-
41 κρίσις
κρίσις, εως, ἡ (s. κρίνω; Aeschyl., Hdt.+).① legal process of judgment, judging, judgmentⓐ of the activity of God or the Messiah as judge, esp. on the Last Day (Bacchylides 3, 26 of judgment by Zeus).α. ἡ δικαία κ. τοῦ θεοῦ God’s righteous judgment 2 Th 1:5. ἡ κρίσις ἡ ἐμὴ δικαία ἐστίν J 5:30 (cp. δικαία περὶ πάντων κ. Orig., C. Cels. 4, 9, 10). θεία κ. 2 Cl 20:4. κρίσιν ποιεῖν execute judgment, act as judge (Aristoph., Ran. 778; 785; X., Hell. 4, 2, 6; 8; Dt 10:18.—Likew. κ. ποιεῖσθαι: 1 Macc 6:22; Jos., Ant. 6, 34; Just., A I, 2, 3; D. 124, 1; Iren. 1, 10, 1 [Harv. I 91, 10]) J 5:27. τ. κρίσιν διδόναι τινί commit judgment or judging to someone vs. 22 (TestAbr A 13 p. 92, 10 [Stone p. 32]). ἡ ἡμέρα (τῆς) κρίσεως the Day of Judgment (Jdth 16:17; Is 34:8; Pr 6:34; PsSol 15:12; GrBar 1:7; ApcEsdr 2:27 p. 26, 21 Tdf. al.; ApcMos 12:26; Just.) Mt 10:15; 11:22, 24; 12:36; Mk 6:11 v.l.; 2 Pt 2:9; 3:7; 1J 4:17; 2 Cl 16:3; 17:6; B 19:10; 21:6.—ἡ κ. ἡ μέλλουσα the judgment to come 2 Cl 18:2; MPol 11:2. ἡ κ. ἡ ἐπερχομένη the approaching judgment Hv 3, 9, 5 (περὶ τῆς ἐσομένης κ. Orig., C. Cels. 1, 56, 7; cp. μετὰ τὴν ἀνάστασιν καὶ κ. Theoph. Ant. 2, 26 [p. 164, 1]). Denial of the Last Judgment Pol 7:1. κ. μεγάλης ἡμέρας the judgment of the Great Day Jd 6. ἡ ὥρα τῆς κ. αὐτοῦ the hour when (God) is to judge Rv 14:7. οὐκ ἀναστήσονται οἱ ἀσεβεῖς ἐν κ. the wicked will not rise in the judgment (or on the J. Day) B 11:7 (Ps 1:5); cp. Mt 12:41f; Lk 10:14; 11:31f. δικαιοσύνη κρίσεως ἀρχὴ καὶ τέλος righteousness (on the part of the judge) is the beginning and end of judging B 1:6. Divine judgment (cp. Iambl., Vi. Pyth. 8, 40 τῶν ἀθανάτων κ.; Hierocles 11, 441 and 442 al. θεία κρίσις) is also mentioned 1 Ti 5:24; Hb 9:27 (cp. Diog. L. 3, 79 after Plato: one must fulfill the δικαιοσύνη θεοῦ, ἵνα μὴ καὶ μετὰ τὸν θάνατον δίκας ὑπόσχοιεν οἱ κακοῦργοι=so that after death they might not as evil-doers be subject to penalties); 2 Pt 2:4, 9; 2 Cl 20:4; D 11:11.β. The word oft. means judgment that goes against a person, condemnation, and the sentence that follows (TestAbr A 14 p. 93, 24 [Stone p. 34]; ApcEsdr 1:24 p. 25, 19 Tdf.; SibOr 3, 670; Just., D. 56, 1; 60, 2 κ. τῶν Σοδόμων) GPt 7:25. δισσὴν ἕξουσιν τὴν κ. they will receive double punishment 2 Cl 10:5. ἡ κ. σου your judgment Rv 18:10. κἀκείνοις κ. ἐστίν judgment comes upon them, too ISm 6:1. φοβερά τις ἐκδοχὴ κρίσεως a fearful prospect of judgment Hb 10:27 (Iambl., Vi. Pyth. 30, 179 a reference to the κ. τῶν ψυχῶν serves to arouse φόβος τ. ἀδικίας). ἡ κ. αὐτοῦ ἤρθη his punishment was taken away Ac 8:33; 1 Cl 16:7 (both Is 53:8). ὑπὸ κρίσιν πίπτειν come under judgment Js 5:12; cp. 2:13ab. ἡ κ. τῆς γεέννης being punished in hell Mt 23:33 (gen. as Diod S 1, 82, 3 θανάτου κ.=punishment by death; πυρὸς κ. Hippol. Ref. 10, 34, 2; cp. 9, 10, 7). ἔνοχός ἐστιν αἰωνίου κ. liable for eternal punishment Mk 3:29 v.l. κ. κατά τινος upon, against someone (Aelian, VH 2, 6) ποιῆσαι κρίσιν κατὰ πάντων execute judgment upon all Jd 15 (En 1:9).—(Opp. ζωή) ἔχει ζωὴν αἰώνιον καὶ εἰς κ. οὐκ ἔρχεται J 5:24 (cp. Philip [=Demosth. 12, 16] εἰς κ. ἐλθεῖν; ApcSed 11:16 [134, 36 Ja.] τὸ σῶμα … ἀπέρχεται εἰς κρίσιν). ἀνάστασις ζωῆς … ἀνάστασις κρίσεως vs. 29. κρίσις τοῦ κόσμου τούτου judgment of (or upon) this world 12:31; cp. 16:8, interpreted as a judgment on the prince of this world 16:11 (cp. 12:31b; 1QM 1, 5; but s. also LLutkemeyer, CBQ 8, ’46, 225f ‘good judgment’, and BNoack, Satanas u. Soteria ’48, 79; also s. δικαιοσύνη 3a end).—Some interpreters see in 3:19 a double sense for κ., containing in addition to the senses ‘judgment’ and ‘condemnation’ the clear connotation of ‘separation, division’ (Hecataeus [320 B.C.]: 264 Fgm. 6, 1 Jac. [in Diod S 40, 3, 2 Dind. w. the ms. trad.] κρίσις τῶν κακῶν=‘separation fr. the evils’. A double sense as in J is found in Artem. 5, 5 κριτής=‘judge’ and ‘divider’). The ‘judgment’, which is operative here and now, is said to consist in the fact that people divide themselves into two groups, those who accept Christ and those who reject him (Hdb.; Bultmann). But it is also prob. that κ. in this vs. simply refers to the judicial process, which includes a statement of rationale or basis for the adverse verdict, here expressed in the clause ὅτι … τὰ ἔργα.—Pl. judgments, punishments (Diod S 1, 75, 2; Appian, Bell. Civ. 1, 96 §446 κρίσεις πικραί=severe punishments) ἀληθιναὶ καὶ δίκαιαι αἱ κρίσεις σου Rv 16:7; 19:2.—Bousset, Rel.3 257ff; LRuhl, De Mortuorum Judicio 1903; JBlank, Krisis (J), diss. Freiburg, ’64.α. of one human being toward another κ. δικαία B 20:2; D 5:2. κ. ἄδικος unjust judgment Pol 6:1; ἀπότομος ἐν κ. relentless in judgment ibid. τὴν δικαίαν κρίσιν κρίνετε J 7:24 (κρίνω 2a). Cp. ἡ κ. ἡ ἐμὴ ἀληθινή ἐστιν 8:16.β. of archangel against the devil οὐκ ἐτόλμησεν κρίσιν ἐπενεγκεῖν βλασφημίας he did not presume to pronounce a reviling judgment Jd 9. Cp. the corresp. pass. in 2 Pt 2:11 ἄγγελοι οὐ φέρουσιν κατʼ αὐτῶν παρὰ κυρίου βλάσφημον κρίσιν angels do not pronounce a reviling judgment against them from the Lord.② a board of judges, court, specif. a local court (s. Schürer II 187f; Diod S 17, 80, 2; Aesop, Fab. 190 H.=459 P.; Theod. Prodr. 1, 402 H.) ἔνοχος ἔσται τῇ κ. he will have to answer to a (local) court Mt 5:21f.—RGuelich, ZNW 64, ’73, 44ff.③ administration of what is right and fair, right in the sense of justice/ righteousness (Michel 542, 6 [II B.C.] πίστιν ἔχοντα καὶ κρίσιν ὑγιῆ; OGI 383, 207 [I B.C.]; LXX; cp. מִשְׁפָּט) ἀφήκατε τὴν κρίσιν καὶ τὸ ἔλεος καὶ τὴν πίστιν Mt 23:23; cp. Lk 11:42. ἐκζητεῖν κ. seek out justice 1 Cl 8:4 (Is 1:17). κρίσιν τ. ἔθνεσιν ἀπαγγελεῖ he will proclaim justice for the gentiles Mt 12:18 (Is 42:1). ἕως ἃν ἐκβάλῃ εἰς νῖκος τ. κρίσιν until he leads justice to victory vs. 20 (cp. Is 42:3.—Other prob. renderings are legal action, trial, case [X., An. 1, 6, 5; Diod S 2, 42, 4 αἱ κρίσεις=legal suits, transactions; En 9:3 εἰσαγάγετε τὴν κρίσιν ἡμῶν πρὸς τὸν ὕψιστον], and, influenced by νῖκος, a [military] decision [Dionys. Hal. 9, 35; 2 Macc 14:18]). The rendering right, justice may also be valid for such passages as J 7:24; 12:31; 16:8, 11; Ac 8:33 [so NRSV] and perh. others.—GWetter, s.v. κρίμα 4b near end; HBraun, Gerichtsgedanke u. Rechtfertigungslehre b. Pls 1930; FFilson, St. Paul’s Conception of Recompense ’31.—For add. reff. to the theme of justice in antiquity s. PvanderHorst, The Sentences of Pseudo-Phocylides 78, 117–28.—DELG s.v. κρίνω. M-M. TW. -
42 ἀλλά
ἀλλά, Conjunction, eine Verschiedenheit ausdrückend; eigentl. accus. neutr. plur. von ἄλλος, der Accent geändert, um die Aenderung der Bed. anzuzeigen; ἀλλά drückt aus 1) das Gegentheil, so daß das Vorhergehende ganz aufgehoben wird, also: – a) wenn ein negativer Satz vorangeht, so ndern; Hom. Od. 8, 197 ἐπεὶ οὔ τι μεμιγμένον ἐστὶν ὁμίλῳ, ἀλλὰ πολὺ πρῶτον, 17, 416 οὐ μέν μοι δοκέεις ὁ κάκιστος Ἀχαιῶν ἔμμεναι, ἀλλ' ὤριστος, ἐπεὶ βασιλῆι ἔοικας. Homer liebt es in diesem Falle den Satz mit ἀλλά ganz wegzulassen, z. B. Iliad. 15, 11 ὁ δ' ἀργαλέῳ ἔχετ' ἄσϑματι κῆρ ἀπινύσσων, αἷμ' ἐμέων, ἐπεὶ οὔ μιν ἀφαυρότατος βάλ' Ἀχαιῶν, Scholl. Ariston. οὔ μιν ἀφαυρότατος: ὅτι τὸ ἐναντίον ὑπακουστέον, ἀλλ' ἰσχυρότατος· οὐ γὰρ ἐκ πλήρους ἀποδέδωκεν, ὡς ἐπὶ τοῠ »δός, φίλος οὐ γάρ μοι δοκέεις ὁ κάκιστος Ἀχαιῶν ἔμμεναι, ἀλλ' ὤριστος (Od. 17, 416)«; s. Lehrs Aristarch. p. 14: – οὐκ ἀνϑρώπινον – ἀλλὰ ϑεῶν Xen. Oec. 21, 12; οὐχ ἅπαξ, ἀλλὰ πολλάκις Plat. Phaedr. 228 a; – nach μὴ ὅτι, sondern vielmehr, μὴ ὅτι ἰδιώτην τινὰ ἀλλὰ τὸν μέγαν βασιλέα Apol. 40 d. – b) wenn ein affirmativer Satz vorhergeht, wo das Gegentheil negirt wird, und im Deutschen ἀλλά gewöhnlich unübersetzt bleibt, ἐκεῖϑεν ἀλλ' οὐκ ἐνϑένδε ἡρπάσϑη (u.) nicht von hier, Plat. Phaedr. 229 d; φιλοσόφους ἀλλ' οὐ φιλοδόξους κλητέον Rep. V, 480 e. – 2) nur Verschiedenes, so daß das Vorhergehende nur zum Theil aufgehoben und beschränkt wird: – a) nach Concessivsätzen: allein, jedoch; im ersten Satzgliede stehen μέν, γέ u. ä., αὐτὸς μὲν γὰρ ἐγὼ μενέω νηῶν ἐν ἀγῶνι, ἀλλ' ἕταρον πέμπω Il. 16, 240; τὰ μὲν καϑ' ἡμᾶς ἔμοιγε δοκεῖ καλῶς ἔχειν ἀλλὰ τὰ πλάγια λυπεῖ με Xen. Cyr. 7, 1, 16. – b) wenn ein vorhergehender Negativsatz durch eine Ausnahme beschränkt wird, so viel als πλήν, εἰ μή, son dern, als, ἄλλος δ' οὔ τίς μοι τόσον αἴτιος Οὐρανιώνων, ἀλλὰ φίλη μήτ ηρ Il. 21, 276; vgl. Od. 8, 312; ἔπαισε δ' αὐτόχειρ νιν οὔτις ἀλλ' ἐγὼ τλάμων Soph. O. R. 1331; ἐν τῷ μέσῳ ἄλλη μὲν πόλις οὐδεμία οὔτε φιλία οὔτε Ἑλληνίς, ἀλλὰ Θρᾷκες Xen. An. 6, 4, 2; vgl. Plat. Symp. p. 181 d; οὐδὲν ὄντας ἀλλὰ κωφούς Ar. Ach. 651. Häufiger steht in solchen Sätzen ἀλλ' ἤ, sondern nur, μὴ χρῆσϑαι ἐλαίῳ, ἀλλ' ἢ ὅτι σμικροτάτῳ Plat. Prot. 334 c; οὐδὲν ἄλλο σκοπεῖν ἀλλ' ἢ τὸ ἄριστον Phaed. 97 d; auch nach vorangegangener Frage, die einen negativen Sinn hat, τίνος ἕνεκα κἄν τις ζώῃ, ἀλλ' ἢ τῶν τοιούτων ἡδονῶν ἕνεκα Phaedr. 258 e; ἀργύριον μὲν οὐκ ἔχω, ἀλλ' ἢ μικρόν τι Xen. An. 7, 7, 53, Geld hab' ich nur wenig; vgl. Heindorf zu Plat. Prot. 374 b; Bergler zu Ar. Equ. 790 u. bes. G. T. A. Krüger de formula ἀλλ' ἤ. Ebenso τουτὶ τί ἶν τὸ πρᾶγμα ἀλλ' ἤ, was war das anders als, für: es war nichts, sondern nur, Ar. Ran. 440, gleichsam für τί ἄλλο ἦν ἤ. In vielen Stellen kann es sogar zweifelhaft sein, ob ἄλλ' ἤ oder ἀλλ' ἤ zu schreiben; so hat Bekker Ar. Ran. 227 οὐδὲν γάρ ἐστ' ἀλλ' ἢ κόαξ, wo frühere Herausgeber ἄλλ' hatten; Kühner entscheidet sich für οὐδὲν ἄλλ' u. τί ἄλλ', in den Vrbdgn, wo ποιῶ zu ergänzen ist. – c) nach Comparativen mit einer Negation, um den Ggstz stärker, als durch das gleichstellende ἤ hervorzuheben, z. B. οὐ τὸ κερδαίνειν μᾶλλον τέρπει ἀλλὰ τὸ τιμᾶσϑαι, nicht Gewinn, sondern victmehr Ehre erfreut, Thuc. 2, 44 u. öfter. – d) nach einem hypothetischen Vordersatze, so, alsdann, εἴ περ γάρ τε χόλον γε καὶ αὐτῆμαρ καταπέψῃ, ἀλλά τε καὶ μετόπισϑεν ἔχει κότον, so zürnt er doch später, Il. 1, 82 vgl. 21, 577. 22, 192. Ebenso nach ἐπεί, Her. 9, 41 ἐπεὶ ὑμεῖς οὐκ ἴστε – ἀλλ' ἐγὼ ἐρέω, vgl. Soph. O. C. 241; nach ἐπεὶ δή Od. 14, 151. Bei Plat. mit οὖν u. γε, εἰ μὴ πάσῃ σαφηνείᾳ δυνάμεϑα λαβεῖν, ἀλλ' οὖν λόγου γε ἐνδεεῖς μηδὲν γιγνώμεϑα, so wollen wir wenigstens nicht... Soph. 254 c. Mit Weglassung des Vordersatzes bildet sich der elliptische Gebrauch des ἀλλά in der Mitte des Satzes, πειράσατ' ἀλλ' ὑμεῖς γε κινῆσαι στόμα, versucht ihr doch wenigstens (wenn kein Anderer es kann), Soph. O. C. 1276; ἀνοιγέτω τις δῶμα – ὡς ἂν ἀλλὰ παῖδ' ἐμὴν ῥυσώμεϑα, damit wir wenigstens meinen Sohn retten, Eur. Or. 1561. Es hebt in diesem Falle nur das Wort, vor dem es steht, hervor; vgl. Soph. Ant. 552; sogar σὺ δ' ὰλλά Ar. Ach. 997. – e) als elliptische Ausdrücke schließen sich hieran: οὐ μὴν ἀλλά u. οὐ μέντοι ἀλλά, doch nein! sondern, jedoch; οὐ γὰρ ἀλλά, freilich, φέρε δὴ ταχέως αὔτ', οὐ γὰρ ἀλλὰ πειστέον (denn ich darf mich nicht weigern), ich muß ja doch gehorchen, Ar. Ran. 499. – 3) In Antworten tritt der Gegensatz nicht immer so deutlich hervor, ist aber vorhanden, häufig in den Diverbien der Tragg. und den Dialogen des Plato, wohl, allerdings, ἀλλ' ἀνάγκη, ich muß ja wohl, Plat. Prot. 357 b; ἀλλ' ὁμολογῶ Gorg. 476 d; dazu treten noch Betheuerungen: μὰ τὸν Δία, ἀλλ' ἐγὼ οὐδὲ αὐτὸς συνίημι 463 d; νὴ τοὺς ϑεοὺς ἀλλ' ἐπιϑυμῶ 481 c; u. so ein doppeltes ἀλλά; μὰ Δί' ἀλλ' οὐκ ήγνόουν ἔγωγε, ἀλλὰ σαφῶς ἐγίγνωσκον Alc. I, 110 c. Der Gegensatz ist leicht hinzuzudenken. Ein doppeltes ἀλλά s. auch Il. 2, 241. 859 Od. 14, 151. – 4) Noch mehr tritt der Gegensatz zurück, wenn es nur den Uebergang zu etwas Neuem bezeichnet oder kurz die Rede abbricht, ἀλλὰ ταῠτα μὲν τί δεῖ λέγειν, doch, Soph. Phil. 11 u. sonst; oder nach längerer Unterbrechung wieder auf das Frühere zurückweis't. Beispiele überall. Sogar ganz im Anfange der Rede steht es so, zuweilen nachdrücklich, als Mißbilligung des Vorigen, Od. 4, 472, oder gegen eine herrschende Vorstellung gerichtet, wie Xen. sein Sympos. anfängt: ἀλλ' ἐμοὶ δοκεῖ. Es entwickeln sich hieraus folg. besondere Fälle: – a) es tritt zu lebhaften Aufforderungen u. Ermahnungen im imperat. u. conj., ἀλλὰ μάχεσϑε, ἀλλ' ἄγε Hom. Iliad. 1, 62, ἀλλ' ἄγετε 2, 72, ἀλλ' ἴϑι 14, 267, ἀλλ' ἴϑι νῦν 2, 163, ἀλλὰ σύ γ' ὄρνυϑι τοῦτον 6, 363; in Prosa, ἀλλ' οὖν ἀκούετε, so höret doch, Plat. Prot. 310 a; ἀλλ' ἴωμεν 311 a. Aehnl. beim vocat., dem es nachsteht, ὦ Φίντις, ἀλλὰ ζεῠξον Pind. Ol. 6, 22; Soph. O. R. 1503; nach Gregor. Cor. 88 ist dies besonders attische Eigenthümlichkeit. – b) in Fragen; Fälle, wie εἰ μή ἐστι τοῠτο τὸ πάϑημα – ἀλλὰ τί ποτ' ἔστι, εἴπατον ἡμῖν Plat. Prot. 353 a, erinnern an 2 d und lassen auch die anderen Fälle elliptisch betrachten, wenn sie nicht einen Einwand ausdrücken; ἀλλὰ τί οὐ βαδίζομεν ib. 311 a. So ἀλλ' ἆρα, num, z. B. Euth. 9 d; – anders ἀλλ' ἄρα – μὴ ὁ Κτήσιππος ἶν ὁ ταῠτ' εἰπών, aber vielleicht war es nicht Ktesippus, Euthyd. 