ашыту

См. также в других словарях:

• ашытқы — зат. 1. Нанды, тағы басқа тағамды ашыту үшін қойылатын қалдық (қамыр, айран т.б.). 2. Нан ашытуға қажетті өндірістік зат; дрожжи …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

• бие байлау — Қымыз ашыту үшін желіге құлынды байлап, бие сауу. Биені іріктегенде алдымен тұқымына көңіл бөлу керек. Мысалы, таза тұқымды мініс жылқысы мен ахал теке биенің сүті аз, буденный жылқысы мен қазақы жылқының будан биелерінің сүті көп (тәулігіне 15… …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

• құлмақ — зат. бот. Шырмалып өсетін ұзын сабақты, жемісі сыра ашытуға, дәрі дайындауға пайдаланылатын көп жылдық өсімдік …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

• малма — зат. Үлкен ыдысқа құйып тері илейтін ашыған и. Малманы езген құртқа, қатық сары суына, айран қатыққа, ұн немесе дәннен жасаған кежеге жылы тұзды су араластырып, ашыту жолымен әзірлейді. Бірнеше тәулік тұрған соң қоспа быжып ашиды. Жылы сумен… …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

• аршу — 1 (Ақт., Ойыл; Орал, Жән.; Қарақ.; Қар., Қарқ.) арықты, құдықты тазалау. Әсембай құдық а р ш ы п жатыр (Ақт., Ойыл). Орталықтағы құдықты а р ш у жұмысын ұйымдастыру керек (Орал, Жән.). А р ш у жұмысын біз әдетте ерте көктемнен бастаймыз (Қарақ.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• ауырту — Қ орда., Арал) миды ашыту. Әй, мынау миымды а у ы р т т ы а у Қ орда., Арал) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• басын шығара салу — (Қарақ.) басын қатыру, миын ашыту …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• басын шырғай қылу — (Гур., Маңғ.) басын қатыру, миын ашыту. қ. басын шырдай қылу, басын шырық қылу …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• уыттау — 1 (Гур., Маңғ.; Ақт., Камыш.; Түрікм.: Красн., Небид.) ашыту, ащылау, күшейту (насыбай туралы); темекіге тиісті күл қосып, ащы қып уқалау. Әлім, насыбайды у ы т т а д ы ң ба? (Гур., Маңғ.). Сәрсенбай, насыбайға күлді қоса түсіп у ы т т а й түс… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• шекеден шығу — (Шымк., Түлк.) миды ашыту …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• күшала — ашыту. Күшала өсімдігінің уын пайдалану тәсілі. Былтыр Нұр ағам екеуі итке саламыз деп к ү ш а л а а ш ы т қ а н. Күшаланы өкпеге тықты да, жылы күлге көміп қойды. Үш күннен кейін өкпе ушығып қап қара болып кеткен (Х. Есенжанов, Тар кезең, 298) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі