-
1 patens
patēns, entis, PAdi. (v. pateo), offen, I) eig.: A) offen, gangbar, unversperrt, frei, via patens apertaque, Liv.: via patentior, Liv. – patens caelum, freier Himmel, freie Luft, Cic.: campi patentes, Sall.: vallis patentior quam cetera, Liv.: loca patentia, Liv., patentiora, Caes., patentissima, Suet. – subst., ex patenti utrimque (aus einem weiten Raum, den es zu beiden Seiten eingenommen hat) coactum in angustias mare, Liv. 28, 6, 9: per patentia ruinis (Breschen) agmina armatorum in urbem vadebant, Liv. 21, 11, 9. – B) offen = weit, dolium quam patentissimi oris, Colum. 12, 6, 1. – II) übtr.: A) für etw. offen, domus patens atque adeo exposita cupiditati et voluptatibus (Ggstz. domus clausa pudori et sanctimoniae), Cic. Quinct. 93. – B) offenbar, causa, Ov. met. 9, 537.
-
2 patens
patēns, entis, PAdi. (v. pateo), offen, I) eig.: A) offen, gangbar, unversperrt, frei, via patens apertaque, Liv.: via patentior, Liv. – patens caelum, freier Himmel, freie Luft, Cic.: campi patentes, Sall.: vallis patentior quam cetera, Liv.: loca patentia, Liv., patentiora, Caes., patentissima, Suet. – subst., ex patenti utrimque (aus einem weiten Raum, den es zu beiden Seiten eingenommen hat) coactum in angustias mare, Liv. 28, 6, 9: per patentia ruinis (Breschen) agmina armatorum in urbem vadebant, Liv. 21, 11, 9. – B) offen = weit, dolium quam patentissimi oris, Colum. 12, 6, 1. – II) übtr.: A) für etw. offen, domus patens atque adeo exposita cupiditati et voluptatibus (Ggstz. domus clausa pudori et sanctimoniae), Cic. Quinct. 93. – B) offenbar, causa, Ov. met. 9, 537. -
3 patēns
patēns entis, adj. with comp. [P. of pateo], open, accessible, unobstructed, passable: caelum: campi, S.: in locis patentioribus, Cs.: via patentior, L.—As subst n.: ex patenti utrimque coactum in angustias mare, a broad expanse, L.: per patentia ruinis vadere, breaches, L.—Fig., open, exposed: domus: pelago da vela patenti, V.— Evident, manifest: causa, O.* * *patentis (gen.), patentior -or -us, patentissimus -a -um ADJopen, accessible -
4 Aussicht
Aussicht, I) eig.: prospectus, mit u. ohne oculorum (vor sich hin in die Ferne). – despectus (von einem höhern nach einem tiefer gelegenen Orte). – aspectus. conspectus (der Hinblick, Blick auf etw., z. B. urbis). – eine freie Au., liber prospectus oculorum; late circumspiciendi libertas: eine freie Au. gewährend, patens od. patentior (z. B. loca, campi): eine Au. auf etwas haben, prospicere, prospectare, despicere alqm locum (und zwar prosp. in die Ferne hin, desp. von oben herab); frui conspectu alcis rei (sich des Anblicks erfreuen, z. B. urbis): die Au. auf etw. gewähren, praebere prospectum ad alqm locum (z. B. ad urbem, v. einer Örtl.): man hat die Au. auf das Kapitol, conspectus est in Capitolium: man hat von hier die Au. nach allen Seiten, hinc in omnes partes circumspectus est: von diesem Zimmer aus hat man die Au. aufs Meer, hoc cubiculum prospicit mare oder praebet prospectum ad mare: Fenster mit der Au. auf die Straße, versae in viam fenestrae: von diesem Zimmer hat man teils die Au. auf einen