-
1 ну
Iмежд. разг.1. (выражает побуждение) кани; ну, давайте читать! канӣ, биёед хонем!2. с род. мест. 2 и 3 л. ед. и мн. (отстань, отстаньте) биё мон(ед), биё бас кун(ед); ну тебя, надоёл! биё мон, безор шудам! // (прочь, долой) дафъ (нест, дур) шавад; ну его! равад!, дафъ шавад!3. чаще с частицами «и», «уж», «ж» выражает удивление, негодование, иронию аҷаб, аҷиб, заб; ну и трус! заб тарсончак будааст!IIчастица1. вопр. чаще в сочет. с частицей «да» (неужели) рост, ростӣ, ба рости; я сегодня уезжаю.- Да ну? ман имрӯз меравам,- Ба рости?2. вопр. в сочет. со сл. «как» разг. (что, если) агар, магар, канӣ; ну, как придет кто-нибудь? агар ягон кас омада монадчӣ?3. усил. ҳа, бале, не; ведь это неправда? - Ну, конечно, неправда! охир ин нодуруст-ку? - Ҳа, албатта, нодуруст!4. разг. (итак, наконец) охир, оқибат, дар охир, пас; ну, я пошел хайр, ман рафтам5. с неопр. ф. гл. несов. вида разг. (начал, стал) сар кард, бардошт; он вошел и ну кричать аз дар надаромада мағал бардошт6. прост. (допустим) хайрдия, хайр; ты сказал ему? - Ну, сказал ту ба вай гуфтӣ? - Хайр, гуфтам ну да 1) (как бы не так) умед накун!; осон не!; 2) (разумеется, конечно) албатта, шаке нест, ба рости; наход; ну и ну! аҷаб!; ни тору ни ну прост. аз ҷояш намеҷунбад; футы, [нуты]! наход!, ина бинед-а! -
2 так
1. нареч. ҳамин тавр, инак, ин хел, ҳамин хел; он сказал именно так вай маҳз ҳамин тавр гуфтааст2. нареч. ин қадар, он қадар, чунон; я так много ходил, что едва стою на ногах ман чунон бисёр гаштам, ки ба зӯр пойҳоям рост меистанд3. нареч. бенатиҷа, беҷазо; это так не пройдет ин беҷазо намемонад; так оставить этого нельзя ин корро бенатиҷа монондан мумкин нест4. нареч. ҳамту, беғаразона; он сказал это просто так ӯ инро ҳамту гуфт 5.нареч. разг. худ ба худ, ҳамту; болезнь не пройдет так дард худ ба худ намемонад; я итак достану, без лестницы ман ҳамту бе нардбон ҳам мегирам6. частица разг. ҳеҷ чиз, ҳеҷ, ҳеҷ гап не; что с тобой ? - Так ба ту чӣ шуд?- Ҳеҷ гап не7. союз дар он сурат, пас,набошад, -дия; работу сделал, так можно и отдохнуть корро иҷро карда бошӣ, дам гирифтан мумкин аст; работать, так работать кор кардан бошад - кор кардандия8. частица пас; бинобар ин; хӯш; так ты мне не веришь? пас ту ба ман бовар намекунӣ?; так едем? пас меравем?9. союз аммо, вале; афсӯс, ҳайф; я говорил ему, так он не сделал этого ман ба ӯ гуфта будам, аммо вай ин корро накард10. частица бале, ҳа, оре, дар ҳакиқат; так это он? ин кас дар ҳақиқат, вай бошад?; так вы не ошиблись бале, шумо хато накардед11. частица усил. чунин; чӣ хел; я так думаю, что ты неправ ман чунин фикр дорам, ки гапи ту ҳак нест; вот у него конь так конь! аспаш кирои таъриф будааст!12. частица огранич. қариб, тахминан; человек лет так пятидесяти одами тахминан панҷоҳсола13. частица масалан, чунончӣ; в Душанбе летом жарко, так, температура в тени доходит до сорока градусов дар Душанбе тобистон гарм мешавад, масалан дар соя ҳарорат ба чил дараҷа