-
1 obsequor
obsequi, obsecutus sum V DEPyield to; humor -
2 obsequor
ob-sĕquor, cūtus (quutus), 3, v. dep.I.Lit., to accommodate one's self to the will of a person; to comply with, yield to, gratify, humor, submit to; with dat. of the pers. or thing (freq. and class.;(β).syn.: morigeror, obtempero, pareo, oboedio),
Cato, R. R. 5:cum huic obsecutus sis, illi est repugnandum,
Cic. Tusc. 5, 20, 60; id. Clu. 54, 149; id. Q. Fr. 1, 1, 11, § 32:voluntati alicujus,
id. Fin. 2, 6, 17:imperio,
Juv. 10, 343. —With acc. of the thing (ante- and post-class.):II.et id ego percupio obsequi gnato meo,
in this, Plaut. As. 1, 1, 61:ea,
Gell. 2, 7, 13.—Transf.A.To yield to, give one's self up to, indulge in a thing:B.amori,
Plaut. Trin. 2, 1, 8:studiis suis,
Nep. Att. 2: fortunae, Caes. ap. Cic. Att. 10, 8, 1:pudori,
Cic. Fam. 16, 9:tempestati,
id. ib. 1, 9, 21:est lubido homini suo animo opsequi,
Plaut. Bacch. 3, 3, 12:animo,
to follow one's inclinations, id. Mil. 3, 1, 83; id. Ps. 5, 1, 26:irae,
Curt. 5, 8, 12.—Of inanimate things, to be yielding, pliant, ductile:A.aes regulare malleis obsequitur,
Plin. 34, 8, 20, § 94.— Impers. pass.:volo amori obsecutum illius,
Plaut. As. 1, 1, 62 (v. Lachm. Lucr. p. 304).—Hence, obsĕ-quens, entis, P. a. (separate, vin' tu te mihi ob esse sequentem an nevis? Plaut. Merc. 1, 2, 39).In gen., yielding, compliant, obsequious:B.opsequens oboediensque est mori atque inperiis patris,
Plaut. Bacch. 3, 3, 55:patri,
Ter. Heaut. 2, 3, 18:legiones nobis,
Cic. Fam. 10, 8.— Comp.:animus obsequentior,
Sen. Ep. 50, 6; Curt. 6, 3, 18.— Sup.:curae mortalium obsequentissimam esse Italiam,
amenable, susceptible of culture, Col. 3, 8, 5:nurus,
Quint. Decl. 291. —In partic., an appellation of the gods, favorable, indulgent, gracious, propitious:bonam atque obsequentem deam,
Plaut. Rud. 1, 5, 3.—Esp. as subst., of Fortuna: Quem te deum autem nominem? Leo. Fortunam atque obsequentem, Plaut. As. 3, 3, 126; Inscr. Orell. 1750; 1751.— Hence, adv.: obsĕquenter, compliantly, obsequiously (perh. not in Cic.):haec a collegā obsequenter facta,
Liv. 41, 10, 12:parere alicui,
Plin. Ep. 4, 11, 15.— Sup.:vixit in contubernio aviae severissime, et tamen obsequentissime,
entirely according to her wishes, Plin. Ep. 7, 24, 3. -
3 obsequēns
obsequēns entis, adj. with comp. [P. of obsequor], yielding, compliant, obsequious, accommodating: patri, T.: legiones nobis: Persae obsequentiores, Cu.* * *obsequentis (gen.), obsequentior -or -us, obsequentissimus -a -um ADJyielding; compliant -
4 colens
1.cŏlo, colŭi, cultum, 3, v. a. [from the stem KOL, whence boukolos, boukoleô; cf.: colonus, in-cola, agri-cola] (orig. pertaining to agriculture), to cultivate, till, tend, take care of a field, garden, etc. (freq. in all per. and species of composition).I.Prop.(α).With acc.:(β).fundum,
Varr. R. R. 1, 1, 2:agrum,
id. ib. 1, 2, 14; Cato, R. R. 61; Col. 1 pr.:agri non omnes frugiferi sunt qui coluntur,
Cic. Tusc. 2, 5, 13; id. Agr. 2, 25, 67:arva et vineta et oleas et arbustum,
Quint. 1, 12, 7:praedia,
Cic. Rosc. Am. 17, 49:rus,
Col. 1, 1:rura,
Cat. 64, 38; Tib. 1, 5, 21; Verg. G. 2, 413:hortos,
Ov. M. 14, 624 al.:jugera,
Col. 1 pr.:patrios fines,
id. ib.:solum,
id. 2, 2, 8:terram,
id. 2, 2, 4:arbustum,
Quint. 1, 12, 7:vitem,
Cic. Fin. 4, 14, 38:arbores,
Hor. C. 2, 14, 22:arva,
id. ib. 3, 5, 24; Ov. Am. 1, 13, 15:fructus,
Verg. G. 2, 36:fruges,
Ov. M. 15, 134:poma,
id. ib. 14, 687; cf. under P. a.—Absol., Varr. R. R. 1, 2, 8; Verg. G. 1, 121; Dig. 19, 2, 54, § 1.—B.In gen., without reference to economics, to abide, dwell, stay in a place, to inhabit (syn.: incolo, habito; most freq. since the Aug. per.).(α).With acc.:(β).hanc domum,
Plaut. Aul. prol. 4:nemora atque cavos montes silvasque colebant,
Lucr. 5, 955:regiones Acherunticas,
Plaut. Bacch. 2, 2, 21:colitur ea pars (urbis) et habitatur frequentissime,
Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119:urbem, urbem, mi Rufe, cole,
id. Fam. 2, 12, 2:has terras,
id. N. D. 2, 66, 164; Tac. A. 2, 60:loca Idae,
Cat. 63, 70:Idalium,
id. 36, 12 sq.; 61, 17:urbem Trojanam,
Verg. A. 4, 343:Sicaniam,
Ov. M. 5, 495:Maeoniam Sipylumque,
id. ib. 6, 149:Elin Messeniaque arva,
id. ib. 2, 679:regnum nemorale Dianae,
id. ib. 14, 331:hoc nemus,
id. ib. 15, 545:Elysium,
Verg. A. 5, 735:loca magna,
Ov. M. 14, 681; Liv. 1, 7, 10:Britanniam,
Tac. Agr. 11:Rheni ripam,
id. G. 28:victam ripam,
id. A. 1, 59:terras,
id. ib. 2, 60; cf. id. H. 5, 2:insulam,
id. A. 12, 61; id. G. 29:regionem,
Curt. 7, 7, 4.— Poet., of poets:me juvat in primā coluisse Helicona juventā,
i. e. to have written poetry in early youth, Prop. 3 (4), 5, 19.—Also of animals:anguis stagna,
Verg. G. 3, 430; Ov. M. 2, 380.—Absol.:II.hic,
Plaut. Ps. 1, 2, 68:subdiu colere te usque perpetuom diem,
id. Most. 3, 2, 78; Liv. 42, 67, 9; Curt. 9, 9, 2:colunt discreti ac diversi,
Tac. G. 16:proximi Cattis Usipii ac Tencteri colunt,
id. ib. 32:circa utramque ripam Rhodani,
Liv. 21, 26, 6:quā Cilices maritimi colunt,
id. 38, 18, 12:prope Oceanum,
id. 24, 49, 6:usque ad Albim,
Tac. A. 2, 41:ultra Borysthenem fluvium,
Gell. 9, 4, 6:super Bosporum,
Curt. 6, 2, 13:extra urbem,
App. M. 1, p. 111.—Trop. (freq. and class.).A.To bestow care upon a thing, to care for.1.Of the gods: colere aliquem locum, to frequent, cherish, care for, protect, be the guardian of, said of places where they were worshipped, had temples, etc.:2.deos deasque veneror, qui hanc urbem colunt,
