-
1 αἵρεσις
αἵρεσις, ἡ, das Nehmen, 1) Eroberung, πόλεως Her. 4, 1; Thuc. 2, 58; öfter. – 2) Wahl, αἴρεσιν δοῠναι, die Wahl lassen, Aesch. Pr. 781, wie Her. 1, 11; oft in att. Prosa; παραδιδόναι Pind. N. 10, 82; νέμειν Soph. Ai. 258; διακρίνειν, entscheiden, Her. 1, 11; γίγνεται, ἔστι μοι αἵρεσις, ich habe die Wahl, Thuc. 2, 61; προβάλλειν τινί, Einen wählen lassen, Plat. Gorg. 245 b; προτιϑέναι Theaet. 196 c; oft ποιεῖσϑαι, bes. von Beamtenwahlen, überall; αἵρεσις γίγνεται, es wird gewählt, Thuc. 8, 89; Plat. Ax. 367 a die gewählten Beamten selbst; nach Def. 413 b δοκιμασία ὀρϑὴ τοῦ βελτίστου. – 3) Streben nach etwas, τῆς δυνάμεως Plat. Gorg. 513 a; αἵρεσις Ἑλληνική, Studium des Griechischen, Pol. 40, 6, 3; Zuneigung zu Jem., πρός τινα ἔχειν Dem. 18, 166, in einem Aktenstück der Athener; oft Pol. u. Plut. Vorsatz, Galb. 6; übh. Gesinnung, Lebensweise, Plat. Phaedr. 256 c; Pol. 2, 56, 9; bei Sp. Philosophenschule, Sekte, Cic. Fam. 15. 16; D. L.
-
2 αἵρεσις
-
3 προ-δι-αίρεσις
προ-δι-αίρεσις, ἡ, vorläufige Trennung, D. Sic. 13, 82.
-
4 προ-αίρεσις
προ-αίρεσις, ἡ, Vornehmen, Vorsatz, Entschluß, Wahl; Plat. Parm. 143 c; τὰ κατὰ προαίρεσιν ἀδικήματα, vorsetzliche, Lycurg. 148, wie διὰ προαίρεσιν im Ggstz von δι' ἄγνοιαν Plut. de mus. 21; Ggstz ἀνάγκη, Isocr. 1, 9; auch im Ggstz von πρᾶξις, Arist. Eth. 3, 4. 7, 2; im Ggstz von ἀποτέλεσμα u. τὰ τελούμενα, Pol. 2, 39, 11. 2, 56, 16; übh. Art und Weise, Einrichtung, καλλίστῃ προαιρέσει χρῆσϑαι δημοκρατικῆς πολιτείας, 4, 1, 5; τίνι τρόπῳ καὶ ποίᾳ προαιρέσει, 4, 1, 7; Regierungsform, insofern sie auf gewissen politischen Grundsätzen beruht, politische Partei, πολλῶν προαιρέσεων οὐσῶν τῆς πολιτείας τὴν περὶ τὰς Ἑλληνικὰς πράξεις εἱλόμην ἐγώ, Dem. 18, 59; τὴν πρὸς τὰς ὀλιγαρχίας ὑπὲρ αὐτῆς τῆς προαιρέσεως ἔχϑραν, d. h. wegen der Demokratie, 13, 8; οἱ ἐπὶ τῇ τοῠ πλεονεκτεῖν προαιρέσει ζῶντες, 23, 127; οἱ τῆς ἐκείνου προαιρέσεως, die von Philipps Partei, 10, 4. – Bei Sp. von den Philosophenschulen, -sekten, wie Arist. u. bes. Luc. u. Plut.
-
5 παρ-αφ-αίρεσις
παρ-αφ-αίρεσις, ἡ, das Wegnehmen an der Seite, das heimlich Wegnehmen od. Entwenden, Schol. Thuc. 1, 122.
-
6 παρ-αίρεσις
παρ-αίρεσις, ἡ, Wegnahme, Verringerung; τῶν προςόδων, Thuc. 1, 122; τῆς οὐσίας, Plat. Rep. IX, 573 e; παραίρεσιν ποιεῖσϑαί τινος, = παραιρεῖσϑαι, Arist. polit. 5, 10.
-
7 περι-αίρεσις
περι-αίρεσις, ἡ, das Ringsherumwegnehmen, Theophr.
-
8 συν-αν-αίρεσις
συν-αν-αίρεσις, ἡ, glcichzeitige Aufhebung, S. Emp. adv. phys. 2, 267.
-
9 συν-αίρεσις
συν-αίρεσις, ἡ, das Zusammennehmen. Bei Gramm. die Zusammenziehung zweier Vokale in einen Diphthong, eigtl. dann, wenn sie keine Veränderung erleiden; aber auch allgemein z.B. εα in η, Schol. Ar. Ach. 10.
-
10 κατα-δι-αίρεσις
κατα-δι-αίρεσις, ἡ, die Theilung, Sp.
-
11 κατ-αίρεσις
κατ-αίρεσις, ἡ, u. κατ-αιρέω, ion. = καϑαίρεσις, καϑαιρέω, Her.
