-
1 collectum
Collectum, collecti, n. g. vt Viuere collecto. Plin. Vivre de ce qu'on a amassé. -
2 collectum
1.col-lĭgo ( conl-), lēgi, lectum, 3, v.a. [2. lego, ĕre], to gather or collect together into a whole or to a point, to assemble, draw or bring together, collect (class. and very freq.),I.Prop.A.In gen.1.Of things:2.omnia praesegmina,
Plaut. Aul. 2, 4, 34:stipulam,
Ter. Ad. 5, 3, 62; cf.: omnia furtim, Lucil. ap. Non. p. 273, 28:radices palmarum,
Cic. Verr. 2, 5, 33, § 87:apes in vas,
Varr. R. R. 2, 16, 37:ossa,
Tib. 3, 2, 19; cf.reliquias,
Suet. Tib. 54 fin.; id. Calig. 3:materiem nostram Post obitum,
Lucr. 3, 847 (and Hom. Il. 24, 793):sparsos per colla capillos in nodum,
Ov. M. 3, 170; 8, 319; and poet. transf. to the person:immissos hederā collecta capillos Calliope, etc.,
id. ib. 5, 338; so,sinus fluentes,
Verg. A. 1, 320:flores,
Ov. M. 5, 399:riguo horto olus,
id. ib. 8, 646:de purpureis vitibus uvas,
id. ib. 8, 676:fructus,
Hor. Ep. 1, 12, 1: omnia venena, * Cat. 14, 19:sarmenta virgultaque,
Caes. B. G. 3, 18:serpentes,
Nep. Hann. 10, 4:naufragium,
Cic. Sest. 6, 15: mortualia, glossaria conlegitis et lexidia, res taetras et inanes, Domit. ap. Gell. 18, 7, 3:pecuniam,
Hor. Ep. 1, 10, 47:viatica,
id. ib. 2, 2, 26; cf.:stipem a tyrannis,
to obtain by begging, Liv. 38, 45, 9:aër umorem colligens,
Cic. N. D. 2, 39, 101:imbres,
Hor. Ep. 1, 15, 15; cf.:pluvias aquas,
Quint. 10, 1, 109; 5. 14, 31:ventus per loca subcava terrae Collectus,
Lucr. 6, 558:procellam,
id. 6, 124:spiritum,
Plin. 19, 6, 26, § 78; Quint. 11, 3, 53:flatus cornibus,
Sil. 14, 390:collectae ex alto nubes,
heaped together, Verg. G. 1, 324:pulvis collectus turbine,
Hor. S. 1, 4, 31; and poet.:pulverem Olympicum Collegisse juvat,
i. e. to have covered himself with it, id. C. 1, 1, 4:luna revertentes colligit ignes,
Verg. G. 1, 427:antiqua verba et figuras,
Suet. Gram. 10:equos,
to check, restrain, stop, Ov. M. 2, 398; so,gressum,
Sil. 6, 399:gradum,
id. 7, 695; so,fig. iram,
id. 9, 477;and of the operation of medicine: acria viscerum colligere,
Plin. 19, 6, 26, § 85: hastas, to draw back (opp. protendere), Tac. A. 2, 21:librum,
to catch a falling book, Plin. Ep. 2, 1, 5:apparatu nobis (sc. oratoribus) opus est et rebus exquisitis, undique collectis, arcessitis, comportatis,
Cic. de Or. 3, 24, 92; cf.:interea, dum haec, quae dispersa sunt, cogantur,
id. ib. 1, 42, 191: sarcinas; to pack one ' s luggage for a journey:annus octogesimus admonet me, ut sarcinas colligam ante quam proficiscar e vitā,
Varr. R. R. 1, 1, 1; also: sarcinas conligere = sarcinas conferre, to gather and put in order the baggage of an army before a battle, Sall. J. 97, 4: vasa, milit. t. t.., to pack together, pack up, to break up the camp for a march, Cic. Verr. 2, 4, 19, § 40; Liv. 21, 47, 2; 22, 30, 1:arma = remos,
i. e. to take in hand, take up, Verg. A. 5, 15 Forbig. ad loc.—Of persons, mostly milit., to collect, assemble, bring together:B.exercitus collectus ex senibus desperatis,
Cic. Cat. 2, 3, 5:ex urbe, ex agris, numerum hominum,
id. ib. 2, 4, 8:milites,
id. Verr. 2, 5, 51, § 133:reliquos ex fugā,
Nep. Hann. 6 fin.:manu collectā in Thraciam introiit,
id. Alcib. 7, 4; cf. Liv. 1, 5, 4, and Tac. Agr. 37:de pagis omnibus bonos viros,
Cic. Fin. 2, 4, 12: se colligere, to gather, collect:in moenia,
Sil. 10, 390:ex regno alicujus,
Cic. Imp. Pomp. 9, 24: ad. aciem, Auct. B. Afr. 70; so, collecti, those who have collected:in aestuaria ac paludes,
Caes. B. G. 2, 28; cf. Tac. A. 2, 11.—Esp., with the accessory idea of shortening, by bringing together, to contract, draw up, compress, collect, concentrate (mostly poet. for the more usual contraho, coërceo, etc.):b.in spiram tractu se colligit anguis,
Verg. G. 2, 154; cf.:cogebantur breviore spatio et ipsi orbem colligere,
Liv. 2, 50, 7:alitis in parvae subitam collecta figuram,
Verg. A. 12, 862 Wagn. N. cr.:apicem collectus in unum,
Ov. M. 13, 910:pedes,
to compress, Tib. 1, 8, 14:volumina collecta in artum,
Plin. 8, 16, 17, § 45: se collegit in arma, covered himself with or concealed himself behind his shield, Verg. A. 12, 491; cf. id. ib. 10, 412 (post scutum se clausit, Serv.; Gr. sustaleis en aspidi, ep aspidos); cf. Stat. Th. 11, 545; Sil. 10, 255; 10, 129:pallium,
to gather up, Plaut. Capt. 4, 2, 9:togam,
Mart. 7, 33, 4:12, 48, 5: per vulnera colligit hostes,
causes them to retreat, Sil. 10, 3.—Hence,Medic. t. t., to make thick, to thicken (cf. cogo), Scrib. Comp. 95; 129; 138; 169; cf. Plin. 34, 11, 27, § 114.—II.Trop.A.To bring together, collect, to get, gain, acquire, produce, etc. (very freq. and class.):b.sescentae ad eam rem causae possunt conligi,
Plaut. Trin. 3, 3, 62:conlectis omnibus bellis civilibus,
i. e. brought together in speaking, adduced, Cic. Fam. 4, 3, 1; cf. id. Sest. 6, 15:flammarum iras,
Lucr. 1, 723; cf. Hor. A. P. 160; Val. Fl. 7, 335:multaque facete dicta, ut ea, quae a sene Catone collecta sunt,
Cic. Off. 1, 29, 104; 1, 42, 191:res undique conlectae,
id. ib. 3, 24, 92:quaedam conlecta edere,
Quint. 5, 10, 120:sparsa argumenta,
id. 5, 7, 18: antiqua verba, Suet. [p. 367] Gram. 10:omnes rumorum et contionum ventos,
Cic. Clu. 28, 77:rumorem bonum,
id. Leg. 1, 19, 50:peccata consulum,
id. ib. 3, 10, 23:vestigia Pythagoreorum,
id. Tusc. 4, 2, 3:existimationem multo sudore,
id. Div. in Caecil. 22, 72:benevolentiam civium blanditiis,
id. Lael. 17, 61:magnam gratiam magnamque dignitatem ex hoc labore,
id. Q. Fr. 2, 15 (16), 1:auctoritatem,
Caes. B. G. 6, 12:famam clementiae,
Liv. 21, 48, 10:tantum amoris favorisque,
Suet. Claud. 12; Prop. 2 (3), 14, 9:invidiam crudelitatis ex eo,
Cic. Verr. 2, 5, 8, § 19:crimina majestatis,
Plin. Pan. 33 fin.:sitim,
Verg. G. 3, 327; Ov. M. 5, 446; 6, 341 (cf.:adducere sitim,
Hor. C. 4, 12, 13):frigus,
Hor. Ep. 1, 11, 13:rabiem,
Verg. A. 9, 63; Ov. M. 1, 234; 9, 212:odium,
id. ib. 3, 258:usum patiendi,
id. Am. 1, 8, 75:vires usu,
id. A. A. 2, 339; cf. Liv. 29, 30, 5; Sil. 4, 307.—Of number, distance, etc., to amount or come to, extend; pass., to be reckoned (rare, and only in post-Aug. prose):B.ut LX. passus plerique (rami) orbe colligant,
Plin. 12, 5, 11, § 23:ambitus per frontem centum duos pedes colligit,
id. 36, 12, 17, § 77:ad quos (consules) a regno Numae colliguntur anni DXXXV.,
id. 13, 13, 27, § 85; so Tac. G. 37; id. Or. 17.—Colligere se or animum, mentem, etc., to collect one ' s self, to compose one ' s self, to recover one ' s courage, resolution, etc. (very freq. and class.):C.quid est autem se ipsum colligere, nisi dissipatas animi partes rursum in suum locum cogere?
Cic. Tusc. 4, 36, 78: se, Afran. ap. Charis. p. 195 P.; Lucr. 3, 925; Cic. Quint. 16, 53; id. Div. 1, 27, 57; id. Div. in Caecil. 12, 37; id. Fam. 5, 18, 1; id. de Or. 1, 7, 24; id. Tusc. 1, 24, 58; Caes. B. C. 1, 14:se colligere,
to rally, id. B.G. 5, 17:se ex timore,
id. B.C. 3, 65; Suet. Calig. 50:animos,
Liv. 3, 60, 11; cf. in pass., id. 10, 41, 13:animum,
Tac. A. 1, 12; Suet. Ner. 48:animum cogitationemque,
Plin. Ep. 2, 11, 14:mentem,
Ov. M. 14, 352; cf.:mentem cum vultu,
id. Am. 1, 14, 55:paulatim mente collectā,
Curt. 8, 6, 22; cf.:colligere spiritum,
to take breath, Quint. 11, 3, 53.—To gather up in memory, put together in the mind, to think upon, weigh, consider:b.cum et nostrae rei publicae detrimenta considero, et maximarum civitatum veteres animo calamitates colligo,
Cic. Inv. 1, 1, 1:ut memineris, quae, etc.... quae, si colliges, et sperabis omnia optime, et, etc.,
id. Fam. 4, 13, 7; 6, 2, 4:levis haec insania quantas Virtutes habeat, sic collige,
Hor. Ep. 2, 1, 119; cf.:sic collige mecum,
id. S. 2, 1, 51. —Esp. freq.,To put together mentally, etc., i. e. to gather, conclude, deduce, infer from what precedes (most freq. in Quint.); constr.: aliquid, aliquid ex aliquā re, per aliquam rem, aliquā re.—With ex:1.ex eo colligere potes, quantā occupatione distinear,
Cic. Att. 2, 23, 1; so Quint. 5, 10, 80; 7, 2, 3; 7, 8, 6; 8, 4, 16; 4, 4, 5 al.; Suet. Tib. 67.—With per:aliquid per aliud,
Quint. 5, 10, 11; so id. 4, 2, 81.—With abl. without a prep.:quod multis et acutis conclusionibus colligunt,
Quint. 2, 20, 5; so id. 3, 6, 103; 5, 13, 14; 6, 3, 37; 7, 4, 1 al.; Col. 4, 3, 2 al.—With inde:paucitatem inde hostium colligentes,
Liv. 7, 37, 9:bene colligit, haec pueris et mulierculis esse grata,
Cic. Off. 2, 16, 57:neque hoc colligi desideramus, disertiores esse antiquos, etc.,
Tac. Or. 27; Quint. 5, 14, 22; 7, 3, 18; 1, 10, 42; Ov. M. 11, 380; Pers. 5, 85.—Hence,collectus, a, um, P. a., contracted, narrow (opp. effusus):2.tanto beatior, quanto collectior,
App. Mag. 21, p. 287:corpora collectiora (opp. effusiora),
Calp. Flacc. Decl. 2, p. 795:tempus collectius,
Tert. Monog. 14.— Adv.: collectē, summarily, briefly, strictly:ponere aliquod verbum,
Non. p. 164, 1.—collectum, i, n., that which is collected as food, Plin. 11, 37, 60, § 159.2.col-lĭgo ( conl-), āvi, ātum, 1, v. a., to bind, tie, or fasten together, to connect, bind, tie up (in good prose).I.Prop.:II.omne colligatum solvi potest,
Cic. Univ. 11, 35:corpora colligata vinculis naturalibus,
id. ib.; cf. id. ib. 5, 13: vasa (of warlike implements; cf. the preced. art., I. A. 1. fin.), Plaut. Ps. 4, 3, 16:manus,
id. Ep. 5, 2, 23; cf. id. ib. 5, 2, 25, and the common expression in the formula: i, lictor, colliga manus, tie the prisoner ' s hands, Cic. Rab. Perd. 4, 13; Liv. 1, 26, 8: conligavit eum miseris modis, Ter. Eun. 5, 4, 33:pluribus scutis uno ictu pilorum transfixis et colligatis,
fastened to one another, Caes. B. G. 1, 25:solum herbis colligatum,
thickly overgrown, Col. 2, 17, 5:bitumen vulnera colligat,
Plin. 35, 15, 51, § 181; cf.: colligatis vulneribus, * Suet. Tib. 61.—Trop.A.In gen., to unite, combine, connect (rare except in Cic.):B.homines inter se sermonis vinclo,
Cic. Rep. 3, 2, 3:officiorum genera inter se colligata atque implicata sunt,
id. Off. 1, 5, 15; cf.:(res) omnes inter se aptae colligataeque,
id. N. D. 1, 4, 9:sententias verbis,
to join together rhetorically, id. Or. 50, 168:annorum septingentorum memoriam uno libro,
to comprehend, comprise, id. ib. 34, 120.—With the access. idea of preventing free motion, to restrain, check, stop, hinder:impetum furentis (Antonii),
Cic. Phil. 11, 2, 4:Brutum in Graeciā,
i. e. to command that he remain there for protection, id. ib. 11, 11, 26:se cum multis,
id. Fam. 9, 17, 2.—Hence, collĭgātē, adv., connectedly, jointly:colligatius adhaerere alicui,
Aug. Doct. Christ. 1, 28. -
3 collectum
that which is collected; (food); collected sayings/writings (pl.) -
4 collectus [2]
2. collēctus, a, um, PAdi. m. Compar. (2. colligo), eingezogen, beschränkt, gedrängt, konzentriert, astrictum et collectum dicendi genus, kurzgefaßte u. gedrängte (bündige), Tac. dial. 31: collectus habitus est illi, Tert. de anim. 37. – corpora collectiora, Ggstz. effusiora, Calp. Flacc. decl. 2. p. 795 B.: tempus collectius, Tert. de monog. 14: et cupio ad pauciora me coërcere, tanto beatior futurus quanto collectior, Apul. apol. 21. – subst., tempus in collecto est, Itala 1. Cor. 7, 29.
-
5 colligo [2]
2. col-ligo, lēgī, lēctum, ere (con u. legere), zusammenlesen, auflesen, sammeln, aufsammeln, I) eig.: a) mit der Hand usw., sarmenta virgultaque, Caes.: radices palmarum agrestium, Cic.: fructus, Hor.: flores, Ov.: venenatas serpentes, Nep.: ossa (Gebeine), Tibull.: sarcinas, auf einen Haufen zusammenbringen, Sall.; dah. sein Bündel schnüren, sich zum Aufbruch rüsten, Varr.: ebenso sarcinulas, seine sieben Sachen zusammenpacken, Petr. u. Iuven.: vasa, das G. zusammenpacken, sich zum Aufbruch rüsten, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 47, 2): rei publicae naufragium (im Bilde), Cic.: omnes rumorum et contionum ventos (im Bilde = jedes G. u. Volksgeschwätz zur Anstiftung von Unruhen benutzen), Cic.: vasa ex tuguriis, Sall.: faces undique ex agris, Liv.: uvas de vitibus, Ov.: apes in vas, Varr.: neta in globum, auf ein Knäuel wickeln, Hieron.: mucrone frusta, einzeln anspießen, Petr.: stipem a tyrannis, Liv. – b) übh. auf einen Punkt zusammenbringen, α) sammeln, zusammenhäufen, pecuniam, Hor.: aquam uberiorem, Cic.: pluvias aquas, Quint.: curriculo pulverem Olympicum, Hor.: spiritum, Atem schöpfen, Quint. u. Petr.: diu vocem collegi, ich suchte lange meine Worte, Petr.: v. lebl. Subjj., aër umorem colligens, Cic.: pluviam (von der Nacht), Verg.: revertentes ignes (v. Monde), Verg.: rugas (v. Gesicht), Sen. – v. Lebl., einen gewissen Raum einnehmen, fassen, rami (ficus) in excelsum emicant..., ut LX passus plerique orbe colligant, im Umfang einnehmen, Plin.: capitis ambitus per frontem centum duos pedes colligit, Plin. – β) versammelnd sammeln, zusammenbringen, -ziehen, -raffen, konzentrieren, milites, Cic.: copias od. naves in unum, Liv.: omnes copias undique, Cic.: de pagis omnibus bonos viros, Cic.: ex agris ingentem numerum perditorum hominum, Cic.: reliquos ex fuga, Nep.: conquisitum et collectum vulgus, und zu einem Haufen vereinigte Menge, Tac.: dah. se coll., sich sammeln, sich zusammenscharen, absol., Caes.: se ex regno alcis, Cic.: se in unum od. in orbem, Liv.: se in moenia, Sil.: se ad aciem, Auct. b. Afr.: – c) in sich zusammennehmen, in die Höhe nehmen, aufnehmen, aufraffen, aufschürzen, α) übh.: corpus, Iustin.: librum elapsum, Plin. ep.: lapsum de pulvere follem. Mart.: pallium, Plaut.: togam, Mart.: tunicam altius, Petr.: cultum suum (seinen Roquelaure), Petr.: sinus fulvo in nodum auro, Verg. capillos sparsos per colla in nodum, aufnesteln, Ov.: arma od. pedes, die Segel einziehen, Verg.: u. Tibull. – β) enger zusammenziehen, zusammendrängen, vertex in unum apicem collectus, Ov.: bes. leb. Wesen, orbem breviore spatio, enger ziehen, Liv.: testudo, ubi conlecta in suum tegumen est, Liv.: se in spiram (v. einer Schlange), Verg.: se c. od. colligi in arma, sich hinter dem (vorgehaltenen) Speere zusammenducken, Verg. u. Sil.: u. so c. in clipeum artus, Stat. (vgl. Thiel Verg. Aen. 12, 191). – d) hemmend zurückziehen, hemmen, equos, Ov.: hastas (Ggstz. protendere), Tac.: gressum od. gradum, Sil.: acria viscerum, hemmen, Plin. – e) verdichtend zusammenziehen, verdichten, colligi in pilulas, Plin.: alqd pane, Plin.: melle colligitur medicamentum, Scrib.: collecta (n. pl.) cum melle, Cels. – II) übtr.: 1) zusammenlesen, -suchen, sammeln, facete dicta, Cic.: res undique, Cic.: multa in conventu vitia in alqm, viele Fehler zu jmds. Schaden entdecken, Cic.: quaedam collecta edere, Quint.: veteres ortus cometarum collectos habere, Sen. phil. – 2) ein Gut od. Übel jmdm. zuziehen, (bei jmd.) erregen, od. gew. sich zuziehen, sich erwerben, sammeln, erlangen, empfangen, gewinnen, ernten, sowohl ein physisches, robur, Verg.: frigus, Hor.: sitim, Verg. u. Ov.: sitim ab aestu, Ov.: vires, Liv.: agendo ac moliendo vires ad agendum aliquid, Liv.: als ein geistiges, alci benevolentiam od. odium exercitus (v. Glück od. Unglück), Caes.: benevolentiam, Cic.: odium, Ov.: iram (Ggstz. ponere), Hor.: benevolentiam ab auditorum persona, Cornif. rhet.: benevolentiam civium blanditiis et assentationibus, Cic.: ex hoc labore magnam gratiam magnamque dignitatem, Cic.: invidiam crudelitatis ex eo, Cic.: gratia non virtutis spe, sed aetatis flore collecta, Cic.: rabies libidine perditorum collecta, Petr. – 3) coll. se od. animum (animos) od. mentem, sich zusammennehmen, sich sammeln, wieder zur Besinnung kommen, sich fassen, Mut fassen (Ggstz. animum confundere od. bl. confundi; vgl. Mützell Curt. 8, 6 [23], 22. p. 761, a), coll. se, Cic. u.a.: se ex timore, Caes.: animum (animos), Liv.: collecto animo, gefaßt, Tac.: colligere mentem, Curt.: mentem ab aestu (amoris), Ov. – 4) in Rede u. Gedanken zusammenstellen, a) mündlich od. schriftlich aufstellen, aufzählen, beibringen, singula, Plin. pan.: peccata consulum, Cic.: omnes excusationis causas, Hirt. b. G.: multorum naufragia fortunae, Cic.: omnia bella civilia, Cic.: res Romanas per ordinem temporum strictim, Eutr.: quos tu paulo ante memoriter collegisti, Cic.: u. rekapitulierend zusammenfassen, rekapitulieren, sparsa argumenta, Quint.: colligit fortiter, Plin. ep. – b) denkend, α) übh. in Gedanken, in der Erinnerung zusammenfassen, überdenken, quae si colliges, Cic.: cum et nostrae rei publicae detrimenta considero et maximarum civitatum veteres animo calamitates colligo, Cic. – β) rechnend zusammenbringen, im Passiv = herauskommen, sich herausstellen od. ergeben, sowohl eine Summe, cum praesertim centum et viginti annos ab interitu Ciceronis in hunc diem effici ratio temporum collegerit, Tac.: ad quos (consules) a regno Numae colliguntur anni DXXXX V, man rechnet od. es kommen (durch Rechnung) zusammen 545 Jahre, Plin.: u. so centum et viginti anni ab interitu Ciceronis in hunc diem colliguntur, Tac.: als auch ein räuml. Maß ausrechnen, berechnen, mensuram orbis terrae, Vitr.: intervalla siderum et mensuras solis ac terrae, Quint. – γ) folgernd den Schluß ziehen, folgern, schließen, abnehmen, sich ein Urteil bilden, absol., c. mendose, Pers.: sic collige mecum, Hor.: ita cognitione et ratione, ut etc., Cic. – m. Acc., nonne ista colligunt, Cic.: inde paucitatem hostium, Liv.: ex alio aliud, Quint.: ex vultu mores hominum, Petr.: consilia ex alienis vocibus, Apul.: quod ex oratione eius colligi potest, Suet.: quā colligitur aliquid per aliud, Quint.: quod res omnis signis colligeretur, Quint. – m. folg. Acc. u. Infin., bene etiam colligit haec pueris et mulierculis esse grata, Cic.: os laesum esse ex dolore colligimus, Cels.: ex quo colligi potest et Corvinum ab illis audiri potuisse, Tac.: quod iam nullum esse spatio annorum colligi potest, Vell.: poet. m. Nom. u. Infin., colligor ex ipso dominae placuisse sepulchro, Ov. am. 2, 6, 61. – m. folg. indir. Fragesatz, ex co colligere poteris, quantā occupatione distinear, Cic.: quaedam notae sunt, ex quibus quid eventurum sit colligere possimus, Cels.: experimento facile colligitur, utrum... an non etc., Cels. – m. folg. quod (daß), quam sit assidua fortunae comes invidia, etiam hoc colligi potest, quod fuere, qui etc., Vell. 1, 9, 6. – / Im Vulgärlat. der Eccl. Perf. collexi, s. Rönsch Itala p. 286.
-
6 conveho
con-veho, vēxī, vectum, ere, zusammen- (od. ein- od. bei-) fahren, zusammen- (od. bei- od. ein-) tragen, -schaffen, -bringen, -schleppen, a) v. Menschen: c. frumentum, Caes.: frumentum copiasque alias ante, Liv.: messes vindemiasque, Plin.: materiem, ICt.: omnes arbores longe lateque in finibus Massiliensium excīdere et c., Caes.: Partiz. subst., ex ante convecto (zufolge der früheren Zufuhr) sufficere od. suppetere (v. Vorräten), Liv. 4, 22, 3 u. 5, 26, 9. – m. Angabe woher? frumentum undique ex populatis circa agris, Liv.: commeatum ex proximis et fertilibus Etruriae arvis, Liv. – m. Angabe wohin? quo fructus convehebantur, villae (dictae sunt), Varro LL.: quo frumentum commeatusque alios convexerat, Liv.: frumentum et commeatus alios in castra c., Liv.: commentarios in forum c., Suet.: gladiorum ingentem numerum ad eum, Liv.: frumentum Casilinum, Liv.: lintribus in eam insulam materiem, calcem, caementa, arma c., Cic.: aes grave plaustris ad aerarium, Liv.: tus collectum Sabotam camelis, Plin. – m. Ang. woher? u. wohin? undique frumentum in urbes munitas, Liv.: in ea duo maritima castella frumentum ab Ostia, Liv.: frumentum ex finitimis regionibus atque ex omnibus castellis in urbem, Caes.: praedam ex castris raptim Antium, Liv. – das Perf. des Passivs auch mit Ang. wo? ubi frumenti magna vis commeatusque omnis generis convecti erant Romanis, Liv. – m. Ang. wann? mel silvestre convehitur post primos autumni imbres, Plin. – b) v. Bienen, eintragen, flores, Plin. 11, 58: cibos, Plin. 11, 64: u. absol., undique c., Plin. 16, 35.
-
7 odium [1]
1. odium, iī, n. (v. odio, s. ōdī), I) subj. = der Haß, der Widerwille, die Abneigung, Feindschaft (Ggstz. amor, benevolentia, gratia, favor), Plur. odia, auch = Äußerungen-, Regungen des Hasses, m. Ang. gegen wen? durch in od. erga od. adversus m. Akk., odium in omnes, Cic.: in Romanos, Römerhaß Vell.: alcis odium in mulieres, Weiberhaß, Gell.: nota in eum Seiani odia, Tac.: odium erga Romanos, Römerhaß, Nep.: adversus Persea, Liv.: adversus hostes, Val. Max.: adversus iustos, Lact.: durch inter, zB. intestinum inter patres plebemque odium, Liv.: procerum odia inter se, Iustin.: durch obj. Genet., odium Autronii, gegen A., Cic.: vestri, gegen euch, Cic.: odium regis, gegen den König, Iustin.: odium mulierum, gegen die W., Cic.: defectionis, wegen des A., Caes. (vgl. Drak. Liv. 41, 23, II): durch Adi., odium decemvirale, gegen die Dezemvirn, Liv.: bes. durch das Pronom. poss., odium tuum, gegen dich, Ter.: odium nostrum, gegen uns, Ov.: vestrum, gegen euch, Liv. – odium acerbum, acerbissimum, Cic.; anceps, bei beiden Parteien, Liv.: capitale, Cic.: compressum (verhaltener) atque tacitum, Cic.: diuturnum, Cic.: hereditarium in alqm odium, Vell. (vgl. velut hereditate relictum paternum odium erga Romanos, Nep.): odium hostile, Iustin.: implacabile, Nep.: inexorabile, Ov.: inexpiabile, Liv.: iuiustum, Cic.: odium penitus insitum, Cic.: odium omnium iustum et iam diu tibi debitum, Cic.: odia iusta, Quint.: illius nefarium in omnes odium, Cic.: odium novercale, Aur. Vict.: odia novercalia, Tac. u. Iustin.: odium paternum, Iustin.; odium in Romanos perenne, Aur. Vict.: huius perpetuum odium erga Romanos, Nep.: odia pertinacia, Tac.: odium privatum, Vell.: odia privata, Cic.: odium recens, Liv. – accensus odio, Liv.: agitare odium adversus alqm, Tac.: ardere odio alcis, Cic.: tantum cepisse odium regni, ut etc., Cic.: audivi cepisse odium tui Philumenam, Ter.: colligere alci odium (vom Unglück), Caes.: conciliare alci odium, Quint.: concitare odium, Quint., magnum odium, Cic.: concoquere odia, Cic.: non consentire in odio Crassi (gegen Kr.), Auct. b. Alex.: odium in rem publicam et in omnes bonos conceptum iam diu continere (in sich tragen), Cic.: omnium in se gentium non solum odia, sed etiam arma convertere, Cic.: in odium se ira convertit, Petron.: creare odium, Cic.: demovere odium a nobis ac nostris (Ggstz. struere odium in alios), Cic.: deponere odium, Nep., omnia privata odia, Cic.: differre odium regis (gegen den K.) in vindictae occasionem, Iustin.: capitali odio ab alqo dissidere, Cic.: difficulter odia dissimulare, Auct. b. Alex. – odio esse alci, von jmd. gehaßt werden, jmdm. lästig, unausstehlich sein, viro odio esse, Plaut.: odio es mihi, ich kann dich nicht ausstehen, Plaut.: odi odioque sum Romanis, ich hasse die R. u. werde von ihnen gehaßt, Liv.: numquam tanto odio civitati Antonius fuit, quanto est Lepidus, Cic.: cui Tubuli nomen odio non est? Cic.: ei summo esse odio nomen populi Romani, Hirt. b. G. – in odio esse, gehaßt werden, Cic.: in odio esse alci od. in odio esse apud alqm, von jmd. gehaßt werden, Cic. – quod mihi cum P. Clodio odium fuit, nisi quod etc.? warum habe ich den P. Clodius gehaßt? Cic. – efferati odio irāque, Liv.: quod adversus Persea odium Romanorum ut maturius erumperet, Liv.: effundere omne odium, Cic.: exercere (auslassen) inexorabile odium, Ov.: exercere hereditarium in alqm odium, Vell.: exercere odium in prole paternum, den H. gegen den V. an dem Sohne auslassen, Ov.: explere odium factis simul dictisque, Liv.: explere odium sanguine inimici, Cic.: deinde suum, Memmii, Metelli odium exprompsit, ließ sich darüber aus, wie er, wie M. usw. (den Cäsar) haßte, Cic.: exstinguere odium (Ggstz. incendere odium, im Bilde), Cic.: magnum odium video cum crudelissimo excidio exstitisse, Cic.: odium turpitudo iudici facit, Quint.: tanto odio ferebatur in Caesarem, ut etc., Nep.: flagrare odio, von H. entbrannt sein, Cic.: flagrant odio tua pectora nostro (gegen mich), Ov.: civitas intestino inter patres plebemque odio flagrabat, Liv.: cameli odium gerunt adversus equos naturale, haben eine angeborene Abneigung gegen die Pf., Plin.: odium habere, gehaßt werden, Sen.: odii nihil habet, gehaßt wird er gar nicht, Cic.: propter morum differentiam odium habet, Petron.: aber gemitu et maestitia declaravit, quantum haberet odium servitutis, wie sehr er die Kn. haßte, Cic.: odium illud, quod habuit (hegte) in equestrem ordinem, Cic.: alqm sibi odio habere, jmd. hassen, Plaut.: inflammare odium suum (Ggstz. lenire), Cic.: odia improborum, quae iam exstincta erant, rursus in nos incendamus, Cic.: ex petitione pontificatus odio incensus, Sall.: incurrere in odia hominum, Cic.: inest hoc tempore haud obscurum odium atque id insitum penitus et inustum animis hominum amplissimorum, Cic.: insigne adversus Persea odium Romanomm fecit, er gab deutlich zu erkennen, Liv.: intendere odium, noch mehr hassen, Tac.: irritare iram et odium, Liv.: irruere in odium offensionemque rei publicae, Cic.: laborare odio apud hostes, Liv.: odium precibus mitigari potest, Cic.: mittere (fahren lassen) ac finire odium, Liv.: asperitas odium saevaque bella movet, Ov.: patefecit odium suum in me, Cic.: pervenire magnum od. maximum in odium alcis, Nep.: non ut odio permotus videar, Cic.: placavi odia improborum, Cic.: ponere decemvirale odium, Liv.: omne odium in me profudistis, habt an mir ausgelassen, Cic.: odium, quod in ipsum attulerunt, id in eius imaginem et simulacrum profuderunt, Cic.: quaerere causam odii, Liv.: remittere privata odia publicis utilitatibus, Tac.: restinguere odium alcis, Cic.: odium diuturnum saturare cupere, Cic.: Flacci sanguine illius nefarium in omnes odium saturare, Cic.: sedare odium, Cic.: eius ista odia non solum sorbere (verschlucken), sed etiam concoquere (verdauen), Cic.: struere in alios odium (Ggstz. a nobis ac nostris demovere), Cic.: subire odium alcis, Cic.: suscipere odium in alqm, Auct. b. Alex., implacabile odium in alqm, Nep.: aber in eo magnum odium Pompei suscepistis, damit habt ihr euch bei P. sehr verhaßt gemacht (sehr schlecht empfohlen), Cic.: a Tyria collectum paelice (den gegen das tyr. K. gefaßten) transfert in generis socios odium, Ov.: quid opus est armis, inter quos odia sublata sunt, Curt.: venire in odium, verhaßt werden, Cic.: venire alci in acerbissimum odium, sich bei jmd. aufs bitterste verhaßt machen, Cic.: si iudicium posterorum in odium vertit (umschlägt), Tac.: vincere odium, Cic.: vitare odium neminem lacessendo, Sen.: omnium odio vivere, allen verhaßt leben, Eutr.: nomen imperii in commune odium orbis terrae vocabatur, wurde dem gemeinsamen H. des E. bloßgestellt, Cic.: cum is non suo crimine, sed multorum vitio sit in quoddam odium iniustum vocatus, manches Gehässige ungerechterweise aufgebürdet worden ist, Cic. – dah. a) übtr., die Abneigung, der Widerwille eines lebl. Ggstds., odium raphanis cum vite, Plin.: quercus et olea pervicaci odio dissident, Plin. – b) meton., der Gegenstand des Hasses, der Haß, der Verdruß, der Abscheu, eine unausstehliche Person, ein hassenswerter Mensch (s. Brix Plaut. mil. 923), deorum odium atque hominum, Plaut. rud. 319: populi odium, Plaut. mil. 923: L. Antonius, insigne odium (ein besonderer Gegenstand des Hasses) omnium hominum vel, si etiam di oderunt quos oportet, deorum, Cic. Phil. 14, 8: quam ob rem odium eos omnium populorum esse, Iustin. 11, 3, 10: cum tua religione, odium, nodum in scirpo quaeris, Ter. Andr. 941. – II) objekt. = das Verdrießliche, Unangenehme bei einer Person od. Sache, die Unannehmlichkeit, der Ekel, a) übh.: neque agri neque urbis odium me percipit, ich werde überdrüssig, Ter.: ne novi verbi assiduitas odium pariat, Cornif. rhet. – b) insbes., v. Pers., gehässiges, lästiges, widerwärtiges (unausstehliches) Wesen, -Benehmen, Unwille, Grimm, actor mihi cor odio sauciat, Plaut.: cum tuo istoc odio, Ter.: odio et strepitu senatus coactus est perorare, Cic.: tundendo atque odio effecit, durch das verdrießliche, unaufhörliche Vorpredigen, Ter.: odio tuo me vinces, Ter.: odio qui posset vincere regem, Hor.: quod erat odium! quae superbia! Cic.
-
8 colligo
I.Colligo, colligas, penult. corr. colligare. Cic. Lier ensemble, Entrelier.\Colligare se cum aliis, per translationem. Cic. S'empestrer, S'entremesler.\Colligare vno libro omnia. Cic. Comprendre et mettre tout en un livre.\Colligare impetum furentis. Cic. Arrester, Reprimer.II.Colligo, colligis, pen. corr. collegi, pen. prod. collectum, colligere. Plin. Cueillir.\In vnum locum colligere. Cic. Amasser.\Colligere in vas. Varro. Recueillir en un vaisseau, Amasser.\Capillos colligere in nodum. Ouid. Trousser.\Equos colligere. Ouid. Rassembler.\Exercitum colligere ex senibus desperatis. Cic. Amasser.\Gradum colligere. Sil. S'arrester.\Hostem colligere. Sil. Enserrer.\Librum aut aliud aliquid colligere. Plin. iunior. Recueillir ou relever de terre.\Milites, vel exercitum colligere. Cic. Faire amas, ou Lever gensdarmes.\Miles in moenia colligit sese. Sil. Les gensdarmes se retirent dedens la ville.\Ingentem numerum perditorum hominum colligere. Cic. Faire amas, Amasser.\Stipen colligere a castellanis. Liu. Lever des deniers, ou amasser.\Vasa colligere. Cic. Amasser ou serrer le bagage, Trousser son bagage, ses hardes.\Vestem colligere, pallium, togam, etc. Cic. Mart. Trousser, Lever sa robbe.\Colligere annos, Compter. Plin. Ad quos a regno Numae colliguntur anni DXXXV. On y compte DXXXV ans.\Colligere, Enumerare. Cic. Nombrer.\Colligere peccata et vitia alterius. Cic. Raconter les faultes d'autruy.\Colligere naufragia fortunae. Cic. Reciter, Raconter.\Naufragium Reipublicae colligere, ac salutem communem reficere. Cic. Ramasser.\Nullam memoriam antiquitatis collegerat. Cic. Il n'avoit aucune cognoissance des histoires.\Colligere breuiter quae acta sunt. Cic. Dire en brief.\Aliquorum facete dicta colligere. Cic. Recueillir.\Colligere rationes. Cic. Amasser beaucoup de raisons et remonstrances.\Colligere rationes. Plaut. Faire compte.\Quid singula consector et colligo? Plin. iunior. Qu'ay je à faire de cercher et amasser toutes les choses par le menu?\Colligere causas. Plaut. Alleguer excuses, Cercher excuses.\Colligere testes. Cic. Amasser tesmoings.\Colligere LX pedes orbe. Plin. Avoir soixante pieds de tour.\Colligere. Plin. Par assemblement de plusieurs raisons venir à conclure de quelque chose.\Acute colligere. Cic. Conclure ou inferer subtilement et ingenieusement.\Mendose colligis. Pers. Tu conclus mal.\Colligere omnia. Cic. Assembler, Sommer tout ensemble.\Colligere animo. Cic. Prevoir en son esprit.\Colligere beneuolentiam alicuius. Cic. Gaigner, Attraire, Acquerir petit à petit la benevolence d'aucun.\Colligere existimationem et famam vigiliis et sudoribus. Cic. Acquerir et amasser plus de bruit.\Gaudia colligere. Propert. Recevoir joye, ou grand amas et foison de joye.\Colligere gratiam ex aliquo labore. Cic. Acquerir credit par quelque faict.\Ignes blandos colligere. Valer. Flac. Devenir amoureux.\Luna reuertentes ignes colligit. Virg. La lune se renouvelle.\Inimicos colligere. Cic. Acquerir inimitiez.\Colligere crudelitatis inuidiam. Cic. Acquerir le tiltre et le bruit d'estre cruel.\Iram colligere et ponere, contraria. Horat. Se courroucer.\Colligere vires ad aliquid agendum. Liu. Acquerir force, S'enforcir.\Vsum colligere patiendi. Ouid. S'accoustumer à souffrir et endurer.\Colligere animos. Liu. Reprendre courage.\Colligere animum et cogitationem. Plin. iunior. Se confermer et s'asseurer à faire quelque chose.\Colligere se. Cic. Prendre courage, Reprendre cueur, Se rasseurer.\Colligendi sui causa se in locum aliquem conferre. Cic. Pour se recreer.\Colligere se ad aciem. Hirtius. Se rassembler et rallier.\Colligere se ex timore. Caesar. Revenir à soy apres avoir esté esperdu et estonné par une grande crainte.\Colligere se. Virg. Se reserrer, S'accourcir, et faire plus petit.\Me collegi, verens nequid mihi ille iratus, tibi noceret. Cic. Je me suis reserré, retiré, abstenu.\Ex alicuius regno se colligere. Cic. Se ramasser et rallier parmi le royaulme d'aucun, et se bander.\Colligor, pro Iudicor et habeor: vt colligor huic placere dominae. Ouid. On juge que je suis aggreable à, etc. -