290 e; ἀλλ' ἦ, eine leidenschaftliche Frage, auf die eine verneinende Antwort erwartet wird, ἀλλ' ἦ μέμηνας Soph. El. 879, bist du denn rasend? an eine andere Frage anknüpfend, an?, vgl. Plat. Prot. 309 c, auch wenn diese nicht bestimmt ausgedrückt ist, Phaedr. 261 b. Häufig steht es mehrere Male hinter einander in lebhaften, durch Fragen dargestellten Folgerungen und Beweisen, ἀλλὰ χρημάτων –; ἀλλὰ ταὐτόν μοί ἐστιν– ἀλλὰ δὴ φυγῆς τιμήσομαι Plat. Apol. 37 c Rep. II, 382 a; so auch außer der Frage, Prot. 341 d u. sonst. – 5) οὐ μόνον – ἀλλὰ καί, wo auch, und oft nachdrücklicher, καί fehlt, schließt sich an 1) an u. stellt die beiden Satzglieder gleich. – Verbindungen von ἀλλά mit anderen Partikeln: ἀλλὰ καὶ ὧς Hom. Iliad. 1, 116, ἀλλ' οὐδ' ὧς Od. 1. 6; – ἀλλ' ἄρα, sondern vielmehr, nach einer Verneinung, Il. 6, 418. 12, 320; Soph. aber nun, Trach. 502; – ἀλλὰ – γάρ, aber freilich, ἀλλ' οὐ γάρ πως ἔστιν. aber es ist ja unmöglich, Od. 19, 591; Her. 1, 14. 9, 27, u. sonst; γάρ behält seine Bedeutung, daß es den Grund des Gegensatzes angiebt, wenn derselbe auch nur aus dem Zusammenhange ergänzt werden muß, ἀλλὰ ζητῶ γάρ Plat. Charm. 165 b; – ἀλλὰ γὰρ δή Hipp. mai. 301 b; – über οὐ γὰρ – ἀλλά s. 2 e; – ἀλλὰ – γε, doch wenigstens, ἀλλὰ πειράσομαί γε, aber versuchen will ich's doch, Phaed. 63 d; die Stellen, wo ἀλλά γε neben einander stehen, sind unsicher; – ἀλλὰ δή, bes. den Einwand eines Andern vorwegzunehmen, aber wirst du sagen, ἀλλὰ δὴ βελτίονα ὴμῶν αἱρήσεσϑε Prot. 338 c; vgl. Stallb. zu Crit. p. 54; – ἀλλά που Hom. Iliad. 13, 225; – ἀλλ' ἤ, außer der Frage, wahrlich, s. oben; – ἀλλ' ἤτοι, aber freilich, indessen, theilweis einräumend. μέντοι γε, Plato, aber jedoch; – ἀλλὰ μήν, aber doch, atqui; – οὐ μὴν ἀλλὰ καί, verumtamen; – ἀλλά περ, im Nachsatze nach εἰ, Il. 12, 349. 362, wie auch ἀλλά τε den Nachsatz nach εἴ πέρ τε, εἴ περ γάρ einleitet, Il. 1, 82. 10, 226. 21, 577. 22, 192; – ἀλλ' οὖν, aber doch; – ἀλλ' οὖν γε, aber doch wenigstens; – ἀλλά – τοι, jedoch. – Im Nachsatze ἀλλά auf homerische Art περιττῶς Iliad. 24, 771 ἀλλ' εἴ τίς με καὶ ἄλλος ἐνὶ μεγάροισιν ἐνίπτοι –, –, ἀλλὰ σὺ τόν γ' ἐπέεσσι παραιφάμενος κατέρυκες.
-
43 ζάω
ζάω contr. ζῶ (Hom.+) impf. ἔζων (Ro 7:9 B ἔζην; on this form s. Schwyzer I 675; B-D-F §88; Mlt-H. 194, both w. ref.); fut. ζήσω (uniformly attested Ro 6:2; Hb 12:9); the later (since Hippocr. VII p. 536 L.; LXX; AscIs 3:9; Jos., Ant. 1, 193 al.) form ζήσομαι (B-D-F §77; Rob. 356) is more common (on the fut. forms s. JLee, NovT 22, ’80, 289–98; GKilpatrick, ibid. 25, ’83, 146–51); 1 aor. ἔζησα. On the LXX usage s. Thackeray 269; for forms in pap, Gignac II 370.① to be alive physically, liveⓐ of physical life in contrast to deathα. gener. Ac 22:22; Ro 7:1, 2, 3; 14:8ac; 1 Cor 7:39; 2 Cor 5:15a; 6:9; Hb 9:17. ψυχὴ ζῶσα a living soul (Gen 1:20 al.; Just., D. 6, 1 ζῇ ψυχῇ) 1 Cor 15:45 (Gen 2:7); Rv 16:3 v.l. ὅσα ἔτη ζῇ as many years as he lives B 10:6 (cp. SIG 663, 6; Sb 173, 6 Αὐρήλιος ζήσας ἔτη νε´; En 10:10). τὸ ζῆν life (Attic wr., ins, pap, LXX) ὥστε ἐξαπορηθῆναι ἡμᾶς καὶ τοῦ ζῆν so that we even despaired of life 2 Cor 1:8. διὰ παντὸς τοῦ ζῆν during the whole lifetime Hb 2:15 (cp. Diod S 1, 74, 3 διατελεῖν πάντα τὸν τοῦ ζῆν χρόνον; 4, 46, 4). ἔτι ζῶν while he was still living= before his death Mt 27:63 (CB I/2 660 no. 618 Ζώσιμος ἔτι ζῶν κατεσκεύασεν; 3 Km 12:6). ζῶντες ἐβλήθησαν … εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρός they were thrown alive into the lake of fire Rv 19:20. ζῶσα τέθνηκεν though alive she is dead 1 Ti 5:6 (cp. Sextus 7). ἡμεῖς οἱ ζῶντες we during our (earthly) life 2 Cor 4:11; the same phrase= we who are still living 1 Th 4:15, 17. Here the opp. is νεκροί, as in Mt 22:32; Mk 12:27; Lk 20:38a. ζῶντες καὶ νεκροί the living and the dead Ac 10:42; Ro 14:9b; 2 Ti 4:1; 1 Pt 4:5; 2 Cl 1:1; B 7:2.—Occasionally the contrast betw. νεκρός and ζῆν is used fig. with ref. to the realm of religion and ethics Lk 15:24 v.l., 32.β. of dead persons who return to life become alive again: of humans in general (3 Km 17:23) Mt 9:18; Ac 9:41; 20:12; Rv 20:4, 5; AcPl Ha 11, 7. Of Jesus Mk 16:11; Lk 24:5, 23; Ac 1:3; 25:19; Ro 14:9a; 2 Cor 13:4a; Rv 1:18b; 2:8 (Just., D. 69, 6 νεκροὺς … ζῆν ποιήσας).γ. of sick persons, if their illness terminates not in death but in recovery be well, recover (Artem. 4, 4 ἔζησεν ὁ παῖς=became well; 5, 71; 72; PGM 1, 188; 4 Km 1:2; 8:8 εἰ ζήσομαι ἐκ τῆς ἀρρωστίας μου ταύτης; Jos., Vi. 421) Mk 5:23; J 4:50, 51, 53.—Of removal of anxiety 1 Th 3:8.δ. also of healthy persons live on, remain alive (X., An. 3, 2, 39 ὅστις δὲ ζῆν ἐπιθυμεῖ πειράσθω νικᾶν; Ep. 56 of Apollonius of Tyana [Philostrat. I 359, 14]; ApcMos 31 διὰ τί σὺ ἀποθνῄσκεις καγὼ ζῶ;) Ac 25:24; 28:4. ἐὰν ὁ κύριος θελήσῃ ζήσομεν Js 4:15. ὸ̓ς ἔχει τὴν πληγὴν τῆς μαχαίρης καὶ ἔζησεν Rv 13:14.ε. of beings that in reality, or as they are portrayed, are not subject to death: of Melchizedek Hb 7:8 (opp. ἀποθνῄσκοντες ἄνθρωποι). Jesus as everlasting high priest πάντοτε ζῶν 7:25.—In this sense it is most comprehensively applied to God (s. CBurchard, Untersuch. zu JosAs p. 103) (ὁ) θεὸς (ὁ) ζῶν (cp. 4 Km 19:4, 16; Is 37:4, 17; Hos 2:1; Da 6:21 Theod.; 3 Macc 6:28; TestAbr A 17 p. 99, 10 [Stone p. 46]; TestJob 37:2; JosAs 49:3 al.; SibOr 3, 763; POxy 924, 11 [IV A.D., Gnostic]; PGM 4, 1038 ὁ μέγας ζῶν θεός; 7, 823; 12, 79; Philo, Decal. 67 ὁ ζῶν ἀεὶ θεός; Orig., C. Cels. 8, 59, 18.—The phrase ‘the living God’ is not found in Joseph.) Mt 16:16; 26:63; J 6:69 v.l.; Ac 14:15; Ro 9:26 (Hos 2:1); 2 Cor 3:3; 6:16; 1 Th 1:9; 1 Ti 3:15; 4:10; 6:17 v.l.; Hb 3:12; 9:14; 10:31; 12:22; Rv 1:18a; 4:10; 7:2; 10:6; 2 Cl 20:2; GJs 20:1; AcPl Ha 2, 32; also ὁ ζῶν πατήρ J 6:57. W. the addition εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων Rv 15:7; cp. 4:9 (cp. Tob 13:2; Sir 18:1). God takes a sovereign oath in the words ζῶ ἐγώ as surely as I live (Num 14:28 al.) Ro 14:11 (Is 49:18; classical parallels GStählin, NovT 5, ’62, 142 n. 2). ζῇ κύριος ὁ θεός [μου] as surely as the Lord my God lives GJs 4:1; 6:1; 13:3; 15:3; 19:3 (Judg 8:19; 1 Km 25:34 al; GrBar 1:7; cp. ApcEsdr 2:7); in expanded form καὶ ζῇ ὁ Χριστὸς αὐτοῦ 15:4 (s. deStrycker ad loc.).