Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

Albāni

  • 1 Albani

    Albānus, a, um, adj. [Alba].
    I.
    A.. Pertaining to the town of Alba, Alban:

    exercitus,

    Liv. 1, 28:

    pax,

    the peace between the Romans and Albans, id. 1, 27.—
    B.
    Pertaining to Albania:

    mare Albanum,

    Plin. 6, 13, 15, § 38:

    ora,

    Val. Fl. 5, 460.—
    II.
    Hence, Albāni, ōrum, m.
    A. B.
    The Albanians, the inhabitants of Albania, on the Caspian Sea, Plin. 6, 13, 15, § 38.— Esp., Lăcus Albānus, a deep lake in Latium, south of Rome, and on the west side of old Alba, now Lago di Albano, Liv. 5, 15.— Mons Albānus, a rocky mountain in Latium, now Monte Cavo, lying eastward from the Alban Lake, 2500 feet above the surface of the Tyrrhene Sea, on whose western declivity, extending to the lake, was the old Alba Longa. Upon its summit, which afforded a noble view, stood the splendid temple of Juppiter Latiaris, up to which wound a paved way, still in part existing, for the festive processions in the holidays of the Latins (feriae Latinae), as well as for the ovations of the Roman generals, cf. Müll. Roms Camp. 2, 139-146.— Lăpis Albānus, the kind of stone hewn from Mount Alba, called in Ital. peperino or piperno, Vitr. 2, 7;

    hence. Albanae columnae,

    made of such stone, Cic. Scaur. 2, 45.— Albānum, i, n., an estate at Alba, Cic. Att. 7, 5; Quint. 5, 13, 40; Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > Albani

  • 2 adiectiō

        adiectiō ōnis, f    [adicio], an annexation, addition: populi Albani, L.: inliberali adiectione, i. e. by grudgingly adding (to his offer), L.

    Latin-English dictionary > adiectiō

  • 3 dictātor

        dictātor ōris, m    [dicto].—In Rome, a dictator, chief magistrate with unlimited power (in great emergencies, superseding ordinary magistracies): lex de dictatore lata, Cs.: nomen dictatoris sustulisti: creandi dictatoris mentio, L.—In other cities, a dictator, absolute ruler: Lanuvii: dictatorem Albani Mettium creant, L.
    * * *

    Latin-English dictionary > dictātor

  • 4 lūcus

        lūcus ī, m    [LVC-], a sacred grove, consecrated wood, park surrounding a temple: Albani luci: frequenti silvā saeptus, L.: virtutem verba putas et Lucum ligna, H.: laetissimus umbrae, V.— A wood, grove, V., O.
    * * *
    grove; sacred grove

    Latin-English dictionary > lūcus

  • 5 Acrota

    Lewis & Short latin dictionary > Acrota

  • 6 adjectio

    adjectĭo, ōnis, f. [id.], an adding to, addition, annexation.
    I.
    In gen.:

    Romana res adjectione populi Albani aucta,

    Liv. 1, 30:

    illiberalis,

    a small addition, id. 38, 14 ext.:

    caloris,

    Sen. Ep. 189:

    litterarum,

    Quint. 1, 5, 16; also the permission of adding, etc. (cf.:

    accessus, aditus): Hispalensibus familiarum adjectiones dedit,

    he granted to them the right of settling new families, Tac. II. 1, 78.—More freq.,
    II.
    Esp., as t. t.
    A.
    In archit.
    1. B.
    In medicine, a strengthening, invigorating remedy:

    quae (i. e. diseases) non detractionibus, sed adjectionibus curantur,

    Vitr. 1, 6, 3.—
    C.
    In rhet., the repetition of the same word, e. g. occidi, occidi, Quint. 9, 3, 28 (in Cic., adjunctio, q. v.).—
    D.
    In auctions, the addition to a bid, Dig. 18, 2, 17 al.; cf. adjicio.

    Lewis & Short latin dictionary > adjectio

  • 7 Albanum

    Albānus, a, um, adj. [Alba].
    I.
    A.. Pertaining to the town of Alba, Alban:

    exercitus,

    Liv. 1, 28:

    pax,

    the peace between the Romans and Albans, id. 1, 27.—
    B.
    Pertaining to Albania:

    mare Albanum,

    Plin. 6, 13, 15, § 38:

    ora,

    Val. Fl. 5, 460.—
    II.
    Hence, Albāni, ōrum, m.
    A. B.
    The Albanians, the inhabitants of Albania, on the Caspian Sea, Plin. 6, 13, 15, § 38.— Esp., Lăcus Albānus, a deep lake in Latium, south of Rome, and on the west side of old Alba, now Lago di Albano, Liv. 5, 15.— Mons Albānus, a rocky mountain in Latium, now Monte Cavo, lying eastward from the Alban Lake, 2500 feet above the surface of the Tyrrhene Sea, on whose western declivity, extending to the lake, was the old Alba Longa. Upon its summit, which afforded a noble view, stood the splendid temple of Juppiter Latiaris, up to which wound a paved way, still in part existing, for the festive processions in the holidays of the Latins (feriae Latinae), as well as for the ovations of the Roman generals, cf. Müll. Roms Camp. 2, 139-146.— Lăpis Albānus, the kind of stone hewn from Mount Alba, called in Ital. peperino or piperno, Vitr. 2, 7;

    hence. Albanae columnae,

    made of such stone, Cic. Scaur. 2, 45.— Albānum, i, n., an estate at Alba, Cic. Att. 7, 5; Quint. 5, 13, 40; Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > Albanum

  • 8 Albanus

    Albānus, a, um, adj. [Alba].
    I.
    A.. Pertaining to the town of Alba, Alban:

    exercitus,

    Liv. 1, 28:

    pax,

    the peace between the Romans and Albans, id. 1, 27.—
    B.
    Pertaining to Albania:

    mare Albanum,

    Plin. 6, 13, 15, § 38:

    ora,

    Val. Fl. 5, 460.—
    II.
    Hence, Albāni, ōrum, m.
    A. B.
    The Albanians, the inhabitants of Albania, on the Caspian Sea, Plin. 6, 13, 15, § 38.— Esp., Lăcus Albānus, a deep lake in Latium, south of Rome, and on the west side of old Alba, now Lago di Albano, Liv. 5, 15.— Mons Albānus, a rocky mountain in Latium, now Monte Cavo, lying eastward from the Alban Lake, 2500 feet above the surface of the Tyrrhene Sea, on whose western declivity, extending to the lake, was the old Alba Longa. Upon its summit, which afforded a noble view, stood the splendid temple of Juppiter Latiaris, up to which wound a paved way, still in part existing, for the festive processions in the holidays of the Latins (feriae Latinae), as well as for the ovations of the Roman generals, cf. Müll. Roms Camp. 2, 139-146.— Lăpis Albānus, the kind of stone hewn from Mount Alba, called in Ital. peperino or piperno, Vitr. 2, 7;

    hence. Albanae columnae,

    made of such stone, Cic. Scaur. 2, 45.— Albānum, i, n., an estate at Alba, Cic. Att. 7, 5; Quint. 5, 13, 40; Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > Albanus

  • 9 Atys

    Ătys or Attys, yos, m., = Atus, Ttus (diff. from Attis, q. v.).
    I. II.
    The ancestor of the gens Atia (cf. Atius), Verg. A. 5, 568 Wagner.—
    III.

    Lewis & Short latin dictionary > Atys

  • 10 derivatio

    dērīvātĭo, ōnis, f. [derivo], a leading off, turning off, turning away.
    I.
    Lit.: derivationes fluminum, * Cic. Off. 2, 4, 14:

    sollemnis (sc. lacus Albani),

    Liv. 5, 15 (cf. shortly before, priusquam ex lacu Albano aqua emissa foret).—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    dictum aliquod in aliquem usum tuum opportuna derivatione convertere,

    Macr. S. 6, 1.—
    B.
    Esp.
    1.
    In grammat. lang., derivation, etymology of words, Plin. ap. Serv. Aen. 9, 706; Dig. 50, 16, 57; Charis. p. 73 P. et saep.—
    2.
    In rhetor.
    (α).
    An exchanging of one word for another of like meaning, to soften the expression (as fortis for temerarius, liberalis for prodigus, etc.), Quint. 3, 7, 25.—
    (β).
    As rhet. fig. = parêgmenon, the development of a preceding statement or conception into a new thought, Jul. Ruf. Schem. Lex. § 14.

    Lewis & Short latin dictionary > derivatio

  • 11 detrudo

    dē-trūdo, si, sum, 3, v. a., to thrust, drive, or force away; to thrust down, push down (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    neminem statui detrusum, qui non adhibita vi manu demotus et actus praeceps intellegatur,

    Cic. Caecin. 17, 49:

    qui advorsum eunt, aspellito, Detrude, deturba in viam,

    Plaut. Merc. 1, 2, 6:

    aliquos ad molas,

    id. Poen. 5, 3, 33; so,

    d. et compingere in pistrinum,

    Cic. de Or. 1, 11, 46:

    in laevam partem oculorum,

    id. Univ. 14:

    quosdam contis remisque in mare,

    Suet. Cal. 32:

    pedum digitos in terram,

    Ov. M. 11, 72:

    Stygias ad undas,

    Verg. A. 7, 773; Sil. 15, 43:

    sub inania Tartara,

    Ov. M. 12, 523:

    vi tempestatum Cythnum insulam detrusus,

    Tac. H. 2, 8:

    hucine nos ad senem,

    Plaut. Aul. 2, 5, 8; cf.:

    istoc maleficos,

    id. Trin. 2, 4, 150:

    naves scopulo,

    Verg. A. 1, 145.—
    B.
    In partic.
    1.
    Milit. t. t., to thrust or drive away an enemy from his position; to dislodge, dispossess, Liv. 2, 10; 33, 7:

    Albani prensare, detrudere,

    i. e. from their horses, Tac. A. 6, 35; cf.:

    aliquoties detrusus (sc. de rostris),

    Sall. Hist. Fragm. 1, 99; Verg. A. 7, 469; cf. Liv. 28, 3 al.—
    b.
    Transf.: ex qua (arce) me nives, frigora, imbres detruserunt, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10 fin.
    2.
    Jurid. t. t., to drive out a person from his possession, to dispossess (cf. deduco, no. I. B., and deicio, no. I. B.):

    quid ais? potestne detrudi quisquam, qui non attingitur? etc.,

    Cic. Caecin. 17:

    Quintius contra jus de saltu, agroque communi a servis communibus vi detruditur,

    id. Quint. 6 fin.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to drive from or to any thing; to bring, reduce to any thing:

    aliquem de sua sententia,

    Cic. Fam. 14, 16:

    a primo ordine in secundum detrudi,

    Suet. Caes. 29:

    ut detrudendi Domitii causa consulatum peterent,

    of defeating, keeping him out of office, id. ib. 24; cf.:

    ex quanto regno ad quam fortunam,

    Nep. Timol. 2, 2:

    se ad mendicitatem,

    Plaut. Men. 1, 3, 21; cf.:

    ad ea quae nostri ingenii non erunt,

    Cic. Off. 1, 31 fin.:

    ad id, quod facere possit,

    id. de Or. 1, 28 fin.:

    ad necessitatem belli civilis,

    Tac. A. 13, 43:

    in tantum luctum et laborem detrusus,

    Cic. Q. Fr. 1, 4, 4; cf.:

    aliquem in paupertatem,

    Tac. A. 14, 54:

    eloquentiam in paucissimos sensus et angustas sententias,

    id. Or. 32.—
    B.
    In partic. of time, to put off, postpone:

    comitia in mensem Martium,

    Cic. Q. Fr. 2, 13, 3; cf. id. Att. 4, 17, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > detrudo

