-
1 усилие
ğayret -
2 усердие
-
3 усердствовать
-
4 усилие
gayret* * *сçaba, gayretприлага́ть уси́лия — çaba harcamak
сосредото́чить (свои́) уси́лия на чём-л. — çabalarını bir şeyde toplamak
-
5 прилагать усилия
gayret sarfetmek, çabalamakТурецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > прилагать усилия
-
6 старательность
ğayret, tırışqanlıq -
7 усердный
ğayret etken -
8 энергия
1) (физ. тех.) energiya, küçатомная энергия - atom energiyası (küçü)2) (о человеке) ğayretпроявить энергию - ğayret köstermek, ğayret etmek -
9 рвение
сgayret, şevk ve gayret; gayretkeşlik неодобр. -
10 стараться
несов.; сов. - постара́ться1) özenmek, gayret etmekпостара́ешься - сде́лаешь — gayret etsen yaparsın
2) çalışmak, uğraşmak, çabalamakстара́ться вы́играть вре́мя — vakit kazanmaya çalışmak
он (вся́чески) стара́лся успоко́ить крича́вшего — bağıran adamı teskine uğraşıyordu
стара́йся держа́ться от него́ пода́льше — ondan uzak / ırak durmaya bak
зря стара́ешься! — boşuna yoruluyorsun / uğraşıyorsun!
-
11 напряжение
1) kerginlik; büyük ğayret, diqqatслушать с напряжением - büyük diqqatnen diñlemekтворческое напряжение - icadiy ğayret (coşqunlıq)2) физ. kerginlikвысокое напряжение - yüksek kerginlik -
12 весело
güle oynaya,keyifle* * *1) нареч. neşeli neşeli, güle oynaya, keyifli keyifliпра́здник прошёл ве́село — bayram neşe içinde geçti
жела́ю вам ве́село провести́ пра́здник — bayramı neşe içinde geçirmenizi dilerim
ве́село проводи́ть вре́мя — keyfetmek
он ве́село подмигну́л — keyifle göz kırptı
он ве́село сея́лся — keyifli keyifli gülüyordu
он ве́село расска́зывал о... — güle oynaya anlatıyordu
2) безл., в соч., → сказ.ему́ о́чень ве́село — pürneşedir
бы́ло о́чень ве́село — çok iyi eğlenildi
на се́рдце ста́ло ве́селе́й — gönlüm açıldı
на них ве́село смотре́ть — onlara bakarak / baktıkça insan neşeleniyor
-
13 вытягивать
çekip boşaltmak; çıkarmak; uzatmak* * *несов.; сов. - вы́тянуть1) çekip boşaltmak; emip boşaltmakвентиля́тор бы́стро вы́тянет дым — aspiratör dumanı çabuk emer boşaltır
2) разг. (çekip) çıkarmakон с трудо́м вы́тянул э́ту щу́ку — o turnabalığını çekti çekti, sudan zor çıkarabildi
3) uzatmakвытя́гивать ко́жу — deriyi (gere gere) uzatmak
4) uzatmakвы́тянуть ру́ки пря́мо пе́ред собо́й — kollarını öne doğru dümdüz uzatmak
он лежа́л, вы́тянув но́ги — bacaklarını uzatmış yatıyordu
5) разг., в соч.план мы всё равно́ не вы́тянем — her ne kadar gayret etsek yine planı gerçekleştiremeyiz
••из него́ сло́ва не вы́тянешь! — ağzından söz almak ne mümkün!
-
14 давать
vermek; getirmek,kazandırmak; atmak,vurmak; müsaade etmek,bırakmak* * *1) врз vermekдава́ть де́ньги — para vermek
дава́ть уро́ки — ders vermek
дава́ть конце́рты — konser vermek
дава́ть возмо́жность — olanak vermek
дава́ть взя́тки — rüşvet vermek
в тот день дава́ли "Оте́лло" — o gün "Otello" oynanıyordu
э́то не ка́ждому дано́ — bu herkesin harcı / kârı değildir
не ка́ждому поэ́ту бы́ло дано́... —...mak her şaire nasip olmamıştır
2) ( приносить как результат) getirmek; kazandırmak; vermekдава́ть при́быль — kâr getirmek
дава́ть хоро́шие урожа́и — iyi ürünler vermek
со́лнце даёт тепло́ — güneş ısı verir
золота́я меда́ль даёт (кома́нде) пять очко́в — altın madalya beş puandır
это тебе́ ничего́ не даст — bu sana hiç bir şey kazandırmaz
э́тот го́род дал (ми́ру) мно́гих изве́стных учёных — bu şehirden birçok ünlü bilim adamı yetişmiştir
э́то расте́ние цвето́в не даёт — bu bitkinin çiçeği olmaz
3) ( наносить удар) atmak; vurmak4) в сочетании с некоторыми сущ. (производить делать)дава́ть знак / сигна́л — işaret vermek
дать два вы́стрела — iki el ateş etmek
дава́ть звоно́к — zil çalmak
5) vermekдава́ть обеща́ние — vaatte bulunmak, vaad etmek
дава́ть указа́ние — talimat vermek
дава́ть разреше́ние — müsaade vermek, müsaade etmek
6) (позволять, предоставлять возможность) müsaade etmek; bırakmak; часто переводится глаголом понудительного залогадай пройти́ — müsaade et de geçeyim
он не дал мне отве́тить — cevap vermeme vakit bırakmadı
не дава́ть спать кому-л. — birini uyutmamak
он не даст нам встре́титься — bizi görüştürmeyecek
не дать вспы́хнуть войне́ — savaşın patlamasına yol vermemek
он не дава́л себя́ сфотографи́ровать — fotoğrafını çıkartmazdı
дава́ть вы́пить — içirmek
дава́ть поню́хать — koklatmak
мы стара́лись не дать ему́ оторва́ться / уйти́ вперёд (о гонщике) — onu kaçırmamaya gayret ediyorduk
7) разг. ( определять возраст по внешнему виду) göstermekему́ бо́льше 20 (лет) не дашь — 20 yaşından fazla göstermiyor
8) разг., повел., в соч.дава́й дружи́ть — gel dost olalım
дава́й потанцу́ем / танцева́ть — gel dans edelim
дава́й пиши́! — haydi yaz!
