Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

Mānlius

  • 1 Manlius

    1.
    So esp. M. Manlius Capitolinus, who saved the Capitol in the Gallic war, but afterwards, suspected of aspiring to royal power, was thrown from the Tarpeian Rock, Liv. 5, 47, 4 sq.; 6, 11 sq.; Cic. Rep. 2, 27, 49; id. Phil. 1, 13, 32; 2, 44, 113 et saep.—
    2.
    L. Manlius Torquatus, a dictator, and his son, T. Manlius Torquatus, a consul, each of whom, for his severity, was surnamed Imperiosus, Liv. 7, 3 sq.; 8, 7, 1; Cic. Off. 3, 31, 112; cf. id. Fin. 2, 19, 60 et saep.—Hence,
    A.
    Man-lĭus, a, um, adj., of or belonging to a Manlius, Manlian:

    gens,

    Cic. Phil. 1, 13, 32; Liv. 6, 20, 15.—
    B.
    Manlĭānus, a, um, adj., of or belonging to a Manlius, Manlian:

    supplicium,

    Liv. 6, 20.— Transf. (from L. Manlius Torquatus, v. supra), severe:

    vide, ne ista sint manliana vestra, aut majora etiam, si imperes quod facere non possim (preceded by ut nimis imperiosi philosophi sit),

    Cic. Fin. 2, 32, 105; cf. Liv. 8, 7 fin.Subst.: Manlĭānum, i, n., a villa belonging to Q. Cicero, Cic. Q. Fr. 3, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > Manlius

  • 2 Mānlius

        Mānlius a,     a gentile name.

    Latin-English dictionary > Mānlius

  • 3 Manlianum

    1.
    So esp. M. Manlius Capitolinus, who saved the Capitol in the Gallic war, but afterwards, suspected of aspiring to royal power, was thrown from the Tarpeian Rock, Liv. 5, 47, 4 sq.; 6, 11 sq.; Cic. Rep. 2, 27, 49; id. Phil. 1, 13, 32; 2, 44, 113 et saep.—
    2.
    L. Manlius Torquatus, a dictator, and his son, T. Manlius Torquatus, a consul, each of whom, for his severity, was surnamed Imperiosus, Liv. 7, 3 sq.; 8, 7, 1; Cic. Off. 3, 31, 112; cf. id. Fin. 2, 19, 60 et saep.—Hence,
    A.
    Man-lĭus, a, um, adj., of or belonging to a Manlius, Manlian:

    gens,

    Cic. Phil. 1, 13, 32; Liv. 6, 20, 15.—
    B.
    Manlĭānus, a, um, adj., of or belonging to a Manlius, Manlian:

    supplicium,

    Liv. 6, 20.— Transf. (from L. Manlius Torquatus, v. supra), severe:

    vide, ne ista sint manliana vestra, aut majora etiam, si imperes quod facere non possim (preceded by ut nimis imperiosi philosophi sit),

    Cic. Fin. 2, 32, 105; cf. Liv. 8, 7 fin.Subst.: Manlĭānum, i, n., a villa belonging to Q. Cicero, Cic. Q. Fr. 3, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > Manlianum

  • 4 Manlianus

    1.
    So esp. M. Manlius Capitolinus, who saved the Capitol in the Gallic war, but afterwards, suspected of aspiring to royal power, was thrown from the Tarpeian Rock, Liv. 5, 47, 4 sq.; 6, 11 sq.; Cic. Rep. 2, 27, 49; id. Phil. 1, 13, 32; 2, 44, 113 et saep.—
    2.
    L. Manlius Torquatus, a dictator, and his son, T. Manlius Torquatus, a consul, each of whom, for his severity, was surnamed Imperiosus, Liv. 7, 3 sq.; 8, 7, 1; Cic. Off. 3, 31, 112; cf. id. Fin. 2, 19, 60 et saep.—Hence,
    A.
    Man-lĭus, a, um, adj., of or belonging to a Manlius, Manlian:

    gens,

    Cic. Phil. 1, 13, 32; Liv. 6, 20, 15.—
    B.
    Manlĭānus, a, um, adj., of or belonging to a Manlius, Manlian:

    supplicium,

    Liv. 6, 20.— Transf. (from L. Manlius Torquatus, v. supra), severe:

    vide, ne ista sint manliana vestra, aut majora etiam, si imperes quod facere non possim (preceded by ut nimis imperiosi philosophi sit),

    Cic. Fin. 2, 32, 105; cf. Liv. 8, 7 fin.Subst.: Manlĭānum, i, n., a villa belonging to Q. Cicero, Cic. Q. Fr. 3, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > Manlianus

  • 5 Imperiosus

    impĕrĭōsus (less correctly inp-), a, um, adj. [imperium], possessed of command, far-ruling, mighty, powerful, puissant (class.).
    I.
    In gen.: urbes magnae atque imperiosae, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 2:

    populi,

    Cic. Or. 34, 120: imperiosissima civitas, Aug. Civ. Dei, 15, 19 (cf. Verg. A. 1, 284):

    dictatura,

    Liv. 7, 40, 9; cf.

    virga,

    i. e. the fasces, Ov. Tr. 5, 6, 32:

    quisnam igitur liber? sapiens, sibi qui imperiosus,

    who has dominion over himself, Hor. S. 2, 7, 83; cf. Plin. 34, 8, 19, § 62:

    imperiosissimae humanae mentis artes (religio, astrologia, medicina),

    id. 30, 1, 1, § 1:

    risus habet vim nescio an imperiosissimam,

    Quint. 6, 3, 8. —
    II.
    In partic.
    A.
    In a bad sense, imperious, domineering, tyrannical:

    cupiditas honoris quam dura est domina, quam imperiosa,

    Cic. Par. 5, 3, 40:

    nimis imperiosus philosophus,

    id. Fin. 2, 32, 105:

    paedagogi,

    Quint. 1, 1, 8:

    imperiosus atque impotens,

    Sen. Ben. 3, 28 fin.:

    imperiosi nobis ipsis et molesti sumus,

    id. Q. N. 4 praef.:

    Proserpina,

    Hor. S. 2, 5, 110:

    quojus cibo iste factust imperiosior,

    Plaut. Capt. 4, 2, 26:

    imperiosius aequor,

    Hor. C. 1, 14, 8:

    familia imperiosissima et superbissima,

    Liv. 9, 34, 15.—Hence,
    B.
    Impĕrĭōsus, i, m., a surname of the dictator L. Manlius Torquatus and his son, the consul T. Manlius Torquatus, on account of their severity, Liv. 7, 3, 4; 7, 4, 7; Sen. Ben. 3, 37; Cic. Fin. 2, 19, 60; Plin. 22, 5, 5, § 8; Liv. 4, 29, 6; cf. Manlius.—Hence, adv.: impĕrĭōsē, imperiously, tyrannically (ante- and postclass.):

    non severe, non imperiose praecepit,

    Gell. 2, 29, 1; Charis. 202, 11: paene imperiosius quam humanius, Varr. ap. Non. 287, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > Imperiosus

  • 6 imperiosus

    impĕrĭōsus (less correctly inp-), a, um, adj. [imperium], possessed of command, far-ruling, mighty, powerful, puissant (class.).
    I.
    In gen.: urbes magnae atque imperiosae, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 2:

    populi,

    Cic. Or. 34, 120: imperiosissima civitas, Aug. Civ. Dei, 15, 19 (cf. Verg. A. 1, 284):

    dictatura,

    Liv. 7, 40, 9; cf.

    virga,

    i. e. the fasces, Ov. Tr. 5, 6, 32:

    quisnam igitur liber? sapiens, sibi qui imperiosus,

    who has dominion over himself, Hor. S. 2, 7, 83; cf. Plin. 34, 8, 19, § 62:

    imperiosissimae humanae mentis artes (religio, astrologia, medicina),

    id. 30, 1, 1, § 1:

    risus habet vim nescio an imperiosissimam,

    Quint. 6, 3, 8. —
    II.
    In partic.
    A.
    In a bad sense, imperious, domineering, tyrannical:

    cupiditas honoris quam dura est domina, quam imperiosa,

    Cic. Par. 5, 3, 40:

    nimis imperiosus philosophus,

    id. Fin. 2, 32, 105:

    paedagogi,

    Quint. 1, 1, 8:

    imperiosus atque impotens,

    Sen. Ben. 3, 28 fin.:

    imperiosi nobis ipsis et molesti sumus,

    id. Q. N. 4 praef.:

    Proserpina,

    Hor. S. 2, 5, 110:

    quojus cibo iste factust imperiosior,

    Plaut. Capt. 4, 2, 26:

    imperiosius aequor,

    Hor. C. 1, 14, 8:

    familia imperiosissima et superbissima,

    Liv. 9, 34, 15.—Hence,
    B.
    Impĕrĭōsus, i, m., a surname of the dictator L. Manlius Torquatus and his son, the consul T. Manlius Torquatus, on account of their severity, Liv. 7, 3, 4; 7, 4, 7; Sen. Ben. 3, 37; Cic. Fin. 2, 19, 60; Plin. 22, 5, 5, § 8; Liv. 4, 29, 6; cf. Manlius.—Hence, adv.: impĕrĭōsē, imperiously, tyrannically (ante- and postclass.):

    non severe, non imperiose praecepit,

    Gell. 2, 29, 1; Charis. 202, 11: paene imperiosius quam humanius, Varr. ap. Non. 287, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > imperiosus

  • 7 inperiosus

    impĕrĭōsus (less correctly inp-), a, um, adj. [imperium], possessed of command, far-ruling, mighty, powerful, puissant (class.).
    I.
    In gen.: urbes magnae atque imperiosae, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 2:

    populi,

    Cic. Or. 34, 120: imperiosissima civitas, Aug. Civ. Dei, 15, 19 (cf. Verg. A. 1, 284):

    dictatura,

    Liv. 7, 40, 9; cf.

    virga,

    i. e. the fasces, Ov. Tr. 5, 6, 32:

    quisnam igitur liber? sapiens, sibi qui imperiosus,

    who has dominion over himself, Hor. S. 2, 7, 83; cf. Plin. 34, 8, 19, § 62:

    imperiosissimae humanae mentis artes (religio, astrologia, medicina),

    id. 30, 1, 1, § 1:

    risus habet vim nescio an imperiosissimam,

    Quint. 6, 3, 8. —
    II.
    In partic.
    A.
    In a bad sense, imperious, domineering, tyrannical:

    cupiditas honoris quam dura est domina, quam imperiosa,

    Cic. Par. 5, 3, 40:

    nimis imperiosus philosophus,

    id. Fin. 2, 32, 105:

    paedagogi,

    Quint. 1, 1, 8:

    imperiosus atque impotens,

    Sen. Ben. 3, 28 fin.:

    imperiosi nobis ipsis et molesti sumus,

    id. Q. N. 4 praef.:

    Proserpina,

    Hor. S. 2, 5, 110:

    quojus cibo iste factust imperiosior,

    Plaut. Capt. 4, 2, 26:

    imperiosius aequor,

    Hor. C. 1, 14, 8:

    familia imperiosissima et superbissima,

    Liv. 9, 34, 15.—Hence,
    B.
    Impĕrĭōsus, i, m., a surname of the dictator L. Manlius Torquatus and his son, the consul T. Manlius Torquatus, on account of their severity, Liv. 7, 3, 4; 7, 4, 7; Sen. Ben. 3, 37; Cic. Fin. 2, 19, 60; Plin. 22, 5, 5, § 8; Liv. 4, 29, 6; cf. Manlius.—Hence, adv.: impĕrĭōsē, imperiously, tyrannically (ante- and postclass.):

    non severe, non imperiose praecepit,

    Gell. 2, 29, 1; Charis. 202, 11: paene imperiosius quam humanius, Varr. ap. Non. 287, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > inperiosus

  • 8 Mānliānus

        Mānliānus adj.,     of a Manlius: supplicium, L.—Severe (because of the proverbial harshness of L. Manlius Torquatus, dictator): imperia, L.: Manliana vestra (sc. imperia).

    Latin-English dictionary > Mānliānus

  • 9 cōgnōmen

        cōgnōmen inis, n    [com- + GNA-], a surname, second-name, family-name (added to the name of the gens to distinguish the family): T. Manlius, qui Galli torque detracto cognomen (sc. Torquati) invenit: sapientis: Crassus cognomine Dives: Mercuriale Imposuere mihi cognomen, H.: nationis magis quam generis uti cognomine: Diocles est, Popilius cognomine: duo quorum alteri Capitoni cognomen est: cognomen cui Africano ex virtute fuit, Cs.: Tardo cognomen pingui damus, we call the slow man stupid, H.—In gen., a name: locus, Hesperiam Grai cognomine dicunt, V.: Chaonios cognomine campos a Chaone dixit, V.: prisca locorum, Pr.
    * * *
    surname, family/3rd name; name (additional/derived from a characteristic)

    Latin-English dictionary > cōgnōmen

  • 10 duo virī, duovirī or II virī (less correctly duūmvirī)

       duo virī, duovirī or II virī (less correctly duūmvirī) ōrum, m    a board of two persons, an extraordinary criminal court, duumviri (selected by Tullus Hostilius to try Horatius), L.; (by the people to try Manlius), L.; (to try Rabirius), C.: sacrorum, keepers of the Sibylline books, L.: navales, to build and equip a fleet, L.: ad aedem faciendam, to build a temple, L.—A board of colonial magistrates, Cs. — Each of the duo viri is called II vir or duūmvir, L.

    Latin-English dictionary > duo virī, duovirī or II virī (less correctly duūmvirī)

  • 11 epulō

        epulō ōnis, m    [epulum], a guest at a feast, feaster, carouser, C.— A boon companion: Valerius.—Esp.: Tresviri or Septemviri Epulones, a college of priests to conduct sacrificial banquets, C., L.: Manlius, triumvir epulo, L.

    Latin-English dictionary > epulō

  • 12 substituō

        substituō uī, ūtus, ere    [sub+statuo], to present, submit: animo speciem corporis amplam, figure to himself, L.: funera fratrum oculis tuis, O.— To put instead, put in place of, substitute: in eorum locum civīs Romanos: Fulvius et Manlius pro Philippo substituti, L.: Siculis equites, L.: alqm huius criminis reum, i. e. throw on him the blame, Cu.
    * * *
    substituere, substitui, substitutus V TRANS
    place in rear/reserve; make subject/answerable to; substitute; make alternative

    Latin-English dictionary > substituō

  • 13 torquis

        torquis is, m and (poet.) f    [TARC-], a twisted neck-chain, necklace, collar: T. Manlius, qui Galli torque detracto (Torquati) cognomen invenit: torquis aureus, duo pondo, L.: adempta, O.—For oxen, an ox-yoke, coupling-collar: ipsis e torquibus aptos Iunge pares, V.— A wreath, ring of flowers: nexis ornatae torquibus arae, V.
    * * *
    collar, necklace

    Latin-English dictionary > torquis

  • 14 turmālis

        turmālis e, adj.    [turma], of a troop, of a squadron.—Plur. m. as subst: Manlius cum suis turmalibus, i. e. with the members of his squadron, L.—In a play on the word: Scipio... turmalīs dixit displicere, i. e. equestrian (statues), in a troop.
    * * *
    turmalis, turmale ADJ
    of/belonging to squadron of cavalry

    Latin-English dictionary > turmālis

  • 15 abacus

    ăbăcus, i (according to Prisc. 752 P. also ăbax, ăcis; cf. id. p. 688), m.,=abax, akos, prop. a square tublet; hence, in partic.,
    I.
    A sideboard, the top of which was made of marble, sometimes of silver, gold, or other precious material, chiefly used for the display of gold and silver vessels, Cic. Verr. 2, 4, 16, § 35; 2, 4, 25, § 57; id. Tusc. 5, 21, 61; Varr. L. L. 9, § 46 Mūll.; Plin. 37, 2, 6, § 14; Juv. 3, 2-0-4:

    perh. also called mensae Delphicae,

    Cic. Verr. 2, 4, 59 init. Zumpt; Mart. 12, 67. Accord. to Liv. 39, 6, 7, and Plin. 34, 3, 8, § 14, Cn. Manlius Vulso flrst brought them from Asia to Rome, B.C. 187, in his triumph over the Galatae; cf. Becker, Gall. 2, p. 258 (2d edit.).—
    II.
    A gaming-board, divided into compurtments, for playing with dice or counters, Suet. Ner. 22; Macr. S. 1, 5.—
    III.
    A counting-table, covered with sand or dust, and used for arithmetical computation, Pers. 1, 131; App. Mag. p. 284; cf. Becker, Gall. 2, p. 65. —
    IV.
    A wooden tray, Cato, R. R. 10, 4.—
    V.
    A painted panel or square compariment in the wall or ceiling of a chamber, Vitr. 7, 3, 10; Plin. 33, 12, 56, § 159; 35, 1, 1, § 3, and 35, 6, 13, § 32.—
    VI.
    In architecture, a fiat, square stone on the top of a column, immediately under the architrare, Vitr. 3, 5, 5 sq.; 4, 1, 11 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > abacus

  • 16 Boethius

    Bŏēthius, ii, m.: Anicius Manlius Torquatus Severinus, a distinguished philosopher and theologian of the post-classic period under Theodoric; born about A. D. 470; beheaded in prison (A. D. 524), where he composed his most distinguished work, De consolatione philosophiae libri V.

    Lewis & Short latin dictionary > Boethius

  • 17 Brutus

    1.
    brūtus, a, um, adj. [kindr. with barus, perh. contr. from barutus, a lengthened form of barus, like actutum, astutus, cinctutus, versutus, from actu, astus, cinctus, versus; cf. also brithus, heavy, weighty; Fr. and Engl. brute, brutal].
    I.
    Lit., heavy, unwieldy, immovable (rare): brutum antiqui gravem dicebant, Paul. ex Fest. p. 31 Müll.:

    pondus,

    falling down with heavy weight, Lucr. 6, 105: tellus, * Hor. C. 1, 34, 9 (cf.:

    terra iners,

    id. ib. 3, 4, 45:

    immota tellus,

    Sen. Thyest. 1020:

    terra semper immobilis,

    Serv. ad Verg. A. 10, 102:

    Unde Horatius. Et bruta tellus): corpora neque tam bruta quam terrea, neque tam levia quam aetheria,

    App. de Deo Socr. p. 47, 5.—
    II.
    Trop., dull, stupid, insensible, unreasonable.
    A.
    Of men:

    brutum dicitur hebes et obtusum... Pacuvius Hermiona: et obnoxium esse aut brutum aut elinguem putes,

    Non. p. 77, 31 sq.: fortunam insanam esse et caecam et brutam perhibent philosophi, Pac. ap. Auct. Her. 2, 23, 36:

    quod bruti nec satis sardare queunt, Naev. ap. Fest. s. v. sardare, p. 322 Müll. (Bell. Punic. v. 65, p. 18 Vahl.): T. Manlius relegatus a patre ob adulescentiam brutam atque hebetem,

    Sen. Ben. 3, 37, 4; App. M. 7, p. 191, 30:

    homo,

    Lact. 7, 4, 12; Prud. steph. 2, 66; cf. 2. Brutus, II. B.—Esp. in a play on the name, 2. Brutus, v. h. v.—
    B.
    Of animals, irrational ( = anaisthêtos, Arist. Part. Anim. 3, 4) (so several times in Pliny the elder):

    animalium hoc maxime brutum (sc. sus),

    Plin. 8, 51, 77, § 207; 9, 29, 46, § 87; 11, 37, 70, § 183; 11, 39, 92, § 226.—But only late Lat. as a general designation of animals opp. to men, our brute, irrational, dumb, Greg. Mag. in Job, 10, 13, 23; 17, 30, 46 al.—
    C.
    Of inanimate things: bruta fulmina et vana, ut quae nulla veniant ratione naturae, qs. striking blindly, Plin. 2, 43, 43, § 113: scitum Caesaris, thoughtless, inconsiderate, Prud. steph. 5, 66.—
    * Sup., Jul. Val. Rer. Gest. Alex. Magn. 3, 67.
    2.
    Brūtus, i, m., = Broutos [1. brutus], a Roman cognomen.
    I.
    L. Junius, the relative of Tarquinius Superbus, saved by his feigned stupidity [whence the name], and the deliverer of Rome from regal dominion, Liv. 1, 56, 7 sq.; Ov. F. 2, 717; 2, 837; Verg. A. 6, 818; Cic. Tusc. 1, 37, 89 saep. After him, Brutus was the cognomen of the patrician gens Junia.—
    II.
    From the plebeian gens Junia,
    A.
    M. Junius, son of Servilia, a half-sister of Cato Uticensis by M. Brutus (not by Cæsar; v. Ellendt Cic. Brut. p. cxxvii.), an intimate friend of Cicero about the 21 st year of his age, and one of the murderers of Julius Cœsar, Suet. Caes. 80 sq.; id. Aug. 10; Vell. 2, 56, 3; 2, 58, 1; Tac. A. 1, 2; Cic. Phil. 1, 3, 8; 1, 4, 9 and 10; 2, 12, 28 sq.; 2, 13, 31; id. Fam. 3, 4, 2;

    as a philos. and orator active and respected,

    id. Ac. 1, 3, 12; id. Fin. 1, 3, 8; id. Tusc. 5, 1, 1 sq.; id. Att. 12, 5, 3; 13, 9, 2; Plut. Brut. 4; Cic. Or. 71, 237; Quint. 10, 1, 123; Tac. Or. 17 sq.; 21; cf. Ellendt, above cited; Meyer, Fragm. Orat. 205. To him Cic. dedicated his writings: Orator, Brutus, de Deorum Naturā, de Finibus, and Tusc. Quaestiones.—
    B.
    D. Junius, a fellow-conspirator with the preceding, Suet. Caes. 80 sq.; id. Aug. 10; Vell. 2, 56 sq.; Cic. Phil. 3, 1, 4; id. Fam. 10, 11, 2; id. ad Brut. 1, 2, 2;

    to him are addressed the letters,

    Cic. Fam. 11, 5 sqq.;

    12 sqq. al.—To these two Cicero's witticism has reference: quid ergo? Ista culpa Brutorum? Minime illorum quidem, sed aliorum brutorum, qui se cautos ac sapientes putant,

    Cic. Att. 14, 14, 2; cf. id. Phil. 4, 2, 7; id. Att. 14, 20, 2; Liv. 1, 56, 8; Ov. F. 2, 717.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Brūtĭā-nus, a, um, adj., of or pertaining to ( M. Junius) Brutus:

    castra,

    Vell. 2, 72:

    Cassianaeque partes,

    id. 2, 74:

    bellum civile,

    Lact. 2, 7 fin.
    b.
    Brūtīnus, a, um, adj., of or pertaining to Brutus ( M. Junius):

    consilia rei publicae liberandae,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 15.—
    III.
    D. Junius Brutus Callaicus, consul with P. Corn. Scipio Nasica Serapio A.U.C. 616, Cic. Brut. 28, 107; id. Leg. 3, 9, 20; id. Balb. 17, 40; Vell. 2, 5.—
    IV.
    D. Junius Brutus Julianus, consul with Mamercus Æmilius Lepidus A.U.C. 677, Cic. Brut. 47, 175; id. de Or. 2, 33, 142; id. Att. 12, 22, 2.—
    V.

    Lewis & Short latin dictionary > Brutus

  • 18 brutus

    1.
    brūtus, a, um, adj. [kindr. with barus, perh. contr. from barutus, a lengthened form of barus, like actutum, astutus, cinctutus, versutus, from actu, astus, cinctus, versus; cf. also brithus, heavy, weighty; Fr. and Engl. brute, brutal].
    I.
    Lit., heavy, unwieldy, immovable (rare): brutum antiqui gravem dicebant, Paul. ex Fest. p. 31 Müll.:

    pondus,

    falling down with heavy weight, Lucr. 6, 105: tellus, * Hor. C. 1, 34, 9 (cf.:

    terra iners,

    id. ib. 3, 4, 45:

    immota tellus,

    Sen. Thyest. 1020:

    terra semper immobilis,

    Serv. ad Verg. A. 10, 102:

    Unde Horatius. Et bruta tellus): corpora neque tam bruta quam terrea, neque tam levia quam aetheria,

    App. de Deo Socr. p. 47, 5.—
    II.
    Trop., dull, stupid, insensible, unreasonable.
    A.
    Of men:

    brutum dicitur hebes et obtusum... Pacuvius Hermiona: et obnoxium esse aut brutum aut elinguem putes,

    Non. p. 77, 31 sq.: fortunam insanam esse et caecam et brutam perhibent philosophi, Pac. ap. Auct. Her. 2, 23, 36:

    quod bruti nec satis sardare queunt, Naev. ap. Fest. s. v. sardare, p. 322 Müll. (Bell. Punic. v. 65, p. 18 Vahl.): T. Manlius relegatus a patre ob adulescentiam brutam atque hebetem,

    Sen. Ben. 3, 37, 4; App. M. 7, p. 191, 30:

    homo,

    Lact. 7, 4, 12; Prud. steph. 2, 66; cf. 2. Brutus, II. B.—Esp. in a play on the name, 2. Brutus, v. h. v.—
    B.
    Of animals, irrational ( = anaisthêtos, Arist. Part. Anim. 3, 4) (so several times in Pliny the elder):

    animalium hoc maxime brutum (sc. sus),

    Plin. 8, 51, 77, § 207; 9, 29, 46, § 87; 11, 37, 70, § 183; 11, 39, 92, § 226.—But only late Lat. as a general designation of animals opp. to men, our brute, irrational, dumb, Greg. Mag. in Job, 10, 13, 23; 17, 30, 46 al.—
    C.
    Of inanimate things: bruta fulmina et vana, ut quae nulla veniant ratione naturae, qs. striking blindly, Plin. 2, 43, 43, § 113: scitum Caesaris, thoughtless, inconsiderate, Prud. steph. 5, 66.—
    * Sup., Jul. Val. Rer. Gest. Alex. Magn. 3, 67.
    2.
    Brūtus, i, m., = Broutos [1. brutus], a Roman cognomen.
    I.
    L. Junius, the relative of Tarquinius Superbus, saved by his feigned stupidity [whence the name], and the deliverer of Rome from regal dominion, Liv. 1, 56, 7 sq.; Ov. F. 2, 717; 2, 837; Verg. A. 6, 818; Cic. Tusc. 1, 37, 89 saep. After him, Brutus was the cognomen of the patrician gens Junia.—
    II.
    From the plebeian gens Junia,
    A.
    M. Junius, son of Servilia, a half-sister of Cato Uticensis by M. Brutus (not by Cæsar; v. Ellendt Cic. Brut. p. cxxvii.), an intimate friend of Cicero about the 21 st year of his age, and one of the murderers of Julius Cœsar, Suet. Caes. 80 sq.; id. Aug. 10; Vell. 2, 56, 3; 2, 58, 1; Tac. A. 1, 2; Cic. Phil. 1, 3, 8; 1, 4, 9 and 10; 2, 12, 28 sq.; 2, 13, 31; id. Fam. 3, 4, 2;

    as a philos. and orator active and respected,

    id. Ac. 1, 3, 12; id. Fin. 1, 3, 8; id. Tusc. 5, 1, 1 sq.; id. Att. 12, 5, 3; 13, 9, 2; Plut. Brut. 4; Cic. Or. 71, 237; Quint. 10, 1, 123; Tac. Or. 17 sq.; 21; cf. Ellendt, above cited; Meyer, Fragm. Orat. 205. To him Cic. dedicated his writings: Orator, Brutus, de Deorum Naturā, de Finibus, and Tusc. Quaestiones.—
    B.
    D. Junius, a fellow-conspirator with the preceding, Suet. Caes. 80 sq.; id. Aug. 10; Vell. 2, 56 sq.; Cic. Phil. 3, 1, 4; id. Fam. 10, 11, 2; id. ad Brut. 1, 2, 2;

    to him are addressed the letters,

    Cic. Fam. 11, 5 sqq.;

    12 sqq. al.—To these two Cicero's witticism has reference: quid ergo? Ista culpa Brutorum? Minime illorum quidem, sed aliorum brutorum, qui se cautos ac sapientes putant,

    Cic. Att. 14, 14, 2; cf. id. Phil. 4, 2, 7; id. Att. 14, 20, 2; Liv. 1, 56, 8; Ov. F. 2, 717.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Brūtĭā-nus, a, um, adj., of or pertaining to ( M. Junius) Brutus:

    castra,

    Vell. 2, 72:

    Cassianaeque partes,

    id. 2, 74:

    bellum civile,

    Lact. 2, 7 fin.
    b.
    Brūtīnus, a, um, adj., of or pertaining to Brutus ( M. Junius):

    consilia rei publicae liberandae,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 15.—
    III.
    D. Junius Brutus Callaicus, consul with P. Corn. Scipio Nasica Serapio A.U.C. 616, Cic. Brut. 28, 107; id. Leg. 3, 9, 20; id. Balb. 17, 40; Vell. 2, 5.—
    IV.
    D. Junius Brutus Julianus, consul with Mamercus Æmilius Lepidus A.U.C. 677, Cic. Brut. 47, 175; id. de Or. 2, 33, 142; id. Att. 12, 22, 2.—
    V.

    Lewis & Short latin dictionary > brutus

  • 19 Capitolini

    Căpĭtōlīnus, a, um, adj. [Capitolium], of or pertaining to the Capitol, Capitoline:

    clivus,

    Cic. Rab. Perd. 11, 31:

    sedes,

    id. Div. 1, 12, 19; 2, 20, 45:

    collis,

    Mart. 12, 21:

    area,

    Suet. Calig. 22; 34; Gell. 2, 10, 2.—Of Jupiter, Auct. Dom. 57, 144; Suet. Caes. 84; id. Aug. 30; 91; 94; id. Tib. 53; id. Dom. 4:

    dapes,

    that was given to Jupiter, Mart. 12, 48:

    Venus,

    Suet. Calig. 7:

    amphora, q. v.: ludi,

    Liv. 5, 50, 4:

    certamen,

    Suet. Dom. 13; cf. id. ib. 4:

    quercus,

    a crown of oak given to victors in the Capitoline games, Juv. 6, 387. —
    B.
    Subst.
    1.
    Căpĭtōlīnus, i, m., the Capitoline Hill, Auct. Her. 4, 32, 43.—
    2.
    Căpĭtōlīni, ōrum, m., persons who had the charge of these games, Cic. Q. Fr. 2, 5, 2.— In sing., a cognomen of M. Manlius, on account of his rescue of the Capitol, Aur. Vict. Vir. Ill. 24.

    Lewis & Short latin dictionary > Capitolini

  • 20 Capitolinus

    Căpĭtōlīnus, a, um, adj. [Capitolium], of or pertaining to the Capitol, Capitoline:

    clivus,

    Cic. Rab. Perd. 11, 31:

    sedes,

    id. Div. 1, 12, 19; 2, 20, 45:

    collis,

    Mart. 12, 21:

    area,

    Suet. Calig. 22; 34; Gell. 2, 10, 2.—Of Jupiter, Auct. Dom. 57, 144; Suet. Caes. 84; id. Aug. 30; 91; 94; id. Tib. 53; id. Dom. 4:

    dapes,

    that was given to Jupiter, Mart. 12, 48:

    Venus,

    Suet. Calig. 7:

    amphora, q. v.: ludi,

    Liv. 5, 50, 4:

    certamen,

    Suet. Dom. 13; cf. id. ib. 4:

    quercus,

    a crown of oak given to victors in the Capitoline games, Juv. 6, 387. —
    B.
    Subst.
    1.
    Căpĭtōlīnus, i, m., the Capitoline Hill, Auct. Her. 4, 32, 43.—
    2.
    Căpĭtōlīni, ōrum, m., persons who had the charge of these games, Cic. Q. Fr. 2, 5, 2.— In sing., a cognomen of M. Manlius, on account of his rescue of the Capitol, Aur. Vict. Vir. Ill. 24.

    Lewis & Short latin dictionary > Capitolinus

См. также в других словарях:

  • Manlius — (weibliche Form: Manlia) war das Nomen der gens Manlia, einer patrizischen Familie im Römischen Reich, eine der ältesten der Stadt. Cognomina der Manlii sind Acidinus, Capitolinus, Imperiosus, Torquatus und Vulso. Bedeutende Mitglieder der… …   Deutsch Wikipedia

  • Manlius — (fem. Manlia) was the nomen of the gens Manlia, a patrician family of ancient Rome, from Tusculum, one of the oldest of the city.Cognomina of the Manlii included Acidinus, Capitolinus, Imperiosus, Torquatus, and Vulso.Manlius may refer to:People* …   Wikipedia

  • Manlius — Manlius, NY U.S. village in New York Population (2000): 4819 Housing Units (2000): 2143 Land area (2000): 1.780983 sq. miles (4.612725 sq. km) Water area (2000): 0.004109 sq. miles (0.010643 sq. km) Total area (2000): 1.785092 sq. miles (4.623368 …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Manlius, IL — U.S. village in Illinois Population (2000): 355 Housing Units (2000): 165 Land area (2000): 0.306375 sq. miles (0.793507 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 0.306375 sq. miles (0.793507 sq. km) FIPS… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Manlius, NY — U.S. village in New York Population (2000): 4819 Housing Units (2000): 2143 Land area (2000): 1.780983 sq. miles (4.612725 sq. km) Water area (2000): 0.004109 sq. miles (0.010643 sq. km) Total area (2000): 1.785092 sq. miles (4.623368 sq. km)… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Manlius — Manlius, Städtischer Bezirk mit Postamt in der Grafschaft Onondaga des Staates New York (Nordamerika), an der Syracuse Utica Eisenbahn; 6500 Ew …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Manlĭus — Manlĭus. Die Manlia gens, ein sehr vornehmes römisches Geschlecht, zählte zu seiner Verwandtschaft die Familien Acidinus, Capitolinus (Im periosus), Torquatus, Vulso, s.d. a. Cajus M. (Mallius), lebte zur Zeit Sullas, wurde schnell sehr reich,… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Manlĭus — Manlĭus, römisches, teils patrizisches, teils plebejisches Geschlecht, das sich in mehrere Familien mit verschiedenen Beinamen verzweigte, berühmt durch tüchtige Feldherren. Unter den patrizischen Manliern sind folgende bemerkenswert: 1) M. M.… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Manlius — Manlĭus, Marcus, nach der Sage der Begründer des röm. patrizischen Geschlechts der Manlier, Konsul 392 v.Chr., vereitelte angeblich 387 den nächtlichen Anschlag der Gallier gegen das Kapitol (davon sein Beiname Capitolinus). Später soll er wegen… …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Manlius — Manlius, patricisches röm. Geschlecht. Marcus M. Capitolinus rettete 390 v. Chr. das Capitol bei einem nächtlichen Angriffe der Gallier; später stellte er sich an die Spitze der unzufriedenen Plebejer und soll den Plan gehabt haben, die… …   Herders Conversations-Lexikon

  • Manlius — Manlii Principales gentes romaines Gens Aemilia Gens Claudia Gens Cornelia Gens Fabia Gens Iulia Gens Iunia …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»