-
1 ΔΑΏ
ΔΑΏ, Wurzelwort von διδάσκω, w. m. s. – Homerische Formen: – 1) mit activischer Bedeutung, = lehren: Aorist. 2. δέδαεν, Odyss. 6, 233. – 2) mit passivischer Bedeutung, lernen: Aorist. ἐδάην, Iliad. 3, 208; conjunctiv. δαείω, Iliad. 10, 425; δαῶμεν Iliad. 2, 299; infin. δαῆναι, Odyss. 4, 493; δαήμεναι, Iliad. 6, 150. – Futur. δαήσεαι, Odyss. 3, 187. – Perfect. δεδάηκας, Odyss. 8, 146; δεδάηκε, Odyss. 8, 134; δεδαηκότες Odyss. 2, 61. – Perfect. δεδαώς, Odyss. 17, 519. – Praes. δεδάασϑαι, Odyss. 16, 316. – Constructionen und Uebersetzungen wie bei den andern Verben des Lehrens und Lernens: = kennen lernen, erfahren, erforschen, wissen, u. s. w.; εἴ τιν' ἄεϑλον οἶδέ τε καὶ δε, δάηκε, Homerisch, παραλλήλως, Odyss. 8, 134; δέδαεν τινά τι, Odyss. 6, 233; δέδαε c. infin., Odyss. 20, 72; δεδαὼς ἔκ τινος Odyss. 17, 519; τινὸς δαήμεναι, Iliad. 21, 487; τινὸς δαήσεαι Odyss. 19, 325. – Nachhomeri sch: ἔδαεν Theocr. 24, 27; δάε Ap. Rh. 1, 724. 3, 529; δεδάασιν Callim. Ap. 46; δεδαῶτε δόλους Ap. Rh. 1, 52; Ἄρεος εὖ δεδαῶτες Dion. P. 204; ἐδάη Aesch. Ag. 123 Soph. El. 169; δαείς Pind. Ol. 7, 91 Aesch. Ch. 604; sp. D., πόλλ' ἐδάη φάρμακα Theocr. 28, 19; vgl. 17, 81; δαήσονται Ap. Rh. 4, 234; δεδαημένος, kundig, τινός Ap. Rh. 1, 147; c. inf. Theocr. 8, 4. – Daneben Homerische Formen: δεδάηκε Her. 2, 165; ἐδάην Eur. Hec. 76.
-
2 δαώ
δαώ, Wurzelwort von διδάσκω. (1) mit activischer Bedeutung: lehren. (2) mit passivischer Bedeutung: lernen; wie bei den andern Verben des Lehrens und Lernens: kennen lernen, erfahren, erforschen, wissen -
3 προ-δαίω
-
4 διδάσκω
διδάσκω, lehren; ron δάω mit Reduplication δι-und verstärkender Endung - σκω gebildet, vgl. φάω (φάFω) πιφαύσκω; fut. διδάξω, ἐδίδαξα, ἐδιδάσκησα Hes. O. 64 H. h. Cer. 144, perf. δεδίδαχα, δεδίδαγμαι z. B. Her. 4, 22; – 1) lehrenn. unterrichten, von Homer an überall; τί, Iliad. 9, 442 τοὔνεκά με προέηκε, διδασκέμεναι τάδε πάντα, μύϑων τε ῥητῆρ' ἔμεναι πρηκτῆρά τε ἔργων; τἀληϑῆ Plat. Phaedr. 276 c; so τέχνην u. ähnl.; τινά τι, von Hom. an überall, z. B. Odyss. 8, 481 οὕνεκ' ἄρα σφέας οἴμας μοῠσ' ἐδίδαξε, φίλησε δὲ φῠλον ἀοιδῶν; vgl. Iliad. 23, 307; ἐμὲ τὰ ἐρωτικά Plat. Conv. 201 d; σὲ τὴν ἐπιστήμην Euthyd. 293 b; auch τινὰ περί τινος, Ar. Nubb. 382; vgl. Thuc. 3, 71; c. inf., Il. 5, 51.Σκαμάνδριον, αἵμονα ϑήρης, ἐσϑλὸν ϑηρητῆρα δίδαξε γὰρ Ἄρτεμις αὐτὴ βάλλειν ἄγρια πάντα; Odyss. 