  • 12 Lacus Albanus

    Albānus, a, um, adj. [Alba].
    I.
    A.. Pertaining to the town of Alba, Alban:

    exercitus,

    Liv. 1, 28:

    pax,

    the peace between the Romans and Albans, id. 1, 27.—
    B.
    Pertaining to Albania:

    mare Albanum,

    Plin. 6, 13, 15, § 38:

    ora,

    Val. Fl. 5, 460.—
    II.
    Hence, Albāni, ōrum, m.
    A. B.
    The Albanians, the inhabitants of Albania, on the Caspian Sea, Plin. 6, 13, 15, § 38.— Esp., Lăcus Albānus, a deep lake in Latium, south of Rome, and on the west side of old Alba, now Lago di Albano, Liv. 5, 15.— Mons Albānus, a rocky mountain in Latium, now Monte Cavo, lying eastward from the Alban Lake, 2500 feet above the surface of the Tyrrhene Sea, on whose western declivity, extending to the lake, was the old Alba Longa. Upon its summit, which afforded a noble view, stood the splendid temple of Juppiter Latiaris, up to which wound a paved way, still in part existing, for the festive processions in the holidays of the Latins (feriae Latinae), as well as for the ovations of the Roman generals, cf. Müll. Roms Camp. 2, 139-146.— Lăpis Albānus, the kind of stone hewn from Mount Alba, called in Ital. peperino or piperno, Vitr. 2, 7;

    hence. Albanae columnae,

    made of such stone, Cic. Scaur. 2, 45.— Albānum, i, n., an estate at Alba, Cic. Att. 7, 5; Quint. 5, 13, 40; Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > Lacus Albanus

  • 13 Lapis Albanus

    Albānus, a, um, adj. [Alba].
    I.
    A.. Pertaining to the town of Alba, Alban:

    exercitus,

    Liv. 1, 28:

    pax,

    the peace between the Romans and Albans, id. 1, 27.—
    B.
    Pertaining to Albania:

    mare Albanum,

    Plin. 6, 13, 15, § 38:

    ora,

    Val. Fl. 5, 460.—
    II.
    Hence, Albāni, ōrum, m.
    A. B.
    The Albanians, the inhabitants of Albania, on the Caspian Sea, Plin. 6, 13, 15, § 38.— Esp., Lăcus Albānus, a deep lake in Latium, south of Rome, and on the west side of old Alba, now Lago di Albano, Liv. 5, 15.— Mons Albānus, a rocky mountain in Latium, now Monte Cavo, lying eastward from the Alban Lake, 2500 feet above the surface of the Tyrrhene Sea, on whose western declivity, extending to the lake, was the old Alba Longa. Upon its summit, which afforded a noble view, stood the splendid temple of Juppiter Latiaris, up to which wound a paved way, still in part existing, for the festive processions in the holidays of the Latins (feriae Latinae), as well as for the ovations of the Roman generals, cf. Müll. Roms Camp. 2, 139-146.— Lăpis Albānus, the kind of stone hewn from Mount Alba, called in Ital. peperino or piperno, Vitr. 2, 7;

    hence. Albanae columnae,

    made of such stone, Cic. Scaur. 2, 45.— Albānum, i, n., an estate at Alba, Cic. Att. 7, 5; Quint. 5, 13, 40; Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > Lapis Albanus

  • 14 Lucus

    1.
    lūcus, i, m. [luceo, the shining, i. e. open place in the wood], a wood, grove, or thicket of trees sacred to a deity.
    I.
    Lit.:

    Silani lucus extra murumst est avius crebro salicto oppletus,

    Plaut. Aul. 4, 6, 8:

    lucus est arborum multitudo cum religione, nemus vero composita multitudo arborum, silva diffusa et inculta,

    Serv. Verg. A. 1, 310; cf. id. ib. 1, 441;

    11, 316: vos jam, Albani tumuli atque luci, imploro,

    Cic. Mil. 31, 85:

    lucus frequenti silvā septus,

    Liv. 24, 3:

    nemora in domibus sacros imitantia lucos,

    Tib. 3, 3, 15:

    virtutem verba putas et Lucum ligna,

    Hor. Ep. 1, 6, 31:

    Ennium sicut sacros vetustate lucos adoremus,

    Quint. 10, 1, 88:

    nemoris sacri lucos tenere,

    Sen. Herc. Oet. 956.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., a wood ( poet.):

    aut quos Oceano propior gerit India lucos,

    Verg. G. 2, 122:

    alto in luco,

    id. A. 11, 456.—
    B.
    Wood: nec quicquam positum sine luco, auro, ebore, argento, Plaut. Fragm. ap. Charis. p. 179 P.
    2.
    Lūcus, i, m. [1. lucus], the name of several cities in Gaul and Spain, of which the most important was Lucus, a city of the Vocontii, also called Lucus Augusti, now Lucim, Tac. H. 1, 66; Plin. 3, 4, 5, § 37.
    3.
    lūcus, ūs, m., i. q. lux, light:

    cum primo lucu,

    at daybreak, Ter. Ad. 5, 3, 56 (dub.;

    Fleck. and Ussing, luci): noctu lucuque,

    Varr. L. L. 5, 19, § 99 Müll. (ex conj.; al. noctulucus).

    Lewis & Short latin dictionary > Lucus

  • 15 lucus

    1.
    lūcus, i, m. [luceo, the shining, i. e. open place in the wood], a wood, grove, or thicket of trees sacred to a deity.
    I.
    Lit.:

    Silani lucus extra murumst est avius crebro salicto oppletus,

    Plaut. Aul. 4, 6, 8:

    lucus est arborum multitudo cum religione, nemus vero composita multitudo arborum, silva diffusa et inculta,

    Serv. Verg. A. 1, 310; cf. id. ib. 1, 441;

    11, 316: vos jam, Albani tumuli atque luci, imploro,

    Cic. Mil. 31, 85:

    lucus frequenti silvā septus,

    Liv. 24, 3:

    nemora in domibus sacros imitantia lucos,

    Tib. 3, 3, 15:

    virtutem verba putas et Lucum ligna,

    Hor. Ep. 1, 6, 31:

    Ennium sicut sacros vetustate lucos adoremus,

    Quint. 10, 1, 88:

    nemoris sacri lucos tenere,

    Sen. Herc. Oet. 956.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., a wood ( poet.):

    aut quos Oceano propior gerit India lucos,

    Verg. G. 2, 122:

    alto in luco,

    id. A. 11, 456.—
    B.
    Wood: nec quicquam positum sine luco, auro, ebore, argento, Plaut. Fragm. ap. Charis. p. 179 P.
    2.
    Lūcus, i, m. [1. lucus], the name of several cities in Gaul and Spain, of which the most important was Lucus, a city of the Vocontii, also called Lucus Augusti, now Lucim, Tac. H. 1, 66; Plin. 3, 4, 5, § 37.
    3.
    lūcus, ūs, m., i. q. lux, light:

    cum primo lucu,

    at daybreak, Ter. Ad. 5, 3, 56 (dub.;

    Fleck. and Ussing, luci): noctu lucuque,

    Varr. L. L. 5, 19, § 99 Müll. (ex conj.; al. noctulucus).

    Lewis & Short latin dictionary > lucus

  • 16 Mons Albanus

    Albānus, a, um, adj. [Alba].
    I.
    A.. Pertaining to the town of Alba, Alban:

    exercitus,

    Liv. 1, 28:

    pax,

    the peace between the Romans and Albans, id. 1, 27.—
    B.
    Pertaining to Albania:

    mare Albanum,

    Plin. 6, 13, 15, § 38:

    ora,

    Val. Fl. 5, 460.—
    II.
    Hence, Albāni, ōrum, m.
    A. B.
    The Albanians, the inhabitants of Albania, on the Caspian Sea, Plin. 6, 13, 15, § 38.— Esp., Lăcus Albānus, a deep lake in Latium, south of Rome, and on the west side of old Alba, now Lago di Albano, Liv. 5, 15.— Mons Albānus, a rocky mountain in Latium, now Monte Cavo, lying eastward from the Alban Lake, 2500 feet above the surface of the Tyrrhene Sea, on whose western declivity, extending to the lake, was the old Alba Longa. Upon its summit, which afforded a noble view, stood the splendid temple of Juppiter Latiaris, up to which wound a paved way, still in part existing, for the festive processions in the holidays of the Latins (feriae Latinae), as well as for the ovations of the Roman generals, cf. Müll. Roms Camp. 2, 139-146.— Lăpis Albānus, the kind of stone hewn from Mount Alba, called in Ital. peperino or piperno, Vitr. 2, 7;

    hence. Albanae columnae,

    made of such stone, Cic. Scaur. 2, 45.— Albānum, i, n., an estate at Alba, Cic. Att. 7, 5; Quint. 5, 13, 40; Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > Mons Albanus

  • 17 pretiosus

    prĕtĭōsus, a, um, adj. [pretium], of great value, valuable, precious.
    I.
    Lit.:

    equus,

    Cic. Off. 3, 23, 89:

    odores,

    Col. 3, 8, 4:

    subiitque argentea proles Auro deterior, fulvo pretiosior aere,

    Ov. M. 1, 115:

    ingenium quondam fuerat pretiosius auro,

    id. Am. 3, 8, 3:

    res pretiosissimae (opp. vilissimae),

    Cic. Fin. 2, 28, 91; Plin. 11, 37, 52, § 139:

    pretiosissimum humani animi opus,

    id. 7, 29, 30, § 108:

    nec tamen haec loca sunt ullo pretiosa metallo,

    rich in, Ov. P. 3, 8, 5.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of great cost, costly, dear, expensive:

    operaria,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 41:

    qui sordido vehiculo erubescit, pretioso gloriabitur,

    Sen. Ep. 87, 4:

    Thais,

    Prop. 4 (5), 5, 43:

    pretioso pretio emere aliquid,

    dear, high, Plaut. Ep. 1, 2, 17:

    fames,

    which is satisfied at much expense, Mart. 10 96, 9:

    silentia,

    dearly bought, id. 5, 69, 7:

    Albani veteris pretiosa senectus,

    Juv. 13, 214.—
    B.
    That gives a great price, extravagant: [p. 1442] pretiosus emptor, Hor. C. 3, 6, 32.— Hence, adv.: prĕtĭōsē, in a costly manner, expensively, richly, splendidly (class.):

    vasa pretiose caelata,

    Cic. Inv. 2, 40, 116:

    pretiose armatus exercitus,

    Gell. 5, 5, 5:

    pretiosius sepeliri,

    Curt. 10, 1, 32.

    Lewis & Short latin dictionary > pretiosus

  • 18 subeo

    sŭb-ĕo, ĭi, ĭtum, īre ( perf. subīvit, Ov. F. 1, 314; Stat. S. 2, 1, 155: subivimus, Claud. ap. Tac. A. 11, 24 dub.), v. n. and a., to come or go under any thing; to come or go up to, to approach, draw near, advance or proceed to a place; to come or go on; to follow, succeed; to go down, sink; to come up, spring up (cf. succedo).
    I.
    Neutr.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    subire sub falas,

    Plaut. Most. 2, 1, 10:

    in nemoris latebras,

    Ov. M. 4, 601; cf.: in aliquem locum, to enter, Auct. B. Alex. 74, 4:

    in adversum Romani subiere,

    Liv. 1, 12, 1:

    in adversos montes,

    id. 41, 18, 11:

    testudine factā subeunt,

    advance, Caes. B. G. 7, 85, 7:

    Albani subiere ad montes,

    Liv. 1, 28, 5:

    subire ad portam castrorum,

    id. 34, 16, 2; cf.:

    ad urbem subeunt,

    id. 31, 45, 4; 39, 27, 10; 36, 19, 1; and:

    subeundum erat ad hostes,

    id. 2, 31, 4:

    ad tecta subibant,

    Verg. A. 8, 359.—With dat.:

    muro subibant,

    Verg. A. 7, 161; so,

    muro,

    id. ib. 9, 371:

    portu Chaonio (with accedere urbem),

    id. ib. 3, 292:

    luco,

    id. ib. 8, 125:

    dumis,

    Sil. 5, 283:

    ingenti feretro,

    Verg. A. 6, 222:

    age cervici inponere nostrae: Ipse subibo umeris,

    id. ib. 2, 708:

    per vices subeunt elephanti,

    Plin. 8, 7, 7, § 23:

    pone subit conjux,

    follows, Verg. A. 2, 725; so Val. Fl. 4, 197; cf.:

    dexterae alae sinistra subiit,

    Liv. 27, 2, 7:

    subeuntis alii aliis in custodiam,

    id. 25, 37, 6; and:

    subiit argentea proles,

    Ov. M. 1, 114:

    subit ipse meumque Explet opus,

    succeeds me, takes my place, id. ib. 3, 648:

    Volscus saxa objacentia pedibus ingerit in subeuntes,

    climbing, Liv. 2, 65, 4:

    vel eodem amne vel Euphrate subire eos posse,

    i. e. sail up stream, Curt. 9, 10, 3; cf.:

    adverso amne Babylona subituros,

    id. 10, 1, 16.—
    b.
    Of things:

    stamen a stando: subtemen, quod subit stamini,

    Varr. L. L. 5, § 113 Müll.:

    cum luna sub orbem solis subisset,

    Liv. 37, 4, 4:

    tertio die mixtum flumini subibat mare,

    Curt. 9, 9, 7:

    venae nonnumquam incipiente febre subeunt,

    the pulse sinks, Cels. 3, 6 med.:

    subeunt herbae,

    come up, spring up, Verg. G. 1, 180; so,

    barba,

    i. e. sprouts, grows, Mart. 7, 83, 2:

    subisse aquam in caelum,

    Plin. 31, 3, 21, § 32.—
    2.
    In partic., to come on secretly, to advance or approach stealthily, to steal upon, steal into ( poet.), Prop. 1, 9, 26; Ov. Am. 1, 2, 6; id. A. A. 1, 742.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to come in, succeed, take place; to enter stealthily, come secretly or by degrees: in quarum locum subierunt inquilinae impietas, perfidia, impudentia, Varr. ap. Non. 403, 27:

    fugere pudor verumque fidesque: In quorum subiere locum fraudesque dolique,

    Ov. M. 1, 130:

    pulchra subit facies,

    id. ib. 14, 827:

    subit ecce priori Causa recens,

    id. ib. 3, 259:

    an subit (amor) et tacitā callidus arte nocet?

    id. Am. 1, 2, 6: subeunt morbi [p. 1775] tristisque senectus, Verg. G. 3, 67:

    namque graves morbi subeunt segnisque senectus,

    Nemes. Cyn. 117; cf.:

    duo pariter subierunt incommoda,

    arise, come up, Quint. 5, 10, 100:

    ne subeant animo taedia justa tuo,

    Ov. P. 4, 15, 30:

    regio, quā vero ipsa subit ad Medos,

    approaches, Plin. 6, 26, 29, § 115. —
    2.
    In partic., to come into the mind, to occur, suggest itself:

    omnes sententiae verbaque omnia sub acumen stili subeant et succedant necesse est,

    Cic. de Or. 1, 34, 151:

    cum in loca aliqua post tempus reversi sumus, quae in his fecerimus, reminiscimur personaeque subeunt,

    Quint. 11, 2, 17:

    cum subeant audita aut cognita nobis,

    Ov. M. 15, 307:

    subit umbra,

    id. ib. 12, 591:

    subeunt illi fratresque parensque,

    id. ib. 11. 542:

    subiit cari genitoris imago... subiit deserta Creusa Et direpta domus et parvi casus Iuli,

    Verg. A. 2, 560 sq.; Tac. A. 1, 13:

    subeant animo Latmia saxa tuo,

    Ov. H. 18, 62:

    ne subeant animo taedia,

    id. P. 4, 15, 30:

    quantum subire animo sustinueris, tantum tecum auferas,

    to grasp with the mind, Val. Max. 3, 3, ext. 7.—
    (β).
    Subit, with subj. - or rel.-clause ( poet. and in postAug. prose), Ov. M. 2, 755:

    quo magis ac magis admirari subit,

    Plin. 12, prooem. § 2;

    35, 7, 31, § 49: misereri sortis humanae subit,

    id. 25, 3, 7, § 23:

    quid sim, quid fuerimque subit,

    Ov. Tr. 3, 8, 38.
    II.
    Act.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen., to come or go under, to enter; to submit to; to approach, etc.:

    exercitatissimi in armis, qui inter annos XIV. tectum non subissent,

    had not come under a roof, Caes. B. G. 1, 36:

    tecta,

    Quint. 2, 16, 6; Ov. M. 6, 669:

    jam subeunt Triviae lucos atque aurea tecta,

    Verg. A. 6, 13:

    limina victor Alcides subiit,

    id. ib. 8, 363:

    domos,

    Ov. M. 1, 121:

    penates,

    id. ib. 5, 650:

    macra cavum repetes artum, quem macra subisti,

    Hor. Ep. 1, 7, 33:

    cum novies subiere paludem,

    had plunged under, Ov. M. 15, 358; id. F. 1, 314:

    et juncti currum dominae subiere leones,

    Verg. A. 3, 313:

    leones jugum subeant,

    Plin. 10, 45, 62, § 128:

    asellus gravius dorso subiit onus,

    i. e. submits to, receives, Hor. S. 1, 9, 21:

    subire iniquissimum locum,

    Caes. B. G. 2, 27: iniquum locum, Auct. B. Alex. 76, 2; id. B. Hisp. 24, 3:

    collem,

    to go up, mount, climb, scale, Hirt. B. G. 8, 15:

    consules utrimque aciem subeuntium jam muros adgrediuntur,

    Liv. 7, 12, 3:

    muros,

    id. 27, 18:

    impositum saxis Anxur,

    Hor. S. 1, 5, 25:

    si subeuntur prospera castra,

    Juv. 16, 2 et saep.:

    perfurit, Fadumque Herbesumque subit,

    comes up to, attacks, assails, Verg. A. 9, 344; cf.:

    interim fallendus est judex et variis artibus subeundus,

    Quint. 4, 5, 5:

    precibus commota Tonantem Juno subit,

    approaches, Stat. Th. 9, 510:

    subit ille minantem,

    id. ib. 8, 84:

    Aeneae mucronem,

    Verg. A. 10, 798:

    qui procul hostium conspectu subibant aquam,

    Curt. 4, 13, 10:

    Hispo subit juvenes, i. e. paedicat,

    Juv. 2, 50.—
    b.
    Of things:

    umbra subit terras,

    Ov. M. 11, 61:

    quos (lucos) aquae subeunt et aurae,

    enter, Hor. C. 3, 4, 8:

    montes Trasimenus,

    Liv. 22, 4, 2:

    litora pelagus, Mel. praef. 2: mare quod Ciliciam subit,

    Curt. 7, 3, 19:

    radices (petrae) Indus amnis subit,

    id. 8, 11, 7:

    clarus subit Alba Latinum,

    succeeds, Ov. M. 14, 612 (al. clarus subit ecce Latinum Epytus); cf. id. ib. 1, 114:

    furcas subiere columnae,

    come into the place of, succeed, id. ib. 8, 700:

    aqua subit altitudinem exortus sui,

    rises to, reaches, Plin. 31, 6, 31, § 57:

    lunamque deficere cum aut terram subiret aut sole premeretur,

    Curt. 4, 10, 5.—
    2.
    In partic., to approach secretly, to steal upon or into (cf. supra, I. A. 2.):

    multi Nomine divorum thalamos subiere pudicos,

    Ov. M. 3, 282:

    subit furtim lumina fessa sopor,

    id. H. 19, 56.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen. (very rare):

    sera deinde poenitentia subiit regem,

    came upon, overtook, Curt. 3, 2, 19.—
    2.
    In partic.
    a.
    To come into, enter, occur to one's mind (cf. supra, I. B. 2.):

    deinde cogitatio animum subiit, indignum esse, etc.,

    Liv. 36, 20:

    ut beneficiorum memoria subiret animos patrum,

    id. 37, 49, 3:

    spes animum subibat deflagrare iras vestras posse,

    id. 40, 8, 9:

    otiosum animum aliae cogitationes,

    Quint. 11, 2, 33:

    majora intellectu animos non subibunt,

    id. 1, 2, 28:

    mentem subit, quo praemia facto, etc.,

    Ov. M. 12, 472; 7, 170:

    subit ergo regem verecundia,

    Curt. 5, 2, 15:

    me recordantem miseratio,

    Plin. Ep. 3, 7, 10: feminas voluptas, id. Pan. 22, 3:

    horum cogitatio subibat exercitum,

    Curt. 7, 1, 4.—
    b.
    To follow in speech, interrupt, answer (post - class. and rare):

    dicturum plura parentem Voce subis,

    Claud. IV. Cons. Hon. 352:

    subit ille loquentem talibus,

    id. Cons. Mall. Theod. 173; id. Rapt. Pros. 3, 133.—
    c.
    (The figure taken from stooping under a load, under blows, etc.) To subject one's self to, take upon one's self an evil; to undergo, submit to, sustain, endure, suffer it (class.;

    a favorite expression of Cic.): omnes terrores periculaque omnia succurram atque subibo,

    Cic. Rosc. Am. 11, 31:

    omnia tela intenta in patriam subire atque excipere,

    id. Prov. Cons. 9, 23; cf.:

    quis est non ultro appetendus, subeundus, excipiendus dolor?

    id. Tusc. 2, 5, 14:

    subire vim atque injuriam,

    id. Prov. Cons. 17, 41:

    inimicitiae sunt: subeantur,

    id. Verr. 2, 5, 71, § 182:

    maximas rei publicae tempestates,

    id. Mur. 2, 4:

    invidiam, pericula, tempestates,

    id. Fam. 15, 4, 12:

    nefarias libidinum contumelias turpitudinesque,

    id. Pis. 35, 86:

    potentiam, victoriam,

    id. Fam. 6, 1, 6:

    contumeliarum verbera,

    id. Rep. 1, 5, 9:

    majora Verbera,

    Hor. S. 1, 3, 120:

    non praecipuam, sed parem cum ceteris fortunae condicionem,

    Cic. Rep. 1, 4, 7:

    fortunam,

    id. Fam. 14, 5, 1:

    judicium multitudinis imperitae,

    id. Fl. 1, 2:

    odium eorum,

    id. Att. 11, 17, 2:

    usum omnium,

    id. de Or. 1, 34, 157:

    aliquid invidiae aut criminis,

    id. N. D. 3, 1, 3:

    quemque casum,

    id. Att. 8, 1, 3:

    quamvis carnificinam,

    id. Tusc. 5, 27, 78:

    dupli poenam,

    id. Off. 3, 16, 65:

    legis vim,

    id. Caecin. 34, 100:

    summae crudelitatis famam,

    id. Cat. 4, 6, 12; cf.:

    minus sermonis,

    id. Att. 11, 6, 2:

    poenam exsilii,

    Val. Max. 6, 5, 3:

    simultates,

    Plin. Ep. 2, 18, 5:

    offensas,

    id. ib. 13, 9, 26:

    periculum,

    Vulg. 2 Macc. 11, 7:

    jam tum peregrinos ritus novā subeunte fortunā,

    Curt. 4, 6, 29. —With inf., to attempt, try, undertake:

    adversa tela pellere,

    Stat. S. 5, 2, 105:

    clavum torquere,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 46.— Hence, sŭbĭtus, a, um, P. a., that has come on suddenly or unexpectedly, i. e. sudden, unexpected (freq. and class.; cf.:

    repens, improvisus): res subita,

    Plaut. Curc. 2, 3, 23:

    in rebus tam subitis,

    Cic. Fam. 10, 16, 2:

    maris subita tempestas,

    id. Tusc. 3, 22, 52:

    subita et improvisa formido,

    id. Prov. Cons. 18, 43:

    laetitia, etc.,

    Auct. Her. 1, 8, 13:

    subita pugna, non praeparata,

    Quint. 7, 1, 35:

    ut sunt Gallorum subita et repentina consilia,

    Caes. B. G. 3, 8:

    novae rei ac subitae admiratio,

    Liv. 2, 2:

    bellum,

    Caes. B. G. 3, 7:

    incursiones hostium,

    Hirt. B. G. 8, 11:

    ministeria belli,

    Liv. 4, 27:

    imbres,

    Lucr. 5, 216:

    vis,

    id. 1, 286; 4, 1210:

    res,

    id. 6, 1282:

    mors,

    Quint. 7, 2, 14:

    casus,

    id. 10, 3, 3; Suet. Aug. 73:

    tristia,

    Val. Max. 1, 6, 12:

    silentium,

    Quint. 12, 5, 3: miles, hastily collected (opp. vetus expertusque;

    syn. subitarius),

    Tac. H. 4, 76; cf.:

    aqua mulsa subita ac recens (opp. inveterata),

    Plin. 22, 24, 51, § 110: imagines non subitae, not newly sprung up, i. e. old, ancient, Plin. Ep. 8, 10, 3:

    homo,

    rash, Cic. Pis. Fragm. 5: clivi, sudden, i. e. steep, Stat. Th. 6, 258.—Esp., = subito (post-Aug.):

    non percussor ille subitus erumpet?

    Quint. 6, 2, 31; so,

    manūs dux Trapezuntem subitus irrupit,

    Tac. H. 3, 47:

    subitum inopinatumque venisse,

    Plin. Ep. 1, 13, 3:

    evadere,

    Flor. 4, 2, 59.—
    2.
    As subst.: sŭbĭtum, i. n., a sudden or unexpected thing, a sudden occurrence, etc.:

    Lesbonicum foras evocate: ita subitum'st, propere eum conventum volo,

    Plaut. Trin. 5, 2, 51; cf.:

    subitum est ei remigrare,

    Cic. Fam. 13, 2:

    si tibi subiti nihil est,

    Plaut. Pers. 4, 4, 36:

    in subito,

    Plin. 7, 44, 45, § 143.—In plur.:

    ut subitis ex tempore occurrant,

    Quint. 10, 7, 30; cf.:

    etiam fortes viros subitis terreri,

    Tac. A. 15, 59:

    quamvis non deficeretur ad subita extemporali facultate,

    Suet. Aug. 84:

    si repentina ac subita dominantur,

    Sen. Ep. 16, 6: sive meditata sive subita proferret, whether he spoke after deliberation or off-hand, Plin. Ep. 1, 16, 2.—With gen.:

    ad subita rerum,

    Liv. 9, 43:

    ad subita belli,

    id. 6, 32; 25, 15, 20; Flor. 1, 1, 11.—
    b.
    Adverb., suddenly, unexpectedly:

    per subitum erumpit clamor,

    Sil. 10, 505; so,

    per subitum,

    id. 7, 594; 8, 628; 12, 654; 14, 330; 15, 145;

    15, 404: in subitum,

    id. 7, 527: ad subitum, Cassiod. Var. praef. med. —Hence, adv.: sŭbĭtō, suddenly, unexpectedly (freq. and class.; cf.: repente, extemplo, ilico): ut subito, ut propere, ut valide tonuit! Plaut. Am. 5, 1, 10; cf. id. Curc. 2, 3, 4:

    nova res subito mihi haec objecta est,

    id. Ps. 2, 2, 7:

    ita abripuit repente sese subito,

    id. Mil. 2, 2, 21:

    subito tanta te impendent mala,

    Ter. Phorm. 1, 4, 2:

    cum tot bella subito atque improviso nascantur,

    Cic. Font. 19, 42:

    ex oculis subito fugit,

    Verg. G. 4, 499:

    cum subito ecce,

    Cic. Caecin. 10, 30:

    ut subito nostras Hymen cantatus ad aures Venit,

    Ov. H. 12, 137; Curt. 9, 9, 19:

    subito deficere,

    Quint. 7, 2, 14:

    quod serenā nocte subito candens et plena luna defecisset,

    Cic. Rep. 1, 15, 23:

    tantus subito timor omnem exercitum occupavit,

    Caes. B. G. 1, 39:

    subito opprimi,

    Liv. 41, 3:

    si vespertinus subito te oppresserit hospes,

    Hor. S. 2, 4, 17 et. saep.:

    subito dicere,

    without preparation, extempore, Cic. de Or. 1, 33, 150:

    quod vox et gestus subito sumi non potest,

    id. ib. 1, 59, 252:

    neque potest quisquam nostrum subito fingi,

    id. Sull. 25, 69:

    aliquid subito ex tempore conjectura explicare,

    id. Div. 1, 33, 72; so,

    dicere,

    Quint. 10, 3, 30; 11, 3, 12:

    inventa (opp. domo allata),

    id. 4, 5, 4:

    cum subito evaserunt,

    Col. 9, 9, 3:

    tam subito copias contrahere non potuit,

    so quickly, Nep. Dat. 7, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > subeo

  • 19 superfundo

    sŭper-fundo, füdi, fūsum, 3, v. a.
    I.
    To pour over or upon (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. or Cæs.).
    A.
    Lit.:

    hanc misturam cum composueris, oleum superfundito,

    Col. 12, 57, 1; 4, 8, 3:

    unguentum,

    Plin. Ep. 9, 33, 9:

    magnam vim telorum,

    Tac. Agr. 36.— Absol.:

    potius mare superfunderet adversus terrarum ereptores,

    Tac. A. 13, 55 fin. — Mid., to pour itself out, overflow; to spread out, scatter, extend:

    Tiberis ripis superfunditur,

    Plin. Ep. 8, 17, 1:

    Circus Tiberi superfuso irrigatus,

    Liv. 7, 3, 2:

    nuda superfusis tingamus corpora lymphis,

    Ov. M. 2, 459; cf.:

    superfusa umoris copia,

    Quint. 1, 2, 28:

    jacentem hostes superfusi oppresserunt,

    rushing upon him in numbers, Liv. 39, 49, 5: Albani gens superfusa montibus Caucasiis, spreading or scattered over, Plin. 6, 13, 15, § 39:

    Callias hanc habuisse causam superfundendi se Italiae,

    id. 12, 1, 2, § 5: superfusis undis, Sen. Thyest. 584; Luc. 7, 365:

    instar fluminis hostibus superfusi,

    Amm. 15, 4, 11; 25, 6, 12.—
    B.
    Trop.:

    sed nondum fortuna se animo ejus superfuderat,

    i. e. become too great for, Curt. 3, 12, 20:

    superfundens laetitia,

    overflowing, extravagant, Liv. 5, 7, 8:

    (Macedonum fama, i. e. nomen, regnum) superfudit se in Asiam,

    spread abroad, extended, id. 45, 9, 5.—
    II.
    To pour or spread one thing over another (very rare):

    compositum oleo superfundito,

    Col. 12, 57, 3:

    terra superfusa scamnis,

    id. 2, 4, 3:

    sedecim alarum conjuncta signa nube ipsā operient ac superfundent equites equosque,

    Tac. H. 3, 2 fin.; Scrib. Comp. 73; 257.

    Lewis & Short latin dictionary > superfundo

  • 20 tumulus

    tŭmŭlus, i, m. (late Lat. in the neutr.: HOC TVMVLVM, Inscr. Rein. cl. 20, 197) [tumeo; cf. also tumor and tumidus], a raised heap of earth, a mound, hill, hillock (freq. and class.; cf.: agger, moles).
    I.
    In gen.:

    terrenus,

    Caes. B. G. 1, 43:

    ignis e speculā sublatus aut tumulo,

    Cic. Verr. 2, 5, 35, § 93:

    coacervatis cadaveribus, qui superessent ut ex tumulo tela in nostros conicerent,

    Caes. B. G. 2, 27:

    quaeris, utrum magis tumulis prospectuque an ambulatione delecter,

    Cic. Att. 14, 13, 1:

    cum tumulos Albano in monte nivalis Lustrasti, id. Div. poët. 1, 11, 18: vos enim, Albani tumuli atque luci,

    id. Mil. 31, 85:

    silvestres,

    id. Cat. 2, 11, 24: pecuda in tumulis deserunt, Att. ap. Non. p. 159, 10:

    tumuli ex aggere,

    Verg. A. 5, 44: tumulus naturalis, Auct. B. Alex. 72, 1.—
    II.
    In partic., a sepulchral mound, barrow, tumulus (cf. sepulcrum):

    (Demetrius) super terrae tumulum noluit quid statui nisi columellam, etc.,

    Cic. Leg. 2, 26, 66:

    (Alexander) cum in Sigaeo ad Achillis tumulum astitisset,

    id. Arch. 10, 24; id. poët. Tusc. 3, 27, 65; Quint. 7, 3, 31:

    tumulum facere,

    Verg. E. 5, 42:

    hostilem ad tumulum,

    id. A. 3, 322:

    statuent tumulum,

    id. ib. 6, 380:

    tumulo dare corpora,

    Ov. M. 2, 326; 4, 157; id. F. 3, 547; id. Tr. 3, 3, 72:

    tumulum Varianis legionibus structum,

    Tac. A. 2, 7:

    reliquiae tumulo Augusti inferebantur,

    id. ib. 3, 3:

    honorarius,

    i. e. a sepulchral monument, cenotaph, Suet. Claud. 1;

    called also inanis,

    Verg. A. 6, 505.

    Lewis & Short latin dictionary > tumulus

См. также в других словарях:

  • Albani — ist der Familienname folgender Personen: Aldo Albani (* 1941), italienischer Maler Alessandro Albani (1692–1779), italienischer Kardinal Annibale Albani (1682–1751), italienischer Kardinal Antonio Albani (1656–um 1691/1701) italienischer Maler… …   Deutsch Wikipedia

  • Albani — is the name of:* Painter Francesco Albani (1578 1660) * Pope Clement XI born Giovanni Francesco Albani (1649 1721) * Cardinal Alessandro Cardinal Albani (1692 1779) * Cardinal Annibale Albani * Cardinal Gian Francesco Albani (1720 1803) * Singer… …   Wikipedia

  • Albani — est le nom d une illustre famille italienne, originaire de l Albanie, d où elle fut chassée par les Turcs, et qui vint s établir à Bergame et à Urbin. Elle a fourni à l Église un grand nombre de prélats distingués, dont le plus célèbre est  …   Wikipédia en Français

  • Albani — es el nombre de: El pintor Francesco Albani (1578 1660). Papa Clemente XI nacido como Giovanni Francesco Albani (1649 1721). Cardenal Alessandro Cardinal Albani (1692 1779). Cardenal Annibale Albani. Cardenal Gian Francesco Albani (1720 1803). La …   Wikipedia Español

  • Albani — • Italian family said to be descended from Albanian refugees of the fifteenth century. Includes information on six family members Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Albani     Albani …   Catholic encyclopedia

  • ALBANI (E.) — ALBANI EMMA (1847 1930) Cantatrice canadienne de renommée internationale, Emma Lajeunesse Albani naquit à Chambly, dans le Québec. Un père musicien lui inculqua dès l’enfance les principes d’une formation musicale sévère, un souci de la rigueur… …   Encyclopédie Universelle

  • Albani — Albani, I. aus der römischen Familie A. 1) Giov. Geronimo, geb. 1504 zu Bergamo, Sohn eines Grafen, studirte die Rechte, leistete den Venetianern Kriegsdienste, wurde Podesta zu Bergamo, ging 1566 nach Rom, wurde da 1570 Cardinal u. st. 1591. Er… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Albāni — Albāni, 1) reiche röm. Familie, die, seit Giovanni Francesco A. 1700 als Clemens XI. den päpstlichen Stuhl bestieg, hohe Würden in der Kirche bekleidete und 1852 erlosch. Kardinal Alessandro A. (1692 bis 1779) begründete 1758 die 1866 von dem… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Albani — albaní (del ár. and. «albanní»; ant.) m. Albañil. * * * albañí. m. desus. albañil. * * * ► Familia italiana. A ella perteneció Gian Francesco (papa Clemente XI) …   Enciclopedia Universal

  • Albani — Albani,   1) Alessandro, päpstlicher Diplomat, Kardinal (seit 1720), * Urbino 15. 10. 1692, ✝ Rom 11. 12. 1779; Mitglied einer römischen Adelsfamilie, die durch den Nepotismus des Papstes Klemens XI. reich wurde; war Bibliothekar im Vatikan und… …   Universal-Lexikon

  • Albāni — (a. Geogr.), die Ew. 1) von Alba Longa; 2) von Albania; 3) Volk im griechischen Illyrien an der macedonischen Grenze, mit der Stadt Alba, nopŏlis, jetzt Albanopoli …   Pierer's Universal-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»