-
41 дотащить
сов.( bir yere kadar) (sürükleyerek) götürmek; getirmek -
42 заведомо
açıkça* * *заве́домо неве́рные све́дения — açıkça yanlış bilgiler
дава́ть заве́домо ло́жные свиде́тельские показа́ния — bile bile yalan yere tanıklık yapmak
-
43 закатывать
yuvarlamak* * *I несов.; сов. - закати́ть1) yuvarlamak; (yuvarlayarak) bir yere sokmak2) разг.зака́тывать пир — mükellef bir ziyafet çekmek
II несов.; сов. - заката́тьзакати́ть пощёчину — bir şamar aşketmek
зака́тывать что-л. в полоте́нце — bir şeyi havlu ile birlikte dürmek
2) sıvamakзака́тывать рукава́ — kollarını sıvamak
-
44 земля
dünya,yer; kara,toprak; ülke* * *ж1) ( с прописной буквы - планета) Dünya, Yerразгова́ривать с Землёй — yer yüzü ile konuşmak
2) ( суша) kara, toprak (-ğı)сойти́ на зе́млю — karaya / toprağa ayak basmak
3) ( почва) toprak (-ğı)плодоро́дная земля́ — verimli toprak
4) ( поверхность почвы) yerлечь на зе́млю — yere uzanmak
5) (страна, владения) ülke, toprak (-ğı)чужи́е зе́мли — yabancı ülkeler
6) ( административно-территориальная единица в ФРГ) eyalet••они́ - не́бо и земля́ — aralarında karlı dağlar var
сло́вно из / из-под земли́ вы́расти — yerden bitercesine çıkagelmek
-
45 кое-куда
bazı yerlere; bir yere -
46 колода
I жkütük (-ğü)коло́да для ру́бки мя́са — et kütüğü
водопо́йная коло́да — yalak (-ğı)
••II ж, карт.он ру́хнул как коло́да — bir kalıp gibi yere düştü
взять ка́рту из коло́ды — kağıt çekmek
коло́да в 52 ка́рты — 52'lik deste
-
47 круг
çevre* * *м1) daireначерти́ть круг на земле́ — yere bir daire çizmek
опи́сывать круги́ в во́здухе — havada daire(ler) çizmek
2) врз halkaпо воде́ пошли́ круги́ — su halka halka dalgalandı:
круг колбасы́ — bir kangal sucuk
круг сы́ру — bir teker peynir
спаса́тельный круг — can simidi
гонча́рный круг — çömlekçi çarkı
3) alanкруг де́ятельности — faaliyet alanı
э́то не вхо́дит в круг его́ обя́занностей — bu onun görevleri dışındadır
4) listeкруг рассма́триваемых вопро́сов — ele alınan sorunların listesi
ограни́ченный круг вопро́сов — sınırlı sayıdaki sorunlar
5) спорт. tur; döngüсоверши́ть круг почёта — şeref turu yapmak
ма́тчи / встре́чи пе́рвого кру́га — ilk yarı maçları
6) çevreлитерату́рные круги́ — edebiyat çevreleri
в кругу́ семьи́ — aile içinde
••большо́й круг кровообраще́ния — büyük dolaşım
у меня́ голова́ кру́гом идёт от всего́ э́того — bunlardan başım / zihnim allak bullak oldu
у неё бы́ли круги́ под глаза́ми — gözlerinin altı morarmıştı
-
48 куда
нареч.1) вопр. относ. nereyeкуда́ э́то ты (направля́ешься)? — nereye böyle?
куда́ он ра́нен? — neresinden yaralıdır?
вам куда́ (ну́жно попа́сть)? — nereyi arıyorsunuz?
там, куда́ мы пое́дем... — gideceğimiz yerde
куда́ б ты ни пое́хал — nereye gidersen git, her nereye gitsen
2) неопр., разг. bir yere3) вопр., разг. (к чему, зачем) ne diyeкуда́ нам торопи́ться? — ne diye acele edilim?
куда́ ты спеши́шь / торо́пишься? — acelen ne?
