-
1 παρα-βαίνω
παρα-βαίνω (s. βαίνω), 1) daneben, zur Seite treten, u. im perf., Ἕκτορι παρβεβαώς, Il. 11, 522, wie ὡς τὼ παρβεβαῶτε μάλ' ἕστασαν ἀλλήλοιιν, 13, 708, von dem Kämpfer, der neben dem Wagenlenker steht (vgl. παραβάτης), u. so in tmesi : πὰρ δέ οἱ Ἀντήνωρ περικαλλέα βήσατο δίφρον, Il. 3, 262, wenn man nicht richtiger πάρ hier als Adverbium nimmt; von dem Wagenlenker, Her. 7, 40, παραβεβήκεε δέ οἱ ἡνίοχος, neben ihm stand der Wagenlenker. – 2) vorgehen, weitergehen, παραβήσομαι εἰς τὸ πρόσω τοῦ λόγου, Her. 1, 5; Sp., wie Pol. 4, 73, 7. Dah. in der Comödie π. εἰς od. πρὸς τὸ ϑέατρον, hervortreten u. die Parabase vortragen, Ar. Ach. 629 Equ. 508 Pax 735 u. Plat. com. beim Schol. zu dieser Stelle. – 3) transit., überschreiten, übertreten, verletzen, δίκην παραβάντες, Aesch. Ag. 763; ὁρκώματα, Eum. 738; ϑεοῦ νόμον, Eur. Ion 231; τὰ νόμιμα, Her. 1, 65; ὅρκους, Ar. Thesm. 358, wie Thuc. 1, 78; νόμους, τὰ τεϑέντα, Plat. Crito 53 e Legg. IV, 714 d; Folgde; τὰ κοινὰ δίκαια, Pol. 2, 58, 7; u. pass., παραβαίνεται καὶ τοῦτο (τὸ νόμιμον), Xen. Mem. 4, 4, 24; τῷ τῶν Ἑλλήνων νόμῳ ὑπὸ τῶνδε παραβαϑέντι, Thuc. 3, 67, vgl. 45; παραβεβάσϑαι τὰς σπονδάς, 1, 123; ἐν τοῖς παραβεβασμένοις (so!) ὅρκοις ἐμμένειν, Dem. 17, 12. – Auch τινὰ τῶν δαιμόνων, einen der Götter durch Gesetzübertretung verletzen, gegen ihn sündigen, Her. 6, 12; und absol., fehlen, πέμπει παραβᾶσιν Ἐρινύν, Aesch. Ag. 59. – Uebergehen, mit Stillschweigen, τί, Soph. Trach. 499; Dem. 18, 211; dah. vernachlässigen, übersehen, wie Aesch. 3, 204 vrbdt οὐ τοὺς νόμους μόνον παραβέβηκεν, ἀλλὰ καὶ τὸν καιρόν; vgl. Din. 1, 36; – Eur. Hec. 704, οὐδὲ παρέβα με φάσμα μελανόπτερον, non fugit me.
-
2 βαίνω
βαίνω (inf.Aβαίμεναι Hsch.
), [tense] fut.βήσομαι Il.2.339
, etc., [dialect] Dor.βᾱσεῦμαι Theoc.2.8
, etc.: [tense] pf.βέβηκα Il.15.90
, etc., [dialect] Dor.βέβᾱκα Pi.I.4(3).41
, etc., with shortd. formsβεβάᾱσι Il.2.134
, [var] contr. (lyr.), Eu.76, etc.; subj. βεβῶσι ([etym.] ἐμ-) Pl.Phdr. 252e; inf.βεβάμεν Il.17.359
, (lyr.); part.βεβαώς, -αυῖα Il.14.477
, Hom.Epigr.15.10, [var] contr. βεβώς: [tense] plpf.ἐβεβήκειν Il.11.296
, etc., [dialect] Ep.βεβήκειν 6.495
; sync. [ per.] 3pl.βέβᾰσαν 17.286
, etc.: [tense] aor. 2ἔβην Il. 17.112
, etc., [dialect] Dor.ἔβᾱν Pi.O.13.97
, etc.; [dialect] Ep. [ per.] 3sg.βῆ Il.13.297
, [dialect] Ep. [ per.] 3 dual βάτην [ᾰ] 1.327, [ per.] 3pl.ἔβαν A.Pers.18
(lyr.), ([etym.] κατ-) S.Tr. 504 (lyr.), [dialect] Ep.βάν Il.20.32
; imper. βῆθι, [dialect] Dor. (lyr.); βᾱ in compds. ἔμβα, κατάβα, etc., [ per.] 2pl. , Eu. 1033 (lyr.); subj. βῶ, [dialect] Ep. [ per.] 3sg. βήῃ ([etym.] ὑπερ-) Il.9.501,βήω 6.113
, (Cret.), [dialect] Dor. βᾶμες (for βῶμεν) Theoc.15.22; opt. βαίην; inf. βῆναι ([dialect] Att. Prose only in compds.), [dialect] Ep.βήμεναι Od.19.296
, [dialect] Dor.βᾶμεν Pi.P.4.39
; part. βάς βᾶσα βάν, [dialect] Dor. pl.ἐκ-βῶντας Th.5.77
:— [voice] Med., [dialect] Ep.[tense] aor.1 ἐβήσετο ([etym.] ἀπ-) Il.1.428:—[voice] Pass., [tense] pres. (v. infr.A.11.1): in compds., [tense] aor. ἀν-, παρ-, ξυν-εβάθην, X.Eq.3.4, Th.3.67, 4.30; laterπαρ-εβάνθην D.C.48.2
,al.; ἀνα-, παρα-, ξυμ-βέβᾰμαι, X.Eq.Mag.1.4, Th.1.123, 8.98;παρα-βέβασμαι D.17.12
: [tense] fut. παρα-βαθήσομαι Sch.E. Hec. 802.—For the [voice] Act. [tense] fut. and [tense] aor. 1, v. infr. B; for [tense] pres. part. βιβάς, v. βίβημι.—In correct [dialect] Att. Prose the [tense] pres. βαίνω is almost the only tense in use; but in compds. Prose writers used all tenses freely.A in the above tenses,I intr., walk, step, prop. of motion on foot,ποσὶ βήσετο Il.5.745
, etc.; but also of all motion on ground, the direction being commonly determined by a Prep.:—the kind of motion is often marked by a part., βῆ φεύγων, βῆ ἀΐξασα, Il.2.665, 4.74: c. part. [tense] fut., denoting purpose, βῆ ῥ' Ἶσον.. ἐξεναρίξων he went to slay, Il.11.101: with neut. Adj. as Adv.,σαῦλα ποσὶν β. h.Merc.28
;ἁβρὸν β. παλλεύκῳ ποδί E.Med. 1164
, cf. 830 (lyr.); ἴσα or ὁμοίως β. τινί, D.19.314, X.Eq.1.3;ἐν ποικίλοις β. A.Ag. 936
, cf. 924; march or dance, μετὰ ῥυθμοῦ, ἐν ῥυθμῷ, Th.5.70, Pl.Lg. 670b: freq. c. inf. in Hom., βῆ δ' ἰέναι set out to go, went his way, Il.4.199, etc.;βῆ δ' ἴμεν 5.167
, etc.; βῆ δὲ θέειν started to run, 2.183, etc.;βῆ δ' ἐλάαν 13.27
: c. acc. loci,νέας Od.3.162
, cf. S.OT 153 (lyr.), OC 378; ἐπὶ νηὸς ἔβαινεν was going on board ship, Od.11.534; butἐν δὲ ἑκάστῃ [νηῒ].. ἑκατὸν καὶ εἴκοσι βαῖνον
were on board,Il.
2.510; ἐφ' ἵππων βάντες having mounted the chariot, 18.532; ἐπὶ πώλου βεβῶσα mounted on.., S.OC 313;ἐς δίφρον Il.5.364
; ; βαίνειν δι' αἵματος wade in blood, Id.Ph. 20.2 in [tense] pf., stand or be in a place,χῶρος ἐν ᾧ βεβήκαμεν S.OC52
; βεβηκὼς σφόδρα firmly poised (opp. κρεμάμενος) Pl.Ti. 62c; β. μάχη steady fight, Plu.Phil.9: freq. almost, = εἰμί ( sum), εὖ βεβηκώς on a good footing, well established, prosperous, [θεοὶ] εὖ βεβηκότας ὑπτίους κλίνουσ' Archil.56.3
;τυραννίδα εὖ βεβηκυῖαν Hdt.7.164
, cf. S.El. 979; εὖ βίου βεβηκότα prob. forἐν βίῳ βεβιωκότα Nicom.
Com.2;ἀσφαλέως βεβηκὼς ποσσί Archil.58.4
;ἐπισφαλῶς βεβ. LXX Wi.4.4
;ἄγαλμα βεβηκὸς ἄνω τὰ κάτω δὲ κεχηνός Eub.107.23
; οἱ ἐν τέλει ἐόντες, βεβῶτες, they who arein office, Hdt.9.106, S.Ant.67; τοῦτον οὐχ ὁρῇς ὅκως βέβη-[κεν] ἀνδριάντα; Herod.4.36; [λίθους] ἐν ταῖς ἰδίαις χώραις βεβηκότας IG7.3073.163
(Lebad.);ἐν κακοῖς βεβ. S.El. 1057
; μοίρᾳ οὐκ ἐν ἐσθλᾷ β. ib. 1095 (lyr.); βοῦς, κλεὶς ἐπὶ γλώσσῃ βέβηκεν, v. βοῦς IV,κλείς 4
;φρόνει βεβὼς ἐπὶ ξυροῦ τύχης S.Ant. 996
.b Geom. of figures, stand on a base, , cf. Apollon.Perg.Con.3.3; *Stereom.1.31; of an angle, stand on an arc, ἐπί τινος, πρός τινι, Euc.3Def.9, cf. 16.26.c βεβηκὼς ῥυθμός stately rhythm, Syrian.in Hermog.1p.69R.; ἀνάπαυσις ib.p.18 R.3 go away, depart,ἐν νηυσὶ φίλην ἐς πατρίδ' Il.12.16
; ἔβαν ἄγοντες, ἔβαν φέρουσαι, have gone and taken away, 1.391, 2.302;ἄφαρ βέβακεν S.Tr. 134
;θανάσιμος βέβηκεν Id.OT 959
, cf. 832;βεβᾶσι φροῦδοι E.IT 1289
; βέβηκα euphem. for τέθνηκα, A.Pers. 1002 (lyr.); of things, ἐννέα ἐνιαυτοὶ βεβάασι nine years have come and gone, Il.2.134; πῇ ὅρκια βήσεται; ib. 339, cf. 8.229.6 c. part. as periphr. for [tense] fut.,βαίνω καταγγέλλων PMag.Par.1.2474
.II c. acc., mount, Hom. only in [tense] aor. [voice] Med.βήσασθαι δίφρον Il.3.262
, Od.3.481: in [voice] Act. ([tense] fut. part. [voice] Med.βησόμενος Them.Or.21.248b
), of the male, mount, cover, Pl.Phdr. 250e, Achae.28, Arist.HA 575a13, etc.:—in [voice] Pass., ἵπποι βαινόμεναι brood mares, Hdt.1.192.2 c. acc. cogn.,β. Δωρίαν κέλευθον ὕμνων Pi.Fr. 191
;Καλλαβίδας Eup.163
; ἔβα ῥόον went down stream, i.e. died, Theoc.1.140.b metaph. of metre, scan, D.H.Comp.21 ([voice] Pass.), Aristid. Quint.1.23,24, etc.; is scanned,Arist.
Metaph. 1093a30.3 χρέος ἔβα με debts came on me, Ar.Nu.30;ὀδύνα μ' ὀδύνα βαίνει E.Hipp. 1371
(lyr.).4 Poet. with acc. of the instrument of motion,βαίνειν πόδα E.El.94
, 1173 (lyr.).5 βαίνειν· φιλεῖν, κολακεύειν, Hsch.B Causal, in [tense] fut. βήσω, ([etym.] ἐπι-) Il.8.197, ([etym.] εἰς-) E.IT 742: [tense] aor. 1 ἔβησα—make to go, φῶτας βῆσεν ἀφ' ἵππων he made them dismount, Il.16.810; ἀμφοτέρους ἐξ ἵππων βῆσε κακῶς he brought them down from the chariot in sorry plight, 5.164;ὄφρα βάσομεν ὄκχον Pi.O. 6.24
.—Rare in Trag. (exc. in compds.), E.Med. 209 (lyr.).—The simple Verb is uncommon in later Gr. (For βάμ-yω, cf. Lat. venio, Skt. gamyáte; βάσκω corresponds to Skt. gácchati (g[uglide]ṃ-sk-); root g[uglide]em- in OHG. quëman 'come'; ἔβην, βήσομαι fr. root g[uglide]ā-, Skt. jigāti, [tense] aor. ágāt.) -
3 παρα-κταα-βαίνω
παρα-κταα-βαίνω (s. βαίνω), daneben, während einer Handlung herabsteigen; ἀπὸ τῶν ἵππων, Pol. 3, 115, 3, vgl. 65, 9; vom Schiff, D. Sic. 3, 40; a. Sp.
-
4 βαίνω
βαίνω (βαίνει; -ων, -οισα, -ον: impf. ἔβαινον, -ε: aor. 2, intrans. ἔβᾶν, -ᾶ, -ᾰν; βάντες; βᾶμεν: pf. βέβᾶκεν: aor. 1 subj., trans. βάσομεν)1 come, goa abs. “ πεύθομαι δ' αὐτὰν (= βώλακα) κατακλυσθεῖσαν ἐκ δούρατος ἐναλίαν βᾶμεν σὺν ἅλμᾳ ἑσπέρας ὑγρῷ πελάγει σπομέναν” P. 4.39ταχέες ἔβαν P. 4.180
ἀκλεὴς δ' ἔβα fr. 105b. 3.Μοίσαις γὰρ ἀγλαοθρόνοις ἑκὼν Ὀλιγαιθίδαισίν τ' ἔβαν ἐπίκουρος O. 13.97
Θεανδρίδαισι δ' ἀεξιγυίων ἀέθλων κάρυξ ἑτοῖμος ἔβαν N. 4.74
ἄγγελος ἔβαν, πέμπτον ἐπὶ εἴκοσι τοῦτο γαρύων εὖχος N. 6.57
b followed by subs. with local suffix.Ἀμύκλαθεν γὰρ ἔβα N. 11.34
ὅσοι Τροίανδ' ἔβαν I. 4.36
ὃς Οὔλυμπόνδ' ἔβα I. 4.55
c c. prep.,Iἐπί, ἄλλα δ' ἐπ ἄλλον ἔβαν ἀγαθῶν O. 8.12
καὶ πάγκαρπον ἐπὶ χθόνα καὶ διὰ πόντον βέβακεν ἐργμάτων ἀκτὶς καλῶν ἄσβεστος αἰεί I. 4.41
ἁλὸς ἐπὶ κῦμα βάντες ἦλθον ἄγγελοι Pae. 6.100
IIἐς, ῥοαὶ δ' ἄλλοτ ἄλλαι ἐς ἄνδρας ἔβαν O. 2.34
ἐς θαλάμου μυχὸν εὐρὺν ἔβαν N. 1.42
ἐς δίφρον Μοισᾶν ἔβαινον κλυτᾷ φόρμιγγι συναντόμενοι I. 2.2
IIIπρός, οἶοι Λιβύσσας ἀμφὶ γυναικὸς ἔβαν Ἴρασα πρὸς πόλιν P. 9.105
IV σχεδόν, τὶν γὰρ εὔφρων ἕψεται πρώτα θυγάτηρ ὁδοῦ δάφνας εὐπετάλου σχεδὸν βαίνοισα πεδίλοις v. σχεδόν Παρθ. 2. 70.d c. acc. cogn. Αἰολεὺς ἔβαινε Δωρίαν κέλευθον ὕμνων *fr. 191*e part., going, walking ἀσθενεῖ μὲν χρωτὶ βαίνων sc. Philoktetes P. 1.55κατ' Ὄλυμπον ἄλοχος Ἥβα τελείᾳ παρὰ ματέρι βαίνοισ ἔστι, καλλίστα θεῶν N. 10.18
cf. Παρθ. 2. 70, supra.f met.τῶν νῦν δὲ καὶ Θρασύβουλος πατρῴαν μάλιστα πρὸς στάθμαν ἔβα P. 6.45
τὸ τὠργείου φυλάξαι ῥῆμ' ἀλαθείας λτ; -γτ; ἄγχιστα βαῖνον ( ὁδῶν supp. Hermann, ἐτᾶς Bergk) I. 2.102 aor. 1 trans., made to travelὄφρα κελεύθῳ τ' ἐν καθαρᾷ βάσομεν ὄκχον O. 6.24
3 frag. ]βαμεν ἐξ Ὀλύμπου[ Πα. 22b. 6. ἐπὶ λεπτῷ δενδρέῳ ( βαίνειν) ubi fort. βαίνειν Pindaro tribuendum fr. 230.4 in tmesis. ἐπὶ μὰν βαίνει v.ἐπιβαίνω O. 7.45
-
5 ἀπο-βαίνω
ἀπο-βαίνω (s. βαίνω), Hom. oft ἀπέβη; in derselben Bedeutung wiederholt ἀπεβήσατο (v. l. ἀπεβήσετο), Homerisch med. statt des act.; öfters auch ἀποβάντες; ἀποβῆναι Od. 5, 357, ἀπέβησαν aor. 2 Iliad. 11, 619, ἀπεβήτην 21, 298, ἀπέβαινεν 24, 459, ἀποβήσομαι 5, 227 (v. l. ἐπιβήσομαι) u. 17, 480; – 1) weggehen; absol., Iliad. 5, 133; πρός τι, Od. 4, 657; μετά τινας, Iliad. 21, 298; von einem höheren Punkte herunter 3, 265 ἐξ ἵππων ἀποβάντες ἐπὶ χϑόνα, 17, 480 ἵππων, 11, 619 ἀπέβησαν ἐπὶ χϑόνα (ohne gen.), Od. 13, 281 νηός; Her. 1, 24; Xen. Hell. 1, 1, 12; εἰς Ἀττικήν Isocr. 6, 86; Dem. 59, 94; Plut. Sol. 8. Bei Dem. 61, 23 ist ἀποβαίνειν eine Art Uebung in der Palästra, bewaffnet vom Wagen im vollen Lauf zu springen u. wieder hinauf, B. A. 526 ἀποβῆναι, ἀγωνίσασϑαι τὸν ἀποβάτην, vgl. dies. W. – 2) ausgehen in etwas, εἰς ἕν τε τέλεον καὶ νεανικόν Plat. Rep. IV, 425 c; ἀκρόπολις πρὸς τὸν Ἠριδανὸν ἀποβεβηκυῖα, dahin auslaufend, Crit. 112 a; von Personen, werden, ἐὰν ἀποβαίνωσι χείρους τῶν πολλῶν Legg. XII, 952 b; vgl. Xen. Mem. 4, 8, 8; Pol. 7, 13 τύραννος ἐκ βασιλέως; εἰς ἀλαϑινὸν ἄνδρ' ἀποβαίη Theocr. 13, 15; von Sachen, ἂν τὸ τραῦμα ἰάσιμον ἀποβῇ Plat. Legg. IX, 878 c. Bes. – 3) ὁ χρησμὸς ἀπέβη, das Orakel traf ein, Thuc. 8, 75; Xen. An. 7, 8, 22; ἡ ὑπόσχεσις ἀπέβη 4, 39; τὸ πρᾶγμα παρὰ δόξαν ἀπέβη, hatte einen unerwarteten Ausgang, Her. 8, 4 u. oft; τοιόνδ' ἀπέβη τόδε πρᾶγμα, so lief dieses ab, Eur. Alc. 1166; Med. 1419; δεδιὼς τὸ μέλλον, ὅπως ἀποβήσεται Plat. Lys. 206 a; εἰκότως ἀποβέβηκεν Isocr. 4, 150 u. sonst häufig; τὰ ἀποβαίνοντα, die Ereignisse, Folgen, Thuc. 1, 83; τὰ ἐκ τῶν κινδύνων ἀποβησόμενα 8, 75, u. öfter so mit ἐκ, – κατὰ γνώμαν ἀπέβα τοι Theocr. 15, 38. – 4) aor. I., herabsteigen lassen, ans Land setzen, στρατιήν Her. 6, 107.
-
6 ἀνα-βαίνω
ἀνα-βαίνω (s. βαίνω), I. Trans., nur fut. u. aor. ἀναβήσω u. ἀνέβησα, hinaufgehen lassen, bes. ein Schiff besteigen lassen, einschiffen, Il. 1, 144 in tmesi; Pind. P. 4, 191; auch ἄνδρας ἐπὶ καμήλους ἀνέβησε, Männer auf Kameele steigen lassen, Her. 1, 80; Od. 15, 475 νὼ ἀναβησάμενοι steht ächt Homerisch das medium statt des activ. ἀναβήσαντες. – II. Gew. intrans. mit aor. ἀνέβην, fut. ἀναβήσομαι, 1) hinaufgehen, hinauf steigen, οὐρανόν, ὑπερώια, zum Himmel, zum Söller hinaufsteigen, Il. 1, 497 Od. 18, 302; aber φάτις ἀνϑρώπους ἀναβαίνει 6, 29 ist so viel als βαίνει ἀνὰ ἀνϑρώπους, verbreitet sich unter den Menschen. Daran schließt sich ὀχήματα ἀναβαινειν Plat. Phaed. 113 d, Fahrzeugebesteigen; δίφρον, Eur. Phaeth. frg. 6; ἄνϑρωπον Luc. Asin. 51; vgl. Mar. D. 15, 2. Aehnl. ἀναβήσομαι στόλον Pind. P. 2, 62, doch mehr an ἀνάβασιν ἀναβαίνειν, Plat. Rep. VII, 519 b, erinnernd. – Hom. hat auch νεκροῖς ἀναβαίνειν, Il. 10, 493, auf die Todten treten; häufiger εἰς, z. B. ἐλάτην, δίφρον, Il. 14, 287. 16, 657; ἐς ἅρμα, Pind. N. 9, 4; εἰς τὸν οὐρανόν, Plat. Alc. 1, 117 b; ἀν' ὀρσοϑύρην Od. 22, 132.Nach Hom. gewöhnlicher ἐπί, z. B. ἐπὶ δένδρον, Her. 4, 22; ἐπὶ τὸ ἅρμα, ἐπὶ τὸν πύργον, ἐπὶ τὰ τέγη, ἡ ἄμπελος ἀναβαίνει ἐπὶ τὰ δένδρα, Xen. Cyr. 6, 4, 4. 7, 1, 39 Hell. 4, 4, 12 Oec. 19, 18; ἐπὶ τὰς ἁρμαμάξας, Cyr. 3, 1. 33. Am häufigsten a) ἐπὶ τὸν ἵππον, auf's Pferd steigen, sehr oft bei Xen., auch allein ἀναβεβηκότες, die auf's Pferd gestiegen sind, zu Pferde, und so sind auch Vrbdgn, wie ἀναβάντες ἐφ' ἵππων ἤλασαν, Cyr. 3, 3, 27 An. 3, 4, 30, zu nehmen, wo ἐφ' ἵππων zu ἤλασαν gehört. Doch wurde auch passiv. ἵππος ἀναβεβαμένος ein Pferd genannt, welchesgeritten wird, Xen. Hipp. 1, 4. – b) ἐπὶ τὴν τριήρη, das Schiff besteigen, Xen. Hell. 3, 3, 4; daher allein ἀναβαίνειν, sich einschiffen, An. 5, 9, 14; u. so Hom. Od. 13, 285 ἐς Σιδονίην ἀναβάντες ᾤχοντο; 14, 252 ἀναβάντες ἀπὸ Κρήτης ἐπλέομεν; vgl. unter 2. – c) von Rednern, die Rednerbühne besteigen u. reden, ἐς τὸ πλῆϑος, zum Volke, Plat. Apol. 31 c; ἐπὶ τὸ βῆμα, Rep. X, 617 d; am häufigsten vor Gericht auftreten, ἐς τὸ δικαστήριον, Antiph. 6, 21; Plat. Gorg. 486 b; ἐπὶ τὸ δικ., Andoc. 1, 23; Plat. Apol. 40 b Euthyd. 305 c; auch ohne Zusatz, bes. in der an die Zeugen gerichteten Aufforderung, ἀνάβητε, Lys. 1, 29; Is. 2, 34, u. Dem. oft, wo man an das βῆμα zu denken hat. Auch vom Volke wird gesagt ἀναβαίνει εἰς ἐκκλησίαν, Dem. 25, 20 (die Puyr liegt hoch), u. Polyb. 10, 4, 6, nach Röm. Gebrauche, ἐκ τῆς ἀγορᾶς εἰς τὴν οἰκίανἀναβαίνειν (denn lat. in forum descenditur), wo man es zurückkehren übersetzt. – 2) Bei Landreisen, hinaufgehen, von der Meeresküste aufwärts in's Innere des Landes, bes. nach Hochasien, Xen. oft, z. B. An. 1, 1, 2; so παρὰ τὸν βασιλέα, Plat. Alc. I, 123 b; Xen. Hell. 1, 4, 2, vgl. 6, 4, 4. Hiermit ist zu vgl. der Gebrauch Homers, die Fahrt der Griechen nach Troja durch ἀνάπλους, ἀνάγειν, ἀναβαίνειν zu bezeichnen, s. Lehrs Aristarch. p. 119; so ἀναβαίνειν z. B. Od. 1, 210. – 3) anwachsen, zunehmen, vom Flusse, ἐπ' ἑκκαίδεκα πήχεας, Her. 2, 13, wohin man auch Plat. Rep. IV, 445 c ἐνταῦϑα τοῦ λόγου ἀναβ., soweit in der Rede gekommen sein, ziehen kann; δύο ἀναβεβηκὼς ἔτη τῆς ἐμῆς ἡλικίας, Ach. Tat., zwei Jahre älter als ich. – Ebenso von Krankheiten, zunehmen, Galen.; von Gebäuden, emporsteigen, Plut. Pericl. 13. – 4) übergehen, ἡ τυραννὶς ἀνέβη εἰς τὴν ϑυγατέρα, auf die Tochter, Her. 1, 109. 7, 205. – 5) sich ereignen, wie sonst ἀποβαίνω: τὰ πράγματα αὐτῷ ἀνέβη, Her. 7, 10, 8; κακὸν ἀνέβη, Xen. Ath. 2, 17. – 6) Von Pferden und Eseln, bespringen, τὰς ϑηλέας ἵππους ἀναβαίνοντες, Her. 1, 192, dah. pass. αἱ ἀναβαινόμεναι, die besprungenen. Vgl. ἀναβῆναι τὴν γυναῖκα βούλομαι, Men. bei Zon. u. Moeris.
-
7 παραβαίνω
παρα - βαίνω: only perf. part. παρβεβαώς, -ῶτε, standing by one in the chariot. (Il.)A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > παραβαίνω
-
8 παραβαίνω
παρα-βαίνω, (1) daneben, zur Seite treten; (2) vorgehen, weitergehen. Dah. in der Komödie π. εἰς od. πρὸς τὸ ϑέατρον, hervortreten u. die Parabase vortragen; (3) transit., überschreiten, übertreten, verletzen. Auch τινὰ τῶν δαιμόνων, einen der Götter durch Gesetzübertretung verletzen, gegen ihn sündigen; absol., fehlen. Übergehen, mit Stillschweigen; dah. vernachlässigen, übersehen -
9 παραβαινω
1) находиться или выступать, стоять рядомἝκτωρι παρβεβᾰώς (= παραβεβώς) Hom. — стоящий (в колеснице) рядом с Гектором;
2) преступать, нарушать(τὰ νόμιμα Her.; δίκην Aesch.; ὅρκους Arph.; τὰς σπονδάς Thuc.; τέν παράδοσιν NT.)
παραβάντες Aesch. — нарушители законов, преступники;τίνα δαιμόνων παραβάντες τάδε ἀναπίμπλαμεν ; Her. — за прегрешения против какого божества мы это терпим?;ἐὰν καὴ ὁτιοῦν παραβαθῇ Thuc. — если хоть что-л. (из договорных условий) будет нарушено;παραβαινομένων Thuc. — так как преступления совершались3) пропускать, обходить молчанием(τι Soph., Dem.)
4) упускать(τὸν καιρόν Aesch.)
οὔ με παρέβα φάσμα Eur. — (это) видение не ускользнуло от меня5) отходить, отклонять6) тж. med. проходить, продвигатьсяπ. εἰς τὸ πρόσω τοῦ λόγου Her. — продолжать (свое) повествование
(πρὸς τὸ θέατρον παραβῆναι Arph.)
-
10 παρακτααβαίνω
παρα-κταα-βαίνω, daneben, während einer Handlung herabsteigen -
11 πούς
πούς, ὁ, ποδός, ποδί, πόδα (not ποῦν, Thom.Mag.p.257 R.): dat.pl. ποσί, [dialect] Ep.and Lyr. ποσσί (also Cratin.100(lyr.)), πόδεσσι, onceA (lyr.): gen.and dat. dual ποδοῖν, [dialect] Ep.ποδοῖιν Il.18.537
:—[dialect] Dor. nom. [full] πός (cf. ἀρτίπος, πούλυπος, etc.) Lyr.Adesp.72, but [full] πούς Tab.Heracl.2.34 (perh. Hellenistic); [full] πῶς· πός, ὑπὸ Δωριέων, Hsch. (fort. [full] πός· πούς, ὑ.Δ.); [dialect] Lacon. [full] πόρ, Id. (on the accent v. Hdn.Gr.2.921, A.D. Adv.134.24):—foot, both of men and beasts, Il.7.212, 8.339 (both pl.), etc.; in pl., also, a bird's talons, Od.15.526; arms or feelers of a polypus, Hes.Op. 524: properly the foot from the ankle down wards, Il.17.386;ταρσὸς ποδός 11.377
, 388; ξύλινος π., of an artificial foot, Hdt.9.37: but also of the leg with the foot, as χείρ for the arm and hand, Il.23.772, Od.4.149, Luc.Alex.59.2 foot as that with which one runs,πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς Il.1.215
, al.; or walks, ; freq. with reference to swiftness,περιγιγνόμεθ' ἄλλων πύξ τε.. ἠδὲ πόδεσσιν Od.8.103
; ποσὶν ἐρίζειν to race on foot, Il.13.325, cf. 23.792;πόδεσσι πάντας ἐνίκα 20.410
, cf. Od.13.261;ἀέθλια ποσσὶν ἄροντο Il.9.124
, etc.; ποδῶν τιμά, αἴγλα, ἀρετά, ὁρμά, Pi.O.12.15, 13.36, P.10.23, B.9.20;ἅμιλλαν ἐπόνει ποδοῖν E.IA 213
(lyr.): the dat. ποσί ([etym.] ποσσί, πόδεσσι) is added to many Verbs denoting motion, π. βήσετο, παρέδραμον, Il.8.389, 23.636; π. θέειν, πηδᾶν, σκαίρειν, πλίσσεσθαι, ib. 622,21.269, 18.572, Od.6.318;ὀρχεῖσθαι Hes.Th.3
;ἔρχεσθαι Od.6.39
; ;νέρθε δὲ ποσσὶν ἤϊε μακρὰ βιβάς Il.7.212
; also emphatically with Verbs denoting to trample or tread upon,πόσσι καταστείβοισι Sapph.94
;ἐπεμβῆναι ποδί S.El. 456
; πόδα βαίνειν, v. βαίνω A.11.4; πόδα τιθέναι to journey, Ar.Th. 1100: metaph., νόστιμον ναῦς ἐκίνησεν πόδα started on its homeward way, E.Hec. 940 (lyr.); νεῶν λῦσαι ποθοῦσιν οἴκαδ'.. πόδα ib. 1020; χειρῶν ἔκβαλλον ὀρείους πόδας ναός, i. e. oars, Tim.Pers. 102; φωνὴ τῶν π. τοῦ ὑετοῦ sound of the pattering of rain, LXX 3 Ki. 18.41.3 as a point of measurement, ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς from head to foot, Il.18.353;ἐκ κεφαλῆς ἐς πόδας ἄκρους 16.640
; and reversely,ἐκ ποδῶν δ' ἄνω.. εἰς ἄκρον κάρα A.Fr. 169
; ; alsoἐκ τριχὸς ἄχρι ποδῶν AP5.193
(Posidipp. or Asclep.); ἐς κορυφὰν ἐκ ποδός ib.7.388 ([place name] Bianor).4 πρόσθε ποδός or ποδῶν, προπάροιθε ποδῶν, just before one, Il.23.877,21.601, 13.205;τὸ πρὸ ποδὸς.. χρῆμα Pi.I.8(7).13
;αὐτὰ τὰ πρὸ τῶν ποδῶν ὁρᾶν X.Lac.3.4
, cf.An.4.6.12, Pl.R. 432d.b παρά or πὰρ ποδός off-hand, at once,ἀνελέσθαι πὰρ ποδός Thgn.282
;γνόντα τὸ πὰρ ποδός Pi.P.3.60
, cf.10.62; close at hand,Id.
O.1.74; but παραὶ ποσὶ κάππεσε θυμός sank to their feet, Il.15.280; in a moment,S.
Ph. 838 (lyr.), Pl.Sph. 242a; close behind, Νέμεσις δέ γε πὰρ πόδας (leg. πόδα) βαίνει Prov. ap. Suid.; also immediately afterwardsPlb.
1.35.3,5.26.13, Gal.5.272;παρὰ π. οἱ ἔλεγχοι Luc.Hist. Conscr.13
, cf. Aristid.2.115 J.; at his very feet,Pl.
Tht. 174a; περὶ τῶν παρὰ πόδας καὶ τῶν ἐν ὀφθαλμοῖς ib.c;τὸ πλησίον καὶ παρὰ π. Luc.Cal.1
.c ἐν ποσί in one's way, close at hand,τὸν ἐν π. γινόμενον Hdt.3.79
, cf. Pi.P.8.32;τἀν ποσὶν κακά S.Ant. 1327
, cf. E.Andr. 397;τοὐν ποσὶν κακόν Id.Alc. 739
;τὴν ἐν ποσὶ [κώμην] αἱρεῖν Th.3.97
; everyday matters,Pl.
Tht. 175b, cf.Arist.Pol. 1263a18, etc.d τὸ πρὸς ποσί, = τὸ ἐν ποσί, S.OT 130.e all these phrases are opp. ἐκ ποδῶν out of the way, far off, writtenἐκποδών Hdt.6.35
, etc.; also,βίαια πάντ' ἐκ ποδὸς ἐρύσαις Pi.N.7.67
.5 to denote close pursuit, ἐκ ποδὸς ἕπεσθαι follow in the track, i.e. close behind, Plb.3.68.1, cf. D.S.20.57, D.H.2.33, etc.;ἐκ ποδῶν διώξαντες Plu.Pel.11
.b in earlier writers κατὰ πόδας on the heels of a person, Hdt.5.98, Th.3.98, 8.17, X.HG2.1.20, LXXGe.49.19 (also on the moment,Pl.
Sph. 243d); ἡ κατὰ πόδας ἡμέρα the very next day, Plb.1.12.1 (but κατὰ πόδας αἱρεῖν catch it running, X.Cyr.1.6.40, cf. Mem.2.6.9): c. gen. pers., κατὰ πόδας τινὸς ἐλαύνειν, ἰέναι, march, come close at his heels, on his track, Hdt.9.89, Th.5.64; τῇ κατὰ π. ἡμέρᾳ τῆς ἐκκλησίας on the day immediately after it, Plb.3.45.5;κατὰ π. τῆς μάχης Aristid. 1.157J.
, etc.6 various phrases:b ἐπὶ πόδα backwards facing the enemy, ἐπὶ π. ἀναχωρεῖν, ἀνάγειν, ἀναχάζεσθαι, to retire without turning to fly, leisurely, X.An. 5.2.32, Cyr.3.3.69, 7.1.34, etc.; alsoἐπὶ πόδας Luc.Pisc.12
; but γίνεται ἡ ἔξοδος οἷον ἐπὶ πόδας the offspring is as it were born feetforemost, Arist.GA 752b14.c περὶ πόδα, properly of a shoe, round the foot, i.e. fitting exactly,ὡς ἔστι μοι τὸ χρῆμα τοῦτο περὶ πόδα Pl.Com.197
, cf. 129: c. dat.,ὁρᾷς ὡς ἐμμελὴς ἡ ἀρχὴ καὶ περὶ πόδα τῇ ἱστορίᾳ Luc.Hist.Conscr.14
, cf. Ind.10, Pseudol.23.d ὡς ποδῶνἔχει as he is off for feet, i. e. as quick as he can,ὡς ποδῶν εἶχον [τάχιστα] ἐβοήθεον Hdt.6.116
;ἐδίωκον ὡς ποδῶν ἕκαστος εἶχον Id.9.59
;φευκτέον ὡς ἔχει ποδῶν ἕκαστος Pl.Grg. 507d
; so, (lyr.).e ἔξω τινὸς πόδα ἔχειν keep one's foot out of a thing, i. e. be clear of it,ἔξω κομίζων πηλοῦ πόδα Id.Ch. 697
;πημάτων ἔξω πόδα ἔχει Id.Pr. 265
;ἐκτὸς κλαυμάτων S.Ph. 1260
;ἔξω πραγμάτων E.Heracl. 109
: without a gen., ἐκτὸς ἔχειν πόδα Pi.P.4.289: opp.εἰς ἄντλον ἐμβήσῃ πόδα E.Heracl. 168
;ἐν τούτῳ πεδίλῳ.. πόδ' ἔχων Pi.O.6.8
.f ἀμφοῖν ποδοῖν, etc., to denote energetic action, Ar.Av.35, cf. Il.13.78;συνέχευε ποσὶν καὶ χερσὶν 15.364
; ;τιμωρήσειν χειρὶ καὶ ποδὶ καὶ πάσῃ δυνάμει Aeschin.2.115
, cf.3.109; τερπωλῆς ἐπέβημεν ὅλῳ ποδί with all the foot, i.e. entirely, A.R.4.1166, cf.D.Chr.13.19 (prob.);καταφεύγειν ἐπὶ τὴν πόλιν ὥσπερ ἐκ δυοῖν ποδοῖν Aristid.1.117J.
; opp. ; .g τὴν ὑπὸ πόδα [κατάστασιν] just below them, Plb.2.68.9; ὑπὸ πόδας τίθεσθαι trample under foot, scorn, Plu.2.1097c; οἱ ὑπὸ πόδα those next below them (in rank), Onos.25.2; ὑπὸ πόδα χωρεῖν recede, decline, of strength, Ath. [voice] Med. ap.Orib. inc.21.16.k ἁλιεῖς ἀπὸ ποδός prob. fishermen who fish from the land, not from boats, BGU221.5 (i1/iii A. D.); ποτίσαι ἀπὸ ποδός perh. irrigate by the feet (of oxen turning the irrigation-wheel), PRyl.157.21 (ii A. D.); τόπον.. ἀπὸ ποδὸς ἐξηρτισμένον dub. sens. in POsl.55.11 (ii/iii A. D.).1ἀγγεῖον.. τρήματα ἐκ τῶν ὑπὸ ποδὸς ἔχον
round the bottom,Dsc.
2.72.7 πούς τινος, as periphr. for a person as coming, etc., σὺν πατρὸς μολὼν ποδί, i.e. σὺν πατρί, E.Hipp. 661;παρθένου δέχου πόδα Id.Or. 1217
, cf. Hec. 977, HF 336;χρόνου πόδα Id.Ba. 889
(lyr.), Ar.Ra. 100; also ἐξ ἑνὸς ποδός, i.e. μόνος ὤν, S.Ph.91; οἱ δ' ἀφ' ἡσύχου π., i.e. οἱ ἡσύχως ζῶντες, E.Med. 217.II metaph., of things, foot, lowest part, esp. foot of a hill, Il.2.824, 20.59 (pl.), Pi.P.11.36, etc.; of a table, couch, etc., Ar.Fr. 530, X.Cyr.8.8.16, etc.; cf. πέζα; of the side strokes at the foot of the letter Ω, Callias ap.Ath.10.454a; = ποδεών 11.1,ἀσκοῦ.. λῦσαι π. E.Med. 679
.2 in a ship, πόδες are the two lower corners of the sail, or the ropes fastened therelo, by which the sails are tightened or slackened, sheets (cf.ποδεών 11.4
), Od.5.260; χαλᾶν πόδα ease off the sheet, as is done when a squall is coming, E.Or. 707; τοῦ ποδὸς παρίει let go hold of it, Ar.Eq. 436;ἐκδοῦναι ὀλίγον τοῦ ποδός Luc.Cont.3
; ἐκπετάσουσι πόδα ναός (with reference to the sail), E.IT 1135 (lyr.): opp. τεῖναι πόδα haul it tight, S.Ant. 715; ναῦς ἐνταθεῖσα ποδί a ship with her sheet close hauled, E.Or. 706;κὰδ' δ'.. λαῖφος ἐρυσσάμενοι τανύοντο ἐς πόδας ἀμφοτέρους A.R.2.932
;ἱστία.. ἐτάνυσσαν ὑπ' ἀμφοτέροισι πόδεσσι Q.S.9.438
.b perh. of the rudder or steering-paddle,αἰεὶ γὰρ πόδα νηὸς ἐνώμων Od.10.32
(cf. Sch.ad loc.);πὰρ ποδὶ ναός Pi.N.6.55
.III a foot, as a measure of length, = 4 palms ([etym.] παλασταί ) or 6 fingers, Hdt.2.149, Pl.Men. 82c, etc.IV foot in Prosody, Ar.Ra. 1323 (lyr.), Pl.R. 400a, Aristox. Harm.p.34 M., Heph.3.1, etc.; so of a metrical phrase or passage,ἔκμετρα καὶ ὑπὲρ τὸν π. Luc.Pr.Im.18
; of a long passage declaimed in one breath, , cf. Luc.Demon.65, Poll.4.91.V boundary stone, Is.Fr.27. (Cf. Lat. pes, Goth. fotus, etc. 'foot'; related to πέδον as noted by Arist. IA 706a33.) -
12 βωμός
βωμός, ὁ (βαίνω, βάω, entstanden aus ΒΑΟΜΌΣ), jede Erhöhung, um etwas anderes darauf zu setzen, od. hinauf zu steigen, Gestell, Untersatz, für einen Wagen Iliad. 8, 441, ἅρματα δ' ἂμ βωμοῖσι τίϑει, plural. Homerisch statt des singular., v. l. ἀμβώνεσσι, s. Scholl. und vgl. Apollon. Lex. Homer. p. 53, 20; für Bildsäulen Odyss. 7, 100 χρύσειοι δ' ἄρα κοῦροι ἐυδμήτων ἐπὶ βωμῶν ἕστασαν αἰϑομένας δαΐδας μετὰ χερσὶν ἔχοντες, v. l. βουνῶν, s. Scholl.; so noch Sp. vom Fußgestell der Statuen, wie gew. βάσις, Christod. 1, 1. Gew. Altar, Hom. oft, wie alle Folgenden; von der ἐσχάρα durch seine Höhe und Stufen unterschieden; ἱεροὺς βω-μούς Iliad. 2, 305, ϑεῶν ἱεροῖς ἐπὶ βωμοῖς Odyss. 3, 273; ϑεῶν ἐτετεύχατο βωμοί Iliad. 11, 808; Ἀπόλλωνος παρὰ βωμῷ Odyss. 6, 162; ohne Zusatz ἐπὶ βωμόν Iliad. 1, 440; βωμοὺς ἱδρύεσϑαι Plat. öfter. Die Dichter, bes. Tragg., brauchen öfter den plur. für den sing., z. B. Soph. Tr. 238. 752. – Sp. auch Grabhügel, Ep. ad. 691 ( App. 262).
-
13 αναβαινω
поэт. тж. ἀμβαίνω1) всходить, подниматься или влезатьἀ. ἐπὴ τὸν ἵππον или ἐφ΄ ἵππον Xen. — садиться на коня;2) подниматься, вздыматьсяἢν ἐπ΄ ἑκκαίδεκα πήχεας ἀναβῇ ὅ ποταμός Her. — если уровень реки поднимается на 16 пехиев;
ἀναβαινόντων τῶν ἔργων Plut. — когда воздвигались строения3) всходить на ложе, ложиться в постельκαθεῦδ΄ ἀναβάς Hom. — улегшись, он уснул
4) садиться на корабльἀναβάντες ἐπέπλεον Hom. или ἔπλεον Xen. — погрузившись на судно ( или суда), они поплыли;
ἐς Τροίην ἀ. Hom. — отправляться на кораблях в Трою;ἀ. ἀπὸ Κρήτης Hom. — отплывать от (берегов) Крита5) (sc. ἐπὴ τὸ βῆμα) выступать с речьюἀ. εἰς τὸ πλῆθος Plat. — говорить публично
6) являться, приходитьἀνάβητε τούτων μάρτυρες Lys. — пусть придут свидетели этого7) отправляться (преимущ. от побережья вглубь страны)(ἐς τοὺς Βακτρίους Her.; ἐς τέν Λυκίαν Thuc.)
ἀναβεβηκότες παρά τινα Plat. — отправившиеся к кому-л.8) ступать (по чему-л.), топтать, попирать(νεκροῖς Hom.)
9) доходить, достигатьὁ ποταμὸς ἀναβαίνει ἐς τὰς ἀρούρας Her. — река залила пашни;
ἐπειδέ ἐνταῦθα ἀναβεβήκαμεν τοῦ λόγου Plat. — поскольку мы в своей беседе дошли до этого10) переходитьἀναβῆναι ἔς τινα Her. — (о царской власти) перейти к кому-л.
11) происходить, совершатьсяἀ. ἀπό τινος Xen. — быть последствием чего-л.;
ἢν μὲν τῇ σὺ λέγεις ἀναβαίνῃ τὰ πρήγματα Her. — если дела закончатся так, как ты говоришь;φάτις ἀνθρώπους ἀναβαίνει ἐσθλή Hom. — среди людей идет добрая слава (о ком-л.)12) ( о животных) покрывать(τὰς θηλέας Her.)
13) сажатьἀ. ἄνδρας ἐπὴ καμήλους Her. — (приказывать) посадить людей на верблюдов;
νὼ ἀναβησάμενοι Hom. — посадив нас обоих (на корабль) -
14 принимать
приним||атьнесов1. (получать) παίρνω, λαβαίνω, (παρα)λαμβάνω / δέχομαι (предложенное):\принимать пакет λαβαίνω τό δέμα· \принимать раднограмму παίρνω ραδιογράφημα· \принимать подарок δέχομαι δῶρο·2. (должность и т. ἡ.) ἀναλαμβάνω, ἀναλα-βαίνω·3. (включать в состав) δέχομαι, παίρνω:\принимать в партию δέχομαι στό κόμμα· \принимать на работу παίρνω στή δουλειά·4. (гостей, посетителей и т. п.) δέχομαι, δεξιοδμαι:холодно \принимать кого́-л. ὑποδέχομαι ψυχρά κάποιον врач \приниматьа́ет с часу до пяти ὁ γιατρός δέχεται ἀπό τήν μία ὡς τις πέντε·5. (резолюцию, постановление и т. п.) ψηφίζω, παίρνω, ἐγκρίνω:\принимать закон ψηφίζω νόμο·6. (пищу, лекарство и т. п.) παίρνω, πίνω:\принимать пилюлю παίρνω χάπι· \принимать порошок πίνω σκονάκι·7. (за кого-л., что-л.) παίρνω γιά, ὑπολαμ-βάνω:\принимать за знакомого τόν παίρνω γιά γνώριμο, τόν παίρνω γιά γνωστό· \принимать что-л. за чистую монету τό παίρνω κάτι τοις μετρητοίς·8. (характер, форму и т. п.) ἀποκτω:дело \приниматьа́ет дурной оборот ἡ ὑπόθεση παίρνει ἄσχημη τροπή· \принимать всерьез τό παίρνω στά σοβαρά· \принимать что-л. в шу́тку τό παίρνω στ' ἀστεΐα· ◊ \принимать ванну κάνω μπάνιο· \принимать бой δέχομαι μάχη· \принимать гражданство πολιτογραφοῦμαι· \принимать присягу ὀρκοδοτώ, παίρνω δρκον, ὀρκωμοτώ· \принимать меры λαμβάνω μέτρα· \принимать участие в чем-либо παίρνω μέρος σέ κάτι· \принимать к сведению λαμβάνω ὁπ· δψη· \принимать во внимание λαμβάνω ὑπ' δψιν, ἀναλογίζομαι· \принимать что-л. близко к сердцу τό παίρνω κατάκαρδα· не \принимать в расчет δέν (τό) λογαριάζω· \принимать обязательства ἀναλαμβάνω ὑποχρεώσεις· \принимать вид παίρνω ὕφος, κάνω τόν...· \принимать за правило θεωρώ κανόνα· \принимать на себя ἀναλαμβάνω· \принимать по́зу παίρνω πόζα· \приниматьа́я во внимание, что... παίρνοντας ὑπ' ὅψη ὅτι...· не \приниматьа́я во внимание... μην παίρνοντας ὑπ' ὅψη, ἀγνοώντας· \принимать ро́ды, \принимать ребенка ξεγεννώ γυναίκα. -
15 δρά̄ω
δρά̄ωGrammatical information: v.Derivatives: δρᾶμα `action, spectacle, drama' (A.) with dimin. δραμάτιον (Plu.) and δραματικός `dramatic' (Arist.); with analog. σ (cf. δρηστήρ below) δρασμάτων πανουργημάτων H. and δρασματικός = δραστήριος (Cat. Cod. Astr.); lengthened form δραμοσύνη `holy service' (Attica IVa), beside δρησμοσύνη `id.' (h. Cer. 476) from *δρήσμων, cf. Chantr. Form. 174. - δρᾶσις `action, strength' (A. D.) with τὸ δράσιμον (A. Th. 554; s. Arbenz Die Adj. auf - ιμος 78). - with analog. σ (Schwyzer 531): δρηστήρ, f. δρήστειρα (Od.), δρήστης, δράστης, δράστας (Archil., Pi.) `servant, -maid' (s. Fraenkel Nom. ag. 1, 167f.) with δραστήριος `active' (A.), δραστηριότης (Eust.) and δραστηριώδης (Gal.), δραστικός `active' (Pl.), δρηστοσύνη `obligingness' (ο 321); denomin. δρηστεύω `serve (with holy actions)' (Lesbos). - Desider. δρᾱσείω `want to do' (S.). - Beside δράω, after βαίνω, φαίνω etc. δραίνω `want to do, can do' (Κ 96, Herod.; Ionismus, Bechtel Lex., Chantraine Gramm. hom. 1, 343) with ὀλιγο-δρᾰνέων `who can do little' (Il.; from ὀλίγα δραίνειν to ὀλιγηπελέων, cf. Schwyzer 724, Chantraine Gramm. hom. 1, 349; also Bechtel Lex. s. ὀλιγοδρανέω, diff.), with ὀλιγοδρᾰνία (A.), ὀλιγοδρᾰνής (Ar.); innovation ἀδρᾰνής (LXX, Arr.) with ἀδράνεια (Hdn.), ἀδρανίη (A.R.), ἀδρανέω `not be active' (Arat.), ἀδρανίζω `id.' (sch.); retrograde δράνος ἔργον, πρᾶξις, ὄργανον, ἄγαλμα, κατασκεύασμα, δύναμις H. (and NGr. δράνα `tendril'?, Bogiatzides Άρχ. Έφ. 27, 115ff.), δρανεῖς δραστικοί H.Origin: XX [etym. unknown]Etymology: If δραίνω is younger, the root was δρᾱ- (cf. κρᾱ-, τλᾱ- etc.). Connection with Baltic, Lith. daraũ, darýti, Latv. darît `do, make, build' is quite uncertain (cf. Schwyzer 675). (On darýti Fraenkel Lit. et. Wb.: caus. of derù, derė́ti `be useful' further connecting Skt. dhár-ma-, dhāráyati `hold fest' etc. (?). - On δράω, δρᾶμα see Snell Philol. Suppl. 20: 1 (1928) 1ff. and Philol. 85, 141ff. - The general idea `do, make' is a late abstraction, which is why expressions for it diverge very much. Cf. πράττω, ποιέω, ἔρδω.Page in Frisk: 1,416-417Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > δρά̄ω
-
16 πρέσβυς
Grammatical information: m.Meaning: `the old, aged one' (poet. Pi., trag.), `president' (Sparta); pl. πρέσβεις most `ambassador, messenger' (Att., Dor. inscr.); besides πρεσβ-ῆες (Hes. Sc. 245), - εῦσιν (Lyc.), du. -ῆ (Att.); cf. below on πρεσβεύω.Compounds: As 1. member a.o. in πρεσβυ-γενής `first-born' (A 249 a.o.).Derivatives: 1. Comp. forms: πρεσβύ-τερος (with - τέριον `council of elders' [N.T.]), - τατος `old, venerable, the eldest, most venerable' (Il.); also πρέσβιστος `most venerable' (h. Hom., A., S. a.o.) after κράτιστος, κύδιστος, with the cross πρεσβίστ-ατος (Nic.). 2. Feminins: πρέσβα ( θεά) `the venerable', of Hera a.o. (ep. Il.), after πότνα ( θεά)?; πρέσβεα ( μήτηρ; poet. inscr. from Caria II-Ia), metr. cond.; πρέσβειρα ( θεῶν a.o.; h. Ven. etc.), after πίειρα, - άνειρα a.o.; πρεσβηΐς ( τιμή h. Hom.), after βασιληΐς a.o., cf. πρεσβῆες above. 3. πρεσβ-ήϊον n. `gift of honour' (Θ 289), - εῖον `privilege (of age)' (Att., hell.). 4. - εία f. `right, privilege (of age)' (A., Pl.), usu. `embassy' (Att.; to πρεσβεύω). 5. πρεσβύ̄της m. `the old, aged one', enlargement of πρέσβυς after πολίτης a.o. (not with Fraenkel Glotta 34, 301 ff. innovation to πρεσβῦτις; IA.) with f. - ῦτις, adj. - υτικός `senile' (Att. etc.). 6. πρεσβῠ́της, - ητος f., Dor. - τας. - τατος `(higher) age' (inscr. Messene Ia [completed] a.o.; after νεότης). 7. πρέσβις f. `age, rank', only in κατὰ πρέσβιν (h. Merc., Pl. a.o.); after κατὰ τάξιν a.o. 8. πρέσβος n. `(object of) veneration', after κῦδος, κράτος a.o. 9. πρεσβ-εύω `to be the eldest, to have precedence, to be ambassador', trans. `to attend, venerate like a πρέσβυς', midd. `to send ambassadors', also w. παρα-, συν-, ἀπο- a.o., with - ευτής m. `ambassador, messenger' (Att.; as singulative to πρέσβεις). - ευτικός, - εύτειρα, - ευτεύω, - ευμα, - ευσις; partly also πρεσβεία (s. ab. 4) and, as backformation, πρεσβεῦσιν dat. pl. (Lyc.; s. ab.; cf. Bosshardt 63). -- 10. Shortnames like Πρέσβων (to πρέσβειρα after πέπειρα: πέπων? Fraenkel KZ 43, 216 n.2). Πρέσβος a.o., s. Bechtel Hist. Personennamen 385. -- On the diff. writings and formations s. Lejeune Mém. de phil. myc. 239ff.Etymology: Beside the above forms stand in Doric, esp. in Crete, and in Northwestgr. several byforms with γ for β and changing initial syllable: πρεῖγυς, πρείγιστος with comp. πρείγων, πρειγ-εύω with - ευτάς, -ήϊα, - εία; also πρείγα f. `council of elders' (Locris); πρεσγευτάς, πρεγγ-; later πρήγιστος with (Cos) - ιστεύω; πρεσγέα = πρεσβεία (Argos), πρισγε(ι)ες (Boeot.); also σπέργυς πρέσβυς and πέργουν πρέσβεις H. Common basis prob. πρεσγ- (with voiced σ; cf. πρεζβευτάς Delphi); from there through phonetical, in detail uncertain developments the other forms, s. Schwyzer 276, Seiler Steigerungsformen 59, Thumb-Kieckers 158, Kapsomenos Glotta 40, 46ff., Masson Glotta 41, 65ff., Lejeune l.c. (with rejection of Mycenaean interpretations). -- From the interchange β: γ follows an orig. IE labiovelar gʷ; the preceding syllable, prob. to be taken as the 1. member of a compound, contains as is generally assumed a frozen adverb πρές `in front' (s. πρός). The final syllable resp. the final member is debated. By Bezzenberger BB 4, 345, Bloomfield AmJPh 29, 79 ff. compared with Skt. puro-gavá- `leader', of which the 2. member is derived both from gaúḥ = βοῦς (so prop. *"leading bull"), as, and on better grounds, from a word for `go' (in βαίνω, βῆναι resp. Skt. jávate `run') (so prop. *"who goes in fromt"). Thus a.o. Fraenkel Glotta 32, 17 u. 34, 301 ff., who wants to explain also Lith. žmogùs `man' in this way (prop. "going on earth"; s. also Wb. s.v. w. lit.); on the Skt. word esp Mayrhofer s. puráḥ. -- Very temptong is the connection with Arm. erēc̣, gen. eric̣u `elder, priest' (Meillet in Lejeune op. cit. 240 n. 9), of which the ē prob. continues a diphthong ei or oi (IE * preisgʷu-?) and usu. connected with Lat. prīscus. Cf. on μεσσηγύς: the second member continues a root * gʷeu-, a variant of * gʷem-.Page in Frisk: 2,592-593Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > πρέσβυς
См. также в других словарях:
λαλο-βαρυ-παρα-μελο-ρυθμο-βάτης — λαλο βαρυ παρα μελο ρυθμο βάτης, δωρ. ας, ὁ (Α) (κωμ. λ.) αυτός που μιλά φλύαρα και παράφωνα, χωρίς ρυθμό και μέλος. [ΕΤΥΜΟΛ. «Επ ευκαιρία σύνθετο» τής κωμικής γλώσσας πλασμένο από την παράταξη τών λ. λάλος + βαρύς + παρά + μέλος + ρυθμός + βάτης … Dictionary of Greek
παρ(α)- — α συνθετικό πολλών συνθέτων όλων τών περιόδων τής Ελληνικής που ανάγεται στην πρόθεση παρά. Απαντά και με τη μορφή παραι σε συνθ. τής Αρχαίας Ελληνικής (πρβλ. παραι βάτης). Το παρ(α) συντίθεται με ρήματα, ονόματα και επιρρήματα και εμφανίζει… … Dictionary of Greek
Liste unregelmäßiger Verben im Neugriechischen — Unregelmäßige Verben im Neugriechischen sind Verben, die entweder hinsichtlich ihrer Stämme oder ihrer Endungen Besonderheiten aufweisen und nicht nach den üblichen Konjugationsregeln der neugriechischen Verben flektiert werden.… … Deutsch Wikipedia
Unregelmäßige Verben des Neugriechischen — Unregelmäßige Verben im Neugriechischen sind Verben, die entweder hinsichtlich ihrer Stämme oder ihrer Endungen Besonderheiten aufweisen und nicht nach den üblichen Konjugationsregeln der neugriechischen Verben flektiert werden.… … Deutsch Wikipedia
Unregelmäßige Verben im Neugriechischen — sind Verben, die entweder hinsichtlich ihrer Stämme oder ihrer Endungen Besonderheiten aufweisen und nicht nach den üblichen Konjugationsregeln der neugriechischen Verben flektiert werden. Inhaltsverzeichnis 1 Vorbemerkungen und Statistik 2… … Deutsch Wikipedia
Unregelmäßige neugriechische Verben — Unregelmäßige Verben im Neugriechischen sind Verben, die entweder hinsichtlich ihrer Stämme oder ihrer Endungen Besonderheiten aufweisen und nicht nach den üblichen Konjugationsregeln der neugriechischen Verben flektiert werden.… … Deutsch Wikipedia
πους — Όρος που δηλώνει τη μετρική μονάδα των ελληνικών και λατινικών στίχων. Διακρίνουμε στους π. μία άρση (ισχυρή συλλαβή, συνήθως μακρά, στην οποία πέφτει ο ρυθμικός τόνος) και μία θέση (ασθενή συλλαβή). Η βραχεία συλλαβή (υ) υπολογιζόταν ως μετρική… … Dictionary of Greek
per-2 — per 2 English meaning: to go over; over Deutsche Übersetzung: “das Hinausfũhren about” Material: A. Dient as preposition, preverb and Adverb: a. per, peri (locative of Wurzelnomens) “vorwärts, in Hinausgehen, Hinũbergehen about … Proto-Indo-European etymological dictionary
άβατον — ἄβατον, το (Α) [βαίνω] τμήμα τού ναού ή τόπος ιερός, όπου δεν επιτρεπόταν η είσοδος παρά μόνο στους ιερείς … Dictionary of Greek
ακροβάτης — I Ο όρος κατά λέξη σημαίνει αυτόν που περπατάει στις άκρες των ποδιών και χρησιμοποιείται από πολλές ξένες γλώσσες για να υποδηλώσει κάθε είδους θαυματοποιούς, σχοινοβάτες, σαλτιμπάγκους, άλτες, ισορροπιστές, δεξιοτέχνες ποδηλάτες κ.ά. Η… … Dictionary of Greek
βωμός — Τράπεζα επάνω στην οποία τοποθετούνταν οι προσφορές ή γίνονταν θυσίες στις θεότητες. Η αρχή του β. ανάγεται στους προϊστορικούς χρόνους. Σε πολλά μέρη βρέθηκαν πέτρες που χρονολογούνται από την τελευταία φάση της νεολιθικής εποχής, με κοιλότητες… … Dictionary of Greek
