-
1 αποδιδωμι
1) передавать, вручать(ἐπιστολήν τινι Xen.)
2) отдавать, возвращать(τινί τι Hom., Soph., Plut.)
ἀποδόσθαι τὸ σῶμα Eur. — пожертвовать своей жизнью, но ἀποδοῦναι τὸ σῶμά τινι Eur. сохранить свою жизнь для кого-л.3) возвращать, платить(τὸ χρέος Her.; καταδίκην Thuc.; τἀργύριον Arph.)
ἀ. λώβην Hom. in tmesi — искупать оскорбление;ἀ. ζημίαν Thuc. — нести наказание4) передавать, присваивать(τέν ἀρχέν ἔς τινα и τινί Her., Plat., Plut.; ὄνομά τινι Plat.)
ἀ. εἰς τέν βουλέν περί τινος Lys. — передавать в судебную коллегию дело о ком-л.5) предоставлять, разрешать(τινὴ βουλεύσασθαι Thuc.: κολάζειν τινά Dem.) или вменять в обязанность, возлагать (τινὴ τοῦ φόνου τὰς δίκας δικάζειν Lys.)
6) давать взамен, воздавать (по заслугам), отплачивать(χάριν Thuc., Isocr., Plut.; τὰς ἀξίας τιμάς τινι Plut.)
7) представлятьλόγον ἀ. Dem. — представлять отчет;
λόγον ἀπόδος ἐφ΄ ὅ τι χρέος ἐμόλετέ ποτε Eur. — объясни, зачем это вы пришли8) приносить, даватьἐπὴ διηκόσια ἀ. Her. — приносить двухсоткратный урожай
9) выдавать(τὰς πόλεις καὴ τέν χώραν, αἰχμαλώτους ἐπὴ μικροῖς λύτροις Plut.)
10) издавать, публиковать, объявлять(νόμους Xen.)
ἀ. τὰς κρίσεις Arst. — иметь суждение, судить11) объяснять, истолковывать, определять(εὐδαιμονίαν Arst.; τέν περίμετρον τῆς νήσου Polyb.)
12) приводить в объяснение(τέν ὕλην Arst.)
13) исполнять, совершать(εὖ τὸ ἑαυτοῦ ἔργον Arst.; ὑπόσχεσιν Xen.; εὐχήν Plut.)
14) делать(βεβαιότερόν τι Isocr.)
ποιόν τι ἀ. Arst. — придавать чему-л. определенность15) воспроизводить, изображать(τέν ἰδίαν μορφήν Arst.)
16) восстанавливать, возрождать17) восстанавливаться18) прибывать, увеличиваться(ἐς αὔξησιν Her.)
19) преимущ. med. продавать(ἀνδοάποδα Thuc.; med. τι δραχμῆς Xen., χιλίων ταλάντων Plut.)
20) med. давать на откуп(τέν δεκάτην Aeschin.)
-
2 διαπονεω
тж. med.1) напряженно работать, усердно трудиться(ἐξεργάζεσθαι καὴ δ. Isocr.; ἅμα τῇ διανοίᾳ καὴ τῷ σώματι Arst.)
δ. τι Plat., Arst., εἴς τι Plat. и περί τι (τινα) Plat., Arst. — прилежно заниматься кем(чем)-л., посвящать себя кому(чему)-л.;ἔξεστί σοι διαπονησαμένῳ τέν εὐδαιμονίαν κεκτῇσθαι Xen. — упорным трудом ты можешь добиться счастья;παρά τινι τέν μουσικέν διαπονηθῆναι Plut. — обучиться музыке у кого-л.2) обрабатывать, возделывать(χώραν Polyb.)
3) благоустраивать, преображать4) усердно упражнять, развивать, закалять(τὰ σώματα κινήσεσι καὴ μελέταις Plut.; τοὺς νέους ἐκ παίδων εὐθύς Luc.)
οἱ διαπονούμενοι Xen. — занимающиеся физическими упражнениями;οἱ διαπεπονημένοι Diod. — закаленные воины, ветераны5) вызывать досаду, pass. досадовать, огорчаться -
3 επιδιδωμι
(fut. ἐπιδώσω)1) (также или сверх того) давать, отдавать, передавать(τινί τι Hom. etc.)
ἐπιδοῦναι ἑαυτὸν σφαγιάσασθαι Plut. — отдать себя на заклание2) (тж. προῖκα ἐ. Dem., προῖκα ἐν τοῖς γάμοις ἐ. Plat., φερνέν ἐ. Xen. и εἰς φερνέν ἐ. Plut.) давать в приданое(μείλια θυγατρί Hom.; τριάκοντα μνᾶς ἑκατέρᾳ, sc. ἀδελφῇ Lys.)
3) ( в отличие от εἰσφέρω) добровольно вносить, жертвовать(τριακοσίας δραχμάς Isae.; μεγάλας ἐπιδόσεις Dem.)
4) даровать, придавать(εὐμάρειαν χεροῖν Eur.)
5) передавать, вручать(ἐπιστολήν τινι Diod., Plut.)
ψῆφον ἐ. τοῖς πολίταις Plut. — призвать граждан к голосованию6) med. брать в свидетели(θεούς Hom.)
7) med. чтить подношениями(θεάν Hom. - v. l. ἐπιβοάομαι)
8) (тж. ἐ. ἐπὴ τὸ μεῖζον Thuc. и εἰς αὔξησιν Arst.) увеличиваться, расти, разрастаться, возрастать(ἐς ὕψος Her.; εἰς ἰσχύν Plut.)
ἐ. ἐπὴ τὸ βέλτιον Plat. и εἰς τὸ βελτίων εἶναι Arst. — становиться лучше;ἐ. ἐς τὸ ἀγριώτερον Thuc. — все более раздражаться;ἐς τὸ μισεῖσθαι ἐπιδεδωκέναι Thuc. — навлечь на себя еще большую ненависть9) предаваться, отдаваться(εἰς τὸ οἰκεῖον ἔργον Arst.)
10) делать успехи, преуспевать(πρὸς ἀρετήν Plat., Isocr.; πρὸς εὐδαιμονίαν Isocr.)
-
4 μετρεω
1) мерить, измерять(τέν γῆν σταδίοισι Her.)
μακροὴ ἂν μετρηθεῖεν χρόνοι Soph. — долгие времена пришлось бы отмерить, т.е. давно это было2) отмеривать(χόρτον πώλοισι Eur.; τὸν σῖτόν τινι Dem.; ἐν ᾧ μέτρῳ μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμῖν NT.)
τὸν σῖτον μετρεῖσθαι Plut. — получать свой хлебный паек3) перен. измерять, оценивать, определять(τἀγαθά Plat.; τέν εὐδαιμονίαν τῇ γαστρί Dem.)
4) перен. проходить, проезжать, переплывать(πέλαγος Hom.; κύματα Anth.)
5) med. отыскивать, высматривать(ἴχνη τινός Soph.)
-
5 ξυναναιρεω
(fut. συναναιρήσω, aor. 2 συνανεῖλον; pf. pass. συνανῄρημαι)1) одновременно уничтожатьσ. τινά τινι Polyb. — уничтожать кого-л. вместе с кем-л.;
ἅμα τινὴ συνανῃρηκέναι τι Polyb. — упразднить что-л. одновременно с чем-л.;ταῖς γένεσι τὰ εἴδη συναναιρεῖται Arst. — вместе с родами упраздняются и виды2) совершенно разрушать(τέν εὐδαιμονίαν Isocr.)
τὰ τῶν Ἀθηναίων ταχὺ ξυναναιρεθήσεσθαι Thuc. — (хиосцы полагали), что афинская держава скоро рухнет3) одновременно убивать, губитьσυναναιρεθείς τινι Plut. — погибший вместе с кем-л.
4) давать то же указание, подтверждать(ἐὰν καὴ ἥ Πυθία συναναιρῇ Plat.)
-
6 παρασκευαζω
(ион. 3 л. pl. ppf. pass. παρεσκευάδατο = παρεσκευασμένοι ἦσαν) чаще med.1) приготовлять, готовить(δεῖπνον Her., NT.)
; med. готовиться(εἴς и πρός τι Xen., Thuc. etc.)
αἱ τράπεζαι παρεσκευασμέναι Arph. — накрытые столы2) заготовлять, запасать(νηῒ οἶνον καὴ ἄλφιτα Thuc.)
3) снаряжать(στρατείαν Thuc.)
ἀκινάκην πάλαι παρεσκευασμένος Xen. — заранее вооружившись кинжалом4) подготовлять, устраивать, доставлять, обеспечивать(δόξαν, εὐδαιμονίαν, med. τὸν βίον μηδὲν δεῖσθαί τινος Plat.)
5) настраивать, делать(τινὰ εὐσεβέστερον Xen.; τινὰ εὐθαρσῆ Polyb.)
π. ὅπως ὡς βέλτισται ἔσονται αἱ ψυχαί Plat. — как можно больше совершенствовать душевные качества;π. τινὰ ἐπί τινα Isae. — настраивать кого-л. против кого-л.;π. τινὴ δικαστήριον Lys. — (тенденциозно) подбирать для кого-л. состав судей -
7 περιαπτω
дор. περάπτω1) обвязывать, привязывать(τί τινι Pind., Arst., Plut. и πρός τι Arst.)
; med. надевать на себя (sc. χρυσὸν καὴ ἄργυρον Plat.)2) навлекать(ὄνειδός τινι Lys.; αἰσχύνην τῇ πόλει Plat.)
π. ἀνελευθερίαν (sc. αὐτῷ) Xen. — стяжать себе репутацию неблагородного человека3) доставлять4) придавать(σχῆμά τινι Arst.)
-
8 συναναιρεω
(fut. συναναιρήσω, aor. 2 συνανεῖλον; pf. pass. συνανῄρημαι)1) одновременно уничтожатьσ. τινά τινι Polyb. — уничтожать кого-л. вместе с кем-л.;
ἅμα τινὴ συνανῃρηκέναι τι Polyb. — упразднить что-л. одновременно с чем-л.;ταῖς γένεσι τὰ εἴδη συναναιρεῖται Arst. — вместе с родами упраздняются и виды2) совершенно разрушать(τέν εὐδαιμονίαν Isocr.)
τὰ τῶν Ἀθηναίων ταχὺ ξυναναιρεθήσεσθαι Thuc. — (хиосцы полагали), что афинская держава скоро рухнет3) одновременно убивать, губитьσυναναιρεθείς τινι Plut. — погибший вместе с кем-л.
4) давать то же указание, подтверждать(ἐὰν καὴ ἥ Πυθία συναναιρῇ Plat.)
-
9 φορος
I.2[φέρω] несущий, влекущий, споспешествующий, попутный(ἄνεμος Polyb., Diod.; πνεῦμα Plut.)
φ. κάτω Arst. — тянущий вниз;φ. πρὸς ἀρετέν καὴ πρὸς εὐδαιμονίαν Plut. — ведущий к добродетели и к счастьюII.ὅ [φέρω]τοὺς φόρους τάττειν Isocr., Aeschin., Dem. — устанавливать налоги;
φόρον τάξασθαι Her. — наложить на себя, т.е. предложить дань2) уплата, платежδοῦναι χίλια τάλαντα κατὰ φόρους ἐν ἔτεσι δέκα Polyb. — уплатить тысячу талантов в рассрочку в течение десяти лет
3) произведение, плод(φόροι γᾶς Aesch.)