9 vinum
cătorchītes (vīnum), n. vin de figues. - [gr]gr. κατορχίτης οἶνος.* * *cătorchītes (vīnum), n. vin de figues. - [gr]gr. κατορχίτης οἶνος.* * *Vinum, vini. Martial. Vin.\Vinum cui nihil aetatis accessit. Cels. Vin nouveau.\Vina, Pluraliter. Cic. Vins.\Media aetas vini. Plin. Quand le vin est en sa boisson.\Certamen mite vini. Tibul. Le doulx et gratieux combat de boire d'autant, et qui buvera le plus.\Pernicies vini, lymphae. Catul. La mort au vin est l'eaue.\Plenus vini. Cic. Yvre.\Doliare vinum. Vlpian. Qui est dedens le tonneau, Vin entonné, Vin qui est és muis.\Vinum vetustate edentulum. Plaut. Qui ne mord ne rue, Qui a perdu son aspreté par estre gardé, Vin vieil.\Molle. Virgil. Qui n'est point rude ne aspre.\Castrare vina saccis. Plin. Couler ou passer du vin par un sac ou par une chausse, pour rompre une partie de sa force.\Coacescit vetustate vinum. Cic. Devenir aigre.\Collectum vinum. Plin. Cueilli, Vendengé.\Diffusum vinum ex oenophoro. Cic. Versé.\Euanescunt vetustate vina. Cic. Se passent, Perdent leur force et vertu.\Ferre vetustatem dicuntur vina, Vide FERO. Cic. Estre de garde.\Fugiens vinum. Cic. Qui se passe.\Fundere vina pateris. Virgil. Verser dedens les tasses.\Dulci mala vino lauere. Horat. Laver et effacer tout chagrin et soulci par boire bon vin, Se desfascher et desennuyer.\Leuare vino curasque sitimque. Ouid. Alleger ses soulciz et sa soif par vin.\Mersus vino et madens. Seneca. Yvre.\Pressa vina. Horat. Pressoirez.\Sepulti vino conticuere. Virgil. Yvres.\Quies sequitur vina. Ouid. Apres bu dodo.\Sumere vinum meracius. Cic. Boire vin sans eaue. -
10 collectus
1. collēctus, ūs, m. (2. colligo), die Ansammlung, aquae, Auct. Aetnae u. Frontin.: lapidum, Lucr.————————2. collēctus, a, um, PAdi. m. Compar. (2. colligo), eingezogen, beschränkt, gedrängt, konzentriert, astrictum et collectum dicendi genus, kurzgefaßte u. gedrängte (bündige), Tac. dial. 31: collectus habitus est illi, Tert. de anim. 37. – corpora collectiora, Ggstz. effusiora, Calp. Flacc. decl. 2. p. 795 B.: tempus collectius, Tert. de monog. 14: et cupio ad pauciora me coërcere, tanto beatior futurus quanto collectior, Apul. apol. 21. – subst., tempus in collecto est, Itala 1. Cor. 7, 29.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > collectus
-
11 colligo
1. col-ligo, āvī, ātum, āre (con u. ligo, āre), zusammenbinden, durch ein Band zusammenknüpfen (Ggstz. solvere), I) das eine mit dem andern: 1) eig.: manus, Cic.: arte manus, Plaut.: pluribus eorum scutis uno ictu pilorum transfixis et colligatis, aneinander geheftet, Caes.: linum in fasciculos manuales colligatum, Plin.: taurus et ursus inter se colligati, Sen. – 2) übtr.: a) übh. durch irgend ein Band verknüpfen, verketten (gew. mit inter se), (mens) homines antea dissociatos iucundissimo inter se sermonis vinculo colligavit, Cic. de rep. 3, 2, 3. – gew. im Passiv, res omnes inter se aptae colligataeque, Cic.: quae quattuor (officiorum genera) quamquam inter se colligata atque implicita sunt, tamen etc., Cic.: tenaciter colligari (gefesselt werden) a femina, Augustin. conf. 8, 1. – b) periodisch verknüpfen, id enim aures exspectant, ut verbis colligentur sententiae, Cic. or. 168. – c) jmd. politisch verstricken, se cum multis, Cic. ep. 9, 17, 2. – d) jmd. wo binden, d.i. zu bleiben verpflichten, alqm in Graecia, Cic. Phil. 11, 26. – II) in seinen Teilen, organisch, in sich verbinden, 1) eig.: a) übh. (Ggstz. solvere, dissolvere), omne colligatum solvi potest, Cic.: colligata corpora vinculis animalibus, die mit beseelten Bändern zusammengehaltenen, Cic.: bitumen vulnera colligat (bindet), Plin.: solum conspissatum et herbis colligatum, Col. – b) mit einer————Binde usw. zusammenbinden, zubinden, verbinden, crura fracta mox circumdatis ferulis colligata, Col.: colligatis vulneribus, Suet. – c) ein leb. Wesen mit Banden binden, fesseln, colligavit eum miseris modis, Ter.: nimis arte colligor, Plaut.: cur re inquisitā colligor? Plaut. – 2) übtr.: a) etw. in der Darstellung zu einem Ganzen zusammenfassen, septingentorum annorum memoriam uno libro, Cic. or. 120. – b) etwas in seiner Bewegung binden, hemmen, impetum furentis (Antonii) vitae suae periculo, Cic. Phil. 11, 4.————————2. col-ligo, lēgī, lēctum, ere (con u. legere), zusammenlesen, auflesen, sammeln, aufsammeln, I) eig.: a) mit der Hand usw., sarmenta virgultaque, Caes.: radices palmarum agrestium, Cic.: fructus, Hor.: flores, Ov.: venenatas serpentes, Nep.: ossa (Gebeine), Tibull.: sarcinas, auf einen Haufen zusammenbringen, Sall.; dah. sein Bündel schnüren, sich zum Aufbruch rüsten, Varr.: ebenso sarcinulas, seine sieben Sachen zusammenpacken, Petr. u. Iuven.: vasa, das G. zusammenpacken, sich zum Aufbruch rüsten, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 47, 2): rei publicae naufragium (im Bilde), Cic.: omnes rumorum et contionum ventos (im Bilde = jedes G. u. Volksgeschwätz zur Anstiftung von Unruhen benutzen), Cic.: vasa ex tuguriis, Sall.: faces undique ex agris, Liv.: uvas de vitibus, Ov.: apes in vas, Varr.: neta in globum, auf ein Knäuel wickeln, Hieron.: mucrone frusta, einzeln anspießen, Petr.: stipem a tyrannis, Liv. – b) übh. auf einen Punkt zusammenbringen, α) sammeln, zusammenhäufen, pecuniam, Hor.: aquam uberiorem, Cic.: pluvias aquas, Quint.: curriculo pulverem Olympicum, Hor.: spiritum, Atem schöpfen, Quint. u. Petr.: diu vocem collegi, ich suchte lange meine Worte, Petr.: v. lebl. Subjj., aër umorem colligens, Cic.: pluviam (von der Nacht), Verg.: revertentes ignes (v. Monde), Verg.: rugas (v. Gesicht), Sen. – v. Lebl.,————einen gewissen Raum einnehmen, fassen, rami (ficus) in excelsum emicant..., ut LX passus plerique orbe colligant, im Umfang einnehmen, Plin.: capitis ambitus per frontem centum duos pedes colligit, Plin. – β) versammelnd sammeln, zusammenbringen, -ziehen, -raffen, konzentrieren, milites, Cic.: copias od. naves in unum, Liv.: omnes copias undique, Cic.: de pagis omnibus bonos viros, Cic.: ex agris ingentem numerum perditorum hominum, Cic.: reliquos ex fuga, Nep.: conquisitum et collectum vulgus, und zu einem Haufen vereinigte Menge, Tac.: dah. se coll., sich sammeln, sich zusammenscharen, absol., Caes.: se ex regno alcis, Cic.: se in unum od. in orbem, Liv.: se in moenia, Sil.: se ad aciem, Auct. b. Afr.: – c) in sich zusammennehmen, in die Höhe nehmen, aufnehmen, aufraffen, aufschürzen, α) übh.: corpus, Iustin.: librum elapsum, Plin. ep.: lapsum de pulvere follem. Mart.: pallium, Plaut.: togam, Mart.: tunicam altius, Petr.: cultum suum (seinen Roquelaure), Petr.: sinus fulvo in nodum auro, Verg. capillos sparsos per colla in nodum, aufnesteln, Ov.: arma od. pedes, die Segel einziehen, Verg.: u. Tibull. – β) enger zusammenziehen, zusammendrängen, vertex in unum apicem collectus, Ov.: bes. leb. Wesen, orbem breviore spatio, enger ziehen, Liv.: testudo, ubi conlecta in suum tegumen est, Liv.: se in spiram (v. einer Schlange), Verg.: se c. od. colligi in————arma, sich hinter dem (vorgehaltenen) Speere zusammenducken, Verg. u. Sil.: u. so c. in clipeum artus, Stat. (vgl. Thiel Verg. Aen. 12, 191). – d) hemmend zurückziehen, hemmen, equos, Ov.: hastas (Ggstz. protendere), Tac.: gressum od. gradum, Sil.: acria viscerum, hemmen, Plin. – e) verdichtend zusammenziehen, verdichten, colligi in pilulas, Plin.: alqd pane, Plin.: melle colligitur medicamentum, Scrib.: collecta (n. pl.) cum melle, Cels. – II) übtr.: 1) zusammenlesen, -suchen, sammeln, facete dicta, Cic.: res undique, Cic.: multa in conventu vitia in alqm, viele Fehler zu jmds. Schaden entdecken, Cic.: quaedam collecta edere, Quint.: veteres ortus cometarum collectos habere, Sen. phil. – 2) ein Gut od. Übel jmdm. zuziehen, (bei jmd.) erregen, od. gew. sich zuziehen, sich erwerben, sammeln, erlangen, empfangen, gewinnen, ernten, sowohl ein physisches, robur, Verg.: frigus, Hor.: sitim, Verg. u. Ov.: sitim ab aestu, Ov.: vires, Liv.: agendo ac moliendo vires ad agendum aliquid, Liv.: als ein geistiges, alci benevolentiam od. odium exercitus (v. Glück od. Unglück), Caes.: benevolentiam, Cic.: odium, Ov.: iram (Ggstz. ponere), Hor.: benevolentiam ab auditorum persona, Cornif. rhet.: benevolentiam civium blanditiis et assentationibus, Cic.: ex hoc labore magnam gratiam magnamque dignitatem, Cic.: invidiam crudelitatis ex eo, Cic.: gratia non virtutis spe, sed aetatis————flore collecta, Cic.: rabies libidine perditorum collecta, Petr. – 3) coll. se od. animum (animos) od. mentem, sich zusammennehmen, sich sammeln, wieder zur Besinnung kommen, sich fassen, Mut fassen (Ggstz. animum confundere od. bl. confundi; vgl. Mützell Curt. 8, 6 [23], 22. p. 761, a), coll. se, Cic. u.a.: se ex timore, Caes.: animum (animos), Liv.: collecto animo, gefaßt, Tac.: colligere mentem, Curt.: mentem ab aestu (amoris), Ov. – 4) in Rede u. Gedanken zusammenstellen, a) mündlich od. schriftlich aufstellen, aufzählen, beibringen, singula, Plin. pan.: peccata consulum, Cic.: omnes excusationis causas, Hirt. b. G.: multorum naufragia fortunae, Cic.: omnia bella civilia, Cic.: res Romanas per ordinem temporum strictim, Eutr.: quos tu paulo ante memoriter collegisti, Cic.: u. rekapitulierend zusammenfassen, rekapitulieren, sparsa argumenta, Quint.: colligit fortiter, Plin. ep. – b) denkend, α) übh. in Gedanken, in der Erinnerung zusammenfassen, überdenken, quae si colliges, Cic.: cum et nostrae rei publicae detrimenta considero et maximarum civitatum veteres animo calamitates colligo, Cic. – β) rechnend zusammenbringen, im Passiv = herauskommen, sich herausstellen od. ergeben, sowohl eine Summe, cum praesertim centum et viginti annos ab interitu Ciceronis in hunc diem effici ratio temporum collegerit, Tac.: ad quos (consules) a regno————Numae colliguntur anni DXXXX V, man rechnet od. es kommen (durch Rechnung) zusammen 545 Jahre, Plin.: u. so centum et viginti anni ab interitu Ciceronis in hunc diem colliguntur, Tac.: als auch ein räuml. Maß ausrechnen, berechnen, mensuram orbis terrae, Vitr.: intervalla siderum et mensuras solis ac terrae, Quint. – γ) folgernd den Schluß ziehen, folgern, schließen, abnehmen, sich ein Urteil bilden, absol., c. mendose, Pers.: sic collige mecum, Hor.: ita cognitione et ratione, ut etc., Cic. – m. Acc., nonne ista colligunt, Cic.: inde paucitatem hostium, Liv.: ex alio aliud, Quint.: ex vultu mores hominum, Petr.: consilia ex alienis vocibus, Apul.: quod ex oratione eius colligi potest, Suet.: quā colligitur aliquid per aliud, Quint.: quod res omnis signis colligeretur, Quint. – m. folg. Acc. u. Infin., bene etiam colligit haec pueris et mulierculis esse grata, Cic.: os laesum esse ex dolore colligimus, Cels.: ex quo colligi potest et Corvinum ab illis audiri potuisse, Tac.: quod iam nullum esse spatio annorum colligi potest, Vell.: poet. m. Nom. u. Infin., colligor ex ipso dominae placuisse sepulchro, Ov. am. 2, 6, 61. – m. folg. indir. Fragesatz, ex co colligere poteris, quantā occupatione distinear, Cic.: quaedam notae sunt, ex quibus quid eventurum sit colligere possimus, Cels.: experimento facile colligitur, utrum... an non etc., Cels. – m. folg. quod (daß), quam sit assidua fortunae comes invidia,————etiam hoc colligi potest, quod fuere, qui etc., Vell. 1, 9, 6. – ⇒ Im Vulgärlat. der Eccl. Perf. collexi, s. Rönsch Itala p. 286. -
