξάνω τη χρονική διάρκεια… … Dictionary of Greek
περικείρω — ΝΜΑ κουρεύω ολόγυρα μσν. 1. φονεύω, αποδεκατίζω («τὰ νῶτα τῆς Ῥωμαίων δυνάμεως περικείροντος», Θεοφύλ. Σιμ.) 2. μτφ. διαστρέφω, διαφθείρω («περικείρει τὸ εἰωθός», Μητρόφ.) αρχ. 1. μτφ. κατασκάβω, κατακρημνίζω («τῶν Ἐκβατάνων ἀκρόπολιν περικείρας» … Dictionary of Greek