Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

cultor

  • 1 cultor

        cultor ōris, m    [COL-], a cultivator, tiller: agri, L.: virentis agelli, H.: vitis, a vine-dresser.— A husbandman, planter, farmer: ut ager cultorem desiderare videretur: (loca) cultoribus frequentabantur, S.: frequens cultoribus populus, L.—An inhabitant, dweller: terrae, S.: collis, L.: nemorum, V.: collis Heliconii, Ct.: aquarum, O.—Fig., a fosterer, supporter, champion: bonorum, L.: imperi, L.: veritatis: belli, S. — A worshipper, reverencer: deorum, H.: religionum, L.
    * * *
    inhabitant; husbandman/planter/grower; supporter; worshiper; who has interest

    Latin-English dictionary > cultor

  • 2 cultor

    cultor, ōris, m. [id.].
    I.
    Prop., one who bestows care or labor upon a thing, an elaborator, cultivator, etc.:

    agrorum,

    Liv. 2, 34, 11; 4, 25, 4:

    agri,

    id. 40, 29, 3; cf.

    agricultor: virentis agelli,

    Hor. A. P. 117:

    terrae,

    Cic. N. D. 2, 39, 99:

    vitis,

    a vine-dresser, id. Fin. 5, 14, 40:

    alveorum,

    a bee-master, apiarist, Col. 9, 3, 1.— Poet., of a bullock:

    pauperis agri,

    Ov. F. 5, 515.—
    b.
    Absol., a cultivator or tiller of land, a husbandman, planter, Sall. J. 46, 5; Liv. 21, 34, 1; 28, 11, 9; Quint. 2, 19, 2; Verg. A. 8, 8; Ov. M. 1, 425:

    cultores (opp. oppidani),

    countrymen, Tac. A. 12, 55; cf. id. H. 2, 87.—
    B.
    Meton. (acc. to colo, I. B.), an inhabitant, a dweller:

    ejus terrae,

    Sall. J. 17, 7:

    collis ejus (sc. Janiculi),

    Liv. 24, 10, 12; cf.:

    collis Heliconii,

    Cat. 61, 1:

    Cupua Tuscis veteribus cultoribus adempta,

    Liv. 28, 28, 6: nemorum, Verg. G. 1, 14; 2, 114; cf.:

    antiqui (Capuae),

    Liv. 7, 38, 5:

    (insularum),

    id. 22, 31, 3:

    caeli (Juppiter),

    Plaut. Am. 5, 1, 13:

    Euboicus tumidarum aquarum,

    Ov. M. 14, 4. —
    II.
    Trop. (acc. to colo, II. A. and B.).
    A.
    A fosterer, supporter:

    bonorum (with fautor),

    Liv. 9, 46, 13:

    fidissimus imperii Romani (Hiero),

    id. 26, 32, 4:

    juvenum,

    a tutor, teacher, Pers. 5, 63:

    veritatis, fraudis inimici,

    Cic. Off. 1, 30, 109; cf.

    aequi,

    Ov. M. 5, 100:

    juris et aequarum legum,

    Mart. 10, 37, 1:

    amicitiae,

    Liv. 25, 28, 8; Mart. 9, 84, 4.—
    B.
    A worshipper, reverencer:

    deorum,

    Hor. C. 1, 34, 1:

    numinis,

    Ov. M. 1, 327:

    diligentissimus religionum,

    Liv. 5, 50, 1.—Also absol., Verg. A. 11, 788.—Hence, in later relig. lang., a priest of some deity:

    deūm matris,

    a priest of Cybele, Suet. Oth. 8; cf. Inscr. Orell. 938; 1578.

    Lewis & Short latin dictionary > cultor

  • 3 cultor

    cultivator, planter / with gen.= resident, inhabitant.

    Latin-English dictionary of medieval > cultor

  • 4 agri cultor

    agrĭcultor, ōris, m., better separately, agri cultor, an agriculturist, farmer, husbandman (in class. per. very rare):

    servos agri cultores rem publicam abduxisse,

    Liv. 26, 35; so Dig. 22, 3, 25, § 1.

    Lewis & Short latin dictionary > agri cultor

  • 5 cultrīx

        cultrīx īcis, f    [cultor], a cultivator: rerum quas terra gignit augendarum.— A female inhabitant: nemorum, V.—Fig., a worshipper: cultrix haec aetas (i. e. me colens), O.
    * * *
    female inhabitant/planter; worshiper/adherent/devotee; she who follows/promotes

    Latin-English dictionary > cultrīx

  • 6 īn-frequēns

        īn-frequēns tis, adj.    with comp. and sup, not crowded, in small numbers: copiae hoc infrequentiores imponuntur, in smaller numbers, Cs.: senatus, with no quorum: causa, thinly attended: infrequentissima urbis, the least populous parts, L.: signa, with few followers, L.: Sabini infrequentes armati, few of them armed, L.: sum et Romae et in praedio, with few attendants: pars (urbis) infrequens aedificiis, L.—In time, rare, infrequent: deorum cultor, H.