12 conveho
con-veho, vēxī, vectum, ere, zusammen- (od. ein- od. bei-) fahren, zusammen- (od. bei- od. ein-) tragen, -schaffen, -bringen, -schleppen, a) v. Menschen: c. frumentum, Caes.: frumentum copiasque alias ante, Liv.: messes vindemiasque, Plin.: materiem, ICt.: omnes arbores longe lateque in finibus Massiliensium excīdere et c., Caes.: Partiz. subst., ex ante convecto (zufolge der früheren Zufuhr) sufficere od. suppetere (v. Vorräten), Liv. 4, 22, 3 u. 5, 26, 9. – m. Angabe woher? frumentum undique ex populatis circa agris, Liv.: commeatum ex proximis et fertilibus Etruriae arvis, Liv. – m. Angabe wohin? quo fructus convehebantur, villae (dictae sunt), Varro LL.: quo frumentum commeatusque alios convexerat, Liv.: frumentum et commeatus alios in castra c., Liv.: commentarios in forum c., Suet.: gladiorum ingentem numerum ad eum, Liv.: frumentum Casilinum, Liv.: lintribus in eam insulam materiem, calcem, caementa, arma c., Cic.: aes grave plaustris ad aerarium, Liv.: tus collectum Sabotam camelis, Plin. – m. Ang. woher? u. wohin? undique frumentum in urbes munitas, Liv.: in ea duo maritima castella frumentum ab Ostia, Liv.: frumentum ex finitimis regionibus atque ex omnibus castellis in urbem, Caes.: praedam ex castris raptim Antium, Liv. – das Perf. des Passivs auch mit Ang. wo? ubi frumenti magna vis commea-————tusque omnis generis convecti erant Romanis, Liv. – m. Ang. wann? mel silvestre convehitur post primos autumni imbres, Plin. – b) v. Bienen, eintragen, flores, Plin. 11, 58: cibos, Plin. 11, 64: u. absol., undique c., Plin. 16, 35. -
13 odium
1. odium, iī, n. (v. odio, s. odi), I) subj. = der Haß, der Widerwille, die Abneigung, Feindschaft (Ggstz. amor, benevolentia, gratia, favor), Plur. odia, auch = Äußerungen-, Regungen des Hasses, m. Ang. gegen wen? durch in od. erga od. adversus m. Akk., odium in omnes, Cic.: in Romanos, Römerhaß Vell.: alcis odium in mulieres, Weiberhaß, Gell.: nota in eum Seiani odia, Tac.: odium erga Romanos, Römerhaß, Nep.: adversus Persea, Liv.: adversus hostes, Val. Max.: adversus iustos, Lact.: durch inter, zB. intestinum inter patres plebemque odium, Liv.: procerum odia inter se, Iustin.: durch obj. Genet., odium Autronii, gegen A., Cic.: vestri, gegen euch, Cic.: odium regis, gegen den König, Iustin.: odium mulierum, gegen die W., Cic.: defectionis, wegen des A., Caes. (vgl. Drak. Liv. 41, 23, II): durch Adi., odium decemvirale, gegen die Dezemvirn, Liv.: bes. durch das Pronom. poss., odium tuum, gegen dich, Ter.: odium nostrum, gegen uns, Ov.: vestrum, gegen euch, Liv. – odium acerbum, acerbissimum, Cic.; anceps, bei beiden Parteien, Liv.: capitale, Cic.: compressum (verhaltener) atque tacitum, Cic.: diuturnum, Cic.: hereditarium in alqm odium, Vell. (vgl. velut hereditate relictum paternum odium erga Romanos, Nep.): odium hostile, Iustin.: implacabile, Nep.: inexorabile, Ov.: inexpiabile, Liv.: iuiustum, Cic.:————odium penitus insitum, Cic.: odium omnium iustum et iam diu tibi debitum, Cic.: odia iusta, Quint.: illius nefarium in omnes odium, Cic.: odium novercale, Aur. Vict.: odia novercalia, Tac. u. Iustin.: odium paternum, Iustin.; odium in Romanos perenne, Aur. Vict.: huius perpetuum odium erga Romanos, Nep.: odia pertinacia, Tac.: odium privatum, Vell.: odia privata, Cic.: odium recens, Liv. – accensus odio, Liv.: agitare odium adversus alqm, Tac.: ardere odio alcis, Cic.: tantum cepisse odium regni, ut etc., Cic.: audivi cepisse odium tui Philumenam, Ter.: colligere alci odium (vom Unglück), Caes.: conciliare alci odium, Quint.: concitare odium, Quint., magnum odium, Cic.: concoquere odia, Cic.: non consentire in odio Crassi (gegen Kr.), Auct. b. Alex.: odium in rem publicam et in omnes bonos conceptum iam diu continere (in sich tragen), Cic.: omnium in se gentium non solum odia, sed etiam arma convertere, Cic.: in odium se ira convertit, Petron.: creare odium, Cic.: demovere odium a nobis ac nostris (Ggstz. struere odium in alios), Cic.: deponere odium, Nep., omnia privata odia, Cic.: differre odium regis (gegen den K.) in vindictae occasionem, Iustin.: capitali odio ab alqo dissidere, Cic.: difficulter odia dissimulare, Auct. b. Alex. – odio esse alci, von jmd. gehaßt werden, jmdm. lästig, unausstehlich sein, viro odio esse, Plaut.: odio es mihi, ich kann dich nicht ausstehen,————Plaut.: odi odioque sum Romanis, ich hasse die R. u. werde von ihnen gehaßt, Liv.: numquam tanto odio civitati Antonius fuit, quanto est Lepidus, Cic.: cui Tubuli nomen odio non est? Cic.: ei summo esse odio nomen populi Romani, Hirt. b. G. – in odio esse, gehaßt werden, Cic.: in odio esse alci od. in odio esse apud alqm, von jmd. gehaßt werden, Cic. – quod mihi cum P. Clodio odium fuit, nisi quod etc.? warum habe ich den P. Clodius gehaßt? Cic. – efferati odio irāque, Liv.: quod adversus Persea odium Romanorum ut maturius erumperet, Liv.: effundere omne odium, Cic.: exercere (auslassen) inexorabile odium, Ov.: exercere hereditarium in alqm odium, Vell.: exercere odium in prole paternum, den H. gegen den V. an dem Sohne auslassen, Ov.: explere odium factis simul dictisque, Liv.: explere odium sanguine inimici, Cic.: deinde suum, Memmii, Metelli odium exprompsit, ließ sich darüber aus, wie er, wie M. usw. (den Cäsar) haßte, Cic.: exstinguere odium (Ggstz. incendere odium, im Bilde), Cic.: magnum odium video cum crudelissimo excidio exstitisse, Cic.: odium turpitudo iudici facit, Quint.: tanto odio ferebatur in Caesarem, ut etc., Nep.: flagrare odio, von H. entbrannt sein, Cic.: flagrant odio tua pectora nostro (gegen mich), Ov.: civitas intestino inter patres plebemque odio flagrabat, Liv.: cameli odium gerunt adversus equos naturale, haben eine angeborene Abnei-————gung gegen die Pf., Plin.: odium habere, gehaßt werden, Sen.: odii nihil habet, gehaßt wird er gar nicht, Cic.: propter morum differentiam odium habet, Petron.: aber gemitu et maestitia declaravit, quantum haberet odium servitutis, wie sehr er die Kn. haßte, Cic.: odium illud, quod habuit (hegte) in equestrem ordinem, Cic.: alqm sibi odio habere, jmd. hassen, Plaut.: inflammare odium suum (Ggstz. lenire), Cic.: odia improborum, quae iam exstincta erant, rursus in nos incendamus, Cic.: ex petitione pontificatus odio incensus, Sall.: incurrere in odia hominum, Cic.: inest hoc tempore haud obscurum odium atque id insitum penitus et inustum animis hominum amplissimorum, Cic.: insigne adversus Persea odium Romanomm fecit, er gab deutlich zu erkennen, Liv.: intendere odium, noch mehr hassen, Tac.: irritare iram et odium, Liv.: irruere in odium offensionemque rei publicae, Cic.: laborare odio apud hostes, Liv.: odium precibus mitigari potest, Cic.: mittere (fahren lassen) ac finire odium, Liv.: asperitas odium saevaque bella movet, Ov.: patefecit odium suum in me, Cic.: pervenire magnum od. maximum in odium alcis, Nep.: non ut odio permotus videar, Cic.: placavi odia improborum, Cic.: ponere decemvirale odium, Liv.: omne odium in me profudistis, habt an mir ausgelassen, Cic.: odium, quod in ipsum attulerunt, id in eius imaginem et simulacrum profuderunt, Cic.: quaerere cau-————sam odii, Liv.: remittere privata odia publicis utilitatibus, Tac.: restinguere odium alcis, Cic.: odium diuturnum saturare cupere, Cic.: Flacci sanguine illius nefarium in omnes odium saturare, Cic.: sedare odium, Cic.: eius ista odia non solum sorbere (verschlucken), sed etiam concoquere (verdauen), Cic.: struere in alios odium (Ggstz. a nobis ac nostris demovere), Cic.: subire odium alcis, Cic.: suscipere odium in alqm, Auct. b. Alex., implacabile odium in alqm, Nep.: aber in eo magnum odium Pompei suscepistis, damit habt ihr euch bei P. sehr verhaßt gemacht (sehr schlecht empfohlen), Cic.: a Tyria collectum paelice (den gegen das tyr. K. gefaßten) transfert in generis socios odium, Ov.: quid opus est armis, inter quos odia sublata sunt, Curt.: venire in odium, verhaßt werden, Cic.: venire alci in acerbissimum odium, sich bei jmd. aufs bitterste verhaßt machen, Cic.: si iudicium posterorum in odium vertit (umschlägt), Tac.: vincere odium, Cic.: vitare odium neminem lacessendo, Sen.: omnium odio vivere, allen verhaßt leben, Eutr.: nomen imperii in commune odium orbis terrae vocabatur, wurde dem gemeinsamen H. des E. bloßgestellt, Cic.: cum is non suo crimine, sed multorum vitio sit in quoddam odium iniustum vocatus, manches Gehässige ungerechterweise aufgebürdet worden ist, Cic. – dah. a) übtr., die Abneigung, der Widerwille eines lebl. Ggstds., odium————raphanis cum vite, Plin.: quercus et olea pervicaci odio dissident, Plin. – b) meton., der Gegenstand des Hasses, der Haß, der Verdruß, der Abscheu, eine unausstehliche Person, ein hassenswerter Mensch (s. Brix Plaut. mil. 923), deorum odium atque hominum, Plaut. rud. 319: populi odium, Plaut. mil. 923: L. Antonius, insigne odium (ein besonderer Gegenstand des Hasses) omnium hominum vel, si etiam di oderunt quos oportet, deorum, Cic. Phil. 14, 8: quam ob rem odium eos omnium populorum esse, Iustin. 11, 3, 10: cum tua religione, odium, nodum in scirpo quaeris, Ter. Andr. 941. – II) objekt. = das Verdrießliche, Unangenehme bei einer Person od. Sache, die Unannehmlichkeit, der Ekel, a) übh.: neque agri neque urbis odium me percipit, ich werde überdrüssig, Ter.: ne novi verbi assiduitas odium pariat, Cornif. rhet. – b) insbes., v. Pers., gehässiges, lästiges, widerwärtiges (unausstehliches) Wesen, -Benehmen, Unwille, Grimm, actor mihi cor odio sauciat, Plaut.: cum tuo istoc odio, Ter.: odio et strepitu senatus coactus est perorare, Cic.: tundendo atque odio effecit, durch das verdrießliche, unaufhörliche Vorpredigen, Ter.: odio tuo me vinces, Ter.: odio qui posset vincere regem, Hor.: quod erat odium! quae superbia! Cic.————————2. ōdīum, īī, n., s. odeum. -
14 civilis
1,) касающийся государства или города: гражданский, городской, цубличный, напр. munus civ. (1. 2 § 1 D. 50, 5. 1. 18 D. 50, 16. 1. 8. 13 C. 5, 62. 1. 1. 3 C. 10, 41);civ. officia (1 13 pr. D. 50, 6. 1. 2 D. 50, 17), onera (1. 6 D. 27. 10);
annonae civ. = publicae (tit. C. 11, 24); сапоп civ. (canon. s. 2);
bellum civ. (1. 1 § 2. 3 D. 50. 15. 1. 1 pr. C. 6, 51);
2) свойственный народу, государству: jus civile, национальное право известного народа, государства, прот. jus gentium (§ 1. 2 J. 1, 2. 1. 6 pr. 1. 9 D. 1, 1); по отнош. к римскому народу обозначает римское национальное право а) против. jus gentium или jus naturale (1. 1 pr D. 41, 1);dissensiones civ. (1. 21 § 1 D. 49, 15).