Plaut. Poen. 5, 1, 19; Cat. 36, 12:Pallas, quas condidit arces, Ipsa colat,
Verg. E. 2, 62:ille (Juppiter) colit terras,
id. ib. 3, 61; id. A. 1, 16 Forbig. ad loc.:undis jura dabat, nymphisque colentibus undas,
Ov. M. 1, 576:urbem colentes di,
Liv. 31, 30, 9; 5, 21, 3:vos, Ceres mater ac Proserpina, precor, ceteri superi infernique di, qui hanc urbem colitis,
id. 24, 39, 8:divi divaeque, qui maria terrasque colitis,
id. 29, 27, 1.—Rarely with persons as object (syn.:3.curo, studeo, observo, obsequor): Juppiter, qui genus colis alisque hominum,
Plaut. Poen. 5, 4, 24; cf.:(Castor et Pollux) dum terras hominumque colunt genus,
i. e. improve, polish, Hor. Ep. 2, 1, 7. —Of the body or its parts, to cultivate, attend to, dress, clothe, adorn, etc.:4.formamque augere colendo,
by attire, dress, Ov. M. 10, 534:corpora,
id. A. A. 3, 107:tu quoque dum coleris,
id. ib. 3, 225.—With abl.:lacertos auro,
Curt. 8, 9, 21:lacertum armillā aureā,
Petr. 32:capillos,
Tib. 1, 6, 39; 1, 8, 9.—With abstr. objects, to cultivate, cherish, seek, practise, devote one ' s self to, etc.;5.of mental and moral cultivation: aequom et bonum,
Plaut. Men. 4, 2, 10:amicitiam,
id. Cist. 1, 1, 27:fidem rectumque,
Ov. M. 1, 90:fortitudinem,
Curt. 10, 3, 9:jus et fas,
Liv. 27, 17 fin.:memoriam alicujus,
Cic. Fin. 2, 31, 101:bonos mores,
Sall. C. 9, 1:suum quaestum colit,
Plaut. Poen. 5, 2, 137:pietatem,
id. As. 3, 1, 5; Ter. Hec. 3, 4, 33:virtutem,
Cic. Arch. 7, 16; id. Off. 1, 41, 149:amicitiam, justitiam, liberalitatem,
id. ib. 1, 2, 5:virginitatis amorem,
Verg. A. 11, 584:pacem,
Ov. M. 11, 297; cf. Martem, Sil. [p. 370] 8, 464:studium philosophiae,
Cic. Brut. 91, 315:disciplinam,
id. ib. 31, 117:aequabile et temperatum orationis genus,
id. Off. 1, 1, 3:patrias artes militiamque,
Ov. F. 2, 508; cf.:artes liberales,
Suet. Tib. 60:ingenium singulari rerum militarium prudentiā,
Vell. 2, 29, 5 Kritz.—Of a period of time or a condition, to live in, experience, live through, pass, spend, etc.:B.servitutem apud aliquem,
to be a slave, Plaut. Poen. 4, 2, 7:nunc plane nec ego victum, nec vitam illam colere possum, etc.,
Cic. Att. 12, 28, 2; and poet. in gen.: vitam or aevum = degere, to take care of life, for to live:vitam,
Plaut. Trin. 3, 2, 74; id. Cas. 2, 1, 12; id. Rud. 1, 5, 25:vitam inopem,
Ter. Heaut. 1, 1, 84:aevum vi,
Lucr. 5, 1144 and 1149.—Colere aliquem, to regard one with care, i. e. to honor, revere, reverence, worship, etc. (syn.: observo, veneror, diligo).1.Most freq. of the reverence and worship of the gods, and the respect paid to objects pertaining thereto, to honor, respect, revere, reverence, worship:2.quid est enim cur deos ab hominibus colendos dicas?
Cic. N. D. 1, 41, 115:hos deos et venerari et colere debemus,
id. ib. 2, 28, 71; cf. id. ib. 1, 42, 119; id. Agr. 2, 35, 94; Liv. 39, 15, 2; Cat. 61, 48:Phoebe silvarumque potens Diana... o colendi Semper et culti,
Hor. C. S. 2 and 3; cf. Ov. M. 8, 350:deos aris, pulvinaribus,
Plin. Pan. 11, 3:Mercurium,
Caes. B. G. 6, 17:Apollinem nimiā religione,
Curt. 4, 3, 21:Cererem secubitu,
Ov. A. 3, 10, 16:(deam) magis officiis quam probitate,
id. P. 3, 1, 76:per flamines et sacerdotes,
Tac. A. 1, 10; Suet. Vit. 1:quo cognomine is deus quādam in parte urbis colebatur,
id. Aug. 70:deum precibus,
Sen. Herc. Oet. 580:testimoniorum religionem et fidem,
Cic. Fl. 4, 9; cf. id. Font. 10, 21; and:colebantur religiones pie magis quam magnifice,
Liv. 3, 57, 7; and:apud quos juxta divinas religiones humana fides colitur,
id. 9, 9, 4:sacra,
Ov. M. 4, 32; 15, 679:aras,
id. ib. 3, 733; 6, 208; cf. Liv. 1, 7, 10; Suet. Vit. 2 et saep.:numina alicujus,
Verg. G. 1, 30:templum,
id. A. 4, 458; Ov. M. 11, 578:caerimonias sepulcrorum tantā curà,
Cic. Tusc. 1, 12, 27:sacrarium summā caerimoniā,
Nep. Th. 8, 4:simulacrum,
Suet. Galb. 4.—Of the honor bestowed upon men:1.ut Africanum ut deum coleret Laelius,
Cic. Rep. 1, 12, 18:quia me colitis et magnificatis,
Plaut. Cist. 1, 1, 23; Ter. Ad. 3, 2, 54:a quibus diligenter observari videmur et coli,
Cic. Mur. 34, 70; cf. id. Fam. 6, 10, 7; 13, 22, 1; id. Off. 1, 41, 149; Sall. J. 10, 8:poëtarum nomen,
Cic. Arch. 11, 27:civitatem,
id. Fl. 22, 52; cf.:in amicis et diligendis et colendis,
id. Lael. 22, 85 and 82:semper ego plebem Romanam militiae domique... colo atque colui,
Liv. 7, 32, 16:colere et ornare,
Cic. Fam. 5, 8, 2:me diligentissime,
id. ib. 13, 25 init.:si te colo, Sexte, non amabo,
Mart. 2, 55:aliquem donis,
Liv. 31, 43, 7:litteris,
Nep. Att. 20, 4:nec illos arte colam, nec opulenter,
Sall. J. 85, 34 Kritz.— Hence,cŏlens, entis, P. a., honoring, treating respectfully; subst., a reverer, worshipper; with gen.:2.religionum,
Cic. Planc. 33, 80.—cultus, a, um, P. a. (acc. to I.).A.Cultivated, tilled:b.ager cultior,
Varr. R. R. 1, 2, 20:ager cultissimus,
Cic. Rosc. Com. 12, 33:materia et culta et silvestris,
id. N. D. 2, 60, 151:res pecuaria,
id. Quint. 3, 12:rus cultissimum,
Col. 1, 1, 1:terra,
Quint. 5, 11, 24:fundus cultior,
id. 8, 3, 8:cultiora loca,
Curt. 7, 3, 18.—Subst.: culta, ōrum, n., tilled, cultivated land, gardens, plantations, etc., Lucr. 1, 165; 1, 210; 5, 1370; Verg. G. 1, 153; 2, 196; 4, 372; Plin. 24, 10, 49, § 83—Hence,B.Trop., ornamented, adorned, polished, elegant, cultivated:2.milites habebat tam cultos ut argento et auro politis armis ornaret,
Suet. Caes. 67:adulter,
Ov. Tr. 2, 499:turba muliebriter culta,
Curt. 3, 3, 14:sacerdos veste candidā cultus,