    Latin-English dictionary > īn-frequēns

  • 7 parcus

        parcus adj. with comp. and sup.    [SPAR-], sparing, frugal, thrifty, economical, niggardly, stingy, penurious, parsimonious: colonus parcissimus: parcumque genus patiensque laborum, O.: cui deus obtulit Parcā quod satis est manu, H.: veteris non parcus aceti, H.: donandi, H.: dies, i. e. of poverty, Pr.— Sparing, chary, moderate: in largiendā civitate: Deorum cultor, H.: verba, moderate, O.— Spare, scanty, little, small, slight: parco sale contingere, V.: merito parcior ira meo, O.
    * * *
    parca, parcum ADJ
    sparing, frugal; scanty, slight

    Latin-English dictionary > parcus

  • 8 agricultor

    agrĭcultor, ōris, m., better separately, agri cultor, an agriculturist, farmer, husbandman (in class. per. very rare):

    servos agri cultores rem publicam abduxisse,

    Liv. 26, 35; so Dig. 22, 3, 25, § 1.

    Lewis & Short latin dictionary > agricultor

  • 9 antistes

    antistĕs, ĭtis, m. and f. ( fem. also antistĭta, ae, like hospita from hospes, sospita from sospes, clienta from cliens, Inscr. Orell. 2200; cf. Charis. p. 77 P.; Prisc. p. 650 P.) [antisto = antesto, q. v.; pr. adj., standing before], an overseer, president.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (rare):

    vindemiatorum,

    Col. 3, 21, 6:

    imperii Romani,

    Tert. Apol. 1. —In fem., a female overseer:

    latrinarum,

    Tert. Pall. 4 fin. —Far more freq.,
    B.
    Esp., an overseer of a temple, a high-priest:

    caerimoniarum et sacrorum,

    Cic. Dom. 39, 104; id. Div. 2, 54 fin.:

    Jovis,

    Nep. Lys. 3, 3; Liv. 9, 34; 1, 7:

    sacrorum,

    Juv. 2, 113.— In the O. T. simply a priest: et sanctificarentur antistites, * Vulg. 2 Par. 29, 34.—In the Christian writers, a bishop, Cod. Just. 1, 3; 1, 18 et saep.—
    C.
    In fem., a female overseer of a temple, a chief priestess.Form antistĕs:

    adsiduae templi antistites,

    Liv. 1, 20; so id. 23, 24; 31, 14:

    perita antistes,

    Val. Max. 1, 1, n. 1:

    templi aeditua et antistes pudicitia,

    Tert. Cult. Fem. 1.— Form antistĭta, Plaut. Rud. 3, 2, 10: Veneris antistita, Pollio ap. Charis. p. 77 P.; Att. ap. Non. p. 487, 19:

    fani antistitae,

    Cic. Verr. 2, 2, 45; cf. Gell. 13, 20, 22: antistita Phoebi, i. e. Cassandra, so called as prophetess, Ov. M. 13, 410:

    Cybeles antistita,

    Verg. Cir. 166; Corn. Sev. ap. Charis. p. 77 P.—
    II.
    Trop., a master in any science or art, as in Engl. high-priest:

    artis dicendi antistes,

    Cic. de Or. 2, 46, 202:

    cultor et antistes doctorum virorum,

    Ov. Tr. 3, 14, 1:

    artium,

    Col. 11, 1, 10:

    sapientiae,

    Plin. 7, 30, 31, § 110:

    philosophiae,

    Lact. 5, 2:

    juris,

    Quint. 11, 1, 69:

    justitiae,

    Gell. 14, 4:

    studiorum liberalium,

    Dig. 10, 46, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > antistes

  • 10 collis

    collis, is (abl. reg. colle, e. g. Ov. M. 1, 698; 14, 90; 14, 333; 14, 822; 14, 836; Caes. B. G. 1, 24; 2, 18; Sall. J. 52, 3:

    Aventino,

    Liv. 1, 3, 9 et saep.;

    colli,

    Lucr. 2, 317 and 322; Auct. Aetn. 466; gen. plur. collium, Tac. Agr. 37; Lact. Opif. Dei, 10), m. [cel-, root of ex-cello, celsus; cf. calamus], high ground, a hill (opp. mons and campus), Lucr. 5, 1373; Cic. Verr. 2, 3, 18, § 47; Caes. B. G. 2, 8; 7, 19:

    altus,

    Ov. M. 15, 306:

    aperti,

    Verg. G. 2, 112:

    aprici,

    id. E. 9, 49:

    celsus,

    id. A. 8, 604:

    supini,

    id. G. 3, 555:

    inter Palatinum Capitolinumque,

    Liv. 1, 12, 1; cf. id. 5, 54, 3 sq.:

    Dianae, i.e. Aventinus,

    Mart. 12, 18, 3.— Poet., = mons:

    collis Heliconii cultor,

    Cat. 61, 1.—And in plur.: colles, for a chain of mountains, Sil. 3, 420.—Hence, Ital. collina; Fr. colline.

    Lewis & Short latin dictionary > collis

  • 11 cultrix

    cultrix, īcis, f. [cultor].
    I.
    Prop., she who labors at or cares for a thing:

    earum rerum quas terra gignit... augendarum et alendarum quandam cultricem esse, quae sit scientia atque ars agricolarum,

    Cic. Fin. 5, 14, 39.—
    B.
    A female inhabitant:

    nemorum Latonia virgo,

    Verg. A. 11, 557; cf.:

    montibus Idri (Diana),

    Cat. 64, 300 Sillig N. cr.:

    collis (Janiculi) haec aetas,

    Ov. F. 1, 245.—
    2.
    Poet., transf., of things as subjects:

    foci secura patella,

    Pers. 3, 26.—
    II.
    Trop., a female worshipper:

    deorum montium,

    Lact. Mort. Pers. 11.

    Lewis & Short latin dictionary > cultrix

  • 12 Euboea

    Euboea, ae, f., = Euboia, an island in the Aegean Sea, separated from Boeotia by Euripus, now Negroponte, Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 63; Ov. M. 13, 660 al.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Eubŏĭcus, a, um, adj., Euboean:

    litus,

    Prop. 2, 26, 38 (3, 22, 18 M.); cf.

    cautes,

    i. e. the promontory Caphareus, Verg. A. 11, 260:

    sinus,

    Prop. 4 (5), 1, 114:

    undae,

    Ov. M. 9, 218:

    Anthedon,

    in Boeotia, opposite Euboea, id. 7, 232; 13, 905; cf.:

    cultor aquarum,

    i. e. Glaucus, from Anthedon, id. ib. 14, 4:

    urbs,

    i. e. Cumae, as a colony of Euboean Chalcidians, id. ib. 14, 155; cf.:

    orae Cumarum,

    Verg. A. 6, 2;

    hence, Sibylla,

    the Cumaean Sibyl, Mart. 9, 30:

    carmen,

    of the Cumaean Sibyl, Ov. F. 4, 257:

    pulveris anni,

    the great age of the Sibyl, Stat. S. 1, 4, 126; cf. Ov. M. 14, 136: talentum, Paul. ex Fest. p. 78, 14 Müll.—
    B.
    Euboeüs, a, um, adj., Euboean:

    plebes,

    Stat. S. 5, 3, 137.—
    C.
    Eubŏïs, ĭdis, f., adj., the same:

    ora,

    Stat. Ach. 1, 414:

    tellus,

    i. e. the region about Cumae, id. S. 1, 2, 263.

    Lewis & Short latin dictionary > Euboea

  • 13 Euboeus

    Euboea, ae, f., = Euboia, an island in the Aegean Sea, separated from Boeotia by Euripus, now Negroponte, Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 63; Ov. M. 13, 660 al.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Eubŏĭcus, a, um, adj., Euboean:

    litus,

    Prop. 2, 26, 38 (3, 22, 18 M.); cf.

    cautes,

    i. e. the promontory Caphareus, Verg. A. 11, 260:

    sinus,

    Prop. 4 (5), 1, 114:

    undae,

    Ov. M. 9, 218:

    Anthedon,

    in Boeotia, opposite Euboea, id. 7, 232; 13, 905; cf.:

    cultor aquarum,

    i. e. Glaucus, from Anthedon, id. ib. 14, 4:

    urbs,

    i. e. Cumae, as a colony of Euboean Chalcidians, id. ib. 14, 155; cf.:

    orae Cumarum,

    Verg. A. 6, 2;

    hence, Sibylla,

    the Cumaean Sibyl, Mart. 9, 30:

    carmen,

    of the Cumaean Sibyl, Ov. F. 4, 257:

    pulveris anni,

    the great age of the Sibyl, Stat. S. 1, 4, 126; cf. Ov. M. 14, 136: talentum, Paul. ex Fest. p. 78, 14 Müll.—
    B.
    Euboeüs, a, um, adj., Euboean:

    plebes,

    Stat. S. 5, 3, 137.—
    C.
    Eubŏïs, ĭdis, f., adj., the same:

    ora,

    Stat. Ach. 1, 414:

    tellus,

    i. e. the region about Cumae, id. S. 1, 2, 263.

    Lewis & Short latin dictionary > Euboeus

  • 14 Euboicus

    Euboea, ae, f., = Euboia, an island in the Aegean Sea, separated from Boeotia by Euripus, now Negroponte, Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 63; Ov. M. 13, 660 al.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Eubŏĭcus, a, um, adj., Euboean:

    litus,

    Prop. 2, 26, 38 (3, 22, 18 M.); cf.

    cautes,

    i. e. the promontory Caphareus, Verg. A. 11, 260:

    sinus,

    Prop. 4 (5), 1, 114:

    undae,

    Ov. M. 9, 218:

    Anthedon,

    in Boeotia, opposite Euboea, id. 7, 232; 13, 905; cf.:

    cultor aquarum,

    i. e. Glaucus, from Anthedon, id. ib. 14, 4:

    urbs,

    i. e. Cumae, as a colony of Euboean Chalcidians, id. ib. 14, 155; cf.:

    orae Cumarum,

    Verg. A. 6, 2;

    hence, Sibylla,

    the Cumaean Sibyl, Mart. 9, 30:

    carmen,

    of the Cumaean Sibyl, Ov. F. 4, 257:

    pulveris anni,

    the great age of the Sibyl, Stat. S. 1, 4, 126; cf. Ov. M. 14, 136: talentum, Paul. ex Fest. p. 78, 14 Müll.—
    B.
    Euboeüs, a, um, adj., Euboean:

    plebes,

    Stat. S. 5, 3, 137.—
    C.
    Eubŏïs, ĭdis, f., adj., the same:

    ora,

    Stat. Ach. 1, 414:

    tellus,

    i. e. the region about Cumae, id. S. 1, 2, 263.

    Lewis & Short latin dictionary > Euboicus

  • 15 Eubois

    Euboea, ae, f., = Euboia, an island in the Aegean Sea, separated from Boeotia by Euripus, now Negroponte, Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 63; Ov. M. 13, 660 al.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Eubŏĭcus, a, um, adj., Euboean:

    litus,

    Prop. 2, 26, 38 (3, 22, 18 M.); cf.

    cautes,

    i. e. the promontory Caphareus, Verg. A. 11, 260:

    sinus,

    Prop. 4 (5), 1, 114:

    undae,

    Ov. M. 9, 218:

    Anthedon,

    in Boeotia, opposite Euboea, id. 7, 232; 13, 905; cf.:

    cultor aquarum,

    i. e. Glaucus, from Anthedon, id. ib. 14, 4:

    urbs,

    i. e. Cumae, as a colony of Euboean Chalcidians, id. ib. 14, 155; cf.:

    orae Cumarum,

    Verg. A. 6, 2;

    hence, Sibylla,

    the Cumaean Sibyl, Mart. 9, 30:

    carmen,

    of the Cumaean Sibyl, Ov. F. 4, 257:

    pulveris anni,

    the great age of the Sibyl, Stat. S. 1, 4, 126; cf. Ov. M. 14, 136: talentum, Paul. ex Fest. p. 78, 14 Müll.—
    B.
    Euboeüs, a, um, adj., Euboean:

    plebes,

    Stat. S. 5, 3, 137.—
    C.
    Eubŏïs, ĭdis, f., adj., the same:

    ora,

    Stat. Ach. 1, 414:

    tellus,

    i. e. the region about Cumae, id. S. 1, 2, 263.

    Lewis & Short latin dictionary > Eubois

  • 16 fautor

    fautor (uncontr. făvĭtor, Lucil. ap. Non. 110, 23; Plaut. Am. prol. 78 and 79; Cic. Planc. 1, 1, acc. to Cod. Erf.), ōris, m. [faveo], a favorer, furtherer, promoter, maintainer, patron (class.).
    (α).
    With gen.:

    cujus ego dignitatis ab adulescentia fautor (with adjutor),

    Cic. Fam. 1, 9, 11; cf. id. ib. 10, 12 fin.;

    12, 25, 3: multi fautores laudis tuae,

    id. Planc. 23, 55; cf.:

    studiosi et fautores illius victoriae,

    id. Att. 1, 16, 8:

    nobilitatis,

    id. Rosc. Am. 6, 16;

    clamor ab utriusque fautoribus oritur,

    from the partisans, Liv. 1, 48:

    competitorum,

    Varr. R. R. 3, 5 fin.:

    regis,

    Sall. J. 27, 2:

    et cultor bonorum (populus),

    Liv. 9, 46, 13:

    inepte (i. q. inepte favens) Lucili,

    Hor. S. 1, 10, 2; cf.

    veterum,

    id. Ep. 2, 1, 23:

    omnes illi fautores illius flagitii,

    Cic. Att. 1, 16, 11:

    nequitiae,

    Hor. Ep. 1, 15, 33.—
    (β).
    With dat.: favitorem tibi me, amicum, amatorem putes, Lucil. ap. Non. 110, 23: aetati facieque tuae se Fautorem ostendat, id. ap. Gell. 9, 14, 23:

    cum tam multos et bonos viros ejus (Plancii) honori viderem esse favitores, etc.,

    Cic. Planc. 1, 1.—
    (γ).
    Absol.:

    virtute ambire oportet, non favitoribus: Sat habet favitorum semper, qui recte facit,

    i. e. applauders, claqueurs, Plaut. Am. prol. 78 sq.; so Suet. Ner. 43; id. Tit. 8; Hor. Ep. 1, 18, 66.

    Lewis & Short latin dictionary > fautor

  • 17 floccus

    floccus, i, m., a lock or flock (of wool, on clothes, in fruits, etc.).
    I.
    Lit.:

    ne qui flocci intereant,

    Varr. R. R. 2, 11, 8:

    pomis substrati flocci,

    id. ib. 1, 59, 3:

    in veste floccos legere fimbriasve diducere,

    Cels. 2, 6:

    pilulae intus habentes floccos molles,

    Plin. 16, 7, 10, § 28.—
    II.
    Transf., something trifling, insignificant, of no account (most freq., esp. with negatives, and in the phrase flocci facere, to make no account of, to care not a straw for; v. the foll.).
    (α).
    With a neg.:

    ceterum qui sis, qui non sis, floccum non interduim,

    Plaut. Trin. 4, 2, 152 (Ritschl, ciccum; cf.:

    eluas tu an exungare, ciccum non interduim,

    id. Rud. 2, 7, 22):

    neque ego illum maneo, neque flocci facio,

    id. Men. 2, 3, 69:

    is leno flocci non fecit fidem,

    id. Rud. prol. 47:

    ego, quae tu loquere, flocci non facio,

    id. ib. 3, 5, 3:

    prorsus aveo scire, nec tamen flocci facio,

    Cic. Att. 13, 50, 3:

    totam rem publicam flocci non facere,

    id. ib. 4, 15, 4: quare, ut opinor, philosophêteon, id quod tu facis, et istos consulatus non flocci facteon, id. ib. 1, 16, 13 Orell. N. cr. (but here Ernesti reads eateon):

    satin abiit, neque quod dixi flocci existimat!

    Plaut. Most. 1, 1, 73: invidere omnes mihi, Mordere clanculum;

    ego non flocci pendere,

    Ter. Eun. 3, 1, 21.—
    (β).
    Without a neg. (ante-class.), to account of slight value, of small importance:

    rumorem, famam flocci fecit, Cato ap. Fest. s. v. obstinato, p. 193, 11 Müll.: tu istos minutos cave deos flocci feceris,

    Plaut. Cas. 2, 5, 24:

    flocci facere,

    id. Most. 3, 2, 121; id. Men. 5, 7, 5; id. Ep. 3, 2, 12; id. Trin. 4, 2, 150; Ter. Eun. 2, 3, 11.— In pass.: flocci fiet. Culi cultor, Titin. ap. Non. 131, 33: rogata fuerit nec ne, flocci aestimo, Plaut. Fragm. ap. Fest. s. v. muneralis, p. 143 Müll.: flocci pendo, quid rerum geras, Plaut. Fragm. ap. Fulg. Exp. Serm. p. 565, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > floccus

  • 18 forensis

    fŏrensis, e, adj. [forum], of or belonging to the market or forum, public, forensic:

    oratio judicialis et forensis,

    i. e. delivered in the forum, Cic. Or. 51, 170; cf.:

    Thucydides hoc forense, concertatorium, judiciale non tractavit genus,

    id. Brut. 83, 287:

    genus (dicendi) remotum a judiciis forensique certamine,

    id. Or. 61, 208:

    rhetorica,

    id. Fin. 2, 6, 17:

    dictio,

    id. Brut. 78, 272; cf.:

    species,

    id. Planc. 12, 29:

    in omnibus publicis privatis, forensibus domesticis, tuis amicorum negotiis,

    id. Fam. 5, 8 fin.:

    res (opp. domesticae litterae),

    id. Or. 43 fin.:

    sententia (opp. domestica),

    id. Fin. 2, 24, 77:

    Marte forensi florere,

    i. e. eloquence, Ov. P. 4, 6, 29: vestitu forensi ad portam est egressus, i. e. in his out-of-door dress (opp. to housedress), Liv. 33, 47 fin.; cf.:

    ut vestitum, sic sententiam habeas aliam domesticam, aliam forensem,

    Cic. Fin. 2, 24, 77:

    tutores constituuntur... feminis, propter forensium rerum ignorantiam,

    Ulp. Fragm. 11, 1.— Absol.:

    forensia,

    dress of state, Suet. Aug. 73; id. Calig. 17:

    a natura comparata est opera mulieris ad domesticam diligentiam, viri ad exercitationem forensem et extraneam,

    Col. 12 praef. § 4.— Subst.:

    rusticus, forensis, negotiator, miles, navigator, medicus, aliud atque aliud efficiunt,

    a public pleader, advocate, Quint. 5, 10, 27.— Plur., Vitr. 6, 5, 2.—With an odious access. notion: ex eo tempore in duas partes discessit civitas: aliud integer populus, fautor et cultor bonorum, aliud forensis factio tenebat, the market-place party or faction, i. e. worthless persons who hung about the market-places, Liv. 9, 46, 13; Quint. 12, 1, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > forensis

  • 19 frugis

    frux, frūgis, and more freq. in plur. frūges, um (also in nom. sing. frugis:

    frugi rectus est natura frux, at secundum consuetudinem dicimus, ut haec avis, haec ovis, sic haec frugis,

    Varr. L. L. 9, § 76 dub.), f. [from the root FRUG; v. fruor], fruits of the earth (that may be enjoyed), produce of the fields, pulse, legumes (whereas fructus denotes chiefly tree-fruit, and frumentum halm-fruit, grain), sometimes also, in gen., for fruits (grain, tree-fruit, etc.).
    I.
    Lit.
    (α).
    Plur.:

    terra feta frugibus et vario leguminum genere,

    Cic. N. D. 2, 62, 156:

    fruges terrae,

    id. Div. 1, 51, 116; id. de Sen. 2, 5; cf.:

    nos fruges serimus, nos arbores,

    id. N. D. 2, 60, 152:

    ubertas frugum et fructuum,

    id. ib. 3, 36, 86:

    frugum fructuumque reliquorum perceptio,

    id. Off. 2, 3, 12:

    oleam frugesve ferre,

    id. Rep. 3, 9:

    neque foliis, neque oleo neque frumento neque frugibus usurum,

    Dig. 7, 8, 12; cf. ib. 50, 16, 77: arbores frondescere... segetes largiri fruges, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69 (Trag. v. 195 Vahl.): ut cum fruges [p. 787] Cererem appellamus, vinum autem Liberum, Cic. N. D. 2, 23, 60; cf. Lucr. 2, 656:

    inventis frugibus,

    Cic. Or. 9, 31:

    fruges in ea terra (Sicilia) primum repertas esse arbitrantur,

    id. Verr. 2, 4, 48, § 106:

    cultus agrorum perceptioque frugum,

    id. Rep. 2, 14: lentiscus triplici solita grandescere fetu, Ter fruges fundens, Cic. poët. Div. 1, 9, 15: arboreae, Cornif. ap. Serv. Verg. G. 1, 55:

    roburneae,

    Col. 9, 1, 5:

    (Gallorum gens) dulcedine frugum maximeque vini capta,

    Liv. 5, 33, 2 al. — Poet.:

    salsae fruges = mola salsa,

    the sacrificial roasted barley-meal mixed with salt, Verg. A. 2, 133; 12, 173:

    medicatae,

    magic herbs, id. ib. 6, 420.—
    (β).
    Sing.: si jam data sit frux, Enn. ap. Prisc. p. 724 P. (Ann. v. 412 Vahl.; cf. ib. v. 318):

    spicea frux, Aus. Monos. de Cibis, 4: (mensae) exstructae dapibus nec tostae frugis egentes,

    Ov. M. 11, 121:

    ut non omnem frugem neque arborem in omni agro reperire possis,

    Cic. Rosc. Am. 27, 75:

    fundit frugem spici ordine structam,

    id. de Sen. 15, 51:

    quercus et ilex multa fruge pecus juvet,

    Hor. Ep. 1, 16, 10:

    sit bona librorum et provisae frugis in annum Copia,

    id. ib. 1, 18, 109.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., like fructus, result, success, value (rare but class.):

    quae virtutis maturitas et quantae fruges industriae sint futurae,

    Cic. Cael. 31, 76:

    illae sunt animi fruges,

    Auct. Aetn. 273:

    generare atque ad frugem aliquam perducere,

    to some maturity, Quint. 6, 2, 3; cf.:

    illud ingeniorum velut praecox genus non temere umquam pervenit ad frugem,

    id. 1, 3, 3:

    jam ego et ipsa frugem tuam periclitabor,

    maturity of mind, ability, App. M. 6, p. 177, 13:

    hominem nihili, neque rei neque frugis bonae,

    Gell. 6, 11, 2; cf. B. 1. b infra. — Poet.: centuriae seniorum agitant expertia frugis, rail at what is crude, worthless (= poëmata nimis jocosa), Hor. A. P. 341: cultor enim juvenum purgatas inseris aures Fruge Cleanthea, with Cleanthian fruit, i. e. doctrine, Pers. 5, 64:

    herus si tuus volet facere frugem, meum herum perdet,

    i. e. to act with advantage, Plaut. Poen. 4, 2, 70.—
    B.
    In partic., of moral character.
    1.
    frugi (a dat. form, fit for food; frugi aptus, serviceable, chrêsimos, chrêstos; hence, transf.), as adj. indecl., useful, fit, proper, worthy, honest, discreet, virtuous, temperate, frugal (class.; for comp. and sup. the words frugalior and frugalissimus were used;

    v. frugalis): frugi hominem dici non multum habet laudis in rege,

    Cic. Deiot. 9, 26; cf. id. Tusc. 3, 8, 16 sq.:

    qui (L. Piso) tanta virtute atque integritate fuit, ut... solus Frugi nominaretur. Quem cum in contionem Gracchus vocari juberet et viator quaereret, quem Pisonem, quod erant plures: Cogis me, inquit, dicere inimicum meum frugi,

    id. Font. 13, 29; cf.:

    loquitur ut Frugi ille Piso,

    id. Fin. 2, 28, 90:

    homines plane frugi ac sobrii,

    id. Verr. 2, 3, 27, § 67:

    ego praeter alios meum virum fui rata Siccum, frugi, continentem (opp. madidum, nihili, incontinentem),

    Plaut. As. 5, 2, 7:

    hominis frugi et temperantis functus officium,

    Ter. Heaut. 3, 3, 19:

    parcius hic vivit: frugi dicatur,

    Hor. S. 1, 3, 49:

    Antonius frugi factus est,

    Cic. Phil. 2, 28, 69:

    (Penelope) tam frugi tamque pudica,

    Hor. S. 2, 5, 77:

    sum bonus et frugi,

    id. Ep. 1, 16, 49:

    quo sane populus numerabilis, utpote parvus, Et frugi castusque verecundusque coibat,

    id. A. P. 207:

    servus frugi atque integer,

    Cic. Clu. 16, 47:

    Davus, amicum mancipium domino et frugi,

    Hor. S. 2, 7, 3:

    liberti probi et frugi,

    Plin. Pan. 88, 2:

    quae (lena) frugi esse vult,

    useful, serviceable, Plaut. As. 1, 3, 23; Ter. Eun. 3, 5, 59.—
    (β).
    Strengthened by the attributive bonae:

    is probus est, quem paenitet, quam probus sit et frugi bonae: Qui ipsus sibi satis placet, nec probus est nec frugi bonae,

    Plaut. Trin. 2, 2, 39 and 40; id. As. 3, 3, 12; id. Poen. 4, 2, 23:

    (Fabius Luscus) satis acutus et permodestus ac bonae frugi,

    Cic. Att. 4, 8, 3.—
    b.
    Of inanim. and abstr. things: frugi severaque vita, honest, virtuous, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 4:

    victus luxuriosus, an frugi, an sordidus, quaeritur,

    frugal, temperate, Quint. 5, 10, 27; cf.:

    atrium frugi nec tamen sordidum,

    Plin. Ep. 2, 17, 4:

    cena,

    id. ib. 3, 1, 4; Juv. 3, 167:

    jentacula,

    Mart. 13, 31, 1.—
    * 2.
    Frux = homo frugi, worthy, honest: dictum factumque facit frux, Enn. ap. Prisc. p. 724 P. (Ann. v. 318 Vahl.). —
    3.
    Ad frugem or ad bonam frugem, in vulg. lang. (to turn or bring one's self) to moral worth, excellence, virtue:

    equidem multos vidi et in hac civitate, qui totam adolescentiam voluptatibus dedissent, emersisse aliquando et se ad frugem bonam, ut dicitur, recepisse gravesque homines atque illustres fuisse,

    have reformed, Cic. Cael. 12, 28:

    multa ad bonam frugem ducentia in eo libro scripta sunt,

    Gell. 13, 27, 2:

    quin tu adolescentem, quem esse corruptum vides, restituis? quin ad frugem corrigis?

    Plaut. Trin. 1, 2, 81; cf. id. Bacch. 4, 10, 10:

    certum'st ad frugem applicare animum,

    id. Trin. 2, 1, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > frugis

  • 20 frux

    frux, frūgis, and more freq. in plur. frūges, um (also in nom. sing. frugis:

    frugi rectus est natura frux, at secundum consuetudinem dicimus, ut haec avis, haec ovis, sic haec frugis,

    Varr. L. L. 9, § 76 dub.), f. [from the root FRUG; v. fruor], fruits of the earth (that may be enjoyed), produce of the fields, pulse, legumes (whereas fructus denotes chiefly tree-fruit, and frumentum halm-fruit, grain), sometimes also, in gen., for fruits (grain, tree-fruit, etc.).
    I.
    Lit.
    (α).
    Plur.:

    terra feta frugibus et vario leguminum genere,

    Cic. N. D. 2, 62, 156:

    fruges terrae,

    id. Div. 1, 51, 116; id. de Sen. 2, 5; cf.:

    nos fruges serimus, nos arbores,

    id. N. D. 2, 60, 152:

    ubertas frugum et fructuum,

    id. ib. 3, 36, 86:

    frugum fructuumque reliquorum perceptio,

    id. Off. 2, 3, 12:

    oleam frugesve ferre,

    id. Rep. 3, 9:

    neque foliis, neque oleo neque frumento neque frugibus usurum,

    Dig. 7, 8, 12; cf. ib. 50, 16, 77: arbores frondescere... segetes largiri fruges, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69 (Trag. v. 195 Vahl.): ut cum fruges [p. 787] Cererem appellamus, vinum autem Liberum, Cic. N. D. 2, 23, 60; cf. Lucr. 2, 656:

    inventis frugibus,

    Cic. Or. 9, 31:

    fruges in ea terra (Sicilia) primum repertas esse arbitrantur,

    id. Verr. 2, 4, 48, § 106:

    cultus agrorum perceptioque frugum,

    id. Rep. 2, 14: lentiscus triplici solita grandescere fetu, Ter fruges fundens, Cic. poët. Div. 1, 9, 15: arboreae, Cornif. ap. Serv. Verg. G. 1, 55:

    roburneae,

    Col. 9, 1, 5:

    (Gallorum gens) dulcedine frugum maximeque vini capta,

    Liv. 5, 33, 2 al. — Poet.:

    salsae fruges = mola salsa,

    the sacrificial roasted barley-meal mixed with salt, Verg. A. 2, 133; 12, 173:

    medicatae,

    magic herbs, id. ib. 6, 420.—
    (β).
    Sing.: si jam data sit frux, Enn. ap. Prisc. p. 724 P. (Ann. v. 412 Vahl.; cf. ib. v. 318):

    spicea frux, Aus. Monos. de Cibis, 4: (mensae) exstructae dapibus nec tostae frugis egentes,

    Ov. M. 11, 121:

    ut non omnem frugem neque arborem in omni agro reperire possis,

    Cic. Rosc. Am. 27, 75:

    fundit frugem spici ordine structam,

    id. de Sen. 15, 51:

    quercus et ilex multa fruge pecus juvet,

    Hor. Ep. 1, 16, 10:

    sit bona librorum et provisae frugis in annum Copia,

    id. ib. 1, 18, 109.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., like fructus, result, success, value (rare but class.):

    quae virtutis maturitas et quantae fruges industriae sint futurae,

    Cic. Cael. 31, 76:

    illae sunt animi fruges,

    Auct. Aetn. 273:

    generare atque ad frugem aliquam perducere,

    to some maturity, Quint. 6, 2, 3; cf.:

    illud ingeniorum velut praecox genus non temere umquam pervenit ad frugem,

    id. 1, 3, 3:

    jam ego et ipsa frugem tuam periclitabor,

    maturity of mind, ability, App. M. 6, p. 177, 13:

    hominem nihili, neque rei neque frugis bonae,

    Gell. 6, 11, 2; cf. B. 1. b infra. — Poet.: centuriae seniorum agitant expertia frugis, rail at what is crude, worthless (= poëmata nimis jocosa), Hor. A. P. 341: cultor enim juvenum purgatas inseris aures Fruge Cleanthea, with Cleanthian fruit, i. e. doctrine, Pers. 5, 64:

    herus si tuus volet facere frugem, meum herum perdet,

    i. e. to act with advantage, Plaut. Poen. 4, 2, 70.—
    B.
    In partic., of moral character.
    1.
    frugi (a dat. form, fit for food; frugi aptus, serviceable, chrêsimos, chrêstos; hence, transf.), as adj. indecl., useful, fit, proper, worthy, honest, discreet, virtuous, temperate, frugal (class.; for comp. and sup. the words frugalior and frugalissimus were used;

    v. frugalis): frugi hominem dici non multum habet laudis in rege,

    Cic. Deiot. 9, 26; cf. id. Tusc. 3, 8, 16 sq.:

    qui (L. Piso) tanta virtute atque integritate fuit, ut... solus Frugi nominaretur. Quem cum in contionem Gracchus vocari juberet et viator quaereret, quem Pisonem, quod erant plures: Cogis me, inquit, dicere inimicum meum frugi,

    id. Font. 13, 29; cf.:

    loquitur ut Frugi ille Piso,

    id. Fin. 2, 28, 90:

    homines plane frugi ac sobrii,

    id. Verr. 2, 3, 27, § 67:

    ego praeter alios meum virum fui rata Siccum, frugi, continentem (opp. madidum, nihili, incontinentem),

    Plaut. As. 5, 2, 7:

    hominis frugi et temperantis functus officium,

    Ter. Heaut. 3, 3, 19:

    parcius hic vivit: frugi dicatur,

    Hor. S. 1, 3, 49:

    Antonius frugi factus est,

    Cic. Phil. 2, 28, 69:

    (Penelope) tam frugi tamque pudica,

    Hor. S. 2, 5, 77:

    sum bonus et frugi,

    id. Ep. 1, 16, 49:

    quo sane populus numerabilis, utpote parvus, Et frugi castusque verecundusque coibat,

    id. A. P. 207:

    servus frugi atque integer,

    Cic. Clu. 16, 47:

    Davus, amicum mancipium domino et frugi,

    Hor. S. 2, 7, 3:

    liberti probi et frugi,

    Plin. Pan. 88, 2:

    quae (lena) frugi esse vult,

    useful, serviceable, Plaut. As. 1, 3, 23; Ter. Eun. 3, 5, 59.—
    (β).
    Strengthened by the attributive bonae:

    is probus est, quem paenitet, quam probus sit et frugi bonae: Qui ipsus sibi satis placet, nec probus est nec frugi bonae,

    Plaut. Trin. 2, 2, 39 and 40; id. As. 3, 3, 12; id. Poen. 4, 2, 23:

    (Fabius Luscus) satis acutus et permodestus ac bonae frugi,

    Cic. Att. 4, 8, 3.—
    b.
    Of inanim. and abstr. things: frugi severaque vita, honest, virtuous, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 4:

    victus luxuriosus, an frugi, an sordidus, quaeritur,

    frugal, temperate, Quint. 5, 10, 27; cf.:

    atrium frugi nec tamen sordidum,

    Plin. Ep. 2, 17, 4:

    cena,

    id. ib. 3, 1, 4; Juv. 3, 167:

    jentacula,

    Mart. 13, 31, 1.—
    * 2.
    Frux = homo frugi, worthy, honest: dictum factumque facit frux, Enn. ap. Prisc. p. 724 P. (Ann. v. 318 Vahl.). —
    3.
    Ad frugem or ad bonam frugem, in vulg. lang. (to turn or bring one's self) to moral worth, excellence, virtue:

    equidem multos vidi et in hac civitate, qui totam adolescentiam voluptatibus dedissent, emersisse aliquando et se ad frugem bonam, ut dicitur, recepisse gravesque homines atque illustres fuisse,

    have reformed, Cic. Cael. 12, 28:

    multa ad bonam frugem ducentia in eo libro scripta sunt,

    Gell. 13, 27, 2:

    quin tu adolescentem, quem esse corruptum vides, restituis? quin ad frugem corrigis?

    Plaut. Trin. 1, 2, 81; cf. id. Bacch. 4, 10, 10:

    certum'st ad frugem applicare animum,

    id. Trin. 2, 1, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > frux

См. также в других словарях:

  • cultor — cultor, ra (Del lat. cultor, ōris). 1. adj. cultivador. U. t. c. s.) 2. Que adora o venera algo. U. t. c. s.) …   Diccionario de la lengua española

  • cultor — CULTÓR elem. cultur(o) . Trimis de raduborza, 15.09.2007. Sursa: MDN …   Dicționar Român

  • cultor — |ô| s. m. 1. Cultivador. 2.  [Figurado] Aquele que se dedica a determinado estudo. 3. Partidário …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • cultor — obs. form of coulter …   Useful english dictionary

  • cultor — ► adjetivo/ sustantivo 1 literario Que cultiva: ■ el sabio cultor de las letras. 2 Que rinde culto a alguna cosa. * * * cultor, a (del lat. «cultor, ōris») 1 (ant.) adj. y n. Cultivador. 2 Aplicado al que rinde culto a alguien o algo determinado …   Enciclopedia Universal

  • -cultor — ► sufijo Componente de palabra procedente del lat. cultor, que significa cultivador: ■ viticultor; horticultor; agricultor. * * * cultor, a Elemento sufijo que significa «cultivador»: ‘agricultor, oleicultor’ …   Enciclopedia Universal

  • -cultor — {{#}}{{LM C42483}}{{〓}} {{[}} cultor{{]}}, {{[}} cultora{{]}} Elemento compositivo sufijo que significa ‘que cultiva o cría’: • vinicultor, apicultora.{{○}} {{★}}{{\}}ETIMOLOGÍA:{{/}} Del latín cultor …   Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos

  • cultor — ra adj. Que adora o venera alguna cosa …   Diccionario Castellano

  • CULTOR — cultorum …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Calendas de San Fernando — Saltar a navegación, búsqueda Baile popular Calendas de San Fernando Calendas de San Fernando es un baile popular de tendencia tradicional que se realiza en cada 30 de mayo en la ciudad de San Fernando, en el Estado Apure en Venezuela. Es una… …   Wikipedia Español

  • piscicultor — (Del lat. piscis, pez + cultor, que cultiva.) ► sustantivo INDUSTRIA Persona que se dedica a criar peces y mariscos en estanques o viveros. * * * piscicultor, a (del lat. «piscis», pez, y « cultor») n. Persona dedicada a la piscicultura. * * *… …   Enciclopedia Universal

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»