-
21 докладывать
rapor etmek; eklemek* * *Irapor etmek / vermek; tekmil etmek / vermek воен.; bilgi vermek ( информировать)IIего́ жена́ доложи́ла об э́том всем сосе́дям — разг. onun karısı olayı bütün komşularına rapor etmiş
( добавлять) eklemek; daha (da) koymak -
22 дорожить
değer vermek,değerli bulmak* * *değer / kıymet vermek; değerli bulmakдорожи́ть чьим-л. мне́нием — fikrine değer vermek
не дорожи́ть свои́м вре́менем — vaktini boş geçirmek
-
23 доставлять
ulaştırmak,teslim etmek,dağıtmak* * *несов.; сов. - доста́вить1) ulaştırmak; teslim etmek; dağıtmakдоставля́ть пи́сьма и газе́ты — mektup ve gazete dağıtmak
он доста́вил вам письмо́? — mektubu size teslim etti mi?
доставля́ть гру́зы морски́м путём — yükleri deniz yoluyla ulaştırmak
тебя́ доста́вят туда́ на маши́не — seni oraya arabayla götürecekler
2) vermekдоставля́ть ра́дость и весе́лье — sevinç ve neşe vermek
доставля́ть огорче́ние — üzüntü vermek
доставля́ть беспоко́йство кому-л. — birini tedirgin etmek
фильм доста́вил нам большо́е удово́льствие — film bize büyük bir zevk verdi
-
24 закалять
su vermek; dayanıklı kılmak* * *несов.; сов. - закали́ть1) su vermekзакаля́ть сталь — çeliğe su vermek
2) перен. dayanıklı kılmak; çelikleştirmekзакалённый в кла́ссовой борьбе́ — sınıf mücadelesinde çelikleşmiş
спорт закаля́ет (челове́ка) — spor yapmak insanı daha sağlıklı kılar
тру́дности закали́ли его́ — yendiği güçlükler onu çelikleştirmişti
-
25 командовать
komut vermek* * *1) komut / komanda vermek2) разг. (приказывать, сделать что-л.) emir vermek3) (чем-л.) komut / kumanda etmek; komutanlık yapmakкома́ндовать полко́м — alay komutanlığı yapmak
4) разг. buyurmakмать не люби́ла кома́ндовать — annem buyurmaktan hoşlanmazdı
над ним кома́ндует жена́ — sakalı karısının elindedir
-
26 наводить
1) (оружие, приборы) doğrultmak; tevcih etmekнаводи́ть самолёт на цель — uçağı hedefe yöneltmek
наводи́ть на ре́зкость — фото netlik ayarı yapmak
2) перен. vermek; salmakнаводи́ть тоску́ на кого-л. — birine kasvet vermek
наводи́ть страх / у́жас на кого-л. — birine korku / dehşet salmak / saçmak
3) перен. uyandırmakнавести́ кого-л. на размышле́ния о чём-л. — birine bir şeyi düşündürmek
э́то навело́ его́ на подозре́ние — bu onda şüphe uyandırdı
4) в соч.наводи́ть вре́менный мост — eğreti köprü kurmak
••наводи́ть мосты́ — köprüler kurmak
наводи́ть поря́док — düzene koymak / sokmak; düzen vermek; derleyip toplamak / toparlamak ( в помещении); kamu düzenini sağlamak ( общественный)
навести́ красоту́ (подкраситься) — разг. makyajını tazelemek
-
27 надавать
сов., разг.надава́ть пода́рков кому-л. — birçok hediyeler vermek
надава́ть сове́тов кому-л. — birçok tavsiyeler vermek; birçok tavsiyede bulunmak
-
28 передавать
несов.; сов. - переда́ть1) vermek; teslim etmek; iletmekпереда́й мне, пожа́луйста, соль — lütfen şu tuzluğu verir misin?
прочита́й э́то и переда́й други́м — oku ve (başkalarına) okut
да́нное сло́во не передаёт э́того отте́нка — bu kelime bu inceliği veremiyor
он переда́л премье́р-мини́стру посла́ние президе́нта — başbakana cumhurbaşkanının mesajını iletti
2) (предоставлять, отдавать в распоряжение) devretmek, aktarmakпереда́ть власть кому-л. — iktidarı birine devretmek / aktarmak
передава́ть кому-л. свои́ полномо́чия — yetkisini birine devretmek / aktarmak
передава́ть кого-л. в ру́ки правосу́дия — adalete teslim etmek
он переда́л кома́ндование своему́ замести́телю — kumandayı vekiline bıraktı
передаём сло́во Петро́ву — sözü Petrov'a bırakıyoruz
переда́ть кому-л. свое пра́во на... — hakkını devretmek
3) (знания, навыки и т. п.) aktarmak4) ( сообщать) haber vermek, bildirmek; söylemek; anlatmak ( рассказывать)не могу́ переда́ть, как я смути́лся — nasıl bozulduğumu anlatamam
переда́й ма́тери, что я здоро́в — anneme iyi olduğumu söyle
передава́й ему́ приве́т — ona selam söyle
передава́й ему́ приве́т от меня́ — ona selamımı söyle
он передава́л тебе́ приве́т — sana selamı var
как передает аге́нтство,... — ajansın haber verdiğine / bildirdiğine göre...
