-
1 θεος
Iбеот. θιός или σιός, лак. σιός ὅ и ἥ (voc. θεός)1) бог, божествоσὺν (τῷ) θεῷ Hom., Plat. и σὺν θεοῖσιν Hom. — с соизволения бога (богов);οὔτοι ἄνευ (и οὐκ ἄνευθε) θεοῦ Hom. или οὐ θεῶν ἄτερ Pind. — и не без ведома или не без помощи бога (богов);ὑπὲρ θεόν Hom. — вопреки божественной воле;τὰ παρὰ τῶν θεῶν Xen. — признаки божественной воли, т.е. знамения;τοῦ θεοῦ φήμη Soph. — ответ бога, т.е. оракул;κατὰ θεόν τινα Plat., Eur. — по внушению какого-то божества;οἱ δώδεκα θεοί Arph. — двенадцать (старших) богов (Зевс, Гера, Посидон, Аполлон, Афина, Артемида, Арей, Гефест, Афродита, Деметра, Гермес, Гестия);οἱ νέρτεροι (тж. οἱ κάτω и οἱ κάτωθεν) θεοί Soph. — боги подземного царства;εἰ ὀρθῶς ἢ μή, θ. οἶδεν Plat. — правильно или нет, бог весть;ὕει ὅ θ. — бог (Зевс) послал дождь, т.е. дождь идет;ἔσεισεν ὅ θ. Xen. — бог (Посидон) всколебал стихии;ναὴ τὼ σιώ! Xen. — клянусь обоими богами! (т.е. Кастором и Полидевком - лаконская клятва, или Амфионом и Зетом - беотийская клятва);2) (тж. θήλεια θ. Hom.) богиняθεοῖς εὔχεσθαι πᾶσι καὴ πάσαις Dem. — молиться всем богам и богиням;
ἥ νερτέρα θ. Soph. — подземная богиня, т.е. Персефона;τὼ θεώ Arph. — обе богини, т.е. Деметра и Персефона;3) полубог, геройτοῦδε τοῦ θεοῦ ἐπώνυμοι Soph. — (жители города) именуются именем этого героя ( Колона)
4) женщина божественного рода, полубогиняπαντλάμων Νιόβα, σὲ δ΄ ἔγωγε νέμω θεόν Soph. — многострадальная Ниоба, я считаю тебя богиней
5) «богиня» ( самый удачный бросок в игре в кости)(εὐβολεῖν τέν θεόν Luc.)
IIadj. божественныйαἱ μὲν καταιβαταὴ ἀνθρώποισιν, αἱ δὲ θεώτεραι Hom. — (из двух ворот) одни доступны для людей, другие же только для богов
-
2 καταφρονεω
1) относиться с презрением, презирать, пренебрегать(τῶν θεῶν Eur.; τοῦ κινδύνου, τοῦ μηχανοποιοῦ καὴ τῆς τέχνης τῆς ἐκείνου Plat.; μέ καταφρονήσητε ἑνὸς τῶν μικρῶν τούτων NT.)
τῶν μὲν παρόντων καταφρονῶν, τῶν δὲ ἀπόντων ἐπιθυμῶν Lys. — пренебрегая тем, что есть, и гоняясь за тем, чего нет;τὸ κ. τοὺς ἐπιόντας Thuc. — презрительное отношение к нападающим;κ. τῶν Ἀθηναίων ἀδυνασίαν Thuc. — с презрением думать о слабости афинян;εἰς τὰ πολεμικὰ καταφρονούμενοι Xen. — считающиеся плохими воинами2) самоуверенно полагатьκαταφρονήσαντες Ἀρκάδων κρέσσονες εἶναι Her. — считая, что они сильнее аркадцев
3) замышлять, иметь в виду(τέν τυραννίδα Her.)
καταφρονήσαντες ταῦτα ἐκυκλοῦντο αὐτοὺς ἐς μέσον Her. — учитывая это, (персы) стали окружать их -
3 ξυντελεια
ἥ1) совместное уплачиваниеεἰς συντέλειαν ἀγαγεῖν τι Dem. — устраивать что-л. на общий счет
2) доля в платеже, квота, взносχρημάτων συντέλειαν ποιεῖν Dem. — участвовать в уплате денежной повинности, уплачивать свой взнос3) синтелия (группа плательщиков, совместно финансирующих какое-л. общественное мероприятие)αἱ συντέλειαι τῶν τριηράρχων Dem. — синтелии, обязанные поставить на свой счет государству по одной триреме;
εἰς συντέλειαν συναγόμενοι εἰς τὰ δέκα τάλαντα Dem. — лица, объединившиеся в синтелию для уплаты 10 талантов4) политическое содружество, федерация, объединение Polyb., Diod., Plut.5) сообщество, сонм (sc. τῶν θεῶν Aesch.)6) общая (конечная) цель(ἥ σ. ὅπῃ ποτὲ τῷ παντὴ ξυμβάλλεται Plat.)
7) завершение, окончание(τῶν αἰώνων NT.)
τέν συντέλειαν ἔχειν Polyb. — быть оконченным;συντέλειαν λαμβάνειν Polyb. — оканчиваться;8) зрелость(τῶν καρπῶν Plut.)
9) грам. прошедшее законченное время, перфект -
4 συντελεια
ἥ1) совместное уплачиваниеεἰς συντέλειαν ἀγαγεῖν τι Dem. — устраивать что-л. на общий счет
2) доля в платеже, квота, взносχρημάτων συντέλειαν ποιεῖν Dem. — участвовать в уплате денежной повинности, уплачивать свой взнос3) синтелия (группа плательщиков, совместно финансирующих какое-л. общественное мероприятие)αἱ συντέλειαι τῶν τριηράρχων Dem. — синтелии, обязанные поставить на свой счет государству по одной триреме;
εἰς συντέλειαν συναγόμενοι εἰς τὰ δέκα τάλαντα Dem. — лица, объединившиеся в синтелию для уплаты 10 талантов4) политическое содружество, федерация, объединение Polyb., Diod., Plut.5) сообщество, сонм (sc. τῶν θεῶν Aesch.)6) общая (конечная) цель(ἥ σ. ὅπῃ ποτὲ τῷ παντὴ ξυμβάλλεται Plat.)
7) завершение, окончание(τῶν αἰώνων NT.)
τέν συντέλειαν ἔχειν Polyb. — быть оконченным;συντέλειαν λαμβάνειν Polyb. — оканчиваться;8) зрелость(τῶν καρπῶν Plut.)
9) грам. прошедшее законченное время, перфект -
5 επιμελεια
ἥ1) забота, радение, попечение(τινος Xen., Plat., Arst., Plut.; περί τινος Thuc., Isocr.; περί τινα и περί τι Plat., Arst.; πρός τινα и πρός τι Plat., Dem., Plut.)
ἐπιμέλειαν ποιεῖσθαι или ἔχειν τινός Her., Xen., περί τι Plat. и περί τινος Thuc., тж. δι΄ ἐπιμελείας ἔχειν τινά Isae. — заботиться о ком(чем)-л.;οἰκείων ἅμα καὴ πολιτικῶν ἐ. Thuc. — попечение как о личных, так и о государственных делах;ἐπιμέλειαι καὴ σπουδαί τινος Plat. — усиленное попечение о чем-л.;ἐ. τῶν κοινῶν Isocr. — выполнение общественных поручений;2) ( в отличие от ἀρχή) общественное поручение, общественный пост3) занятие, дело, область деятельности, поприщеἡ κατὰ γῆν ἐ. Xen. — роль сухопутной державы;
ἐν ταῖς ἄλλαις ἐπιμελείαις, περὴ ὧν ἐστὴν ἐπιστήμη Arst. — во всех прочих отраслях науки;ἐ. πολεμικῶν Arst. — военное дело; -
6 θεραπευτικος
31) предупредительный, услужливый(τῶν φίλων Xen.)
