Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

convicio

  • 1 convicio

    convīcio, —, —, āre bH = convicior

    Латинско-русский словарь > convicio

  • 2 convicium

    convīcium, iī, n. (= convocium, aus con u. vox), die laute Stimmerhebung, I) im allg., der durch lautes Sprechen, bes. Zanken, Streiten, Keifen entstandene Lärm, das Geschrei, Gezänk, Zankgeschrei, Gekeife, der laute Zank u. Streit, c. mulierum, Cic. fr.: cantorum, Cic.: aures convicio defessae, Cic.: ante aedes facere convicium, Ter. – v. Tieren, c. ranarum, Phaedr.: querulae convicia ranae, Col. poët. – II) insbes., das gegen eine bestimmte Person gerichtete, die Schelte, die Scheltrede, a) die tadelnde, mißbilligende Schelte, der laute Tadel, die Strafrede, Strafpredigt, die laute Zurechtweisung, der laute Vorwurf, der laute Widerspruch, (Ggstz. plausus), convicium acerbum, Phaedr.: grave, Cic.: hesternum Icilii, Liv.: cotidianum, Quint. – alqm conviciis agitare (zusetzen), quod (weil, daß usw.), Iustin.: clamore et conviciis et sibilis consectari, Cic.: convicio alcis corripi, Caes.: reprehensoris convicia (Vorwürfe = Ausstellungen) diluere, Cic. – alci convicium facere, jmdm. Vorwürfe machen, eine Str. halten, ihn ausschelten, Plaut., Cic. u.a.: u. so alci c. magnum, mirificum, grave facere, Cic.: noctuae c. acerbum facere (v. der Zikade), Phaedr.: alci c. facere, quoties etc., Plin. ep.: alci c. maximum facere, ut ne m. Konj. (um zu bewirken, daß nicht usw.), Cic.: alci magnum c. fit cuncto a senatu, Cic.: non modo acclamatione, sed convicio et maledictis impediri (am Reden gehindert werden), Cic.: urgebor iam omnium vestrum convicio, gleich werdet ihr alle mit Vorwürfen mir zu Leibe gehen, Cic. – v. lebl. Subjj., epistulam hanc convicio efflagitarunt codicilli tui, Cic.: cum convicio aurium extorta mihi veritas esset, Cic.: verberavi te cogitationis tacito dumtaxat convicio, Cic.: quae quidem misericors continentia plebis tacitum crudelium victorum convicium est, Val. Max. – Meton., von dem, was einem zum Vorwurf, Tadel gereicht, convicium tot me annos iam se pascere, einen lauten Vorwurf (v. einem ungeratenen Sohne), Plaut. merc. 59. – b) die schimpfende, spottende Schelte, das Schelt-, Schimpfwort, das Lästerwort, die Schimpf-, Lästerrede, das Stichelwort, die Stichelrede, der Spott-, Hohnruf (Ggstz. blanditiae), c. foedissimum, Suet.: c. ioculare, Sen.: c. petulans, Vell.: convicia festa, Spottlieder (der Soldaten beim Triumph), Mart., u. der Knaben bei Hochzeiten, Lucan. u. Sen. poët.: convicia rustica, Ov. – concitari ad convicia, Suet.: dicere alci convicium, Plaut. u. Ov.: facere alci convicium, jmd. schelten, schmähen, Sen. (vgl. no. a): ferre patienter maledicta et convicia hominum, Suet.: incessere alqm conviciis, Suet.: ingerere alci convicia, Hor.: consectari alqm conviciis et sibilis, Cic.: insectari alqm conviciis, Lact.: Caligulam convicium et probrum iudicare, den Beinamen K. für ein Schimpfwort u. eine Schmach erklären, Sen.: lacerare alqm diurnis conviciis, Val. Max., od. probrosis conviciis, Amm.: lacessere alqm conviciis, Amm.: proscindere alqm convicio od. conviciis, Suet. u. Plin.: regerere (zurückgeben) convicia, Hor.: transire a conviciis ac probris ad tela et manus, Tac. – v. lebl. Subjj., cave ne eosdem illos libellos, quos tibi hendecasyllabi nostri blanditiis elicere non possunt, convicio scazontes extorqueant, Plin. ep. 5, 10 (11), 2. – Meton., nemorum convicia, picae, die Schmäher, Lästerer, Spottvögel, Ov. met. 5, 676. – / Die. Schreibung convicium ( nicht convitium) ist die allein richtige, s. Paul. ex Fest. 41, 20. Haupt opusc. 3, 456. Brambach im Rhein. Mus. 24, 538.

    lateinisch-deutsches > convicium

  • 3 convicium

    convīcium, iī, n. (= convocium, aus con u. vox), die laute Stimmerhebung, I) im allg., der durch lautes Sprechen, bes. Zanken, Streiten, Keifen entstandene Lärm, das Geschrei, Gezänk, Zankgeschrei, Gekeife, der laute Zank u. Streit, c. mulierum, Cic. fr.: cantorum, Cic.: aures convicio defessae, Cic.: ante aedes facere convicium, Ter. – v. Tieren, c. ranarum, Phaedr.: querulae convicia ranae, Col. poët. – II) insbes., das gegen eine bestimmte Person gerichtete, die Schelte, die Scheltrede, a) die tadelnde, mißbilligende Schelte, der laute Tadel, die Strafrede, Strafpredigt, die laute Zurechtweisung, der laute Vorwurf, der laute Widerspruch, (Ggstz. plausus), convicium acerbum, Phaedr.: grave, Cic.: hesternum Icilii, Liv.: cotidianum, Quint. – alqm conviciis agitare (zusetzen), quod (weil, daß usw.), Iustin.: clamore et conviciis et sibilis consectari, Cic.: convicio alcis corripi, Caes.: reprehensoris convicia (Vorwürfe = Ausstellungen) diluere, Cic. – alci convicium facere, jmdm. Vorwürfe machen, eine Str. halten, ihn ausschelten, Plaut., Cic. u.a.: u. so alci c. magnum, mirificum, grave facere, Cic.: noctuae c. acerbum facere (v. der Zikade), Phaedr.: alci c. facere, quoties etc., Plin. ep.: alci c. maximum facere, ut ne m. Konj. (um zu bewirken, daß nicht usw.), Cic.: alci magnum c. fit cuncto a senatu, Cic.: non modo acclamatione, sed
    ————
    convicio et maledictis impediri (am Reden gehindert werden), Cic.: urgebor iam omnium vestrum convicio, gleich werdet ihr alle mit Vorwürfen mir zu Leibe gehen, Cic. – v. lebl. Subjj., epistulam hanc convicio efflagitarunt codicilli tui, Cic.: cum convicio aurium extorta mihi veritas esset, Cic.: verberavi te cogitationis tacito dumtaxat convicio, Cic.: quae quidem misericors continentia plebis tacitum crudelium victorum convicium est, Val. Max. – Meton., von dem, was einem zum Vorwurf, Tadel gereicht, convicium tot me annos iam se pascere, einen lauten Vorwurf (v. einem ungeratenen Sohne), Plaut. merc. 59. – b) die schimpfende, spottende Schelte, das Schelt-, Schimpfwort, das Lästerwort, die Schimpf-, Lästerrede, das Stichelwort, die Stichelrede, der Spott-, Hohnruf (Ggstz. blanditiae), c. foedissimum, Suet.: c. ioculare, Sen.: c. petulans, Vell.: convicia festa, Spottlieder (der Soldaten beim Triumph), Mart., u. der Knaben bei Hochzeiten, Lucan. u. Sen. poët.: convicia rustica, Ov. – concitari ad convicia, Suet.: dicere alci convicium, Plaut. u. Ov.: facere alci convicium, jmd. schelten, schmähen, Sen. (vgl. no. a): ferre patienter maledicta et convicia hominum, Suet.: incessere alqm conviciis, Suet.: ingerere alci convicia, Hor.: consectari alqm conviciis et sibilis, Cic.: insectari alqm conviciis, Lact.: Caligulam convicium et probrum iudicare, den Beinamen K. für ein
    ————
    Schimpfwort u. eine Schmach erklären, Sen.: lacerare alqm diurnis conviciis, Val. Max., od. probrosis conviciis, Amm.: lacessere alqm conviciis, Amm.: proscindere alqm convicio od. conviciis, Suet. u. Plin.: regerere (zurückgeben) convicia, Hor.: transire a conviciis ac probris ad tela et manus, Tac. – v. lebl. Subjj., cave ne eosdem illos libellos, quos tibi hendecasyllabi nostri blanditiis elicere non possunt, convicio scazontes extorqueant, Plin. ep. 5, 10 (11), 2. – Meton., nemorum convicia, picae, die Schmäher, Lästerer, Spottvögel, Ov. met. 5, 676. – Die. Schreibung convicium ( nicht convitium) ist die allein richtige, s. Paul. ex Fest. 41, 20. Haupt opusc. 3, 456. Brambach im Rhein. Mus. 24, 538.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > convicium

  • 4 convicium

    con-vīcium, ī n. [одного корня с vox ]
    1) крик, шум, галдёж (cum maximo clamore et convicio C; c. ranarum Ph)
    2) ссора, брань ( aures convicio defessae C)
    3) поношение, злословие, ругань, попрёки ( consectari aliquem conviciis C)
    4) громкое неодобрение (magnum c. fit cuncto a senatu C)
    urgeri alicujus convicio C — быть предметом чьих-л. нападок
    c. facere alicui Pl, C etc. — ругать кого-л.
    5) язвительная насмешка, колкость или насмешливая песенка (convicia festa SenT, Lcn, M или rustica O)
    6) позор (семьи), выродок, негодяй Pl

    Латинско-русский словарь > convicium

  • 5 efflagito

    ef-flāgito, āvī, ātum, āre (ex u. flagito), dringend-, inständig verlangen, -fordern, -wünschen, auf etw. (darauf) bestehen, zu etw. auffordern, a) v. Pers.: ensem, Verg.: misericordiam nostram, Cic.: sibi reique publicae auxilium, Auct. b. Afr.: efflagitatus a populo, Cic.: ab ducibus signum pugnae, Liv.: Graeca certamina a magistratibus, Tac.: mortem ab alqo, Flor.: actionem frequenter ab alqo, Plin. ep.: alqm ad destinatam poenam, Apul. met. 4, 34. – m. folg. ut u. Konj., ab alqo, ut etc., Cic. II. Verr. 1, 63: cotidiano convicio, ut etc., Quint. ep. ad Tryph. § 1: efflagitatum (est), ut etc., Tac. ann. 13, 26. – m. bl. Konjunktiv, crebris precibus efflagitabant, visendi sui copiam facerent, Tac. ann. 4, 74; u. so Suet. Tit. 5, 2. – absol., quasi efflagitante populo, Suet. Dom. 3, 1. – b) v. Lebl.: epistulam hanc convicio efflagitarunt codicilli tui, Cic. ad Q. fr. 2, 9 (11), 1. – alqm m. folg. ut u. Konj., interdum aequitas loci adversarios efflagitabat, ut etc., Auct. b. Hisp. 29, 7.

    lateinisch-deutsches > efflagito

  • 6 corripio

    corrĭpĭo, ĕre, rĭpŭi, reptum [cum + rapio] - tr. -    - la forme conr- se trouve çà et là dans les mss. [st1]1 [-] saisir vivement, prendre, empoigner.    - corripere arcum, Virg. En. 1, 188: saisir son arc.    - hominem corripi jussit, Cic. Verr. 3, 57: il fit saisir cet homme.    - corrigere corpus de terra, Lucr. 4, 1000 ; corpus e stratis, Virg. En. 3, 176: se lever vivement de terre, de sa couche.    - corripere corpus e somno Lucr. 3, 164: s'arracher au sommeil.    - se corripere, Virg. En. 6, 472: s'élancer.    - intro se corripere, Ter. Hec. 364: entrer vivement.    - poét. corripere viam, Virg. En. 1, 418 ; campum, Virg. G. 3, 104: prendre vivement une route, se saisir de l'espace (dévorer l'espace).    - corripere gradum, Hor. O. 1, 3, 33: presser le pas.    - flamma corripuit tabulas, Virg. En. 9, 537: la flamme saisit les ais.    - correpti flamma, Liv. 28, 23, 4: saisis par la flamme.    - turbine correptus, Lucr. 5, 1232: saisi par un tourbillon.    - turbo tecta corripiens, Sen. Nat. 7, 5, 1: la trombe emportant les maisons.    - nec singula morbi corpora corripiunt, Virg. G. 3, 472: les maladies n'attaquent pas les corps isolément.    - valetudine adversa corripitur, Tac. An. 12, 66: la maladie le saisit.    - segetes sol nimius, nimius corripit imber, Ov. M. 5, 483: un soleil excessif, des pluies excessives attaquent les moissons. [st1]2 [-] fig. se saisir de, s'emparer de.    - corripere pecunias, pecuniam, Cic. Verr. 2, 30, etc.: faire main basse sur des sommes d'argent (les rafler).    - fascibus correptis, Sall. C. 18, 5: s'étant saisis des faisceaux consulaires. [st1]3 [-] se saisir de qqn en accusateur, se faire accusateur de qqn, accuser, dénoncer.    - Tac. An. 2, 28 ; 3, 49, etc.    - a delatoribus corripitur, Tac. An. 6, 40: les délateurs s'emparent d'elle. [st1]4 [-] se saisir de qqn en paroles, le malmener.    - clamoribus judices corripuerunt, Cael. Fam. 8, 2, 1, on hua les juges.    - convicio consulis correpti, Caes. BC. 1, 2, 5: en butte aux invectives du consul. [st1]5 [-] déchirer qqn en paroles, le blâmer de façon mordante.    - Liv. 2, 28, 5 ; Sen. Nat. 6, 20, 5 ; Quint. 11, 1, 68.    - ab eo me correptum cur ambularem, Plin. Ep. 3, 5, 16: [je me souviens] qu'il me demanda compte avec vivacité d'une promenade que je faisais. [st1]6 [-] resserrer, réduire (en resserrant).    - corripere membra timore, Lucr. 5, 1223: ramasser ses membres sous l'effet de la crainte.    - corripere impensas, Suet. Tib. 34: réduire les dépenses.    - corripere vitam, Sen. Ep. 74, 27: raccourcir la vie.    - singulos (missus) a septenis spatiis ad quina corripuit, Suet. Dom. 4: il restreignit chaque course de sept tours à cinq. [st1]7 [-] rendre une syllabe brève dans la prononciation, la prononcer brève.    - Varr. L. 7, 33 ; Sen. Nat. 2, 56, 2 ; Quint. 1, 5, 18 ; 1, 6, 32, etc.
    * * *
    corrĭpĭo, ĕre, rĭpŭi, reptum [cum + rapio] - tr. -    - la forme conr- se trouve çà et là dans les mss. [st1]1 [-] saisir vivement, prendre, empoigner.    - corripere arcum, Virg. En. 1, 188: saisir son arc.    - hominem corripi jussit, Cic. Verr. 3, 57: il fit saisir cet homme.    - corrigere corpus de terra, Lucr. 4, 1000 ; corpus e stratis, Virg. En. 3, 176: se lever vivement de terre, de sa couche.    - corripere corpus e somno Lucr. 3, 164: s'arracher au sommeil.    - se corripere, Virg. En. 6, 472: s'élancer.    - intro se corripere, Ter. Hec. 364: entrer vivement.    - poét. corripere viam, Virg. En. 1, 418 ; campum, Virg. G. 3, 104: prendre vivement une route, se saisir de l'espace (dévorer l'espace).    - corripere gradum, Hor. O. 1, 3, 33: presser le pas.    - flamma corripuit tabulas, Virg. En. 9, 537: la flamme saisit les ais.    - correpti flamma, Liv. 28, 23, 4: saisis par la flamme.    - turbine correptus, Lucr. 5, 1232: saisi par un tourbillon.    - turbo tecta corripiens, Sen. Nat. 7, 5, 1: la trombe emportant les maisons.    - nec singula morbi corpora corripiunt, Virg. G. 3, 472: les maladies n'attaquent pas les corps isolément.    - valetudine adversa corripitur, Tac. An. 12, 66: la maladie le saisit.    - segetes sol nimius, nimius corripit imber, Ov. M. 5, 483: un soleil excessif, des pluies excessives attaquent les moissons. [st1]2 [-] fig. se saisir de, s'emparer de.    - corripere pecunias, pecuniam, Cic. Verr. 2, 30, etc.: faire main basse sur des sommes d'argent (les rafler).    - fascibus correptis, Sall. C. 18, 5: s'étant saisis des faisceaux consulaires. [st1]3 [-] se saisir de qqn en accusateur, se faire accusateur de qqn, accuser, dénoncer.    - Tac. An. 2, 28 ; 3, 49, etc.    - a delatoribus corripitur, Tac. An. 6, 40: les délateurs s'emparent d'elle. [st1]4 [-] se saisir de qqn en paroles, le malmener.    - clamoribus judices corripuerunt, Cael. Fam. 8, 2, 1, on hua les juges.    - convicio consulis correpti, Caes. BC. 1, 2, 5: en butte aux invectives du consul. [st1]5 [-] déchirer qqn en paroles, le blâmer de façon mordante.    - Liv. 2, 28, 5 ; Sen. Nat. 6, 20, 5 ; Quint. 11, 1, 68.    - ab eo me correptum cur ambularem, Plin. Ep. 3, 5, 16: [je me souviens] qu'il me demanda compte avec vivacité d'une promenade que je faisais. [st1]6 [-] resserrer, réduire (en resserrant).    - corripere membra timore, Lucr. 5, 1223: ramasser ses membres sous l'effet de la crainte.    - corripere impensas, Suet. Tib. 34: réduire les dépenses.    - corripere vitam, Sen. Ep. 74, 27: raccourcir la vie.    - singulos (missus) a septenis spatiis ad quina corripuit, Suet. Dom. 4: il restreignit chaque course de sept tours à cinq. [st1]7 [-] rendre une syllabe brève dans la prononciation, la prononcer brève.    - Varr. L. 7, 33 ; Sen. Nat. 2, 56, 2 ; Quint. 1, 5, 18 ; 1, 6, 32, etc.
    * * *
        Corripio, corripis, pen. cor. corripui, correptum, corripere. Virg. Prendre une chose hastivement et soubdainement.
    \
        Corripere aliquem in neruum. Plaut. Le mettre rudement et violentement au cep, en prison.
    \
        Corripere sese intro. Terent. Hastivement entrer dedens.
    \
        Corripere se repente. Plaut. S'en aller soubdainement.
    \
        Corripuit de repente tacitus sese ad filiam. Terent. Il s'est jecté dedens hastivement.
    \
        Clamoribus iudices corripere. Caelius Ciceroni. Reprendre, Crier apres les juges.
    \
        E somno, vel stratis corripere corpus. Virgil. Se lever du lict hastivement.
    \
        Cursum corripere. Liu. Se prendre à courir, Se haster de courir.
    \
        Gradum. Horat. Se haster d'aller.
    \
        Hominem corripi ac suspendi iussit. Cic. Il commanda qu'il fust empoigné, et saisi au corps.
    \
        Extremus horror corripit lumina. Valer. Flac. Il se meurt.
    \
        Membra corripere. Lucret. Retirer à cause d'une soubdaine frayeur.
    \
        Spatium corripere. Virgil. Expedier le chemin d'une lice et abreger.
    \
        Viam corripere. Virg. Abreger chemin, Se haster d'aller, Se mettre à chemin, S'acheminer.
    \
        Corripi aliquo dolore. Plin. iunior. Estre saisi de maladie, Estre prins soubdainement de maladie.
    \
        Amore correptus. Ouid. Esprins d'amour.
    \
        Corripere, pro Reprehendere. Plin. iunior, Correptus ab eo cur ambularem. Je fuz reprins.

    Dictionarium latinogallicum > corripio

  • 7 exagito

    exagĭto, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] chasser devant soi, pousser, poursuivre, harceler. [st2]2 [-] remuer, agiter, troubler. [st2]3 [-] au fig. agiter, inquiéter, tourmenter, exciter, irriter, exaspérer. [st2]4 [-] rejeter, blâmer, censurer, critiquer, désapprouver. [st2]5 [-] débattre, discuter; poursuivre (en paroles), attaquer. [st2]6 [-] rouler dans son esprit, méditer.    - exagitare leporem: lever un lièvre.    - istius injuriis exagitati, Cic. Verr. 2.3.18: tourmentés par les injustices de cet homme.    - plebem exagitare, Sall. C. 38, 1: exciter la plèbe.    - meum maerorem exagitare, Cic. Att. 3, 7, 2: irriter ma douleur.    - exagitabantur omnes ejus fraudes, Cic. Clu. 36.101: toutes ses fraudes étaient traquées.    - exagitare rem publicam seditionibus, Sall. C. 51, 32: troubler l'Etat par des séditions.    - omnes convicio consulis exagitabantur, Caes. BC. 1, 2: tous étaient tourmentés par les reproches du consul.
    * * *
    exagĭto, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] chasser devant soi, pousser, poursuivre, harceler. [st2]2 [-] remuer, agiter, troubler. [st2]3 [-] au fig. agiter, inquiéter, tourmenter, exciter, irriter, exaspérer. [st2]4 [-] rejeter, blâmer, censurer, critiquer, désapprouver. [st2]5 [-] débattre, discuter; poursuivre (en paroles), attaquer. [st2]6 [-] rouler dans son esprit, méditer.    - exagitare leporem: lever un lièvre.    - istius injuriis exagitati, Cic. Verr. 2.3.18: tourmentés par les injustices de cet homme.    - plebem exagitare, Sall. C. 38, 1: exciter la plèbe.    - meum maerorem exagitare, Cic. Att. 3, 7, 2: irriter ma douleur.    - exagitabantur omnes ejus fraudes, Cic. Clu. 36.101: toutes ses fraudes étaient traquées.    - exagitare rem publicam seditionibus, Sall. C. 51, 32: troubler l'Etat par des séditions.    - omnes convicio consulis exagitabantur, Caes. BC. 1, 2: tous étaient tourmentés par les reproches du consul.
    * * *
        Exagito, exagitas, pen. cor. exagitare. Cic. Travailler aucun et faire courir, ou chasser ca et là. C'est aussi Irriter, Piquer, Esmouvoir, Provoquer, Exagiter, Vexer, Tormenter.
    \
        Exagitare rem aliquam. Cic. Traicter de quelque matiere, et la debatre, La mettre en termes.

    Dictionarium latinogallicum > exagito

  • 8 exonero

    exonero, āre, āvi, ātum [st2]1 [-] dégager d'un fardeau, décharger. [st2]2 [-] soulager, délivrer.    - exonerare aliquem metu: délivrer qqn de la crainte.    - dolorem convicio exonerare, Petr. 123: soulager sa douleur par des injures.    - aes alienum exonerare, Dig. 23, 3, 5, § 10: se libérer de ses dettes.    - exonerare aliquid in quaslibet aures, Sen. Ep. 3: confier des secrets à l'oreille du premier venu.
    * * *
    exonero, āre, āvi, ātum [st2]1 [-] dégager d'un fardeau, décharger. [st2]2 [-] soulager, délivrer.    - exonerare aliquem metu: délivrer qqn de la crainte.    - dolorem convicio exonerare, Petr. 123: soulager sa douleur par des injures.    - aes alienum exonerare, Dig. 23, 3, 5, § 10: se libérer de ses dettes.    - exonerare aliquid in quaslibet aures, Sen. Ep. 3: confier des secrets à l'oreille du premier venu.
    * * *
        Exonero, exoneras, pen. corr. exonerare. Plin. Descharger.
    \
        Plenas colos exonerare. Ouid. Filer tout ce qui est en sa quenouille.
    \
        Exonerare aliquid in aurem alterius. Sene. Dire à aucun ce qu'on scait, Se descharger à aucun de ce qu'on ha en l'esprit.
    \
        Liberare et exonerare fidem suam. Liu. Accomplir sa promesse.

    Dictionarium latinogallicum > exonero

  • 9 efflagito

    ef-flāgito, āvī, ātum, āre (ex u. flagito), dringend-, inständig verlangen, -fordern, -wünschen, auf etw. (darauf) bestehen, zu etw. auffordern, a) v. Pers.: ensem, Verg.: misericordiam nostram, Cic.: sibi reique publicae auxilium, Auct. b. Afr.: efflagitatus a populo, Cic.: ab ducibus signum pugnae, Liv.: Graeca certamina a magistratibus, Tac.: mortem ab alqo, Flor.: actionem frequenter ab alqo, Plin. ep.: alqm ad destinatam poenam, Apul. met. 4, 34. – m. folg. ut u. Konj., ab alqo, ut etc., Cic. II. Verr. 1, 63: cotidiano convicio, ut etc., Quint. ep. ad Tryph. § 1: efflagitatum (est), ut etc., Tac. ann. 13, 26. – m. bl. Konjunktiv, crebris precibus efflagitabant, visendi sui copiam facerent, Tac. ann. 4, 74; u. so Suet. Tit. 5, 2. – absol., quasi efflagitante populo, Suet. Dom. 3, 1. – b) v. Lebl.: epistulam hanc convicio efflagitarunt codicilli tui, Cic. ad Q. fr. 2, 9 (11), 1. – alqm m. folg. ut u. Konj., interdum aequitas loci adversarios efflagitabat, ut etc., Auct. b. Hisp. 29, 7.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > efflagito

  • 10 verbero

    1.
    verbĕro, āvi, ātum, 1 (old form verberit for verberarit, Fest. p. 230, 15 e leg. Serv. ad Tull.; inf. verberarier, Plaut. As. 2, 3, 7; id. Most. 3, 1, 92), v. a. [verber], to lash, scourge, whip, flog, beat, drub (class.; syn.: ferio, pulso).
    I.
    Lit.: So. Sum obtusus pugnis pessume. Am. Quis te verberavit? Plaut. Am. 2, 1, 60:

    pulsare verberareque homines,

    Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142; so (with pulsare) id. ib. 2, 3, 26, §

    66: civem Romanum,

    id. Rep. 2, 31, 54:

    matrem,

    id. Vatin. 5, 11; cf.:

    parentem, servum injuriā,

    id. Fin. 4, 27, 76:

    oculos virgis,

    id. Verr. 2, 5, 43, § 112:

    laterum costas ense,

    Ov. M. 4, 727; Mart. 7, 94, 6; Dig. 47, 10, 5 proöem.— Absol.:

    quo firme verberaturi insisterent,

    Suet. Calig. 26:

    caudā verberando excutere cibum,

    Plin. 32, 2, 5, § 12. —Prov.:

    noli verberare lapidem, ne perdas manum,

    Plaut. Curc. 1, 3, 41.—
    b.
    Transf., of inanimate things, to beat, strike, lash, knock, etc.:

    locum coaequato et paviculis verberato,

    Cato, R. R. 91:

    tormentis Mutinam verberavit,

    Cic. Phil. 8, 7, 20:

    aquila aethera verberat alis,

    Verg. A. 11, 756:

    verberat ictibus auras,

    id. ib. 5, 377:

    fundā amnem,

    id. G. 1, 141; cf.:

    sidera (unda),

    id. A. 3, 423:

    agros nive (Juppiter),

    Stat. Th. 5, 390:

    undas (Aufidus),

    to lash, Luc. 2, 407; cf.:

    navem (Auster),

    Hor. Epod. 10, 3:

    puppim (Eurus),

    Val. Fl. 1, 639.—In a comic pun, Plaut. Am. 1, 1, 177.—
    II.
    Trop., to lash, chastise, plague, torment, harass with words:

    aliquem verbis,

    Plaut. Truc. 1, 2, 17:

    ne me ut surdo verbera aures,

    id. Mil. 4, 1, 204:

    senatus convicio verberari,

    Cic. Pis. 26, 63; cf.:

    verberavi te cogitationis tacito duntaxat convicio,

    id. Fam. 16, 26, 1:

    orator in dicendo exercitatus hac ipsā exercitatione istos verberabit,

    id. de Or. 3, 21, 79:

    aures sermonibus,

    Tac. Agr. 41; Petr. 132.
    2.
    verbĕro, ōnis, m. [1. verbero], one worthy of stripes, a scoundrel, rascal:

    ain' tu vero verbero?

    Plaut. Am. 1, 1, 128; Cic. Att. 14, 6, 1; Plaut. Am. 1, 1, 187; id. Ps. 4, 7, 63; id. As. 2, 4, 10; 2, 4, 78; 3, 3, 79; id. Capt. 3, 4, 19 al.; Ter. Phorm. 4, 4, 3; 5, 6, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > verbero

  • 11 corripio

    cor-ripio, ripuī, rēptum, ere [ rapio ]
    1) схватывать (aliquem corripi atque interfici jubere Cs; arcum manu V; arma pro libertate Fl)
    2) поражать, постигать
    correptus est morbo Su, CC etc. (morte subita QC) — его постигла болезнь (скоропостижная смерть)
    3) подхватывать, увлекать
    correptus imagine alicujus rei O — зачарованный образом чего-л.
    c. corpus e somno (ex stratis) Lcr, Vвскочить с постели
    c. se aliquo Pl, Ter — броситься (поспешно отправиться) куда-л.
    4) захватить ( naves VM); прибирать к рукам, присваивать себе (bona alicujus Su; pecunias C, T)
    5) выступать с обвинениями, обвинять, нападать (c. aliquem, accusatione corrĭpi T); бранить (c. aliquem dictis O, convicio Cs)
    Tiberius corripuit consulares, quod non de rebus gestis scribĕrent Su — Тиберий распёк консуларов за то, что они не написали о происшедшем
    6) сокращать (verba Q; impensas Su); ограничивать, убавлять ( moras O); делать кратким ( syllăbam Q)

    Латинско-русский словарь > corripio

  • 12 offendo

    offēndo, fendī, fēnsum, ere [одного корня с defendo ]
    1) ударять (caput ad fornĭcem Q; aliquem pede Pl); ушибать, повреждать (caput L; pes offensus O)
    scuta offensa strepunt Sl — столкнувшись, звенят щиты
    2) случайно встречать, неожиданно находить, заставать, наталкиваться (aliquid in aliquā re, in или ad aliquid, alicui rei C, Cs, L etc.)
    aliquem imparatum o. C — застигать кого-л. врасплох
    paululum si cessassem, domi non offendissem Ter — если бы я немного помедлил, (то) не застал бы (его) дома
    3) пострадать, потерпеть крушение (аварию, урон, неудачу), попадать в беду ( naves offenderunt Cs)
    apud judices o. Cпроиграть процесс
    4) возбуждать неудовольствие ( apud aliquem de aliquā re C); быть неприятным, не нравиться, тж. задевать, оскорблять, обижать ( aliquem или animum alicujus C)
    quarum etiam recordatio me offendit Ap — (лакомства), которые мне и вспомнить неприятно
    alicujus existimationem o. C — задеть чью-л. честь (повредить чьей-л. репутации)
    (animum) in aliquo o. C, Cs — быть недовольным кем-л.
    5) поражать ( corpus offensum est CC): вредить, дурно действовать ( aliquid offendit stomachum PM); производить неприятное ощущение, неприятно поражать, раздражать ( nares nidore Lcr); резать (colorum claritas aciem oculorum offendit PM)
    6) ошибаться, погрешать, допускать оплошность, совершать промах, провиниться (in aliquā re или aliquid C, Cs etc.)
    in quo ipsi offendissent, alios reprehendissent C — в чём они (обвинители Попилил и Гутты) сами провинились, (в том) они обвинили других. — см. тж. offensus I

    Латинско-русский словарь > offendo

  • 13 verbero

    I ōnis m. [ verbero ]
    заслуживающий палки, негодяй Pl, Ter, C etc.
    II verbero, āvī, ātum, āre [ verber ]
    1)
    а) бить, сечь ( aliquem pulsare verberareque C); ударять, рубить ( costas ense O); обстреливать, поражать ( Mutĭnam tormentis C); хлестать ( oculos virgis C)
    frutex, quem verberando equo gestant Ap — ветка, которую они носят для подстёгивания лошади
    noli v. lapĭdem, ne perdas manum погов. Pl — не бей камня, чтобы не остаться без руки
    aliquem furtīvis subinde osculis v. Pt — украдкой то и дело целовать кого-л.
    2) разбивать, разрушать ( vineas grandine H)
    3) толкать, швырять ( puppim VF)
    5) удручать, мучить, терзать ( aures alicujus sermonibus T)
    6) бичевать, карать (aliquem convicio C; verbis Pl); оскорблять ( aliquem contumeliis Pt)

    Латинско-русский словарь > verbero

  • 14 auris

    auris, is, f. (urspr. *ausis, vgl. ausculto, griech. οὖς, got. ausō), das Ohr, I) eig. u. meton.: 1) eig.: auris ima, das Ohrläppchen, Plin.: aures pendulae atque flaccentes, Lact.: aures rectae, Ggstz. aures summissae, Solin.: aures superbae, Liv.: aures asininae, Hyg.: aures aselli, Ov.: alci aures nasumque abscīdere, Sen.: accedit alci alqd ad aures, Ter.: accedere alci ad aurem et dicere (v. Pers.); Cic.: accidit alqd ad aures, Liv., od. auribus, Plin. pan. (vgl. 1. accido): accipere auribus, Cic.: accipere benignis auribus, Plaut.: accipere secundis od. adversis auribus, Liv., pronis auribus, Tac., propitiis auribus, Sen. rhet, aequis od. parum aequis auribus, Tac. u. Plin. ep., adversis auribus, Ps. Quint. decl.: nunc primum aures tuae hoc crimen accipiunt? Cic.: adhibere aures, ein empfängliches Ohr darbieten, Cic.: aditum ad aures alcis habere, Cic.: admittere alqd auribus, Liv.: alqm admonere ad aurem, ut etc., jmdm. die Mahnung ins Ohr flüstern, Cic.: admovere aurem, sein Ohr hinhalten, hinhören, aufmerken, Cic.: foraminibus et rimis aurem admovent, sie halten das Ohr an usw., Tac.: mentes suas, non solum aures ad alcis vocem admovere (hinrichten), Cic.: arrigere aures, Ter.: ascalpere aurem dextram, Apul.: audiri non secundis auribus, Liv.: claudere aures alci rei od. ad alqd, Cic.: claudere aurem precanti, Lact.: hic (sermo) suppeditat nobis, ubi aures convicio defessae conquiescant, Cic.: credere oculis magis od. amplius quam auribus, Liv. u. Sen.: noli putare, me hoc auribus tuis dare, dir etw. Schmeichelhaftes sagen wolle, Trebon. in Cic. ep.: dare od. dedere aures alci, jmdm. sein Ohr leihen, jmd. anhören, Cic.: demittere aures, herabhängen, senken, (als Zeichen der Sanftmut u. Milde), v. Zerberus, Ggstz. tollere aures, Hor.: demittere (neigen) aures suas ad alcis verba, Sen.: demittere se ad aurem alcis, Cic.: tutis auribus deponere, Hor.: rimosā aure bene deponere, Hor.: dicere in aurem alci alqd, Cic. fr. u. Hor.: in aurem utramvis otiose dormire, auf beiden O. (d.i. unbekümmert) schlafen, Ter.: so auch in dextram aurem dormire, Plin. ep.: aures erigere, Cic.: auribus avidissimis excipere laudes alcis, gierig dem Lobe lauschen, das man jmdm. zollt, Plin. ep.: exsertare aurem per aulaeum, Amm.: frustra surdas aures fatigare, tauben O. predigen, Curt.: ferunt aures hominum illa iucunda et grata laudari, die O. der M. sind empfänglich für das Lob des Liebenswürdigen u. Angenehmen, Cic.: haurire vocem his auribus, Verg.: procul auribus haurire talia dicta suis, Ov.: oculis auribusque haurire tantum gaudium cupere, Liv.: implere aures alcis, jmdm. in den O. liegen, Liv. u. Curt. (vgl. unten no. 2, a): inculcare se auribus alcis, Cic.: insusurrare ad aurem od. in aures, Cic.: blandius alia ad aurem invocare, M. Cael. fr. b. Quint.: laedere alcis aures, Sen.: obsidēre aures alcis, Liv.: obtundere aures alcis, s. ob-tundo: offendere aures, Cic.: patefacere aures suas assentatoribus, Cic.: patent aures alci rei od. ad alqd, Cic.: pervenit alqd ad aures alcis, Cic.: praebere aurem, sein O. hinhalten, Suet. u. Plin. ep.: praebere aurem alci rei, sein O. leihen, Hor. u. Ov.: so auch puellae, Prop.: praebere aures, sein O. leihen, etw. anhören, Liv.: praebere aures conviciis adulescentium, sein O. leihen, anhören, Liv.: praeoccupare aures, Liv.: aures refercire alqā re, Cic.: aures respuunt alqd, wollen etw. nicht hören, Cic.: auribus respuere alqm, die O. vor jmd. verschließen, Cic.: digito aurem scalpere, Isid.: servire auribus alcis, jmdm. zu Willen reden, Caes.: strepunt (es gellen) aures clamoribus plorantium sociorum, Liv.: meis aequissimis utuntur auribus, Cic.: aurem alcis vellere od. pervellere (um zu erinnern), Verg. u. Sen.: muliebris vox mihi ad aures venit, Plaut. – 2) meton.: a) das Gehör, insofern es ein prüfendes Urteil abgibt, aures elegantes, Cic.: Atticorum aures teretes et religiosae, Cic.: tritae aures hominum nostrorum, Cic.: aures tam inhumanae tamque agrestes, Cic.: durae auris homines, Gell.: iudicium aurium superbissimum, Cic.: ingenium amoenum et temporis eius auribus (Geschmack) accommodatum, Tac.: arbitrio consilioque auris uti, Gell.: aures alcis implere, jmds. Geschmack völlig befriedigen, Cic. u. Tac, (vgl. oben no. 1): descendere in aures alcis, vor jmds. prüfendes O. kommen, dem prüfenden Urteile jmds. unterworfen werden (v. Gedichten), Hor. – b) der Zuhörer, cum tibi sol tepidus plures admoverit aures, Hor. ep. 1, 20, 19. – II) übtr., das Ohr = Streichbrett am Pfluge, Verg. georg. 1, 172.

    lateinisch-deutsches > auris

  • 15 avello

    ā-vello, vellī, u. vulsī (volsī), vulsum (volsum), ere, gleichs. rupfweise ab-, losreißen, ausreißen, I) im allg.: A) eig.: avulsus ex arbore od. e palma termes cum fructu, Gell.: hoc iste simulacrum e signo Cereris avellendum asportandumque curavit, Cic.: e monte Taygeto extrema montis quasi puppis avolsa est, Cic.: sive secetur aliquid sive avellatur a corpore, Cic.: margarita viva ac spirantia saxis avelli, Tac.: ne margaritae conchis avelli queunt nisi limā, Plin.: avulsum umeris caput, Verg.: Euboea avulsa Boeotiae, Plin.: avulsus radicibus oculus, Lucr.: sibi avelli iubet spiculum, herausr., Cic.: membra avulserunt, Augustin.: urticam morsu avellere (abzubeißen) conantes, Plin. – B) übtr.: inhaeret in visceribus illud malum exsistitque morbus et aegrotatio, quae avelli inveterata non possunt, Cic. Tusc. 4, 24. – II) prägn., weg-, losreißen = gewaltsam trennen, -entfernen, A) eig.: a) eine Pers.: de matris complexu avellere atque abstrahere, Cic.: u. complexu matris avellere natam, Catull.: ex complexu avelli, Cic.: avulsus complexu Iuli, Verg.: avulsus a meis, aus dem Kreise der Meinigen gerissen (Ggstz. in sedes meas restitutus), Cic.: ut avellerentur castris, Tac. – b) Lebl.: sacrato templo Palladium, entwenden, Verg. Aen. 2, 165. – B) übtr.: a) eine Pers.: α) jmd. von einem Mädchen, d.i. von deren Umgang losreißen, trennen, alqm a puella, Ter.: u. so ab ea (puella) sese derepente, Ter. – β) jmd. von einem Zustande losreißen = aus einem Zustande reißen, pueros a lacte (die der M. entwöhnten K.) non subito a consuetudine, Varr. LL.: convicio alqm ab errore, Cic. – b) eine Sache: α) übh.: oriens incendium belli Punici secundi a portis huius urbis, ablenken, Cic. de rep. 1, 1. – β) einen Besitz = von jmd. od. einem etw. wegreißen = ihm entreißen, ihn um etwas bringen, rus ab alqo, Ter.: avulsum est enim praeter spem, quod erat spe devoratum lucrum, Cic.: alci fundum, nummum, ICt.: liberalitas (Geschenke, Belohnungen) Augusti avulsa, Tac. – / Perf., avelli, Curt. 5, 6 (20), 5: gew. avulsi, Sen. cons. ad Helv. 5, 4. Lucan. 9, 765. Augustin. ep. 134, 4. Vgl. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 3. S. 418 f. – Parag. Infin. Praes. Pass. avellier, Hor. sat. 1, 2, 104.

    lateinisch-deutsches > avello

  • 16 blandimentum

    blandīmentum, ī, n. (blandior), die Schmeichelei, Liebkosung, als Mittel, jmd. zu gewinnen, gew. im Plur.: I) eig. (Ggstz. convicium, minae), blandimenta tua, Plaut.: muliebria, Tac.: blandimenta dare alci, Liv.: blandimentis corrumpere, Cic.: per blandimenta aggredi, Tac.: alci blandimentis elicere libros (Ggstz. convicio extorquere), Plin. ep.: captus blandimentis, Plin. ep.: blandimentis adversum plebem, Tac. ann. 12, 55. – im Sing., ibi blandimentum sublevavit metum, Tac. ann. 14, 4. – II) übtr.: A) alles die Sinne Gewinnende, Reizende, die Annehmlichkeit, blandimenta voluptatis, Cic.: blandimenta vitae, Reize, Tac.: sine apparatu, sine blandimentis (Gaumenkitzel) expellunt famem, Tac. – B) die sanfte Behandlung, sorgfältige Pflege, einer Pflanze, Plin. 17, 98.

    lateinisch-deutsches > blandimentum

  • 17 celebro

    celebro, āvī, ātum, āre (celeber), 1) zahlreich oder oft besuchen, -betreten, durch zahlreichen Besuch beleben,

    a) eine Örtlichkeit oder Person u. dgl., domum alcis, Cic.: vestibulum, Cic.: templa, Plin. ep.: viam, Cic.: senectutem alcis celebrare et ornare, Cic.: similis et frequentia et plausus me usque ad Capitolium celebravit, begleitete mich aufs K., Cic.: in urbe clandestini coetus celebrabant (Agrippam), in Rom drängten sich heimlich Zirkel um ihn, Tac. – m. dopp. Acc., cel. alqm magistratum, Tibull. 1, 4, 75. – m. Ang. womit? wodurch? sepulcrum hominum conventu epulisque, Cic.: litora ludis, Verg.: cuius litteris, famā, nuntiis celebrantur aures cotidie meae novis nominibus gentium, werden erfüllt mit usw., Cic.: cel. iuvenes multo sermone, sich mit jungen Leuten häufig in

    Gespräche einlassen, Tibull. – m. Ang. von wem? quam multā madidae celebrantur arundine fossae, Ov. trist. 5, 6, 37: Tagus auriferis arenis celebratur, im T. findet sich häufig Goldsand, Plin. 4, 115. – b) eine Versammlung, Festlichkeit u. dgl. durch zahlreichen Besuch, durch Festlichkeit, Gesang usw. beleben, ihr zahlreich beiwohnen, sie fleißig-, festlich begehen, verherrlichen, übh. im weitern Kreise feiern, begehen, coetus, sich zahlreich versammeln, Cic. poët. u. Verg.: convivium, Liv.: festos dies ludorum, Cic.: orgia, Catull.: nuptias, Liv.: diem natalem, Tac.: natalem suum, natalem alcis, Plin. ep. u. Suet. – m. Ang. wie? durch Advv., comiter regis convivium, Liv.: festos et sollemnes dies profusissime, non numquam tantum ioculariter, Suet. – m. Ang. wem? Aesculapio et Minervae ludos, Curt. – m. Abl. (wodurch? womit?), frequentiā urbanā actiones, Liv.: contiones suas cantorum convicio, Cic.: funus omni apparatu atque honore, Curt.: epulas cantu, Liv.: epulas vino largius, Liv.: dapes festumque canendo, Ov.: natalem dei ludis, Ov.: celebratur omnium sermone laetitiāque convivium, Cic. (u. so tu quoque velim inquiras, quā laetitiā, quo lusu apud me celebratum hesternum convivium sit, Cic.): quatridui supplicatione publicum gaudium privatis studiis celebratum est, wurde unter lebhafter Teilnahme der Bürger durch ein viertägiges Dankfest gefeiert, Liv. – ganz absol., im Zshg., publice a Syracusanis in gymnasio totā celebrante Siciliā (unter feierlichem Geleite von ganz S.) sepultus est, Nep.: is funus imperatoris in castris celebrantibus cum exercitu Beneventanis fecit, Liv. – 2) in Rede u. Schrift im Publikum, in weitem Kreise verbreiten, allgemein bekannt machen, a) übh.: quibus in locis factum esse consulem Murenam nuntii litteraeque celebrassent, Cic. – m. Ang. wodurch? laudes alcis litteris, Cic.: quod omnium accusatorum non criminibus, sed vocibus maledictisque celebratum est, Cic. – b) insbes., rühmend bekannt machen, rühmen, preisen, verherrlichen (Ggstz. obscurare), egressum alcis ornare atque celebrare, Cic.: cel. alqd in maius, von etw. zu viel Aufhebens machen, Sall. u. Liv. – m. dopp. Acc., alqm socium laborum, Tac.: alqam servatricem, Ov. – m. Ang. wo? legem omnibus contionibus, Liv.: alqd totā Graeciā, Nep. – m. Ang. wodurch? alqm od. alqd laudibus, Sen., magnis laudibus, Plin., miris laudibus, Plin.: nomen alcis scriptis, Cic.: alqd carminibus, besingen, Civ.: virum aut heroa lyrā vel acri tibiā, Hor.: nullā illustri laude celebrari, Cic. famā celebrari, Ov.: totā Graeciā famā celebrari, Nep. – 3) mit reger Teilnahme vornehmen, mit reger Teilnahme-, mit regem Eifer-, fleißig treiben, -betreiben, -ausüben, in vollen Gang bringen, zu heben suchen, oft anwenden, artes, Cic.: hoc ornatus genus in orationibus suis, Gell.: nec unum genus est divinationis publice privatimque celebratum, Cic.: quid operis aut negotii celebrans, Arnob.: celebrari de integro iurisdictio, kam wieder in vollen Gang, Liv.: postea celebratum id genus mortis, von vielen angewendet, Tac.: unde hic antiquissimus versus vice proverbii celebratus est, Gell. – m. Ang. wo? servorum vicatim celebratur totā urbe conscriptio, Cic.: apud Philonem etiam harum iam causarum cognitio exercitatioque celebratur, Cic. – u. m. Ang.wodurch? popularem potestatem lege populari, Liv.: inimicitiae saepe multis et in senatu et ad populum atrocibus celebratae certaminibus, Liv. – m. Ang. mit wem? durch cum m. Abl., cum alqo seria ac iocos, Liv. 1, 4, 9. – / Archaist. celebrassit = celebraverit Plaut. fr. bei Non. 134, 33.

    lateinisch-deutsches > celebro

  • 18 conquiesco

    con-quiēsco, quiēvī, quiētum, ere, der Ruhe pflegen, -sich hingeben, I) im engern Sinne, körperlich sich ruhig verhalten, Ruhe halten, der Ruhe pflegen (Ggstz. aliquid agere, Cic. de fin. 5, 55, od. neque labori se neque exercitationi neque negotiis credere, Cels. 1, 2), videmus, ut conquiescere ne infantes quidem possint, Cic.: oportet conquiescere, cubare molliter (weich liegen), Cels.: qui non concoxit, ex toto conquiescere debet, Cels. – So nun α) liegend, ruhig liegen, necessarium autem est, donec cicatrix sit, conquiescere; nam ambulatio etc., Cels.: alvus fluens conquiescere hominem in cubili non patitur, Cels.: u. so c. in lecto, Cels. – bes. schlafend Ruhe halten, der Ruhe pflegen (Ggstz. vigilare), meridie, Caes.: post cibum, Cels.: post cibum meridianum paulisper, Suet.: per hiemem totis noctibus, Cels.: interdiu vigilare, noctu conquiescere, Cels.: cum conquiescit aliquis aut iacet, schläft oder (nur) ruhig liegt, Cels.: sprichw., de hac re in oculum utrum vis conquiescito, schlafe (sei) ganz unbesorgt, Plaut. Pseud. 123. – β) (als milit. t. t.) vom Marsche rasten, Rasttag halten, haec (impedimenta) conquiescere ante iter confectum vetuit, Caes. – od. übh. von Strapazen ausruhen, ibi sub armis proximā nocte conquiescit, Caes.: consul respirare et conquiescere paulisper militem iubet, Liv. – γ) v. lebl. Subjj., sich be ruhigen, sich legen, cum iam bene venae conquieverunt, Cels.: ubi bene sanguis conquievit, Cels.: fluctus, qui maximi ferebantur, conquiescere iussit, Lact.: plurimis dolor cito conquiescit, Cael. Aur. – II) im weitern Sinne: a) beim Vortrag mit der Stimme ausruhen, pausieren, Cic. de or. 3, 191. – b) Ruhe halten, ruhen, α) v. Pers.u. personif. Lebl. = nichts, bes. nichts Feindseliges unternehmen, sich ruhig verhalten, Ruhe-, Frieden halten, his aliisque increpando iuvenem instigat, nec conquiescere ipsa potest (v. d. Tullia), Liv.: non manes, non stirpem eius conquiescere viri (des Hannibal), Liv.: u. (v. lebl. Subjj.) quando illius postea sica illa conquievit? Cic. – u. non conqu., nicht ruhen, m. Ang. bis wann? durch donec (bis), zB. nec illam furiam pestemque conquiesse, donec ipsa manibus suis nefaria sibi arma adversus hospitem atque amicum induerit, Liv. 30, 13, 12. – β) v. lebl. Subjj., ruhen, sich legen = aufhören, unterbleiben, antequam sudor et calor domi conquierint, Cels.: ubi febris conquieverit, Cels.: imbre conquiescente, Liv. – ne umquam possit conquiescere fletus bonorum, Cic.: conquiescent litterae (Briefwechsel), nisi quid novi exstiterit, Cic.: conquiescit mercatorum navigatio, gerät ins Stocken, Cic.: his ipsis diebus, cum omnia bella iure gentium conquiescant, Cic. – c) von körperl. od. geistigen Anstrengungen, Störungen, Belästigungen zur Ruhe kommen, Ruhe-, Frieden finden, in Ruhe-, in Frieden bleiben, pergunt turbare usque ut ne quid possit conquiescere, Plaut.: ita postremo eiciuntur, ut ne ad saxa quidem mortui conquiescant, Cic.: nec nocte nec interdiu virum conquiescere pati, in Ruhe lassen, Liv. – u. (v. lebl. Subjj.) ubi et animus ex hoc forensi strepitu reficiatur et aures convicio fessae conquiescant, Cic.: postquam satiatus caede animus conquievit, Iustin. – m. Ang. in betreff wessen? durch de u. Abl., quia tu nisi perfectā re de me non conquiesti, Cic. ep. 1, 1, 1. – m. Ang. wovon? durch ab od. ex u. Abl., c. a continuis bellis et victoriis, Cic.: si Italia a delectu, urbs ab armis sine clade Milonis numquam esset conquietura, Cic.: nullum esse tempus, quo funestorum principum manes a posterorum exsecrationibus conquiescant, Plin. pan.: nam nos ex omnibus molestiis et laboribus uno illo loco (im Tuskulanum) conquiescimus, Cic. – u. non conqu., nicht zur Ruhe kommen, keine Ruhe finden, m. Ang. bis wann? durch quoad od. ante quam, graviorem multo Asiae, quam Antiochus fuerit, Eumenem esse; conquiescere socios vestros non posse, quoad regia Pergami sit, Liv. 42, 42, 6: profecto numquam conquiescam neque defatigabor ante, quam illorum ancipites vias rationesque et pro omnibus et contra omnia disputandi percepero, ich werde nicht ruhen und müde werden (weder ruhen noch rasten), bis ich usw., Cic. de or. 3, 145. – d) geistig zur Ruhe kommen, α) im Gemüte Ruhe gewinnen, Trost u. Ruhe finden, habebam quo confugerem, ubi conquiescerem, Cic. – m. Ang. worin? wobei? durch in u. Abl., in nostris studiis libentissime conquiescimus, Cic.: u. (v. persönl. Zuständen) ut aetas nostra iam ingravescens in amore atque in adulescentia tua conquiescat, Cic.: qui potest esse vita vitalis, ut ait Ennius, quae non in amici mutua benevolentia conquiescat, Cic. – β) mit seinen Wünschen zur Ruhe kommen = bei etw. sich befriedigt fühlen, sich begnügen, m. Ang. wobei? durch in u. Abl., aeque ambitio non patitur quemquam in ea mensura honorum conquiescere, quae quondam eius fuit impudens votum, Sen. de ben. 2, 27, 4. – / Synkop. Perf.-Formen, conquiesti, Cic. ep. 1, 1, 1: conquierint, Cels. 6, 6. no. 34: conquiesse, Afran. com. 341. Liv. 30, 13, 12.

    lateinisch-deutsches > conquiesco

  • 19 corripio

    cor-ripio, ripuī, reptum, ere (con u. rapio), I) anpacken, derb anfassen, in Haft, Eile ergreifen, 1) eig.: a) übh.: α) v. leb. Wesen: ferrum (Schwert), Verg.: magnam hastam, Verg.: arma, Vell.: arma adversus exteros pro libertate, Flor.: sacram effigiem, Verg. – Cacum corripit in nodum complexus (Alcides), Verg.: quas (volucres) corripuit serpens, Ov.: correptam Graeco verbo monuit, packt sie (an der Hand) und usw., Tac.: lora manu, Ov.: singulos manu, Curt.: manu arma virumque (v. Elefanten), Curt.: caput alcis morsu, Plin.: aurem alcis morsu, Val. Max.: sinistrā c. alqm dextrāque ferire bis pugione, Auct. b. Alex. – c. ambustum torrem ab ara, Verg. – β) von lebl. Subjj., ergreifen, v. Feuer, postquam ignis (rogi) corpus eius corripuit, Val. Max.: ignis inferiora aliquando corripit, Sen.: ignes terrā editi villas arva vicos passim corripiebant, Tac.: ipsas ignes corripuere casas, Ov.: quae (flamma) plurima vento corripuit tabulas, Verg.: correpti flammā alii sunt, alii ambusti afflatu vaporis (Gluthauch), Liv.: improviso igne correptae naves conflagraverunt, Macr.: turbine caelesti subito correptus et igni (Blitze), Verg. – vom Wasser, quod flumen, ubi appositae crepidinis fastigium excesserit, urbis tecta corriperet, nisi essent specus lacusque, qui exciperent, Curt. – b) auf- u. zusammenraffen, α) wegnehmend, αα) im guten Sinne, omnes suas res, Auct. b. Alex.: naves, quae forte paratae (sunt), Verg. – ββ) im üblen Sinne, einer Sache sich bemeistern, etw. in Beschlag nehmen,summa cum licentia naves, Val. Max. – u. eine Pers. zur Gefangennahme, zur Haft aufgreifen, überfallen, aufheben, iis, qui longius a castris processerant, correptis, Caes.: ipsi (magi) corripiuntur a pluribus, Iustin.: quos corripi atque interfici iussit, Caes.: hominem corripi ac suspendi in oleastro iussit, Cic. – β) erhebend aufraffen, eilends erheben, corpus de terra, Lucr., e stratis, Verg., ex somno, Lucr. – c. se, sich eilends aufmachen (s. Ruhnk. Ter. Hec. 3, 3, 5. Heinse Verg. Aen. 6, 472), absol., corripuit se repente et abiit, Plaut.: tandem corripuit sese, atque inimica refugit in nemus umbriferum, Verg. – m. Ang. von wo? od. wohin? c. se inde, sich eilends fortmachen, Ter.: se intro, sich hurtig hineinbegeben, hurtig eintreten, Ter.: se ad filiam, Plaut.

    2) übtr.: a) ein Besitztum zusammenraffen, an sich raffen od. reißen, etw. in Beschlag nehmen, erpressen, einer Sache sich bemächtigen, pecuniam, Cic.: pecunias, Cic. u. Tac.: aliena, Plin. ep.: bona vivorum et mortuorum usque quaeque, Suet.: fasces (Abzeichen der konsul. Gewalt), Sall.: u. so fasces atque insignia consulis, Vell.: communis victoriae praemia, Iustin.: omnium partes c. atque complecti, an sich reißen und in sich vereinigen, Nep.: anxiis sordibus magnas opes, Val. Max.: undique pecunias quasi in subsidium, Tac. – b) als Ankläger über jmd. herfallen, jmd. angreifen (vgl. Ruperti Tac. ann. 4, 3, 1), Priscum... corripuit delator, obiectans etc.,Tac.: statim corripit reum, Tac.: accusatione corripi, Tac. – m. Ang. weswegen? Aemilia Lepida a delatoribus corripitur ob servum adulterum, Tac. – m. Ang. wozu? passim delationes, et locupletissimus quisque in praedam correpti, Tac. – c) mit tadelnden, scheltenden Worten über jmd. od. etw. herfallen, jmd. od. etw. herunterreißen, mitnehmen, scharf tadeln, c. consules, Liv.: alcis securitatem, Plin. ep.: heus tu, numquamne fecisti, quod a patre corripi posset? Plin. ep. – alqm non inimice corripere, sed paene patrie monere, Quint.: alqm graviter, Suet.: alqm acrius severiusque, Plin. ep.: alqm c. quasi nimis fortiter incauteque progressum, jmdm. den gleichs. allzukühnen und unvorsichtigen Schritt verweisen, Plin. ep. – alqm dictis, Ov.: adulationes gravissimo edicto, Suet.: oft im Passiv, clamoribus maximis corripi, Cael. in Cic. ep.: voce magistri corripi, Hor.: corripi convicio alcis, Caes.: corripi iurgio, Suet. – m. Ang. weshalb? durch ob u. Akk., ob haec correptus, Suet. – oder durch einen Satz m. quod u. Konj., corripuit consulares, quod non de rebus gestis senatui scriberent, Suet.: populum quam potuit gravissimā oratione corripuit, quod eam potestatem bis sibi detulisset, Val. Max. – od. durch einen Satz m. cur u. Konj., ab eo correptus (zur Rede gestellt), cur ambularem, Plin. ep. 3, 5, 16. – d) jmd. krankhaft, verderblich ergreifen, befallen, v. Hitze u. Regen, modo (segetes) sol nimius, nimius modo corripit imber, Ov. – v. Gifthauch des Wassers, caeco corripi veneno, Lucr. – v. Rost, ferrum robigo corripiet, Solin. 1, 55. – von Krankheit u. dgl., nec singula morbi corpora corripiunt, Verg. georg. 3, 472: oft im Passiv, corripi febre, Plin.: corripi adversā valetudine, Iustin.: corripi morbo comitiali, Suet., od. vitio comitiali, Sen. u. Plin.: corripi morbo gravi, Val. Max.: corripi subito et gravissimo morbo, Cels.: corripi exitiabili morbo, Tac.: corripi subitā vi morbi, Val. Max.: corripi bis morbo inter res agendas, Suet.: corripi hoc malo (Epilepsie), Scrib.: corripi capitis dolore, Scrib., oculorum dolore, Eutr.: pedum dolore, Plin. ep.: stomachi dolore, Scrib. – od. hinraffen, quo celerius eiusmodi tempestates (epidemische Zeiten, Stürme) corripiunt (verst. homines), eo maturius etc., Cels.: im Passiv, corripi subitā morte, Curt.: absol., si (paralytici) correpti non sunt, diutius quidem vivunt, sed etc., Cels. 3, 27, 1. – e) jmd. leidenschaftlich ergreifen, hinreißen, übermannen,hunc plausus plebisque patrumque corripuit, Verg. georg. 2, 508 sqq. – gew. im Passiv, correptus misericordiā, Suet.: pueruli sui nimio amore correptus, Val. Max.: novercae Stratonices infinito amore correptus, Val. Max.: duplici ardore (näml. amoris et vini) correptus, Prop.: visae correptus imagine formae, hingerissen, bezaubert, Ov.

    II) in sich zusammenraffen, zusammennehmen, 1) im Gange beschleunigen, a) übh.: pedes, Sen. poët.: u. (im Bilde) tarda necessitas leti corripuit gradum, Hor. – b) einen Weg schleunig antreten od. zurücklegen und einen Raum schleunig zurücklegen, viam, Verg., Ov. u. Plin. ep.: iter, Val. Max.: campum, spatia, Verg.

    2) in sich zusammennehmend verkürzen, a) (als gramm. t. t.) in der Aussprache verkürzen, schärfen (Ggstz. producere, extendere), syllabam, verba, Quint.: correptae litterae syllabaeve, Quint.: singularis rectus casus correptus ( wie trabs aus trabes), Varro LL.: illis mos erat (fulgēre) correptā syllabā uti, ut dicerent fulgĕre, Sen. – b) in der Ausdehnung verkürzen, beschränken, α) der Zahl, Menge nach: c. nimium omnia (in der Rede), Quint.: singulos missus a septenis spatiis ad quina, Suet.: c. ludorum ac munerum impensas, Suet. – β) der Zeitdauer nach: numina corripiant moras, mögen kürzen die Frist, Ov. met. 9, 282: ut difficiles puerperiorum tricas Iuno mulceat corripiatque Lucina? Arnob. 3, 21. – / Vulg. Plusqu.-Perf. corrupuerat, Gran. Licin. p. 27, 9 Bonn. – Partiz. Perf.-Pass. corruptus vulgär = correptus, Paul. sent. 5, 4, 13.

    lateinisch-deutsches > corripio

  • 20 exonero

    ex-onero, āvī, ātum, āre, entlasten, entladen, entledigen, ausladen, I) eig.: 1) im allg.: navem, Plaut.: alvum, Plin.: ventrem, stomachum, Suet.: vesicam, Petron. u. (v. Stuten) Solin.: colos, leeren, abspinnen, Ov. – als t. t. der Hochkunst, entspeilen, Apic. 7, 319 u. 320. – 2) insbes.: a) sich einer Person entledigen, sie fortschaffen, alqm ex agro, Plaut.: multitudinem in proximas terras, Tac. – b) refl., ex. se, sich entladen, von Flüssen, die sich ins Meer usw. ergießen, Plin. 3, 318. – II) übtr.: 1) entlasten, entledigen = von einer drückenden Last befreien, erleichtern, regnum praegravante multitudine, Liv. (u. so plebem exoneratam praestare, von der Übervölkerung befreien, Liv.): civitatem metu, Liv.: animum sollicitudine, Curt.: se, sich seines Geheimnisses entledigen, Curt.: conscientiam suam (sein Gewissen), Curt.: so auch liberare atque ex. fidem suam, Liv. – 2) etw. entladen = sich einer Sache entledigen, alqd in quaslibet aures, vertrauen, Sen.: curas, Sen. poët.: dolorem convicio, Petron.: exonerari laborum meorum partem fateor, mir abgenommen werde, Tac. – aes alienum, abtragen, ICt.

    lateinisch-deutsches > exonero

См. также в других словарях:

  • convicio — (del lat. «convicĭum»; ant.) m. Insulto u ofensa. * * * convicio. (Del lat. convicĭum). m. desus. Injuria, afrenta, improperio …   Enciclopedia Universal

  • convício — s. m. Afronte; doesto; injúria …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • convicio — (Del lat. convicĭum). m. desus. Injuria, afrenta, improperio …   Diccionario de la lengua española

  • Baltasar Gracián — Baltasar Gracián. Baltasar Gracián y Morales (Belmonte de Gracián, Calatayud, 8 de enero de 1601 – Tarazona, Zaragoza, 6 de diciembre de 1658) fue un escritor esp …   Wikipedia Español

  • El Criticón — Saltar a navegación, búsqueda Portada de la primera edición de …   Wikipedia Español

  • insultar — (Del lat. insultare, saltar contra alguno.) ► verbo transitivo Dirigir insultos o expresiones ofensivas a una persona: ■ fue un momento muy violento cuando le insultó delante de todos. SINÓNIMO denostar sosañar * * * insultar (del lat.… …   Enciclopedia Universal

  • ARCAS — I. ARCAS Armeniae minoris urbs. Antonin. II. ARCAS Iovis et Callistûs fil. parum abfuit; quin matrem, a Iunone in ursam conversam, interimeret. Postea, cum illa inter sidera relatus. Ι῎ςτρος δέ φησιν, Θεμιςτοῦς καὶ Διὸς ὁ Λ᾿ρκὰς ἐγένετο. Ita… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CUMINUM — I. CUMINUM Insul. parva maris Siculi inter Melitam et Gaulum Insul. sub dominio Equitum Melitensium, ubi arx excitata a Vignacurtio Gallo, magno Magistro. II. CUMINUM in embammatis locum habebat olim, quae ad ἐυςτομίαν parabantur, et os suave… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • IMPIETAS — Iure Gentium punibilis. Ut enim utcumque excusabiles sunt, et ab hominibus certe puniri non poslunt, qui, ab infantia sic instituti, aut astrorum, aut aliarum rerum naturalium virtutes, aut spiritus, sive in imaginibus, sive in animantibus, sive… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • TUBA — Tyrrhenorum inventum, Plin. l. 7. c. 56. a tubo, seu canali, quem refert, dicta, priscis Graecis ignota fuit. Unde illos, Tubarum locô, conchis uti consuevisse, legimus, apud Hesychium, Κόχλοις τοῖς ςθαλαττίοις ἐχρῶντο, πρὸ τῆς τῶ σαλπίγγων… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VAGITUS — infantum melos, cui Vaticanum Deum praefecit Gentilitas. Augustin. de Civ. Dei, l. 4. c. 11. Ipse in vagitu os aperiat, et vocetur Deus Vaticanus. Et c. 8. eiusd. l. Aut Vaticano, qui infantum vagitibus praesidet. Qua de re apud Aul. Gellium, l.… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»