Laubengang, teils auf eine Wiese, hoc cubiculum aliis fenestris xystum, aliis despicitpratum: soweit die Au. reicht, quā visus est; quo longissime conspectum oculi ferunt: eine weite Au. haben, longe od. multum prospicere: man hat eine weite Au. von einem so hohen Bergrücken, late patet ex tam alto iugo prospectus: eine Au. auf einen Ort (durch den Wald etc.) durchbrechen, eröffnen, locum perforare, patefacere: die Au. hindern, prospectum impedire oder prohibere; impedire visum; prospectui obesse: jmdm. die Au. auf etwas hindern, conspectum alcis rei intersaepire alci: die Au. benehmen, entziehen, rauben, prospectum adimere. prospectum oculorum auferre. prospectum oculis eripere (machen, daß man nichts sehen kann, vom Nebel etc.); luminibus od. caelo officere (das Licht in Häusern etc. benehmen, z. B. durch ein höheres Stockwerk); auspiciis officere (denen, die Auspiezien anstellen wollen): die Au. verbauen, luminibus obstruere; luminibus od. caelo officere (s. vorher); jmdm., beide lum. alcis. – II) uneig.: spes, auf etw, alcis rei (Hoffnung, z. B. große, magna: sichere, explorata: entfernte, sera: trübe, aspera: gute, bona: Au. auf Lohn, spes mercedis). – die Au. auf eine Ernte, quod annus promittit. – einige Au., specula: gute Au., bona spes: gute Aussichten, [300] spes rerum secundarum: gute Aussichten haben, bene sperare: die Au. (gute Au.) gewinnen, daß etc., in (magnam) spem venire m. Akk. u. Infin. Futur. Akt. od. m. fore, ut etc.: es ist wenig (so gut wie keine) Au. (vor handen), daß etc., parum spei est m. folg. Akk. u. Infin. Futur. Akt.: jmdm. alle Au. auf etwas rauben, omnem spem alcis rei eripere: etw. in Au. stellen, proponere (gleichs. als Lohn etc vor Augen stellen, z. B. impunitatem); promittere (versprechen, Hoffnung auf etwas machen, z. B. alci regnum: u. alci munus); alqd portendere (als bevorstehend anzeigen. von Vorbedeutungen, z. B. magnum periculum: dah. Passiv portendi, in Aussicht stehen): jmdm. eine Au. eröffnen. spem ostendere (auch jmdm. auf etw., z. B. alci spem agri): jmdm. eine erfreuliche (frohe) Au. auf etw. eröffnen, alcis rei spem et iucunditatem ostendere (z. B. agri); jmdm. die Au. eröffnen, daß etc., alci spem ostendere od. inicere mit folg. Akk. u. Infin. od. mit fore, ut etc.: in Au. stehen, in exspectatione esse (z. B. v. einem Kriege): es bleibt nicht einmal die Au. auf bessere Zeiten, ne spes quidem melius aliquando fore relinquitur: das Verdienst hat jetzt Aussichten, locus virtutibus patefactus est: nur eine sehr ferne Aussicht auf das Konsulat haben, longe a spe consulatus abesse.
-
5 pateo
păteo, ŭi, 2, v. n. root pat. (perh. orig. spat.; cf. spatium); Gr petannumi, pitnêmi, to spread out; petasma, curtain; petalon, leaf; cf.: patulus, patina; also perh. pando (for pantdo)], to stand open, lie open, be open.I.Lit.:B.januae, aedes patent,
Plaut. As. 1, 3, 89:facite totae plateae pateant,
id. Aul. 3, 1, 2. nares semper propter necessarias utilitates patent, Cic. N. D. 2, 57, 145:omnibus haec ad visendum patebant cotidie,
id. Verr 2, 4, 3, § 5:cur valvae Concordiae non patent?
id. Phil. 2, 44, 112:semitae patuerant,
Caes. B. G. 7, 8:ne fugae quidem patebat locus,
Liv. 27, 18:patuere fores,
Ov. M. 2, 768: (fenestrae) sine injuriā patent, Plin. Ep. 2, 17, 16 et saep. —In partic.1.To lie open, be exposed to any thing:2.patens vulneri equus,
Liv. 31, 39, 12:latus ictui,
Tac. H. 5, 11.—To stretch out, extend (cf. porrigor):II.Helvetiorum fines in longitudinem milia passuum CCXL. patebant,
Caes. B. G. 1, 2; 1, 10:schoenus patet stadia XL.,
Plin. 12, 14, 30, § 53.—Trop.A.In gen., to be open, free, allowable, accessible, attainable:B.si nobis is cursus pateret,
Cic. Att. 10, 12, 4:ad quos omnis nobis aditus, qui paene solis patuit, obstructus est,
id. Brut. 4, 16:praemia quae pateant stipendiariis,
id. Balb. 9, 24:ut intellegant omnia Ciceronis patere Trebiano,
id. Fam. 6, 10, 3: alicui, to yield to:lux aeterna mihi... dabatur, Si mea virginitas Phoebo patuisset amanti,
Ov. M. 14, 133; id. A. A. 1, 362; Auct. Priap. 83.—In partic.1.Of the hearing, etc., to be open, ready to hear:2.(constare inter omnis video) patere aurīs tuas querelis omnium,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25:si cujus aures ad hanc disputationem patent,
id. Fam. 3, 8, 3: meas auris... omnium praeceptis patuisse. id. Phil. 14, 7, 20:tamquam nullo magis tempore ad simplices cogitationes pateat animus,
Tac. G. 22, 2:semita Tranquillae per virtutem patet unica vitae,
Juv. 10, 364.—To be exposed or subject to any thing, Cic. Off. 1, 21, 73:3.longis morbis senectus, acutis adulescentia magis patet,
Cels. 2, 1:qui vanus et excors est patebit contemptui,
Vulg. Prov 12, 8.—To extend:4.in quo vitio latissime patet avaritia,
Cic. Off. 1, 7, 20:late patet et ad multos pertinet,
id. de Or. 1, 55, 235.—To be clear, plain, well known, evident, manifest (cf.:A.appareo, detegor): operta quae fuere, aperta sunt, patent praestigiae,
Plaut. Capt. 3, 3, 9:cum illa pateant in promptuque sint omnibus, etc.,
Cic. de Or. 1, 6, 23:quod in tabulis patebat,
id. Phil. 2, 37, 93:in adversariis (hoc nomen) patere contendit,
id. Rosc. Com. 2, 5.—With subject-clause:cum pateat aeternum id esse, quod, etc.,
Cic. Tusc. 1, 23, 54.— Absol.:quid porro quaerendum est? factumne sit? at constat: a quo? at patet,
Cic. Mil. 6, 15.—Hence, pă-tens, entis, P. a., open, accessible, unobstructed, passable.Lit.:2. B.caelum ex omni parte patens atque apertum,
Cic. Div. 1, 1, 2:campi patentes,
Sall. J. 101, 11.— Comp.:in locis patentioribus,
Caes. B. G. 7, 28:via patentior,
Liv. 7, 36.—Trop.1. 2.
См. также в других словарях:
BONONIA — I. BONONIA civitas Italiae Archiepiscopalis ad Rhenum amnem, in ditione Pontific. Academiâ celebris prope Romandiolam. 25. milliar. a Ferraria in Austrum. Muris nudata a Ludovico Rege fil. Lotharii Imperat. A. C. 844. Henricus autem, filius… … Hofmann J. Lexicon universale
chemin — Chemin, Via, Aditus, Veha. Chemin, ou Ruë, Via. Aisé chemin, Facilis et plana via. Beau chemin où on ne se heurte point, Via inoffensa. Chemin de Paradis, Sacra via. Chemin à quartier, Itinera deuia. Villages qui ne sont pas sur les chemins, Pagi … Thresor de la langue françoyse