2) глубоко преданный, ревностно почитающий(τῶν θεῶν Plat.)
3) покорный, подобострастный, заискивающий(τῶν δυνατῶν, ὄχλων, τοῦ πλήθους Plut.)
4) нуждающийся в уходе(ἕξις Arst.)
-
7 εκαστος
3(тж. εἶς ἕ., ἕ. τις, τὴς ἕ., ὡς ἕ. и εἶς τις ἕ.) каждый, всякийαἱ γυναῖκες ἑκάστη Hom. — каждая из женщин;
τῆς ἡμέρας ἑκάστης и κατὰ τέν ἡμέραν ἑκάστην Thuc. — каждый день, ежедневно;τῶν πάντων ἕ. Hom. или οἱ ἕκαστοι Hes. — решительно всякий τὰς πόλις ἐπ΄ ἡμέρης ἑκάστης αἵρεε Her. ( Даврис) брал по городу в день;κατὰ ἔτος ἕκαστον Thuc. — ежегодно;(τὸ) καθ΄ ἕκαστον (καθ΄ ἑκάστους) и (τὰ) καθ΄ ἕκαστα Thuc., Plut. — каждый в отдельности, порознь;παρ΄ ἕκαστον и παρ΄ ἕκαστα Polyb. — в каждом отдельном случае;τὸ καθ΄ ἕκαστον филос. Arst. — отдельный (единичный, конкретный) предмет;ἅστινας (ἑορτὰς) καὴ οἵστισιν ἑκάστοις τῶν θεῶν καὴ δαίμοσι γίγνεσθαι χρεών Plat. — какие именно празднества и в честь каких именно богов и божеств нужно справлять -
8 επιφανεια
(ᾰ) ἥ1) (по)явление(τῶν πολεμίων Polyb.; τῶν θεῶν Plut.)
ἐ. τῆς ἡμέρας Polyb. — рассвет2) чудесное явление, проявление божественной силы(ἐν ταῖς θεραπείαις Diod.)
3) (тж. ἥ ἔξω ἐ. Arst. и ἥ ἐκτὸς ἐ. Polyb.) внешняя (наружная) сторона, бок(τρεῖς ἐπιφάνειαι τῆς πόλεως Polyb.)
4) поверхность(ἐ. λεία Arst.; εἰς τέν ἐπιφανειαν ἐκπίπτειν Diod.)
5) воен. фланг(κατὰ τὰς ἐπιφανείας μάχεσθαι Polyb.)
ἥ κατὰ πρόσωπον ἐ. Polyb. — фронт6) поверхность тела, кожа7) (внешний) блеск, известность, почет(ἐ. καὴ δόξα Plut.; ἐπιφάνειαι καὴ λαμπρότητες Isocr.)
-
9 ερμηνευς
- έως ὅ1) истолкователь(τῶν νόμων Plat.)
ἑ. τῶν θεῶν Plat. — истолкователь (воли) богов;ἑρμηνέως δεῖσθαι Aesch. — нуждаться в пояснениях, т.е. говорить бессвязные слова2) переводчик Her., Xen., Plut. -
10 θηλυδριας
-
11 υπαρχω
(реже med.)1) класть начало, начинатьἡ γὰρ θέμις, ὅστις ὑπάρξῃ Hom. — ибо таково воздаяние (тому), кто положил начало;
ἀμυνόμενοι, μέ ὑπάρχοντες Plat. — защищающиеся, (а) не зачинщики;2) причинять, делать(ὑ. εὐεργεσίας τινί Aeschin. и εἴς τινα Dem.)
τὰ εἰς ὑμᾶς ὑπηργμένα Lys. — то, что сделано для вас, т.е. оказанные вам услуги;τὰ ὑπαργμένα (ион.) ἐξ ἐκείνων Her. — то, что совершено ими3) оказывать услугу или милость, быть в помощь, содействоватьμέγα ὑ. τινί Dem. и πρός τινα Plut. — оказывать существенную помощь кому(чему)-л.;
ἅτε τῆς φύσεως ὑπαρχούσης Xen. — благодаря счастливым природным данным;τὰ παρὰ τῶν θεῶν ὑπηργμένα Thuc. — милости богов4) быть преданным, быть приверженцемὑ. τινὴ κατά τινος и πρός τινα Dem. — быть на чьей-л. стороне против кого-л.
5) иметься в наличии, бытьτὸ ὑπάρχον Arst. — существующее, реальность;
χωρὴς τούτων οἱ χίλιοι ὑπῆρχον Xen. — кроме этих была (еще) тысяча (бойцов);ὑπαρχούσης τιμῆς Xen. — при наличии почета, т.е. пользуясь почетом, но τῆς ὑπαρχούσης τιμῆς Dem. по существующей цене;τὰ ἀφ ὑμῶν (ἕτοιμα) ὑπάρχει Dem. — то, что (зависит) от вас, имеется налицо, т.е. за вами дело не станет;τοιαῦτα αὐτοῖς οὐχ ὑπάρχει Lys. — ничего такого у них нет;διὰ τὰ ὑπάρχοντα ἁμαρτήματα Thuc. — вследствие допущенных ошибок;ἥ ὑπάρχουσα οὐσία Isocr. и τὰ ὑπάρχοντα Thuc., Isocr. — наличное имущество;πημονῆς ἅλις ὑπάρχει Aesch. — довольно (уж) несчастий;τὰ ὑπάρχοντά τινι ἐγκλήματα Aeschin. — выдвинутые против кого-л. обвинения;τὸ πλέον τοῦ χωρίου αὐτὸ καρτερὸν ὑπῆρχε Thuc. — большая часть местности оказалась от природы укрепленной;ὑ. ἐγνωκότες μοι δοκεῖτε Dem. — мне кажется, что вы (все это) уже знаете;6) выпадать на долю, возникать, приключаться, быватьτοῖσι κλαύμαθ΄ ὑπάρξει Soph. — их уделом будут слезы;
ὥσπερ ὑπῆρχεν Thuc. — как пришлось;(ὡς) ἐκ τῶν ὑπαρχόντων Thuc., Xen., Arst. — в зависимости от обстоятельств, как придется;ὑπάρχει σε μέ γνῶναί τινα Soph. — выходит, что никто тебя не знает7) быть присущим, свойственным(ὑ. τινί, κατά и ἐπί τινος Arst.)
8) impers. быть в распоряжении, представляться возможнымὑπάρχει ἡμῖν ἐπικρατεῖν Thuc. — у нас есть возможность победить;
οὐχ ὑπάρχει εἰδέναι καθ΄ ὅ τι χωρήσει Thuc. — невозможно предвидеть, что к чему приведет9) властвовать, распоряжаться(ἐν χωρίῳ τινί Thuc.)
-
12 ανθρωπομορφος
-
13 δατεομαι
(только praes. и impf., другие формы от δαίω: fut. δάσομαι, aor. ἐδασάμην)1) делить между собой, разделять(ληΐδα Hom.; χθόνα Pind.)
μένος Ἄρηος δ. Hom. — сражаться с одинаковой ожесточенностью (с обеих сторон)2) разрывать, растерзывать(δώσειν τινα δάσασθαι κυσίν Hom. или θηρσί Eur.)
χθόνα ποσσὴ δ. Hom. — взрывать копытами землю, т.е. мчаться во весь опор3) уделять, отдавать(τῶν θεῶν τῷ ταχίστῳ τὸν τάχιστον, sc. ἵππον Her.)
-
14 δεισιδαιμονια
ἥ1) (тж. τῶν θεῶν Diod.) богобоязненность, благочестие Plut., Diod.2) суеверный страх, суеверие Polyb., Plut. -
15 εκμοχθεω
1) с большим трудом делать(πέπλους Eur.)
, добывать(εὔκλειάν τινι Eur.) или переносить (πόνους Eur.; τλήμονας ἄθλους Plut.)
ἃ ἐκμεμόχθηκεν Aesch. — тяготы, которые перенесла (Ио);πλείονα βίον ἐ. τινι Eur. — тяжелым трудом обеспечивать кому-л. богатую жизнь;2) мучительно сопротивляться, с трудом побеждать(τὰς τῶν θεῶν τύχας Eur.)
-
16 εντιμος
21) (высоко) ценимый, ценный(νόμισμα Plat.; ἀγαθά Arst.)
τὰ τῶν θεῶν ἔντιμα Soph. — угодное богам2) чтимый, почитаемый, уважаемый(τινι Soph. и παρά τινι Plat.)
οἱ ἔντιμοι Xen., Arst. — знатные люди, знать3) почетный(χώρα Plat.; τάξις Plut.)
4) почтительныйκλέος καὴ ἔ. λόγος Plat. — слава и честь
-
17 επηκοος
дор. ἐπάκοος 21) слушающий(λόγων Eur.)
2) выслушивающий, внемлющий(εὐχαῖς Plat.; βουλευμάτων Plut.)
3) пристально следящий, наблюдающий(ἔργων, κακῶν Aesch.)
δίκης γενέσθαι ἐ. μένω Aesch. — я жду приговора4) благосклонно выслушиваемый(παρὰ τῶν θεῶν Plat.)
5) слушающийся, послушный(γονεῦσι Plat.). - см. тж. ἐπήκοον
-
18 επιδοτης
-
19 επομνυμι
ἐπόμνυμι, ἐπ-ομνύω1) (в чем-л. или при чем-л.) давать клятву, клясться Thuc.ἐπομόσας εἶπε Her., Xen.; — он клятвенно заверил;
ἐ. ποιήσειν τι Eur., Plat.; — клятвенно обязаться сделать что-л.;ἐ. τοὺς θεούς Eur., Aeschin., Plat., med. Dem. — и тж. κατὰ τῶν θεῶν Luc. клясться богами;ὅρκον ἐ. τινί Plut. — повторять за кем-л. клятву;ἐπόμνυσθαι ἐπί τινος Dem. — клясться перед кем-л.2) вновь клясться, клятвенно подтверждать(ὅτι … Plut.)
-
20 επομνυω...
ἐπομνύω...ἐπόμνυμι, ἐπ-ομνύω1) (в чем-л. или при чем-л.) давать клятву, клясться Thuc.ἐπομόσας εἶπε Her., Xen.; — он клятвенно заверил;
ἐ. ποιήσειν τι Eur., Plat.; — клятвенно обязаться сделать что-л.;ἐ. τοὺς θεούς Eur., Aeschin., Plat., med. Dem. — и тж. κατὰ τῶν θεῶν Luc. клясться богами;ὅρκον ἐ. τινί Plut. — повторять за кем-л. клятву;ἐπόμνυσθαι ἐπί τινος Dem. — клясться перед кем-л.2) вновь клясться, клятвенно подтверждать(ὅτι … Plut.)