дава́йте рабо́тать вме́сте — gelin beraber çalışalım
дай, ду́маю, пойду́ посмотрю́ — gidip bakayım dedim
дава́й я тебе́ помогу́ — yardım edeyim sana
••дать знать кому-л. — birine duyurmak
недоста́тки даю́т себя́ знать — eksikler kendini duyuruyor
он прие́хал, не дав знать — habersiz geldi
он не дал себе́ труда́ поду́мать — düşünmek zahmetine girmedi
дава́ть кому-л. поня́ть — ihsas etmek
дава́ть сло́во — söz vermek
дать себе́ сло́во не... — bir şeye tövbe etmek
дава́ть показа́ния — ifade vermek
-
15 надрыв
1) м yırtık (-ğı)2) перен. ( чрезмерное усилие) aşırı gayret -
16 ободрять
несов.; сов. - ободри́тьgayret / cesaret vermek; şevklendirmek ( поощрять); moralini yükseltmek / güçlendirmek ( поднимать дух) -
17 перестараться
сов., разг. -
18 переусердствовать
сов., разг.aşırı çaba / gayret harcamak; ileri gitmekпереусе́рдствовать в похвала́х — övgülerin dozunu kaçırmak, övmekte ileri gitmek
-
19 подбадривать
несов.; сов. - подбодри́тьcan vermek, gayret / cesaret vermek -
20 похвальный
1) ( заслуживающий похвалы) övgüye değer, övülecekпохва́льное усе́рдие — övgüye değer gayret
2) ( содержащий в себе похвалу) övücü, övgü °похва́льные слова́ — övgü sözleri
- 1
- 2
См. также в других словарях:
gayret — is., Ar. ġayret 1) Çalışma, çaba, çalışma isteği Arkadaşlarına yardımcı olmak arzu ve gayreti onu acıklı bir duruma düşürüyordu. M. Yesari 2) Koruma, esirgeme, kayırma duygusu Hemşehrilik gayreti. 3) esk. Kutsal sayılan şeylere yabancıların… … Çağatay Osmanlı Sözlük
gayret dayıya düştü — iş, onu başarabilecek olana kaldı anlamında kullanılan bir söz Gayret dayıya düştü; bu işe sen el atmazsan olmayacak … Çağatay Osmanlı Sözlük
gayret etmek — emekle çalışmak, çabalamak, uğraşmak Eh, dedi, elimizden geldiği kadar gayret ederiz. S. F. Abasıyanık … Çağatay Osmanlı Sözlük
gayret göstermek — çaba harcamak, başarmak için çalışmak Azar azar fakat ısrarlı bir gayret göstermeye başladı. P. Safa … Çağatay Osmanlı Sözlük
GAYRET-İ DİNİYYE — Din için gayret etme … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
GAYRET-İ MERDANE — Mertçesine gayret … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
gayret — (A.) [ تﺮﻴﻏ ] 1. çaba. 2. kıskançlık … Osmanli Türkçesİ sözlüğü
GAYRET — Dikkatle ve sebatla çalışmak. * Kıskanmak, çekememek. * Hareketli ve temiz hislerle çalışmak. * Dine, imana, namus gibi kıymetlere tecavüz edenlere karşı müdafaa için harekete gelmek … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
gayret kuşağı — is. Kuşak bağlama töreninde gelinin beline dolanan kuşak, kırmızı kemer … Çağatay Osmanlı Sözlük
gayret almak — yüreklenmek, cesaret almak … Çağatay Osmanlı Sözlük
gayret vermek — isteklendirmek, özendirmek, yüreklendirmek … Çağatay Osmanlı Sözlük