-
1 praepediō
praepediō īvī, ītus, īre [prae+pes], to entangle, shackle, fetter: praepeditis Numidarum equis, Ta.— To hinder, embarrass, obstruct, impede: sese praedā, hamper themselves, L.: omnīs (bonas artīs) avaritia praepediebat, S.: dicere incipientem cum lacrimae praepedissent, L.: dextrae praepedit orsa tremor, O.: verba sua, i. e. stammering, Ta.: praepeditus Germanias premere, hindered from, Ta.* * *praepedire, praepedivi, praepeditus V TRANSshackle, fetter, tie by an extremity; hinder/obstruct/impede; entangle the feet -
2 pedica
pĕdĭca, ae, f. [pes], a shackle, fetter, or chain for the feet, a springe, gin, snare (cf.: compes, vinculum tendicula).I.Lit., Plaut. Poen. 3, 1, 10; Liv. 21, 36:B.tunc gruibus pedicas et retia ponere cervis,
Verg. G. 1, 307; Ov. M. 15, 473; Vulg. Jer. 5, 26:quid, si pedes pedicis coartentur?
App. Flor. p. 357, 29.—Transf., of the spider's web, Plin. 11, 24, 28, § 81.—II. -
3 ad-ligō (all-)
ad-ligō (all-) āvī, ātus, āre, to bind to, tie to: reliquos ad palum.—Esp., to bind up, bandage: volnus, L.—To fetter, shackle: adligari se patitur, Ta.—To hold fast: adligat ancora (navīs), V.— Fig., to hinder, detain, keep back: illi filium, i. e. keep at home, T.: populum... novo quaestionis genere, to hamper: palus inamabilis undā Adligat (sc. eos), keeps imprisoned, V.—To bind, oblige, lay under obligation: alqm beneficio: nuptiis adligatus: lex omnīs adligat: furti se adligat, convicts himself, T.—To impugn, accuse: adligatum Oppianici nomen esse. — Of words: verba certā lege versūs, by a fixed metrical form. -
4 catēna
catēna ae, f [CAT-], a chain, fetter, shackle: ferrea, Cs.: catenā vinctus, Ta.: collo inserta catena, Cu.: firma, L.: stridor tractae catenae, V. donasse catenam Laribus, i. e. to have been a slave, H.—Usu. plur: alqm vincire catenis, O.: in catenas conicere alqm, Cs.: catenas inicere alcui: alqm in catenis Romam mittere, L.: catenas alcui exsolvere, Ta.: rumpere catenas, H.—Fig., a constraint, fetter, barrier, bond: belua constricta legum sacratarum catenis: validā teneamur catenā, Tb.: mille adde catenas, clauses of obligation (in a bond), H.* * *chain; series; fetter, bond, restraint; imprisonment, captivity; (chain mail) -
5 (compēs or con-pēs, pedis)
(compēs or con-pēs, pedis) f a fetter, shackle (for the feet; usu. plur.): habendae compedes, must be worn, T.: ille ex compedibus: compedibus vincire alqm, Iu. — Sing. (only abl.): durā, H.: magnā, Iu.—Fig., fetters, bonds, bands, chains: corporis, of the physical life: compedes eas (urbes) Graeciae appellare, L.: gratā, H.: nivali, H. -
6 cōn-stringō
cōn-stringō strinxī, strictus, ere, to bind, fetter, shackle, chain: hunc pro moecho, T.: (alqm) quadrupedem, i. e. hands and feet, T.: trahere constrictos curru, H.: Tu non constringendus (as insane)?: corpora vinculis: illum laqueis: constrictus cammarus ovo, i. e. sauced, Iu.—Fig., to bind, fetter, restrain: beluam legum catenis: coniurationem horum conscientiā: fidem religione: orbem terrarum legibus.—Of discourse, to condense, compress: (sententia) aptis constricta verbis. -
7 impediō (inp-)
impediō (inp-) īvī, ītus, īre [PED-], to entangle, ensnare, shackle, hamper, hinder, hold fast: Impediunt vincula nulla pedes, O.: illis Crura, O. —To clasp, bind, encircle, embrace. narrare parantem Impedit amplexu, O.: caput myrto, H.: equos frenis, bridle, O.: clipeum informant... septenosque orbibus orbīs Impediunt, encircle, V.—To block up, make inaccessible: saxa iter impediebant, Cs.: munitionibus saltum, L.—Fig., to entangle, embarrass: impeditum in eā (re) expedivi animum meum, T.: stultitiā suā impeditus: me et se hisce nuptiis, T.: mentem dolore: sententia neu se Impediat verbis, H.—To be in the way, hinder, detain, obstruct, check, prevent, impede: omnia removentur, quae impediunt: nisi rei p. tempora impedient: de Fausto impedit tribunus, interposes a veto, Cs.: me cotidie aliud ex alio impedit: aetate et morbo impeditus: metus rem inpediebat, S.: sinistra impedita, Cs.: somno et metu inpedita fuga, S.: a re p. bene gerendā impediri: se a suo munere: a populo R. in suo iure impediri, Cs.: eloquentia Hortensi ne me dicendo impediat: alquos ad cupiendam fugam, Cs.: impeditus a tribunis ne portaret, etc., S.: ne rem agerent, bello inpediti sunt, L.: ut nullā re impedirer, quin, etc.: nec aetas impedit, quo minus, etc.: impedior religione, quo minus exponam, etc.: me ea improbare: me haec exquirere. -
8 pedica
pedica ae, f [pes], a fetter, springe, snare: iumenta velut pedicā capta in glacie, L.: gruibus pedicas ponere, V.* * *shackle, fetter; snare -
9 cateno
catenare, catenavi, catenatus V TRANSchain/bind/tie/shackle together; secure with bonds/chains/fetters -
10 compedio
compedire, compedivi, compeditus V TRANSshackle, fetter; put fetters on -
11 conpedio
conpedire, conpedivi, conpeditus V TRANSshackle, fetter; put fetters on -
12 catena
cătēna, ae, f. (once with num. distrib. as piur. tantum:I.trinis catenis vinctus,
Caes. B. G. 1, 53) [Sanscr. kat, to fall away; cf. catax].A wooden bracket, brace, etc., for holding two beams together, Cato, R. R. 18, 9; Vitr. 7, 3; Pall. 1, 3, 1.—II. A.Used as a fetter, shackle, etc.; usu. in plur. (syn. vincula):2.catenis vincire aliquem,
Plaut. Men. 1, 1, 3; Ov. M. 15, 601 al.:catenas indere alicui,
Plaut. Capt. 1, 2, 3:in catenas conicere aliquem,
Caes. B. G. 1, 47; Liv. 29, 21, 2:catenas inicere alicui,
Cic. Verr. 2, 5, 41, § 106:in catenis aliquem Romam mittere,
Liv. 29, 21, 12:in catenis aliquem per urbem ducere,
id. 45, 40, 6:eximere se ex catenis,
Plaut. Men. 1, 1, 8:rumpere catenas,
Hor. S. 2, 7, 71:catenas alicui exsolvere,
Tac. H. 3, 31 al. —In sing., Liv. 24, 34, 10; Cat. 64, 297; Verg. A. 6, 558; Hor. S. 1, 5, 65; Curt. 4, 3, 22; 7, 5, 36; Tac. A. 4, 28; 6, 14; Suet. Aug. 94; Sen. Ep. 9, 8; Plin. 34, 15, 43, § 150.—Of a chain stopping the entrance of a harbor:3.catena ferrea valde robusta,
Amm. 26, 8, 8.—Trop., a constraint, fetter, barrier, bond:B.taetra belua, constricta legum sacratarum catenis,
Cic. Sest. 7, 16:compesce animum frenis, catenā,
Hor. Ep. 1, 2, 63:validā teneamur catenā,
Tib. 4, 5, 15; 4, 1, 117:splendidiore nunc eos catenā sed multo graviore vinctos esse, quam cum, etc.,
Liv. 35, 38, 10:qui ad superiora progressus est.. laxam catenam trahit nondum liber,
Sen. Vit. Beat. 16, 3; id. Tranq. 10, 3.—A chain of gold or silver worn by women as an ornament, Plin. 33, 3, 12, § 40; Paul. Sent. 3, 6, 84.—C.A series of things connected together, a chain, series, Lucr. 6, 910 (but id. 2, 630, is a false reading for quod armis; v. Lachm.).—D.Trop.:(praecepta oratoria) in catenas ligare,
Quint. 5, 14, 32. -
13 compedio
compĕdĭo ( conp-), no perf., ĭtum, 4, v. a. [compes], to fetter, shackle (mostly anteand post-class.).I.Prop.: pedes corrigiis, Varr. ap. Non. p. 28, 9:* II.servi conpediti,
Cato, R. R. 56; Plaut. Capt. 5, 1, 24; Sen. Tranq. 10, 1; Dig. 4, 3, 7, § 7 al.—Trop.:rebus immortalibus perniciosissime compediri,
Aug. Ep. 39. -
14 compes
1.com-pēs ( conp-), pĕdis, f. (m. acc. compedem meum, Vulg. Thren. 3, 7; plur. compedes parati, Lact. Mort. Persec. c. 21), a (wooden) fetter or shackle, for the feet (usu. in plur.).I.Prop., nom. and acc.:II.jubete huic crassas conpedis inpingier,
Plaut. Capt. 3, 5, 76:ut istas conpedis Tibi adimam,
id. ib. 5, 4, 30; id. Men. 1, 1, 4; id. Pers. 2, 3, 17; Ter. Phorm. 2, 1, 19; gen. conpedium, Plaut. Pers. 3, 3, 15, abl.:conpedibus levior filius,
id. Capt. 5, 4, 28; Cato ap. Gell. 11, 18, 18; Hor. Ep. 1, 16, 77; Juv. 10, 182.—In sing. gen. compedis, Claud. in Eutr. prol. 2, 3; acc. compedem, Vulg. Thren. 3, 7; abl.:durā compede,
Tib. 1, 7, 42:validā,
id. 2, 6, 25; Hor. Epod. 4, 4; Ov. Tr. 4, 1, 5:magnā,
Juv. 11, 80 (nom. and dat. of sing. apparently not in use).—Prov.:compedes, quas ipse fecit, ipsus ut gestet faber,
Aus. Idyll. 7 fin. —Trop., fetlers, bonds, bands, chains:B.corporis,
Cic. Tusc. 1, 31, 75:ipsum Philippum compedes eas (urbes) Graeciae appellare,
Liv. 32, 37, 4:grata (of the chains of love),
Hor. C. 1, 33, 14:gratā compede vinctum aliquem puella tenet,
id. ib. 4, 11, 24:nivali compede vinctus Hebrus,
id. Ep. 1, 3, 3: aërias corpori imponere, of adverse winds, Varr. ap. Non. p. 28, 13.—And of a hinderance in gen.:has compedes, fasces inquam hos laureatos, etc.,
Cic. Att. 8, 3, 5. —As a female ornament of silver, Plin. 33, 12, 54, § 151.2.compes, i. q. compos, acc, to Prisc. 1, p. 553. -
15 conpedio
compĕdĭo ( conp-), no perf., ĭtum, 4, v. a. [compes], to fetter, shackle (mostly anteand post-class.).I.Prop.: pedes corrigiis, Varr. ap. Non. p. 28, 9:* II.servi conpediti,
Cato, R. R. 56; Plaut. Capt. 5, 1, 24; Sen. Tranq. 10, 1; Dig. 4, 3, 7, § 7 al.—Trop.:rebus immortalibus perniciosissime compediri,
Aug. Ep. 39. -
16 conpes
1.com-pēs ( conp-), pĕdis, f. (m. acc. compedem meum, Vulg. Thren. 3, 7; plur. compedes parati, Lact. Mort. Persec. c. 21), a (wooden) fetter or shackle, for the feet (usu. in plur.).I.Prop., nom. and acc.:II.jubete huic crassas conpedis inpingier,
Plaut. Capt. 3, 5, 76:ut istas conpedis Tibi adimam,
id. ib. 5, 4, 30; id. Men. 1, 1, 4; id. Pers. 2, 3, 17; Ter. Phorm. 2, 1, 19; gen. conpedium, Plaut. Pers. 3, 3, 15, abl.:conpedibus levior filius,
id. Capt. 5, 4, 28; Cato ap. Gell. 11, 18, 18; Hor. Ep. 1, 16, 77; Juv. 10, 182.—In sing. gen. compedis, Claud. in Eutr. prol. 2, 3; acc. compedem, Vulg. Thren. 3, 7; abl.:durā compede,
Tib. 1, 7, 42:validā,
id. 2, 6, 25; Hor. Epod. 4, 4; Ov. Tr. 4, 1, 5:magnā,
Juv. 11, 80 (nom. and dat. of sing. apparently not in use).—Prov.:compedes, quas ipse fecit, ipsus ut gestet faber,
Aus. Idyll. 7 fin. —Trop., fetlers, bonds, bands, chains:B.corporis,
Cic. Tusc. 1, 31, 75:ipsum Philippum compedes eas (urbes) Graeciae appellare,
Liv. 32, 37, 4:grata (of the chains of love),
Hor. C. 1, 33, 14:gratā compede vinctum aliquem puella tenet,
id. ib. 4, 11, 24:nivali compede vinctus Hebrus,
id. Ep. 1, 3, 3: aërias corpori imponere, of adverse winds, Varr. ap. Non. p. 28, 13.—And of a hinderance in gen.:has compedes, fasces inquam hos laureatos, etc.,
Cic. Att. 8, 3, 5. —As a female ornament of silver, Plin. 33, 12, 54, § 151.2.compes, i. q. compos, acc, to Prisc. 1, p. 553. -
17 impedio
impĕdĭo ( inp-), īvi or ĭi, ītum, 4 (in tmesi:I.inque peditur, inque pediri, inque peditus, etc.,
Lucr. 6, 394; 3, 484; 4, 562; 1149), v. a. [in-pes; cf. compedes; lit., to entangle the feet; hence, in gen.], to entangle, ensnare, to shackle, hamper, hinder, hold fast (cf.: praepedio, implico, illigo, irretio, illaqueo).Lit. (rare):B.impediunt teneros vincula nulla pedes,
Ov. F. 1, 410; cf.:et illis crura quoque impediit,
id. M. 12, 392:ipsus illic sese jam impedivit in plagas,
Plaut. Mil. 4, 9, 11:in qua (silva) retentis impeditus (cervus) cornibus,
Phaedr. 1, 12, 10:impedita cassibus dama,
Mart. 3, 58, 28; cf.: reti impedit Pisces, ensnares, Plaut. Truc. 1, 1, 17; Veg. Vet. 1, 10.—Transf., in gen., to clasp, encircle, embrace (mostly poet.):II.narrare parantem Impedit amplexu,
Ov. M. 2, 433:nunc decet aut viridi nitidum caput impedire myrto Aut flore,
Hor. C. 1, 4, 9:crines (vitta),
Tib. 1, 6, 67; Ov. Am. 3, 6, 56:cornua sertis,
id. M. 2, 868:remos (hederae),
id. ib. 3, 664:medium crus pellibus,
Hor. S. 1, 6, 27:equos frenis,
to bridle, Ov. F. 2, 736:ingentem clipeum informant... septenosque orbibus orbes Impediunt,
surround, encircle each other, Verg. A. 8, 447:orbes orbibus,
id. ib. 5, 585:plana novo munimenti genere (with saepire),
Curt. 6, 5; cf.:Antiochus, castris positis, munitionibus insuper saltum impediebat,
rendered difficult of access, Liv. 36, 16, 1.—Trop.A.To entangle, embarrass (class.):B.impeditum in ea (re amatoria) expedivi animum meum,
Ter. Hec. 3, 1, 17; cf.:sapientis est, cum stultitia sua impeditus sit, quoquo modo possit se expedire,
Cic. Rab. Post. 9, 24:ipse te impedies, ipse tua defensione implicabere,
id. Verr. 2, 2, 18, § 44:qui me et se hisce impedivit nuptiis,
Ter. Phorm. 2, 4, 2:dum alios servat, se impedivit interim,
Plaut. Rud. prol. 37:tot me impediunt curae,
Ter. And. 1, 5, 25:mentem dolore,
Cic. Cael. 24, 60.—Transf. (causa pro effectu), to hinder, detain, obstruct, check, prevent, impede (so most freq.; cf.: inhibeo, prohibeo, interdico, veto); constr. with acc., ab, in aliqua re, or the simple abl., ne, quin, quominus, the inf., or absol.; very rarely with dat.(α).With the simple acc.:(β).me quotidie aliud ex alio impedit: sed si me expediero, etc.,
Cic. Fam. 9, 19, 2:suis studiis sic impediuntur, ut, etc.... discendi enim studio impediti,
id. Off. 1, 9, 28; cf.:aetate et morbo impeditus,
id. Verr. 2, 3, 25, § 63: religione impediri, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 12, 3:ne forte qua re impediar atque alliger,
Cic. Att. 8, 16, 1.—With inanim:or abstr. objects: sinistra impedita,
Caes. B. G. 1, 25, 3:mea dubitatio aut impedire profectionem meam videbatur aut certe tardare,
Cic. Fam. 7, 5, 1:iter,
id. Lael. 20, 75:navigationem (Corus),
Caes. B. G. 5, 7, 3:magnas utilitates amicorum,
Cic. Lael. 20, 75:res magnas,
id. ib.; cf.:belli rationem prope jam explicatam perturbare atque impedire,
id. Prov. Cons. 14, 35 fin.: quod si corporis gravioribus morbis vitae jucunditas impeditur;quanto magis animi morbis impediri necesse est?
id. Fin. 1, 18, 59.—With ab or in aliqua re or the simple abl.:(γ).sibi non fuisse dubium, a re publica bene gerenda impediri,
Cic. Balb. 20, 47; cf.:ab delectatione omni negotiis impedimur,
id. Mur. 19, 39; so,aliquem a suo munere,
id. Rep. 5, 3:aliquem ab opere,
Plin. 10, 63, 83, § 180:aliquem a vero bonoque,
Sall. J. 30, 2:non oportere sese a populo Romano in suo jure impediri,
Caes. B. G. 1, 36, 2:quem dignitas fugā impediverat,
Tac. A. 1, 39.—With ne, quin, quominus. —With ne:(δ).id in hac disputatione de fato casus quidam, ne facerem, impedivit,
Cic. Fat. 1, 1; id. Sull. 33, 92.—With quin:ut nulla re impedirer, quin, si vellem, mihi esset integrum,
Cic. Att. 4, 2, 6; Auct. Her. 3, 1, 1.— With quominus:nec aetas impedit, quominus agri colendi studia teneamus,
Cic. de Sen. 17, 60; id. Fin. 1, 10, 33:quaerere, quae sit tanta formido, quae tot ac tantos viros impediat, quominus, etc.,
id. Rosc. Am. 2, 5; id. Fam. 3, 7, 3; 13, 5, 1; id. Att. 3, 22, 1; 13, 25, 2.—With inf.:(ε).quid est igitur, quod me impediat ea quae probabilia mihi videantur sequi, quae contra, improbare? etc.,
Cic. Off. 2, 2, 8:me impedit pudor ab aliquo haec exquirere,
id. de Or. 1, 35, 163:ne qua mora ignaros pubemque educere castris Impediat,
Verg. A. 11, 21; Ov. P. 1, 1, 21.—With dat. (in analogy to impedimento esse): novitati non impedit vetus consuetudo, is no hinderance, = obstat (cf. the context), Varr. L. L. 9, § 20 Müll.: inpediat tibi, ne, etc., Schol. Juv. 14, 49.—(ζ).Absol.:A.omnia removentur, quae obstant et impediunt,
Cic. Ac. 2, 7, 19:ut omnia quae impediant, vincat intentio,
Quint. 10, 3, 28; 12, 10, 55:de rebus ipsis utere tuo judicio—nihil enim impedio,
Cic. Off. 1, 1, 2; id. Rep. 1, 13: quem video, nisi rei publicae tempora impedient, Euporiston, id. Att. 7, 1, 7; cf. Quint. 12, 10, 55.—Hence, impĕdītus ( inp-), a, um, P. a., hindered, [p. 898] embarrassed, obstructed, encumbered, burdened, impeded.Of persons:B.neque nunc quomodo me expeditum ex impedito faciam, jam consilium placet,
Plaut. Epid. 1, 1, 87: inermos armati, impeditos expediti interficiunt, encumbered with baggage, Sisenn. ap. Non. 58, 8; cf.:impeditis hostibus propter ea quae ferebant onera,
Caes. B. G. 3, 19, 2:agmen,
Liv. 43, 23, 1:itinere impediti,
Caes. B. C. 3, 75, 3:nostri si ab illis initium transeundi (fluminis) fieret, ut impeditos aggrederentur,
i. e. embarrassed with the difficulties of crossing, id. B. G. 2, 9, 1; 1, 12, 3; 2, 10, 2;2, 23, 1 et saep.: malis domesticis impediti,
Cic. Sest. 45, 97:viden me consiliis tuis miserum impeditum esse?
Ter. And. 3, 5, 11.— Comp.: quod, si durior accidisset casus, impeditiores fore videbantur, Auct. B. Alex. 14 fin. —Of inanim. and abstr. things:hostem impedito atque iniquo loco tenetis,
difficult of passage, Caes. B. G. 6, 8, 4; cf.:silvae,
id. ib. 5, 21, 3:saltus impeditos gravis armis miles timere potest,
Liv. 9, 19, 16:vineae nexu traducum,
Tac. H. 2, 25:navigationem impeditam (esse) propter inscientiam locorum,
troublesome, Caes. B. G. 3, 9, 4:impedito animo,
i. e. engaged, busy, Cic. Leg. 1, 3, 8:omnium impeditis animis,
Caes. B. G. 5, 7, 5:tempora rei publicae,
Cic. Pis. 1, 3:dies tristi omine infames et impediti,
Gell. 4, 9, 5:disceptatio,
Liv. 37, 54, 7:oratio fit longa et impedita,
Quint. 8, 6, 42:bellum (with arduum),
Tac. A. 4, 46:cum victoribus nihil impeditum arbitrarentur,
Caes. B. G. 2, 28, 1:tu rem impeditam et perditam restituas,
intricate and hopeless, Ter. And. 3, 5, 13.— Comp.:longius impeditioribus locis secuti,
Caes. B. G. 3, 28 fin.; so,saltus artior et impeditior,
Liv. 9, 2, 8; 7, 21, 8.— Sup.:silvae undique impeditissimae,
i. e. exceedingly difficult to pass, Hirt. B. G. 8, 18, 1:itinera,
Caes. B. C. 3, 77, 2:quid horum non impeditissimum? vestitus an vehiculum an comes?
exceedingly embarrassing, a great encumbrance, Cic. Mil. 20, 54. -
18 inpedio
impĕdĭo ( inp-), īvi or ĭi, ītum, 4 (in tmesi:I.inque peditur, inque pediri, inque peditus, etc.,
Lucr. 6, 394; 3, 484; 4, 562; 1149), v. a. [in-pes; cf. compedes; lit., to entangle the feet; hence, in gen.], to entangle, ensnare, to shackle, hamper, hinder, hold fast (cf.: praepedio, implico, illigo, irretio, illaqueo).Lit. (rare):B.impediunt teneros vincula nulla pedes,
Ov. F. 1, 410; cf.:et illis crura quoque impediit,
id. M. 12, 392:ipsus illic sese jam impedivit in plagas,
Plaut. Mil. 4, 9, 11:in qua (silva) retentis impeditus (cervus) cornibus,
Phaedr. 1, 12, 10:impedita cassibus dama,
Mart. 3, 58, 28; cf.: reti impedit Pisces, ensnares, Plaut. Truc. 1, 1, 17; Veg. Vet. 1, 10.—Transf., in gen., to clasp, encircle, embrace (mostly poet.):II.narrare parantem Impedit amplexu,
Ov. M. 2, 433:nunc decet aut viridi nitidum caput impedire myrto Aut flore,
Hor. C. 1, 4, 9:crines (vitta),
Tib. 1, 6, 67; Ov. Am. 3, 6, 56:cornua sertis,
id. M. 2, 868:remos (hederae),
id. ib. 3, 664:medium crus pellibus,
Hor. S. 1, 6, 27:equos frenis,
to bridle, Ov. F. 2, 736:ingentem clipeum informant... septenosque orbibus orbes Impediunt,
surround, encircle each other, Verg. A. 8, 447:orbes orbibus,
id. ib. 5, 585:plana novo munimenti genere (with saepire),
Curt. 6, 5; cf.:Antiochus, castris positis, munitionibus insuper saltum impediebat,
rendered difficult of access, Liv. 36, 16, 1.—Trop.A.To entangle, embarrass (class.):B.impeditum in ea (re amatoria) expedivi animum meum,
Ter. Hec. 3, 1, 17; cf.:sapientis est, cum stultitia sua impeditus sit, quoquo modo possit se expedire,
Cic. Rab. Post. 9, 24:ipse te impedies, ipse tua defensione implicabere,
id. Verr. 2, 2, 18, § 44:qui me et se hisce impedivit nuptiis,
Ter. Phorm. 2, 4, 2:dum alios servat, se impedivit interim,
Plaut. Rud. prol. 37:tot me impediunt curae,
Ter. And. 1, 5, 25:mentem dolore,
Cic. Cael. 24, 60.—Transf. (causa pro effectu), to hinder, detain, obstruct, check, prevent, impede (so most freq.; cf.: inhibeo, prohibeo, interdico, veto); constr. with acc., ab, in aliqua re, or the simple abl., ne, quin, quominus, the inf., or absol.; very rarely with dat.(α).With the simple acc.:(β).me quotidie aliud ex alio impedit: sed si me expediero, etc.,
Cic. Fam. 9, 19, 2:suis studiis sic impediuntur, ut, etc.... discendi enim studio impediti,
id. Off. 1, 9, 28; cf.:aetate et morbo impeditus,
id. Verr. 2, 3, 25, § 63: religione impediri, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 12, 3:ne forte qua re impediar atque alliger,
Cic. Att. 8, 16, 1.—With inanim:or abstr. objects: sinistra impedita,
Caes. B. G. 1, 25, 3:mea dubitatio aut impedire profectionem meam videbatur aut certe tardare,
Cic. Fam. 7, 5, 1:iter,
id. Lael. 20, 75:navigationem (Corus),
Caes. B. G. 5, 7, 3:magnas utilitates amicorum,
Cic. Lael. 20, 75:res magnas,
id. ib.; cf.:belli rationem prope jam explicatam perturbare atque impedire,
id. Prov. Cons. 14, 35 fin.: quod si corporis gravioribus morbis vitae jucunditas impeditur;quanto magis animi morbis impediri necesse est?