—Christ lives διὰ τὸν πατέρα because of the Father J 6:57b (s. Bultmann, comm. ad loc.).ⓑ w. mention of that upon which life depends ἐπί τινι on the basis of someth. (Andoc. 1, 100; Isocr. 10, 18; Ael. Aristid. 28, 103 K.=49 p. 525 D.) ζ. ἐπʼ ἄρτῳ live on bread Mt 4:4; Lk 4:4 (both Dt 8:3). ζ. ἔκ τινος obtain one’s living fr. someth. (Aristoph., Eccl. 591; Demosth. 57, 36; POxy 1117, 19; 1557, 12; TestJob 47:1f) 1 Cor 9:14.ⓒ w. more precise mention of the sphere (Artem. 3, 62 ἐν ἀγορᾷ ζ.=spend his life in the marketplace) ζ. ἐν σαρκί live in the flesh in contrast to the heavenly life Phil 1:22; Gal 2:20c; ζ. ἐν κόσμῳ live in the world Col 2:20. ζ. ἐν θεῷ, live in God (as the Being who penetrates and embraces everything) Ac 17:28 (s. κινέω 3). For AcPl Ha 1, 15 s. 2a end.② to live in a transcendent sense, live, of the sanctified life of a child of God (ζῆν in the sense of a higher type of life than the animal: X., Mem. 3, 3, 11; Cass. Dio 69, 19: after years of public service, Similis retires and prepares this epitaph: Σίμιλις ἐνταύθα κεῖται βιοὺς μὲν ἔτη τόσα, ζήσας δὲ ἔτη ἑπτά=Here lies Similis, existing for so many years, but alive for only seven.).ⓐ in the world ἐγὼ ἔζων χωρὶς νόμου ποτέ I was once (truly) alive without law (this has been interpr. to mean when no law existed; Paul is then regarded as speaking fr. the viewpoint of humanity in paradise before the command Gen 2:16 f; 3:3. Another interpr. thinks of Paul as referring to the period in his life when he was not conscious of the existence and significance of the law. In view of Paul’s climactic affirmation in Ro 7:25, Paul probably illustrates in the first person the perils of a Christian who succumbs to the illusion that moral action is connected with law rather than with the ‘spirit of life in Christ’ Ro 8:2) Ro 7:9. Even now those who listen to the voice of the Son of God enjoy this life J 5:25; cp. 11:26; likew. those who receive him into their being ὁ τρώγων τὸν ἄρτον 6:57c; cp. Ro 6:11, 13 (ἐκ νεκρῶν ζῶντας); Gal 2:19; Rv 3:1. This heavenly life on earth is a ζ. πνεύματι Gal 5:25 or a life not of mere human achievement, but of Christ who lives in Christians 2:20ab. Also of the superhuman power of the apostle ζήσομεν σὺν αὐτῷ ἐκ δυνάμεως θεοῦ εἰς ὑμᾶς we shall live with him (Christ) through God’s power in our dealings with you 2 Cor 13:4. ὁ κύριος βούλεται ζῆν ἡμᾶς ἐν θεῷ=the Lord wills that we live under God’s direction AcPl Ha 1, 15 (opp. ἀποθανεῖν ἐν ἁμαρτίαις; s. 1c end)ⓑ in the glory of the life to come (Sir 48:11; cp. Dt 4:1; 8:1; 30:16).α. abs. Lk 10:28; J 11:25; 14:19; Ro 8:13b; Hb 12:9. ἐμοὶ τ. ζῆν Χριστός= life is possible for me only where Christ is (hence death is gain) Phil 1:21 (s. OSchmitz, GHeinrici Festschr. 1914, 155–69). Another common interpr. is for me to live is Christ, i.e. while I am alive I experience real life in connection with Christ; w. death comes life in all fullness in the presence of Jesus.β. More specifically εἰς τὸν αἰῶνα have eternal life (Ps.-Lucian, Philopatr. 17 ζῆν εἰς τὸν αἰῶνα; PsSol 14:2) J 6:51, 58 (in J the blessed life which the follower of Jesus enjoys here and now in the body is simply continued in the heavenly life of the future. In other respects also the dividing line betw. the present and the future life is somet. nonexistent or at least not discernible); B 6:3; 8:5; 9:2; 11:10f; ἅμα σὺν αὐτῷ (i.e. Χριστῷ) ζ. live together with Christ 1 Th 5:10; ζ. διʼ αὐτοῦ (i.e. Chr.) 1J 4:9; ζ. κατὰ θεὸν πνεύματι live, as God (lives), in the Spirit 1 Pt 4:6. ὁ δίκαιος ἐκ πίστεως ζήσεται (cp. Hab 2:4) he that is just through faith will have life Ro 1:17 (AFeuillet, NTS 6, ’59, 52–80; but s. Fitzmyer, Ro [AB] ad loc.); Gal 3:11; Hb 10:38. This life is τὸ ἀληθινὸν ζῆν ITr 9:2; IEph 11:1. Christ is called τὸ ἀδιάκριτον ἡμῶν ζῆν our unshakable or inseparable life 3:2. τὸ διὰ παντὸς ἡμῶν ζῆν our total life 1 Mg 1:2—The law-directed pers. believes concerning legal performance: ὁ ποιήσας αὐτὰ ζήσεται ἐν αὐτοῖς (Lev 18:5) Gal 3:12; cp. Ro 10:5 (cp. Dio Chrys. 58 [75], 1 οἱ τοῦτον [= τ. νόμον] φυλάττοντες ἔχονται τῆς σωτηρίας=those who observe law have a firm grip on security).③ to conduct oneself in a pattern of behavior, live (Hom. et al.)ⓐ used w. adverbs or other modifiers: adv. (Sallust. 19 p. 34, 25 κακῶς ζῆν [Just., A I, 4, 7]; SIG 889, 13ff; Wsd 14:28; Philo; Jos., Ant. 12, 198; Ath. 3, 1 δίκην θηρίων) ἀσώτως Lk 15:13. ἐθνικῶς and ἰουδαϊκῶς Gal 2:14. εὐσεβῶς 2 Ti 3:12. πανούργως Hm 3, 3. σωφρόνως κ. δικαίως κ. εὐσεβῶς Tit 2:12 (Plut., Mor. 1108c ζῆν σωφρόνως κ. δικαίως; cp. Diog. L. 10, 132; 140; Ar. 15, 10).—Φαρισαῖος live as a Pharisee Ac 26:5. ἐν πίστει Gal 2:20d. ἐν ἁμαρτίᾳ Ro 6:2; ζ. ἐν τούτοις live in these (sins) Col 3:7. κατὰ ἀλήθειαν in keeping w. the truth IEph 6:2 (cp. Philo, Post. Cai. 73 κατὰ βούλημα τὸ τοῦ θεοῦ ζ.; Jos., Ant. 4, 302 κατὰ τ. νόμους ζ.; Just., D. 47, 4 κατὰ τὸν νόμον; Orig., C. Cels. 7, 12, 7 κατὰ τὰς θείας γραφάς). κατὰ θεόν 8:1 (cp. SIG 910 A and B). κατὰ Ἰησοῦν Χριστόν IPhld 3:2. κατὰ Χριστιανισμόν live in accordance w. (our) commitment to Christ IMg 10:1. κατὰ σάρκα Ro 8:12f; Dg 5:8; κατὰ κυριακὴν ζ. (opp. σαββατίζειν) include the observance of the Lord’s day in one’s life IMg 9:1. Of a married woman ζ. μετὰ ἀνδρός live w. her husband Lk 2:36 (for the added acc. of extent of time cp. Ael. Aristid. 46 p. 332 D.; Pr 28:16; ἥτις ἔζησεν καλῶς μετʼ ἐμοῦ ἔτη 28, μῆνας 4, ἡμέρας 5: SEG II, 384, 6–8 [restored]; s. also FDanker, Jesus and the New Age ’88, 71).ⓑ τινί live for someone or someth., for the other’s benefit (Hom. et al.; Demosth. 7, 17 οἳ οὐκ αἰσχύνονται Φιλίππῳ ζῶντες καὶ οὐ τῇ ἑαυτῶν πατρίδι; Dionys. Hal. 3, 17 … παῖδες, τῷ πατρὶ ζῶντες) ζ. τῷ θεῷ (4 Macc 7:19; 16:25; Philo, Mut. Nom. 13, Rer. Div. Her. 111; s. SAalen, NTS 13, ’67, 10) Lk 20:38b (cp. Soph., Ajax 970); Ro 6:10, 11; Gal 2:19; Hm 3:5; AcPl Ha 10, 7; τῷ κυρίῳ Ro 14:8b (cp. Plut., Cleom. 819 [31, 5]). For Christ 2 Cor 5:15; τῷ ἐμῷ βασιλεῖ AcPl Ha 9, 26 (restored after Aa I 112, 14) τῇ δικαιοσύνῃ ζ. 1 Pt 2:24; ἑαυτῷ ζ. live for oneself (Menand., Fgm. 646 Kö. οὐχ ἑαυτῷ ζῆν μόνον; Diod S 10, 33, 2 ζ. ἑαυτοῖς=live for themselves) Ro 14:7.④ to be full of vitality, be lively the ptc. is used fig. w. respect to things (cp. τῶν δένδρων τῶν ζῶντων ParJer 9:3), of spring water in contrast w. cistern water ὕδωρ ζῶν (Gen 26:19; Lev 14:5; Jer 2:13 v.l.; Zech 14:8.—Stagnant water is called ὕ. νεκρόν: Synes., Ep. 114, 254d) J 4:10f (Hdb. exc. on J 4:14); 7:38; D 7:1f (Wengst p. 77 n. 57). ζώσας πηγάς Rv 7:17 v.l.⑤ to be life-productive, offer life ptc. used w. respect to things (SIG 1173 [138 A.D.], 5 ζῶσαι ἀρεταὶ ἐγένοντο=miracles full of divine life occurred) λόγια ζῶντα words that meant life Ac 7:38. λόγος ζῶν θεοῦ 1 Pt 1:23; cp. Hb 4:12. ὁδὸς ζῶσα a living way 10:20. ἐλπὶς ζῶσα a living hope 1 Pt 1:3.—ζ. is also used of things which serve as descriptions of pers. who communicate divine life: of Christ ὁ ἄρτος ὁ ζῶν J 6:51a. λίθος ζῶν 1 Pt 2:4. Of Christians: θυσία ζῶσα a living sacrifice Ro 12:1. λίθοι ζῶντες 1 Pt 2:5.—τὰ παρὰ ζώσης φωνῆς καὶ μενούσης the (words) of a living and abiding voice Papias (2:4) (opp. ἐκ τῶν βιβλίων).—Lit. s. ζωή end. DELG s.v. ζώω.M-M. TW. -
44 σύν
σύν (the Koine knows nothing of the Attic form ξύν; B-D-F §34, 4; Rob. 626) prep. w. dat. (Hom.+.—For lit. s. on ἀνά and μετά, beg.; Tycho Mommsen, Beiträge zu der Lehre v. den griech. Präp. 1895, esp. p. 395ff; B-D-F 221; Rob. 626–28) with (it is hazardous to attempt to establish subtle differences in use of σύν and μετά in ref. to association, for the NT manifests a rather fluid use).① w. dat. of pers. marker of accompaniment and associationⓐ with focus on associative aspectα. be, remain, stand, etc., with someone ἀνακεῖσθαι σύν τινι J 12:2. διατρίβειν Ac 14:28. τὸν ἄνθρωπον σὺν αὐτοῖς ἑστῶτα Ac 4:14. μένειν Lk 1:56; 24:29 (here alternating w. μένειν μετά τινος as its equivalent).β. go, travel, etc. with someone ἔρχεσθαι σύν τινι go with, accompany someone (Jos., Vi. 65 Just., D. 78, 6) J 21:3; Ac 11:12; come with someone 2 Cor 9:4. ἀπέρχεσθαι Ac 5:26. εἰσέρχεσθαι (X., Cyr. 3, 3, 13; JosAs 22:2) Lk 8:51; Ac 3:8. ἐξέρχεσθαι J 18:1; Ac 10:23; 14:20; AcPl Ant 13, 3 (=Aa I 236, 6). συνέρχεσθαι 21:16. πορεύεσθαι Lk 7:6; Ac 10:20.γ. In the case of εἶναι σύν τινι the emphasis is sometimes purely on being together (Tat. 5, 1 πᾶσα δύναμις …), and somet. upon accompaniment: be with someone (X., An. 1, 8, 26; Alexandrian graffito, prob. fr. imperial times [Dssm., LO 257, 4=LAE 303, 1] εὔχομαι κἀγὼ ἐν τάχυ σὺν σοὶ εἶναι [addressed to a deceased person]) Lk 24:44 (ἔτι ὢν σὺν ὑμῖν as 4 Macc 18:10); Phil 1:23 (Quint. Smyrn. 7, 698 of Achilles ἐστὶ σὺν ἀθανάτοισι); Col 2:5; w. indication of place ἐν τῷ ὄρει 2 Pt 1:18. Accompany, follow someone Lk 7:12. Be someone’s companion or disciple 8:38; 22:56; Ac 4:13; be among someone’s attendants 13:7. ἐσχίσθη τὸ πλῆθος καὶ οἱ μὲν ἦσαν σὺν τοῖς Ἰουδαίοις, οἱ δὲ σὺν τοῖς ἀποστόλοις 14:4 (cp. X., Cyr. 7, 5, 77). οἱ σύν τινι ὄντες someone’s comrades, companions, attendants Mk 2:26; Ac 22:9. Without ὄντες (X., An. 2, 2, 1; UPZ 160, 9 [119 B.C.]; Jos., Vi. 196, Ant. 11, 105; 12, 393; Just., D. 9, 3 al.) Lk 5:9; 8:45 v.l.; 9:32; 24:10 (αἱ σὺν αὐταῖς); 24:33; Ac 5:17. In the sing. Τίτος ὁ σὺν ἐμοί Gal 2:3.—With a subst. (ParJer 7:9 τοῖς σὺν αὐτῷ δεσμίοις; POxy 242, 33; BGU 1028, 19) οἱ σὺν αὐτῷ τεχνῖται his fellow-artisans Ac 19:38. Στεφανᾶς καὶ σὺν αὐτῷ πρεσβύτεροι AcPlCor 1, 1. οἱ σὺν αὐτοῖς ἀδελφοί Ro 16:14; cp. Gal 1:2; Ro 16:15; Phil 4:21. οἱ σὺν αὐτῷ πιστοί MPol 12:3.δ. γενέσθαι σύν τινι join someone Lk 2:13 (γίνομαι 6f). καθίσαι σύν τινι sit beside someone Ac 8:31.ⓑ w. focus on association in activityα. do: Ἁνανίας σὺν Σαπφίρῃ ἐπώλησεν κτῆμα Ac 5:1. ἐπίστευσεν σὺν τῷ οἴκῳ αὐτοῦ 18:8. προσεύχεσθαι 20:36. ἁγνίσθητι σὺν αὐτοῖς 21:24.—Phil 2:22.—Have empathy: καὶ ὁ ποιμὴν σὺν αὐτῷ λίαν ἱλαρὸς ἦν ἐπὶ τούτοις and the shepherd joined the angel in delight over these (fruitbearing cuttings) Hs 8, 1, 18 (cp. TestAbr B 6 p. 110, 2 [Stone 68] ἔκλαυσεν σὺν τῷ υἰῷ αὐτου; TestJob 53:1)β. experience, suffer: σύν τινι ἀποθανεῖν Mt 26:35. ἀναιρεθῆναι Lk 23:32. σταυρωθῆναι Mt 27:38; cp. vs. 44. Cp. Ac 8:20; 1 Cor 11:32. οἱ ἐκ πίστεως εὐλογοῦνται σὺν τῷ πιστῷ Ἀβραάμ Gal 3:9. ἡ ζωὴ ὑμῶν κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ θεῷ Col 3:3.—In mystic union w. Christ the Christian comes to ἀποθανεῖν σὺν Χριστῷ Ro 6:8; Col 2:20 and to ζῆν σὺν αὐτῷ 2 Cor 13:4; cp. 1 Th 5:10 (ELohmeyer, Σὺν Χριστῷ: Deissmann Festschr. 1927, 218–57; JDupont, Σὺν Χριστῷ ’52).γ. To the personal obj. acc. of the verb in the act., σύν adds other persons who are undergoing the same experience at the same time with, just as (Philochorus [IV/III B.C.]: 328 Fgm. 7a Jac. ὥπλιζε σὺν τοῖς ἄρρεσι τὰς θηλείας) σὺν αὐτῷ σταυροῦσιν δύο λῃστάς Mk 15:27. ὁ βεβαιῶν ἡμᾶς σὺν ὑμῖν 2 Cor 1:21. ἡμᾶς σὺν Ἰησοῦ ἐγερεῖ 4:14; cp. Col 2:13; 1 Th 4:14.② marker of assistance (X., Cyr. 5, 4, 37 ἢν οἱ θεοὶ σὺν ἡμῖν ὦσιν, An. 3, 1, 21; Jos., Ant. 11, 259 θεὸς σὺν αὐτῷ) ἡ χάρις τοῦ θεοῦ ἡ σὺν ἐμοί God’s grace, that came to my aid 1 Cor 15:10. (The expr. σὺν θεῷ: PGrenf II, 73, 16 ὅταν ἔλθῃ σὺν θεῷ; POxy 1220, 23 et al; Pind., O. 10, 105 [115] σὺν Κυπρογενεῖ ‘with the favor of Aphrodite’ is not semantically parallel; s. BRees, JEA 36, ’50, 94f).③ marker of linkage, with focus on addition of a pers. or thingⓐ with, at the same time asα. τὸ ἐμὸν σὺν τόκῳ my money with interest Mt 25:27 (POsl 40, 7 [150 A.D.] κεφάλαιον σὺν τ. τόκοις). αὐτὸν σὺν τῷ κλινιδίῳ Lk 5:19. σὺν αὐτῷ τὰ πάντα Ro 8:32. σύν τῷ πειρασμῷ καὶ τὴν ἔκβασιν 1 Cor 10:13.β. somet. σύν is nearly equivalent to καί (O. Wilck 1535, 5 [II B.C.] τοῖς συνστρατιώταις σὺν Πλάτωνι; Johannessohn, Präp. 207; AssMos Fgm. f Denis p. 65 Ἰησοῦς … σὺν καὶ τῷ Χαλέβ) (together) with οἱ γραμματεῖς σὺν τοῖς πρεσβυτέροις Lk 20:1. Πέτρος σὺν τῷ Ἰωάννῃ Ac 3:4. Cp. Lk 23:11; Ac 2:14; 10:2; 14:5; 23:15; Eph 3:18; Phil 1:1 (cp. POxy 1293, 3 [117–38 A.D.]); 1 Cl 65:1; IPol 8:2. τὴν σάρκα σὺν τοῖς παθήμασιν Gal 5:24. Cp. Eph 4:31; Js 1:11.ⓑ when a new factor is introduced besides, in addition to (Jos., Ant. 17, 171) σὺν πᾶσιν τούτοις beside all this, in addition to or apart from all this (cp. σὺν τούτοις=‘apart fr. this’: Galen, CMG V 9, 1 p. 381, 2; 3 Macc 1:22; JosAs 11 cod. A [p. 53, 17 Bat.]; GrBar 16:3) Lk 24:21.ⓒ in combination w. ἅμα (q.v. 2b) 1 Th 4:17; 5:10.—BMcGrath, CBQ 14, ’52, 219–26: ‘Syn’-Words in Paul; OGert, D. mit. syn-verbundenen Formulierungen in paul. Schrifttum, diss. Berlin, ’52.—M-M. DELG. EDNT. TW. -
45 βλέπω
(αόρ. είδα и είδον, υποτ. ίδω и (*)δώ, προστ. ιδε, (1)δές и διές) μετ., αμετ.1) видеть (в разн. знач);βλέπ καλά — я вижу хорошо;
βλέπω από μακριά — видеть издалека;
βλέπω όνειρο — видеть сон;
βλέπω στον ύπνο μου κάποιον — видеть во сне коголибо;
είδα στον ύπνο μου, ότι... я видел во сне, что...;βλέπω με τα ίδια μου τα μάτια — видеть своими собственными глазами;
σκοτείνιασε και δεν βλέπω να γράψω — стило темно писать;
δεν βλέπει μακριά прям., перен. — он близорукий человек;
βλέπει μακριά — он далеко видит (тж. перен.); — он дальнозоркий человек;
δεν βλέπει καθόλου — он совсем перестал видеть, он совсем ослеп;
δεν βλέπω μακρύτερα απ' τη μύτη μου — не видеть дольше своего носа;
κι' ενας στραβός το βλέπει — этр и слепому видно, это очевидно, ясно;
2) смотреть, глядеть;βλέπω εδώ κι' εκεί — смотреть по сторонам;
βλέπω με καλό μάτι — смотреть благосклонно;
βλέπω την παράσταση (την ταινία) — смотреть спектакль (фильм);
βλέπω τηλεόραση — смотреть телевизор;
όλα τα βλέπει μαύρα (ρόδινα) — он всё видит в чёрном (розовом) свете;
τον είδα χθες я видел его вчера, я виделся с ним вчера;χαίρομαι ( — или χαίρω) πού σας βλέπω — я рад вас видеть;
βλέπω τώρα πόσο σε αδίκησα — теперь я вижу, как обидел тебя;
βλέπω τό μέλλον — видеть, представлять себе будущее;
ήδη βλέπει γρήγορη τη νίκη — ему уже видится близкая победа;
καθώς βλέπω — как я вижу;
πώς το βλέπετε; — как вы на это смотрите?;
δεν βλέπ την ανάγκη — не вижу в этом необходимости;
δεν είδα άδσπρη μέρα στη ζωή μου ни одного хорошего дня не видел я в жизни;3) смотреть, осматривать (о враче); θα πάω να με ιδεί κι' ένας νευρολόγος пойду покажусь невропатологу;ποιός γιατρός τον βλέπει; — какой врач его лечит?;
4) смотреть, при- сматривать (за кем-л.);βλέπω τό παιδί — смотреть за ребёнком;
5) следить (за кем-чем-л.), беречь, заботиться (о ком-чёмлибо);βλέπε την υγεία σου — следи за своим здоровьем;
βλέπе μην πέσεις! — смотри не упади!;
6) смотреть на..., в...; выходить, быть обращённым к..., на... (об окнах и т. п.);7) добиваться, достигать, обретать;βλέπω όφελος — иметь пользу (от чего-л.);
βλέπω προκοπή — достигать благополучия;
§ όπως βλέπετε — как видите;
κάνω πώς δεν βλέπ — смотреть сквозь пальцы;
να (1)δώ или θα (1)δω я посмотрю, я подумаю;πάρε τώρα αυτό και γιά τ' αλλα βλέπουμε — сначала возьми это, а там посмотрим;
βλέποντας και κάνοντας дальше видно будет; поживём — увидим;καθώς σε βλέπω και με βλέπεις — это несомненно;
δεν βλέπω την ώρα να... — жду не дождусь;
είδα κι' απόειδα... все жданки переждал;κάπου σ' είδα, κάπου μ' είδες; ты что, своих не узнаёшь?; ακόμη δεν τον είδαμε, Γιάννη τον εβγάλαμε посл, делить шкуру неубитого медведя; οποίος δεν είδε κάστρο, είδε φούρνο και θαμάχτηκε погов, кто мало видел — удивляется всякой малости -
46 κοῖλος
κοῖλος, η, ον, [dialect] Aeol.and [dialect] Ion. κοίϊλος, prob. in Alc.15.5, Mimn.12.6; [full] κόϊλος, α, ον, Anacr.9 ([comp] Comp. - ώτερα), cf. A.D.Pron.87.5, Hdn.Gr.2.927:—A hollow, Hom.mostly as epith. of ships,κ. νῆες Il.1.26
, al. (later κ. ναῦς hold of the ship, Hdt.8.119, X.HG1.6.19, D.32.5; so ἡ κ. alone, Theoc.22.12, Callix.1;τὰ κ. App.BC5.107
); κ. λόχος, κ. δόρυ, of the Trojan horse, Od.4.277, 8.507;κ. σπέος 12.93
;κ. πέτρα A. Eu.23
, S.Ph. 1081 (lyr.); κ. κάπετος, of a grave, Il.24.797, S.Aj. 1165 (anap.), cf. Ant. 1205;κ. τάφρος E.Alc. 898
(anap.);κ. νάρθηξ Hes. Op.52
; ; κ. φλέψ vena cava, Hp.Loc.Hom.3, Gal. 2.786, 4.668;σφόνδυλος κ. Pl.R. 616d
; of vessels,ἀγγήϊα Hdt.4.2
; ; ;κύλικος.. κοῖλον κύτος Pl.
Com.189; κ. ἄργυρος καὶ χρυσός silver and gold plate, Theopomp. Hist.283a, cf. S.Fr. 378, Arist.Oec. 1350b23, etc.;κ. ἐκκοπεύς Gal.10.445
; νόμισμα κ. dub. sens. in Numen. ap. Eus.PE11.18; sunk, (Chalcedon, iii/ii B.C.), cf. Longin.Rh.p.199 H. (but κ. γραμμή curved line, Hero Bel.75.15); ἀλέαν εἰς τὸ θύρωμα κοίλαν curved canopy, Rev.Arch.22.63 (Callatis, iii B.C.); κ. ὑποδήματα boots that reach to mid-leg, Ael.NA6.23 (κοῖλα ποσσὶν ὑποδέδεσθε Ezek.Exag. 181
, cf. Poll.7.84); κ. δέμνια empty bed, S.Tr. 901; κ. χείρ, of a beggar, AP12.212 (Strat.);κ. ἱστίον Poll.1.107
; κοῖλος μήν short month, Gem.8.3, cf.κοιλοποιέομαι, κοῖλος 11.3
: [comp] Comp., -ότερος ὁλμοῦ Epich.81
.2 of Places, lying in a hollow or forming a hollow, κ. Λακεδαίμων the vale of L., Od.4.1;κ. Θεσσαλίη Hdt.7.129
;κ. Ἄργος S.OC 378
, 1387;Αὐλίδος κ. μυχοί E. IA 1600
;κ. τόποι Plb.3.18.10
: as pr.n., K. Συρία the district between Lebanon and Anti Lebanon, Id.1.3.1, etc.; τὰ K.τῆς Εὐβοίης Hdt. 8.13
; ἡ K. the valley of the Ilissus, name of Attic deme, Id.6.103, etc.: [comp] Comp.,κοιλότερα τῆς κάτωθεν χώρας Arist.Mete. 352b33
.b κ. λιμήν harbour lying between high cliffs, Od.10.92; κ. αἰγιαλός embayed beach, 22.385;ἐν τῷ κ. καὶ μυχῷ τοῦ λιμένος Th.7.52
.c κ. ὁδός hollow way, Il.23.419;κ. ἄγυια Pi.O.9.34
.d κ. ποταμός a river nearly empty of water, Th.7.84; ap. Ath.9.388a; but κ. ποταμός with deep bed, Plb.21.37.4.3 κ. ἅλς, θάλασσα, the sea full of hollows, i.e. with a heavy swell on, A.R. 2.595, Plb.1.60.6.4 κ. νοσήματα internal complaints, Philostr. VA3.44.II metaph.,1 of the voice, hollow, κόχλον ἑλὼν μυκήσατοκοῖλον Theoc.22.75
(though here κοῖλον may agree with κόχλον); φθέγγεσθαι κ. καὶ βαρύ Luc.Ner.6
, Philostr.VA3.38;ὁ -ότατος τῶν φθόγγων Aristid.Quint.1.10
.2 Philos., hollow, empty, void of content, αἱ κ. ἐνέργειαι, opp. αἱ ἀμείνους, Herm.in Phdr.p.170A.: more freq.in [comp] Comp., κοιλοτέρα θεωρία, ζωή, ib.pp.67,68A.; τὰ -ότερα, opp. τὰ ὑπέρτερα, ib.p.143 A., cf. Dam.Pr.96; χωρῶν πρὸς τὸ κ. ib. 379.3 ἡμέραν κ. ποιεῖσθαι allow payments to lapse for a day (cf.κοιλαίνω 11.2
), BGU1136.5 (i B.C.); οὐδεμίαν δόσιν κ. ποιεῖσθαι ib. 1146.15 (i B.C.).III concave, τὸ κ., opp. τὸ κυρτόν, Arist.Ph. 222b3, EN 1102a31;κοῖλα καὶ ἐσέχοντα Philostr.Im.2.20
; of military formations, Ascl.Tact.11.1.IV Subst. κοῖλον, τό, hollow, cavity, Pl.Phd. 109b, al.; esp. of cavities in the body,τὰ κ. γαστρός E.Ph. 1411
; τὰ κ. [τῆς καρδίας] the ventricles, Arist.HA 496a13; τὸ κ. τῶν νεφρῶν ib. 497a11;τὸ τῶν χειρῶν κ. Apollod.
ap. Ath. 11.479a;τὸ κ. τοῦ.. ποδός Hp.Epid.5.48
: prov., τὸ κ. τοῦ ποδὸς δεῖξαι to show 'a clean pair of heels', Hsch.; τὰ κ. τῶν ὀφθαλμῶν, τοῦ προσώπου, Hp.Mul.2.119, Nat.Mul.9 codd. (sed leg. κύλα) ; τὰ κ. alone, hollows of the side, flanks, like κενεών, Arist.HA 630a3.2 κοῖλος· θυρεών, οὐκ ἔχων θύρας, Hsch. -
47 φάος
φάος, φάεος, τό, [dialect] Att. [var] contr. [full] φῶς, φωτός, and resolved [dialect] Ep. [full] φόως (φώωσδε, though read by Ar.Byz. and Aristarch., is to be rejected in Il.16.188); [dialect] Aeol. [full] φάος Sapph.Supp.25.9, but cf. φαυοφόρος:—Hom. uses φάος and φόως, never φῶς; of the oblique cases he uses only dat. sing. φάει and acc. pl. φάεα; dat. pl.Aφαέεσσι Hes.Fr.142.4
, Call. Dian. 211, etc.:— φάος is the only form used by Pi.: Trag. use φάος or φῶς, both in lyr. and dialogue, as metre requires: Com. use φάος in lyr. only, Ar.Eq. 973, Ra. 1529; φῶν is a late acc. in BCH51.380 (Cyme, Hymn to Isis); in Prose φῶς is the only form used in nom. and acc.: gen.φάους X.Cyr.4.2.9
, 26, Oec.9.3, Arist.de An. 429a3; dat. , Ch.62 (lyr.), S.Ph. 415, 1212 (lyr.), etc.: pl.,φάη B. 8.28
, Gal.18(2).250, AP7.373 (Thall.); gen.φαέων Arat.90
; dat.φάεσι Call.Dian.71
; in Prose gen. , Ax. 365c; dat.φωτί Luc. Musc.Enc.9
, etc. (φῷ E.Fr. 534
); pl.,φῶτα IG11(2).203
A33 (Delos, iii B. C.), etc.; gen. φώτων ib.42(1).110.43 (Epid., iv B. C.); dat. φωσί (v. infr. 1.2): ([etym.] φάω) . [ᾰ regularly; but Hom. always has [pron. full] ᾱ metri gr. in φᾱεα; and so dat. pl. φᾱεσι in Call.Dian.71]:—light, esp. daylight, ἤδηφ. ἦεν ἐπὶ χθόνα Od.23.371
;φ. οἴχεθ' ὑπὸ ζόφον 3.335
;κατέδυ λαμπρὸν φ. ἠελίοιο Il.1.605
;Ἠὼς.. Ζηνὶ φόως ἐρέουσα 2.49
;ἀθανάτοισι φόως φέροι Od.5.2
;νὺξ ἀποκρύψει φάος A.Pr.24
;τὸ τοῦ ἡλίου φῶς Pl.R. 515e
; πρὸς τὸ φῶς βλέπειν ibid.; οὐράνιον φῶς, αἰθέρος φῶς, S.Ant. 944 (lyr.), E.Ph. 809 (lyr.);ἡμέρας ἁγνὸν φάος Id.Fr. 443
;ἡμερήσιον φάος A.Ag.23
;τὸ ἡμερινὸν φῶς Pl.R. 508c
; ἐν φάει by daylight, Od.21.429; ἕως ἂν φῶς γένηται till daybreak, Pl.Prt. 311a; ἅμα φάει at daybreak, Plu.Cam.34;ἅμα τῷ φωτί Plb.1.30.10
, al.; ἕως ἔτι φῶς ἐστιν while there is still light, Pl.Phd. 89c;ἔτι φάους ὄντος X.Cyr.4.2.26
;κατὰ φάος νύκτας τε E.Ba. 425
(lyr.); κατὰ φῶς, opp. νύκτωρ, X.Cyr.3.3.25; also, of moon light and starlight,φαέεσσι σελήνης Hes.
l. c., cf. Pi.O.10(11).75, Bion Fr.8.5, etc.;ἀστέρος τηλαυγέστερον Pi.P.3.75
; τὰ φῶτα, sc. sun and moon, Ptol.Tetr.37,38.b in Poets, freq. in phrases concerning the life of men,ζώει καὶ ὁρᾷ φ. ἠελίοιο Il.18.61
, cf. Od.4.540, etc.;λείπειν φ. ἠελίοιο Hes.Op. 155
, Thgn.569; ἐς φάος οὐκ ἀνίεσκε, ἀκίκεσθε, Hes.Th. 157, 652;ζῇ τε καὶ βλέπει φάος A.Pers. 299
;ὅστις φῶς ὁρᾷ S.OT 375
;ὄντα ἐν φάει Id.Ph. 415
, etc.;Διὸς ἐν φάει E.Hec. 707
(lyr.); πέμψατ' ἔνερθεν ψυχὴν ἐς φῶς, ἀναγαγεῖν εἰς φῶς, A.Pers. 630 (anap.), Ar.Av. 699 (anap.);πρὸς φῶς ἀνελθεῖν S.Ph. 625
;πρὸς φῶς ἄγειν Pl.Prt. 320d
;λείπω φάος Ar.Ach. 1185
(paratrag.); : but also εἰς φῶς ἰέναι to come into the light, i.e. into public, S.Ph. 1353; εἰς φῶς λέγειν ib. 581; τὸ φῶς κόσμον παρέχει light (i. e. publicity) is a guarantee for order, X.Ages.9.1.c simply a day,φῶς ἓν ἡλίου καταρκέσει E.Rh. 447
; νόστιμον βλέπειν φάος, = ἦμαρ, A.Pers. 261: pl., κρισίμων φαέων of critical days, AP11.382.11 (Agath.).2 the light of a torch, lamp, fire, etc.,τίς τοι φάος οἴσει; Od.19.24
, cf. 34,64;φάος πάντεσσι παρέξω 18.317
; (anap.);ποιεῖν X.HG6.2.29
; πρὸς φῶς πίνειν to drink by the fire, Id.Cyr.7.5.27; a light,φῶς ἔχων.. ἀφηγεῖτο Id.HG5.1.8
: pl., Plu.Pel.12, Ant.26, etc.; τὰ φ. the illuminations, IG11(2).203A33 (Delos, iii B. C.); μέσοις φωσίν at a moderate fire, Ps.-Democr.Alch.p.46 B., cf. Zos.Alch.pp.147,155 B.3 the light of the eyes, φάος ὀμμάτων, ὄσσων, Pind.N.10.40, Opp.H.4.525: pl., eyes,Od.
16.15, 19.417;τίεσκον ἴσον φαέεσσιν ἐμοῖσι Mosch.4.9
;φάη Gal.
l. c.: sg., of the Cyclops' eye, E.Cyc. 633.4 window, IG42(1).110.43 (Epid., iv B. C.), Plu.2.515b; opening in a machine, Heliod. ap. Orib.49.7.14.II light, as a metaph. for deliverance, happiness, victory, glory, etc.,καὶ τῷ μὲν φάος ἦλθεν Il.17.615
; ;ἐπὴν φάος ἐν νήεσσι θήῃς 16.95
;ἐν χερσὶ φόως 15.741
; [πύλαι] πετασθεῖσαι τεῦξαν φάος 21.538
;φ. ἀρετᾶν Pi.O.4.11
;δώμασιν φάος μέγα A.Pers. 300
, cf. S.Ant. 600 (lyr.), Aj. 709 (lyr.);λαμπρὸν φ. γένους Trag.Adesp.9
; of persons,ἤν πού τι φόως Δαναοῖσι γένωμαι Il.16.39
, cf. 8.282, etc.; esp. in addressing persons,ἦλθες, Τηλέμαχε, γλυκερὸν φάος Od.16.23
;ὦ φάος Ἑλλήνων Anacr.124
;Ἀκραγαντίνων φάος Pi.I.2.17
;ὦ φίλτατον φῶς S.El. 1224
, 1354;ὦ μέγιστον Ἕλλησιν φάος E.Hec. 841
; in late Prose, Anon. ap. Suid. s.v. ὦ φῶς: pl., AP7.373 (Thall.).b of God,ὁ θεὸς φ. ἐστί 1 Ep.Jo.1.5
;φ. καὶ ζωή ἐστιν ὁ θεὸς καὶ πατήρ Corp.Herm.1.21
; of Christ,φ. εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν Ev.Luc.2.32
, etc.2 with reference to illumination of the mind,τῆς ἀληθείας τὸ φῶς E.IT 1026
;φ. ἐν τῷ φιλοσοφεῖν Plu.2.77d
, cf. 47c;τὸ φ. τὸ ἐν σοί Ev.Matt.6.23
;τὸ φ. τῆς ζωῆς Ev.Jo.8.12
;ἐν τῷ φ. εἶναι 1 Ep.Jo.2.9
; τέκνα φωτός, ὅπλα τοῦ φ., Ep.Eph.5.8, Ep.Rom.13.12. -
48 νεκρός
