-
41 просып
бедор нашуда -
42 разбудить
бедор кардан, аз ғафлат хезондан -
43 вскрик
м фарёди (бонги) ногаҳонӣ; все проснулись от вскрика ҳама аз фарёди ногаҳони бедор шуданд -
44 вспрянуть
сов. уст.1. якбора хестан, ҷаста хестан; лошадь вспрянутьла асп якбора чароғпоя шуд2. перен. ба ҳаракат даромадан, ба ҳаяҷон омадан <> вспрянутьть ото сна аз хоб бедор шудан вспугивать несов. см. вспугнуть вспугиваться несов. страд. тарсонда шудан -
45 зажечь
Iсов. безл. (начать жечь) ба сӯзиш даромадан; в больной руке нестерпимо зажгло дасти дарднок сахт ба сӯзиш даромадIIсов.1. что даргирондан, гирондан, [оташ] афрӯхтан; зажечь лампу чароғро даргирондан; - зажечь спичку гӯгирдро даргирондан2. кого-что перен. ба шавқ (ба ваҷд) овардан, ба ҷӯшу хурӯш (ба ҳаяҷон) овардан; зажечь слушателей шунавандагонро ба шавк овардан3. что в ком-чём бедор кардан, пайдо кунондан, ба вуҷуд овардан; зажечь любовь к музыке ба мусиқӣ муҳаббат пайдо кунондан -
46 бессонный
1. бехоб, …и бехобй, …и шабзиндадорй; бессонная ночь шаби бехоб2. бедор, бедорхоб, ҳушьёр -
47 бодрствовать
несов. бедор (ҳушёр) будан -
48 возбудить
сов.1. что барангехтан, бедор кардан, ба вуҷуд овард;* ҳаракат овардан, шӯрондан; возбудить аппетит иштихо овардан; возбудить интерес ба шавк овардан2. что, бардоштан, ба мухокима кардан; -' вопрос масъала бардоштан; возбудить ходатайство илтимос кардан 3 -что (взволновать) ба ҳаячон ов; шӯрондан4. кого-что протт -чего зид кунондан, мухолиф (мукобил) кунондан; возбудить против себя кого касеро ба худ мукобил кунондан -
49 воспрянуть
сов. уст. и высок.1. зуд бархостан, ҷаста хестан2. перен. рӯҳбаланд шудан, хушнуд (зиндадил) шудан, умед пайдо кардан <> воспрянуть духом рӯҳбаланд (зиндадил) шудан; воспрянуть ото сна бедор шудан -
50 время
с1. вақт; время по Гринвичу вақт аз рӯи Гринвич; ночное время шаб, бевақтӣ; рабочее время кор; свободное время вақти холӣ; солнечное время вақти офтобӣ; по московскому времени ба вақти Москва; время идёт вакт мегузарад, рӯз гузашта истод времялетит вақт зуд мегузарад2. (вақт, пайт; наверстать время қусур аз даст рафтаро баровардаи; провести время вақт гузарондан; терять -зоеъ кардан; тратить время вақт сарф кардан; у меня нет времени зайти к вам фурсатам нест, ки наздатон дароям3. (момент) лаҳза, вақт, ҳангом, засечь время - вақтро қайд кардан; сколько врёмени? соат чанд [аст]?; время вставить вақти бедор шудаи (бархоста! время- ложиться спать вақти хоб истекло мӯҳлат тамом шуд, всему своё время посл. ҳар кор дорад4. фасл, мавсим; времена года фаслҳои сол; - покоса мавсими5. (эпоха) давра, замон(а), вак военное время давраи ҷанг; дух времени рӯҳи (талаботи) замон; не отставать от времени аз замона қафо намо филос. вақт, замон; материя движется в пространстве и во времени (модда) дар ҳудуди макон ҳаракат мекунад6. грам. замон; настоящее время замони ҳозира; прошедшее время замони гузашта; будущее -оянда <> время от времени, по временм гоҳ-гоҳ, баъзан, ҳар сари чи; детское ҳанӯз барвақт аст; вне временн и пространства берун берун аз замону макон назар нагирифта; во \время оно уст.т--кай, як вақте, дар замони -
51 достучаться
сов. разг. тақ-тақ карда ҷеғ задан (шунавондан); они так крепко спали, что мы едва достучались онҳо чунон сахт хоб рафта буданд, ки мо ба зӯр тақ-тақ карда бедор кардем -
