Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

festinant

  • 1 متسارع

    festinant

    Arabic-English Medical Dictionary > متسارع

  • 2 festino

    festīno, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [cf. Gr. theinô; Lat. -fendo in defendo, offendo, -festus in manifestus, etc., and fustis, Corss. Ausspr. 2, 190; Curt. Gr. Etym. p. 255].
    I.
    Neutr., to hasten, make haste, hurry, be quick (class.; not in Caes.; syn.: propero, celero, maturo): aliud est properare, aliud festinare. Qui unum quid mature transigit, is properat: qui multa simul incipit neque perficit, is festinat, Cato ap. Gell. 16, 14, 2; id. ap. Paul. ex Fest. s. v. properare, p. 235 Müll.; ap. Non. 441, 22:

    propemodum quid illic festinet sentio,

    Plaut. Trin. 3, 1, 14:

    aput nos eccillam festinat cum sorore uxor tua,

    id. Stich. 4, 1, 30:

    quid festinas?

    Ter. Eun. 4, 3, 8; cf.:

    quamquam festinas, non est mora longa,

    Hor. C. 1, 28, 35; Sall. Fragm. ap. Don. Ter. Eun. 4, 3, 8:

    ibi,

    Plaut. Stich. 5, 3, 4:

    plura scripsissem, nisi tui festinarent,

    Cic. Fam. 12, 22, 4; cf. id. Att. 6, 2 fin.:

    solent nautae festinare quaestus sui causa,

    id. Fam. 16, 9, 4:

    esseda festinant, pilenta, petorrita, naves,

    Hor. Ep. 2, 1, 192:

    in provinciam festinare,

    Quint. 6, 3, 39:

    ad portas,

    Sall. J. 69, 2; cf.:

    ad singulare Antonii factum festinat oratio,

    Cic. Phil. 1, 1, 3:

    ad probationem,

    Quint. 4, 3, 8; cf. id. 4, 5, 10:

    quis te festinare jubet?

    Juv. 14, 212.—Prov.: festina lente (speude bradeôs), Suet. Aug. 25.
    II.
    Transf., as v. a., to make haste with a thing, to hasten, hurry, accelerate, do speedily.
    (α).
    With an object-clause (class.):

    ut migrare tanto opere festines,

    Cic. Fam. 7, 23 fin.:

    ne festinaret abire,

    Sall. J. 64, 4:

    ultum ire injurias,

    id. ib. 68, 1:

    finem imponere,

    Quint. 9, 4, 146:

    sequi,

    Curt. 6, 6, 25:

    componere lites,

    Hor. Ep. 1, 2, 12:

    quae laedunt oculum, festinas demere,

    id. ib. 1, 2, 38:

    terris advertere proram,

    Verg. G. 4, 117:

    aram congerere arboribus,

    id. A. 6, 177; cf.:

    callidus id modo festinabat, Bocchi pacem imminuere, ne, etc.,

    Sall. J. 81 fin.:

    universis prodesse festinet,

    Inscr. Orell. 775.—
    (β).
    With acc. (not in Cic.): festivum festinant diem, hasten to celebrate, Enn. ap. Serv. Verg. A. 9, 401 (Trag. v. 434 ed. Vahl.):

    ni id festinaret,

    Sall. J. 77, 1:

    ad bellum cuncta,

    id. ib. 73, 1: soleas festinate (sc. dare), id. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 12, 425:

    festinare fugam,

    Verg. A. 4, 575:

    vias,

    Stat. Th. 2, 478:

    poenas,

    Hor. Ep. 1, 2, 61:

    pyram,

    Sil. 8, 52:

    vestes,

    Stat. S. 2, 1, 128:

    caedes, patibula, ignes, cruces,

    Tac. A. 14, 33:

    mortem in se,

    to bring on speedily, id. ib. 4, 28:

    pyram,

    prepares in haste, Sil. 8, 52.—In pass.:

    quod animo cupienti nihil satis festinatur,

    Sall. J. 64 fin.:

    ea cuncta per idoneos ministros festinabantur,

    Tac. H. 2, 82:

    cum belli civilis praemia festinarentur,

    id. ib. 3, 37:

    nec virgines festinantur,

    are not married early, id. G. 20:

    adoptio festinatur,

    id. A. 12, 25; 6, 50; id. H. 3, 37.—In part. perf., hastened, accelerated:

    festinata maturitas,

    Quint. 6 praef. § 10;

    iter,

    Ov. P. 4, 5, 8:

    missio,

    Tac. A. 1, 52:

    casus,

    id. ib. 6, 44:

    nuptiae,

    Suet. Aug. 69:

    honores,

    i. e. obtained before the proper time, Luc. 8, 24; Plin. Pan. 69, 5:

    festinatis annis raptus,

    by an early death, Mart. 7, 40, 7; cf.:

    festinatis lictorum manibus in carcerem raptus,

    Tac. A. 6, 40:

    mors domini gladiis tam festinata,

    prematurely inflicted, Juv. 4, 96.—
    * (γ).
    With se, to make haste, Gell. 14, 2, 9.—Hence,
    1.
    festīnans, antis, P. a., hasty, in haste:

    ille properans, festinans, mandata vestra conficere cupiens,

    Cic. Phil. 9, 3, 6:

    haec festinans scripsi in itinere atque agmine,

    id. Att. 6, 4 fin. —Adv.: festīnanter, hastily, speedily, quickly (class.):

    improbe, turbide, festinanter, rapide omnia videtis esse suscepta, Cic. Scaur. § 37: nimium festinanter dictum,

    id. Fin. 5, 26, 77.— Comp.:

    compositius cuncta quam festinantius agerent,

    Tac. A. 15, 3:

    factum quid,

    Gell. 10, 11, 8:

    publicatum,

    Suet. Aug. 29:

    germinant,

    Plin. 17, 11, 15, § 78.— Sup.:

    festinantissime,

    Aug. Ep. 250.—
    2.
    festīnāto, adv., hastily, hurriedly (post-Aug.):

    quam nihil praeparato, nihil festinato fecisse videtur Milo,

    Quint. 4, 2, 58; Suet. Claud. 16; Vulg. Gen. 44, 11 al.

    Lewis & Short latin dictionary > festino

  • 3 быстрый

    1) General subject: agile, as brisk as a bee, cracking, dapper, darting, expedite, expeditious, fast, feathered, feathery, fleet, fleeting, fluent, flying, hasty, high energy, high-energy (о частицах), hot shot, hotshot, hurried, jet propelled, jump (о музыке), light (о движениях), light handed, light-handed, lightsome, lissom, lissome, lithesome, lively, nimble (об ответе), prompt, quick, rapid, rathe, rattling (о походке, движениях), ready, round (о движении), sharp, slick, slippy, spanking, speedy, spirited, straightaway, summary, sweeping, sweepy, swift, swift-handed, tantivy, telegraphic, trotty, volant, whipping, winged, play fast and loose, smart, meteoric
    2) Naval: tearing
    3) Medicine: festinant
    5) Obsolete: present
    6) Engineering: high-speed, sudden
    8) Automobile industry: racing
    10) Information technology: explosive, prompt (моментальный)
    11) Drilling: live
    12) Aviation medicine: touch-and-go
    13) Makarov: energetic, express, lissom (в движениях), lissome (в движениях), lithesome (в движениях), lively (об уме и т.п.), precipitate
    14) Taboo: hell-bent

    Универсальный русско-английский словарь > быстрый

  • 4 учащающий

    Medicine: festinant

    Универсальный русско-английский словарь > учащающий

  • 5 семенящая походка

    = торопливая походка ( при различных нервных заболеваниях) festinant gait, festination

    Russian-english psychology dictionary > семенящая походка

  • 6 acelerador

    adj.
    1 accelerating, accelerator, accelerative.
    2 accelerator, festinant.
    m.
    1 accelerator, throttle, gas pedal.
    2 accelerant.
    * * *
    1 accelerating
    1 AUTOMÓVIL accelerator
    \
    pisar el acelerador to put one's foot on the accelerator
    ————————
    1 AUTOMÓVIL accelerator
    * * *
    SM accelerator, gas pedal (EEUU)

    apretar o pisar el acelerador — (lit) to put one's foot down, step on the gas ( esp EEUU) *; (fig) to step up the pace

    * * *
    masculino (Auto) accelerator

    pisar or apretar el acelerador — to put one's foot on o press the accelerator

    * * *
    Ex. When the runway was reachable, I reduced the throttle slightly and started a nice glide to the airport.
    ----
    * acelerador de partículas = particle accelerator.
    * acelerador de partículas atómicas = atomic particle accelerator.
    * * *
    masculino (Auto) accelerator

    pisar or apretar el acelerador — to put one's foot on o press the accelerator

    * * *

    Ex: When the runway was reachable, I reduced the throttle slightly and started a nice glide to the airport.

    * acelerador de partículas = particle accelerator.
    * acelerador de partículas atómicas = atomic particle accelerator.

    * * *
    1 ( Auto) accelerator
    pisar or apretar el acelerador to put one's foot on o press the accelerator
    2 ( Fís) accelerator
    Compuestos:
    graphics accelerator
    particle accelerator
    * * *

    acelerador sustantivo masculino (Auto) accelerator
    acelerador m Auto accelerator pedal, US gas pedal
    acelerador de partículas, particle accelerator
    ' acelerador' also found in these entries:
    Spanish:
    pisar
    - apretar
    English:
    accelerator
    - throttle
    - accelerate
    - foot
    - gas
    * * *
    acelerador, -ora
    adj
    accelerating
    nm
    1. [de automóvil] accelerator;
    pisar el acelerador to step on the accelerator;
    Fig to step on it Fís acelerador lineal linear accelerator; Fís acelerador de partículas particle accelerator
    2. Informát accelerator
    acelerador gráfico graphic accelerator;
    acelerador de vídeo video accelerator
    * * *
    m gas pedal, accelerator;
    pisar el acelerador a fondo step on the gas, Br put one’s foot down
    * * *
    : accelerator
    * * *
    acelerador n accelerator

    Spanish-English dictionary > acelerador

  • 7 pīlentum

        pīlentum ī, n    an easy chariot, ladies' carriage: ad sacra uti, L.: mollia, V.: Esseda festinant, pilenta, etc., H.
    * * *

    Latin-English dictionary > pīlentum

  • 8 festinante

    adj.
    festinant.

    Spanish-English dictionary > festinante

  • 9 cuncto

    cuncto, āre, 1, v. n. (ante-class. collat. form of cunctor), to delay, hesitate, Enn. ap. Non. p. 469, 27 (Com. Rel. v. 3 Vahl.):

    cunctas? intus alii festinant,

    Plaut. Cas. 4, 2, 13: cunctant subferre laborem, Att. ap. Non. p. 469, 24 (Trag. Rel. v. 72 Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > cuncto

  • 10 festivum

    festīvus, a, um, adj. [1. festus; lit., feast-like, belonging to a feast; hence], lively, gay, festive, joyous, gladsome, merry (syn.: lepidus, urbanus, salsus, facetus).
    I.
    Lit. (ante- and post-class.): festivum festinant diem, Enn. ap. Serv. Verg. A. 9, 401 (Trag. v. 434 ed. Vahl.):

    ludi,

    Plaut. Cas. 4, 1, 3; cf.

    alea,

    Gell. 18, 13, 1:

    locus,

    Plaut. Capt. 2, 1, 5; id. Poen. 5, 1, 9:

    facinus lepidum et festivum,

    id. ib. 1, 2, 95:

    hospitium in lepido loco,

    id. ib. 3, 3, 82; cf.:

    festivissimum convivium,

    Just. 38, 8 fin.
    * B.
    Subst.: festīvum, i, n., festive jollity, festivity:

    in vindemiarum festivo,

    Lampr. Heliog. 11.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., agreeable, pleasing, handsome, pretty:

    luculenta atque festiva femina,

    Plaut. Mil. 4, 1, 12; cf. id. Ep. 5, 1, 17:

    nonne igitur sunt ista festiva?

    Cic. Par. 5, 2, 38:

    aedes festivissimae,

    Plaut. Curc. 1, 1, 93:

    area parvula sed festiva,

    Plin. Ep. 2, 17, 4:

    copia librorum,

    Cic. Att. 2, 6, 1:

    opera,

    Plaut. Mil. 2, 6, 108. —
    B.
    In partic.
    1.
    Of behavior, character, etc., jovial, jocose, agreeable, dear:

    quod te isti facilem et festivum putant,

    Ter. Ad. 5, 9, 29:

    puer,

    Cic. Att. 1, 12 fin.; cf.:

    quibus (pueris) nihil potest esse festivius,

    id. Fam. 6, 4, 3:

    filius,

    id. Fl. 36, 91:

    homo,

    id. Phil. 5, 5, 13; id. de Or. 2, 68, 277. —
    2.
    As a term of endearment:

    o mi pater festivissime!

    Ter. Ad. 5, 9, 26; so,

    festivum caput!

    id. ib. 2, 3, 8.—
    3.
    Of speech, humorous, pleasant, witty:

    dulcis et facetus festivique sermonis,

    Cic. Off. 1, 30, 108:

    poëma facit ita festivum, ita concinnum, ita elegans, nihil ut fieri possit argutius,

    id. Pis. 29, 70:

    oratio,

    id. de Or. 3, 25, 100:

    acroama,

    id. Verr. 2, 4, 22, § 49; Quint. 6, 3, 39.— Hence, adv., in two forms, festīve (class.) and festīvĭter (ante- and post-class.).
    * 1.
    Joyously, gayly, cheerfully:

    loco in festivo sumus festive accepti,

    Plaut. Ps. 5, 1, 9.—
    2.
    Transf.
    * a.
    Agreeably, pleasantly, delightfully: o domus parata pulchrae familiae festiviter! Naev. ap. Non. 510, 16. —
    b. (α).
    Form festive:

    agere fabellam,

    Cic. Q. Fr. 2, 16, 3:

    crimen contexere,

    id. Deiot. 6, 19:

    dissolvere argumentum,

    id. Div. 2, 15, 35:

    aliquid odorari,

    id. Att. 4, 14, 2:

    tradere elementa loquendi,

    id. Ac. 2, 28, 92. As a particle of assent:

    quare bene et praeclare quamvis nobis saepe dicatur: belle et festive nimium saepe nolo,

    Cic. de Or. 3, 26, 101.—
    (β).
    Form festiviter: Epictetus severe simul ac festiviter sejunxit a vero Stoico, qui esset akôlutos, Gell. 1, 2, 7:

    respondere,

    id. 1, 22, 6.— Sup.: decorare festum festivissime, Poët. ap. Charis. 2, p. 180 P. (Rib. Fragm. Trag. Inc. 223).

    Lewis & Short latin dictionary > festivum

  • 11 festivus

    festīvus, a, um, adj. [1. festus; lit., feast-like, belonging to a feast; hence], lively, gay, festive, joyous, gladsome, merry (syn.: lepidus, urbanus, salsus, facetus).
    I.
    Lit. (ante- and post-class.): festivum festinant diem, Enn. ap. Serv. Verg. A. 9, 401 (Trag. v. 434 ed. Vahl.):

    ludi,

    Plaut. Cas. 4, 1, 3; cf.

    alea,

    Gell. 18, 13, 1:

    locus,

    Plaut. Capt. 2, 1, 5; id. Poen. 5, 1, 9:

    facinus lepidum et festivum,

    id. ib. 1, 2, 95:

    hospitium in lepido loco,

    id. ib. 3, 3, 82; cf.:

    festivissimum convivium,

    Just. 38, 8 fin.
    * B.
    Subst.: festīvum, i, n., festive jollity, festivity:

    in vindemiarum festivo,

    Lampr. Heliog. 11.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., agreeable, pleasing, handsome, pretty:

    luculenta atque festiva femina,

    Plaut. Mil. 4, 1, 12; cf. id. Ep. 5, 1, 17:

    nonne igitur sunt ista festiva?

    Cic. Par. 5, 2, 38:

    aedes festivissimae,

    Plaut. Curc. 1, 1, 93:

    area parvula sed festiva,

    Plin. Ep. 2, 17, 4:

    copia librorum,

    Cic. Att. 2, 6, 1:

    opera,

    Plaut. Mil. 2, 6, 108. —
    B.
    In partic.
    1.
    Of behavior, character, etc., jovial, jocose, agreeable, dear:

    quod te isti facilem et festivum putant,

    Ter. Ad. 5, 9, 29:

    puer,

    Cic. Att. 1, 12 fin.; cf.:

    quibus (pueris) nihil potest esse festivius,

    id. Fam. 6, 4, 3:

    filius,

    id. Fl. 36, 91:

    homo,

    id. Phil. 5, 5, 13; id. de Or. 2, 68, 277. —
    2.
    As a term of endearment:

    o mi pater festivissime!

    Ter. Ad. 5, 9, 26; so,

    festivum caput!

    id. ib. 2, 3, 8.—
    3.
    Of speech, humorous, pleasant, witty:

    dulcis et facetus festivique sermonis,

    Cic. Off. 1, 30, 108:

    poëma facit ita festivum, ita concinnum, ita elegans, nihil ut fieri possit argutius,

    id. Pis. 29, 70:

    oratio,

    id. de Or. 3, 25, 100:

    acroama,

    id. Verr. 2, 4, 22, § 49; Quint. 6, 3, 39.— Hence, adv., in two forms, festīve (class.) and festīvĭter (ante- and post-class.).
    * 1.
    Joyously, gayly, cheerfully:

    loco in festivo sumus festive accepti,

    Plaut. Ps. 5, 1, 9.—
    2.
    Transf.
    * a.
    Agreeably, pleasantly, delightfully: o domus parata pulchrae familiae festiviter! Naev. ap. Non. 510, 16. —
    b. (α).
    Form festive:

    agere fabellam,

    Cic. Q. Fr. 2, 16, 3:

    crimen contexere,

    id. Deiot. 6, 19:

    dissolvere argumentum,

    id. Div. 2, 15, 35:

    aliquid odorari,

    id. Att. 4, 14, 2:

    tradere elementa loquendi,

    id. Ac. 2, 28, 92. As a particle of assent:

    quare bene et praeclare quamvis nobis saepe dicatur: belle et festive nimium saepe nolo,

    Cic. de Or. 3, 26, 101.—
    (β).
    Form festiviter: Epictetus severe simul ac festiviter sejunxit a vero Stoico, qui esset akôlutos, Gell. 1, 2, 7:

    respondere,

    id. 1, 22, 6.— Sup.: decorare festum festivissime, Poët. ap. Charis. 2, p. 180 P. (Rib. Fragm. Trag. Inc. 223).

    Lewis & Short latin dictionary > festivus

  • 12 tudes

    tŭdes, is (ĭtis, acc. to Fest. p. 253 Müll.), m. [root tud, tundo; Sanscr. tud-, to thrust], a hammer, mallet:

    tudites malleos appellant antiqui a tundendo,

    Fest. p. 352 sq. Müll.: fabriles operae tudibus contundere massas Festinant, Auct. Aetnae, 659.

    Lewis & Short latin dictionary > tudes

  • 13 uterque

    ŭter-que, utrăque, utrumque ( gen. sing. utriusque, always with ĭ, Plaut. Truc [p. 1945] 4, 3, 20; Lucr. 4, 503; Cat. 68, 39; Hor. C. 3, 8, 5; Ov. M. 6, 506; old gen. and dat. sing. fem. utraeque, acc. to Charis. 2, 3, p. 132; gen. plur. utrumque, Cic. Verr. 2, 5, 49, § 129 B. and K.), pron., each (of two), either, each one, one and the other, one as well as the other, both (applied to two subjects regarded severally, while ambo regards the two as a pair; cf. Zumpt, Gr. § 141, Anm. 2).
    I.
    Sing.
    A.
    In gen.
    1.
    With substt.
    (α).
    In gen.:

    imperator uterque hinc et illinc Jovi Vota suscipere,

    Plaut. Am. 1, 1, 74: tibi in utrāque parte pollet et pariter potest, Afran. ap. Non. p. 375, 5 (Com. Rel. v. 226 Rib.):

    causae utriusque figurae,

    Lucr. 4, 503; 4, 1212:

    quascumque (insulas) in liquentibus stagnis Marique vasto fert uterque Neptunus,

    Cat. 31, 3:

    parique fastigio steterit in utrāque fortunā,

    Nep. Att. 14, 2:

    docte sermones utriusque linguae,

    Greek and Latin, Hor. C. 3, 8, 5; cf.:

    insignis utriusque linguae monimentis,

    Plin. 12, 1, 5, § 9:

    Quid... gentes ab utroque jacentes Oceano numerem?

    Ov. M. 15, 829:

    litora sub utroque jacentia Phoebo,

    i. e. the rising and the setting sun, id. ib. 1, 338:

    nutu (Jovis) tremefactus uterque Est polus,

    id. F. 2, 489:

    limes uterque poli,

    Stat. Th. 1, 157:

    deus est in utroque parente,

    father and mother, Ov. M. 13, 147:

    cum jam tempus esset deducendi ab Samnio exercitus aut utriusque aut certe alterius,

    Liv. 10, 44, 6:

    densis ictibus heros Creber utrāque manu pulsat versatque Dareta,

    Verg. A. 5, 460:

    numen utriusque Dianae,

    Mart. Spect. 13, 5.—
    (β).
    Esp. in the phrase in utramque partem, in either way or direction, on both sides, for and against, etc.:

    vemens in utramque partem es nimis, Aut largitate nimiā aut parsimoniā,

    Ter. Heaut. 3, 1, 31:

    magnam vim esse in fortunā in utramque partem, vel ad secundas res, vel ad adversas, quis ignorat,

    Cic. Off. 2, 6, 19; 2, 10, 37:

    in utramque partem disserere = pro et contra,

    id. Rep. 3, 6, 4; id. de Or. 3, 27, 107:

    utramque in partem multa dicuntur,

    id. Ac. 2, 39, 124:

    magna est vis conscientiae, et magna in utramque partem, ut neque timeant... et putent, etc.,

    id. Mil. 23, 61:

    suam sententiam in utramque partem esse tutam,

    on either assumption, Caes. B. G. 5, 29.—
    2.
    Absol.
    (α).
    In gen.:

    aequom'st, quod in rem esse utrique arbitremur, Et mihi te et tibi me consulere,

    Plaut. Aul. 2, 1, 10:

    conveniunt adhuc utriusque verba,

    id. Truc. 4, 3, 20:

    verum utrique mos geratur amborum ex sententiā,

    id. ib. 5, 69:

    sed uterque (sapiens appellatus est) alio quodam modo,

    Cic. Lael. 2, 6:

    ut aut uterque inter se aut neuter satis duret,

    id. Quint. 8, 30:

    tu mihi videris utrumque facturus,

    id. Rep. 2, 11, 22:

    quare qui utrumque voluit et potuit,

    id. ib. 3, 3, 6:

    uterque cum equitatu veniret,

    Caes. B. G. 1, 42:

    hic, qui utrumque probat, ambobus debuit uti,

    Cic. Fin. 2, 7, 20: cum utrique sis maxime necessarius, Balb. et Opp. ap. Cic. Att. 9, 7, A, 2;

    opp. unus,

    Cic. Verr. 2, 3, 60, § 140:

    quod tibi non utriusque petenti copia facta'st,

    Cat. 68, 39:

    utque fide pignus dextras utriusque poposcit,

    Ov. M. 6, 506:

    vitium est utriusque,

    Mart. 3, 27, 3:

    cum esset et aequalis Mars utriusque,

    id. Spect. 29, 2.—
    (β).
    Esp., in apposit. with nouns or clauses:

    apud Antiphonem uterque, mater et pater, Quasi deditā operā domi erant,

    Ter. Eun. 5, 2, 1:

    Maecenas atque Coccejus, missi magnis de rebus uterque Legati,

    Hor. S 1, 5, 28:

    ego utrumque meum puto esse, et quid sentiam ostendere et quod feceris defendere,

    Cic. Fam. 1, 9, 25.—With pron. understood:

    verum, Demea, Curemus aequam uterque partem,

    Ter. Ad. 1, 2, 50; so freq. with neutr. pron. where the gen. would be ambiguous (cf. 3. infra):

    id utrumque tardum fructum reddit,

    Plin. 17, 22, 35, § 176: quod (aquam et pabulum) utrumque large palus praebere poterat, Auct. B. Alex. 1 fin. —Once with nom. masc.: nam qui instat alicui... aut contra de alicujus periculo festinatur, is uterque infestus dicitur, Nigid. ap. Gell 9, 12, 6.—
    3.
    With gen. part. (class. with pers. pronn., etc.; cf.

    Zumpt, Gr. § 429): utrique nostrum gratum admodum feceris,

    Cic. Lael. 4, 16:

    uterque nostrum id sibi suscipiendum putavit,

    id. Sull. 4, 13:

    horum uterque ita cecidit victus ut victor idem regnaverit... utrique horum secunda fortuna regnum est largita,

    id. Har. Resp. 25, 54:

    domus utriusque nostrum aedificatur strenue,

    id. Q. Fr. 2, 4, 2: cum eorum, de quibus dicimus, aut utrumque, aut unum quodque certe concluditur verbo, etc., Auct. Her. 4, 27, 37:

    ante utriusque horum obitum,

    Vell. 2, 103, 1; v. also I. B. 1. and 3. infra.—Also with substt., accompanied by adj. pron.:

    earum enim rerum utramque a corde proficisci,

    Cic. Div. 1, 52, 119:

    quarum civitatum utraque foederata est,

    id. Verr. 2, 5, 22, § 56:

    quorum generum in utroque magnus noster Cato est,

    id. Leg. 3, 18, 40:

    utriusque harum rerum expers,

    id. Tusc. 1, 26, 65.—Rarely with substt. alone ( poet. and post-Aug.):

    et haec utinam Viscorum laudet uterque!

    Hor. S. 1, 10, 83:

    uterque legatorum et quisquis... remissi,

    Vell. 2, 50, 3:

    post utriusque adulescentium obitum,

    id. 2, 103, 2:

    obiit, utroque liberorum superstite, Tiberio Drusoque Neronibus,

    Suet. Tib. 4 fin.
    B.
    In partic.
    1.
    With plur. predic. (rare in the best prose; not in Cic.; cf.

    infra): uterque insaniunt,

    Plaut. Curc. 1, 3, 31:

    deinde uterque imperator in medium exeunt,

    id. Am. 1, 1, 68; cf. Ter. Eun. 5, 2, 1, A, 2, b, supra:

    facite ut uterque sublimiter stent,

    Cato, R. R. 70, 2:

    uterque eorum ex castris exercitum ducunt,

    Caes. B. C. 3, 30:

    illae (naves) conflixerunt, ut utraque ex concursu laborarent,

    id. ib. 2, 6:

    uterque cum illo gravis inimicitias exercebant,

    Sall. C. 49, 2:

    utraque festinant,

    Ov. M. 6, 59:

    uterque ambigui,

    Tac. H. 2, 97:

    uterque opibus perviguere,

    id. A. 4, 34:

    decernitur ut uterque in regnum restituantur,

    Just. 38, 3, 4; Val. Max. 5, 4, 6; Vell. 2, 66, 1; Claud. Rapt. Pros. 2, 20; cf. plur. in consecutive clauses:

    hic cum uterque me intueretur, seseque ad audiendum significarent paratos,

    Cic. Fin. 2, 1, 1 Madvig ad loc.:

    quorum utrumque audivi, cum mihi nihil sane praeter sedulitatem probarent, etc.,

    id. ib. 1, 5, 16.—
    2.
    With predicate in first or second person (mostly post-Aug.):

    sed uterque mensuram implevimus, ego et tu,

    Tac. A. 14, 54 init.:

    quid ergo inter me et te interest, si uterque habere volumus,

    Sen. Vit. Beat. 26, 1:

    uterque magnum beneficium dedistis,

    id. Contr. 4 (8), 24, 4:

    quod uterque cuperemus,

    Front. Ep. ad Am. 1, 5; cf. Ter. Heaut. 2, 4, 14, II. B. infra.—
    3.
    In reciprocal uses, one... the other, each... the other, either... the other, one another, etc.
    (α).
    Uterque repeated in another case (mostly ante-class. and post-Aug.):

    quia uterque utrique est cordi,

    Ter. Phorm. 5, 3, 17:

    cum uterque utrique esset exercitus in conspectu,

    Caes. B. G. 7, 35 (al. uterque utrimque):

    cum uterque utrique insidiaretur, Auct. B. Alex. 4, 1: uterque utrumque vituperato,

    Varr. Fragm. p. 131 Durdr.—
    (β).
    With a case of alter:

    ita est utraque res sine alterā debilis,

    Cic. Tusc. 2, 5, 13:

    quorum uterque suo studio delectatus contempsit alterum,

    id. Off. 1, 1, 4:

    cum enim uterque alteri obiciat, palam est utrumque fecisse,

    Quint. 11, 3, 168:

    invictum tamen ab altero utrumque servavit,

    Just. 6, 2, 9:

    arceri utrumque genus ab altero narrant,

    Plin. 8, 44, 69, § 171; Cels. 5, 26, 35 fin.; Ascon. ad Cic. Mil. § 30.—
    II.
    Plur.
    A.
    Regularly of two parties, sets, or classes, each including a plurality: Praenestini et Lanuvini hospites: suopte utrosque decuit acceptos cibo, etc., Naev. ap. Macr. S. 3, 18, 6 (Com. Rel. v. 21 Rib.): non cauponantes bellum sed belligerantes, Ferro non auro vitam cernamus utrique, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 202 Vahl.):

    utrosque pergnovi probe,

    Plaut. Truc. 1, 2, 50:

    quoniam utrique Socratici et Platonici volumus esse,

    Cic. Off. 1, 1, 2:

    a quibus utrisque (actoribus et poëtis) summittitur aliquid, etc.,

    id. de Or. 3, 26, 102:

    quos ego utrosque in eodem genere praedatorum direptorumque pono,

    id. Cat. 2, 9, 20:

    his utrisque (Atrebatis et Viromanduis) persuaserant,

    Caes. B. G. 2, 16:

    Aetolorum utraeque manus Heracleam sese incluserunt,

    Liv. 36, 16, 5; Sall. J. 76, 4:

    utrique (plebis fautores et senatus) victoriam crudeliter exercebant,

    id. C. 38, 4; Suet. Claud. 21; cf.: hic igitur Q. Ligarius... nunc a te supplex fratris salutem petit: quam hujus admonitus officio cum utrisque his dederis, tris fratres optimos... rei publicae condonaveris, i. e. two brothers on one side and Ligarius on the other, Cic. Lig. 12, 36:

    Marius impigre suorum et hostium res pariter attendere, cognoscere, quid boni utrisque aut contra esset,

    Sall. J. 88, 2: cujus flamma ut ab oppidanis et oppugnatoribus est visa, utrisque venit in opinionem, etc., Nep. Milt. 7, 3.—So with collective nouns:

    primo impetu simul utraque cornua et Numidae pulsi,

    Liv. 30, 8, 7; cf.:

    utraque oppida,

    id. 42, 54, 8:

    utraeque nationes Rheno praetexuntur,

    Tac. G. 34.—
    B.
    Freq. also of two individual subjects, esp. when regarded as belonging together (cf. Krebs, Antibarb. p. 1175):

    nec clam te est quam illi utraeque nunc inutiles Et ad pudicitiam et ad rem tutandam sient,

    Ter. And. 1, 5, 52:

    hoc beneficio utrique ab utrisque vero devincimini, Ut, etc.,

    id. Heaut. 2, 4, 14:

    utrique imperatores exeunt,

    Plaut. Am. 1, 1, 68 Ussing (Fleck., uterque imperator): sed qui utrosque error vos agitat, Expedibo, Pomp. ap. Non. 505, 7 (Com. Rel. v. 175 Rib.): suis utrisque superstitibus praesentibus istam viam dico, Leg. Form. ap. Cic. Mur. 12, 26:

    binos habebam (scyphos): jnbeo promi utrosque,

    Cic. Verr. 2, 4, 14, § 32:

    duae fuerunt Ariovisti uxores... utraeque in eā fugā perierunt,

    Caes. B. G. 1, 53:

    hi utrique ad urbem imperatores erant (Q. Marcius et Q. Metellus),

    Sall. C. 30, 4:

    animus ferox inopia rei familiaris et conscientia scelerum, quae utraque eis artibus auxerat,

    id. ib. 5, 7:

    illa utrosque (patrem et aviam) intuens,

    Tac. A. 16, 11; id. Or. 2:

    palmas utrasque tetendit,

    Verg. A. 6, 685:

    quod utrorum Dionysiorum opibus Corinthi saepe adjuti fuerant,

    Nep. Timol. 2, 2:

    utrique (Mithridates et Datames) locum qui explorarent mittunt,

    id. Dat. 2, 2:

    laudare senis utraque consilia,

    Liv. 9, 12, 2:

    utrisque consulibus Italia decreta est,

    id. 27, 22, 2:

    in invidiā censores cum essent... Cn. Baebius diem ad populum utrisque dixit,

    id. 29, 37, 17; 32, 17, 15; 34, 25, 5;

    42, 54, 8: Suillium accusandis utrisque immittit,

    Tac. A. 11, 1 init.:

    Natalem multa cum Scaevino collocutum, et esse utrosque C. Pisonis intimos,

    id. ib. 15, 55 fin.:

    pater filiam, avia neptem, illa utrosque intuens,

    id. ib. 16, 11:

    nam Mago Cambyses aures utrasque praeciderat,

    Just. 1, 9, 17; 9, 7, 8:

    crederes imperatum, ut acies utraeque tela cohiberent,

    Curt. 7, 4, 35.—Hence,
    A.
    ŭtrōquĕ, adv.
    1.
    Lit., of place, to both places, parts, or sides, in both directions:

    utroque citius quam vellemus, cursum confecimus,

    Cic. Att. 5, 12, 1:

    exercitus utroque ducti,

    Liv. 8, 29, 7:

    jactantem utroque caput,

    Verg. A. 5, 469:

    nunc huc, nunc illuc et utroque sine ordine curro,

    Ov. H. 10, 19:

    nescit, utro potius ruat, et ruere ardet utroque,

    id. M. 5, 166. —
    2.
    Transf., in both directions, in either point of view, both ways, etc.:

    auctores utroque trahunt,

    Liv. 1, 24, 1:

    medium maxime et moderatum utroque consilium,

    id. 2, 30, 1:

    utroque firmiores qui in callibus versentur,

    Varr. R. R. 2, 10, 1.—
    (β).
    Esp., connected with versum ( vorsum; sometimes written in one word, utroqueversum):

    utroque vorsum rectum est ingenium meum,

    Plaut. Capt. 2, 3, 8: accidit, ut quaedam vocabula ambigua sint et utroque versum dicantur, i. e. in a twofold sense, denoting augmentation or diminution, Gell. 5, 12, 10.—
    B.
    ŭtrasquĕ, adv. (acc. to the analogy of alias, alteras), both times (ante-class.): in Hispaniā pugnatum bis: utrasque nostri loco moti, Cass. Hem. ap. Non. 183, 24; Caecil. ib. 183, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > uterque

См. также в других словарях:

  • festinant — festinant, ante [fɛstinɑ̃, ɑ̃t] adj. ÉTYM. 1926, Arnoux, in T. L. F.; du p. prés. de festiner. ❖ ♦ Rare. Qui prend part à un festin …   Encyclopédie Universelle

  • festinant — Rapid; hastening; accelerating. [L. festino, to hasten] * * * fes·ti·nant (fesґtĭ nənt) accelerating; characterized by festination …   Medical dictionary

  • Jean de Roquetaillade — Jean de Roquetaillade, Surnom Johannes de Rupescissa Naissance …   Wikipédia en Français

  • Johannes de Rupescissa — Jean de Roquetaillade Jean de Roquetaillade (en latin Johannes de Rupescissa) (Yolet vers 1310 vers 1365) est un frère mineur français du couvent d Aurillac, « théologien, polémiste et alchimiste ». Auteur d écrits critiques et… …   Wikipédia en Français

  • Philippe Charles de La Fare — Pour les articles homonymes, voir La Fare. Philippe Charles de La Fare Marquis de La Fare …   Wikipédia en Français

  • Philippe charles de la fare — Pour les articles homonymes, voir La Fare. Philippe Charles de La Fare …   Wikipédia en Français

  • Rupescissa — Jean de Roquetaillade Jean de Roquetaillade (en latin Johannes de Rupescissa) (Yolet vers 1310 vers 1365) est un frère mineur français du couvent d Aurillac, « théologien, polémiste et alchimiste ». Auteur d écrits critiques et… …   Wikipédia en Français

  • Jeanne Bignami-Odier — Jeanne Bignami Odier, née Jeanne Odier en 1902 à Paris et morte en 1989 à Rome est une bibliothécaire et historienne française. Sommaire 1 Biographie 1.1 Jeunesse et études 1.2 Carrière …   Wikipédia en Français

  • festin — [ fɛstɛ̃ ] n. m. • 1527; h. 1382; it. festino « petite fête », de festa « fête » ♦ Repas de fête, d apparat, au menu copieux et soigné. ⇒ agape, banquet; fam. bombance, gueuleton, ripaille. Allus. bibl. Festin de Balthazar : repas somptueux,… …   Encyclopédie Universelle

  • festiner — [fɛstine] v. intr. ÉTYM. Av. 1660; v. tr. « offrir un festin à qqn », XIVe; de festin. ❖ ♦ Vx. Faire un festin, manger abondamment, comme dans un festin. ⇒ Festoyer, gobelotter, gobichonner, régaler (se). 1 …   Encyclopédie Universelle

  • festiner — (fè sti né) 1°   V. n. Terme familier. Faire festin. •   Mais peut être qu ils [les dieux] sont bien loin maintenant, chez les Éthiopiens irrépréhensibles, où ils vont souvent festiner, D ABLANCOURT Lucien, Jupiter le tragique.. •   Il vient : l… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»