-
12 καθ-αίρεσις
καθ-αίρεσις, ἡ, das Herunternehmen, Niederwerfen, -reißen, Zerstören; τῶν ὄγκων Plat. Tim. 58 a; τοὺς νεωςοίκο υς ἐπὶ καϑαιρέσει ἀποδόσϑαι, zur Niederreißung verpachten, Isocr. 7, 66; Xen. Hell. 2, 2, 15 u. Sp. Ggstz von αὔξησις, Arist. phys. ausc. 3, 6; σωμάτων, Abmagerung, gen. an. 2, 4; Hippocr. – Das Tödten, der Mord, Plut. Anton. 82 u. A. – Absetzung, Ἰουλιανοῦ Hdn. 3, 1, 1.
-
13 δι-αίρεσις
δι-αίρεσις, ἡ, Trennung der Stimmen, d. i. Entscheidung, Aesch. Eum. 749; Theilung, der Beute, Xen. Cyr. 4, 5, 55; τῆς χώρας Pol. 3, 40, 9, u. sonst; Vertheilung von Geld, Her. 7, 144; Eintheilung, τῶν γενῶν κατ' εἴδη Plat. Soph. 267 d; Ggstz συναγωγαί Phaedr. 266 b. – Unterscheidung, τῶν ὀνομάτων Prot. 358 a. – Unterschied, Soph. 267 b; Arist. u. Folgde. – κατὰ διαίρεσιν, getrennt, Ggstz κατὰ συνϑετόν, Ath. XI, 492 a; bes. das getrennte Aussprechen zweier Vokale, Gramm.
-
14 ἀφ-αίρεσις
ἀφ-αίρεσις, ἡ, das Wegnehmen, Berauben, χρημάτων Plat. Crit. 46 d, u. sonst; Ggstz πρόςϑεσις Plut. Lyc. 13. Bei den Philosophen = Abstraction; so τὰ μὲν γὰρ ἐξ ἀφαιρέσεως λέγεται Arist. de Coel. 3, 1, 6, von der Mathematik, was nicht mit den Sinnen erkannt, sondern durch Abstraction gewonnen wird. Der Scherz bei Cic. ad Att. VI, 1 Cato ἐξ ἀφαιρέσεως provinciam curavit, bezieht sich auf das ärztliche Verfahren der Entziehung überflüssiger Säfte, Blutentleerung; Hyperid. bei Harpocr. ἡ εἰς ἐλευϑερίαν, s. ἀφαιρέω.
-
15 ἀντ-αφ-αίρεσις
ἀντ-αφ-αίρεσις, ἡ, gegenseitige Subtraktion, Nicom. arithm. 1, 13 g. E.
-
16 ἀντι-δι-αίρεσις
ἀντι-δι-αίρεσις, ἡ, Gegenabtheilung, Galen.
-
17 ἀντ-αν-αίρεσις
ἀντ-αν-αίρεσις, ἡ, das Dagegenwegnehmen, Arist. top. 8, 3.
-
18 ἀν-αίρεσις
ἀν-αίρεσις, ἡ, das Aufheben, ϑέσις καὶ ἀν. ὅπλων Plat. Legg. VII, 814 d; ἔργων, Uebernahme, VIII, 847 b; bes. a) νεκρῶν, Aufnahme u. Bestattung der Todten; δοῦναι, gestatten, Lys. 2, 7; Pol. 6, 84; ohne νεκρῶν, Eur. Suppl. 18; Thuc. 2, 34. 3, 24; – b) Zerstörung, Xen. Hell. 6, 3, 4; Ermordung, Ios. u. Sp.
-
19 ἀνθ-υφ-αίρεσις
ἀνθ-υφ-αίρεσις, ἡ, gegenseitige Wegnahme, Sp.
-
20 ἐπ-αφ-αίρεσις
ἐπ-αφ-αίρεσις, ἡ, wiederholtes Wegnehmen, Aret.
См. также в других словарях:
αίρεσις — αἵρεσις ( εως), η (Α) βλ. αίρεση … Dictionary of Greek
αἵρεσις — taking fem nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἱρέσει — αἵρεσις taking fem nom/voc/acc dual (attic epic) αἱρέσεϊ , αἵρεσις taking fem dat sg (epic) αἵρεσις taking fem dat sg (attic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἱρέσεις — αἵρεσις taking fem nom/voc pl (attic epic) αἵρεσις taking fem nom/acc pl (attic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
АЙРЕСИС — • Αϊρεσις, см. Χειροτονία, Хиротония … Реальный словарь классических древностей
αἱρεσίεσσι — αἵρεσις taking fem dat pl (epic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἱρέσεσι — αἵρεσις taking fem dat pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἱρέσεσιν — αἵρεσις taking fem dat pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἱρέσιος — αἵρεσις taking fem gen sg (epic doric ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἵρεσιν — αἵρεσις taking fem acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ЕРЕСЬ — [греч. αἵρεσις выбор, направление, учение, школа], ошибочное учение, искажающее фундаментальные основы христ. веры. История термина Первоначально слово «Е.» не имело негативного значения. Оно использовалось применительно к различным философским… … Православная энциклопедия