Перевод: со всех языков на албанский

с албанского на все языки

pse

  • 1 pse

    perche

    Dizionario albanese-italiano e italiano-albanese > pse

  • 2 edhe pse

    anche se

    Dizionario albanese-italiano e italiano-albanese > edhe pse

  • 3 why not

    pse jo

    English-Albanian dictionary > why not

  • 4 dlaczego

    pse

    Słownik Polsko-Albański > dlaczego

  • 5 why

    why [hwai /w-] adv.,n,interj -adv 1. pse, përse; why did she do it? pse e bëri këtë? 2. për të cilën, pse; the reason why he failed arsyeja pse dështoi. 3. arsyeja pse; that is why he failed kjo është arsyeja pse dështoi /-n. arsye, shkak; the whys and the wherefores of his behaviour shkaqet dhe arsyet e sjelljes së tij /-interj. ua!; shiko! why, the cage is empty! shiko, kafazi është bosh!
    whyever ['hwajevë:] adv. pse pra; pse të shkretën!
    * * *
    pse

    English-Albanian dictionary > why

  • 6 how

    [hau] adv. (në pyetje të drejta dhe të zhdrejta) si; qysh; në ç'mënyrë; how is school? si duket shkolla, si vete me shkollën?; how did it happen? si ndodhi; how is it that...? si është puna që...; si shpjegohet që...?; how are things? si shkojnë (janë) punët?; how do you like (how do you find) it? si të (ju) duket?; I told them how I did it u tregova se si e bëra; tell me how to do it më trego si ta bëj; how are you? si je(ni)?; how are you getting on? si ia çon(i)?; si jeni; (në përshëndetje) how do you do? si je?; si jeni; gëzohem (që u njohëm); how about going for a drink? ç'thoni, a nuk dalim ta pijmë nga një? 2. sa; how much sa; how long sa kohë; që kur; how could you say that? si ta nxuri goja?; how fine it is! sa bukur!; how kind of you! sa i mirë që je!; how far? deri ku?; sa larg? how many? sa?; how often? sa shpesh?; how lovely! sa bukur!; how long does it take to...? sa kohë do që të; how many times sa herë?; how much does it cost? sa kushton (bën)?; how he snores! sa (shumë që) gërhet!; how they loved each other! sa (shumë që) duheshin!; how sorry I am to... sa keq më vjen që...; how kind of you! jeni shumë i sjellshëm! 3. çfarë; me ç'kuptim; how do you mean? ç'do të thuash? si e ke këtë, çfarë do të thuash?; how come gj.fol. pse?, për ç'arsye?; si ka mundësi që? how now? ç'ishte kjo?, ç'do të thotë kjo? how so? e pse kështu? how then? e pastaj?, ç'do të thuash me këtë?; how now? ç'është kështu?; how so? si ashtu?; how about a cup of tea? a do një çaj?; the hows and the whys si-të dhe pse të; that's about the how of it ja se si ndodhi; and how bis. që ç'ke me të; here is how bis. për shëndetin tënd; how the dickens (the devil) ever; how on earth; how in the world... si bre...!; si djallin...!; how is your father dëfrim; qejf; marëdhënie seksuale; punë boshe; she answered him and how ajo i dha një përgjigje, e ç'përgjigje!
    * * *
    si; sa

    English-Albanian dictionary > how

  • 7 where

    [hweë: /weë] adv., conj.,n. -adv. ku; në ç'vend; where's the difference? ku qëndron ndryshimi?
    -conj 1 . ku; the country where he was born vendi ku ka lindur. 2. aty ku; këtu ku; that's where you're wrong! ja, këtu e ke gabim! from where I'm standing prej këtu ku jam; where there are trees aty ku ka pemë. 3. ndërkohë që; she left where she could have waited for him ajo u largua, ndërkohë që mund ta kishte pritur.
    -n. çfarë vendi; vend; where do you come from? nga ç'vend vini? I'd like to know the when and the where of it do të doja të dija kohën dhe vendin e kësaj ngjarjeje.
    ● whereabout ( s) ['werëbaut(s)] adv., conj.,n. -adv., conj. ku; afër clit vend; whereabouts did she put it? ku të shkretën e vuri? /-n. vendndodhje; his whereabouts are unknown askush nuk ia di vendndodhjen
    ● whereas [hwer'æz /wer'æz] conj. 1. ndërsa, kurse. 2. duke patur parasysh që. 3. ndonëse
    ● whereat [hwer'æt /wer'æt] adv.,conj. vjet. pas së cilës, dhe në këtë e sipër, dhe ndërkaq
    ● whereby [hweë:'bai /weë:'bai] adv., conj. përmes së cilës, me anën e të cilit; there is no other way whereby they can be saved s'ka tjetër mënyrë për t'i shpëtuar
    ● wherefore ['hweë:fo: /weë:fo:] adv., conj.,n. -adv. vjet 1. pse, përse, për ç'arsye. 2. prandaj, kështu që /-conj. se pse, se për ç'arsye; I know wherefore she is angry e di pse është e zemëruar /-n. zak. pl. arsye, shpjegim
    ● wherefrom [hweër'from /weër'from] adv. vjet. shih whence
    ● wherein [hweër'in /weër] adv., conj. -adv. ku, në çfarë, në se; wherein had they erred? ku kishin gabuar? /-conj. ku, që; the place wherein she lived vendi ku rronte
    ● whereof [hweër'ov /weër'ov] adv., conj. nga i cili; prej ku
    ● whereon [hweër'on /weër'on] adv., conj. mbi të cilin
    ● wheresoever [hweë:sou'evë: /weë:sou'evë:] conj., adv. shih whe­rever
    ● whereto [hweë:'tu: /weë:'tu:] adv., conj 1. ku; per ku; to that place whereto he had been sent te ai vend per ku e kishin dërguar. 2. përse, për ç'qëllim
    ● whereupon [hweërë'pon /weërë'pon] adv., conj. pas së cilës; dhe pas kësaj
    ● wherever [hweë:'revë: /weë:'revë:] conj., adv. ku; kudo që; kudoqoftë; sit wherever you like ulu ku të të pëiqejë
    ● wherewith [hweë:'with /weë:'with] adv., conj. me të cilën
    ● wherewithal ['hweë:'widhol /weë:'widhol] n., adv., conj. -n. mjet; mundësi; para /-adv., conj. me se
    ● wherry ['hweri /weri] n 1. varkë përtë kaluar lumin. 2. varkë njëvendëshe për gara
    * * *
    ku

    English-Albanian dictionary > where

  • 8 wherefore

    ['hweë:fo: /weë:fo:] adv., conj.,n. -adv. vjet 1. pse, përse, për ç'arsye. 2. prandaj, kështu që /-conj. se pse, se për ç'arsye; I know wherefore she is angry e di pse është e zemëruar /-n. zak. pl. arsye, shpjegim