мерасад вот так ана халос, ана, анаю мана; вот так так кор ҳамту будаастда, ана, дидӣ, халос; вот так клюква!, вот так фунт!, вот так штука! прост. аҷабо!, кора бинед-а!; всё так фарз кардем хамин тавр бошад; розӣ ҳастам, гирем ки…; давно бы так кайҳо ҳамин тавр карданатон даркор буд; за - прост. муфт, ройгон; и так [уж] бе ҳамон ҳам, бе ин ҳам; и так [уж] достаточно бе ин ҳам кифоя аст; и так далее (и т. д.) ва хоказо, ва ғайра (ва ғ.); [и] так и сяк I) ҳам ин тавру ҳамон тавр; ҳар хел; она [и] так и сяк примеряла шляпу вай шляпаро ҳам ин тавру ҳам он тавр пӯшида медид 2) (кое-как) чала-чулпа, нимкора 3)(ни то, ни сё) як навъ, на нағзу на бад; [и] так и так, [и] так и этак 1) см. [и] так и сяк 1); 2) ҳам ин тавр, ҳам он тавр, ҳам инчунин, ҳам ончунон; как [бы] не так ! ҳамин тавр набудагист!, ин тавр набошад даркор!; пусть так хуб, майлаш, бошад, ҳамин тавр бошад, бигузор; так бы ҳамин, ҳамин тавр; так бы и бросил всё ҳамин тавр ҳамаашро мепартофтам; так вот 1) инак, ҳамин тавр; так вот, слушайте, что дальше произошло [хайр набошад] гӯш кунед, охираш чӣ шуд; 2) ана [аз] барои ҳамин; так вот ему и приходится уезжать ана аз барои ҳамин аз ин ҷо рафтанаш лозим меояд; так его (их)! ҷазояш(он) бинад (бинанд)!, ҳақ!, меарзад!; так и 1) сахт, бисёр; слёзы так и льются из глаз ашк шаш катор аз чашмонаш мерезанд; солнце так и жжёт офтоб сахт месӯзонад 2) якбора, ҳамту; он так и обмер вай якбора карахт шуда монд 3) хеҷ; так они пойдёт с вами! вай ҳеҷ ҳамроҳи шумо намеравад!; так он тебя и послушал! магар вай гапи туро гӯш мекунад!; 4) нағз, хуб; я так и знал … ман нағз медонистам, ки …; так и быть шавад, шудан гирад, майлаш; так и есть дар ҳақиқат ҳам ҳамин тавр аст; так и знай(те) дониста мон(етон), дониста гир(ед), дар ёдат(он) бошад; так и знай, что это тебе не удастся дониста мон, ки ин корро карда наметавонӣ; так и надо (нужно) кому сазояш ҳамин аст, ҳаққаш ҳамин аст; так ему и надо! вай бо ҳамин сазовор аст!, ҳаққаш ҳамин!; так и так [мол, дескать] гӯё ҳамин хел; так или иначе 1) ба ҳар ҳол, ҳар тавре ки бошад 2) бо вуҷуди ин, ба ҳар ҳол; так как союз чунки, зеро ки…; я спешу, так как пора идти на работу ман мешитобам, чунки вақти ба кор рафтан шуд; так называемый ба номаш, гӯё ки; так на так прост, сар ба сар; так нет аммо; баръакс; ему надо быть дома, так нет, он ушёл вай бояд дар хона мебуд, аммо рафта мондааст; так себе ҳамту, бад не, як навъ; как вы себя чувствуете? - Так себе аҳволатон чӣ тавр? - Як навъ; так сказать вводн. ел. гуфтан мумкин; так точно воен. ҳа, ҳамин тавр; так что союз бинобар ин, барои ҳамин ҳам; времени у нас мало, так что поторопись вақтамон кам, бинобар ин ту тез бош; так чтобы союз ки…, то ки…, барои он ки…; надо выйти пораньше, так чтобы не опоздать барвақттар баромадан лозим, то ки дер намонем; будьте \так добры марҳамат фармоед, бемалол бошад, агар заҳмат нашавад -
3 а
Iс нескл. а (ҳарфи якуми алифбои русӣ) <> от «а» до «я» аз аввал то охир; кто сказал «а», тот должен сказать и «б» «а» ки гуфтӣ, «б»-ашро ҳам гӯйIIсоюз1. против. аммо, лекин, вале, балки, … бошад, ва ҳол он ки…, на ин ки…, =у (=ю); не я, а ты тому виной дар ин кор ман не, балки ту гунаҳкор; тебе нужен только отдых, а не лечение ба ту фақат истироҳат даркор аст, на муолиҷа2. союз сопост.: мы говорим, а время идёт мо бо гап овораю вақт гузашта истодааст; такой старик, а работает ин қадар пир бошад ҳам, боз кор мекунад; что ни говори, а он прав ҳар чӣ гӯӣ ҳам, гапи вай ҳақ аст3. присоед. ва, лекин, аммо, вале; мне стало грустно, а почему, и сам не знаю дилам танг шуд, аммо сабабашро худам ҳам намедонам4. присоед. усил. (при вопросительном перечислении) -чӣ; что ты сегодня делаешь?, а завтра?, а послезавтра? ту имрӯз чӣ кор мекунӣ?, фардо-чӣ?, пасфардо-чӣ?5. усил. чӣ қадар; ҳар чӣ бошад ҳам; а уж как мы будем рады вашему приезду! аз омаданатон чӣ қадарҳо хурсанд мешавем!; а я всё-таки не согласен ҳар чӣ бошад ҳам, ман розӣ не <> а вдруг [ба] ногоҳ …-чӣ, [ба] нохост …-чӣ, рафту…, раваду…; а вдруг дождь! нохост борон борад-чӣ!; а если агар, мабодо, рафту…, раваду…, чӣ; а если они не приедут? онҳо наоянд-чӣ?; а между тем ва ҳол он ки…, аммо; а [не] то… 1) (иначе) вагарна, набошад, дар акси ҳол; торопись, а [не] то опоздаешь шитоб кун, вагарна дер мемонӣ 2) (потому что) чунки, ки…; закрой дверь, а то дует дарро пӯш, ки шамол медарояд 3) (или, или же) ё, ё ки…; выпей чаю, а то пойди отдохни чой нӯш, ё ки рафта дам гир; а хоть бы, а хотя бы хайрдия, ҳеҷ гап не, фарз кунем, масалан; кто это должен сделать? - А хотя бы и вы инро кӣ бояд кунад? - Масалан, худи шумо; а ну его! э, мон, дафъ шавад!; а кто его знает! кӣ медонад!частица разг.1. побуд. а, о, ҳо; дедушка, а дедушка! бобо, ҳо бобо!2. вопр. а, ҳа, хӯш; ты куда пойдёшь, а? хӯш, ту [ба] куҷо меравӣ?; а? что такое? ҳа? чӣ гап?IVмежд.1. (выражает удивление догадку, злорадство) а, эҳа, оҳ, вой, ҳа, ваҳ; а, вы уже здесь! эҳа шумо дар ин ҷо-ку!; а! ты так! ҳа ту ин тавр мекунӣ!; как он его пробрал, а! ӯро хуб боб кард, а!2. (выражает решимость) а! была не была! э!; хайр!, э! таваккал!, ҳар чӣ бодо бод!; а! не до слов теперь! э! ҳоло вақти гап не!3. (выражает ужас, отчаяние, боль) вой, воҳ, э воҳ, ой, аVприставка (пеш аз садонокҳо) префикси калимаҳои хориҷӣ дар забони русӣ, ки муродифи префикси «бе» ё «но» мебошад: асимметрия асимметрия; асёптика асептика; ана-эробы анаэробҳо -
4 бдительный
(бдйте|лен, -льна, -льно) ҳушёр, зирак; бӯдьте бдительны! ҳушёр бошед!, бохабар бошед! бе с нескл. бе (номи ҳарфи дуюми алифбои русӣ) <> кто сказал «а», тот должен сказать и «б» «алиф» ки гуфтӣ «б»-ашро ҳам гӯй; ни бе, незнает (не понимает) алифро аз калтак фарқ намекунад -
5 единственно
1. нареч. ягона, танҳо; единственно доступный способ ягона роҳи имконпазир2. в знач. частицы (только) танҳо, фақат; он сказал это единственно затем, чтобы… вай инро танҳо барои он гуфт, ки… -
6 и
т.д.. (и так далее) ва ғ. (ва ғайра) т. п. (и тому подобное) ва м. ин (ва монанди ин)IIс нескл. и (номи харфи нӯхуми алифбои русӣ) <> «и» краткое «и» -и кӯтоҳ, ҳарфи «й»; ставитьточки (точку) над (на) «и» буду шуди гапро гуфтанIIсоюз1. соед. ва, »у, =ю; догнать и перегнать расидан ва пеш гузаштан; стыд и срам шармандагию расвоӣ; старые и малые хурду калон, пиру барно; муж и жена зану шавҳар; отец и мать падару модар2. присоед. ҳам, ҳатто. ҳам; и я хотел пойти вместе с ними ман ҳам мехостам ҳамроҳи онҳо равам3. перечисл. ҳам; и тот, и другой ҳам ину ҳам он4. усил. охнр; и чего ты ко мне привязался? охир ту чаро ин кадар ба ман часпидӣ?; и куда ты смотрел? охир чашмат дар куҷо буд?; и как ты не слышал об этом? охир чӣ хел шуд, ки ту инро нашунида мондӣ?5. повеств., ана; и взошло солнце офтоб ҳам баромад6. выдел. (поэтому, так что) ана, ҳам, ҳамон тавр ҳам, ҳамин хел; а я ему и говорю ман ҳам ҳамон тавр ба ӯ мегӯям…// в сочет. суказ. мест., нареч., частицами: вот… и ана… ҳам; так... и ҳамин (ҳамон) тавр ҳам; это… и ҳамин…, ҳаминро…; вот об этом я вам и не сказал ана ҳаминашро ман ба шумо нагуфтам; так оно и случилось ана ҳамон тавр ҳам шуд7. против. боз, у, ҳам; мужчина - и плачет! мард шуда истода боз гирья мекунад!8. взнач. усил. частицы ҳам, хуб, хеле; и как же ты вырос! ту хуб калон шуда мондаӣ-ку! // (тоже, также) ҳам, ҳамин тавр; будет и на нашей улице праздник погов. дар кӯчаи мо ҳам тӯй мешавад; и ба ҷӯи мо ҳам об меояд; он и у нас побывал в гостях ӯ ба хонаи мо ҳам меҳмон шуда омада буд // (даже) ҳам, ҳатто, ҳеҷ; он не хбчет и слышать об этом ӯ дар ин хусус шунидан ҳам намехоҳад <> и так [уж] бе ин ҳам; и то прост. дуруст, дар ҳақиқат, ҳамин тавр, набошад чй, ҳа-дия; и так далее (и т. д.) ва ғайра, ва ҳоказо, ва ғайруҳу (ва ғ.); и томӯ подобное (и т. п.) ва монанди ин (ва м. ин); одно и то же айни як чиз, айнан як, биайниҳймежд. хайр, хайр; и, полно! хайр, хайр, бас аст! -
7 кстати
нареч.1. (в нужный момент) дар мавридаш, бамаврид, дар вакташ; вы приехали кстати шумо дар вақташ омадед; он сказал об этом кстати ӯ ин гапро дар мавридаш гуфт2. (заодно) як-бора, рафта истода, дар сари роҳ; зайти в клуб и кстати в библиотеку ба клуб ва дар сари рох ба китобхона даромадан; купи чаю и кстати сахару чой ва якбора қанд ҳам бихар3. в знач. вводн. сл. чаще со сл. «сказать» вокеан, зимнан, дар воқеъ, дар омади гап; кстати, как его здоровье? воқеан саломатии ӯ чӣ тавр аст?; кстати сказать, здесь прекрасное место для купания дар воқеъ, ин ҷо боби оббозӣ кардан будааст <> как нельзя кстати айни муддао; прийтись кстати ба мавқеъ шудан, муносиби маврид омадан (шудан) -
8 кто