collectum est (privatum jus) ex naturalibus praeceptis, aut civilibus (1. 1 § 2 D. 1, 1);
proprietas (aedium superfic.) et civili, et naturali jure ejus est, cujus est solum (1. 2 D. 43, 18);
b) против. преторскому праву (1. 7 D. 1, 1. 1. 1 § 8. 1. 3 § 1. 2 D. 13, 5. 1. 14 D. 22, 5. 1. 23 D. 28, 1. 1. 8 pr. D. 37, 4. 1. 1 pr. 1. 2 D. 38, 8);
juris civ. actio прот. interdictum (1. 14 D. 43, 26);
jure civ. destitutum testamentum (1. 38 § 3 D. 28, 6);
jure civ. constitutum, receptum etc. (pr. J. 2, 6. 1. 24 D. 35, 1);
jure civ. data potestas (1. 2 pr. D. 26, 2. 1. 57 pr. D. 29, 2);
3) касающийся jus civile, основывающийся на jus civ. (в смысле s. 2. a - c.), a) прот. naturalis; напр. et civ. et natur. ratio suadet etc. (pr. J. 1, 10): civ. ratio naturalia jura corrumpere non potest (1. 8 D. 4, 5);c) в тесн. см. относится к праву, выработанному римскими юристами = quod sine scripto in sola prudentium interpretatione consistit (1. 2 § 5. 12 D. l, 2).
neque civile, neque naturale est (1. 83 § 5 D. 45, 1); (1. 49 D. 50, 16);
civ. possessio (1. 2 § 1 D. 41, 5);
civ. cognatio = agnatio (1. 4 § 2 D. 38, 10);
verbis civil. (повелительными выражениями) facere substitutionem (I 7 D. 28, 6);
b) в особ. прот. honorarius s. praetorius, напр. actio civ. (1. 25 § 2 D. 44, 7. § 3 J. 4, 6);
obligatio civ. прот. praetoria (§ 1 J. 3, 12);
c) actio praescriptis verbis назыв. actio civ., ежели иск основывается на jus civ. в значении s. 2 с. (1. 7 § 2 D. 2, 14. 1. 15 D. 19, 5); т. к. оценочный договор (contractus aestimatorius), из которого проистекал иск praescr. verbis, называют civ. negotium (1. 1 pr. D. 19, 3);
4) вообще по праву, по справедливости (1. 78 § 2 D. 2 3 3. 1. 5 C. 6, 2). 5) относящийся к частным юридическим отношениям лица и к гражданскому судопроизводству, напр. negot. civ. прот. criminale (1. 2 D. 49, 5);cuiv. sapientia, законоведение (1. 1 § 5 D. 50, 13).
civ. judicium (1. 5 C. 3, 41);
civ. petitio (1. 17 C. 9, 1);
et civ. et criminalis actio (1. 1 C. 9, 31);
civ. causae (1. 13 C. 7, 62);
crimini civ. causa adjungitur (1. 3 C. 3, 8. 1. 1 C. 6, 34).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > civilis
-
15 colligere
1) собирать: coll. spicas (1. 30 § 1 D. 50, I6), fructus (1. 6 D. 6, 1);res hereditarias s. hereditatem (1. 25 § 7 D. 29, 2. 1. 5 § 22 D. 36, 4);
aqua collecta (1. 2 § 27. 28 D. 43, 8);
jus collectum ex naturalibus praeceptis etc. (1. 1 § 2 D. 1, 1);
2) собирать, представлять: testes collecti (l. 21 § 2 D. 28, 1. 1. 8 C. 6, 22). 3) принимать: coll. expositos (1. 2 C. 8, 52). 4) запирать, удерживать, arbores colligunt aggeres Niloticos (1. 10 D. 47, 11). 5) обнимать, содержать в себе (1. 28 § 3 D. 4, 6). 6) заключать: voluntas colligi potest ex hoc (1. 19 D. 1, 3. 1. 23 D. 36, 1).in aerarium colligi, поступать в пользу казны (1. 15 § 3 D. 49, 14).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > colligere
-
16 satura
смесь без разбора: quasi per saturam collectum (opus), et utile cum inutilibus mixtum (C. Omnem reip. § 1).Латинско-русский словарь к источникам римского права > satura
-
17 colligo
1.col-lĭgo ( conl-), lēgi, lectum, 3, v.a. [2. lego, ĕre], to gather or collect together into a whole or to a point, to assemble, draw or bring together, collect (class. and very freq.),I.Prop.A.In gen.1.Of things:2.omnia praesegmina,
Plaut. Aul. 2, 4, 34:stipulam,
Ter. Ad. 5, 3, 62; cf.: omnia furtim, Lucil. ap. Non. p. 273, 28:radices palmarum,
Cic. Verr. 2, 5, 33, § 87:apes in vas,
Varr. R. R. 2, 16, 37:ossa,
Tib. 3, 2, 19; cf.reliquias,
Suet. Tib. 54 fin.; id. Calig. 3:materiem nostram Post obitum,
Lucr. 3, 847 (and Hom. Il. 24, 793):sparsos per colla capillos in nodum,
Ov. M. 3, 170; 8, 319; and poet. transf. to the person:immissos hederā collecta capillos Calliope, etc.,
id. ib. 5, 338; so,sinus fluentes,
Verg. A. 1, 320:flores,
Ov. M. 5, 399:riguo horto olus,
id. ib. 8, 646:de purpureis vitibus uvas,
id. ib. 8, 676:fructus,
Hor. Ep. 1, 12, 1: omnia venena, * Cat. 14, 19:sarmenta virgultaque,
Caes. B. G. 3, 18:serpentes,
Nep. Hann. 10, 4:naufragium,
Cic. Sest. 6, 15: mortualia, glossaria conlegitis et lexidia, res taetras et inanes, Domit. ap. Gell. 18, 7, 3:pecuniam,
Hor. Ep. 1, 10, 47:viatica,
id. ib. 2, 2, 26; cf.:stipem a tyrannis,
to obtain by begging, Liv. 38, 45, 9:aër umorem colligens,
Cic. N. D. 2, 39, 101:imbres,
Hor. Ep. 1, 15, 15; cf.:pluvias aquas,
Quint. 10, 1, 109; 5. 14, 31:ventus per loca subcava terrae Collectus,
Lucr. 6, 558:procellam,
id. 6, 124:spiritum,
Plin. 19, 6, 26, § 78; Quint. 11, 3, 53:flatus cornibus,
Sil. 14, 390:collectae ex alto nubes,
heaped together, Verg. G. 1, 324:pulvis collectus turbine,
Hor. S. 1, 4, 31; and poet.:pulverem Olympicum Collegisse juvat,
i. e. to have covered himself with it, id. C. 1, 1, 4:luna revertentes colligit ignes,
Verg. G. 1, 427:antiqua verba et figuras,
Suet. Gram. 10:equos,
to check, restrain, stop, Ov. M. 2, 398; so,gressum,
Sil. 6, 399:gradum,
id. 7, 695; so,fig. iram,
id. 9, 477;and of the operation of medicine: acria viscerum colligere,
Plin. 19, 6, 26, § 85: hastas, to draw back (opp. protendere), Tac. A. 2, 21:librum,
to catch a falling book, Plin. Ep. 2, 1, 5:apparatu nobis (sc. oratoribus) opus est et rebus exquisitis, undique collectis, arcessitis, comportatis,
Cic. de Or. 3, 24, 92; cf.:interea, dum haec, quae dispersa sunt, cogantur,
id. ib. 1, 42, 191: sarcinas; to pack one ' s luggage for a journey:annus octogesimus admonet me, ut sarcinas colligam ante quam proficiscar e vitā,
Varr. R. R. 1, 1, 1; also: sarcinas conligere = sarcinas conferre, to gather and put in order the baggage of an army before a battle, Sall. J. 97, 4: vasa, milit. t. t.., to pack together, pack up, to break up the camp for a march, Cic. Verr. 2, 4, 19, § 40; Liv. 21, 47, 2; 22, 30, 1:arma = remos,
i. e. to take in hand, take up, Verg. A. 5, 15 Forbig. ad loc.—Of persons, mostly milit., to collect, assemble, bring together:B.exercitus collectus ex senibus desperatis,
Cic. Cat. 2, 3, 5:ex urbe, ex agris, numerum hominum,
id. ib. 2, 4, 8:milites,
id. Verr. 2, 5, 51, § 133:reliquos ex fugā,
Nep. Hann. 6 fin.:manu collectā in Thraciam introiit,
id. Alcib. 7, 4; cf. Liv. 1, 5, 4, and Tac. Agr. 37:de pagis omnibus bonos viros,
Cic. Fin. 2, 4, 12: se colligere, to gather, collect:in moenia,
Sil. 10, 390:ex regno alicujus,
Cic. Imp. Pomp. 9, 24: ad. aciem, Auct. B. Afr. 70; so, collecti, those who have collected:in aestuaria ac paludes,
Caes. B. G. 2, 28; cf. Tac. A. 2, 11.—Esp., with the accessory idea of shortening, by bringing together, to contract, draw up, compress, collect, concentrate (mostly poet. for the more usual contraho, coërceo, etc.):b.in spiram tractu se colligit anguis,
Verg. G. 2, 154; cf.:cogebantur breviore spatio et ipsi orbem colligere,
Liv. 2, 50, 7:alitis in parvae subitam collecta figuram,
Verg. A. 12, 862 Wagn. N. cr.:apicem collectus in unum,
Ov. M. 13, 910:pedes,
to compress, Tib. 1, 8, 14:volumina collecta in artum,
Plin. 8, 16, 17, § 45: se collegit in arma, covered himself with or concealed himself behind his shield, Verg. A. 12, 491; cf. id. ib. 10, 412 (post scutum se clausit, Serv.; Gr. sustaleis en aspidi, ep aspidos); cf. Stat. Th. 11, 545; Sil. 10, 255; 10, 129:pallium,
to gather up, Plaut. Capt. 4, 2, 9:togam,
Mart. 7, 33, 4:12, 48, 5: per vulnera colligit hostes,
causes them to retreat, Sil. 10, 3.—Hence,Medic. t. t., to make thick, to thicken (cf. cogo), Scrib. Comp. 95; 129; 138; 169; cf. Plin. 34, 11, 27, § 114.—II.Trop.A.To bring together, collect, to get, gain, acquire, produce, etc. (very freq. and class.):b.sescentae ad eam rem causae possunt conligi,
Plaut. Trin. 3, 3, 62:conlectis omnibus bellis civilibus,
i. e. brought together in speaking, adduced, Cic. Fam. 4, 3, 1; cf. id. Sest. 6, 15:flammarum iras,
Lucr. 1, 723; cf. Hor. A. P. 160; Val. Fl. 7, 335:multaque facete dicta, ut ea, quae a sene Catone collecta sunt,
Cic. Off. 1, 29, 104; 1, 42, 191:res undique conlectae,
id. ib. 3, 24, 92:quaedam conlecta edere,
Quint. 5, 10, 120:sparsa argumenta,
id. 5, 7, 18: antiqua verba, Suet. [p. 367] Gram. 10:omnes rumorum et contionum ventos,
Cic. Clu. 28, 77:rumorem bonum,
id. Leg. 1, 19, 50:peccata consulum,
id. ib. 3, 10, 23:vestigia Pythagoreorum,
id. Tusc. 4, 2, 3:existimationem multo sudore,
id. Div. in Caecil. 22, 72:benevolentiam civium blanditiis,
id. Lael. 17, 61:magnam gratiam magnamque dignitatem ex hoc labore,
id. Q. Fr. 2, 15 (16), 1:auctoritatem,
Caes. B. G. 6, 12:famam clementiae,
Liv. 21, 48, 10:tantum amoris favorisque,
Suet. Claud. 12; Prop. 2 (3), 14, 9:invidiam crudelitatis ex eo,
Cic. Verr. 2, 5, 8, § 19:crimina majestatis,
Plin. Pan. 33 fin.:sitim,
Verg. G. 3, 327; Ov. M. 5, 446; 6, 341 (cf.:adducere sitim,
Hor. C. 4, 12, 13):frigus,
Hor. Ep. 1, 11, 13:rabiem,
Verg. A. 9, 63; Ov. M. 1, 234; 9, 212:odium,
id. ib. 3, 258:usum patiendi,
id. Am. 1, 8, 75:vires usu,
id. A. A. 2, 339; cf. Liv. 29, 30, 5; Sil. 4, 307.—Of number, distance, etc., to amount or come to, extend; pass., to be reckoned (rare, and only in post-Aug. prose):B.ut LX. passus plerique (rami) orbe colligant,
Plin. 12, 5, 11, § 23:ambitus per frontem centum duos pedes colligit,
id. 36, 12, 17, § 77:ad quos (consules) a regno Numae colliguntur anni DXXXV.,
id. 13, 13, 27, § 85; so Tac. G. 37; id. Or. 17.—Colligere se or animum, mentem, etc., to collect one ' s self, to compose one ' s self, to recover one ' s courage, resolution, etc. (very freq. and class.):C.quid est autem se ipsum colligere, nisi dissipatas animi partes rursum in suum locum cogere?
Cic. Tusc. 4, 36, 78: se, Afran. ap. Charis. p. 195 P.; Lucr. 3, 925; Cic. Quint. 16, 53; id. Div. 1, 27, 57; id. Div. in Caecil. 12, 37; id. Fam. 5, 18, 1; id. de Or. 1, 7, 24; id. Tusc. 1, 24, 58; Caes. B. C. 1, 14:se colligere,
to rally, id. B.G. 5, 17:se ex timore,
id. B.C. 3, 65; Suet. Calig. 50:animos,
Liv. 3, 60, 11; cf. in pass., id. 10, 41, 13:animum,
Tac. A. 1, 12; Suet. Ner. 48:animum cogitationemque,
Plin. Ep. 2, 11, 14:mentem,
Ov. M. 14, 352; cf.:mentem cum vultu,
id. Am. 1, 14, 55:paulatim mente collectā,
Curt. 8, 6, 22; cf.:colligere spiritum,
to take breath, Quint. 11, 3, 53.—To gather up in memory, put together in the mind, to think upon, weigh, consider:b.cum et nostrae rei publicae detrimenta considero, et maximarum civitatum veteres animo calamitates colligo,
Cic. Inv. 1, 1, 1:ut memineris, quae, etc.... quae, si colliges, et sperabis omnia optime, et, etc.,
id. Fam. 4, 13, 7; 6, 2, 4:levis haec insania quantas Virtutes habeat, sic collige,
Hor. Ep. 2, 1, 119; cf.:sic collige mecum,
id. S. 2, 1, 51. —Esp. freq.,To put together mentally, etc., i. e. to gather, conclude, deduce, infer from what precedes (most freq. in Quint.); constr.: aliquid, aliquid ex aliquā re, per aliquam rem, aliquā re.—With ex:1.ex eo colligere potes, quantā occupatione distinear,
Cic. Att. 2, 23, 1; so Quint. 5, 10, 80; 7, 2, 3; 7, 8, 6; 8, 4, 16; 4, 4, 5 al.; Suet. Tib. 67.—With per:aliquid per aliud,
Quint. 5, 10, 11; so id. 4, 2, 81.—With abl. without a prep.:quod multis et acutis conclusionibus colligunt,
Quint. 2, 20, 5; so id. 3, 6, 103; 5, 13, 14; 6, 3, 37; 7, 4, 1 al.; Col. 4, 3, 2 al.—With inde:paucitatem inde hostium colligentes,
Liv. 7, 37, 9:bene colligit, haec pueris et mulierculis esse grata,
Cic. Off. 2, 16, 57:neque hoc colligi desideramus, disertiores esse antiquos, etc.,
Tac. Or. 27; Quint. 5, 14, 22; 7, 3, 18; 1, 10, 42; Ov. M. 11, 380; Pers. 5, 85.—Hence,collectus, a, um, P. a., contracted, narrow (opp. effusus):2.tanto beatior, quanto collectior,
App. Mag. 21, p. 287:corpora collectiora (opp. effusiora),
Calp. Flacc. Decl. 2, p. 795:tempus collectius,
Tert. Monog. 14.— Adv.: collectē, summarily, briefly, strictly:ponere aliquod verbum,
Non. p. 164, 1.—collectum, i, n., that which is collected as food, Plin. 11, 37, 60, § 159.2.col-lĭgo ( conl-), āvi, ātum, 1, v. a., to bind, tie, or fasten together, to connect, bind, tie up (in good prose).I.Prop.:II.omne colligatum solvi potest,
Cic. Univ. 11, 35:corpora colligata vinculis naturalibus,
id. ib.; cf. id. ib. 5, 13: vasa (of warlike implements; cf. the preced. art., I. A. 1. fin.), Plaut. Ps. 4, 3, 16:manus,
id. Ep. 5, 2, 23; cf. id. ib. 5, 2, 25, and the common expression in the formula: i, lictor, colliga manus, tie the prisoner ' s hands, Cic. Rab. Perd. 4, 13; Liv. 1, 26, 8: conligavit eum miseris modis, Ter. Eun. 5, 4, 33:pluribus scutis uno ictu pilorum transfixis et colligatis,
fastened to one another, Caes. B. G. 1, 25:solum herbis colligatum,
thickly overgrown, Col. 2, 17, 5:bitumen vulnera colligat,
Plin. 35, 15, 51, § 181; cf.: colligatis vulneribus, * Suet. Tib. 61.—Trop.A.In gen., to unite, combine, connect (rare except in Cic.):B.homines inter se sermonis vinclo,
Cic. Rep. 3, 2, 3:officiorum genera inter se colligata atque implicata sunt,
id. Off. 1, 5, 15; cf.:(res) omnes inter se aptae colligataeque,
id. N. D. 1, 4, 9:sententias verbis,
to join together rhetorically, id. Or. 50, 168:annorum septingentorum memoriam uno libro,
to comprehend, comprise, id. ib. 34, 120.—With the access. idea of preventing free motion, to restrain, check, stop, hinder:impetum furentis (Antonii),
Cic. Phil. 11, 2, 4:Brutum in Graeciā,
i. e. to command that he remain there for protection, id. ib. 11, 11, 26:se cum multis,
id. Fam. 9, 17, 2.—Hence, collĭgātē, adv., connectedly, jointly:colligatius adhaerere alicui,
Aug. Doct. Christ. 1, 28. -
18 conligo
1.col-lĭgo ( conl-), lēgi, lectum, 3, v.a. [2. lego, ĕre], to gather or collect together into a whole or to a point, to assemble, draw or bring together, collect (class. and very freq.),I.Prop.A.In gen.1.Of things:2.omnia praesegmina,
Plaut. Aul. 2, 4, 34:stipulam,
Ter. Ad. 5, 3, 62; cf.: omnia furtim, Lucil. ap. Non. p. 273, 28:radices palmarum,
Cic. Verr. 2, 5, 33, § 87:apes in vas,
Varr. R. R. 2, 16, 37:ossa,
Tib. 3, 2, 19; cf.reliquias,
Suet. Tib. 54 fin.; id. Calig. 3:materiem nostram Post obitum,
Lucr. 3, 847 (and Hom. Il. 24, 793):sparsos per colla capillos in nodum,
Ov. M. 3, 170; 8, 319; and poet. transf. to the person:immissos hederā collecta capillos Calliope, etc.,
id. ib. 5, 338; so,sinus fluentes,
Verg. A. 1, 320:flores,
Ov. M. 5, 399:riguo horto olus,
id. ib. 8, 646:de purpureis vitibus uvas,
id. ib. 8, 676:fructus,
Hor. Ep. 1, 12, 1: omnia venena, * Cat. 14, 19:sarmenta virgultaque,
Caes. B. G. 3, 18:serpentes,
Nep. Hann. 10, 4:naufragium,
Cic. Sest. 6, 15: mortualia, glossaria conlegitis et lexidia, res taetras et inanes, Domit. ap. Gell. 18, 7, 3:pecuniam,
Hor. Ep. 1, 10, 47:viatica,
id. ib. 2, 2, 26; cf.:stipem a tyrannis,
to obtain by begging, Liv. 38, 45, 9:aër umorem colligens,
Cic. N. D. 2, 39, 101:imbres,
Hor. Ep. 1, 15, 15; cf.:pluvias aquas,
Quint. 10, 1, 109; 5. 14, 31:ventus per loca subcava terrae Collectus,
Lucr. 6, 558:procellam,
id. 6, 124:spiritum,
Plin. 19, 6, 26, § 78; Quint. 11, 3, 53:flatus cornibus,
Sil. 14, 390:collectae ex alto nubes,
heaped together, Verg. G. 1, 324:pulvis collectus turbine,
Hor. S. 1, 4, 31; and poet.:pulverem Olympicum Collegisse juvat,
i. e. to have covered himself with it, id. C. 1, 1, 4:luna revertentes colligit ignes,
Verg. G. 1, 427:antiqua verba et figuras,
Suet. Gram. 10:equos,
to check, restrain, stop, Ov. M. 2, 398; so,gressum,
Sil. 6, 399:gradum,
id. 7, 695; so,fig. iram,
id. 9, 477;and of the operation of medicine: acria viscerum colligere,
Plin. 19, 6, 26, § 85: hastas, to draw back (opp. protendere), Tac. A. 2, 21:librum,
to catch a falling book, Plin. Ep. 2, 1, 5:apparatu nobis (sc. oratoribus) opus est et rebus exquisitis, undique collectis, arcessitis, comportatis,
Cic. de Or. 3, 24, 92; cf.:interea, dum haec, quae dispersa sunt, cogantur,
id. ib. 1, 42, 191: sarcinas; to pack one ' s luggage for a journey:annus octogesimus admonet me, ut sarcinas colligam ante quam proficiscar e vitā,
Varr. R. R. 1, 1, 1; also: sarcinas conligere = sarcinas conferre, to gather and put in order the baggage of an army before a battle, Sall. J. 97, 4: vasa, milit. t. t.., to pack together, pack up, to break up the camp for a march, Cic. Verr. 2, 4, 19, § 40; Liv. 21, 47, 2; 22, 30, 1:arma = remos,
i. e. to take in hand, take up, Verg. A. 5, 15 Forbig. ad loc.—Of persons, mostly milit., to collect, assemble, bring together:B.exercitus collectus ex senibus desperatis,
Cic. Cat. 2, 3, 5:ex urbe, ex agris, numerum hominum,
id. ib. 2, 4, 8:milites,
id. Verr. 2, 5, 51, § 133:reliquos ex fugā,
Nep. Hann. 6 fin.:manu collectā in Thraciam introiit,
id. Alcib. 7, 4; cf. Liv. 1, 5, 4, and Tac. Agr. 37:de pagis omnibus bonos viros,
Cic. Fin. 2, 4, 12: se colligere, to gather, collect:in moenia,
Sil. 10, 390:ex regno alicujus,
Cic. Imp. Pomp. 9, 24: ad. aciem, Auct. B. Afr. 70; so, collecti, those who have collected:in aestuaria ac paludes,
Caes. B. G. 2, 28; cf. Tac. A. 2, 11.—Esp., with the accessory idea of shortening, by bringing together, to contract, draw up, compress, collect, concentrate (mostly poet. for the more usual contraho, coërceo, etc.):b.in spiram tractu se colligit anguis,
Verg. G. 2, 154; cf.:cogebantur breviore spatio et ipsi orbem colligere,
Liv. 2, 50, 7:alitis in parvae subitam collecta figuram,
Verg. A. 12, 862 Wagn. N. cr.:apicem collectus in unum,
Ov. M. 13, 910:pedes,
to compress, Tib. 1, 8, 14:volumina collecta in artum,
Plin. 8, 16, 17, § 45: se collegit in arma, covered himself with or concealed himself behind his shield, Verg. A. 12, 491; cf. id. ib. 10, 412 (post scutum se clausit, Serv.; Gr. sustaleis en aspidi, ep aspidos); cf. Stat. Th. 11, 545; Sil. 10, 255; 10, 129:pallium,
to gather up, Plaut. Capt. 4, 2, 9:togam,
Mart. 7, 33, 4:12, 48, 5: per vulnera colligit hostes,
causes them to retreat, Sil. 10, 3.—Hence,Medic. t. t., to make thick, to thicken (cf. cogo), Scrib. Comp. 95; 129; 138; 169; cf. Plin. 34, 11, 27, § 114.—II.Trop.A.To bring together, collect, to get, gain, acquire, produce, etc. (very freq. and class.):b.sescentae ad eam rem causae possunt conligi,
Plaut. Trin. 3, 3, 62:conlectis omnibus bellis civilibus,
i. e. brought together in speaking, adduced, Cic. Fam. 4, 3, 1; cf. id. Sest. 6, 15:flammarum iras,
Lucr. 1, 723; cf. Hor. A. P. 160; Val. Fl. 7, 335:multaque facete dicta, ut ea, quae a sene Catone collecta sunt,
Cic. Off. 1, 29, 104; 1, 42, 191:res undique conlectae,
id. ib. 3, 24, 92:quaedam conlecta edere,
Quint. 5, 10, 120:sparsa argumenta,
id. 5, 7, 18: antiqua verba, Suet. [p. 367] Gram. 10:omnes rumorum et contionum ventos,
Cic. Clu. 28, 77:rumorem bonum,
id. Leg. 1, 19, 50:peccata consulum,
id. ib. 3, 10, 23:vestigia Pythagoreorum,
id. Tusc. 4, 2, 3:existimationem multo sudore,
id. Div. in Caecil. 22, 72:benevolentiam civium blanditiis,
id. Lael. 17, 61:magnam gratiam magnamque dignitatem ex hoc labore,
id. Q. Fr. 2, 15 (16), 1:auctoritatem,
Caes. B. G. 6, 12:famam clementiae,
Liv. 21, 48, 10:tantum amoris favorisque,
Suet. Claud. 12; Prop. 2 (3), 14, 9:invidiam crudelitatis ex eo,
Cic. Verr. 2, 5, 8, § 19:crimina majestatis,
Plin. Pan. 33 fin.:sitim,
Verg. G. 3, 327; Ov. M. 5, 446; 6, 341 (cf.:adducere sitim,
Hor. C. 4, 12, 13):frigus,
Hor. Ep. 1, 11, 13:rabiem,
Verg. A. 9, 63; Ov. M. 1, 234; 9, 212:odium,
id. ib. 3, 258:usum patiendi,
id. Am. 1, 8, 75:vires usu,
id. A. A. 2, 339; cf. Liv. 29, 30, 5; Sil. 4, 307.—Of number, distance, etc., to amount or come to, extend; pass., to be reckoned (rare, and only in post-Aug. prose):B.ut LX. passus plerique (rami) orbe colligant,
Plin. 12, 5, 11, § 23:ambitus per frontem centum duos pedes colligit,
id. 36, 12, 17, § 77:ad quos (consules) a regno Numae colliguntur anni DXXXV.,
id. 13, 13, 27, § 85; so Tac. G. 37; id. Or. 17.—Colligere se or animum, mentem, etc., to collect one ' s self, to compose one ' s self, to recover one ' s courage, resolution, etc. (very freq. and class.):C.quid est autem se ipsum colligere, nisi dissipatas animi partes rursum in suum locum cogere?