    English-Albanian dictionary > wherefore

  • 9 come

    [kam] v. ( came ; come) 1. vij. 2. fillon (sëmundja). 3. arrij, mbërrij; to come to a decision marr një vendim; for several years to come pas disa vitesh, në të ardhmen. 4. vjen, ka radhën; what comes next? çfarë vjen më pas? 5. arrin deri; the dress comes to her knees fustani i arrin deri te gjunjët. 6. ndodh, ngjet; come what may le të bëhet ç'të bëhet; how come? pse?; si ndodhi? si ka mundësi?. 7. rezulton, shkaktohet; that's what comes of.. ja se ç'bëhet kur. 8. rrjedh, vij nga; he comes of a poor family ai rrjedh nga një familje e varfër. 9. shndërrohet, bëhet; his dream came true ëndrra iu realizua. 10. hyn; come into use hyn në përdorim. 11. vjen në mendje; the solution just came to me zgjidhja sapo më erdhi në mendje. 12. gjendet, disponohet; these shoes come in black and brown këto këpucë i gjen të zeza dhe bojë kafe. 13. kap shumën; the bill comes to \$ 100 fatura kap shumën 100. 14. zhrg. sillem si, bëj si; luaj; don't come the bully over me! s'ke pse hiqesh kokoroç me mua! don't come that game with me mos bëj të tilla lojëra me mua.
    • come about ['kam ë'baut] ndodh
    ● corne across ['kam ë'kros] a) ndesh, takoj rastësisht; b) ka efekt, ka sukses; c) paraqitet, duket; d) zhrg. ( with) jap, pranoj të jap (para, informata)
    ● come along ['kam ë'long] a) përparoj, kam sukses; b) come along! nxito! hajde, luaj këmbët!
    ● come around/round ['kam ë'raun/raund] a) vij në vete; e marr veten; b) dorëzohem; pranoj; c) kthehem, ndërroj drejtim
    ● come asunder ['kam ë'sandë:] copëtohet
    ● come at ['kam æt] a) arrij, kap; b) turrem; sulmoj
    ● come back ['kam bæk] a) kthehem; b) më kujtohet; c) i rikthehem (një çështjeje)
    ● comeback ['kambæk] n 1. ridalje në skenë (e aktorit). 2. amer. replikë, përgjigje
    ● come between ['kam bi'twi:n] ndaj, hyj në mes
    ● come by ['kam bai] a) kaloj (nga dikush); b) fitoj, siguroj
    ● come down ['kam daun] a) bie, pësoj rënie (në pozitë etj); b) kalon brez pas brezi/gojë më gojë (gojëdhana); c) ( with) sëmurem (nga)
    ● comedown ['kamdaun] n. rënie autoriteti, dështim
    ● come-down ['kamdaun] n. rënie, humbje (pozite, parash)
    ● come down on ['kam daun on] a) shaj, qortoj; b) sulmoj betas
    ● come forward ['kam 'fo:wë:(r)d] ofrohem, dal vullnetar
    ● come from ['kam from] a) rrjedh, vij (nga); b) jam nga (një vend)
    ● come in ['kam in] a) hyj; b) hyn në përdorim/në mode; c) mbërrin (treni etj); d) hyn në prodhim (pusi i naftës)
    ● come in for ['kam in fo:] marr (një kritikë)
    ● come into ['kam intu] a) fitoj, trashëgoj; b) bie në (para)
    ● come off ['kam of] a) ndodh; zhvillohet (ndeshja); b) ia dal, arrij; c) bie, hiqet, shqitet (etiketa); d) ia arrij qëllimit, kam efekt; come off it! zhrg. mjaft më!
    ● come on ['kam on] a) ecën, përparon; b) ndesh, zbuloj; c) zhrg. bëj përshtypje; come on! a) eja! nxito! b) mjaft, tani! lëre, tani! c) ç'thua, more! jo, more!
    ● come out ['kam aut] a) bëhet publike, del; b) del, përfundon (një punim); c) shprehem, deklarohem
    ● come out with ['kam aut with] a) them haptas; b) dal (me një botim)
    ● come over ['kam'ouvë:] a) vij, mbërrij; b) ndihem; më zë, më pushton; c) i shkoj për vizitë; d) lë/bëj përshtypje
    ● come round ['kam raund] a) i bie përqark/rrotull; b) shkoj, kaloj (nga një mik); c) ndodh rregullisht, përsëritet; d) ndërroj mendje; e) vij në vete; f) çelem, e marr veten
    ● come through ['kam thru:] a) fitoj, ia dal; b) zhrg. jap; paguaj
    ● come to ['kam tu] a) vij në vete; b) ankorohet
    ● come together ['kam të'gedhë:(r)] mblidhemi; takohemi
    ● come under ['kam'andë:(r)] a) i nënshtrohem; b) renditet, klasifikohet; gjendet
    ● come up ['kam ap] a) del, ngrihet (çështja); b) ngjitem; c) vij
    ● come up against ['kam ap ë'genst, ë'geinst] ndesh; përplasem me
    ● come up to ['kam ap tu] a) mbërrin deri te; b) i përgjigjet, përmbush (shpresat)
    ● come up with ['kam ap with] a) siguroj, ofroj (fonde); b) jap, paraqes (ide)
    ● come upon ['kam ë'pon] a) turrem; i sulem betas; zë në befasi; b) ndesh, bie në (diçka, dike)
    * * *
    vi; hajde

    English-Albanian dictionary > come

  • 10 what

    [wot, wat, hwot, hwat] adj. pron., adv., interj., conj. -adj 1. çfarë, ç'; what news did you bring? ç'lajme ke sjellë? what a house! çfarë shtëpie! 2. sa; what fools we are! sa budallenj që jemi! what a lot of people! sa shumë njerëz! 3. sa, gjithë (sa, ç'); give me what money you have më jep sa para ke; what little help she could give atë pak ndihmë që mund të jepte.
    -pron 1. çfarë; ç'; what's happened? çfarë ndodhi? what's up? si është puna? what's that? a) ç'është kjo? b) çfarë/si the? what the hell/the heck did they say? gj.fol. çfarë dreqin thanë? oh what the hell! gj.fol. punë e madhe!, në dreq letë shkojë!, e kush po pyet! I'll show them what's what ua tregoj unë qejfin atyre. 2. sa; what will it cost? sa do të kushtojë? what 5 and 5 make? sa bëjnë 5 edhe 5? 3. si; sa; ç'; po; what about a walk? ç'thua, sikur të bënim një shetitje? what for? për se?, pse? what if it rains? po sikur të bjerë shi? 4. ai/ajo që; what is done is done ajo që u bë, u bë; do what you will bë'j atë që do, bëj ç'të duash; and what is more /worse dhe për më tepër, dhe ç'është më e madhja; dhe ç'është më e keqja.
    ● and what not dhe s'di se çfarë, e kështu me radhë, etj; and what have you gj.fol. e kështu me radhë; etj; what for përse, pse; what if po sikur; what's what gj.fol. si qëndrojnë punët; what with si pasojë e, për shkak të.
    -adv. sa; what a good time we had! sa mirë e kaluam!
    -interj. si! what! no milk! si! s'ka qumesht?
    -conj. but what gj.fol. përveçse
    ● what-d'ye-call-her /him /it, what's-her /his /its-name n. gj.fol. filan; gjësend; si ithonë
    ● whatever [hwët'eve:] pron., adj., adv. -pron 1. çfarëdoqoftë; çfarëdo që; sado që; whatever happens çfarëdo që të ndodhë; whatever it costs, get it sado që të kushtojë, merre. 2. ajo që; do whatever you please bëj çfarë të duash; whatever suits you best ajo që të vjen më per mbarë. 3. gl.fol. çfarë, ç'dreqin; whatever do you mean? çfarë/ç'dreqin kërkon të thuash? 4. e të tjera; shoes and clothes and whatever këpucë, rroba e të tjera si këto.
    -adj. 1. çfarëdo; cilido; of whatever size i çfarëdo madhësie; whatever repairs might seem necessary çfarëdo riparimesh që mund të nevojiten; ask whatever friends you like to the party sill në mbrëmje cilindo nga miqtë e tu. 2. çfarë, ç'dreq; whatever books have you been reading? ç'dreq librash ke lexuar?
    -adv 1. sido qoftë; whatever the weather sido që të jetë koha. 2. aspak, fare; nothing whatever asgjëfare, hiçfare
    ● whatnot ['hwotnot] n 1. etazher. 2. gjësend. 3. të tjera; and whatnot e ç'nuk tjetër, e ku di unë se çfarë
    ● what's [wats, wots, hwats, hwots] = what is; what has
    ● whatsoever [(h)watsou'evë:] pron., adj. çfarëdo qoftë
    * * *
    ç'farë

    English-Albanian dictionary > what

  • 11 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës

    A
    Abort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.
    Accept - pranon.
    Access time - koha e arritjes së të dhënave.
    Accessories - veglat ndihmëse në Windows.
    Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.
    Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.
    Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.
    allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.
    alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#
    ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.
    ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.
    Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.
    Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.
    Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.
    ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.
    Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.
    Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)
    Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.
    Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.
    Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.
    Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.
    B
    Backbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.
    Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.
    Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.
    Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.
    Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacione
    Bad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.
    Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.
    Bar chart - diagram në formë të shiritave.
    Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.
    Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.
    BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.
    BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.
    Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.
    Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.
    Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.
    Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.
    Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.
    BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.
    Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.
    Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.
    Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterike
    Blank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.
    Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëta
    Bookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.
    Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.
    Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.
    Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.
    Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.
    Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.
    Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.
    Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.
    Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.
    BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.
    Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.
    Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.
    C
    Cache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.
    Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.
    Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.
    CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.
    CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompju­terit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.
    Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.
    Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.
    Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.
    CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.
    Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.
    Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.
    Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.
    Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.
    Client-server network - rrjet i tipit klient-server.
    Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.
    Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.
    Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.
    Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.
    Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.
    Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.
    CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.
    COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.
    Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INI
    COBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.
    Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.
    CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.
    CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.
    COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.
    Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.
    CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.
    CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.
    CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.
    CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.
    Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.
    Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.
    Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.
    Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.
    Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).
    Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.
    Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.
    Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.
    Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.
    Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.
    Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.
    CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.
    D
    Data - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.
    Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.
    Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.
    Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.
    Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.
    Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.
    Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.
    Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.
    Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).
    Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.
    Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.
    Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.
    DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.
    Destination file - skedar që pranon.
    Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).
    Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.
    DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.
    DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.
    DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.
    DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.
    Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.
    Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.
    DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.
    Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.
    Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.
    Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.
    Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.
    Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.
    Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.
    Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.
    Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.
    DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.
    E
    EPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.
    E-mail (electronic mail) - postë elektron­ike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.
    Embedded object - objekt i ndërvënë.
    EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.
    Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.
    Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.
    EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.
    Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.
    Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.
    Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.
    Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.
    Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.
    Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programore
    EBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.
    External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.
    Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.
    F
    Fan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.
    Fatal error - gabim në programin kom­pjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.
    Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.
    Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.
    Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.
    File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.
    FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.
    File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.
    File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.
    File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.
    Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.
    Floppy disk - disk i butë, disketë
    Footer - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.
    FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.
    FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.
    Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizim
    FAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.
    G
    GIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.
    GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme opera­tive. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.
    Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.
    H
    Hacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.
    Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.
    Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.
    Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.
    Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.
    Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.
    Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.
    Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.
    HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.
    Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.
    High tech - teknologji e lartë
    Host computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.
    Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.
    HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.
    Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.
    Hyphenation - ndarje e fjalëve
    I
    Illegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.
    Image processing - përpunim i grafikonëve
    Imaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.
    Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.
    Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.
    Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.
    Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.
    Input data - të dhënat hyrëse.
    Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.
    Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.
    Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.
    Integer - numër i plotë pa presje decimale
    L
    Line printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.
    Link- lidhje; lidhshmëri.
    Load - mbushje, futje e programit në memorje.
    LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.
    Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.
    Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.
    Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.
    Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.
    M
    Machine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.
    Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.
    Mailbox - sandëku postar.
    Main program - pjesë kryesore e pro­gramit e cila i kontrollon nënprogramet.
    Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.
    Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.
    MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.
    Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.
    Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.
    MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.
    MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.
    Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.
    Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.
    MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.
    Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.
    Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.
    MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.
    Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.
    N
    Network - rrjet i kompjuterit.
    NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.
    Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.
    Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.
    Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.
    Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterik
    Non-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.
    Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.
    Numeric keypad - tastierë numerike.
    O
    OLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.
    Off-line - i çkyçur
    On-line - i kyçur
    ODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.
    Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.
    Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.
    OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.
    OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.
    Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.
    Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.
    Overstrike - nënvizim.
    Overtype - shkrim përmbi tekst.
    Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.
    P
    Page break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.
    Page layout - pamje e faqes
    Ppm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.
    Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.
    Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.
    PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.
    Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.
    Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.
    Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.
    Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.
    Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.
    Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.
    Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.
    PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.
    PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.
    Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.
    Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.
    Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.
    Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.
    Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.
    Port - portë; lidhje; hyrje.
    Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.
    Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.
    Print queue - pritje, rend për shtyp.
    Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.
    Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.
    Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.
    Processing - përpunim i të dhënave.
    Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.
    Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.
    Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.
    Q
    Query - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.
    Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.
    QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.
    R
    Radio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.
    RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.
    Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.
    ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.
    RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.
    Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.
    Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.
    Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.
    RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.
    Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.
    RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.
    Remote computer - kompjuter i larguar.
    Remote control program - program me komandim prej së largu.
    Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.
    Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.
    Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.
    Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.
    Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.
    Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.
    Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.
    Ring network - rrjet unazor.
    RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.
    Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.
    Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.
    S
    Safe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.
    Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.
    Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.
    Screen - ekran.
    Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.
    Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.
    Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.
    Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.
    Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.
    Shared file - skedar i përbashkët.
    Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.
    SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.
    Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.
    Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.
    Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.
    Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.
    Sound card - kartë për zërim.
    Storage - kujtesë.
    String - varg i shenjave.
    SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.
    Switch - ndërprerës.
    System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).

    English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës

  • 12 why ever

    ['hwajevë:] adv. pse pra; pse të shkretën!

    English-Albanian dictionary > why ever

  • 13 agree

    [ë'gri:] v 1. ( to) jam i një mendjeje, jam/bie dakord; pranoj;
    ● he agreed to my coming ai e pranoi ardhjen time
    2. shkoj mirë;
    ● why can't you children agree together? pse nuk shkoni mirë me njëri-tjetrin, more fëmijë?
    3. (with) përputhet, i përgjigjet;
    ● It agrees with what I have heard kjo përputhet me ato sa kam dëgjuar
    4. (më, i) përshtatet;
    ● the climate doesn't agree with me nuk më prin klima
    * * *
    jam dakort

    English-Albanian dictionary > agree

  • 14 all

    [o:l] adj., pron.,n.,adv. -adj 1. i gjithë, i tërë; all my life gjithë jetën ; why me, of all people pse pikërisht mua? 2. çdo, çfarëdo; gjithë; beyond all doubt jashtë çdo dyshimi; All Saints' Day fet. Dita e të Gjithë Shenjtorëve. 3. vetëm, veçse; all words and no thought veç fjalë e aspak mendim./-pron. gjithçka, gjithkush; çdo gjë, të gjithë; all of us të gjithë ne; all that glitters is not gold s'është flori gjithçka që ndrit; it's all the go [its o:l dhë gou] është në modë; është bërë modë
    -n. gjithçka; above all mbi të gjitha; after all në fund të fundit; all at once befas, papritur, sakaq; all in all në tërësi; at all a) sadopak; b) fare: I don't know at all nuk e di fare; not at all aspak, fare; s'ka gjë!, të lutem! all is well gjithçka në rregull; for all (that) ndonëse, megjithëse; for all I know me sa di unë; in all gjithësej; once (and) for all njëherë e përgjithmonë.
    - adv. tërësisht, plotësisht; all alone a) krejt vetëm; b) vetë, krejt, vetë; all along gjithë kohës; all but pothuaj; he was all but dead from fatigue ishte si (gati) i vdekur nga lodhja; all clear gjithçka në rregull, s'ka më rrezik; all for plotësisht dakord, i etur; all in a) i këputur; b) të gjitha të përfshira (në çmim); c) pakufizim; all one to (me) është njësoj (për mua), s'ka rëndësi; all that fort, edhe aq; all over kudo; all right a) në rregull, pranoj, dakord; b) shëndosh e mirë, krejt në rregull, siç duhet; all the better sa më mirë; all up (with) në mbarim; it is all up with him i ka ardhur fundi; go all out i bëj të gjitha, s'kursehem; all clear [o:l klië:] n 1. usht. mbarim i alarmit, alarmi mbaroi!. 2. gjithçka në rregull.
    * * *
    të gjithë

    English-Albanian dictionary > all

  • 15 computer

    [këm'pju:të:] n 1. makinë llogaritëse; kompjuter, ordinator. 2. llogaritës, njehsues (person)
    - Kompjuteri është pajisje elektronike shumë e ndërlikuar që shërben për regjistrimin, transmetimin dhe përpunimin e informatave që mund të manifestohen si llogaritje, udhëheqje të proceseve, përpunim i tekstit, të dhënave të ndryshme si dhe për përdorime më të përgjithëshme. Kompjuteri, marrë në kuptimin e gjerë, përbëhet prej dy komponentëve të quajtura: harduer ( hardware - pjesë fizike e tij) dhe softuer ( software - programet dhe udhëzimet për punë). Me fjalë tjera, softueri është pjesa programore e hardueri pjesa mekanika e kompjuterit.
    ● Hardueri përmban komponentet fizike të kompjuterit siç janë: tastiera ( Keyboard), monitori, shtypësi ( Printer), miu ( Mouse), disku i ngurtë ( Hard Disk), njësia e diskut, disketa ( Floppy Disk), njësia e disketës, CD-ROM-i ( CD ROM), njësia e CD-ROM-it, vizatuesi, modemi, lexuesi ( Scanner), kamera digjitale etj.
    ● Softueri përmbanë programet dhe të dhënat të cilat e udhëzojnë kompjuterin në punën e tij, literatura, dokumentacioni dhe udhëzimet në lidhje me kompjuterin. Hardueri mund të krahasohet me gramafonin e disqet, ndërsa softueri me muzikën e inçizuar në disqe.)
    Zhvillimi historik i kompjuterit
    - Njeriu gjithmon ka tentuar të zgjidhë edhe problemet monotone, të vështira dhe të papërshtatshme. Gjatë zgjidhjeve të këtyre problemeve ka hasur në punë të vështira fizike, prandaj, çdo here ka tentuar që të liroj veten nga këta punë duke menduar makina të lloj-llojshme. Një makinë e këtyllë për lehtësimin e llogaritjeve aritmetike është makina e quajtur Abacus për të cilën dihet se është në përdorim prej para 5000 vjetëve. Kjo makinë i ngjanë numratores së sotme të cilën e përdorin nxënësit në klasë të pare dhe njihet si zanafilla e kompjuterëve të sotëm. Prej kohës së zbulimit të Abacusit e deri në shekullin 17 historia e zhvillimit të kompjuterëve nuk posedon të dhëna për ndonjë lëvizje në rrugën e zhvillimit të kompjuterëve.
    - Gjatë shekullit 17, respektivisht në vitin 1614 matematikani skocez J. Napier zbulon logaritmet dhe në vtin 1622 W. Oughtred ndërton kompjuterin (makinën) logaritmik cirkular për llogaritjen e logaritmeve.
    - Në vitin 1649 Blaise Pascal ndërton makinën mekanike për kryerjen e operacioneve aritmetike. Makina e Pascalit është e ndërtuar prej disa dhëmbëzorëve të cilët në lëvizje vendohen mekanikisht (me dorë). Ideja e konstruktimit të një makine-kalkulatori (kalkulator quhet makina e cila kryen operacionet aritmetike) ka qenë lehtësimi i punës së të atit të tij i cili ka qenë puntor i tatimeve (mbledhës i tatimeve) dhe ka patur nevojë për shumë llogaritje.
    - Në vitin 1672 G.W. Laibniz në Pariz projekton kalkulatorin mekanik më të përsosur nga dy të parët i cili me sukse do t'i kryej katër operacionet elementare aritmetike. Kufizimi në realizimin konkret të këtij kalkulatori ka qenë teknologjia e dobët e asaj kohe prandaj ky projekt ka ngelur i pa realizuar. Është interesant të përmendet se Laibnitz ka qenë pioneri i parë në hulumtimin e sistemit binar i cili përdoret në ndërtimin e kompjuterëve të sotëm. Gjatë 150
    viteve në vazhdim të gjithë tentimet për zhvillimin e kalkulatorëve kanë qenë të inspiruar nga kalkulatori i Laibnitzit.
    - Në vitin 1822 Anglezi Charles Babbage paraqet projekt të një kalkulatori krejtësisht të ndryshëm i dedikuar për llogaritjen e tabelave për funksione të caktuara. Projekti i këtillë do të finansoheshe nga qeveria Angleze e asaj kohe dhe do të përdoreshe për llogaritjen e tabelave për navigacionin detar. Për shkak të kompleksitetit dhe kushteve financiare e teknologjike ky projekt nuk u krye, në vitin 1842 definitivisht projekti u ndërpre. Makinën e këtillë Babbage e quajti makina diferenciale. Projektin e makinës diferenciale me sukse e realizuan Suedezët në vitin 1854 nën udhëheqen e P. G. Scheutza (duke i zbatuar sqarimet dhe vërejtjet e dhëna nga Babbage në 7000 faqe të shkruara) dhe makina e fituar nën pogon mekanik me sukse i llogariti tabelat (për 80 orë ka logarit 10000 logaritme).
    - Në vitin 1835 Babbage erdhi në idenë e konstruktimit të një makine programabile me funksionet që i kanë kompjuterët e tanishëm (me njësinë aritmetike-logjike, memorjen, etj.). Makinën e këtillë e quajti makina analitike. Për shkak të krizave finaciare dhe të vështirësive teknologjike kjo makinë ngeli vetëm në fazën e projektimit në letër por dha një inpuls të fuqishëm në zhvillimin e kompjuterëve të mëtutjeshëm.
    - Koha moderne fillon me përdorimin e energjisë elektrike në makinat për llogaritje. Në vitin 1884 emigranti gjerman në Amerikë Herman Holerith patenton makinën e pare elektrike e cila do të mund të rendit (sortoj) kartelat e shpuara me të dhënat për banorët e Amerikës. Makina e Holerithit në lëvizje vendoheshte me ndihmën e baterive. Qëllimi i kësaj makine ishte renditja e kartelave me të dhënat e banorëve të Amerikës të regjistruar në vitin 1890. Holerithi ishte inzhenier dhe punonte në institutin e statistikës, problem në atë kohë ishte përpunimi statistikor i të dhënave. Kështu regjistrimi statistikor në teren zgjatë disa muaj ndërsa përpunimi zgjate disa vjetë por bile edhe dhjetra vjetë dhe kur të dhënat përpunoheshin rezultatet e fituara ishin të vjetëruara (sepse regjistrimi statistikor zakonisht bëhet çdo 10 vjetë). Qeveria e asaj kohe shpall konkurs për përpunimin automatik të të dhënave me qëllim të përshpejtimit të përpunimit. Holerithi pasi punonte në institutin ku bëheshte përpunimi i të dhënave të këtylla, e njihte problemin dhe për këtë qëllim patentoi makinën e tij. Kështu me ndihmën e 56 makinave të Holerithit u aritë që të dhënat statistikore për popullsinë e Amerikës të përpunohen vetëm për gjashtë javë (në atë regjistrim Amerika doli me 62 622 250 banorë).
    - Pas këtij suksesi Holerithi themeloi kompaninë për prodhimin dhe huazimin e këtyre makinave (makina quheshe Tabulating Machine) me emrin Tabulating Machine Company e cila në vitin 1924 u bashkua me disa kompani të tjera dhe ndëroi emrin në IBM (International Business Machines), e njohur edhe sot.
    - Në vitin 1936 gjermani K. Zuse në Berlin arrinë të konstruktoj kalkulatorin programabil i cili do të mund të zgjidhë barazimet lineare. Zuse ariti të konstruktoj makinën e pare e cila shfrytëzonte sistemin binar, këtë makinë e konstriktoi në katër modele të njëpasnjëshëm Z1, Z2, Z3 dhe Z4, por modeli Z4 ngeli vetëm si ide interesante.
    - Me fillimin e luftës së dytë botërore interesimi për makina llogaritëse (kompjuterë) u zvoglua dhe gjithnjë mendohej në përmirësimin e armatimit. Mirëpo për prodhimin e armëve të reja artilerike nevoitej një hulumtin më i thellë dhe llogaritje të vështira, për hulumtime dhe llogaritje të thella nevoiteshe kohë e cila mungonte. Në vitin 1942 Fakulteti Moore School of Electrical Engineering nga Universiteti i Pensilvanisë bashkë me institutin Ballistic Research Laboratory nga armata Amerikane filloi hulumtimet për një makinë-kompjuter i cili do t'u lehtësonte punën puntorëve në industrinë ushtarake për prodhimin e armatimit artilerik respektivisht do të llogaritë tabelat balistike. Projekti deri në 1943 ishte në fshehtësi. Në vitin 1943 filloi ndërtimin nën udhëheqjen e udhëheqësve të projektit John W. Mauchly dhe J. Presper Eckert. Kompjuteri i menduar u quajt ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer) dhe në përdorim u lëshua më 15 Shkurt 1946. Kompjuteri ENIAC meret si kompjuteri i parë i formës dhe me funksionet e kompjuterëve të sotëm. Me konstruktimin e ENIAC-ut fillon edhe gjenerata e parë e zhvillimit të kompjuterëve. Vlenë të përmendet se idenë për ndërtimin e kompjuterit të këtillë (në vitin 1930) e dha matematicienti John V. Atanasoff i cili në atë kohë punonte me kompjuterët analog për zgjidhjen e barazimeve lineare në lëminë e kërkimeve operacionale si dhe matematikani i shekullit 20 John von Neuman i cili ariti që teoretikisht ta përpunojë idenë dhe të bëjë sistematizimin e idesë.
    - Kompjuteri ENIAC përmbante afër 18000 llëmba elektronike, peshonte afër 30 tonë, zënte sipërfaqe prej 150 m2.
    - Kompjuterët e prodhuar prej vitit 1946 deri 1953 (kompjuterët EDVAC, ILLIAC, MANIAC etj.), njihen si gjenerata e parë dhe karakterizohen me llëmbat elektronike.
    - Me zbulimin e tranzistorit fillon gjenerata e dytë, kjo gjenerat zgjat prej vitit 1953 deri 1964. Tek kompjuterët e gjeneratës së dytë fillon zbatimi i gjuhëve të larta programore (Fortran-i paraqitet në vitin 1957, Algol në vitin 1961, etj.)
    - Gjenerata e tretë e kompjuterëve fillon në vitin 1964 dhe vazhdon deri në vitin 1971, kompjuterat e konstruktuar në këtë periudhë karakterisohen me qarqet e integruara-çipat.
    - Gjenerata e katër e kompjuterëve fillon në vitin 1971, kompjuterët e kësaj gjenerate karakterizohen me qarqet integrale të dendësisë së madhe LSI dhe VLSI (V-very). Gjenerata e katër e kompjuterëve ende është e hapur, PC kompjuterët e sotëm i takojnë gjeneratës së katër.
    - Për dallim nga katër gjeneratat e para kompjuterët e të cilave bëjnë përpunimin e të dhënave, kompjuterët e gjeneratës pestë e cila fillon në vitin 1981 bëjnë përpunimin e njohurive. Në këtë gjeneratë bien makinat e quajtura Robot.
    - Kompjuterët e gjeneratës së gjashtë (njëherit gjenerata e fundit e kompjuterëve) e cila fillon në vitin 1986 merren me përpunimin e inteligjencës. Kompjuterët e kësaj gjenerate quhen Neurocomputers (Kompjuterët neural, Kompjuterët biologjik) të cilët në punën e tyre tentojnë të imitojnë trurin dhe sistemin nervorë të njeriut. Këta kompjuterë në fillim të jetës mësojnë (me metoda speciale eksperimentale) dhe pastaj janë në gjendje të veprojnë pa prezencën dhe ndikimin e njeriut.
    PJESA PROGRAMORE E KOMPJUTERIT-SOFTUERI
    Sistemi operativ
    - Programet, asemblerët dhe kompajlerët ekzekutohen në kompjuter, në praninë e një mjedisi të caktuar programues. Këtë mjedis programues e përcakton sistemi operativ. Sistemi operativ është një grumbull i programeve i cili manipulon me resurset dhe shërbimet e sistemit kompjuterik (harduerit), siç janë memoria qëndrore, njësitë hyrëse-dalëse, etj. Pra sistemi operativ e komandon (manipulon) me hardverin e sistemit kompjuterik. Programi, në mënyrë implicite apo eksplicite, vetëm përmes direktivave të sistemit operativ mund t'i shfrytëzojë resurset dhe shërbimet e sistemit kompjuterik. Pra programi e urdhëron apo kërkon nga sistemi operativ shfrytëzimin e resurseve kompjuterike.
    - Nga kjo që u tha më sipër shihet se programet të cilat i shkruajmë (programeve aplikative) në gjuhët larta programuese, nuk e komandojnë harduerin, por i dërgojnë komanda sistemit operativ, i cili më pastaj manipulon me harduer për të arritur te rezultatet e dëshiruara. Kjo do të thotë se sistemi operativ është një lloj ndërmjetësuesi (interfejs) në mes të programeve aplikative dhe harduerit kompjuterik.
    - Roli kryesor i sistemit operativ është të shërbej si ndërmjetësues në mes të shfrytëzuesit dhe hardverit kompjuterik, dhe në mes të programeve aplikative dhe hardverit kompjuterik.
    - Ekzistojnë sisteme të ndryshme operative, mirëpo më të njohurat në PC janë MS-DOS dhe MS WINDOWS 95.
    - MS-DOS ( MicroSoft Disk Operating System), që do të thotë sistemi operativ i diskut i majkrosoftit. Nga këndi i vështrimit të programerit MS-DOS është sistem operativ hierarkial, që përmbanë tri nivele (shtresa), të cilat e ndajnë shfrytëzuesin dhe programet aplikative prej hardverit kompjuterik. Këto shtresa janë BIOS ( Basic Input-Output System që do të thotë sistemi themelor për hyrje-dalje), kerneli i DOS-it, dhe interpretuesi i komandave. Shtresa më e ulët është BIOS-i. BIOS-i kryesisht manipulon me këto njësi hardverike:
    ● Konzolla (tastatiera dhe ekrani);
    ● Printed i përgjithshëm;
    ● Portet serike;
    ● Orën e taktit të kompjuterit;
    ● Diskun startues.
    - Kerneli i DOS-it, përveq tjerash, ofron shërbimet për:
    ● Manipulimin e folderëve dhe fajllave;
    ● Manipulimin e memories qëndrore;
    ● Kohën dhe datën;
    ● Menagjmentin e programeve aplikative.
    - Interpretuesi i komandave ka për detyrë që të ekzekutojë komandat të cilat ia jep shfrytëzuesi, duke kyçur edhe leximin dhe ekzekutimin e programeve aplikative.
    - Edhe pse Windows është paraqitur në mes të viteve 1980, nuk pati ndonjë sukses të madh në treg. Mirëpo me lansimin e verzionit Windows 3.0 më 1990, e sidomos me Windows 3.1 një vit më vonë e gjithë kjo ndryshoi, dhe tani Windows është produkt softverik i dyti më i shituri i të gjitha kohrave, pas MS DOS-it (e sidomos me lajmërimin e Windows 95/98).
    Windows punon se bashku me DOS-in por sillet si sistem operativ në vehte. Duke i shtuar nivel softverik mbi DOS, Windows-i i shton zgjerime grafike DOS-it.
    - Popullariteti i Windows-it i ka shtyer shumë programerë dhe shtëpi softverike botuese që të zhvillojnë aplikacione të cilat janë vetëm për Windows. Të gjitha këto aplikacione kanë një pamje të përgjithshme të ngjashme. Nëse dini të drejtoni një strukturë të menysë në një aplikacion të Windows-it atëherë dini të bëni të njejtën gjë edhe në aplikacionet tjera.
    - Përparësitë kryesore të Windows-it janë:
    ● Platformë multitasking, në të cilën shumë aplikacione mund të ekzekutohen në të njejtën kohë.
    ● Pamje gjenerale e ngjashme e të gjitha aplikacioneve të shkruara për Windows.
    ● Mjedis grafik, i cili manipulohet me ndihmën e miut (apo tastierës).
    ● Mundësia e shkëmbimit të informatave - duke përfshirë fotografi, dokumente, etj. ndërmjet aplikacioneve të ndryshme.
    ● Një numër të veglave ndihmëse, duke përfshirë editor të tekstit, program per vizatim, kalkulator, program komunikues për modem, etj.
    • computer dating [këm'pju:të:deiting] n. takim (dy personash) me ndihmën e sistemit informatik telefonik
    • computerese [këmpju:të'ri:z] n. gj.fol. zhargon i / gjuhë e informatikës
    ● computer game [këm'pju:të:geim] n. lojë elektronike, lojë me kompjuter
    ● computer aided design, computer assisted design [këm'pju:të: eidid di'zain/ ë'sistid] n. vizatim teknik me kompjuter
    ● computerist [këm'pju:tërist] n. amer. informatikan
    ● computerization [këmpju:tërai'zeishën] n 1. trajtim elektronik, kompjuterizim; automatizim. 2. hedhje (të dhënash etj) në kompjuter
    ● computerize [këm'pju:tëraiz] vt 1. informatizoj, kompjuterizoj; përpunoj në kompjuter. 2. hedh në kompjuter
    ● computer language [këm'pju:'længwixh] n. gjuhë programimi
    ● computer literate [këm'pju:'litërit] adj. që ka njohuri në informatikë, që njeh kompjuterin
    ● computer operator [këm'pju:'opëreitë:(r)] n. kompjuterist, person që punon në/me kompjuter
    ● computer programmer [këm'pju:'prëugræmë:(r)] n. kmp. programist
    ● computer science [këm'pju:'saiëns]n. informatikë
    ● computer studies [këm'pju:'stadis] n. informatikë
    ● computing [këm'pju:ting] n. ( computer science) informatikë
    * * *
    kompjuter

    English-Albanian dictionary > computer

  • 16 cry

    [krai] v 1. thërras, bërtas; cry with pain bërtas nga dhimbja. 2. qaj. 3. bërtas, kërkoj me zë të lartë. 4. njoftoj, them me zë të lartë; cry the news all over the town e hap lajmin në të gjithë qytetin
    ● cry down [krai daun] nënçmoj, ia ul vlerat
    ● cry for [krai fo:] a) kërkoj, lutem; b) kam shumë nevojë për; cry one's eyes/heart qaj me dënesë; give sb sth to cry for/about e ndëshkoj dike pse qan pa shkak; cry for the moon kërkoj qiqra në hell
    ● cry off [krai of] shkel një marrëveshje, nuk pranoj të bëj
    ● cry out [krai aut] a) bërtas, ulërij; b) ankohem
    ● cry up [krai ap] lëvdoj, mburr së tepërmi diçka
    -n 1. thirrje, britmë (gëzimi, frike, dhimbjeje etj). 2. qarje, të qarë; vaj. 3. thirrje, parrullë. 4. njoftim, shpallje (me zë). 5. lutje. 6. lehje e zagarëve.
    ● a far cry a) larg prej; b) shumë ndryshe, ka shumë ndryshim nga; in full cry në ndjekje nga afër, këmbakëmbës; much cry and little wool fjalë shumë e punë pak; within cry of në një largësi nga ku dëgjohet
    ● crybaby ['kraibeibi] n. qaraman
    ● crying ['krajing] adj 1. britës; qarës. 2. fort i keq, serioz; flagrant; crying injustice padrejtësi sheshit; a crying need for sth nevojë e ngutshme për diçka.
    ● for crying out loud! edhe kjo ishte mangët!; ky është kulmi!
    * * *
    qaj

    English-Albanian dictionary > cry

  • 17 don't have to worry

    nuk keni pse të shqetësoheni

    English-Albanian dictionary > don't have to worry

  • 18 jump

    [xhamp] v.,n. -v 1. kapërcej (hendekun); jump the rails del nga shinat (treni). 2. shpërfill, shkel, i shpëtoj; jump bail drejt. arratisem/zhdukem në kohën që jam liruar me kusht (në liri të përkohshme). 3. sulmoj, i hidhem (dikujt). 4. hidhem, kërcej, hov; jump into a taxi hidhem në taksi, i kërcej taksisë; jump up and down hidhem pupthi; there's no need to jump down my throat s'ke pse me hidhesh në grykë mua; jump to one's feet hov përpjetë, ngrihem sakaq; I almost jumped out of my skin! sa s'më ra të fikët. 5. ngrihen betas (çmimet). 6. nxitoj; jump to conclusions nxjerr përfundime të nxituara; jump at the offer e pranoj ofertën në cast; jump a claim rrëmbej një tokë të pretenduar nga dikush tjetër; jump the track del ngashinat (treni)
    -n 1. kërcim; in/at one jump me një të kërcyer; long/high jump kërcim së gjati /së larti. 2. largësi e kërcyer. 3. hedhje përpjetë (nga emocioni). 4. ngritje/hipje e beftë (e çmimeve etj). 5. pl. gj.fol. nervozizëm, gjendje nervoze.
    ● get/have the jump on zhrg. fitoj/kam epërsi mbi; on the jump gj.fol. në këmbë, shumë i zënë me punë
    ● jump about [xhamp ë'baut] hidhem pupthi
    ● jump at [xhamp æt, ët] fig. e kap fluturimthi
    ● jump over something ['xhamp ë'baut 'samthing] kapërcej diçka
    ● jump in/out ['xhamp in/aut] hidhem brenda; hov përjashta
    ● jump on ['xhamp on] zhrg. shaj, kritikoj, sulmoj, i hidhem, i sulem
    ● jump to it! ['xhamp tu: it] shpejto!, hidhu!
    ● jump a claim [xhamp ë kleim] marr me forcë (një truall), rrëmbej një tokë të pretenduar nga dikush tjetër
    ● jumped-up ['xhamptap] adj. fig. i fryrë, hundëpërpjetë, fodull
    ● jumper I ['xhampë:] n 1. sport. kërcyes. 2.slitë. 3. insekt që lëviz me kërcime. 4. el. urë, tel i shkurtër bashkues
    ● jumper II ['xhampë:] n 1. Br. bluzë; pulovër. 2. amer. xhaketë pune. 3. pl. palaçeta
    ● jumper cables [xhampë:'keibëls] n. el. kabllo/fije për ndezjen e makinës (nëpërmjet një baterie tjetër)
    ● jumping jack [xhamping xhæk] n. lodër që bën kërcime
    ● jumpjet [xhampxhet] n. avion me ngritje vertikale
    ● jumpmaster ['xhampmxhækstë:] n. av. instruktor parashutistësh
    ● jump-off ['xhampof] n 1. nisje, fillim gare. 2. fillim sulmi. 3. sport. shtesë loje (në rast barazimi). 4. attr. nisjeje (bazë, pikë)
    ● jump-start ['xhampsta:t] vt. ndez me të shtyrë (makinën, motorin)
    ● jumpsuit [xhampsu:t] n. kominoshe
    ● jumpy ['xhampi] adj 1. hovës, kërcyes. 2. nervoz
    * * *
    hidhem; kërcej

    English-Albanian dictionary > jump

  • 19 keep

    [ki:p] v.,n. -v (pt.,pp. kept) 1. mbaj; keep the change mbaje kusurin; he keeps to himself ai rri mënjanë, nuk përzihet; keep oneself fit e mbaj veten në formë; he has kept his looks ende duket i pashëm; keep sb waiting e lë dikë të presë; keep him at it! aty mbaje, le të vazhdojë! keep the engine running e mbaj motorin ndezur; I'll keep you to your promise do të të detyroj ta mbash premtimin; keep sth from sb ia mbaj të fshehur diçka dikujt; keep it to yourself/sth from sb ia mbaj të fshehur diçka dikujt; keep it to yourself/under your hat mbaje për vete, mos ia thuaj njeriu. 2. vë mënjanë; ruaj; keep it somewhere safe ruaje në një vend të sigurt; 'keep in a cool place' 'të ruhet në vend të freskët'. 3. mbyll, mbaj mbyllur; keep sb in prison mbaj të burgosur dikë. 4. ndal; pengoj; mbaj gjatë; what kept you? pse u vonove? you're keeping me from my work nuk po më lë të punoj; keep one's children from school nuk i çoj fëmijët në shkollë. 5. plotësoj, respektoj, i përmbahem; keep an appointment respektoj takimin, nuk mungoj në takim. 6. kam, mbaj, rris (bagëti, pula). 7. mbaj me, i plotësoj nevojat; earn enough to keep oneself fitoj sa për të mbajtur veten; keep sb in food and clothing mbaj dikë me ushqim e veshje. 8. mbaj (ditar, llogaritë); keep a record/note of sth mbaj shënim diçka; to keep the books of a firm mbaj llogarinë e një firmë
    . 9. vazhdoj; rri; keep (to the) left/right vazhdo/rri majtas/djathtas; keep straight on! vazhdo drejt! keep doing sth vazhdoj të bëj diçka; keep going! jepi! forca! keep at sb nuk i ndahem dikujt; keep at it! jepi, vazhdo! keep still/quiet rri urtë, e qep gojën; keep together rrimë bashkë; keep to one's bed rri në shtrat; keep to oneself rri mënjanë. 10. përmbahem, frenohem, frenoj veten; keep from doing sth përmbahem, nuk bëj diçka. 11. mbahem (me shëndet); how are you keeping? si je? a mbahesh? she is keeping better ajo po bëhet më mirë. 12. pret (puna); this business can keep kjo punë pret.
    -n 1. strehë e ushqim; he earns his keep ai fiton sa për strehë e ushqim. 2. kullë kryesore, pirg kryesor (i kështjellës).
    ● for keeps a) për t'ia futur xhepit (fitim); b) përgjithmonë.
    ● keep alive mbaj gjallë, ruaj; keep the ball rolling mbaj gjallë bisedën; keep body and soul together mbaj frymën gjallë, e shtyj me të keq; keep a cool/level head ruaj gjakftohtësinë; keep one's feet ruaj drejtpeshimin, nuk rrëzohem; keep one's head rri i qetë, s'e humb pusullën.
    ● keep away ['ki:p ë'wei] a) largoj; b) ( from) pengoj (nga shkolla etj); c) prapsem
    ● keep back ['ki:p bæk] prapsem, bë'j mbrapa
    ● keep down ['ki:p daun] a) ul, pakësoj (çmimet, shpenzimet); b) përmbaj, frenoj, ndrydh (zemërimin); c) resht, qetësoj (qenin); d) shuaj (kryengritjen); e) e mban (ushqimin i sëmuri), nuk e vjell; f) ngel në klasë; he was kept down a year ngeli një vit; g) zbres; rri poshtë
    ● keep in ['ki:p in] a) mbaj në shtëpi (një fëmijë të sëmurë); b) mbaj në shkollë; c) fus brenda (barkun); d) (with sb) mbaj miqësi (me dikë)
    ● keep off ['ki:p of] a) heq, largoj; keep your hands off! hiqi duart! mos prek! 'keep off the grass' mos shkelni mbi bar; if the rain keeps off po nuk ra shi
    ● keep on ['ki:p on] a) vazhdoj; don't keep on so!, don't keep on about it! mjaft më!, lëre, të shkretën! b) mbaj (kapelën në kokë); c) mbaj ndezur (dritën)
    ● keep out ['ki:p aut] a) nuk e fut (të ftohtit); b) nuk e lë; keep sb out of trouble nuk e lë dikë të ngatërrohet në sherre/telashe; c) mos hyrë; 'keep out' 'ndalohet hyrja'; you keep out of this! ti mos u përziej! keep time mbaj ritmin; eci me hap të rregullt
    ● keep up ['ki:p ap] a) mbaj lart, mbaj gjallë (kurajën, shpresat); b) lë pa gjumë; the noise kept me up all night zhurma më la pa gjumë gjithë natën; c) ruaj, vazhdoj (traditën, letërkëmbimin); d) ushtroj, mbaj gjallë (një gjuhë të huaj); keep up the good work! ashtu, të lumtë! keep it up! vazhdo kështu! he'll never keep it up nuk ka për t'ia dalë mbanë; e) mbaj, mirëmbaj (pronën); f) nuk mbetem prapa; keep up with the times eci me hapin e kohës; keep up with the Joneses gj.fol. nuk mbetem prapa fqinjëve
    ● keeper ['ki:pë:] n 1. mbajtës; mbajtëse. 2. rojë. 3. kujdestar; mbrojtës (i dikujt). 4. sport. portier. 5. bujtinar. 6. kllapë, kapëse.
    ● keeping ['ki:ping] n 1. mbajtje; mirëmbajtje; in the keeping of nën kujdesin e; in safe keeping në dorë të sigurt. 2. ruajtje, konservim. 3. festim, kremtim; the keeping of Thanksgiving Day festim i Ditës së Uratave. 4. pajtim, harmoni; in/out of keeping with në harmoni/në stonim me
    ● keepsake ['ki:pseik] n. kujtim, dhuratë për kujtim
    * * *
    mbaj