(кого, кому, кого, кем, о ком) мест.1. вопр. кӣ; кто это? ин кӣ?; кто там? кӣ?, кистед?; кто вам это сказал? инро ба шумо кӣ гуфт?; кого вы прислали? киро фиристодед?; кому это нужно? ин ба кӣ даркор?; кого ты там видел? ту дар он ҷо киро дидӣ?; у кого моя книга? китоби ман дар дасти кӣ?; от кого ты это слышал? ту инро аз кӣ шунидӣ?2. относ. чаще с частицей «вот» ана ин, ана вай, ана он кас; вот кто знает об этом! инро ана он кас медонад!; вот кому следует помочь ана ба вай мадад расондан лозим аст3. разд. яке…, дигаре; кто читал, кто чертил яке мехоид, дигаре нақша мекашид4. неопр. разг. (кто-нибудъ) касе, ягон кас; не пойдёт ли кто со мной? оё ягон кас бо ман намеравад?5. относ. (тот, который) ҳар кас ки…, касе ки…; кто не плавает, тот не поедет с нами на лодке ҳар кас, ки шино карда натавонад, вай бо мо ба қаик савор шуда намеравад <> кому [только] не лень ҳар касе, ки хоҳад; кто где ҳар кас дар ҳар ҷо; улеглись кто где: кто на лавках, кто прямо на полу ҳар кас дар ҳар ҷо хобид: яке дар рӯи нимкат, дигаре дар рӯи пол; кто как ҳар кас ҳар хел; кто куда ҳар кас ба ҳар куҷо; кто попало касе ки рост ояд, касе ки бошад; кто что ҳар касу ҳар чӣ; кто-кто, а охотник знает эту тропинку ин пайраҳаро ҳар кас надонад ҳам, шикорчӣ медонад; кто кого кӣ киро; ещё неизвестно, кто кого одолеет ҳанӯз маълум нест, кӣ киро мағлуб мекунад; кто бы ни [ҳар] касе ки бошад; кӣ ки бошад; кто бы ни говорил, все сходились в одном мнении касе, ки гап занад, ҳама ба як хулоса меомаданд; кто да кто? киҳо?; кто да кто здесь побывал? киҳо ин ҷо буданд?; кто его (её, тебя, вас, их) знает кӣ медонад?; кто ни на есть ҳар кас, кӣ ки бошад; кто ни на есть пусть сделает кӣ ки бошад, ин корро кунад; мало ли кто! ҳар кас, ҳар кӣ…; хоть кого ҳамаро, ҳар касро; такая дорога утомит хоть кого ин гуна роҳ ҳар касро ҳам хаста мекунад; кто в лес, кто по дрова погов. кто яке аз боғ, дигаре аз роғ; \кто во что горазд ҳар касу ҳар чӣ -
9 лишний
1. зиёдӣ, зиёдатӣ, барзиёд; лишн ий экземпляр книги нусхаи зиёдатии китоб2. нодаркор, зиёдатӣ; лишний человёек одами зиёдатӣ; лишний расход хароҷоти зиёдатй3. дигар, барилова, зиёдатӣ; посмотреть лишний раз бори дигар дидан4. в знач. сущ. лишнее с зиёдатӣ, барзиёд; нодаркорӣ; он сказал лишнее вай гапҳои зиёдатӣ зад <> с лишним зиёда, зиёдтар, зиёда аз…; пять рублёй с лишним зиёдтар аз панҷ сӯм; позволить себе лишнее 1) (в расходах) хароҷоти барзиёд кардан 2) (в пове-дении) гапҳои зиёдатӣ задан; рафтори беҷо кардан; без лишних разговоров гапро ғоз надода, суханро дароз накарда -
10 лишь
1. частица фақат, бас; халос; лишь его не было фақат вай набуд; ему лишь бы усесться шишта гирад бас; разве лишь магар2. союз (как только, едва) ҳамин ки, …замон; лишь сказал, как всё уже готово гуфтан замон ҳама чиз тайёр шуд -
11 нарочно
нареч.1. қасдан, дидаву дониста; я нарочно пришёл, чтобы предупредить вас ман қасдан омадам, ки ба шумо пешакӣ хабар диҳам // (назло) барқасд, қасдан, бадқасдона2. ҳазилакӣ, ба тариқи ҳазл; я нарочно это сказал, вы не обижайтесь ман инро ба тариқи ҳазл гуфтам, шумо наранҷед <> как (будто, словно, точно) нарочно в знач. вводн. сл. қасд кардагӣ барин; как нарочно, пошёл дождь қасд кардагӣ барин, борон борид -
12 что