куда́ мне сто́лько де́нег? — ne yapayım bu kadar parayı?
4) → частица, разг. ( гораздо) çok dahaкуда́ ле́гче — çok daha kolay
5) в соч., → частица, прост.куда́ там! (невозможно) — mümkünü yok!
куда́ уж тебе́ с ним тяга́ться! — onunla boy ölçüşmek ne haddine senin!
куда́ он то́лько не обраща́лся — başvurmadığı yer / kapı kalmadı, kırk kapının ipini çekti
••будь он молодо́й, ещё куда́ ни шло — genç olsa yine neyse
па́рень хоть куда́ — kıyak bir çocuk
вот куда́ веду́т таки́е оши́бки — böylesi hataların insanı götüreceği yer işte budur
-
49 куда-либо
-
50 куда-то
-
51 ложиться
yatmak,uzanmak* * *несов.; сов. - лечь, врзyatmak; uzanmakложи́ться на зе́млю — yere yatmak / uzanmak
ложи́ться в больни́цу — разг. hastaneye yatmak
ложи́ться спать — yatağa girmek, yatmak
посе́вы легли́ — ekinler yattı
су́дно легло́ на ле́вый борт — gemi sola yattı
кора́бль лёг на но́вый курс — разг., мор. gemi rota değiştirdi
••на мо́ре лёг тума́н — denize sis çöktü
зима́ легла́ ра́но — kış erken girdi
отве́тственность ля́жет на тебя́ — sorumlusu sen olacaksın
э́то бре́мя легло́ на него́ — bu yük onun sırtına bindi
-
52 лопатка
kürekkemiği* * *ж, анат.••положи́ть кого-л. на о́бе лопа́тки тж. перен. — birinin sırtını yere getirmek
бежа́ть во все лопа́тки — ardından sapan taşı yetişememek
-
53 место
yer* * *с1) врз yerме́сто и вре́мя — zaman ve mekan
ме́сто происше́ствия — olay yeri
ме́сто рожде́ния — doğum yeri; doğduğu yer ( графа анкеты)
отвести́ ме́сто для строи́тельства — inşaat için yer ayırmak
в гости́нице мест не́ было — otelde boş yer yoktu
кого́ назна́чили на э́то ме́сто? — bu yere kim atandı?
зал на ты́сячу мест — bin kişilik salon
я́сли на сто мест — yüz kapasiteli kreş
получи́ть де́сять мест в парла́менте — parlamentoda on üyelik / temsilcilik kazanmak; on milletvekili çıkarmak
ме́ста́ здесь все равни́нные — buralar hep düzlük
истори́ческие ме́ста́ — tarihsel yerler
в на́ших ме́ста́х — bizim memlekette
2) (отрывок книги и т. п.) parça; yer; pasaj3) (места́) мн. ( периферия) taşra örgütleriделега́ты с мест — taşra delegeleri
4) (занимаемое кем-л. положение) yer; mevki; sıra; dereceзаня́ть пе́рвое ме́сто — спорт. birinci gelmek / olmak; birinciliği almak / kazanmak
они́ раздели́ли пе́рвые два ме́ста — спорт. ilk iki sırayı / dereceyi paylaştılar
5) ( отдельный предмет багажа) parçaско́лько у вас мест? — eşyanız kaç parça?
••де́тское ме́сто — анат. etene
твоё ме́сто в теа́тре — senin yerin tiyatro
здесь не ме́сто для игры́ — burası oynamanın yeri değil
нашёл ме́сто игра́ть! — tam da bulmuşsun oynayacak yeri!
к ме́сту сказа́ть — yerinde söylemek
расста́вь кни́ги по ме́ста́м — kitapları yerli yerine koy
(все) по ме́ста́м! — herkes (yerli) yerine!
стой, ни с ме́ста! — dur, davranma!
дела́ ни с ме́ста — işler yerinde sayıp duruyor
знать своё ме́сто — haddini bilmek
поста́вить кого-л. на (своё) ме́сто — birine haddini bildirmek
будь я на ва́шем ме́сте... — ben sizin yerinizde olsam / olsaydım...