Plin. 16, 44, 95, § 251:matrona vetitā purpurā culta,
Suet. Ner. 32:filia cultior,
Mart. 10, 98, 3:animi culti,
Cic. Tusc. 2, 5, 13; cf.:tempora et ingenia cultiora,
Curt. 7, 8, 11:Tibullus,
Ov. Am. 1, 15, 28; cf.carmina,
id. A. A. 3, 341:cultiores doctioresque redire,
Gell. 19, 8, 1:sermone cultissimus,
Aur. Vict. Epit. 45.— Adv.: cul-tē, elegantly: dicere, * Quint. 8, 3, 7; Plin. Ep. 5, 20, 6.— Comp.:dicere,
Sen. Suas. 4 fin.; Tac. Or. 21: (sc. veste) progredi, Just. 3, 3, 5:incubare strato lectulo,
Val. Max. 2, 6, 8.— Sup. apparently not in use.cōlo, āvi, ātum, āre, v. a. [colum], to filter, strain, to clarify, purify (post-Aug.):B.ceram,
Col. 9, 16, 1:mel,
id. 12, 11, 1:vinum sportā palmeā,
Pall. Febr. 27:sucum linteo,
Plin. 25, 13, 103, § 164:thymum cribro,
Col. 7, 8, 7:aliquid per linteum,
Scrib. Comp. 271:ad colum,
Veg. 2, 28, 19:per colum,
Apic. 4, 2:aurum,
App. Flor. p. 343, 20:terra colans,
Plin. 31, 3, 23, § 38:faex colata,
id. 31, 8, 44, § 95.— Poet.:amnes inductis retibus,
i. e. to spread out a fish-net, Manil. 5, 193.—Hence, cōlātus, a, um, P. a., cleansed, purified (post-class.):nitor (beryllorum),
Tert. Anim. 9.—Trop.:certiora et colatiora somniari,
Tert. Anim. 48. -
5 colo
1.cŏlo, colŭi, cultum, 3, v. a. [from the stem KOL, whence boukolos, boukoleô; cf.: colonus, in-cola, agri-cola] (orig. pertaining to agriculture), to cultivate, till, tend, take care of a field, garden, etc. (freq. in all per. and species of composition).I.Prop.(α).With acc.:(β).fundum,
Varr. R. R. 1, 1, 2:agrum,
id. ib. 1, 2, 14; Cato, R. R. 61; Col. 1 pr.:agri non omnes frugiferi sunt qui coluntur,
Cic. Tusc. 2, 5, 13; id. Agr. 2, 25, 67:arva et vineta et oleas et arbustum,
Quint. 1, 12, 7:praedia,
Cic. Rosc. Am. 17, 49:rus,
Col. 1, 1:rura,
Cat. 64, 38; Tib. 1, 5, 21; Verg. G. 2, 413:hortos,
Ov. M. 14, 624 al.:jugera,
Col. 1 pr.:patrios fines,
id. ib.:solum,
id. 2, 2, 8:terram,
id. 2, 2, 4:arbustum,
Quint. 1, 12, 7:vitem,
Cic. Fin. 4, 14, 38:arbores,
Hor. C. 2, 14, 22:arva,
id. ib. 3, 5, 24; Ov. Am. 1, 13, 15:fructus,
Verg. G. 2, 36:fruges,
Ov. M. 15, 134:poma,
id. ib. 14, 687; cf. under P. a.—Absol., Varr. R. R. 1, 2, 8; Verg. G. 1, 121; Dig. 19, 2, 54, § 1.—B.In gen., without reference to economics, to abide, dwell, stay in a place, to inhabit (syn.: incolo, habito; most freq. since the Aug. per.).(α).With acc.:(β).hanc domum,
Plaut. Aul. prol. 4:nemora atque cavos montes silvasque colebant,
Lucr. 5, 955:regiones Acherunticas,
Plaut. Bacch. 2, 2, 21:colitur ea pars (urbis) et habitatur frequentissime,
Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119:urbem, urbem, mi Rufe, cole,
id. Fam. 2, 12, 2:has terras,
id. N. D. 2, 66, 164; Tac. A. 2, 60:loca Idae,
Cat. 63, 70:Idalium,
id. 36, 12 sq.; 61, 17:urbem Trojanam,
Verg. A. 4, 343:Sicaniam,
Ov. M. 5, 495:Maeoniam Sipylumque,
id. ib. 6, 149:Elin Messeniaque arva,
id. ib. 2, 679:regnum nemorale Dianae,
id. ib. 14, 331:hoc nemus,
id. ib. 15, 545:Elysium,
Verg. A. 5, 735:loca magna,
Ov. M. 14, 681; Liv. 1, 7, 10:Britanniam,
Tac. Agr. 11:Rheni ripam,
id. G. 28:victam ripam,
id. A. 1, 59:terras,
id. ib. 2, 60; cf. id. H. 5, 2:insulam,
id. A. 12, 61; id. G. 29:regionem,
Curt. 7, 7, 4.— Poet., of poets:me juvat in primā coluisse Helicona juventā,
i. e. to have written poetry in early youth, Prop. 3 (4), 5, 19.—Also of animals:anguis stagna,
Verg. G. 3, 430; Ov. M. 2, 380.—Absol.:II.hic,
Plaut. Ps. 1, 2, 68:subdiu colere te usque perpetuom diem,
id. Most. 3, 2, 78; Liv. 42, 67, 9; Curt. 9, 9, 2:colunt discreti ac diversi,
Tac. G. 16:proximi Cattis Usipii ac Tencteri colunt,
id. ib. 32:circa utramque ripam Rhodani,
Liv. 21, 26, 6:quā Cilices maritimi colunt,
id. 38, 18, 12:prope Oceanum,
id. 24, 49, 6:usque ad Albim,
Tac. A. 2, 41:ultra Borysthenem fluvium,
Gell. 9, 4, 6:super Bosporum,
Curt. 6, 2, 13:extra urbem,
App. M. 1, p. 111.—Trop. (freq. and class.).A.To bestow care upon a thing, to care for.1.Of the gods: colere aliquem locum, to frequent, cherish, care for, protect, be the guardian of, said of places where they were worshipped, had temples, etc.:2.deos deasque veneror, qui hanc urbem colunt,
Plaut. Poen. 5, 1, 19; Cat. 36, 12:Pallas, quas condidit arces, Ipsa colat,
Verg. E. 2, 62:ille (Juppiter) colit terras,
id. ib. 3, 61; id. A. 1, 16 Forbig. ad loc.:undis jura dabat, nymphisque colentibus undas,
Ov. M. 1, 576:urbem colentes di,
Liv. 31, 30, 9; 5, 21, 3:vos, Ceres mater ac Proserpina, precor, ceteri superi infernique di, qui hanc urbem colitis,
id. 24, 39, 8:divi divaeque, qui maria terrasque colitis,
id. 29, 27, 1.—Rarely with persons as object (syn.:3.curo, studeo, observo, obsequor): Juppiter, qui genus colis alisque hominum,
Plaut. Poen. 5, 4, 24; cf.:(Castor et Pollux) dum terras hominumque colunt genus,
i. e. improve, polish, Hor. Ep. 2, 1, 7. —Of the body or its parts, to cultivate, attend to, dress, clothe, adorn, etc.:4.formamque augere colendo,
by attire, dress, Ov. M. 10, 534:corpora,
id. A. A. 3, 107:tu quoque dum coleris,
id. ib. 3, 225.—With abl.:lacertos auro,
Curt. 8, 9, 21:lacertum armillā aureā,
Petr. 32:capillos,
Tib. 1, 6, 39; 1, 8, 9.—With abstr. objects, to cultivate, cherish, seek, practise, devote one ' s self to, etc.;5.of mental and moral cultivation: aequom et bonum,
Plaut. Men. 4, 2, 10:amicitiam,
id. Cist. 1, 1, 27:fidem rectumque,
Ov. M. 1, 90:fortitudinem,
Curt. 10, 3, 9:jus et fas,
Liv. 27, 17 fin.:memoriam alicujus,
Cic. Fin. 2, 31, 101:bonos mores,
Sall. C. 9, 1:suum quaestum colit,