1, 384 ἦ μάλα δή σε διδάσκουσιν ϑεο' αὐτοὶ ὑψαγόρην τ ἔμεναι καὶ ϑαρσαλέως ἀγορεύειν; τοῠτον γεωμετρεῖν Plat. Men. 85 d; τινά allein, = belehren, Il. 11, 832 Od. 8, 488. Auch τούτους – ἱππέας ἐδίδαξεν οὐδενὸς χείρους Plat. Men. 94 b. – Uebh. = klar aus einander setzen, darthun, beweisen. - Pass., διδασκόμενος πολέμοιο, in der Kriegskunst, Il. 16, 811; ἐπὶ δ' ἤπια φάρμακα πάσσε, ἐσϑλά, τά σε προτί φασιν Αχιλ λῆος δεδιδάχϑαι Iliad. 11, 831; so für »lernen«, σκεσϑαί τινα, Einen unterrichten lassen, τοὺς υἱέας Plat. Prot. 325 b; τὸν υἱὸν ἱππέα ἐδιδάξατο ἀγαϑόν, ließ ihn zu einem guten Reiter ausbilden, Men. 93 d; vgl. Xen. Mem. 4, 4, 5. – Sich unterrichten lassen, lernen; αὐτὸς διδάξομαι Ar. Nubb. 127; vgl. Soph. Ant. 356; Eur. Hel. 1442. – Aber auch = activ., Plat. Menex. 258 b; Ar. Nubb. 782; Luc. Tox. 14 u. öfter. – 2) διϑύραμβον, δρᾶμα, von den Dichtern, die einen Dithyrambus, ein Drama selber einstudiren, die Schauspieler anweisen u. die Aufführung leiten, Her. 1, 23; von Arion Plat. Prot 327 d; Ar. Ran. 1026. – Vom Choregen braucht es Antiph. 6, 11.
-
5 δαήμεναι
-
6 δήω
δήω, bei Homer neunmal, in den Formen δήεις, δήετε, δήομεν, stets mit Futurbedeutung, = »ich werde finden«, mit accusat.: Odyss. 6, 291 δήεις ἀγλαὸν ἄλσος Ἀϑήνης ἄγχι κελεύϑου, var. lect. δήομεν, s. Scholl. 6, 291 und 262 und Etymol. m. p. 264, 15; Odyss. 7, 49 δήεις δὲ διοτρεφέας βασιλῆας δαίτην δαινυμένους, 11, 115 δήεις δ' ἐν πήματα οἴκῳ, ἄνδρας ὑπερφιάλους; 13, 407 δήεις τόν γε σύεσσι παρήμενον; Iliad. 13, 260 δούρατα δ', αἴ κ' ἐϑέλῃσϑα, καὶ ἓν καὶ εἴκοσι δήεις ἑσταότ' ἐν κλισίῃ; Odyss. 16, 44 ἡμεὶς δὲ καὶ ἄλλοϑι δήομεν ἕδρην σταϑμῷ ἐν ἡμετέρῳ; übertragen: Odyss. 4, 544 ἐπεὶ οὐκ ἄνυσίν τινα δήομεν; Iliad. 9, 418. 685 ἐπεὶ οὐκέτι δήετε τέκμωρ Ἰλίου, vgl. Scholl. vs. 685. – Homerisch gebraucht ist das Wort unter den Sp. z. B. von Diodor. 13 (VII, 370) εἰ δὲ Μένανδρον δίζηαι, δήεις ἐν Διὸς ἢ μακάρων. – Bei Apollon. Rhod. die Formen δήουσιν, δήωμεν, δήοιμεν: 4, 591 ὰλός, ᾗ ἔνι Κίρκην δήουσιν; vs. 1460 ἀλλά μιν εἴ πως δήοιμεν στείχοντα δι' ἠπείροιο κιόντες; vs. 1336 εἴ νύ τι τέκμωρ δήωμεν κομιδῆς. – Ob δήω ursprünglich ein praes. oder ein futur. sei, kann zweifelhaft erscheinen. Hesych. hat die Glosse Ἔδηεν· εὗρεν. In Cram. An. Ox. 1, 122, 24 findet sich die Stelle Iliad. 13, 260 also angeführt: δούρατα δ' αἴκ' ἐϑέλῃσϑα καὶ ἓν καὶ εἴκοσι δήσεις; dies δήσεις mit dem. Σ an statt δήεις ist kein Schreibfehler; im Etymol. m. wird s. v. Δῆλος καὶ εὐδηλος p. 264. 16 von δήω = εὑρίσκω aus drücklich das futur. δήσω aufgeführt. Das Merkwürdigste ist die Form δέω statt δήω, welche im Etymol. m. p. 264, 18 aus Alcäus angeführt wird: ἔγω μέν κ' οὐ δέω ταῦτα μαρτυρεῠντας (Bergh. P. L. G. ed. 2 frgm. 103 p. 728); vgl. Etymol. m. p. 263, 47; Hesych. kennt den infinitiv. δεῖν = εὐρίσκειν, s. v. Δεῖν. Vgl. noch Herodian. Μον. Λέξ. p. 43, 20. Buttmann Anss, Gr. ed. 2 Bd 1 S. 397 § 95 Anm. 20 hielt δήω für ein futur. zu ΔΑΏ »erkennen«, »lernen«, δήω zusammengezogen aus δαέω.
-
7 ἐκ-δαῆναι
-
8 διδάσκω
διδάσκω, lehren; von δάω mit Reduplication δι- und verstärkender Endung - σκω gebildet. (1) lehren, unterrichten; belehren. Übh. = klar aus einander setzen, dartun, beweisen; so für »lernen«, σκεσϑαί τινα, einen unterrichten lassen; τὸν υἱὸν ἱππέα ἐδιδάξατο ἀγαϑόν, ließ ihn zu einem guten Reiter ausbilden. Sich unterrichten lassen, lernen. (2) διϑύραμβον, δρᾶμα, von den Dichtern, die einen Dithyrambus, ein Drama selber einstudieren, die Schauspieler anweisen u. die Aufführung leiten
См. также в других словарях:
δάω — (Α) 1. μαθαίνω 2. γνωρίζω 3. αντιλαμβάνομαι 4. εξετάζω, αναζητώ 5. διδάσκω. [ΕΤΥΜΟΛ. Το δάω είναι άχρηστος ενεστ. τού αορ. εδάην, απαρμφ. δαήναι < (θ.) δα (< ΙΕ *dns , συνεσταλμένη βαθμίδα τής ρίζας *dens «διδάσκω, μαθαίνω»), το οποίο στον… … Dictionary of Greek
δαῶ — δάω learn aor subj act 1st sg (attic epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δάω — learn aor subj act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Δάω — Δάης learning masc gen sg (attic epic ionic) Δά̱ω , Δᾶος masc nom/voc/acc dual Δά̱ω , Δᾶος masc gen sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Δάῳ — Δά̱ῳ , Δᾶος masc dat sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεδαηκότα — δάω learn perf part act neut nom/voc/acc pl δάω learn perf part act masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεδαημένον — δάω learn perf part mp masc acc sg δάω learn perf part mp neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεδαημένω — δάω learn perf part mp masc/neut nom/voc/acc dual δάω learn perf part mp masc/neut gen sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεδαῶτα — δάω learn perf part act neut nom/voc/acc pl δάω learn perf part act masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεδάηκε — δάω learn perf imperat act 2nd sg δάω learn perf ind act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεδάηκεν — δάω learn perf ind act 3rd sg δάω learn plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)