52 дразнить
несов.1. кого-что барангехтан, шӯронидан, оташин кардан, ба ғазаб овардан; дразнить собаку сагро шӯронидан // (давать обидное прозвище) лақаб додан (мондан)2. что барангехтан; дразнить аппетит иштиҳо оварондан; дразнить любопытство ҳисси кунҷковиро ба ҷунбиш овардан (бедор кардан) -
53 едва
1. нареч. ба зӯр, бо душворй, бо заҳмат; я едва дошёл до дому ман ба зӯр то хона расидам; едва ноги волочить пойро ба зӯр кашола кардан, бо нӯги бинй хат кашида рафтан2. нареч. кариб, наздик; я едва не упал ман қариб афтида будам; он едва жив остался вай кариб мурда буд3. (немного) камакак, андак, саҳл4. нареч. навакак, акнун; мальчику едва минуло пять лет бача навакак панҷсола шуд5. союз (как только) ҳамин ки…, вақте ки…, ҳангоме ки…; едва пробило семь часов, все проснулись ҳамин ки соат занги ҳафтро зад, ҳама бедор шуданд <> едва ли ба (дар) гумон аст, гумон аст; едва ли он придёт омадани вай дар гумон аст, эҳтимол вай наояд; едва ли не… гуфтан мумкин аст, ки…; он считался едва ли не лучшим стрелком гуфтан мумкин аст, ки ӯ беҳтарин ти-рандоз буд; едва-едва ба зӯр, аранг-аранг; звуки песни едва -едва доносились до нас садои суруд аранг-аранг ба гӯши мо мерасид -
54 заговорить
Iсов.1. кого разг. бо гапзанӣ безор кардан; он всех заговори -л сергапии ӯ ҳамаро безор кард2. кого-что (заколдовать) ҷоду (сеҳр, афсун) кардан, азоимхонӣ карданIIсов.1. (начать говорить) ба гап сар кардан, ба ғап даромадан; забон баровардан; все заговорили разом ҳама якбора ба гап сар карданд; ребёнок скоро заговорит кӯдак ба зудй забон мебарорад2. перен. бедор шудан; в нём заговорила совесть вай ба инсоф омад <> заговорить другим голосом муомиларо (рафторро) дигар кардан -
55 заинтриговать
сов. кого-что ба мароқ овардан, диққатро ҷалб кардаи, ҳисси кунҷкови бедор кардан; заинтриговать таинственным видом бо намуди асрорангез диққатро ҷалб кардан -
56 интриговать
несов.1. макр (фитна, найранг, дасиса) кардан; интриговать против кого-л. ба мукобили касе дасиса кардан2. кого-что таҳрик (диққатро ҷалб) кардан, ҳисси кунҷковӣ бедор кардан; меня интригует его поведёние рафтори вай диққати маро ҷалб мекунад -
57 испарина
ж арақ; больной проснулся в испарин е бемор арак карда бедор шуд -
58 когда
Iнареч.1. вопр. кай, кадом вақт, чй вақт; когда начинается совещание? маҷлиси машваратӣ кай сар мешавад?; когда он ложйтся спать? вай чй вакт хоб меравад?2. определит. (чаще с частицей «вот») он вақт, ҳамон вақт; вот когда я узнал его ана ҳамон вақт ман ӯро шинохтам3. неопр. разг. (иногда) баъзан, гоҳ, гоҳе, баъзе вақт, замоне; когда утром, когда вечером баъзан пагоҳӣ, баъзан бегоҳӣ; когда можно, когда нельзя гоҳе мумкин, гоҳе мумкин нест4. неопр. разг. (когда--нибудь) ягон вақт; слыхал ли ты когда об этом? Ту инро ягон вақт шунида будӣ? < есть >\ вақт нест!; есть когда нам дӯмать об этом мо дар ин хусус вақти фикр кардан надорем; когда бы ни… ҳар гоҳ ки…, кадом вақт ки …, кайки…; когда бы то нй было кай ки бошад; когданикогда гоҳо, баъзан, ягон вақт; когданикогда вспомнишь товарища ягон вақт дӯстатро ба ёд меоварй; редко когда гоҳо, баъзан; редко - выпадает дождь гоҳ-гоҳ борон меборадIIсоюз врем. ки…, вақте ки …, замоне ки …, ҳангоме ки …; я проснулся, когда было темно бедор шудам, ки торик шудааст; когда наступло лето, все разъёхались по домам вакте ки тобистон омад, ҳама ба хонаҳояшон рафтанд2. усл. (часто с частицей бы) агар, дар сурате ки …, вақте ки …; ты так считаешь, дёлай сам агар ақидаат ҳамин бошад, худат кун ин корро3. изъясн. кай; я не знаю, \когда он приёдет кай омаданашро намедонам -
59 лунатизм
м мед. моҳпарвин (беморие, ки одам ҳангоми хоб бедор нашуда аз ҷояш бархеста роҳ меравад) -
60 насилу
нареч. разг. ба зӯр, ба зӯрӣ, бо душворӣ; насилу его добудился ба зӯр вайро бедор кардам
См. также в других словарях:
бедор — сущ., кол во синонимов: 1 • судно (401) Словарь синонимов ASIS. В.Н. Тришин. 2013 … Словарь синонимов
бедор — [بيدار] 1. он ки дар ҳолати хоб нест; муқоб. хуфта ва хобида: аз хоб бедор кардан, аз хоб бедор шудан; бедор мондан нахобидан, хоб нарафтан; шабро бедор гузаронидан шабзиндадорӣ кардан, бедорхобӣ кашидан 2. маҷ. ҳушёр, огоҳ, бохабар; бедор кардан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бедорӣ — [بيداري] 1. бедор будан, ҳолати ғайри хоб, дар хоб набудан, бехобӣ 2. маҷ. ҳушёрӣ, огоҳӣ, хабардорӣ; маърифатнокӣ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
хоб — I [خواب] 1. ҳолати осоиш ва оромии бадан, ки бо фосилаҳои маълум рӯй медиҳад ва дар аснои он фаъолияти шуур тамоман ё қисман қатъ мегардад; муқоб. бедорӣ 2. он чи дар олами хоб ба хобанда зоҳир мегардад 3. маҷ. ғафлат, бехабарӣ; хоби гарон… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
чашм — [چشم] 1. узви биниш дар инсон ва ҳайвон; чашм(он)и бодомӣ чашми бодомшакл; чашми тар дидаи гирён; чашми тира чашми камнур ва хира; чашм(он)и мешӣ чашмони калон калони сиёҳ; чашмони шаҳло чашми сиёҳи моил ба кабудӣ, ки бисёр зебо ҳисоб меёбад; ба… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бахт — [بخت] дар бовари мардум он чи ба ҳолати пешбининашуда дар зиндагӣ рӯй медиҳад, сарнавишт, иқбол, толеъ, қисмат, насиба, баҳра: бахти бад, бахти баланд, бахти безавол; ба бахти… ба толеи…, ба хушбахтии…; бахти бадфарҷом бахти бад, толеи паст;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ғафлат — [غفلت] а 1. бехабарӣ, фаромӯшӣ, ғофилӣ; бепарвоӣ 2. нодонӣ, ҷаҳолат; дар ғафлат будан бехабар будан, ғофил мондан; дар ғафлат мондан бехабар мондан, ғофил мондан; дар (ба) ғафлат монондан а) шакли бавоситаи дар ғафлат мондан; б) аз бехабарии касе … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
интибоҳ — [انتباه] а. кит. бедор шудан, огоҳ шудан; огоҳӣ, бедорӣ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ирғоб — [ارغاب] а. кит. рағбати касеро бедор кардан, шавқу ҳаваси касеро ба коре бедор кардан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
мижа — [مژه] мӯи канори пилки чашм; мижа задан беихтиёрона ва зуд зуд мижаҳоро ба ҳам бастан ва кушодан (аз тарс, ҳайрат ва ғ.); мижа назада а) чашм напӯшида; нахобида; бедор; б) киноя аз чашм наканда; зеҳн монда, бо диққат: мижа назада нигоҳ кардан,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
судно — корабль, посудина, баркас, речной трамвай, лодка, шлюп, шхуна, струг, борт, шаланда, ковчег, каик, шнява, скорлупка, полуднище, завозня, верея, кладнушка, галера, суденышко, плавучий гроб, кладная, каюк, джонка, краболов, межеумок, палубник,… … Словарь синонимов