См. также в других словарях:
Ὥστε οὐχ ὁρῶ τι χρήσιμον ἔνεστι, τοῖς ὀψὲ δὴ τούτοις ἀλεῖν λεγομένοις μύλοις τῶν θεῶν. — ὥστε οὐχ ὁρῶ τι χρήσιμον ἔνεστι, τοῖς ὀψὲ δὴ τούτοις ἀλεῖν λεγομένοις μύλοις τῶν θεῶν. См. Бог долго ждет, да больно бьет … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Θέων — Όνομα ιστορικών προσώπων. 1. Ζωγράφος από τη Σάμο (β’ μισό 4ου αι. π.Χ.). Ο Κουιντιλιανός τον αναφέρει τις φαντασίες του. Από τους πίνακές του ονομαστοί είναι ο κιθαρωδός Θάμυρις, ο μαινόμενος Ορέστης και ένας οπλίτης που ορμά κατά του εχθρού.… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Θρησκεία — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ Το περιεχόμενο της θρησκείας που επικράτησε στον ελλαδικό χώρο κατά την Παλαιολιθική εποχή δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί επακριβώς. Τα λιγοστά και δυσεξιχνίαστης σημασίας ευρήματα δεν βοηθούν προς την κατεύθυνση αυτή … Dictionary of Greek
γερμανικοί λαοί — Ινδοευρωπαϊκή εθνική ομάδα, στην οποία ανήκουν πολλές δεκάδες πληθυσμών, οι οποίοι αποσπάστηκαν κατά την εποχή του ορειχάλκου από τον αρχικό κορμό και εγκαταστάθηκαν στην Ευρώπη, από τον Ρήνο μέχρι τον Βιστούλα και τον Δούναβη. Τις πρώτες… … Dictionary of Greek
Ινδία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ινδίας Έκταση: 3.287.590 τ. χλμ. Πληθυσμός: 1.029.991.145 (2001) Πρωτεύουσα: Νέο Δελχί (12.791.458 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ασίας. Συνορεύει Α με το Μπαγκλαντές και τη Μυανμάρ (Βιρμανία), Β με την Κίνα και… … Dictionary of Greek
Ελλαδα - Μυθολογία — ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ Το μυθολογικό υλικό είναι αποτέλεσμα της προσπάθειας των αρχαίων κοινωνιών να ερμηνεύσουν τον κόσμο, τη ζωή και τις σχέσεις των ανθρώπων. Οι ελληνικοί μύθοι αποτελούν μια κοινωνική, συλλογική προσπάθεια κατανόησης και… … Dictionary of Greek
Μουσείο, Αρχαιολογικό Ολυμπίας — Οι συστηματικές ανασκαφές στο ιερό της Ολυμπίας, τον προσφιλέστερο λατρευτικό χώρο της αρχαίας Ελλάδας, άρχισαν το 1875, από Γερμανούς αρχαιολόγους, και με ολιγόχρονες διακοπές συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Τα πλούσια ευρήματα των ανασκαφών βρήκαν… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Τέχνη (Αρχαιότητα) — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Η απαρχή της αρχαίας ελληνικής τέχνης τοποθετείται συνήθως περί το 1100 π.Χ., μετά την κάθοδο των Δωριέων. Μετά την αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β’ και την ανάγνωση των πινακίδων των ανακτόρων της Πύλου, των Μυκηνών, των… … Dictionary of Greek
Όλυμπος — I Όνομα μυθολογικών προσώπων. 1. Αυλητής, ραψωδός και ποιητής, που έζησε πριν από τον Τρωικό πόλεμο. Του αποδίδεται η εφεύρεση της αυλητικής ή η διάδοση της στην Ελλάδα. 2. Ό. ο Νεότερος. Αυλητής από τη Μυσία, που έζησε κατά πάσα πιθανότητα τον… … Dictionary of Greek
Αζτέκοι — Ιθαγενής λαός του Μεξικού, που από τον 14ο έως τον 16ο αι. επέβαλε την κυριαρχία του σε μεγάλο μέρος της Κεντρικής Αμερικής. Για την προέλευση και την αρχική ιστορία της φυλής αυτής έχουν δημιουργηθεί πολυάριθμοι θρύλοι. Σύμφωνα με έναν από… … Dictionary of Greek
Θάσος — I Μυθολογικό πρόσωπο. Ήταν γιος του Ποσειδώνα ή του βασιλιά της Φοινίκης Αγήνορα, και της Τηλέφασσας. Ενώ βρισκόταν σε αναζήτηση της Ευρώπης, ανακάλυψε τα μεταλλεία χρυσού και αργύρου του νησιού που αργότερα έφερε το όνομά του και ίδρυσε αποικία… … Dictionary of Greek