См. также в других словарях:
εὐδαιμονίαν — εὐδαιμονίᾱν , εὐδαιμονία prosperity fem acc sg (attic doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
благооумиѥ — БЛАГООУМИ|Ѥ (11), ˫А с. 1.Благоразумие, благонравие: и премдр(с)ть мо˫а въстависѩ въ мнѣ... и не ѡ(т)лѣпихъ ср(д)ца своѥго ѡ(т) всѩкого бл҃гооумь˫а. (ἀπὸ... εὐφροσύνης!) ГА XIII XIV, 95б; не хытростью порабощеваимъ. не бл҃гооумьемь собiмъ.… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
GRAECIA Magna — reg. Italiae ad oram sinûs Scylacei ac Tarentini, inter Brutios ad Mer. et Salentinos ad Bor. in longum extensa: cuius pars nunc in Calabria ulteriore, pars vero Maior in citeriore continetur. Eius mem. Ovid. Fast. l. 4. v. 64. Itala nam tellus… … Hofmann J. Lexicon universale
SARDINIA — insul. et regnum in mari Ligustico, a variis habitata populis, tandem a Poenis occupata est, quibus tamen illam Romani eripuerunt. A Saracenis postmodum capta, inde a Pipino eiectis, A. C. 809. diu Pisanis et Genuensibus contentionis argumentum… … Hofmann J. Lexicon universale
επαναλαμβάνω — και επαναλαβαίνω (Α ἐπαναλαμβάνω, Μ και ἐπαναλαβαίνω) 1. λέω ή κάνω κάτι για μια ακόμη φορά («τό επανέλαβα τρεις φορές ώσπου να τό καταλάβει») 2. λέω ή κάνω αυτό που είπε ή έκανε κάποιος άλλος, ξαναλέω, ξανακάνω νεοελλ. διαβάζω πολλές φορές ένα… … Dictionary of Greek
μονόχρονος — μονόχρονος, ον (Α) 1. αυτός που αποτελείται από έναν μόνο προσωδιακό χρόνο 2. αυτός που έχει μία μόνο ποσότητα, δηλ. που αποτελείται από μία βραχεία συλλαβή 3. εφήμερος, προσωρινός, πρόσκαιρος («τὴν εὐδαιμονίαν βεβλῆσθαι καὶ μονόχρονον αὐτὴν… … Dictionary of Greek
πολυτέλεια — η, ΝΑ [πολυτελής] 1. το να ζει κανείς ξοδεύοντας πολλά χρήματα, πολυδάπανα («τὴν εὐδαιμονίαν οἰομένῳ τρυφὴν καὶ πολυτέλειαν εἶναι», Ξεν.) 2. ο πλούτος τής εμφάνισης, η μεγαλοπρέπεια, το λούσο νεοελλ. 1. (οικον.) η χρήση αντικειμένων και η δαπάνη… … Dictionary of Greek
προξενώ — προξενῶ, έω, ΝΜΑ [πρόξενος] προκαλώ κάτι, γίνομαι αίτιος να γίνει κάτι (α. «ξίφος έξω από τη θήκη / πλέον ανδρείαν σού προξενεί», Σολωμ. β. «ταύτην σοι τὴν εὐδαιμονίαν προξενοῡμεν», ΚΔ γ. «οἱ ταύτην Καίσαρι τὴν τιμὴν προξενοῡντες», Πλούτ.) μσν.… … Dictionary of Greek
συναναιρώ — έω, Α 1. σηκώνω κάποιον με τη βοήθεια άλλου 2. φονεύω κάποιον μαζί με άλλον ή καταστρέφω κάτι μαζί με κάτι άλλο 3. καταστρέφω εντελώς («τὴν ὑπάρχουσαν εὐδαιμονίαν συνανεῑλες», Iσοκρ.) 4. (το παθ.) συναναιρούμαι, έομαι καταστρέφομαι συγχρόνως ή… … Dictionary of Greek
τριπόθητος — η, ο / τριπόθητος, ον, ΝΜΑ, και τρισπόθητος ΝΜ, και δωρ. τ. τριπόθατος, ον, Α πάρα πολύ ποθητός (α. «τρισπόθητη λευτεριά» β. «θνάσκεις, ὦ τριπόθατε, πόθος δέ μοι ὡς ὄναρ ἔπτα», Βίων γ. «τὴν τριπόθητον εὐδαιμονίαν κτησάμενος», Λουκιαν.) μσν. 1.… … Dictionary of Greek
υπεράγω — ΜΑ [ἄγω] μσν. ξεπερνώ, προηγούμαι στα χρόνια («ἔτεσιν ὑπεράγων», Ευσ.) αρχ. 1. εξυψώνω, ανυψώνω («τὴν ἠγεμονίαν εἰς εὐδαιμονίαν ἄκραν ὑπερήγαγε...», Πολ.) 2. υπερέχω, υπερτερώ («τὰ ξενικὰ... τῶν μισθοφορούντων εἰκὸς ὑπεράγειν καὶ διαφέρειν», Διόδ … Dictionary of Greek