Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

praecipŭus

  • 1 praecipuus

    praecipuus, a, um (prae u. capio), vor anderen vorausgenommen (s. Paul. ex Fest. 80, 3); dah. I) besonder, eigentümlich, ausschließlich (Ggstz. communis, par), a) übh.: hanccine ego partem capio ob pietatem praecipuam? Plaut.: unam hanc rem me habere praeter ceteros praecipuam, Ter.: non debes aut propriam fortunam et praecipuam postulare aut communem recusare, Cic.: tum communibus tum praecipuis patris tui periculis commovebatur, Cic.: muros Atheniensium restituit praecipuo suo periculo, Nep.: in communibus miseriis praecipuo quodam dolore angi, Cic.: non praecipuam, sed parem cum ceteris fortunae condicionem subire, Cic.: duobus regulis haec praecipua (munera mitti censuerunt), Liv.: praecipuam sortem periculi petere, Liv.: ut nemo unus inde praecipuum quicquam gloriae domum invidiaeque ferret, Liv.: quod vir talis etiam praecipuum (eine besonders empfindliche) apud hostes supplicium passurus esset, Liv. – subst., praecipuum, ī, n., das Besondere, besondere Recht, Vorrecht, ut enim cetera paria Tuberoni cum Varrone fuissent, hoc certe praecipuum Tuberonis, quod etc., Cic. – b) insbes., vom Erbteil, vorauserhalten, besonder, praec. dos, Ulp. dig. 33, 4, 2. § 1: peculium castrense inter legitimos heredes praecipuum retinere, Papin. dig. 40, 5, 23. § 2. – subst., praecipuum, ī, n., das Vorausver machte, Vorausgeerbte, Suet. Galb. 5, 2. – II) prägn., sich von anderen derselben Art unterscheidend, besonder = außerordentlich, vorzüglich, 1) übh.: natura ingenerat praecipuum quendam amorem in eos, qui procreati sunt, Cic.: artis praecipuae opus, Ov.: praecipuo iure esse, ein Vorzugsrecht, eine bevorzugte Stellung haben, Cic.: praecipuum veniae ius habet ille liber, hat vor allem auf Nachsicht ein Recht, Ov.: eo proelio praecipua equitum gloria fuit, Liv.: quos praecipuo semper honore Caesar habuit, Caes.: praecipuum praemium ferre, den besten Preis (Teil) davontragen, Curt.: decreta accusatoribus praecipua praemia, Suet.: praecipuum in aula locum tenuit, nahm eine hervorragende Stellung ein, Suet.: mit Genet., praecipua cenationum rotunda, der Hauptspeisesaal war ein Rundbau, Suet. – von Pers., praecipuus suorum temporum orator, Quint.: praecipuus vir Cineas nomine, Eutr.: Aristophanes tamen et Eupolis Cratinusque praecipui, Quint.: praecipui erant inter coniuratos duo Bruti, Eutr.: quem vel praecipuum adiutorem speraverat, auf dessen Beistand er gerade hauptsächlich gehofft hatte, Suet. – m. Genet. subst., Glitius Gallus praecipuus amicorum, sein bester Freund, Tac.: philosophorum, ex quibus plurimum se traxisse eloquentiae M. Tullius confitetur, quis dubitet Platonem esse praecipuum, unter den Ph.... die erste Stelle einnimmt, Quint. – m. Genet. Gerund., Latiaris praecipuus olim circumveniendi Titii Sabini, das Hauptwerkzeug bei der Umgarnung des usw., Tac. ann. 6, 4. – m. Abl. wodurch? od. m. in u. Abl. = ausgezeichnet, hervorragend, philosophorum Plato est praecipuus (ragt hervor) acumine disserendi, Quint.: Asclepiodotus magnitudine opum praecipuus inter Bithynos, Tac.: praecipuus toro (ausgezeichnet durch einen Ehrensitz) Aeneas, Verg.: rex fraude praecipuus, der überlistige K., Flor.: praecipuus in eloquentia vir (v. Cicero), Quint.: Euripides in affectibus, qui miseratione constant, facile praecipuus, Quint. – m. folg. Relativsatz, mox praecipuus (der erste), cui secreta imperatorum inniterentur, Tac. ann. 3, 30. – subst., a) praecipuī, ōrum, m., die Vorzüglichsten, ponendus inter praecipuos foret, Quint. 10, 1, 116. – b) praecipuum, ī, n., das Vorzügliche, der Vorzug, homini praecipui a natura nihil datum esse, Cic. de fin. 2, 110 (Müller liest praecipue). – Plur. praecipua, ōrum, n., α) im allg.: duo statim praecipua (wichtige Handlungen) ex imperatoria mente monstravit, Vopisc. Aur. 23, 1: m. Genet., principum diversam esse sortem, quibus praecipua rerum (das Wichtigste) ad famam derigenda, Tac. ann. 4, 40. – β) Vorzüge (Ggstz. delicta, Mängel), aurigarum equorumque praecipua vel delicta, Amm. 14, 6, 25. – γ) = προηγμένα (bei den Stoikern), vorzügliche Dinge, Vorzügliches = solche Dinge, die zwar nicht an sich gut, aber doch dem Guten zunächststehend und nicht zu verwerfen sind (Ggstz. reiecta, verwerfliche Dinge, Verwerfliches), Cic. de fin. 3, 52. – 2) m. ad od. adversus u. Akk. od. mit bl. Dat. = besonders geeignet zu etw., von Lebl., opes eius praecipuae ad eliciendam cupidinem, Tac.: herba ad serpentium ictus praecipua, Plin.: herba dentibus praecipua, Plin.: praecipuus adversus anginas sucus, Plin. – von Pers., praecipuus ad pericula (zum Bestehen von G. bes. geeignet = G. besonders ausgesetzt), Tac.: praecipui ad scelera, große Missetäter, Tac.

    lateinisch-deutsches > praecipuus

  • 2 praecipuus

    praecipuus, a, um (prae u. capio), vor anderen vorausgenommen (s. Paul. ex Fest. 80, 3); dah. I) besonder, eigentümlich, ausschließlich (Ggstz. communis, par), a) übh.: hanccine ego partem capio ob pietatem praecipuam? Plaut.: unam hanc rem me habere praeter ceteros praecipuam, Ter.: non debes aut propriam fortunam et praecipuam postulare aut communem recusare, Cic.: tum communibus tum praecipuis patris tui periculis commovebatur, Cic.: muros Atheniensium restituit praecipuo suo periculo, Nep.: in communibus miseriis praecipuo quodam dolore angi, Cic.: non praecipuam, sed parem cum ceteris fortunae condicionem subire, Cic.: duobus regulis haec praecipua (munera mitti censuerunt), Liv.: praecipuam sortem periculi petere, Liv.: ut nemo unus inde praecipuum quicquam gloriae domum invidiaeque ferret, Liv.: quod vir talis etiam praecipuum (eine besonders empfindliche) apud hostes supplicium passurus esset, Liv. – subst., praecipuum, ī, n., das Besondere, besondere Recht, Vorrecht, ut enim cetera paria Tuberoni cum Varrone fuissent, hoc certe praecipuum Tuberonis, quod etc., Cic. – b) insbes., vom Erbteil, vorauserhalten, besonder, praec. dos, Ulp. dig. 33, 4, 2. § 1: peculium castrense inter legitimos heredes praecipuum retinere, Papin. dig. 40, 5, 23. § 2. – subst., praecipuum, ī, n., das Vorausver-
    ————
    machte, Vorausgeerbte, Suet. Galb. 5, 2. – II) prägn., sich von anderen derselben Art unterscheidend, besonder = außerordentlich, vorzüglich, 1) übh.: natura ingenerat praecipuum quendam amorem in eos, qui procreati sunt, Cic.: artis praecipuae opus, Ov.: praecipuo iure esse, ein Vorzugsrecht, eine bevorzugte Stellung haben, Cic.: praecipuum veniae ius habet ille liber, hat vor allem auf Nachsicht ein Recht, Ov.: eo proelio praecipua equitum gloria fuit, Liv.: quos praecipuo semper honore Caesar habuit, Caes.: praecipuum praemium ferre, den besten Preis (Teil) davontragen, Curt.: decreta accusatoribus praecipua praemia, Suet.: praecipuum in aula locum tenuit, nahm eine hervorragende Stellung ein, Suet.: mit Genet., praecipua cenationum rotunda, der Hauptspeisesaal war ein Rundbau, Suet. – von Pers., praecipuus suorum temporum orator, Quint.: praecipuus vir Cineas nomine, Eutr.: Aristophanes tamen et Eupolis Cratinusque praecipui, Quint.: praecipui erant inter coniuratos duo Bruti, Eutr.: quem vel praecipuum adiutorem speraverat, auf dessen Beistand er gerade hauptsächlich gehofft hatte, Suet. – m. Genet. subst., Glitius Gallus praecipuus amicorum, sein bester Freund, Tac.: philosophorum, ex quibus plurimum se traxisse eloquentiae M. Tullius confitetur, quis dubitet Platonem esse praecipuum, unter den Ph.... die erste Stelle einnimmt, Quint. –
    ————
    m. Genet. Gerund., Latiaris praecipuus olim circumveniendi Titii Sabini, das Hauptwerkzeug bei der Umgarnung des usw., Tac. ann. 6, 4. – m. Abl. wodurch? od. m. in u. Abl. = ausgezeichnet, hervorragend, philosophorum Plato est praecipuus (ragt hervor) acumine disserendi, Quint.: Asclepiodotus magnitudine opum praecipuus inter Bithynos, Tac.: praecipuus toro (ausgezeichnet durch einen Ehrensitz) Aeneas, Verg.: rex fraude praecipuus, der überlistige K., Flor.: praecipuus in eloquentia vir (v. Cicero), Quint.: Euripides in affectibus, qui miseratione constant, facile praecipuus, Quint. – m. folg. Relativsatz, mox praecipuus (der erste), cui secreta imperatorum inniterentur, Tac. ann. 3, 30. – subst., a) praecipuī, ōrum, m., die Vorzüglichsten, ponendus inter praecipuos foret, Quint. 10, 1, 116. – b) praecipuum, ī, n., das Vorzügliche, der Vorzug, homini praecipui a natura nihil datum esse, Cic. de fin. 2, 110 (Müller liest praecipue). – Plur. praecipua, ōrum, n., α) im allg.: duo statim praecipua (wichtige Handlungen) ex imperatoria mente monstravit, Vopisc. Aur. 23, 1: m. Genet., principum diversam esse sortem, quibus praecipua rerum (das Wichtigste) ad famam derigenda, Tac. ann. 4, 40. – β) Vorzüge (Ggstz. delicta, Mängel), aurigarum equorumque praecipua vel delicta, Amm. 14, 6, 25. – γ) = προηγμένα (bei den Stoikern), vorzügliche Dinge, Vorzügliches = solche
    ————
    Dinge, die zwar nicht an sich gut, aber doch dem Guten zunächststehend und nicht zu verwerfen sind (Ggstz. reiecta, verwerfliche Dinge, Verwerfliches), Cic. de fin. 3, 52. – 2) m. ad od. adversus u. Akk. od. mit bl. Dat. = besonders geeignet zu etw., von Lebl., opes eius praecipuae ad eliciendam cupidinem, Tac.: herba ad serpentium ictus praecipua, Plin.: herba dentibus praecipua, Plin.: praecipuus adversus anginas sucus, Plin. – von Pers., praecipuus ad pericula (zum Bestehen von G. bes. geeignet = G. besonders ausgesetzt), Tac.: praecipui ad scelera, große Missetäter, Tac.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praecipuus

  • 3 praecipuus

    praecipŭus, a, um [st2]1 [-] qu'on a par prélèvement, par préciput. [st2]2 [-] qu'on reçoit ou qu'on fait le premier, particulier, spécial, privilégié, personnel, propre. [st2]3 [-] principal, notable, supérieur, extraordinaire, remarquable, exceptionnel. [st2]4 [-] en parl. d'un remède: très efficace, souverain.    - aliquem praecipuo honore habere, Caes.: honorer qqn plus que les autres.    - praecipuus scientia rei militaris: le plus fort dans l’art militaire.    - praecipuus ad scelera, Tac.: le premier pour le crime.    - praecipuus ad pericula, Tac.: le premier à courir au danger.    - praecipui, ōrum, m.: les premiers.    - praecipui amicorum, Tac.: les amis les plus intimes.    - praecipuum, i, n.: - [abcl]a - t. de droit ([ ce qui est pris le premier]) le préciput. - [abcl]b - supériorité.    - homini praecipui a naturâ nihil datum est, Cic.: aucune supériorité n'est donnée par la nature à l'homme.    - praecipua, ōrum, n.: - [abcl]a - les choses les plus importantes. - [abcl]b - chez les Stoïciens - les choses principales, les avantages (qui viennent après le souverain bien, par exemple, la santé, la beauté).    - praeposita, aut praecipua, Cic. Fin. 4, 26, 72: choses préférables ou principales (= biens relatifs [] bien absolu).    - praecipua calculo remedia, Plin.: remède efficace contre les calculs.
    * * *
    praecipŭus, a, um [st2]1 [-] qu'on a par prélèvement, par préciput. [st2]2 [-] qu'on reçoit ou qu'on fait le premier, particulier, spécial, privilégié, personnel, propre. [st2]3 [-] principal, notable, supérieur, extraordinaire, remarquable, exceptionnel. [st2]4 [-] en parl. d'un remède: très efficace, souverain.    - aliquem praecipuo honore habere, Caes.: honorer qqn plus que les autres.    - praecipuus scientia rei militaris: le plus fort dans l’art militaire.    - praecipuus ad scelera, Tac.: le premier pour le crime.    - praecipuus ad pericula, Tac.: le premier à courir au danger.    - praecipui, ōrum, m.: les premiers.    - praecipui amicorum, Tac.: les amis les plus intimes.    - praecipuum, i, n.: - [abcl]a - t. de droit ([ ce qui est pris le premier]) le préciput. - [abcl]b - supériorité.    - homini praecipui a naturâ nihil datum est, Cic.: aucune supériorité n'est donnée par la nature à l'homme.    - praecipua, ōrum, n.: - [abcl]a - les choses les plus importantes. - [abcl]b - chez les Stoïciens - les choses principales, les avantages (qui viennent après le souverain bien, par exemple, la santé, la beauté).    - praeposita, aut praecipua, Cic. Fin. 4, 26, 72: choses préférables ou principales (= biens relatifs [] bien absolu).    - praecipua calculo remedia, Plin.: remède efficace contre les calculs.
    * * *
        Praecipuus, Adiectiuum. Plaut. Qui est prins le premier, et avant les autres, Le plus excellent.
    \
        Commune et Praecipuum, contraria. Cic. Propre et peculier.
    \
        Praecipua bonitas virgultorum tenuissimis partibus ad longitudinem palmi. Plin. Singuliere bonté, etc.
    \
        Praecipua coenationum. Suet. La principale et plus singuliere.
    \
        Negas praecipuum mihi vllum incommodum impendere. Cicero. Que je recoyve aucun dommage que les autres ne recoyvent point.
    \
        Praecipua remedia. Plin. Souverains ou singuliers remedes et excellents.