Cic. Tusc. 4, 36, 78: se, Afran. ap. Charis. p. 195 P.; Lucr. 3, 925; Cic. Quint. 16, 53; id. Div. 1, 27, 57; id. Div. in Caecil. 12, 37; id. Fam. 5, 18, 1; id. de Or. 1, 7, 24; id. Tusc. 1, 24, 58; Caes. B. C. 1, 14:se colligere,
to rally, id. B.G. 5, 17:se ex timore,
id. B.C. 3, 65; Suet. Calig. 50:animos,
Liv. 3, 60, 11; cf. in pass., id. 10, 41, 13:animum,
Tac. A. 1, 12; Suet. Ner. 48:animum cogitationemque,
Plin. Ep. 2, 11, 14:mentem,
Ov. M. 14, 352; cf.:mentem cum vultu,
id. Am. 1, 14, 55:paulatim mente collectā,
Curt. 8, 6, 22; cf.:colligere spiritum,
to take breath, Quint. 11, 3, 53.—To gather up in memory, put together in the mind, to think upon, weigh, consider:b.cum et nostrae rei publicae detrimenta considero, et maximarum civitatum veteres animo calamitates colligo,
Cic. Inv. 1, 1, 1:ut memineris, quae, etc.... quae, si colliges, et sperabis omnia optime, et, etc.,
id. Fam. 4, 13, 7; 6, 2, 4:levis haec insania quantas Virtutes habeat, sic collige,
Hor. Ep. 2, 1, 119; cf.:sic collige mecum,
id. S. 2, 1, 51. —Esp. freq.,To put together mentally, etc., i. e. to gather, conclude, deduce, infer from what precedes (most freq. in Quint.); constr.: aliquid, aliquid ex aliquā re, per aliquam rem, aliquā re.—With ex:1.ex eo colligere potes, quantā occupatione distinear,
Cic. Att. 2, 23, 1; so Quint. 5, 10, 80; 7, 2, 3; 7, 8, 6; 8, 4, 16; 4, 4, 5 al.; Suet. Tib. 67.—With per:aliquid per aliud,
Quint. 5, 10, 11; so id. 4, 2, 81.—With abl. without a prep.:quod multis et acutis conclusionibus colligunt,
Quint. 2, 20, 5; so id. 3, 6, 103; 5, 13, 14; 6, 3, 37; 7, 4, 1 al.; Col. 4, 3, 2 al.—With inde:paucitatem inde hostium colligentes,
Liv. 7, 37, 9:bene colligit, haec pueris et mulierculis esse grata,
Cic. Off. 2, 16, 57:neque hoc colligi desideramus, disertiores esse antiquos, etc.,
Tac. Or. 27; Quint. 5, 14, 22; 7, 3, 18; 1, 10, 42; Ov. M. 11, 380; Pers. 5, 85.—Hence,collectus, a, um, P. a., contracted, narrow (opp. effusus):2.tanto beatior, quanto collectior,
App. Mag. 21, p. 287:corpora collectiora (opp. effusiora),
Calp. Flacc. Decl. 2, p. 795:tempus collectius,
Tert. Monog. 14.— Adv.: collectē, summarily, briefly, strictly:ponere aliquod verbum,
Non. p. 164, 1.—collectum, i, n., that which is collected as food, Plin. 11, 37, 60, § 159.2.col-lĭgo ( conl-), āvi, ātum, 1, v. a., to bind, tie, or fasten together, to connect, bind, tie up (in good prose).I.Prop.:II.omne colligatum solvi potest,
Cic. Univ. 11, 35:corpora colligata vinculis naturalibus,
id. ib.; cf. id. ib. 5, 13: vasa (of warlike implements; cf. the preced. art., I. A. 1. fin.), Plaut. Ps. 4, 3, 16:manus,
id. Ep. 5, 2, 23; cf. id. ib. 5, 2, 25, and the common expression in the formula: i, lictor, colliga manus, tie the prisoner ' s hands, Cic. Rab. Perd. 4, 13; Liv. 1, 26, 8: conligavit eum miseris modis, Ter. Eun. 5, 4, 33:pluribus scutis uno ictu pilorum transfixis et colligatis,
fastened to one another, Caes. B. G. 1, 25:solum herbis colligatum,
thickly overgrown, Col. 2, 17, 5:bitumen vulnera colligat,
Plin. 35, 15, 51, § 181; cf.: colligatis vulneribus, * Suet. Tib. 61.—Trop.A.In gen., to unite, combine, connect (rare except in Cic.):B.homines inter se sermonis vinclo,
Cic. Rep. 3, 2, 3:officiorum genera inter se colligata atque implicata sunt,
id. Off. 1, 5, 15; cf.:(res) omnes inter se aptae colligataeque,
id. N. D. 1, 4, 9:sententias verbis,
to join together rhetorically, id. Or. 50, 168:annorum septingentorum memoriam uno libro,
to comprehend, comprise, id. ib. 34, 120.—With the access. idea of preventing free motion, to restrain, check, stop, hinder:impetum furentis (Antonii),
Cic. Phil. 11, 2, 4:Brutum in Graeciā,
i. e. to command that he remain there for protection, id. ib. 11, 11, 26:se cum multis,
id. Fam. 9, 17, 2.—Hence, collĭgātē, adv., connectedly, jointly:colligatius adhaerere alicui,
Aug. Doct. Christ. 1, 28. -
19 conveho
I.In gen.:II.frumentum ex finitimis regionibus in urbem,
Caes. B. C. 1, 34 fin.; cf. Liv. 25, 13, 2; 24, 39, 11 al.: lintribus in eam insulam materiem, calcem, caementa, arma, * Cic. Mil. 27, 74; cf. Liv. 4, 60, 6:tus collectum Sabota camelis,
Plin. 12, 14, 32, § 63:flores (apes),
id. 11, 17, 18, § 58:cibos,
id. 11, 18, 20, § 64.— Absol.:undique convehunt apes,
Plin. 11, 30, 36, § 109:frumentum habere convectum,
Caes. B. G. 7, 74 fin. —In partic., of the harvest, to gather, get in:fructus in villas,
Varr. L. L. 5, § 35 Müll.:vasa corbisque ac patentiora quaedam messibus convehendis vindemiisque faciunt,
Plin. 16, 9, 14, § 35. -
20 despero
dē-spēro, āvi, ātum, 1, v. n. and a., to be hopeless; to have no hope of, to despair of, to give up (freq. and class.).—Constr. most freq. with de, the acc., or acc. and inf.; less freq. with the dat. or absol.(α).With de (in Cic. rarely):(β).de sua virtute aut de ipsius diligentia,
Caes. B. G. 1, 40, 4:de pugna,
id. ib. 1, 40, 8:de officio imperatoris,
id. ib. 1, 40, 10,:de expugnatione,
id. ib. 7, 36:de salute,
id. ib. 7, 85, 3:de republica,
Cic. Att. 8, 11, D, §6: de summa rerum,
Liv. 26, 41: de se, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 3; Cic. Fam. 7, 3, 2; 9, 15, 5; Lact. 6, 24, 1; Sen. Tranq. An. 5, 2.—With acc. (in Caes. only in the part. perf.):(γ).honores,
Cic. Cat. 2, 9:honorem,
id. Mur. 21, 43:rempublicam,
id. Fam. 12, 14, 3:pacem,
id. Att. 8, 15, 3:voluntariam deditionem,
Liv. 23, 14:membra invicti Glyconis,
Hor. Ep. 1, 1, 30; Sen. Ep. 29, 3; 104, 12.—In the pass.:sive restituimur, sive desperamur,
Cic. Q. Fr. 1, 3, 7; Quint. 1, 10, 8:hujus salus desperanda est,
Cic. Lael. 24, 90; cf.:nil desperandum Teucro duce,
Hor. Od. 1, 7, 27:desperatis nostris rebus,
Caes. B. G. 2, 24, 4; cf. id. ib. 3, 26, 5:desperata salute,
id. ib. 3, 3, 3 et saep.:desperato improviso tumultu,
Liv. 10, 14 et saep.— Middle: desperatis hominibus, who gave themselves up, i. e. were desperately resolved, desperate, Caes. B. G. 7, 3.—With acc. and inf.:(δ).ego non despero fore aliquem aliquando, qui, etc.,
Cic. de Or. 1, 21, 95; id. Div. 2, 21, 48; Quint. 5, 12, 3; Hor. A. P. 150; Ov. M. 9, 724 et saep.—With dat.:(ε).saluti,
Cic. Clu. 25, 68:oppido,
id. Pis. 34 fin.:rebus tuis,
id. ib. 36, 89:suis fortunis,
Caes. B. G. 3, 12, 3:sibi,
id. ib. 7, 50, 4; Cic. Mur. 21 fin.:saluti suae,
id. Clu. 25.—Absol.:1. 2.sive habes aliquam spem de republica sive desperas,
Cic. Fam. 2, 5; id. Off. 1, 21 fin.; Quint. 2, 4, 10; 12 prooem. § 2; Ov. M. 10, 371 et saep.:spem habere a tribuno plebis, a senatu desperasse,
Cic. Pis. 6.—Hence, *dēspērātus, a, um, P. a., given up, despaired of, irremediable, desperate (most freq. in Cic.):exercitum collectum ex senibus desperatis,
Cic. Cat. 2, 3:remedium aegrotae ac prope desperatae reipublicae,
id. Div. in Caecil. 21, 70; cf.:reipublicae morbi,
id. Sull. 27 fin.:collegium,
id. Leg. 3, 10, 24:desperatas pecunias exigere,
id. Mur. 20 fin. et saep.:desperatos vocant, quia corpori suo minime parcunt (of the Christians),
Lact. 5, 9, 12. —Prov.:desperatis Hippocrates vetat adhibere medicinam,
Cic. Att. 16, 15, 5.— Comp.:haec nunc multo desperatiora,
Cic. Fam. 7, 22.— Sup.:perfugium,
Cic. Verr. 2, 2, 41 fin.: spes, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, B, § 2.—
- 1
- 2
См. также в других словарях:
PULVEREM ex quatuor domus angulis collectum — in cessione bonorum, proiciendi ritus, mediô aevô in usu, vide supra Chrenecruda … Hofmann J. Lexicon universale
est autem jus publicum et privatum, quod ex naturalibus praeceptis aut gentium, aut civilibus est collectum; et quod in jure scripto jus appellatur, id in lege angliaa rectum esse dicitur — /est otam jas pablakam et praveytam, kwod eks naetyareylabas praseptas 6t jensh(iy)am 6t savilabas est kalektam; et kwod in juriy skriptow jas aepaleytar, id in liyjiy sengliyiy rektam est disatar/ Public and private law is that which is… … Black's law dictionary
est autem jus publicum et privatum, quod ex naturalibus praeceptis aut gentium, aut civilibus est collectum; et quod in jure scripto jus appellatur, id in lege angliaa rectum esse dicitur — /est otam jas pablakam et praveytam, kwod eks naetyareylabas praseptas 6t jensh(iy)am 6t savilabas est kalektam; et kwod in juriy skriptow jas aepaleytar, id in liyjiy sengliyiy rektam est disatar/ Public and private law is that which is… … Black's law dictionary
Est autem jus publicum et privatum, quod ex naturalibus praeceptis aut gentium, aut civilibus est collectum; et quod in jure scripto jus appellatur id in lege Angliae rectum esse dicitur — Public and private law is that which is collected from natural precepts or from nations or from citizens; and that which in the written law is called jus, in the law of England is called right … Ballentine's law dictionary
Jus publicum et privatum quod ex naturalibus praeceptis aut gentium aut civilibus est collectum; et quod in jure scripto jus appellatur, id in lege Angliae rectum esse dicitur — Law, both public and private, is that which is collected from natural precepts either of nations or states; and that which in the written law is called jus, in the law of England is called right … Ballentine's law dictionary
Kollektor — Sammel Elektrode; Sammler * * * Kol|lẹk|tor 〈m. 23; El.〉 1. auf der Welle eines Generators befestigtes Teil, das den im Anker entwickelten Strom aufnimmt u. an die Leitung abgibt 2. auf der Welle eines Elektromotors befestigtes Teil, das den im… … Universal-Lexikon
Kollekte — Kol|lek|te [kɔ lɛktə], die; , n: Sammlung von Geld während des Gottesdienstes bzw. nach dem Gottesdienst: die Kollekte ist für die Hungernden in der Welt bestimmt. Syn.: ↑ Spende. * * * Kol|lẹk|te 〈f. 19〉 Sammlung freiwilliger Geldspenden (in… … Universal-Lexikon
OPOBALSAMUM — de succo proprie, sicut balsamum de aibore; cum Iustin. l. 36. c. 3. inversâ vice opobalsamum pro arbore, balsamum pro lacrima posuerit: Graece ὀποβάλσαμον, quasi ὀπὸς τῆς βαλσάμου. Plin. l. 12. c. 25. Sucus e plaga manat, quem opobalsamum vocant … Hofmann J. Lexicon universale
CHRENECRUDA — in L. Sal. tit. 61. Goldasto et Spelmanno viridis herba, ex German. Grum Kraut; Wendelino ex Rein, î. e. purum, castum et mundum ac Keuren, i. e. probare, digna annotatu ceremonia medii aevi est. In hac, qui hominem occidit, nec in bonis habet,… … Hofmann J. Lexicon universale
Sebastián Fox Morcillo — Sebastian Fox Morcillo (1526? 1559?), a Spanish scholar and philosopher, was born in Seville between 1526 and 1528. Around 1548 he studied in Leuven. Following the example of the Spanish Jew Judas Abarbanel, he published commentaries on Plato and … Wikipedia
Bartholomew of Braga — Infobox Saint name=Blessed Bartholomew of Braga birth date=May 1514 death date=death date|1590|7|16|df=y feast day=16 July venerated in=Roman Catholic Church imagesize=250px caption=Archbishop Bartolomeu dos Mártires birth place=Verdela, near… … Wikipedia