Plaut. Poen. 5, 2, 137:pietatem,
id. As. 3, 1, 5; Ter. Hec. 3, 4, 33:virtutem,
Cic. Arch. 7, 16; id. Off. 1, 41, 149:amicitiam, justitiam, liberalitatem,
id. ib. 1, 2, 5:virginitatis amorem,
Verg. A. 11, 584:pacem,
Ov. M. 11, 297; cf. Martem, Sil. [p. 370] 8, 464:studium philosophiae,
Cic. Brut. 91, 315:disciplinam,
id. ib. 31, 117:aequabile et temperatum orationis genus,
id. Off. 1, 1, 3:patrias artes militiamque,
Ov. F. 2, 508; cf.:artes liberales,
Suet. Tib. 60:ingenium singulari rerum militarium prudentiā,
Vell. 2, 29, 5 Kritz.—Of a period of time or a condition, to live in, experience, live through, pass, spend, etc.:B.servitutem apud aliquem,
to be a slave, Plaut. Poen. 4, 2, 7:nunc plane nec ego victum, nec vitam illam colere possum, etc.,
Cic. Att. 12, 28, 2; and poet. in gen.: vitam or aevum = degere, to take care of life, for to live:vitam,
Plaut. Trin. 3, 2, 74; id. Cas. 2, 1, 12; id. Rud. 1, 5, 25:vitam inopem,
Ter. Heaut. 1, 1, 84:aevum vi,
Lucr. 5, 1144 and 1149.—Colere aliquem, to regard one with care, i. e. to honor, revere, reverence, worship, etc. (syn.: observo, veneror, diligo).1.Most freq. of the reverence and worship of the gods, and the respect paid to objects pertaining thereto, to honor, respect, revere, reverence, worship:2.quid est enim cur deos ab hominibus colendos dicas?
Cic. N. D. 1, 41, 115:hos deos et venerari et colere debemus,
id. ib. 2, 28, 71; cf. id. ib. 1, 42, 119; id. Agr. 2, 35, 94; Liv. 39, 15, 2; Cat. 61, 48:Phoebe silvarumque potens Diana... o colendi Semper et culti,
Hor. C. S. 2 and 3; cf. Ov. M. 8, 350:deos aris, pulvinaribus,
Plin. Pan. 11, 3:Mercurium,
Caes. B. G. 6, 17:Apollinem nimiā religione,
Curt. 4, 3, 21:Cererem secubitu,
Ov. A. 3, 10, 16:(deam) magis officiis quam probitate,
id. P. 3, 1, 76:per flamines et sacerdotes,
Tac. A. 1, 10; Suet. Vit. 1:quo cognomine is deus quādam in parte urbis colebatur,
id. Aug. 70:deum precibus,
Sen. Herc. Oet. 580:testimoniorum religionem et fidem,
Cic. Fl. 4, 9; cf. id. Font. 10, 21; and:colebantur religiones pie magis quam magnifice,
Liv. 3, 57, 7; and:apud quos juxta divinas religiones humana fides colitur,
id. 9, 9, 4:sacra,
Ov. M. 4, 32; 15, 679:aras,
id. ib. 3, 733; 6, 208; cf. Liv. 1, 7, 10; Suet. Vit. 2 et saep.:numina alicujus,
Verg. G. 1, 30:templum,
id. A. 4, 458; Ov. M. 11, 578:caerimonias sepulcrorum tantā curà,
Cic. Tusc. 1, 12, 27:sacrarium summā caerimoniā,
Nep. Th. 8, 4:simulacrum,
Suet. Galb. 4.—Of the honor bestowed upon men:1.ut Africanum ut deum coleret Laelius,
Cic. Rep. 1, 12, 18:quia me colitis et magnificatis,
Plaut. Cist. 1, 1, 23; Ter. Ad. 3, 2, 54:a quibus diligenter observari videmur et coli,
Cic. Mur. 34, 70; cf. id. Fam. 6, 10, 7; 13, 22, 1; id. Off. 1, 41, 149; Sall. J. 10, 8:poëtarum nomen,
Cic. Arch. 11, 27:civitatem,
id. Fl. 22, 52; cf.:in amicis et diligendis et colendis,
id. Lael. 22, 85 and 82:semper ego plebem Romanam militiae domique... colo atque colui,
Liv. 7, 32, 16:colere et ornare,
Cic. Fam. 5, 8, 2:me diligentissime,
id. ib. 13, 25 init.:si te colo, Sexte, non amabo,
Mart. 2, 55:aliquem donis,
Liv. 31, 43, 7:litteris,
Nep. Att. 20, 4:nec illos arte colam, nec opulenter,
Sall. J. 85, 34 Kritz.— Hence,cŏlens, entis, P. a., honoring, treating respectfully; subst., a reverer, worshipper; with gen.:2.religionum,
Cic. Planc. 33, 80.—cultus, a, um, P. a. (acc. to I.).A.Cultivated, tilled:b.ager cultior,
Varr. R. R. 1, 2, 20:ager cultissimus,
Cic. Rosc. Com. 12, 33:materia et culta et silvestris,
id. N. D. 2, 60, 151:res pecuaria,
id. Quint. 3, 12:rus cultissimum,
Col. 1, 1, 1:terra,
Quint. 5, 11, 24:fundus cultior,
id. 8, 3, 8:cultiora loca,
Curt. 7, 3, 18.—Subst.: culta, ōrum, n., tilled, cultivated land, gardens, plantations, etc., Lucr. 1, 165; 1, 210; 5, 1370; Verg. G. 1, 153; 2, 196; 4, 372; Plin. 24, 10, 49, § 83—Hence,B.Trop., ornamented, adorned, polished, elegant, cultivated:2.milites habebat tam cultos ut argento et auro politis armis ornaret,
Suet. Caes. 67:adulter,
Ov. Tr. 2, 499:turba muliebriter culta,
Curt. 3, 3, 14:sacerdos veste candidā cultus,
Plin. 16, 44, 95, § 251:matrona vetitā purpurā culta,
Suet. Ner. 32:filia cultior,
Mart. 10, 98, 3:animi culti,
Cic. Tusc. 2, 5, 13; cf.:tempora et ingenia cultiora,
Curt. 7, 8, 11:Tibullus,
Ov. Am. 1, 15, 28; cf.carmina,
id. A. A. 3, 341:cultiores doctioresque redire,
Gell. 19, 8, 1:sermone cultissimus,
Aur. Vict. Epit. 45.— Adv.: cul-tē, elegantly: dicere, * Quint. 8, 3, 7; Plin. Ep. 5, 20, 6.— Comp.:dicere,
Sen. Suas. 4 fin.; Tac. Or. 21: (sc. veste) progredi, Just. 3, 3, 5:incubare strato lectulo,
Val. Max. 2, 6, 8.— Sup. apparently not in use.cōlo, āvi, ātum, āre, v. a. [colum], to filter, strain, to clarify, purify (post-Aug.):B.ceram,
Col. 9, 16, 1:mel,
id. 12, 11, 1:vinum sportā palmeā,
Pall. Febr. 27:sucum linteo,
Plin. 25, 13, 103, § 164:thymum cribro,
Col. 7, 8, 7:aliquid per linteum,
Scrib. Comp. 271:ad colum,
Veg. 2, 28, 19:per colum,
Apic. 4, 2:aurum,
App. Flor. p. 343, 20:terra colans,
Plin. 31, 3, 23, § 38:faex colata,
id. 31, 8, 44, § 95.— Poet.:amnes inductis retibus,
i. e. to spread out a fish-net, Manil. 5, 193.—Hence, cōlātus, a, um, P. a., cleansed, purified (post-class.):nitor (beryllorum),
Tert. Anim. 9.—Trop.:certiora et colatiora somniari,
Tert. Anim. 48. -
6 culta
1.cŏlo, colŭi, cultum, 3, v. a. [from the stem KOL, whence boukolos, boukoleô; cf.: colonus, in-cola, agri-cola] (orig. pertaining to agriculture), to cultivate, till, tend, take care of a field, garden, etc. (freq. in all per. and species of composition).I.Prop.(α).With acc.:(β).fundum,