    Dictionarium latinogallicum > praecipuus

  • 4 praecipuus

    praecĭpŭus, a, um, adj. [praecipio], that is taken before other things (cf. princeps): excipuum quod excipitur, ut praecipuum, quod ante capitur, Paul. ex Fest. p. 80 Müll.—Hence,
    I.
    Particular, peculiar, especial (class.;

    opp. communis),

    Cic. Sull. 3, 9; cf. id. ib. 4, 12; id. Fam. 4, 15, 2; cf. also id. Prov. Cons. 1, 2:

    non praecipuam, sed parem cum ceteris fortunae conditionem subire,

    id. Rep. 1, 4, 7.—
    B.
    In partic., in jurid. lang., that is received beforehand (esp. as an inheritance), special:

    praecipua dos,

    Dig. 33, 4, 2 fin.:

    peculium,

    ib. 40, 5, 23; Ter. Ad. 2, 3, 5; Plaut. Rud. 1, 3, 6.— Subst.: praecĭpŭum, ĭi, n., that which is received from an inheritance before the general distribution of the property:

    sestertium quingenties cum praecipuum inter legatarios habuisset,

    Suet. Galb. 5.—
    II.
    Transf., like eximius, special, chief, principal, excellent, distinguished, extraordinary:

    hic homo'st hominum omnium praecipuos,

    Plaut. Trin. 5, 1, 1: opera praecipua, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 2:

    jus,

    Cic. Imp. Pomp. 19, 58: quos praecipuo semper honore Caesar habuit, Caes. B. G. 5, 52:

    natura ingenerat praecipuum quendam amorem in eos, qui procreati sunt,

    Cic. Off. 1, 4, 12:

    Cicero praecipuus in eloquentiā vir,

    Quint. 6, 3, 3; cf.:

    praecipuus scientiā rei militaris,

    Tac. A. 12, 40:

    vir praecipuus corpore viribusque,

    Plin. 7, 48, 49, § 154: mox praecipuus cui secreta imperatorum inniterentur ( the first), Tac. A. 3, 30.— Absol.:

    ex quibus praecipuos attingemus,

    Quint. 8, 3, 89:

    ponendus inter praecipuos,

    id. 10, 1, 116.—With gen.:

    philosophorum Platonem esse praecipuum,

    Quint. 10, 1, 81:

    praecipui amicorum,

    Tac. A. 15, 56 fin.:

    remedia calculo humano,

    Plin. 11, 49, 109, § 261:

    herba dentibus,

    id. 25, 13, 107, § 170; cf.:

    herba ad serpentium ictus,

    id. 8, 27, 41, § 97.— Subst.: praecĭpŭum, i, n., excellence, superiority:

    homini praecipui a naturā nihil datum esse,

    Cic. Fin. 2, 33, 110.— Plur.: praecĭpŭa, ōrum, n.
    I.
    In gen., matters of special importance:

    duo statim praecipua ex imperatoriā mente monstravit,

    Vop. Aur. 23, 1:

    principum diversam esse sortem, quibus praecipua rerum ad famam dirigenda,

    Tac. A. 4, 40. —
    II.
    Points of superiority, of excellence:

    aurigarum equorumque praecipua vel delicta,

    Amm. 14, 6, 25.—
    III.
    Esp., in the philos. lang. of the Stoics, principal or considerable things, things that come next to absolute good, the Gr. proêgmena, Cic. Fin. 3, 16, 52 (v. the passage in connection).— Hence, adv.: praecĭpŭē, chiefly, principally, eminently (class.; cf.:

    inprimis, maxime, potissimum, praesertim),

    Plaut. Most. 1, 3, 31:

    praecipue de consularibus disputare,

    Cic. Sull. 29, 82:

    praecipue florere,

    id. de Or. 1, 8, 30:

    semper Aeduorum civitati praecipue indulserat,

    Caes. B. G. 7, 40; id. B. C. 3, 68:

    rationem praestat praecipue analogia,

    Quint. 1, 6, 1:

    praecipue quidem apud Ciceronem,

    id. 1, 8, 11:

    fortasse ubique, in narratione tamen praecipue,

    id. 10, 1, 51:

    inferioribus praecipueque adulescentulis parcere decet,

    id. 11, 1, 68:

    praecipue sanus,

    Hor. Ep. 1, 1, 108:

    quos praecipue fugiam,

    Juv. 3, 59:

    vivendum recte est cum propter plurima, tum his praecipue causis,

    id. 9, 119.—
    B.
    Transf., = praesertim, especially, particularly ( poet. and postAug.):

    sed perlectus liber utique ex integro resumendus, praecipueque oratio,

    Quint. 10, 1, 20:

    ostendunt admirabilem praecipue in aetate illā recti generis voluntatem,

    id. 10, 1, 89:

    pantheres, leones non attingunt perunctos eo, praecipue si et alium fuerit incoctum,

    Plin. 29, 4, 25, § 78; 29, 4, 34, § 107.—So with cum:

    sedulitas stulte urget, Praecipue cum se numeris commendat,

    Hor. Ep. 2, 1, 261; Quint. 9, 2, 85; Plin. Ep. 3, 10, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > praecipuus