id. Fin. 1, 18, 59.—With ab or in aliqua re or the simple abl.:(γ).sibi non fuisse dubium, a re publica bene gerenda impediri,
Cic. Balb. 20, 47; cf.:ab delectatione omni negotiis impedimur,
id. Mur. 19, 39; so,aliquem a suo munere,
id. Rep. 5, 3:aliquem ab opere,
Plin. 10, 63, 83, § 180:aliquem a vero bonoque,
Sall. J. 30, 2:non oportere sese a populo Romano in suo jure impediri,
Caes. B. G. 1, 36, 2:quem dignitas fugā impediverat,
Tac. A. 1, 39.—With ne, quin, quominus. —With ne:(δ).id in hac disputatione de fato casus quidam, ne facerem, impedivit,
Cic. Fat. 1, 1; id. Sull. 33, 92.—With quin:ut nulla re impedirer, quin, si vellem, mihi esset integrum,
Cic. Att. 4, 2, 6; Auct. Her. 3, 1, 1.— With quominus:nec aetas impedit, quominus agri colendi studia teneamus,
Cic. de Sen. 17, 60; id. Fin. 1, 10, 33:quaerere, quae sit tanta formido, quae tot ac tantos viros impediat, quominus, etc.,
id. Rosc. Am. 2, 5; id. Fam. 3, 7, 3; 13, 5, 1; id. Att. 3, 22, 1; 13, 25, 2.—With inf.:(ε).quid est igitur, quod me impediat ea quae probabilia mihi videantur sequi, quae contra, improbare? etc.,
Cic. Off. 2, 2, 8:me impedit pudor ab aliquo haec exquirere,
id. de Or. 1, 35, 163:ne qua mora ignaros pubemque educere castris Impediat,
Verg. A. 11, 21; Ov. P. 1, 1, 21.—With dat. (in analogy to impedimento esse): novitati non impedit vetus consuetudo, is no hinderance, = obstat (cf. the context), Varr. L. L. 9, § 20 Müll.: inpediat tibi, ne, etc., Schol. Juv. 14, 49.—(ζ).Absol.:A.omnia removentur, quae obstant et impediunt,
Cic. Ac. 2, 7, 19:ut omnia quae impediant, vincat intentio,
Quint. 10, 3, 28; 12, 10, 55:de rebus ipsis utere tuo judicio—nihil enim impedio,
Cic. Off. 1, 1, 2; id. Rep. 1, 13: quem video, nisi rei publicae tempora impedient, Euporiston, id. Att. 7, 1, 7; cf. Quint. 12, 10, 55.—Hence, impĕdītus ( inp-), a, um, P. a., hindered, [p. 898] embarrassed, obstructed, encumbered, burdened, impeded.Of persons:B.neque nunc quomodo me expeditum ex impedito faciam, jam consilium placet,
Plaut. Epid. 1, 1, 87: inermos armati, impeditos expediti interficiunt, encumbered with baggage, Sisenn. ap. Non. 58, 8; cf.:impeditis hostibus propter ea quae ferebant onera,
Caes. B. G. 3, 19, 2:agmen,
Liv. 43, 23, 1:itinere impediti,
Caes. B. C. 3, 75, 3:nostri si ab illis initium transeundi (fluminis) fieret, ut impeditos aggrederentur,
i. e. embarrassed with the difficulties of crossing, id. B. G. 2, 9, 1; 1, 12, 3; 2, 10, 2;2, 23, 1 et saep.: malis domesticis impediti,
Cic. Sest. 45, 97:viden me consiliis tuis miserum impeditum esse?
Ter. And. 3, 5, 11.— Comp.: quod, si durior accidisset casus, impeditiores fore videbantur, Auct. B. Alex. 14 fin. —Of inanim. and abstr. things:hostem impedito atque iniquo loco tenetis,
difficult of passage, Caes. B. G. 6, 8, 4; cf.:silvae,
id. ib. 5, 21, 3:saltus impeditos gravis armis miles timere potest,
Liv. 9, 19, 16:vineae nexu traducum,
Tac. H. 2, 25:navigationem impeditam (esse) propter inscientiam locorum,
troublesome, Caes. B. G. 3, 9, 4:impedito animo,
i. e. engaged, busy, Cic. Leg. 1, 3, 8:omnium impeditis animis,
Caes. B. G. 5, 7, 5:tempora rei publicae,
Cic. Pis. 1, 3:dies tristi omine infames et impediti,
Gell. 4, 9, 5:disceptatio,
Liv. 37, 54, 7:oratio fit longa et impedita,
Quint. 8, 6, 42:bellum (with arduum),
Tac. A. 4, 46:cum victoribus nihil impeditum arbitrarentur,
Caes. B. G. 2, 28, 1:tu rem impeditam et perditam restituas,
intricate and hopeless, Ter. And. 3, 5, 13.— Comp.:longius impeditioribus locis secuti,
Caes. B. G. 3, 28 fin.; so,saltus artior et impeditior,
Liv. 9, 2, 8; 7, 21, 8.— Sup.:silvae undique impeditissimae,
i. e. exceedingly difficult to pass, Hirt. B. G. 8, 18, 1:itinera,
Caes. B. C. 3, 77, 2:quid horum non impeditissimum? vestitus an vehiculum an comes?
exceedingly embarrassing, a great encumbrance, Cic. Mil. 20, 54. -
19 inpeditus
impĕdĭo ( inp-), īvi or ĭi, ītum, 4 (in tmesi:I.inque peditur, inque pediri, inque peditus, etc.,
Lucr. 6, 394; 3, 484; 4, 562; 1149), v. a. [in-pes; cf. compedes; lit., to entangle the feet; hence, in gen.], to entangle, ensnare, to shackle, hamper, hinder, hold fast (cf.: praepedio, implico, illigo, irretio, illaqueo).Lit. (rare):B.impediunt teneros vincula nulla pedes,
Ov. F. 1, 410; cf.:et illis crura quoque impediit,
id. M. 12, 392:ipsus illic sese jam impedivit in plagas,
Plaut. Mil. 4, 9, 11:in qua (silva) retentis impeditus (cervus) cornibus,
Phaedr. 1, 12, 10:impedita cassibus dama,
Mart. 3, 58, 28; cf.: reti impedit Pisces, ensnares, Plaut. Truc. 1, 1, 17; Veg. Vet. 1, 10.—Transf., in gen., to clasp, encircle, embrace (mostly poet.):II.narrare parantem Impedit amplexu,
Ov. M. 2, 433:nunc decet aut viridi nitidum caput impedire myrto Aut flore,
Hor. C. 1, 4, 9:crines (vitta),
Tib. 1, 6, 67; Ov. Am. 3, 6, 56:cornua sertis,
id. M. 2, 868:remos (hederae),
id. ib. 3, 664:medium crus pellibus,
Hor. S. 1, 6, 27:equos frenis,
to bridle, Ov. F. 2, 736:ingentem clipeum informant... septenosque orbibus orbes Impediunt,
surround, encircle each other, Verg. A. 8, 447:orbes orbibus,
id. ib. 5, 585:plana novo munimenti genere (with saepire),
Curt. 6, 5; cf.:Antiochus, castris positis, munitionibus insuper saltum impediebat,
rendered difficult of access, Liv. 36, 16, 1.—Trop.A.To entangle, embarrass (class.):B.impeditum in ea (re amatoria) expedivi animum meum,
Ter. Hec. 3, 1, 17; cf.:sapientis est, cum stultitia sua impeditus sit, quoquo modo possit se expedire,
Cic. Rab. Post. 9, 24:ipse te impedies, ipse tua defensione implicabere,
id. Verr. 2, 2, 18, § 44:qui me et se hisce impedivit nuptiis,
Ter. Phorm. 2, 4, 2:dum alios servat, se impedivit interim,
Plaut. Rud. prol. 37:tot me impediunt curae,
Ter. And. 1, 5, 25:mentem dolore,
Cic. Cael. 24, 60.—Transf. (causa pro effectu), to hinder, detain, obstruct, check, prevent, impede (so most freq.; cf.: inhibeo, prohibeo, interdico, veto); constr. with acc., ab, in aliqua re, or the simple abl., ne, quin, quominus, the inf., or absol.; very rarely with dat.(α).With the simple acc.:(β).me quotidie aliud ex alio impedit: sed si me expediero, etc.,
Cic. Fam. 9, 19, 2:suis studiis sic impediuntur, ut, etc.... discendi enim studio impediti,
id. Off. 1, 9, 28; cf.:aetate et morbo impeditus,
id. Verr. 2, 3, 25, § 63: religione impediri, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 12, 3:ne forte qua re impediar atque alliger,
Cic. Att. 8, 16, 1.—With inanim:or abstr. objects: sinistra impedita,
Caes. B. G. 1, 25, 3:mea dubitatio aut impedire profectionem meam videbatur aut certe tardare,
Cic. Fam. 7, 5, 1:iter,
id. Lael. 20, 75:navigationem (Corus),
Caes. B. G. 5, 7, 3:magnas utilitates amicorum,
Cic. Lael. 20, 75:res magnas,
id. ib.; cf.:belli rationem prope jam explicatam perturbare atque impedire,
id. Prov. Cons. 14, 35 fin.: quod si corporis gravioribus morbis vitae jucunditas impeditur;quanto magis animi morbis impediri necesse est?
id. Fin. 1, 18, 59.—With ab or in aliqua re or the simple abl.:(γ).sibi non fuisse dubium, a re publica bene gerenda impediri,
Cic. Balb. 20, 47; cf.:ab delectatione omni negotiis impedimur,
id. Mur. 19, 39; so,aliquem a suo munere,
id. Rep. 5, 3:aliquem ab opere,
Plin. 10, 63, 83, § 180:aliquem a vero bonoque,
Sall. J. 30, 2:non oportere sese a populo Romano in suo jure impediri,
Caes. B. G. 1, 36, 2:quem dignitas fugā impediverat,
Tac. A. 1, 39.—With ne, quin, quominus. —With ne:(δ).id in hac disputatione de fato casus quidam, ne facerem, impedivit,
Cic. Fat. 1, 1; id. Sull. 33, 92.—With quin:ut nulla re impedirer, quin, si vellem, mihi esset integrum,
Cic. Att. 4, 2, 6; Auct. Her. 3, 1, 1.— With quominus:nec aetas impedit, quominus agri colendi studia teneamus,
Cic. de Sen. 17, 60; id. Fin. 1, 10, 33:quaerere, quae sit tanta formido, quae tot ac tantos viros impediat, quominus, etc.,
id. Rosc. Am. 2, 5; id. Fam. 3, 7, 3; 13, 5, 1; id. Att. 3, 22, 1; 13, 25, 2.—With inf.:(ε).quid est igitur, quod me impediat ea quae probabilia mihi videantur sequi, quae contra, improbare? etc.,
Cic. Off. 2, 2, 8:me impedit pudor ab aliquo haec exquirere,
id. de Or. 1, 35, 163:ne qua mora ignaros pubemque educere castris Impediat,
Verg. A. 11, 21; Ov. P. 1, 1, 21.—With dat. (in analogy to impedimento esse): novitati non impedit vetus consuetudo, is no hinderance, = obstat (cf. the context), Varr. L. L. 9, § 20 Müll.: inpediat tibi, ne, etc., Schol. Juv. 14, 49.—(ζ).Absol.:A.omnia removentur, quae obstant et impediunt,
Cic. Ac. 2, 7, 19:ut omnia quae impediant, vincat intentio,
Quint. 10, 3, 28; 12, 10, 55:de rebus ipsis utere tuo judicio—nihil enim impedio,
Cic. Off. 1, 1, 2; id. Rep. 1, 13: quem video, nisi rei publicae tempora impedient, Euporiston, id. Att. 7, 1, 7; cf. Quint. 12, 10, 55.—Hence, impĕdītus ( inp-), a, um, P. a., hindered, [p. 898] embarrassed, obstructed, encumbered, burdened, impeded.Of persons:B.neque nunc quomodo me expeditum ex impedito faciam, jam consilium placet,
Plaut. Epid. 1, 1, 87: inermos armati, impeditos expediti interficiunt, encumbered with baggage, Sisenn. ap. Non. 58, 8; cf.:impeditis hostibus propter ea quae ferebant onera,
Caes. B. G. 3, 19, 2:agmen,
Liv. 43, 23, 1:itinere impediti,
Caes. B. C. 3, 75, 3:nostri si ab illis initium transeundi (fluminis) fieret, ut impeditos aggrederentur,
i. e. embarrassed with the difficulties of crossing, id. B. G. 2, 9, 1; 1, 12, 3; 2, 10, 2;2, 23, 1 et saep.: malis domesticis impediti,
Cic. Sest. 45, 97:viden me consiliis tuis miserum impeditum esse?
Ter. And. 3, 5, 11.— Comp.: quod, si durior accidisset casus, impeditiores fore videbantur, Auct. B. Alex. 14 fin. —Of inanim. and abstr. things:hostem impedito atque iniquo loco tenetis,
difficult of passage, Caes. B. G. 6, 8, 4; cf.:silvae,
id. ib. 5, 21, 3:saltus impeditos gravis armis miles timere potest,
Liv. 9, 19, 16:vineae nexu traducum,
Tac. H. 2, 25:navigationem impeditam (esse) propter inscientiam locorum,
troublesome, Caes. B. G. 3, 9, 4:impedito animo,
i. e. engaged, busy, Cic. Leg. 1, 3, 8:omnium impeditis animis,
Caes. B. G. 5, 7, 5:tempora rei publicae,
Cic. Pis. 1, 3:dies tristi omine infames et impediti,
Gell. 4, 9, 5:disceptatio,
Liv. 37, 54, 7:oratio fit longa et impedita,
Quint. 8, 6, 42:bellum (with arduum),
Tac. A. 4, 46:cum victoribus nihil impeditum arbitrarentur,
Caes. B. G. 2, 28, 1:tu rem impeditam et perditam restituas,
intricate and hopeless, Ter. And. 3, 5, 13.— Comp.:longius impeditioribus locis secuti,
Caes. B. G. 3, 28 fin.; so,saltus artior et impeditior,
Liv. 9, 2, 8; 7, 21, 8.— Sup.:silvae undique impeditissimae,
i. e. exceedingly difficult to pass, Hirt. B. G. 8, 18, 1:itinera,
Caes. B. C. 3, 77, 2:quid horum non impeditissimum? vestitus an vehiculum an comes?
exceedingly embarrassing, a great encumbrance, Cic. Mil. 20, 54. -
20 numella
numella, ae, f., a kind of shackle or fetter, for crimmals, slaves, and cattle: numella genus vinculi, quo quadrupedes deligantur, solet autem ea fieri nervo, aut corio crudo bovis, ut plurimum, Paul. ex Fest. p. 173 Müll.;less trust worthy is the explanation of Nonius: numellae machinae genus ligneum ad discruciandos noxios paratum, quo et collum et pedes immittunt. Plautus Asinaria (3, 2, 5): nervos, catenas, carcerem, numellas, pedicas, boias,
Non. 144, 25 sq.; Col. 7, 8, 6:ubi potest etiam numella fabricari, ut, etc.,
id. 6, 19, 2 (al. numelli; al. numellae).
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Shackle — Shac kle, n. [Generally used in the plural.] [OE. schakkyll, schakle, AS. scacul, sceacul, a shackle, fr. scacan to shake; cf. D. schakel a link of a chain, a mesh, Icel. sk[ o]kull the pole of a cart. See {Shake}.] 1. Something which confines… … The Collaborative International Dictionary of English
Shackle — Shac kle, v. t. [imp. & p. p. {Shackled}; p. pr. & vb. n. {Shackling}.] 1. To tie or confine the limbs of, so as to prevent free motion; to bind with shackles; to fetter; to chain. [1913 Webster] To lead him shackled, and exposed to scorn Of… … The Collaborative International Dictionary of English
shackle — [n] restraint bracelet, chain, cuff, electronic ankle bracelet, fetter, handcuff, irons, leg iron, manacle, rope, trammel; concepts 130,191,500 shackle [v] restrain bind, chain, confine, cuff, fetter, handcuff, hog tie*, hold, hold captive,… … New thesaurus
shackle — [shak′əl] n. [ME schakel < OE sceacel, akin to MDu schakel, chain link < ? IE base * (s)kenk , to gird, bind] 1. a metal fastening, usually one of a linked pair, for the wrist or ankle of a prisoner; fetter; manacle 2. anything that… … English World dictionary
Shackle — Shac kle, n. Stubble. [Prov. Eng.] Pegge. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
shackle — index arrest (apprehend), constrain (imprison), contain (restrain), detain (restrain), d … Law dictionary
shackle — vb fetter, clog, trammel, *hamper, manacle, hog tie Analogous words: *restrain, curb, check, inhibit: *hinder, impede, obstruct, block, bar: restrict, circumscribe, confine, *limit Contrasted words: disencumber, disembarrass, *extricate: release … New Dictionary of Synonyms
shackle — ► NOUN 1) (shackles) a pair of fetters connected by a chain, used to fasten a prisoner s wrists or ankles together. 2) (shackles) restraints or impediments. 3) a metal link or loop, closed by a bolt and used to secure a chain or rope to something … English terms dictionary
Shackle — A shackle (also called gyve) is a U shaped piece of metal secured with a pin or bolt across the opening, or a hinged metal loop secured with a quick release locking pin mechanism. They are used as a connecting link in all manner of rigging… … Wikipedia
shackle — {{11}}shackle (n.) O.E. sceacel, from P.Gmc. *skakula (Cf. M.Du., Du. schakel link of a chain, O.N. skökull pole of a carriage ), of uncertain origin. The common notion of something to fasten or attach makes a connection with shake unlikely.… … Etymology dictionary
shackle — I UK [ˈʃæk(ə)l] / US noun [countable, usually plural] Word forms shackle : singular shackle plural shackles 1) mainly literary something that prevents you from doing what you want to do 2) one of a pair of connected metal rings that can be locked … English dictionary