Varr. R. R. 1, 1, 2:agrum,
id. ib. 1, 2, 14; Cato, R. R. 61; Col. 1 pr.:agri non omnes frugiferi sunt qui coluntur,
Cic. Tusc. 2, 5, 13; id. Agr. 2, 25, 67:arva et vineta et oleas et arbustum,
Quint. 1, 12, 7:praedia,
Cic. Rosc. Am. 17, 49:rus,
Col. 1, 1:rura,
Cat. 64, 38; Tib. 1, 5, 21; Verg. G. 2, 413:hortos,
Ov. M. 14, 624 al.:jugera,
Col. 1 pr.:patrios fines,
id. ib.:solum,
id. 2, 2, 8:terram,
id. 2, 2, 4:arbustum,
Quint. 1, 12, 7:vitem,
Cic. Fin. 4, 14, 38:arbores,
Hor. C. 2, 14, 22:arva,
id. ib. 3, 5, 24; Ov. Am. 1, 13, 15:fructus,
Verg. G. 2, 36:fruges,
Ov. M. 15, 134:poma,
id. ib. 14, 687; cf. under P. a.—Absol., Varr. R. R. 1, 2, 8; Verg. G. 1, 121; Dig. 19, 2, 54, § 1.—B.In gen., without reference to economics, to abide, dwell, stay in a place, to inhabit (syn.: incolo, habito; most freq. since the Aug. per.).(α).With acc.:(β).hanc domum,
Plaut. Aul. prol. 4:nemora atque cavos montes silvasque colebant,
Lucr. 5, 955:regiones Acherunticas,
Plaut. Bacch. 2, 2, 21:colitur ea pars (urbis) et habitatur frequentissime,
Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119:urbem, urbem, mi Rufe, cole,
id. Fam. 2, 12, 2:has terras,
id. N. D. 2, 66, 164; Tac. A. 2, 60:loca Idae,
Cat. 63, 70:Idalium,
id. 36, 12 sq.; 61, 17:urbem Trojanam,
Verg. A. 4, 343:Sicaniam,
Ov. M. 5, 495:Maeoniam Sipylumque,
id. ib. 6, 149:Elin Messeniaque arva,
id. ib. 2, 679:regnum nemorale Dianae,
id. ib. 14, 331:hoc nemus,
id. ib. 15, 545:Elysium,
Verg. A. 5, 735:loca magna,
Ov. M. 14, 681; Liv. 1, 7, 10:Britanniam,
Tac. Agr. 11:Rheni ripam,
id. G. 28:victam ripam,
id. A. 1, 59:terras,
id. ib. 2, 60; cf. id. H. 5, 2:insulam,
id. A. 12, 61; id. G. 29:regionem,
Curt. 7, 7, 4.— Poet., of poets:me juvat in primā coluisse Helicona juventā,
i. e. to have written poetry in early youth, Prop. 3 (4), 5, 19.—Also of animals:anguis stagna,
Verg. G. 3, 430; Ov. M. 2, 380.—Absol.:II.hic,
Plaut. Ps. 1, 2, 68:subdiu colere te usque perpetuom diem,
id. Most. 3, 2, 78; Liv. 42, 67, 9; Curt. 9, 9, 2:colunt discreti ac diversi,
Tac. G. 16:proximi Cattis Usipii ac Tencteri colunt,
id. ib. 32:circa utramque ripam Rhodani,
Liv. 21, 26, 6:quā Cilices maritimi colunt,
id. 38, 18, 12:prope Oceanum,
id. 24, 49, 6:usque ad Albim,
Tac. A. 2, 41:ultra Borysthenem fluvium,
Gell. 9, 4, 6:super Bosporum,
Curt. 6, 2, 13:extra urbem,
App. M. 1, p. 111.—Trop. (freq. and class.).A.To bestow care upon a thing, to care for.1.Of the gods: colere aliquem locum, to frequent, cherish, care for, protect, be the guardian of, said of places where they were worshipped, had temples, etc.:2.deos deasque veneror, qui hanc urbem colunt,
Plaut. Poen. 5, 1, 19; Cat. 36, 12:Pallas, quas condidit arces, Ipsa colat,
Verg. E. 2, 62:ille (Juppiter) colit terras,
id. ib. 3, 61; id. A. 1, 16 Forbig. ad loc.:undis jura dabat, nymphisque colentibus undas,
Ov. M. 1, 576:urbem colentes di,
Liv. 31, 30, 9; 5, 21, 3:vos, Ceres mater ac Proserpina, precor, ceteri superi infernique di, qui hanc urbem colitis,
id. 24, 39, 8:divi divaeque, qui maria terrasque colitis,
id. 29, 27, 1.—Rarely with persons as object (syn.:3.curo, studeo, observo, obsequor): Juppiter, qui genus colis alisque hominum,
Plaut. Poen. 5, 4, 24; cf.:(Castor et Pollux) dum terras hominumque colunt genus,
i. e. improve, polish, Hor. Ep. 2, 1, 7. —Of the body or its parts, to cultivate, attend to, dress, clothe, adorn, etc.:4.formamque augere colendo,
by attire, dress, Ov. M. 10, 534:corpora,
id. A. A. 3, 107:tu quoque dum coleris,
id. ib. 3, 225.—With abl.:lacertos auro,
Curt. 8, 9, 21:lacertum armillā aureā,
Petr. 32:capillos,
Tib. 1, 6, 39; 1, 8, 9.—With abstr. objects, to cultivate, cherish, seek, practise, devote one ' s self to, etc.;5.of mental and moral cultivation: aequom et bonum,
Plaut. Men. 4, 2, 10:amicitiam,
id. Cist. 1, 1, 27:fidem rectumque,
Ov. M. 1, 90:fortitudinem,
Curt. 10, 3, 9:jus et fas,
Liv. 27, 17 fin.:memoriam alicujus,
Cic. Fin. 2, 31, 101:bonos mores,
Sall. C. 9, 1:suum quaestum colit,
Plaut. Poen. 5, 2, 137:pietatem,
id. As. 3, 1, 5; Ter. Hec. 3, 4, 33:virtutem,
Cic. Arch. 7, 16; id. Off. 1, 41, 149:amicitiam, justitiam, liberalitatem,
id. ib. 1, 2, 5:virginitatis amorem,
Verg. A. 11, 584:pacem,
Ov. M. 11, 297; cf. Martem, Sil. [p. 370] 8, 464:studium philosophiae,
Cic. Brut. 91, 315:disciplinam,
id. ib. 31, 117:aequabile et temperatum orationis genus,
id. Off. 1, 1, 3:patrias artes militiamque,
Ov. F. 2, 508; cf.:artes liberales,
Suet. Tib. 60:ingenium singulari rerum militarium prudentiā,
Vell. 2, 29, 5 Kritz.—Of a period of time or a condition, to live in, experience, live through, pass, spend, etc.:B.servitutem apud aliquem,
to be a slave, Plaut. Poen. 4, 2, 7:nunc plane nec ego victum, nec vitam illam colere possum, etc.,
Cic. Att. 12, 28, 2; and poet. in gen.: vitam or aevum = degere, to take care of life, for to live:vitam,
Plaut. Trin. 3, 2, 74; id. Cas. 2, 1, 12; id. Rud. 1, 5, 25:vitam inopem,
Ter. Heaut. 1, 1, 84:aevum vi,
Lucr. 5, 1144 and 1149.—Colere aliquem, to regard one with care, i. e. to honor, revere, reverence, worship, etc. (syn.: observo, veneror, diligo).1.Most freq. of the reverence and worship of the gods, and the respect paid to objects pertaining thereto, to honor, respect, revere, reverence, worship:2.quid est enim cur deos ab hominibus colendos dicas?
Cic. N. D. 1, 41, 115:hos deos et venerari et colere debemus,
id. ib. 2, 28, 71; cf. id. ib. 1, 42, 119; id. Agr. 2, 35, 94; Liv. 39, 15, 2; Cat. 61, 48:Phoebe silvarumque potens Diana... o colendi Semper et culti,
Hor. C. S. 2 and 3; cf. Ov. M. 8, 350:deos aris, pulvinaribus,
Plin. Pan. 11, 3:Mercurium,
Caes. B. G. 6, 17:Apollinem nimiā religione,
Curt. 4, 3, 21:Cererem secubitu,
Ov. A. 3, 10, 16:(deam) magis officiis quam probitate,
id. P. 3, 1, 76:per flamines et sacerdotes,
Tac. A. 1, 10; Suet. Vit. 1:quo cognomine is deus quādam in parte urbis colebatur,
id. Aug. 70:deum precibus,
Sen. Herc. Oet. 580:testimoniorum religionem et fidem,
Cic. Fl. 4, 9; cf. id. Font. 10, 21; and:colebantur religiones pie magis quam magnifice,
Liv. 3, 57, 7; and:apud quos juxta divinas religiones humana fides colitur,
id. 9, 9, 4:sacra,
Ov. M. 4, 32; 15, 679:aras,
id. ib. 3, 733; 6, 208; cf. Liv. 1, 7, 10; Suet. Vit. 2 et saep.:numina alicujus,
Verg. G. 1, 30:templum,
id. A. 4, 458; Ov. M. 11, 578:caerimonias sepulcrorum tantā curà,
Cic. Tusc. 1, 12, 27:sacrarium summā caerimoniā,
Nep. Th. 8, 4:simulacrum,
Suet. Galb. 4.—Of the honor bestowed upon men:1.ut Africanum ut deum coleret Laelius,
Cic. Rep. 1, 12, 18:quia me colitis et magnificatis,
Plaut. Cist. 1, 1, 23; Ter. Ad. 3, 2, 54:a quibus diligenter observari videmur et coli,
Cic. Mur. 34, 70; cf. id. Fam. 6, 10, 7; 13, 22, 1; id. Off. 1, 41, 149; Sall. J. 10, 8:poëtarum nomen,
Cic. Arch. 11, 27:civitatem,
id. Fl. 22, 52; cf.:in amicis et diligendis et colendis,
id. Lael. 22, 85 and 82:semper ego plebem Romanam militiae domique... colo atque colui,
Liv. 7, 32, 16:colere et ornare,
Cic. Fam. 5, 8, 2:me diligentissime,
id. ib. 13, 25 init.:si te colo, Sexte, non amabo,
Mart. 2, 55:aliquem donis,
Liv. 31, 43, 7:litteris,
Nep. Att. 20, 4:nec illos arte colam, nec opulenter,
Sall. J. 85, 34 Kritz.— Hence,cŏlens, entis, P. a., honoring, treating respectfully; subst., a reverer, worshipper; with gen.:2.religionum,
Cic. Planc. 33, 80.—cultus, a, um, P. a. (acc. to I.).A.Cultivated, tilled:b.ager cultior,
Varr. R. R. 1, 2, 20:ager cultissimus,
Cic. Rosc. Com. 12, 33:materia et culta et silvestris,
id. N. D. 2, 60, 151:res pecuaria,
id. Quint. 3, 12:rus cultissimum,
Col. 1, 1, 1:terra,
Quint. 5, 11, 24:fundus cultior,
id. 8, 3, 8:cultiora loca,
Curt. 7, 3, 18.—Subst.: culta, ōrum, n., tilled, cultivated land, gardens, plantations, etc., Lucr. 1, 165; 1, 210; 5, 1370; Verg. G. 1, 153; 2, 196; 4, 372; Plin. 24, 10, 49, § 83—Hence,B.Trop., ornamented, adorned, polished, elegant, cultivated:2.milites habebat tam cultos ut argento et auro politis armis ornaret,
Suet. Caes. 67:adulter,
Ov. Tr. 2, 499:turba muliebriter culta,
Curt. 3, 3, 14:sacerdos veste candidā cultus,
Plin. 16, 44, 95, § 251:matrona vetitā purpurā culta,
Suet. Ner. 32:filia cultior,
Mart. 10, 98, 3:animi culti,
Cic. Tusc. 2, 5, 13; cf.:tempora et ingenia cultiora,
Curt. 7, 8, 11:Tibullus,
Ov. Am. 1, 15, 28; cf.carmina,
id. A. A. 3, 341:cultiores doctioresque redire,
Gell. 19, 8, 1:sermone cultissimus,
Aur. Vict. Epit. 45.— Adv.: cul-tē, elegantly: dicere, * Quint. 8, 3, 7; Plin. Ep. 5, 20, 6.— Comp.:dicere,
Sen. Suas. 4 fin.; Tac. Or. 21: (sc. veste) progredi, Just. 3, 3, 5:incubare strato lectulo,
Val. Max. 2, 6, 8.— Sup. apparently not in use.cōlo, āvi, ātum, āre, v. a. [colum], to filter, strain, to clarify, purify (post-Aug.):B.ceram,
Col. 9, 16, 1:mel,
id. 12, 11, 1:vinum sportā palmeā,
Pall. Febr. 27:sucum linteo,
Plin. 25, 13, 103, § 164:thymum cribro,
Col. 7, 8, 7:aliquid per linteum,
Scrib. Comp. 271:ad colum,
Veg. 2, 28, 19:per colum,
Apic. 4, 2:aurum,
App. Flor. p. 343, 20:terra colans,
Plin. 31, 3, 23, § 38:faex colata,
id. 31, 8, 44, § 95.— Poet.:amnes inductis retibus,
i. e. to spread out a fish-net, Manil. 5, 193.—Hence, cōlātus, a, um, P. a., cleansed, purified (post-class.):nitor (beryllorum),
Tert. Anim. 9.—Trop.:certiora et colatiora somniari,
Tert. Anim. 48. -
7 morigeror
mōrĭgĕror, ātus, 1, v. dep. [morigerus], to comply with, gratify, humor, endeavor to please (syn.: obsequor, obtempero;class.): nunc si servitus evenit, ei vos morigerari mos bonus est,
to accommodate yourself to it, Plaut. Capt. 2, 1, 4:adulescenti,
Ter. Ad. 2, 2, 9: voluptati aurium morigerari debet oratio, * Cic. Or. 48, 159. —Esp., in mal. part., ore = fellare, Suet. Tib. 44. -
8 obedio
ŏb-oedĭo (better than ŏb-ēdĭo, Cic. Rep. 3, 29, 41; Front. Ep. ad Verr. 7 Mai.; id. Fer. Als. 3; cf.: oboedire, obaudire, Paul. ex Fest. p. 187 Müll. and Bramb. s. v.— Ante-class. form of the fut., oboedibo: oboedibo tibi, Afran. ap. Non. 507, 30), īvi or ĭi, ītum, īre, 4, v. n. [ob-audio].I.In gen. (very rare), to give ear, hearken, listen to one:II.alicui,
Nep. Dat. 5, 4.—Esp.A.Prop., of living beings (class.).1.To obey, yield obedience to. to be subject to, to serve (freq. and class.; cf.: pareo, obtempero, obsequor).—With dat.:2.parere, et oboedire praecepto,
Cic. Tusc. 5, 12, 36:legi,
Nep. Epam. 8, 1:voluntati,
Cic. N. D. 1, 8, 19:obtemperare et oboedire magistratibus,
id. Leg. 3, 2, 5:qui nobis oboediunt,
id. Rep. 3, 29, 41:impulsu libidinum voluptatibus oboedientium,
id. ib. 6, 26, 28:pecora ventri oboedientia,
Sall. C. 1, 1:multorum oboedire tempori,
Cic. Brut. 69, 242.— Impers. pass.:utrimque enixe oboeditum dictatori est,
Liv. 4, 26.—To be obedient in any thing (post-class.).—With acc. of neutr. pron.:B.atque haec omnia perfacile oboediebam,
App. M. 10, p. 247, 11.— Absol., Suet. Calig. 29.—Meton., of things, to yield, be manageable:A.ramus oleae quam maxime sequax, atque oboediturus,
yielding, flexible, Plin. 17, 19, 30, § 137.— Hence, ŏboedĭens ( ŏbēd-), entis, P. a.Prop., of living beings, obedient, compliant (freq. and class.).1.With dat.:2.nulli est naturae oboediens aut subjectus deus,
Cic. N. D. 2, 30, 77:natio semper oboediens huic imperio,
id. Pis. 34, 84:appetitum rationi oboedientem praebere,
id. Off. 1, 36, 132:vivere oboedientem alicui,
Sall. J. 31, 26.— Comp.:imperiis nemo oboedientior,
Liv. 25, 38, 7.— Sup.:imperiis oboedientissimus miles,
Liv. 7, 13, 2.—With ad:a.ad nova consilia gentem oboedientem habere,
Liv. 28, 16.—Particular phrases.Dicto oboedientem esse alicui for dicto audientem esse alicui, to be obedient to one's word or command:b.magistro desinebat esse dicto oboediens,
Plaut. Bacch. 3, 3, 35; cf.:nec plebs nobis dicto audiens atque oboediens sit,
Liv. 38, 7. —Omnia secunda et oboedientia sunt, according to your wishes, Sall. J. 14, 19.—3. B.Transf., of things, yielding, manageable:oboedientissima quocumque in opere fraxinus,
i. e. easily wrought, Plin. 16, 43, 83, § 228.—Hence, adv.: ŏboedĭ-enter, obediently, willingly, readily (a favorite word of Livy; elsewh. very rare): conferre tributum, Liv. 5, 12:facere imperata,
id. 21, 34:facere adversus aliquem,
id. 39, 53.— Comp.:nihil oboedientius fecerunt, quam, etc.,
Liv. 38, 34.— Sup.: oboedientissime paruit, Aug. Civ. Dei, 22, 8. -
9 oboedio
ŏb-oedĭo (better than ŏb-ēdĭo, Cic. Rep. 3, 29, 41; Front. Ep. ad Verr. 7 Mai.; id. Fer. Als. 3; cf.: oboedire, obaudire, Paul. ex Fest. p. 187 Müll. and Bramb. s. v.— Ante-class. form of the fut., oboedibo: oboedibo tibi, Afran. ap. Non. 507, 30), īvi or ĭi, ītum, īre, 4, v. n. [ob-audio].I.In gen. (very rare), to give ear, hearken, listen to one:II.alicui,
Nep. Dat. 5, 4.—Esp.A.Prop., of living beings (class.).1.To obey, yield obedience to. to be subject to, to serve (freq. and class.; cf.: pareo, obtempero, obsequor).—With dat.:2.parere, et oboedire praecepto,
Cic. Tusc. 5, 12, 36:legi,
Nep. Epam. 8, 1:voluntati,
Cic. N. D. 1, 8, 19:obtemperare et oboedire magistratibus,
id. Leg. 3, 2, 5:qui nobis oboediunt,
id. Rep. 3, 29, 41:impulsu libidinum voluptatibus oboedientium,
id. ib. 6, 26, 28:pecora ventri oboedientia,
Sall. C. 1, 1:multorum oboedire tempori,
Cic. Brut. 69, 242.— Impers. pass.:utrimque enixe oboeditum dictatori est,
Liv. 4, 26.—To be obedient in any thing (post-class.).—With acc. of neutr. pron.:B.atque haec omnia perfacile oboediebam,
App. M. 10, p. 247, 11.— Absol., Suet. Calig. 29.—Meton., of things, to yield, be manageable:A.ramus oleae quam maxime sequax, atque oboediturus,
yielding, flexible, Plin. 17, 19, 30, § 137.— Hence, ŏboedĭens ( ŏbēd-), entis, P. a.Prop., of living beings, obedient, compliant (freq. and class.).1.With dat.:2.nulli est naturae oboediens aut subjectus deus,
Cic. N. D. 2, 30, 77:natio semper oboediens huic imperio,
id. Pis. 34, 84:appetitum rationi oboedientem praebere,
id. Off. 1, 36, 132:vivere oboedientem alicui,
Sall. J. 31, 26.— Comp.:imperiis nemo oboedientior,
Liv. 25, 38, 7.— Sup.:imperiis oboedientissimus miles,
Liv. 7, 13, 2.—With ad:a.ad nova consilia gentem oboedientem habere,
Liv. 28, 16.—Particular phrases.Dicto oboedientem esse alicui for dicto audientem esse alicui, to be obedient to one's word or command:b.magistro desinebat esse dicto oboediens,
Plaut. Bacch. 3, 3, 35; cf.:nec plebs nobis dicto audiens atque oboediens sit,
Liv. 38, 7. —Omnia secunda et oboedientia sunt, according to your wishes, Sall. J. 14, 19.—3. B.Transf., of things, yielding, manageable:oboedientissima quocumque in opere fraxinus,
i. e. easily wrought, Plin. 16, 43, 83, § 228.—Hence, adv.: ŏboedĭ-enter, obediently, willingly, readily (a favorite word of Livy; elsewh. very rare): conferre tributum, Liv. 5, 12:facere imperata,
id. 21, 34:facere adversus aliquem,
id. 39, 53.— Comp.:nihil oboedientius fecerunt, quam, etc.,
Liv. 38, 34.— Sup.: oboedientissime paruit, Aug. Civ. Dei, 22, 8. -
10 obsecundo
ob-sĕcundo, āvi, ātum, 1, v. n., to be compliant, show obedience; to comply with, humor, fall in with, follow implicitly, obey a pers. or thing (rare but class.;syn.: morigeror, obsequor, oboedio): obsecundare in loco,
Ter. Heaut. 4, 6, 23; id. Ad. 5, 9, 37: ut ejus semper voluntatibus socii obtemperarint, hostes oboedierint, venti tempestatesque obsecundarint, * Cic. Imp. Pomp. 16, 48:obsecundando mollire impetum,
Liv. 3, 35, 7:simul capite atque umeris sensim ad id, quo manus feratur, obsecundantibus,
Quint. 11, 3, 92; M. Aur. ap. Front. Ep. ad M. Caes. 5, 35 Mai.:imperiis,
Amm. 17, 10, 10.—Hence, * obsĕcundanter, adv., in compliance with, according to a thing: obsecundanter naturae vivere, Nigid. ap. Non. 147, 26 (obsequenter, Non.). -
11 obsecutio
obsĕcūtĭo ( obsĕquūtĭo), ōnis, f. [obsequor], compliance, obedience (postclass.):inviolabili obsecutione servare,
Arn. 7, 215:voluntariae obsecutionis assensus,
id. 6, 203. -
12 obsequela
ob-sĕquēla or obsĕquella, ae, f. [obsequor], compliance, complaisance, obsequiousness: obsequela obsequium, Paul. ex Fest. p. 192 Müll. (ante-class. and in Sall.): neque erat tuae benignitatis atque obsequellae, Turp. ap. Non. 215, 32; 29 (Com. Rel. v. 63 and 210 Rib.); Afran. ap. Non. 216, 3 (Com. Rel. v. 257 Rib.):obsequelam facere (alicui),
to show complaisance, Plaut. As. 1, 1, 50 (Fleck. obsequentiam): qui regi per obsequelam orationis cari erant, through obsequiousness in speaking, i. e. because they spoke as he liked, Sall. ap. Non. 215, 33 (Hist. 2, 49 Dietsch). -
13 obsequella
ob-sĕquēla or obsĕquella, ae, f. [obsequor], compliance, complaisance, obsequiousness: obsequela obsequium, Paul. ex Fest. p. 192 Müll. (ante-class. and in Sall.): neque erat tuae benignitatis atque obsequellae, Turp. ap. Non. 215, 32; 29 (Com. Rel. v. 63 and 210 Rib.); Afran. ap. Non. 216, 3 (Com. Rel. v. 257 Rib.):obsequelam facere (alicui),
to show complaisance, Plaut. As. 1, 1, 50 (Fleck. obsequentiam): qui regi per obsequelam orationis cari erant, through obsequiousness in speaking, i. e. because they spoke as he liked, Sall. ap. Non. 215, 33 (Hist. 2, 49 Dietsch). -
14 Obsequens
-
15 obsequens
-
16 obsequenter
obsĕquenter, adv., v. obsequor, P. a. fin. -
17 obsequiae
obsĕquĭae, ārum, f. [obsequor], for exsequiae, funeral rites, obsequies, Inscr. Fabr. p. 702, n. 235 (Burm. and Meyer read exsequias). -
18 obsequibilis
obsĕquĭbĭlis, e, adj. [obsequor], com [p. 1242] plying, yielding, complaisant (post-class.), Gell. 2, 29, 12. -
19 obsequium
ob-sĕquĭum, ii, n. [obsequor].I.In gen., comptiance, yieldingness, complaisance, indulgence (class.; syn.: indulgentia, obsequentia): prosequium a prosequendo, obsequium ab obsequendo dicuntur, Paul. ex Fest. p. 226 Müll.:II.obsequium amicos, veritas odium parit,
Ter. And. 1, 1, 41:obsequium atque patientia,
Cic. Pis. 2, 5:obsequium et comitas,
id. Att. 6, 6:alicui tribuere,
Ov. Tr. 5, 6, 30:ventris,
i. e. gluttony, Hor. S. 2, 7, 104:animo sumere,
to follow the bent of one's inclinations, Plaut. Bacch. 4, 10, 7:in obsequio uxoris,
in the service of his wife, Vulg. 4 Reg. 5, 2.—Of inanim. things:flectitur obsequio curvatus ab arbore ramus,
by yielding, by its pliancy, Ov. A. A. 2, 179.—In plur.: omnia ei obsequia polliceor, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 3.—In partic.A.Compliance in love, yielding, consent, Petr. 113; Col. 6, 27, 10; Curt. 6, 7, 1; 10, 1, 25.—B.Obedience, allegiance:in populum Romanum,
Liv. 29, 15, 3:principum,
i. e. towards them, Just. 3, 2, 9:ad obsequium redigere,
to subjugate, Suet. Aug. 21:nulla colonia vestra erit, quae nos obsequio erga vos fideque superet,
Liv. 7, 30, 19:obsequium in regem retinere,
Tac. A. 6, 37 (43) fin.; 13, 3; Just. 20, 4, 9: jurare in obsequium alicujus, to swear obedience or allegiance to one, Just. 13, 2:obsequium erga aliquem exuere,
to throw off, Tac. A. 3, 12. -
20 obtempero
ob-tempĕro ( opt-), āvi, ātum, 1, v. a., to comply with, attend to, conform to, submit to, obey (cf.: oboedio, obsequor, pareo; class.).(α).With dat.:(β).te audi, tibi obtempera,
Cic. Fam. 2, 7, 2:alicui obtemperare et parere,
id. Planc. 39, 94:imperio populi Romani,
Caes. B. G. 4, 21:voluntati alicujus,
id. B. C. 1, 35:auctoritati senatūs,
id. ib. 1, 1; Cic. Imp. Pomp. 19, 56:rationi obtemperare debet gubernator,
Varr. L. L. 9, § 6 Müll.:naturae,
Suet. Tib. 59:qui obtemperet ipse sibi, et decretis suis pareat,
who conforms to his own precepts, Cic. Tusc. 2, 4, 11:tibi deos certo scio obtemperaturos magis,
they will regard you, Ter. Ad. 4, 5, 70.—With ad:(γ).ad id, quod ex verbis intellegi possit, obtemperare,
Cic. Caecin. 18, 52.—With rel.-clause (perh. only in Plaut.):b.non ego illi obtempero quod loquitur,
do not mind what he says, Plaut. Am. 1, 1, 293:quae dico,
id. Most. 2, 2, 89. —Impers. pass.: quominus eis optemperetur, Lex. Jul. Municip. fin. ap. Haub. p. 133:si mihi esset obtemperatum,
Cic. Off. 1, 11, 35.—Hence, obtempĕranter, adv., willingly, readily, obediently (postAug.): se obtemperanter nobis accommodat, M. Aurel. ap. Front. Ep. ad M. Caes. 5, 11 Mai.: annuit, Prud. steph. 2, 112.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
οψίκιον — I Βυζαντινός όρος που σημαίνει κάθε συνοδεία επίσημου προσώπου, για να του αποδοθούν τιμές ή για λόγους ασφάλειας. Ο. ονομαζόταν και το στρατιωτικό τμήμα που προβάδιζε στη βασιλική πομπή. Στα πρώτα χρόνια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, ένα τμήμα… … Dictionary of Greek
οψικάτωρ — ὀψικάτωρ, ορος, ὁ (Μ) ο ακόλουθος κάποιου για λόγους ασφαλείας ή τιμής ένεκεν. [ΕΤΥΜΟΛ. < λατ. obsequor «ακολουθώ» + κατάλ. άτωρ (πρβλ. οψικεύω)] … Dictionary of Greek
οψικεύω — ὀδικεύω (Μ) συνοδεύω κάποιον σε πομπή τιμητικά ή για λόγους ασφαλείας, ακολουθώ σε λιτανεία, ιδίως με λαμπαδηφορία. [ΕΤΥΜΟΛ. < λατ. obsequor «ακολουθώ» + κατάλ. εύω] … Dictionary of Greek
ՀՆԱԶԱՆԴԻՄ — (եցայ.) NBH 2 0105 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c ձ. ὐπακούω obedio, ausculto, obsequor, audio ὐποτάσσομαι subdor, subjicior, subordinor . Հնազանդ լինել. անսալ. ունկնդիր լինել. լսել. եւ Հպատակիլ. ներքոյ անկանիլ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՏԵՂԻ — (ղւոյ, ʼի տեղւոյ կամ ւոջէ, ւոջ, ղեաց.) NBH 2 0864 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c գ. ՏԵՂԻ. τόπος locus στάσις statio. որ եւ ՏԵՂ, ԵՏՂ. Վայր. ուրն՝ զոր գրաւ է իւրաքանչիւր մարմին. կայան.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)