  • 5 praecipuus

    praecipuus praecipuus, a, um исключительный, особенный

    Латинско-русский словарь > praecipuus

  • 6 praecipuus

    praecipuus praecipuus, a, um чрезвычайный

    Латинско-русский словарь > praecipuus

  • 7 praecipuus

        praecipuus adj.    [prae+CAP-], taken before others, particular, peculiar, especial: hanc rem habere praeter alios praecipuam, this special distinction, T.: non praecipuam, sed parem cum ceteris fortunae condicionem subire.— Special, chief, principal, excellent, distinguished, extraordinary: ius: quos praecipuo semper honore habuit, Cs.: ad pericula, eminent in meeting, Ta.: ad scelera, Ta.—As subst n.: homini praecipui a naturā nihil datum esse, excellence: praecipua rerum, important events, Ta.: praecipua (in the language of Stoics), things preferred (opp. reiecta).
    * * *
    praecipua, praecipuum ADJ
    particular, especial

    Latin-English dictionary > praecipuus

  • 8 praecipuus

    praecipuus, a, um, chief, special, H. 7:4.*

    English-Latin new dictionary > praecipuus

  • 9 praecipuus

    a, um [ praecipio ]
    1) исключительный, чрезвычайный, особенный (dolor C; honor CJ, T); преимущественный (jus C, O)
    2) выдающийся, замечательный (p. in eloquentiā vir Q — о Цицероне); главнейший, первейший, лучший (p. amicorum T)
    3) особенно пригодный, весьма полезный (remedium contra aliquid PM)

    Латинско-русский словарь > praecipuus

  • 10 praecipuus

    , a, um
    особенно пригодный

    Латинский для медиков > praecipuus

  • 11 praecipuus

    1) особенное, то, что получает кто-нб. наперед, напр. praec. esse прот. conferri (1. 1 § 15 D. 37, 6);

    praec. habere, retinere (1. 35 D. 10, 2. 1. 89 pr. D. 31. 1. 2 § 1 D 33, 4. 1. 23 § 2 D. 40, 5. 1. 45. D. 41, 1. 1. 4 pr. D. 49, 17);

    praec. computari alicui (1. 2 C. 6, 60).

    2) особенный, quibus praec. cura rerum incumbit (1. 57 D. 50, 16. 1. 42 D. 26, 7); тк. = potior, напр. dotium causa semper et ubique praec. est (1. 1 D. 24, 3. 1. 8 C. 3, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > praecipuus

  • 12 praecipuus

    , a, um
    особенно пригодный

    Latin-Russian dictionary > praecipuus

  • 13 praecipua

    praecĭpŭus, a, um, adj. [praecipio], that is taken before other things (cf. princeps): excipuum quod excipitur, ut praecipuum, quod ante capitur, Paul. ex Fest. p. 80 Müll.—Hence,
    I.
    Particular, peculiar, especial (class.;

    opp. communis),

    Cic. Sull. 3, 9; cf. id. ib. 4, 12; id. Fam. 4, 15, 2; cf. also id. Prov. Cons. 1, 2:

    non praecipuam, sed parem cum ceteris fortunae conditionem subire,

    id. Rep. 1, 4, 7.—
    B.
    In partic., in jurid. lang., that is received beforehand (esp. as an inheritance), special:

    praecipua dos,

    Dig. 33, 4, 2 fin.:

    peculium,

    ib. 40, 5, 23; Ter. Ad. 2, 3, 5; Plaut. Rud. 1, 3, 6.— Subst.: praecĭpŭum, ĭi, n., that which is received from an inheritance before the general distribution of the property:

    sestertium quingenties cum praecipuum inter legatarios habuisset,

    Suet. Galb. 5.—
    II.
    Transf., like eximius, special, chief, principal, excellent, distinguished, extraordinary:

    hic homo'st hominum omnium praecipuos,

    Plaut. Trin. 5, 1, 1: opera praecipua, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 2:

    jus,

    Cic. Imp. Pomp. 19, 58: quos praecipuo semper honore Caesar habuit, Caes. B. G. 5, 52:

    natura ingenerat praecipuum quendam amorem in eos, qui procreati sunt,

    Cic. Off. 1, 4, 12:

    Cicero praecipuus in eloquentiā vir,

    Quint. 6, 3, 3; cf.:

    praecipuus scientiā rei militaris,

    Tac. A. 12, 40:

    vir praecipuus corpore viribusque,

    Plin. 7, 48, 49, § 154: mox praecipuus cui secreta imperatorum inniterentur ( the first), Tac. A. 3, 30.— Absol.:

    ex quibus praecipuos attingemus,

    Quint. 8, 3, 89:

    ponendus inter praecipuos,

    id. 10, 1, 116.—With gen.:

    philosophorum Platonem esse praecipuum,

    Quint. 10, 1, 81:

    praecipui amicorum,

    Tac. A. 15, 56 fin.:

    remedia calculo humano,

    Plin. 11, 49, 109, § 261:

    herba dentibus,

    id. 25, 13, 107, § 170; cf.:

    herba ad serpentium ictus,

    id. 8, 27, 41, § 97.— Subst.: praecĭpŭum, i, n., excellence, superiority:

    homini praecipui a naturā nihil datum esse,

    Cic. Fin. 2, 33, 110.— Plur.: praecĭpŭa, ōrum, n.
    I.
    In gen., matters of special importance:

    duo statim praecipua ex imperatoriā mente monstravit,

    Vop. Aur. 23, 1:

    principum diversam esse sortem, quibus praecipua rerum ad famam dirigenda,

    Tac. A. 4, 40. —
    II.
    Points of superiority, of excellence:

    aurigarum equorumque praecipua vel delicta,

    Amm. 14, 6, 25.—
    III.
    Esp., in the philos. lang. of the Stoics, principal or considerable things, things that come next to absolute good, the Gr. proêgmena, Cic. Fin. 3, 16, 52 (v. the passage in connection).— Hence, adv.: praecĭpŭē, chiefly, principally, eminently (class.; cf.:

    inprimis, maxime, potissimum, praesertim),

    Plaut. Most. 1, 3, 31:

    praecipue de consularibus disputare,

    Cic. Sull. 29, 82:

    praecipue florere,

    id. de Or. 1, 8, 30:

    semper Aeduorum civitati praecipue indulserat,

    Caes. B. G. 7, 40; id. B. C. 3, 68:

    rationem praestat praecipue analogia,

    Quint. 1, 6, 1:

    praecipue quidem apud Ciceronem,

    id. 1, 8, 11:

    fortasse ubique, in narratione tamen praecipue,

    id. 10, 1, 51:

    inferioribus praecipueque adulescentulis parcere decet,

    id. 11, 1, 68:

    praecipue sanus,

    Hor. Ep. 1, 1, 108:

    quos praecipue fugiam,

    Juv. 3, 59:

    vivendum recte est cum propter plurima, tum his praecipue causis,

    id. 9, 119.—
    B.
    Transf., = praesertim, especially, particularly ( poet. and postAug.):

    sed perlectus liber utique ex integro resumendus, praecipueque oratio,

    Quint. 10, 1, 20:

    ostendunt admirabilem praecipue in aetate illā recti generis voluntatem,

    id. 10, 1, 89:

    pantheres, leones non attingunt perunctos eo, praecipue si et alium fuerit incoctum,

    Plin. 29, 4, 25, § 78; 29, 4, 34, § 107.—So with cum:

    sedulitas stulte urget, Praecipue cum se numeris commendat,

    Hor. Ep. 2, 1, 261; Quint. 9, 2, 85; Plin. Ep. 3, 10, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > praecipua

  • 14 praecipuum

    praecĭpŭus, a, um, adj. [praecipio], that is taken before other things (cf. princeps): excipuum quod excipitur, ut praecipuum, quod ante capitur, Paul. ex Fest. p. 80 Müll.—Hence,
    I.
    Particular, peculiar, especial (class.;

    opp. communis),

    Cic. Sull. 3, 9; cf. id. ib. 4, 12; id. Fam. 4, 15, 2; cf. also id. Prov. Cons. 1, 2:

    non praecipuam, sed parem cum ceteris fortunae conditionem subire,

    id. Rep. 1, 4, 7.—
    B.
    In partic., in jurid. lang., that is received beforehand (esp. as an inheritance), special:

    praecipua dos,

    Dig. 33, 4, 2 fin.:

    peculium,

    ib. 40, 5, 23; Ter. Ad. 2, 3, 5; Plaut. Rud. 1, 3, 6.— Subst.: praecĭpŭum, ĭi, n., that which is received from an inheritance before the general distribution of the property:

    sestertium quingenties cum praecipuum inter legatarios habuisset,

    Suet. Galb. 5.—
    II.
    Transf., like eximius, special, chief, principal, excellent, distinguished, extraordinary:

    hic homo'st hominum omnium praecipuos,

    Plaut. Trin. 5, 1, 1: opera praecipua, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 2:

    jus,

    Cic. Imp. Pomp. 19, 58: quos praecipuo semper honore Caesar habuit, Caes. B. G. 5, 52:

    natura ingenerat praecipuum quendam amorem in eos, qui procreati sunt,

    Cic. Off. 1, 4, 12:

    Cicero praecipuus in eloquentiā vir,

    Quint. 6, 3, 3; cf.:

    praecipuus scientiā rei militaris,

    Tac. A. 12, 40:

    vir praecipuus corpore viribusque,

    Plin. 7, 48, 49, § 154: mox praecipuus cui secreta imperatorum inniterentur ( the first), Tac. A. 3, 30.— Absol.:

    ex quibus praecipuos attingemus,

    Quint. 8, 3, 89:

    ponendus inter praecipuos,

    id. 10, 1, 116.—With gen.:

    philosophorum Platonem esse praecipuum,

    Quint. 10, 1, 81:

    praecipui amicorum,

    Tac. A. 15, 56 fin.:

    remedia calculo humano,

    Plin. 11, 49, 109, § 261:

    herba dentibus,

    id. 25, 13, 107, § 170; cf.:

    herba ad serpentium ictus,

    id. 8, 27, 41, § 97.— Subst.: praecĭpŭum, i, n., excellence, superiority:

    homini praecipui a naturā nihil datum esse,

    Cic. Fin. 2, 33, 110.— Plur.: praecĭpŭa, ōrum, n.
    I.
    In gen., matters of special importance:

    duo statim praecipua ex imperatoriā mente monstravit,

    Vop. Aur. 23, 1:

    principum diversam esse sortem, quibus praecipua rerum ad famam dirigenda,

    Tac. A. 4, 40. —
    II.
    Points of superiority, of excellence:

    aurigarum equorumque praecipua vel delicta,

    Amm. 14, 6, 25.—
    III.
    Esp., in the philos. lang. of the Stoics, principal or considerable things, things that come next to absolute good, the Gr. proêgmena, Cic. Fin. 3, 16, 52 (v. the passage in connection).— Hence, adv.: praecĭpŭē, chiefly, principally, eminently (class.; cf.:

    inprimis, maxime, potissimum, praesertim),

    Plaut. Most. 1, 3, 31:

    praecipue de consularibus disputare,

    Cic. Sull. 29, 82:

    praecipue florere,

    id. de Or. 1, 8, 30:

    semper Aeduorum civitati praecipue indulserat,

    Caes. B. G. 7, 40; id. B. C. 3, 68:

    rationem praestat praecipue analogia,

    Quint. 1, 6, 1:

    praecipue quidem apud Ciceronem,

    id. 1, 8, 11:

    fortasse ubique, in narratione tamen praecipue,

    id. 10, 1, 51:

    inferioribus praecipueque adulescentulis parcere decet,

    id. 11, 1, 68:

    praecipue sanus,

    Hor. Ep. 1, 1, 108:

    quos praecipue fugiam,

    Juv. 3, 59:

    vivendum recte est cum propter plurima, tum his praecipue causis,

    id. 9, 119.—
    B.
    Transf., = praesertim, especially, particularly ( poet. and postAug.):

    sed perlectus liber utique ex integro resumendus, praecipueque oratio,

    Quint. 10, 1, 20:

    ostendunt admirabilem praecipue in aetate illā recti generis voluntatem,

    id. 10, 1, 89:

    pantheres, leones non attingunt perunctos eo, praecipue si et alium fuerit incoctum,

    Plin. 29, 4, 25, § 78; 29, 4, 34, § 107.—So with cum:

    sedulitas stulte urget, Praecipue cum se numeris commendat,

    Hor. Ep. 2, 1, 261; Quint. 9, 2, 85; Plin. Ep. 3, 10, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > praecipuum

  • 15 Преимущественный

    - praecipuus;

    • преимущественное право - praecipuum; privilegium;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Преимущественный

  • 16 ausschließen

    [286] ausschließen, excludere (eig. u. uneig.). – eximere. excipere (ausnehmen). – non recipere (nicht aufnehmen, dah. auch nicht zulassen). – segregare (ausscheiden). – removere (entfernen, beiseite schieben). – summovere (unter der Hand beiseite schieben, beiseite lassen; dah. auch jmd. von einer Rechtswohltat au.). – jmd. aus der Stadt au., moenibus excludere alqm; alqm urbe non recipere. – jmd. von der Regierung au., alqm excludere agubernaculis: von einem Staatsamte, excludere alqm honore magistratus: von öffentlichen Ämtern, alqm a re publica excludere, segregare: Abwesende von der Bewerbung um Ehrenstellen au., a petitione honorum absentes summovere: von allen Ehrenämtern ausgeschlossen sein, omnibus honoribus exemptum esse: jmd. von der Zahl der Bürger au., alqm a civium numero seiungere, segregare; stärker alqm ex numero civium eicere: jmd. von den geheimen Beratungen au., alqm ab interioribus consiliis segregare.sich ausschl., von, bei etwas, deesse alci rei. non accedere ad societatem alcis rei (keinen Teil an etwas nehmen). – recusare alqd unter Angabe von Gründen ausschlagen). – detrectare alqd (sich zu en tziehen suchen). – Ausschließen, das, exclusio (eig.). – Ist es = Ausnahme, s. d. – ausschließend, ausschließlich, proprius (eigentümlich, speziell). – praecipuus (vorzugsweise-, vor andern vorausgegeben, z. B. ius); verb. praecipuus et proprius. – singularis (je einem zukommend, z. B. imperium). solus et unus (alleinig u. einzig). – Adv.proprie. – praecipue (z. B. jmd. lieben, alqm diligere). – sich au. einer Sache widmen, se totum conferre ad alqd; omne studium ponere in alqa re cognoscenda. Ausschließung, die, s. Ausschließen, das.

    deutsch-lateinisches > ausschließen

  • 17 besondere

    besondere, der, die, das, I) abgesondert: separatus (z. B. separatae sedes).Adv.separatim. – II) eigen, nicht mit andern gemein: proprius (von dem, in dessen Besitz man sich allein befindet, eigentümlich, Ggstz. communis). – praecipuus (was man vor andern voraus hat, ausschließend). – peculiaris (dient zur Unterscheidungdes einen. vom andern, das Besondere in seiner Art). – singularis (einzeln für sich dastehend). – im besondern, s. besonders no. I: ich habe nichts Besonderes vor, est nihil aliud quod libenter agere possim.Adv.proprie; specialiter. – III) vorzüglich: singularis (einzig in seiner Art, außerordentlich). – praecipuus (vorzüglich). – eximius (ausnehmend, z. B. eximia opinio virtutis). – IV) sonderbar: mirus (z. B. mirus quidam casus).

    deutsch-lateinisches > besondere

  • 18 Klassiker

    Klassiker, scriptor optimus od. praecipuus od. praestantissimus (in bezug auf seine Vortrefflichkeit). – scriptor subtilis atque elegans (in Hinsicht auf Feinheit u. Schönheit des Stils). – bonus Latinitatis od. Graecitatis auctor (in bezug auf die Latinität od. Gräzität). – die Klassiker, scriptores optimi od. maximi od. praecipui od. praestantissimi (in bezug auf ihre Vortrefflichkeit übh.); summi auctores (in bezug auf Wahl des Ausdrucks); scriptores subtiles atque elegantes (in bezug auf Feinheit u. Schönheit des Stils). – die (alten) Klassiker, scriptores veteres (in bezug auf ihr Alter); scriptores veteres et praecipui. scriptores vetustissimi atque politissimi (in bezug auf ihr Alter u. ihre Vortrefflichkeit); optimi Latinitatis od. Graecitatis auctores (in Hinsicht der Latinität od. Gräzität): lange dürfen nur Klassiker gelesen werden, diu nonnisi optimus quisque legendus est. klassisch, optimus (einer der besten). – praecipuus. eximius (vorzüglich). – vetustus. (alt u. gut, altklassisch). – probus (gut, mustergültig, z.B. verbum). – kl. Schriftsteller, s. Klassiker: sich einen Wortvorrat durch kl. Lektüre erwerben, copiam verborum parare optima legendo: das kl. Altertum, *antiquitas docta od. erudita (in Hinsicht auf Gelehrsamkeit); antiquitas elegans (in H. auf Kunst). – Adv.probe ac vetuste (mustergültig u. wie die guten Alten, z.B. loqui).

    deutsch-lateinisches > Klassiker

  • 19 facile

    adv. [ facilis ]
    1) легко, без труда (f. aliquid ediscere C; aliquem superare C; aliquid alicui persuadēre Cs)
    2) безусловно, наверно, несомненно, бесспорно
    f. princeps C или f. praecipuus Ap, Q — наиболее, конечно, выдающийся
    non (haud) f. C, Sl etc. — с трудом, едва ли, вряд ли
    3) охотно (credere alicui aliquid Pl, C)
    4) ( при числах) приблизительно, около (f. triciens V)
    5) приятно, с удовольствием (vivere Pl etc.)

    Латинско-русский словарь > facile

  • 20 praecipue

    praecipuē [ praecipuus ]
    преимущественно, главным образом, особенно (haec p. colenda est nobis C)

    Латинско-русский словарь > praecipue

См. также в других словарях:

  • praecipuus — index cardinal (basic), cardinal (outstanding), salient, special Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • préciput — [ presipy(t) ] n. m. • 1481; lat. jurid. præcipuum, de præcipuus « pris en premier »; attract. de caput « capital » ♦ Dr. Droit reconnu à une personne (notamment à l un des époux en cas de décès du conjoint) de prélever, avant tout partage, une… …   Encyclopédie Universelle

  • cardinal — I (basic) adjective apical, basal, capital, central, chief, controlling, elemental, elementary, essential, first, foremost, fundamental, indispensable, key, main, material, necessary, overruling, pivotal, praecipuus, preponderant, primal, primary …   Law dictionary

  • precipuo — ► adjetivo culto Que es principal o señalado. * * * precipuo, a (del lat. «praecipŭus») adj. *Principal o *destacado. * * * precipuo, pua. (Del lat. praecipŭus). adj. Señalado o principal. * * * ► adjetivo Señalado o …   Enciclopedia Universal

  • COMITES — dicti sunt, qui florente Republ. Romana publici negotii causâ, Proconsules et Praesides, in provincias euntes, comitabantur. Cicer. Act. 4. in Verr. In Imperio Comites olim vocabant, quotquot e Comitatu Principis erant: Comitatum vero ipsam Aulam …   Hofmann J. Lexicon universale

  • POLLEX, a POLLENDO — quod vi et potestate inter coeteros digitos polleat; Graecis proin ἀντίχειρ, quasi manus altera dictus; apud Antiquos multum venerationis habuit: Minervae una cum reliquis digitis consecratus. Significabant autem diversô eius gestu varios animi… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • QUADRIGA — Minervae quartae, quae Iove nata et Coriphe, Oceani secundum Ciceronem, inventum, non quod quatuor rotis primitus constaret, sed quod quaternis equis traheretur, dicta est: ut ex Lucretio contendit Licetus de Lucernis Antiqq. l. 6. c. 22. Hyginus …   Hofmann J. Lexicon universale

  • List of Linyphiidae species I-P — This page lists all described species from I to P of the spider family Linyphiidae as of June 13, 2008.Ibadana Ibadana Locket Russell Smith, 1980 * Ibadana cuspidata Locket Russell Smith, 1980 Nigeria, CameroonIberoneta Iberoneta Deeleman… …   Wikipedia

  • Ludwig Camerarius — (* 22. Januar 1573 in Nürnberg; † 4. Oktober 1651 vermutlich in Heidelberg) war ein pfälzisch schwedischer Staatsmann, Rechtsgelehrter, Gesandter und Chef der Exilregierung Friedrichs V. in Den Haag …   Deutsch Wikipedia

  • Predigt — in einer dänischen Kirche …   Deutsch Wikipedia

  • Stromberg (Hunsrück) — Wappen Deutschlandkarte …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»