пе́реданное аге́нтством сообще́ние — ajansın verdiği haber
а́втор суме́л переда́ть действи́тельность свое́й эпо́хи / своего́ вре́мени — yazar, çağının gerçekliğini verebildi
передава́ть конце́рт по ра́дио — konseri radyodan yayınlamak
5) ( на рассмотрение) havale etmekде́ло пе́редано арби́тру — dava hakeme havale edildi
6) (по радио и т. п.) yayınlamak7) (болезнь, инфекцию) geçirmek, bulaştırmak, yaymak8) разг. ( переплачивать) fazla vermek / ödemek -
29 подкармливать
несов.; сов. - подкорми́ть1) разг. ek besin vermek, fazlaca yedirmek; ek yem vermek (животных, птицу)2) с.-х. ek gübre vermek, beslemekподка́рмливать зе́млю и́звестью — toprağı kireçle beslemek
-
30 покончить
сов.1) bitirmek, tamamlamakпоко́нчить с дела́ми — işlerini tamamlamak
2) ( прекратить) (bir) son vermek; gidermek; ortadan kaldırmakс таки́м положе́нием сле́дует реши́тельно поко́нчить — bu duruma kesinlikle bir son verilmeli
поко́нчить с кем-л. — birinin işini bitirmek, hesabını görmek
поко́нчить с враждо́й — düşmanlığa son vermek
с э́тим поко́нчено — tamam, vesselâm
••поко́нчить с собо́й — canına kıymak, intihar etmek, hayatına son vermek
у меня́ с ним всё поко́нчено — onunla alış-verişi kestim / kesmiş bulunuyorum
-
31 порядок
м1) düzenнавести́ поря́док в ко́мнате — odaya düzen vermek, odaya derleyip toplamak
в ко́мнате не́ было поря́дка — odada çekidüzen kalmamıştı
привести́ себя́ в поря́док (оправиться) — kendine çekidüzen vermek
привести́ в поря́док во́лосы / причёску — saçına çekidüzen vermek
2) ( строй) düzenпопы́тки восстанови́ть колониа́льные поря́дки — sömürge düzenini yeniden kurma girişimleri
созда́ть но́вый междунаро́дный экономи́ческий поря́док — yeni bir uluslararası ekonomik düzen kurmak
3) (обычай, обыкновение) adet, düzenпо заведённому поря́дку — kurulu düzene uyarak / uyularak
4) ( последовательность) sıraпоря́док слов в предложе́нии — грам. kelime düzeni
счита́ть в обра́тном поря́дке — sayıları ters saymak
расположи́ть что-л. по поря́дку — sıraya koymak
поря́док движе́ния (на ма́рше) — yürüyüş sırası
5) (способ, метод) usul (- slü), yol, düzenпоря́док вы́дачи виз — vize ita usulü
поря́док сбо́ра чле́нских взно́сов — aidat tahsil düzeni
я э́то говорю не в поря́дке кри́тики — bunu tenkit bakında söylemiyorum
в суде́бном поря́дке — mahkeme yoluyla
в односторо́ннем поря́дке — tek yanlı olarak
6) (свойство, качество) türявле́ния одного́ поря́дка — aynı türden olgular
ассигнова́ние поря́дка ста миллио́нов рубле́й — разг. yaklaşık yüz milyon rublelik tahsisat
7) (построение, строй) düzen, nizamприня́ть боево́й поря́док — savaş düzenine girmek
••всё в поря́дке — herşey yolunda
у маши́ны мото́р не в поря́дке — arabanın motoru işlemiyor / arızalıdır
для поря́дка — adet yerini bulsun diye
поря́док дня — gündem
-
32 предоставлять
предоставля́ть кому-л. о́тпуск — izin vermek
предоставля́ть кому-л. бо́льшие права́ — daha geniş haklar tanımak
предоставля́ть зе́млю малоземе́льным крестья́нам — az topraklı köylülere toprak vermek / sağlamak
предоставля́ть кому-л. дополни́тельные льго́ты — ek kolaylıklar sağlamak
в его́ распоряже́ние предоста́влена маши́на — emrine bir araba verildi
така́я возмо́жность ему́ предоста́влена — kendisine bu olanak sağlanmıştır
2) bırakmakпредоста́вьте э́то де́ло мне — bu işi bana bırakın
предоста́вим сло́во самому́ а́втору — sözü yazarın kendisine bırakalım