    English-Albanian dictionary > keep

  • 20 world

    [wë:ld] n 1. botë; all over the world, all the world over në të gjithë botën; around-the-world tour udhëtim rreth botës; the New World Amerika; the Third World pol. Bota e Tretë; the insect world bota e insekteve. 2. fig. fushë, sferë, botë; the world of arts bota e artit. 3. jetë e gjallë; jetë shoqërore/ekonomike, botë; ready to go out into the world gati për t'u futur në jetën e gjallë; she's not long for this world ajo nuk e ka të gjatë. 4. raca njerëzore, njerëzimi; njerëzit, bota; the whole world knows it e dinë të gjithë, e di gjithë bota. 5. gjithësia. 6. gj.fol. (në shprehje emfatike) pafundësi; a world of shumë, pa masë; how/what/where/ why in the world...? si/çfarë/ku/pse dreqin/të shkretën..? 7. attr. botëror; i botës; i përbotshëm; universal.
    ● all the world and his wife soji e sorollopi, i madh e i vogël; bring into the world sjell në jetë, lind; come into the world vij në jetë, lind; for all the world pikërisht; ngado që ta marrësh; in the world a) gjëkundi; b) gjësendi; nowhere in the world asgjëkundi; nothing in the world asgjë në botë; on a world scale në shkallë botërore; on top of the world me fletë, fluturoj; out of this world gj.fol. a) madhështor; i paarritshëm; i mrekullueshëm; b) hyjnor; world without end përgjithmonë.
    ● World Bank (the) [wë:ld bænk] n., fin., pol. Banka Botërore
    ● world-beater ['wë:ld bi:të:] n.,gj.fol. sukses i bujshëm/i jashtëzakonshëm
    ● world champion ['wë:ld 'çæmpiën] n. kampion botëror/i botës
    ● world championship ['wë:ld 'çæmpiënship] n. kampionat botëror
    ● World Court (the) ['wë:ld ko:t] n. Gjyqi Ndërkombëtar
    ● World Cup (the) ['wë:ld kap] n. Kupa e Botës
    ● world fair [wë:ld feë] n. panair ndërkombëtar
    ● world-famous ['wë:ld feimës] adj. me famë botërore
    ● World Health Organization (the) [wë:ld helth,o:gënai'zeishën] n. Organizata Botërore e Shëndetit
    ● worldliness [wë:ldlinis] n. natyrë materialiste (e njeriut); natyrë tokësore/johyjnore
    ● worldly ['wë:ldli] adj 1. tokësor; i kësaj bote. 2. ma­terialist. 3. me përvojë; me këmbë në tokë. 4. lëndor, material; worldly goods të mira materiale
    ● worldly-minded ['wë:ldli 'maindid] adj. materialist; me këmbë në tokë
    ● worldly wisdom ['wë:ldli 'wizdëm] n. përvojë jetësore
    ● worldly-wise ['wë:ldli uaiz] adj. i rrahur, me përvojë
    ● World Series ['wë:ld 'siëri:z/'siri:z ] n., amer. Kampionati Kombëtar i Beisbollit
    ● world-shaking ['wë:ld 'sheiking] adj. i mahnitshëm
    ● World title (the) [wë:ld 'taitël] n. titulli kampion i botës; the World title fight ndeshje për titullin e kampionit të botës (në boks)
    ● World War One/Two [wë:ld wo:(r) uan/tu:] n. hist. Lufta l/ll Botërore
    ● world-weariness ['wë:ld wië:(r)nis] n. neveri nga bota/ nga jeta
    ● world-weary ['wë:ld wiëri] adj. i lodhur/i mërzitur nga jeta
    ● worldwide ['wë:ldwaid] adj. i përbotshëm, botëror
    * * *
    bota

    English-Albanian dictionary > world

Страницы
  • 1
  • 2

См. также в других словарях:

  • pse — pse·de·ra; pse·laph·i·dae; pse·laph·ognath; pse·phism; pse·phite; pse·pho·log·i·cal; pse·phol·o·gist; pse·phol·o·gy; pse·pho·man·cy; pse·phu·rus; pse·phis·ma; pse·phit·ic; …   English syllables

  • PSE — steht allgemein für: Periodensystem der Elemente das ISO 3166 Länderkürzel für Palästinensische Autonomiegebiete IATA Code für den Flughafen Mercedita auf Puerto Rico Parabolized Stability Equations – englische Bezeichnung für eine Erweiterung… …   Deutsch Wikipedia

  • Pse — steht allgemein für: Periodensystem der Elemente das ISO 3166 Länderkürzel für Palästinensische Autonomiegebiete IATA Code für den Flughafen Mercedita auf Puerto Rico Parabolized Stability Equations englische Bezeichnung für eine Erweiterung der… …   Deutsch Wikipedia

  • PSE SA — ( Polskie Sieci Elektroenergetyczne ) is state owned energy group in Poland involved in the electricity production, sale and distribution. PSE Operator S.A., a subsidiary of PSE SA, is an electricity transmission system operator in… …   Wikipedia

  • PSE — is the IATA code for Mercedita Airport, and an abbreviation for:* Page Size Extension, paging mechanism in computer microprocessor * Pale, Soft, Exudative, meat having a pH below 5.6 * Palestine Stock Exchange * Paris School of Economics, a… …   Wikipedia

  • PSE — puede referirse a: Partido Socialista Europeo. Partido Socialista de Euskadi Euskadiko Ezkerra: Federación en el País Vasco del Partido Socialista Obrero Español. Partido Socialista Ecuatoriano. Proyecto Singular y Estratégico. Aeropuerto… …   Wikipedia Español

  • PSE — son las siglas de dos partidos políticos distintos: ● Partido Socialista Europeo ● Partido Socialista de Euskadi, federación del Partido Socialista Obrero Español (que a su vez es parte del Partido Socialista Europeo) en la Comunidad Autónoma del …   Enciclopedia Universal

  • ¡pse! — Expresa lo mismo que «¡psss...!». ⇒ ¡Pche! …   Enciclopedia Universal

  • PSE — PSE: Abk. für Periodensystem der chemischen Elemente (↑ Periodensystem) …   Universal-Lexikon

  • psȅto — sr 〈G a〉 1. {{001f}}ekspr. pas 2. {{001f}}pren. pejor. onaj koji izaziva prezir ⃞ {{001f}}vjeran kao ∼ pejor. slijepo, ropski poslušan (o osobi) …   Veliki rječnik hrvatskoga jezika

  • psȅći — pril. kao pseto, na način pseta …   Veliki rječnik hrvatskoga jezika

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»