Iмест.1. вопр. чӣ?; что это такое? ин чист?; что случилось? чӣ шуд?; чӣ гап? чӣ воқеа рӯй дод?; что с вами? ба шумо чӣ шуд?; что нового? чӣ хабари нав?2. вопр. взнач. сказ. чӣ гавр?; что больной? аҳволи бемор чӣ тавр?; ну что, как поживаете? хӯш, аҳволатон чӣ тавр аст?3. вопр. в знач. нареч. чаро, барои чӣ; что ты так кричишь? чаро ин кадар фарьёд мезанӣ?: что ты задумался? чаро ба хаёл рафтӣ? / разг. с частицей «так» чаро?; я не приду,- Что так? ман намеоям.- Чаро?4. вопр. (что ты сказал?) чӣ гуфти?, чи?5. вопр. разг. (сколько?, какую сумму?) чанд нул?, чӣ қадар?; что стоит книга? китоб чанд пул меистад?6. неопр. разг. (что-то, что-нибудь) ягон чиз, чизе; если что случится, сразу извести агар воқеае рӯй диҳад, дарҳол хабар деҳ; в случае чего мабодо…7. с отриц. чизе ки на …; о чём они только не говорили! оҳо, онҳо чизҳои бисьёр гуфтанд!, онҳо чизе ки нагуфтанд!; чего не сделаешь для тебя! чиро бароят намекунӣ!8. в устойчивых сочетаниях 1) (при оботачении сомнения): что пользы? чӣ фоида?; что толку? чӣ манфиат?; что хорошего? чӣ нағзӣ дорад? 2) (всё, любое) кадомаш ки бошад; что угодно? чӣ лозим? чӣ даркор?; что попало чизе ки бошад; что придётся чизе қи рост ояд; чем [ни] попадя прост. ҳар чизе ки ба даст омад (афтид)9. относ. ки; я незнаю, что ей нравится ман намедонам, ки чӣ чиз ба вай маъқул аст; что с возу упало, то пропало посл. что обе ки аз кӯза рехт, рехт <> а что? чаро?, барои чӣ?; не ходи сегодня гулять.- а что? - Погода плохая имрӯз ба сайру гашт набаро.-- Чаро? - Чунки ҳаво бад аст; во что бы то ни стало ҳар чӣ ки шавад, ба кадом роҳе ки бошад; вот что медонӣ чӣ, агар дони; вот что я тебё скажу медонӣ, ман ба ту чӣ мегуям; вот (вон) [оно] что ҳамин тавр; ана гап дар қучо будааст; ҳамту гӯед; в случае чего агар вокеае рӯй диҳад; до чего [же] 1) (очень, чрезвычайно) бисьёр, хеле; до чего хорошо на реке! сайри дарё хеле хуш аст! 2) (до какого состояния) ба чӣ ҳолат (аҳвол); до чего ты меня довел! ту маро ба чӣ аҳвол расондӣ!; к чему? 1) (зачем?) чӣ лозим? 2) (что бы это значило?) барои чӣ?, чӣ маънӣ дорад? его вызвали в центр.- К чему бы это? ӯро бо марказ даъват кардаанд.- Чӣ маънӣ дошта бошад?; как ни в чём не бывало ҳеч чиз нашудагӣ барин; мало ли что ҳеҷ гап не; на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳарчанд ки, агар чанде; не к чему ҳоҷат не, ҳоҷат надорад; ни за что 1) (ни в каком случае) ҳеҷ гоҳ, ба ҳеҷ ваҷх, ҳеҷ вақт 2) (зря, напрасно) беҳуда, бефоида, бекора; ни за что [ни про что] беҳудаву бесабаб, бе хеч чиз; ни к чему лозим не, даркор не; пока что ҳоло, дар айни ҳол; почти что кариб, тақрибан, тахминан. наздики …; с чего? дар кадом асос?, ба чӣ асос?; только что [не] қариб ки, наздикӣ …; хоть бы что кому ҳеч парво накардан; чуть что 1) агар ягон ҳодиса рӯй диҳад 2) прост. қариб ки..,; что бы ни чӣ хеле ки …; [ну] что ж хайр, майлаш; что за беда чӣ аҳамият дорад, хеч гап не; что ли магар, ми; пойти погулять, что ли? рафта сайр карда биёяммӣ?; что такое? чӣ?; что [же (ж) это] такое? ин чӣ гап худаш?; что ты? (вы?) наход?, рост?; что это за? ин чӣ?, чӣ?; что касается меня агар гап дар бораи ман равад …; что называется в знач. вводн. сл. чунон ки мегӯянд; на чём свет стоит ругать даншоми қабеҳ додан; ни во что не ставить, ни за что считать кого-л. касеро ҳеҷ шумурдан (донистан); ни с чем уйти, (остаться) дасти холӣ рафтан (мондан); чёрт знает что (сколько и т. п.) худо медонадIIсоюз1. нзъясн. ки; жалко, что ты опоздал афсӯс, кн дер мондӣ; мешок такой тяжёлый, что не поднять чувол чунон вазнин, ки бардоштан мумкин нест2. сравн. фольк. и прост. мисли…, монанди…, чун; она поёт, что соловей вай чун булбул месарояд3. разг. (хоть …, хоть) хоҳ …, хоҳ; что ты придёшь, что я, - всё равно хоҳ ту биёй, хоҳ ман - фарқ надорад; что в лоб, что по лбу погов. « Хӯҷаалӣ - Алихӯча, ду понздаҳ - якей4. входит в состав сложных союзов, напр.: потому что бинобар он ки; благодаря тому что дар натиҷаи он ки; в связи с тем что ба муносибати он ки, ба сабаби он ки; несмотря на то, \что катъи назар аз он ки, сарфи назар аз он ки …, бо вуҷуди он ки
См. также в других словарях:
Сказал бы словечко, да волк недалечко. — Сказал бы словечко, да волк недалечко. См. ВОЛЯ НЕВОЛЯ Сказал бы словечко, да волк недалечко. См. ОСТОРОЖНОСТЬ Сказал бы словечко, да волк недалечко. См. ПОМОЩЬ КСТАТИ Сказал бы словечко, да волк недалечко. См. СМЕЛОСТЬ ОТВАГА ТРУСОСТЬ Сказал бы… … В.И. Даль. Пословицы русского народа
сказал новое слово — первопроходчик, пролагатель новых путей, пионер, новатор, первопроходец, вписал новую страницу Словарь русских синонимов. сказал новое слово сущ., кол во синонимов: 6 • вписал новую страницу … Словарь синонимов
сказал — женский голос • действие, субъект сказал мужской голос • действие, субъект … Глагольной сочетаемости непредметных имён
Сказал бы Богу правду, да черта боюсь. — Сказал бы Богу правду, да черта боюсь. См. НЕПРАВДА ЛОЖЬ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Сказал бы, да лишние бревна в избе есть. — Сказал бы, да лишние бревна (или: мухи, т.е. люди) в избе есть. См. ОСТОРОЖНОСТЬ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Сказал бы словцо, да сучок в избе есть. — (глаз). См. ОСТОРОЖНОСТЬ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Сказал бы словцо, да уж выпито пивцо. — Сказал бы словцо, да уж выпито пивцо. См. ПОМОЩЬ КСТАТИ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Сказал, как узлом завязал. — Сказал, как узлом завязал. См. ПРАВДА КРИВДА … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Сказал бы и еще сказку, да дома забыл. — Сказал бы и еще сказку (или: пословицу), да дома забыл. См. ПРИЧИНА ОТГОВОРКА … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Сказал сухо: подымайся под самое ухо! — См. ПРЯМОТА ЛУКАВСТВО … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Сказал, как топором отрубил. — (как отрезал). См. УСЛОВИЕ ОБМАН … В.И. Даль. Пословицы русского народа