••предоста́вить кого-л. самому́ себе́ — kendi haline bırakmak
-
33 придавать
несов.; сов. - прида́ть, врзvermek; katmak; kazandırmakпри́данная артилле́рия — воен. emre verilen / verilmiş topçu
придава́ть вкус чему-л. — tat vermek
э́то придаёт нам си́лы — bu bizlere güç katacak / verecek / kazandıracak
прида́ть тео́рии логи́ческую после́довательность — teoriyi mantıki bir tutarlığa kavuşturmak
прида́ть обуче́нию воспита́тельный хара́ктер — öğretime eğitici bir karakter kazandırmak
он не прида́л э́тому никако́го значе́ния — buna hiç önem vermedi
придава́ть лицу́ стро́гое выраже́ние — yüzüne seri bir ifade vermek
э́тот препара́т придаёт ко́же мя́гкость — bu müstahzar cilde yumuşaklık verir / sağlar
карти́ны прида́ли ко́мнате краси́вый вид — tablolar odaya güzel görünüm kazandırdı
коло́нны не прида́ли за́лу красоты́ — sütunlar salona güzellik vermedi / katmadı
-
34 уплачивать
ödemek; parasını vermek* * *несов.; сов. - уплати́тьödemek; parasını vermekуплати́ть по счёту — hesabı ödemek
уплати́ть носи́льщику — hamal parasını vermek
-
35 уходить
ayrılmak,gitmek; çekilmek; kaçınmak; geçip gitmek; ilerlemek,ileri olmak; taşmak* * *несов.; сов. - уйти́1) gitmek; ayrılmak; çekilmekкогда́ он ушёл? — saat kaçta gitti?
он ушёл в свою́ ко́мнату — odasına çekildi
он ушёл из до́ма и бо́льше не верну́лся — evden ayrıldı, bir daha da dönmedi
из коло́дца ушла́ вода́ — kuyunun suyu çekildi
вода́ бы́стро ушла́ в песо́к — su hızla kuma / kumlara çekildi
из ло́пнувшей трубы́ ухо́дит вода́ — çatlak borudan su kaçıyor
когда́ мы пришли́, по́езд уже́ ушёл — geldiğimiz zaman tren kalkmıştı
уйти́ в мо́ре — denize açılmak
мяч ушёл за бокову́ю ли́нию — top taça çıktı
ферзь ушёл на (по́ле) е2 — vezir e2 karesine / evine kaçtı
уходи́ть в защи́ту — спорт. müdafaaya / defansa çekilmek
уходи́ть за ковёр (о борце) — minder dışına kaçmak
2) тж. перен. kaçmak, kaçınmak; sıyrılmakуйти́ от сле́жки — takipten kaçmak
уходи́ть от защи́ты — спорт. müdafaadan sıyrılmak
кома́нде не удало́сь уходи́ть от пораже́ния — takım yenilmekten kurtulamadı
он ухо́дит от отве́та на мои́ вопро́сы — sorduğum suallerden kaçıyor
уходи́ть от отве́тственности — sorumluluğun altından sıyrılmak
уйти́ из-под контро́ля со стороны́ парла́мента — parlamento denetiminden sıyrılmak
от э́той и́стины никуда́ не уйдёшь — bu gerçekten kaçamazsın
жена́ ушла́ от него́ — karısı kaçtı / ondan ayrıldı
3) ayrılmak; çekilmek; gitmekуйти́ из литерату́ры — edebiyat alanından çekilmek
уйти́ с истори́ческой аре́ны — tarih sahnesinden çekilmek
уйти́ в отста́вку (о военном) — emekliye ayrılmak
уйти́ с вое́нной слу́жбы — askerlikten ayrılmak
уйти́ с рабо́ты — işten ayrılmak
уйти́ в о́тпуск — izne gitmek
ушел (с рабо́ты) и э́тот специали́ст — bu uzman da gitti
уйти́ со съе́зда (в знак протеста) — kongreyi terketmek
4) geçip gitmekвре́мя ещё не ушло́ — vakit var daha
го́ды ухо́дят (о возрасте человека) — yıllar geçip gidiyor
5) gitmek; almakкуда́ ушло́ сто́лько де́нег? — bunca para nereye gitti?
на э́то де́ло ухо́дит мно́го вре́мени — bu iş çok zaman alır
на пальто́ сто́лько тка́ни не уйдёт — paltoya bu kadar kumaş gitmez
6) ilerlemek, ileri olmakчасы́ ушли́ вперёд — saat ilerlemiş / ileridir
7) разг. taşmakмолоко́ ушло́ — süt taştı
8) перен. kendini... vermekуйти́ в нау́ку́ — kendini bilime vermek
с голово́й уйти́ в рабо́ту — işe dalmak, kendini işe vermek
••уйти́ в оборо́ну — savunmaya çekilmek
тж.