не находи́ть себе́ ме́ста — dokuz doğurmak
э́тому не должно́ быть ме́ста — buna yer verilemez
еди́нство вре́мени и ме́ста — zaman mekan birliği
-
54 наездом
в соч.быва́ть где-л. нае́здом — bir yere, geçerken uğramak
-
55 назначение
tayin* * *с1) bağlamaназначе́ние зарпла́ты — maaş bağlama
да́та / вре́мя назначе́ния пе́нсии — emekli maaşının bağlanış tarihi
2) alama; tayin; getirmeполучи́ть но́вое назначе́ние — yeni bir görev almak
3) görevотвеча́ть своему́ назначе́нию — görevine uygun olmak
испо́льзовать что-л. по назначе́нию — güdülen amaca uygun alarak kullanmak; görevine göre kullanmak
испо́льзовать не по назначе́нию — amaç dışı kullanmak
строи́тельство зда́ний социа́льного назначе́ния — sosyal amaçlı binalar yapılması
••ме́сто назначе́ния (письма, посылки и т. п.) — varış yeri
порт назначе́ния — varış limanı
прибы́ть к ме́сту назначе́ния — görev aldığı yere varmak
-
56 налетать
baskın yapmak* * *I несов.; сов. - налете́ть2) (наскакивать, сталкиваться) birine, bir şeye çarpmak; bir şeye bindirmek (тк. о средствах транспорта)3) ( слетаться) üşüşmek; çöküşmekна мёд налете́ли му́хи — bala sinek üşüştü
на по́ле налете́ло мно́го воро́н — tarlaya çok karga üşüştü / çöküştü
4) ( оседать - о пыли) konmak5) перен., разг. (обрушиваться на кого-л. с обвинениями и т. п.) birine (şiddetle) çatmakII сов.он налета́л ты́сячу часо́в — bin saat uçuş yaptı
-
57 наповал
в соч.уби́ть кого-л. напова́л — vurup yere sermek
-
58 незаслуженно
-
59 несправедливо
adaletsizce; haksız yere (неправильно, незаконно)ты поступи́л несправедли́во — haksizlik ettin / yaptın
-
60 низко
1) в соч.самолёт пролете́л ни́зко — uçak alçaktan geçti
э́тот кварта́л располо́жен ни́зко — bu mahalle ingin bir yerdedir
2) → сказ. alçak düzeydeокно́ ни́зко от земли́ — pencere yere yakındır
3) ( подло) alçakça
См. также в других словарях:
Yere — Yere, Fluß, so v.w. Yare … Pierer's Universal-Lexikon
yere — tu·yere; yere; liv·yere; … English syllables
yère — bru·yère; gru·yère; … English syllables
Yère — ière, yère nf aire de battage Aude … Glossaire des noms topographiques en France
yere çalmak — yere atmak, yere fırlatmak Yakalayıp radyoyu yere çalasım geldi. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
yere yığılmak — yere düşmek Bu kadar insanın, bu kadar alçağın gözü önünde yere yığılmak istemiyordu. O. Pamuk … Çağatay Osmanlı Sözlük
yere doğrulum — is., bit. b. Yere yönelim … Çağatay Osmanlı Sözlük
yere yönelim — is., bit. b. Bitkilerde kök ve sapların, yer çekimi etkisi ile belli bir doğrultu almaları özelliği, yere doğrulum, jeotropizma … Çağatay Osmanlı Sözlük
yere geçmek — çok utanmak Hakkı Celis utancından yere geçiyordu. Y. K. Karaosmanoğlu … Çağatay Osmanlı Sözlük
yere göğe koymamak — nasıl ağırlayacağını, nasıl memnun edeceğini bilmemek, çok önem vermek Bunun için Necla ile Ayşe onu yere göğe koymuyor enişte diye pervane gibi etrafında dönüyorlar. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
yere sağlam basmak — titiz ve dikkatli davranmak Uyanıklar, elbette yere sağlam basarlar. Çevreyi hesaba katarlar. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük