Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

servans

  • 1 (servāns)

        (servāns) antis, adj.    [P. of servo], keeping, observant.—Only sup: servantissimus aequi, V.

    Latin-English dictionary > (servāns)

  • 2 servans

    servans, Part. and P. a., v. servo.

    Lewis & Short latin dictionary > servans

  • 3 servans

    servantis (gen.), servantior -or -us, servantissimus -a -um ADJ
    ready to maintain (law/principle)

    Latin-English dictionary > servans

  • 4 servo

    servo, āvi, ātum, 1 (old fut. perf. servasso, Plaut. Most. 1, 3, 71: servassis, an old formula in Cato, R. R. 141, 3:

    servassit,

    Plaut. Cist. 4, 2, 76:

    servassint,

    id. As. 3, 3, 64; id. Cas. 2, 5, 16; id. Ps. 1, 1, 35; id. Stich. 4, 1, 1; id. Trin. 2, 2, 103), v. a. [cf. salus].
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., to save, deliver, keep unharmed, preserve, protect, etc. (very freq. and class.; syn. salvo): Ph. Perdis me tuis dictis. Cu. Immo servo et servatum volo, Plaut. Curc. 2, 3, 56; cf.:

    qui ceteros servavi, ut nos periremus,

    Cic. Fam. 14, 2, 2:

    pol me occidistis, amici, Non servastis,

    Hor. Ep. 2, 2, 139:

    aliquem ex periculo,

    Caes. B. C. 2, 41 fin.:

    aliquem ex judicio,

    Cic. Verr. 2, 3, 57, § 131:

    vita ex hostium telis servata,

    id. Rep. 1, 3, 5:

    urbs ex belli ore et faucibus erepta atque servata,

    id. Arch. 9, 21.—With ab and abl. (mostly post - Aug. and rare):

    si tamen servari a furibus possunt,

    Pall. 5, 8, 7 fin.:

    super omnia Capitolium summamque rem in eo solus a Gallis servaverat,

    Plin. 7, 28, 29, § 103.—Mars pater, te precor, pastores pecuaque salva servassis duisque bonam salutem mihi, etc., an old formula of prayer, Cato, R. R. 141, 3:

    di te servassint semper,

    Plaut. As. 3, 3, 64:

    di te servassint mihi,

    id. Cas. 2, 5, 16; id. Ps. 1, 1, 35; id. Stich. 4, 1, 1; id. Trin. 2, 2, 103:

    ita me servet Juppiter,

    Ter. Phorm. 5, 3, 24:

    serva, quod in te est, filium et me et familiam,

    id. Heaut. 4, 8, 4: tu me amoris magis quam honoris servavisti gratiā. Enn. ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69 (Trag. v. 316 Vahl.):

    invitum qui servat idem facit occidenti,

    Hor. A. P. 467:

    Graeciae portus per se (i. e. Themistoclem) servatos,

    Cic. Rep. 1, 3, 5: [p. 1684] servare rem publicam, id. Sest. 22, 49:

    quoniam me unā vobiscum servare non possum, vestrae quidem certe vitae prospiciam, etc.,

    Caes. B. G. 7, 50:

    impedimenta cohortesque,

    id. B. C. 1, 70:

    urbem insulamque Caesari,

    id. ib. 2, 20:

    sua,

    Cato, R. R. 5, 1:

    rem suam,

    Hor. A. P. 329:

    servabit odorem Testa,

    id. Ep. 1, 2, 69:

    Sabinus Vitisator, curvam servans sub imagine falcem,

    keeping, retaining, Verg. A. 7, 179 et saep.:

    urbem et cives integros incolumesque,

    Cic. Cat. 3, 10, 25:

    pudicitiam liberorum ab eorum libidine tutam,

    id. Verr. 2, 1, 27, § 68:

    se integros castosque,

    id. Tusc. 1, 30, 72: omnia mihi integra, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 17, 1.— Poet. with inf.:

    infecta sanguine tela Conjugibus servant parvisque ostendere natis,

    Stat. Th. 9, 188.— Absol.: So. Perii, pugnos ponderat. Me. Quid si ego illum tractim tangam ut dormiat? So. Servaveris:

    Nam continuas has tres noctes pervigilavi,

    you would save me, Plaut. Am. 1, 1, 157.—
    (β).
    With abl. or ab or ex and abl. of the danger or evil:

    si respublica populi Romani Quiritium ad quinquennium proximum salva servata erit hisce duellis, datum donum duit, etc., an ancient votive formula,

    Liv. 22, 10, 2:

    Q. SERVILIVS VVLNERE SERVATVS,

    Inscr. Grut. 48, 5:

    omnes quattuor amissis servatae a peste carinae,

    Verg. A. 5, 699.—Usu. with ex:

    quo ex judicio te ulla salus servare posset,

    Cic. Verr. 2, 3, 57, § 131:

    urbs ex omni impetu regio servata,

    id. Arch. 9, 21:

    ex eo periculo,

    Caes. B. C. 2, 41:

    navem ex hieme marique,

    Nep. Att. 10, 6.—
    b.
    With abstract objects: navorum imperium servare est induperantum, Enn. ap. Fest. p. 169 Müll. (Trag. v. 413 Vahl.):

    imperium probe,

    Plaut. Ps. 2, 4, 7:

    ordines,

    Caes. B. G. 4, 26; id. B. C. 1, 44; 2, 41; cf. id. B. G. 7, 23:

    ordinem laboris quietisque,

    Liv. 26, 51:

    praesidia indiligentius,

    Caes. B. G. 2, 33:

    vigilias,

    Liv. 34, 9:

    custodias neglegenter,

    id. 33, 4:

    discrimina rerum,

    id. 5, 46:

    concentum (fides),

    Cic. Fin. 4, 27, 75:

    cursus,

    id. Rep. 1, 14, 22; id. Tusc. 1, 28, 68:

    intervallum,

    Caes. B. G. 7, 23:

    tenorem pugnae,

    Liv. 30, 18:

    modum,

    Plin. 7, 53, 54, § 180 et saep.:

    fidem,

    Plaut. Rud. 5, 2, 63:

    fidem cum aliquo,

    id. Curc. 1, 2, 49; id. Merc. 3, 1, 33; Ter. And. 1, 5, 45:

    fides juris jurandi saepe cum hoste servanda,

    Cic. Off. 3, 29, 107; cf.:

    fidem de numero dierum,

    Caes. B. G. 6, 36:

    promissum,

    Plaut. Am. 5, 3, 1:

    promissa,

    Cic. Off. 1, 10, 23:

    officia,

    id. ib. 1, 11, 33:

    justitiam,

    id. ib. 1, 13, 41; cf.:

    aequabilitatem juris,

    id. Rep. 1, 34, 53:

    aequitatem,

    id. Off. 1, 19, 64:

    jura induciarum,

    Caes. B. C. 1, 85:

    institutum militare,

    id. ib. 3, 75; cf. id. ib. 3, 84;

    3, 89: rectum animi, Hor S. 2, 3, 201: consulta patrum, leges juraque,

    id. Ep. 1, 16, 41;

    legem,

    Cic. Fam. 2, 17, 2:

    consuetudinem,

    id. Clu. 32, 89:

    illud quod deceat,

    id. Off. 1, 28, 97:

    dignitatem,

    id. de Or. 2, 54, 221:

    fidem cum aliquo,

    id. Phil. 7, 8, 22:

    amicitiam summā fide,

    id. Lael. 7, 25:

    Platonis verecundiam,

    id. Fam. 9, 22, 5:

    aequam mentem,

    Hor. C. 2, 3, 2:

    nati amorem,

    Verg. A. 2, 789:

    conubia alicujus,

    id. ib. 3, 319:

    foedera,

    Ov. F. 2, 159.—
    B.
    In partic., to keep, lay up, preserve, reserve for the future or for some purpose (syn. reservare):

    si voles servare (vinum) in vetustatem, ad alvum movendam servato,

    Cato, R. R. 114, 2; Col. 12, 28, 4:

    lectum Massicum,

    Hor. C. 3, 21, 6; Col. 12, 28, 4; cf.:

    Caecuba centum clavibus,

    Hor. C. 2, 14, 26:

    lapis chernites mitior est servandis corporibus nec absumendis,

    Plin. 36, 17, 28, § 132:

    vermes in melle,

    id. 30, 13, 39, § 115:

    se temporibus aliis,

    Cic. Planc. 5, 13:

    eo me servavi,

    id. Att. 5, 17, 1:

    Valerius, in parvis rebus neglegens ultor gravem se ad majora vindicem servabat,

    Liv. 2, 11, 4; 10, 28, 5.—With dat.:

    placet esse quasdam res servatas judicio voluntatique multitudinis,

    Cic. Rep. 1, 45, 69:

    in aliquod tempus quam integerrimas vires militi servare,

    Liv. 10, 28:

    Jovis auribus ista (carmina) Servas,

    Hor. Ep. 1, 19, 44:

    causa integra Caesari servaretur, Auct. B. Alex. 35, 1: durate et vosmet rebus servate secundis,

    Verg. A. 1, 207.— Poet. with ad:

    ad Herculeos servaberis arcus,

    Ov. M. 12, 309.—
    II.
    Transf. (from the idea of the attention being turned to any thing).
    A.
    To give heed to, pay attention to; to watch, observe any thing (syn. observo).
    1.
    In gen.
    (α).
    With acc.: uxor scelesta me omnibus servat modis, Ne, etc., Plaut. Rud. 4, 1, 5:

    vestimenta sua,

    id. ib. 2, 3, 52:

    iter alicujus,

    Caes. B. G. 5, 19:

    Palinurus dum sidera servat,

    Verg. A. 6, 338:

    nubem locumque,

    Ov. M. 5, 631:

    nutricis limen servantis alumnae,

    keeping watch over, guarding, id. ib. 10, 383:

    pascentes haedos,

    Verg. E. 5, 12:

    vestibulum,

    id. A. 6, 556:

    servaturis vigili Capitolia voce Cederet anseribus,

    Ov. M. 2, 538; cf.:

    pomaria dederat servanda draconi,

    id. ib. 4, 646.—
    (β).
    With rel.-clause or final: quid servas, quo eam, quid agam? Lucil. ap. Non. 387, 26:

    tuus servus servet, Venerine eas (coronas) det, an viro,

    Plaut. As. 4, 1, 60:

    cum decemviri servassent, ut unus fasces haberet,

    Liv. 3, 36, 3:

    servandum in eo ante omnia, ut, etc.,

    Plin. 17, 17, 28, § 124:

    ut (triumviri) servarent, ne qui nocturni coetus fierent,

    Liv. 39, 14 fin.; Col. 8, 5, 13.—
    (γ).
    Absol., to stay, keep watch, or guard: Eu. Intus serva. Sl. Quippini Ego intus servem? an, ne quis aedes auferat? Plaut. Aul. 1, 2, 3 sq.; cf.:

    nemo in aedibus Servat,

    id. Most. 2, 2, 22:

    solus Sannio servat domi,

    Ter. Eun. 4, 7, 10; Ov. M. 1, 627.— Imper.:

    serva!

    take care! look out! beware! Plaut. Pers. 5, 2, 29; Ter. And. 2, 5, 5; id. Ad. 2, 1, 18; Hor. S. 2, 3, 59.—
    2.
    In partic., in relig. lang., to observe an omen: secundam avem servat... servat genus altivolantum, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 83 and 84 Vahl.):

    de caelo servare,

    Cic. Phil. 2, 32, 81; id. Div. 2, 35, 74;

    so of the augurs: de caelo,

    id. Vatin. 6, 15; id. Sest. 61, 129; id. Prov. Cons. 19, 45; id. Att. 2, 16, 2; 4, 3, 3:

    caelum servare,

    Lucr. 5, 395:

    fulgura caeli,

    id. 6, 429.—
    B.
    To keep to, remain in a place (i. e. to keep watch there); to dwell in, inhabit (ante-class. and poet.):

    nunc te amabo, ut hanc hoc triduum solum sinas Esse hic et servare apud me,

    Plaut. Cist. 1, 1, 107:

    tu nidum servas,

    Hor. Ep. 1, 10, 6:

    atria servantem postico falle clientem,

    id. ib. 1, 5, 31:

    nymphae sorores, Centum quae silvas, centum quae flumina servant,

    Verg. G. 4, 383:

    immanem hydrum Servantem ripas,

    id. ib. 4, 459:

    sola domum et tantas servabat filia sedes,

    id. A. 7, 52:

    DOMVM SERVAVIT, LANAM FECIT,

    Inscr. Orell. 3848.—
    C.
    In late jurid. Lat.:

    servare aliquid (pecuniam) ab aliquo,

    to get, obtain, receive, Dig. 17, 1, 45 fin.; so ib. 25, 5, 2; 26, 7, 61.—Hence, * servans, antis, P.a., keeping, observant; with gen.:

    Rhipeus servantissimus aequi,

    Verg. A. 2, 427.

    Lewis & Short latin dictionary > servo

  • 5 circum

    circum [properly acc. from circus = kirkos], adv. and prep., designates either an entire encompassing or surrounding of an object, or a proximity only partially em. bracing or comprehending it, around, about, all around, peri, amphi
    I.
    Adv.
    A.
    Around, round about, all around, etc., perix:

    furcas circum offigito,

    Cato, R. R. 48, 2; Varr. R. R. 3, 14, 1;

    Verg A 3, 230: quia (locus) vastis circum saltibus claudebatur,

    Tac. A. 4, 25:

    molli circum est ansas amplexus acantho,

    Verg. E. 3, 45:

    age tu interim Da cito ab Delphio Cantharum circum,

    Plaut. Most. 1, 4, 33:

    quae circum essent opera tueri,

    Caes. B. C 2, 10:

    interea Rutuli portis circum omnibus instant,

    Verg. A. 10, 118 (i. e. circumcirca fusi:

    nam modo circum adverbium loci est, Serv.): omnem, quae nuno.umida circum Caligat, nu. bem eripiam,

    id. ib. 2, 605; Tib. 1, 3, 77; 1, 5, 11. sed circum tutae sub moenibus urbis aquantur, round about under the walls, Verg. G 4, 193. faciundum haras quadratas circum binos pedes, all around, i. e. on every side, two feet, Varr. R. R. 3, 10, 3 Schneid.—
    b.
    Strengthened with undique (in later Latin also sometimes written as one word, circumundique), from everywhere around, around on all sides:

    circum Undique convenere,

    Verg. A. 4, 416; Lucr. 3, 404:

    clausis circum undique portis,

    Stat. S. 2, 5, 13; 5, 1, 155; id. Th. 2, 228:

    oppositu circumundique aliarum aedium,

    Gell. 4, 5, 3; 13, 24, 1; 14, 2, 9;

    so with totus and omnis,

    Varr. R. R. 3, 14, 1; Verg. A. 10, 118.—
    B.
    Of an incomplete circuit, esp. of the part that meets the view, lies on the hither side, etc. (v. under II.):

    hostilibus circum litoribus,

    Tac. A. 2, 24:

    aestas... aperto circum pelago peramoena,

    id. ib. 4, 67:

    gentibus innumeris circum infraque relictis,

    Ov. M. 4, 668; Stat. Achill. 1, 56:

    corpus servans circumque supraque vertitur,

    id. Th. 9, 114; Albin. Carm. ap. Maecen. 46.
    II.
    Prep. with acc.
    A.
    Around, abow (implying a complete circuit):

    armillas quattuor facito, quas circum orbem indas,

    Cato, R. R. 21, 4:

    terra circum axem se summā celeritate convertit,

    Cic. Ac. 2, 39, 123; Quint. 2, 17, 19 Zumpt N. cr.:

    ligato circum collum sudario,

    Suet. Ner. 51:

    terque novas circum felix eat hostia fruges,

    Verg. G. 1, 345:

    at genitor circum caput omne micantes Deposuit radios,

    Ov. M. 2, 40.—
    B.
    As in adv. B., of an incomplete circuit, about, upon, around, near:

    capillus sparsus, promissus, circum caput Rejectus neglegenter,

    Ter. Heaut. 2, 3, 49:

    flexo circum cava tempora cornu,

    Ov. M. 7, 313; 10, 116; 11, 159:

    tum Salii ad cantus incensa altaria circum adsunt,

    Verg. A. 8, 285:

    varios hic flumina circum Fundit humus flores,

    on the borders of the rivulets, id. E. 9, 40:

    urgeris turbā circum te stante,

    Hor. S. 1, 3, 135; cf. id. C. 2, 16, 33:

    circum renidentes Lares,

    id. Epod. 2, 66; Verg. G. 2, 484; cf. Luc. 2, 557:

    illi indignantes Circum claustra fremunt,

    Verg. A. 1, 56:

    oras et litora circum errantem,

    id. ib. 3, 75.—
    C.
    Circum very freq. expresses, not a relative motion around a given central point, but an absol. circular movement, in which several objects named form separate points of a periphery, in, into, among... around, to... around, etc.:

    te adloquor, Quae circum vicinos vages,

    Plaut. Mil. 2, 5, 14: ego Arpini volo esse pridie Cal., deinde circum villulas nostras errare, not round about our villas, but in our villas around, Cic. Att. 8, 9, 3; cf Hor. S. 1, 6, 58:

    tum Naevius pueros circum amicos dimittit,

    to friends around, Cic. Quint. 6, 25; Suet. Ner. 47:

    cum praetorem circum omnia fora sectaretur,

    Cic. Verr 2, 2, 70, § 169:

    Apronius ducebat eos circum civitates,

    id. ib. 2, 3, 26, §

    65: ille circum hospites cursabat,

    id. ib. 2, 4, 19, §

    41: lenonem quondam Lentuli concursare circum tabernas,

    id. Cat. 4, 8, 17:

    dimissis circum municipia litteris,

    Caes. B. C. 3, 22:

    circum oram maritimam misit, ut, etc.,

    Liv. 29, 24, 9:

    legatio sub idem tempus in Asiam et circum insulas missa,

    id. 42, 45, 1; Suet. Aug. 64; id. Caes. 41; id. Calig. 28; 41; Hor. S. 2, 3, 281; id. Ep 1, 1, 49: et te circum omnes alias irata puellas Differet, to or among all the other maidens around, Prop. 1, 4, 21—
    D.
    With the prevailing idea of neighborhood, vicinity, in the environs of, in the vicinity of, at, near:

    circum haec loca commorabor,

    Cic. Att. 3, 17, 2; Pompei ib. 8, 12, C, 1 exercitu in foro et in omnibus templis, quae circum forum sunt, conlocato, Cic. Opt. Gen. 4, 10:

    urbes, quae circum Capuam sunt,

    id. Agr. 1, 7, 20:

    cum tot essent circum hastam illam,

    id. Phil. 2, 26, 64 Wernsd. N. cr.:

    non succurrit tibi, quamdiu circum Bactra haereas?

    Curt. 7, 8, 21, Tac. A. 4, 74. —
    E.
    Of persons who surround one (as attendants, friends, etc.); in Gr.peri or amphi tina:

    paucae, quae circum illam essent,

    Ter. Eun. 3, 5, 33; Cic. Att. 9, 9, 4:

    omnium flagitiorum atque facinorum circum se tamquam stipatorum catervas habebat,

    Sall. C. 14, 1; cf. id. ib. 26, 4:

    Hectora circum,

    Verg. A. 6, 166.—Circum pedes for ad pedes, of servants in attendance, is rare, Cic. Verr. 2, 1, 36, § 92;

    v ad, I. D. 3. b.—

    Circum is sometimes placed after its subst.
    ,

    Varr. L. L. 5, § 31 Müll., Lucr 1, 937; 4, 220; 6, 427; Cic. N. D. 2, 41, 105; Verg. E. 8, 12; 8, 74; 9, 40; id. A. 1, 32; 2, 515; 2, 564; 3, 75: 6, 166; 6, 329; 9, 440; Tib. 1, 1, 23; 1, 5, 51; Stat. Th. 3, 395.—
    III.
    In composition the m remains unchanged before consonants; before vowels it was, acc. to Prisc. p. 567 P., and Cassiod. p. 2294 ib., written in like manner, but (except before j and v) not pronounced. Yet in the best MSS. we find the orthography circuitio, circuitus, and even circueo together with circumeo; cf. Neue, Formenl. 2, p. 736 sq. —Signif.,
    a.
    Acc. to II. A.: circumcido, circumcludo, circumculco, circumfluo, circumfodio, circumfundo, etc.—
    b.
    Acc. to II. B.: circumcolo, circumflecto, circumjaceo, circumicio.—
    c.
    Acc. to II. C.: circumcellio, circumcurso, circumduco, circumfero, circumforaneus.—In many compounds, circum has sometimes one and sometimes another signif., as in circumdo, circumeo, circumsisto, etc.; v. h. vv.—
    With verbs compounded with circum, this preposition is never repeated before the following [p.
    336] object; e. g. circumcursare circum aliquid and similar phrases are not found.

    Lewis & Short latin dictionary > circum

  • 6 observo

    ob-servo, āvi, ātum, 1 (archaic fut. perf. observasso, Plaut. Mil. 2, 3, 57), v. a.
    I.
    In gen., to watch, note, heed, observe a thing; to take notice of, pay attention to (class.;

    syn.: animadverto, attendo): ne me observare possis, quid rerum geram,

    Plaut. Aul. 1, 1, 14:

    quid ille faciat, ne id observes,

    id. Men. 5, 2, 38:

    fetus,

    to watch for, seek to catch, Verg. G. 4, 512:

    lupus observavit, dum dormitarent canes,

    watched, waited, Plaut. Trin. 1, 2, 133:

    occupationem alicujus, et aucupari tempus,

    to watch in order to take advantage of, Cic. Rosc. Am. 8, 22:

    si iniquitates observaveris, Domine,

    Vulg. Psa. 129, 3: tempus epistulae alicui reddendae, to watch or wait for, Cic. Fam. 11, 16, 1:

    et insidiari,

    to be on the watch, id. Or. 62, 210: observavit sedulo, ut praetor indiceret, etc., took care that, etc., Suet. Claud. 22.—So pass. impers.:

    observatum est, ne quotiens introiret urbem, supplicium de quoquam sumeretur,

    Suet. Aug. 57 fin.:

    observans Acerroniae necem,

    observing, perceiving, Tac. A. 14, 6:

    postquam poëta sensit, scripturam suam Ab iniquis observari,

    to be scrutinized, Ter. Ad. prol. 1:

    sese,

    to keep a close watch over one's self, Cic. Brut. 82, 283.—
    II.
    In partic.
    A.
    To watch, guard, keep any thing:

    januam,

    Plaut. As. 2, 2, 7:

    fores,

    id. Mil. 2, 3, 57:

    greges,

    Ov. M. 1, 513: draconem, auriferam obtutu observantem arborem, Poët. ap. Cic. Tusc. 2, 9, 22; Sen. Hippol. 223.—
    B.
    To observe, respect, regard, attend to, heed, keep, comply with a law, precept, recommendation, etc.:

    leges,

    Cic. Off. 2, 11, 40:

    censoriam animadversionem,

    id. Clu. 42, 117:

    praeceptum diligentissime,

    Caes. B. G. 5, 35:

    imperium,

    Sall. J. 80, 2:

    foedus,

    Sil. 17, 78:

    centesimas,

    to adhere to, Cic. Att. 5, 21, 11:

    commendationes,

    to attend to, regard, id. Fam. 13, 27, 1:

    auspicia,

    Tac. G. 9:

    diem concilii,

    Liv. 1, 50, 6:

    ordines,

    to keep in the ranks, Sall. J. 51, 1.— Pass.:

    id ab omnibus,

    Just. 21, 4, 5.—
    C.
    To pay attention or respect to; to respect, regard, esteem, honor one (syn.:

    veneror, revereor): tribules suos,

    Cic. Planc. 18, 45:

    regem,

    Verg. G. 4, 210:

    me, ut alterum patrem, et observat, et diligit,

    Cic. Fam. 5, 8, 4:

    et colere aliquem,

    id. Att. 2, 19, 5:

    aliquem perofficiose et amanter,

    id. ib. 9, 20, 3:

    clarissimus et nobis observandus vir,

    Front. Ep. ad Anton. p. 4.—
    D.
    Observare se a quā re = se abstinere, Vulg. Judic. 13, 12.—
    E.
    To observe, notice, perceive (eccl. Lat.):

    Amasa non observavit gladium,

    Vulg. 2 Reg. 20, 10.—Hence,
    1.
    ob-servans, antis, P. a.
    A.
    Watchful, regardful, observant.—Comp.:

    observantior aequi Fit populus,

    Claud. IV. Cons. Hon. 296.— Sup.:

    observantissimus omnium officiorum,

    Plin. Ep. 7, 30, 1; 10, 11, 1: observantissima lex suorum itinerum, App. de Mundo, 33 fin.
    B.
    Attentive, respectful:

    homo tui observans,

    Cic. Quint. 11, 39; Charis. 77 P.:

    observantissimus mei homo,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 3, § 11; id. Fam. 13, 3 init. —Hence, adv.: observanter, carefully, sedulously (post-class.):

    sequi,

    Macr. Somn. Scip. 1, 1, § 7; App. Mag. p. 320, 11.— Comp.:

    observantius,

    Amm. 23, 6, 79.— Sup.:

    aliquid observantissime vitare,

    Gell. 10, 21.—
    b.
    Reverentially:

    ad precandum accedere,

    Lact. 5, 19, 26.—
    2.
    observātē, adv., observantly, carefully, perspicaciously (postclass.):

    observate curioseque animadvertit M. Tullius,

    Gell. 2, 17, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > observo

  • 7 saeculares

    saecŭlāris ( sēcŭ-), e, adj. [saeculum], of or belonging to a saeculum: ludi, secular games, celebrated at very long intervals (the interval was fixed, in the time of Augustus, at one hundred and twenty years), and continuing three days and nights, Varr. and Liv. ap. Censor. de Die Nat. 17; Suet. Aug. 31; id. Dom. 4; id. Vit. 2; Plin. 7, 48, 49, § 159; Tac. A. 11, 11: carmen, a hymn sung at the secular games, a secular hymn; the best known hymn of this character is that composed by Horace, at the command of Augustus, to be sung at the secular games, A. U. C. 737; cf. Suet. Vit. Hor.—Hence, substt.
    A.
    saecŭlāres, ium, m. (sc. ludi), the secular games, Suet. Claud. 21.—
    B.
    saecŭlārĭa, ium, n. (sc. sacra), the secular games, Val. Max. 2, 4, 4 al.—
    II.
    Worldly, temporal, profane, lay, secular; pagan, heathen (eccl. Lat.):

    homines (opp. monachi),

    Hier. Ep. 60, 11:

    historia,

    Sedul. in Conc. post Ep. 7, 9:

    exempla,

    Tert. Exhort. ad Cast. 13 (al. saeculi):

    feminae quaedam (Dido, Lucretia),

    id. ib. 13 fin. —As subst.: saecŭlārĭa, ium, n., worldly matters:

    redditur in culpā pastor saecularia servans,

    Commod. 94, 69.— Hence, adv.: saecŭlārĭter, in a worldly manner (eccl. Lat.):

    mulierem saeculariter ornari,

    Cypr. Testim. 3, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > saeculares

  • 8 saecularia

    saecŭlāris ( sēcŭ-), e, adj. [saeculum], of or belonging to a saeculum: ludi, secular games, celebrated at very long intervals (the interval was fixed, in the time of Augustus, at one hundred and twenty years), and continuing three days and nights, Varr. and Liv. ap. Censor. de Die Nat. 17; Suet. Aug. 31; id. Dom. 4; id. Vit. 2; Plin. 7, 48, 49, § 159; Tac. A. 11, 11: carmen, a hymn sung at the secular games, a secular hymn; the best known hymn of this character is that composed by Horace, at the command of Augustus, to be sung at the secular games, A. U. C. 737; cf. Suet. Vit. Hor.—Hence, substt.
    A.
    saecŭlāres, ium, m. (sc. ludi), the secular games, Suet. Claud. 21.—
    B.
    saecŭlārĭa, ium, n. (sc. sacra), the secular games, Val. Max. 2, 4, 4 al.—
    II.
    Worldly, temporal, profane, lay, secular; pagan, heathen (eccl. Lat.):

    homines (opp. monachi),

    Hier. Ep. 60, 11:

    historia,

    Sedul. in Conc. post Ep. 7, 9:

    exempla,

    Tert. Exhort. ad Cast. 13 (al. saeculi):

    feminae quaedam (Dido, Lucretia),

    id. ib. 13 fin. —As subst.: saecŭlārĭa, ium, n., worldly matters:

    redditur in culpā pastor saecularia servans,

    Commod. 94, 69.— Hence, adv.: saecŭlārĭter, in a worldly manner (eccl. Lat.):

    mulierem saeculariter ornari,

    Cypr. Testim. 3, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > saecularia

  • 9 saecularis

    saecŭlāris ( sēcŭ-), e, adj. [saeculum], of or belonging to a saeculum: ludi, secular games, celebrated at very long intervals (the interval was fixed, in the time of Augustus, at one hundred and twenty years), and continuing three days and nights, Varr. and Liv. ap. Censor. de Die Nat. 17; Suet. Aug. 31; id. Dom. 4; id. Vit. 2; Plin. 7, 48, 49, § 159; Tac. A. 11, 11: carmen, a hymn sung at the secular games, a secular hymn; the best known hymn of this character is that composed by Horace, at the command of Augustus, to be sung at the secular games, A. U. C. 737; cf. Suet. Vit. Hor.—Hence, substt.
    A.
    saecŭlāres, ium, m. (sc. ludi), the secular games, Suet. Claud. 21.—
    B.
    saecŭlārĭa, ium, n. (sc. sacra), the secular games, Val. Max. 2, 4, 4 al.—
    II.
    Worldly, temporal, profane, lay, secular; pagan, heathen (eccl. Lat.):

    homines (opp. monachi),

    Hier. Ep. 60, 11:

    historia,

    Sedul. in Conc. post Ep. 7, 9:

    exempla,

    Tert. Exhort. ad Cast. 13 (al. saeculi):

    feminae quaedam (Dido, Lucretia),

    id. ib. 13 fin. —As subst.: saecŭlārĭa, ium, n., worldly matters:

    redditur in culpā pastor saecularia servans,

    Commod. 94, 69.— Hence, adv.: saecŭlārĭter, in a worldly manner (eccl. Lat.):

    mulierem saeculariter ornari,

    Cypr. Testim. 3, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > saecularis

  • 10 saeculariter

    saecŭlāris ( sēcŭ-), e, adj. [saeculum], of or belonging to a saeculum: ludi, secular games, celebrated at very long intervals (the interval was fixed, in the time of Augustus, at one hundred and twenty years), and continuing three days and nights, Varr. and Liv. ap. Censor. de Die Nat. 17; Suet. Aug. 31; id. Dom. 4; id. Vit. 2; Plin. 7, 48, 49, § 159; Tac. A. 11, 11: carmen, a hymn sung at the secular games, a secular hymn; the best known hymn of this character is that composed by Horace, at the command of Augustus, to be sung at the secular games, A. U. C. 737; cf. Suet. Vit. Hor.—Hence, substt.
    A.
    saecŭlāres, ium, m. (sc. ludi), the secular games, Suet. Claud. 21.—
    B.
    saecŭlārĭa, ium, n. (sc. sacra), the secular games, Val. Max. 2, 4, 4 al.—
    II.
    Worldly, temporal, profane, lay, secular; pagan, heathen (eccl. Lat.):

    homines (opp. monachi),

    Hier. Ep. 60, 11:

    historia,

    Sedul. in Conc. post Ep. 7, 9:

    exempla,

    Tert. Exhort. ad Cast. 13 (al. saeculi):

    feminae quaedam (Dido, Lucretia),

    id. ib. 13 fin. —As subst.: saecŭlārĭa, ium, n., worldly matters:

    redditur in culpā pastor saecularia servans,

    Commod. 94, 69.— Hence, adv.: saecŭlārĭter, in a worldly manner (eccl. Lat.):

    mulierem saeculariter ornari,

    Cypr. Testim. 3, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > saeculariter

См. также в других словарях:

  • Aeternum servans sub pectore vulnus. — См. Зажила рана, а все рубец есть …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • Nicolas Félix Vandive — 1772: Exemple imprimé d explicit dans un document du Parlement de Paris signé par Nicolas Félix van Dievoet dit Vandive, Ecuyer, Conseiller Secrétaire du Roi, Maison, Couronne de France, et l un des deux servans près la Cour de Parlement. (Source …   Wikipédia en Français

  • Ingelmarius — was a Norman knight of humble origins who served Roger I, the count of Sicily. In reward for his good service to Roger, Ingelmarius was given the hand of the widow of Roger s nephew Serlo II of Hauteville, the lady Altruda of Boiano. In addition… …   Wikipedia

  • Maison du roi — La maison du roi est une administration domestique existant en France sous l Ancien Régime puis la Restauration. Elle a été réglementée par Henri III en 1578 puis 1585, puis par Colbert. Elle est dirigée par le grand maître de France, l un… …   Wikipédia en Français

  • Nicolas Felix Vandive — Nicolas Félix Vandive Exemple de document imprimé avec la signature de Nicolas Félix Vandive et la mention: signé Vandive. Collationné par Nous Chevalier, Conseiller Secrétaire du Roi, son Protonotaire et Greffier en Chef civil de sa Cour de… …   Wikipédia en Français

  • Nicolas Felix Vandive — Document of the Parliament of Paris, signed by Nicolas Felix Vandive Nicolas Felix Vandive , was clerk at the Grand the Council, adviser notary secretary house and Crown of France close the Court of Parliament (the notaries secretaries of the… …   Wikipedia

  • CALETAE — melius Caleti, et Velocasses populi inter Belgas numerantur Caesari, l. 2. Bell. Gall. c. 4. qui Caletos decem milia armata pollicitos esse ait, Velocasses et Veromanduos totidem. Nimirum Gallos a Belgis Matronâ et Sequanâ dividi scripserat. Cum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CENSURA — apud Coripppum, 1. 2. Adspexit laetus opoulos, vultuque modestô Circumfusa videns plaudetnum milia risit, Censuram servans et plebi gaudia donans. Et l. 4. Conscendit princeps trabeâ succinctus avitâ, Regalem ditans augustâ fronte coronam,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Revenge — (Roget s Thesaurus) < N PARAG:Revenge >N GRP: N 1 Sgm: N 1 revenge revenge revengement Sgm: N 1 vengeance vengeance Sgm: N 1 avengement avengement avengeance| sweet revenge vendetta death feud blood for blood retaliation &c. 718 …   English dictionary for students

  • rum — Rum, m. Est le traict en ligne droicte d un vent à autre, comme Nort, Sud, Est, West, Nordest, SudWest. Ce qui est entendu non seulement d un vent entier à autre, ains aussi d un demi vent à autre, et d une quarte de vent à autre, et de plus… …   Thresor de la langue françoyse

  • пес — I I, род. п. пса, укр. пес, блр. пес, др. русск., ст. слав. пьсъ κύων (Остром., Супр.), болг. пъс, пес (Младенов 419), сербохорв. па̏с, пса̏, словен. рǝ̀s, psà, чеш., слвц. реs, польск. рiеs, рsа, в. луж. роs, н. луж. рjаs. Интерес представляет… …   Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»