перен. уйти́ в себя́ — içine kapanmakуйти́ из жи́зни — hayattan ayrılmak
уходя́щий класс — göçüp giden sınıf
уше́дший от нас... (о покойном) — aramızdan ayrılan...
исто́рия э́того го́рода ухо́дит в глубо́кое про́шлое — bu kentin tarihi çok eskiye gider / iner
-
36 ценить
değer biçmek; değer vermek* * *1) değer biçmekво что они́ це́нят э́ту карти́ну? — bu tabloya ne değer biçerler?
2) değer vermek, kıymetini / kadrini bilmekцени́ть свою́ свобо́ду — özgürlüğüne değer vermek
ско́лько ни стара́йся, всё равно́ не це́нят — ne kadar çabalasan çabala kıymetin bilinmez
он о́чень це́нит вас — size çok büyük değer verir
так цени́ же э́то! — onun kadrini bilsene ya!
-
37 аванс
avans* * *мполучи́ть ава́нс — avans almak
вы́дать ава́нс в счёт зарпла́ты — maaşına mahsuben avans vermek
••де́лать ава́нсы кому-л. — avans vermek
-
38 активизировать
несов., сов.активизи́ровать рабо́ту — çalışmalarını aktifleştirmek; çalışmalara hız vermek
-
39 баллотировать
oylamak,oy vermek* * *oylamak, oy vermek -
40 баловать
şımartmak,yüz vermek* * *şımartmak; yüz vermek ( потворствовать); bir dediğini iki etmemek ( исполнять все прихоти)••он не балу́ет нас свои́м внима́нием — bize pek iltifat etmiyor
См. также в других словарях:
vermek — i, e, ir 1) Üzerinde, elinde veya yakınında olan bir şeyi birisine eriştirmek, iletmek Okumadığım zaman tavukların bahçesindeyim, yemlerini ben veririm. Ö. Seyfettin 2) Bırakmak veya bağışlamak Hırsımdan bazılarına bedava verdim, alın götürün,… … Çağatay Osmanlı Sözlük
güvence vermek — 1) bir anlaşmada taraflardan biriyle ilgili olarak sorumluluğu yüklenmek, inanca vermek, teminat vermek, garanti vermek 2) bir sorumluluk karşılığı olarak para vb. ortaya koymak, inanca vermek, teminat vermek, garanti vermek … Çağatay Osmanlı Sözlük
güvenmelik vermek — bir kimseye pazarlığında anlaşılmış bir paranın küçük bir bölümünü önceden vermek, kapora vermek … Çağatay Osmanlı Sözlük
karşılık vermek — 1) küçük büyüğüne karşı gelmek 2) cevap vermek, yanıt vermek Haşarı oğlan bu ağzı bozuk kadına şöyle karşılık veriyordu. O. C. Kaygılı … Çağatay Osmanlı Sözlük
döl vermek — 1) yavru vermek, üremek 2) ürün vermek … Çağatay Osmanlı Sözlük
kiraya vermek — kira karşılığında vermek, icara vermek Buradaki evimi de kiraya vermiştim. R. H. Karay … Çağatay Osmanlı Sözlük
pay vermek — 1) hisse vermek, bölüşmede bulunan parçalardan ayırmak Batı, beynini sömürdüğü insanlara kendi uyruklarına sağladığı konfordan pay verip gönül alır. H. Taner 2) mec. küçük büyüğe karşılık vermek, saygısızca davranmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
fırsat vermek — bir işi yapmak için uygun, elverişli şartı sağlamak Bu çeşit yazılara cevap vermek hasma fırsat vermek olur. B. Felek … Çağatay Osmanlı Sözlük
yer vermek — 1) önemli saymak, saygı göstermek Etrafını zehirleye zehirleye yaşadıktan sonra hâlâ insanlar ona kendi aralarında bir yer veriyorlardı. M. Yesari 2) bir olaya yol açmak, imkân tanımak 3) önemli bir görev vermek 4) kendi yerini bir başkasına… … Çağatay Osmanlı Sözlük
yol vermek — 1) geçmesine izin vermek Hafif sağ yapıp askerî bir kamyona yol verdi. A. İlhan 2) hızını artırmak 3) işten çıkarmak, işine son vermek Mademki bu işi yapamıyorsun, o hâlde başka işimiz yok derler, bana yol verirler. O. Kemal … Çağatay Osmanlı Sözlük
semere vermek — 1. meyva vermek. 2. sonuç vermek … Osmanli Türkçesİ sözlüğü