νεκρός, ά, όνA. as adj. (perh. as early as Hom., certainly Pind.; in Ath. only R. title)① pert. to being in a state of loss of life, dead, of pers.: lit. καταπίπτειν νεκρόν fall dead Ac 28:6. ἤρθη νεκρός he was taken up dead 20:9 (another possibility is as dead, for dead: Lucian, Ver. Hist. 1, 22; Eunapius, Vi. Soph. 76 συγχωρήσατε τῷ νεκρῷ [the one who is deathly sick] με δοῦναι φάρμακον.—ἤρθη ν. as TestJud 9:3). νεκρὸς κεῖται (Mel., P. 90, 672) lies dead AcPt Ox 849 recto, 15.—Ac 5:10; Js 2:26a. ἔπεσα πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ ὡς ν. I fell at his feet as if I were dead Rv 1:17 (ὡς ν. as Diod S 36, 8, 4; TestAbr A 9 p. 86, 17 [Stone p. 20]). ἐγενήθησαν ὡς νεκροί Mt 28:4. ἐγένετο ὡσεὶ νεκρός Mk 9:26. Of Christ ἐγενόμην ν. I was dead Rv 1:18; cp. 2:8.② pert. to being so morally or spirtually deficient as to be in effect dead, dead, fig. ext. of 1ⓐ of pers. (Soph., Philoct. 1018 ἄφιλον ἔρημον ἄπολιν ἐν ζῶσιν νεκρόν; Menand., Colax 50; Epict. 3, 23, 28; schol. on Aristoph., Ran. 423 διὰ τὴν κακοπραγίαν νεκροὺς τοὺς Ἀθηναίους καλεῖ; Sextus 175 ν. παρὰ θεῷ; Philo, Leg. All. 3, 35, Conf. Lingu. 55, Fuga 56) of the prodigal son either thought to be dead, missing, or morally dead, depraved Lk 15:24, 32. Of a congregation that is inactive, remiss Rv 3:1. Of persons before baptism Hs 9, 16, 3f; 6. W. dat. of disadvantage ν. τῇ ἁμαρτίᾳ dead to sin Ro 6:11.—ἐκ νεκρῶν ζῶντας Ro 6:13; sim. on the mng. of baptism ν. τοῖς παραπτώμασιν dead in sins Eph 2:1, 5; Col 2:13. Of worldly-minded Christians: τὸ ἥμισυ ν. ἐστι Hs 8, 8, 1 v.l.ⓑ of things ν. ἔργα dead works that cannot bring eternal life Hb 6:1; 9:14; Hs 9, 21, 2. ἡ πίστις χωρὶς ἔργων ν. ἐστιν faith apart from deeds (i.e. without practical application) is dead, useless Js 2:26b (κενή P74), cp. vss. 17, 20 v.l. (DVerseput, Reworking the Puzzle of Faith and Deeds in Js 2:14–26: NTS 43, ’97, 97–115). Of sin χωρὶς νόμου ἁμαρτία ν. where there is no law, sin is dead, i.e. sin is not perceptible Ro 7:8 (cp. 5:20). Of the believer, in whom Christ lives: τὸ σῶμα νεκρόν the body (of σάρξ and sin) is dead 8:10 (Herm. Wr. 7, 2 visible corporeality is called ὁ αἰσθητικὸς νεκρός. Sim. Philo, Leg. All. 3, 69ff, Gig. 15).③ pert. to having never been alive and lacking capacity for life, dead, lifeless (Wsd 15:5; Ar. 3:2; Just., A I, 9, 1 ἀψυχα καὶ νεκρά) of the brass serpent 12:7. Of polytheistic objects of cultic devotion PtK 2 p. 14, 21. νεκροὶ θεοί 2 Cl 3:1; D 6:3. (On the borderline between 1 and 2: τὰ μὲν ὀνόματα … θεῶν ὀνόματά ἐστιν νεκρῶν ἀνθρώπων Theoph. Ant. 1, 9 [p. 76, 8]).B. as subst. ὁ ν. (so mostly Hom.+; ins, pap, LXX, En 103:5; TestGad 4:6; ApcEsdr 4:36; Philo; Jos., Bell. 4, 331 al.; Ar. 15, 3; Just., Mel., Ath., R. title; Jos.)① one who is no longer physically alive, dead person, a dead body, a corpse, lit. Lk 7:15; Hb 9:17; 11:35; Rv 20:5; 12:13. μακάριοι οἱ ν. οἱ ἐν κυρίῳ ἀποθνῄσκοντες 14:13; cp. 1 Th 4:16. Without art. νεκροῦ βληθέντος AcPlCor 2:32 (w. ζῶν as Appian, Liby. 129 §617 τ. νεκροὺς κ. τ. ζῶντας; Aesop, Fab. 69 H.=288 P.; EpArist 146) of God οὐκ ἔστιν (ὁ) θεὸς νεκρῶν ἀλλὰ ζώντων Mt 22:32; Mk 12:27; Lk 20:38. καὶ ν. καὶ ζώντων κυριεύειν rule over the living and the dead i.e. over all humankind past and present Ro 14:9. κρίνειν ζῶντας καὶ νεκρούς 2 Ti 4:1; 1 Pt 4:5; 7:2; κριτὴς ζώντων καὶ ν. Ac 10:42; 2 Cl 1:1; Pol 2:1. In this combination ν. without the article means all the dead, all those who are in the underworld (νεκροί=the dead: Thu. 4, 14, 5; 5, 10, 12; Lucian, Ver. Hist. 1, 39; Polyaenus 4, 2, 5). Of deceased Christians νεκροῖς εὐαγγελίσθη 1 Pt 4:6 (Selwyn, comm. 337–39). The art. can also be used without special significance: ὁ καιρὸς τῶν ν. κριθῆναι Rv 11:18; οἱ ν. ἀκούσουσιν τῆς φωνῆς τοῦ υἱοῦ τοῦ θεοῦ J 5:25. In prepositional phrases oft. without the art. ἐκ. ν. and ἀπὸ ν. (B-D-F §254, 2; Rob. 791f). ἐγείρειν ἐκ ν., ἐγείρεσθαι ἐκ ν. Mt 17:9; Mk 6:14; Lk 9:7; 24:46; J 2:22; 12:1, 9, 17; 21:14; Ac 3:15; 4:10; 13:30; Ro 4:24; 6:4, 9; 7:4; 8:11ab, 34 v.l.; 10:9; 1 Cor 15:12a, 20; Gal 1:1; Eph 1:20; Col 2:12; 2 Ti 2:8; Hb 11:19; 1 Pt 1:21; IMg 9:3; ITr 9:2; Pol 2:1f; 5:2; AcPlCor 2:6; 5:2. ἀναστῆναι ἐκ ν. and ἀναστῆσαί τινα ἐκ ν. (Just.; Mel., P.) Mk 9:9f; 12:25; Lk 16:31; J 20:9; Ac 10:41; 13:34; 17:3, 31; 1 Cl 24:1; 15:9; GPt 8:30 (KKuhn, NTS 7, ’61, 343f); Papias (11:3); Qua. ἡ ἐκ ν. ἀνάστασις (Mel., P. 3, 20) 5:6; Lk 20:35; Ac 4:2. Also ἡ ἐξανάστασις ἡ ἐκ ν. Phil 3:11; ζωὴ ἐκ ν. Ro 11:15; ἀνάγειν ἐκ ν. (Just., A I, 45, 1; 50, 12 al.) bring up from the realm of the dead Ro 10:7; Hb 13:20. ἀπὸ ν. πορεύεσθαι πρός τινα come up to someone fr. the realm of the dead Lk 16:30. Somet. the art. is included in these prep. combinations without appreciable difference in mng.: ἐγείρεσθαι ἀπὸ τῶν ν. Mt 14:2; 27:64; 28:7 (but ἐγείρεσθαι ἐκ ν. 17:9). ἐγείρειν ἐκ τῶν ν. 1 Th 1:10 v.l.; πρωτότοκος ἐκ τῶν ν. Col 1:18 beside ὁ πρωτότοκος τῶν ν. Rv 1:5. The art. is often omitted w. the gen.; so as a rule in ἀνάστασις ν. (Did., Gen. 96, 13) resurrection of the dead, an expr. that is explained by the locution ἀναστῆναι ἐκ ν. (also Ar. 15, 3; Just., D. 80, 4) Ac 17:32; 23:6; 24:21; 26:23; Ro 1:4; 1 Cor 15:12b, 13, 21; D 16:6. νεκροῦ ἀνάστασιν Papias (2:9). ἀνάστασις ἐκ ν. 1 Pt 1:3; ἐκ ν. ἀνάστασις AcPlCor 2:35. Also ἀνάστασις τῶν ν. Mt 22:31; 1 Cor 15:42 (Just., D. 45, 2). νεκροὺς ἐγείρειν raise the dead Mt 10:8; Ac 26:8; AcPl Ha 8, 35=BMM verso 8f. Pass. (Theoph. Ant. 1, 8 [p. 74, 6]) Mt 11:5; Lk 7:22 (cp. 4Q 521:12; on the fig. understanding s. κωφός 2); 1 Cor 15:15f, 29b, 32. Also τοὺς ν. ἐγείρειν J 5:21; 2 Cor 1:9. Pass. Mk 12:26; Lk 20:37; 1 Cor 15:35, 52. Of God ζωοποιεῖν τοὺς ν. Ro 4:17. μετὰ τῶν ν. among the dead Lk 24:5. βαπτίζεσθαι ὑπὲρ τῶν ν. be baptized for the dead 1 Cor 15:29a (s. βαπτίζω 2c; JWhite, JBL 116, 97, 487–99). τάφοι νεκρῶν IPhld 6:1. ὀστέα νεκρῶν the bones of the dead Mt 23:27. ἄτονος ὥσπερ νεκροῦ νεῦρα powerless as the sinews of a corpse Hm 12, 6, 2. αἷμα ὡς νεκροῦ blood like that of a dead person Rv 16:3.② one who is so spiritually obtuse as to be in effect dead, dead pers., fig. ext. of 1 (cp. Philo, Fuga 56) ἄφες τοὺς ν. θάψαι τοὺς ἑαυτῶν ν. let the dead bury their dead of those who do not give priority to discipleship Mt 8:22; Lk 9:60 (cp. Theophyl. Sim., Ep. 25 τ. θνητοῖς τὰ θνητὰ καταλείψομεν.—FPerles, ZNW 19, 1920, 96; 25, 1926, 286f; Bleibtreu [s. μισέω 2]. AEhrhardt, Studia Theologica VI, 2, ’53, 128–64.—θάπτειν τοὺς ν. lit. Jos., Bell. 5, 518). The words ἀνάστα ἐκ τ. νεκρῶν Eph 5:14 appear to belong to a hymn (s. Rtzst., Erlösungsmyst. 1921, 136) that may have become part of the baptism ritual (MDibelius, Hdb. ad loc.; FDölger, Sol Salutis2, 1925, 364ff).—B. 290. DELG. M-M. EDNT. TW. -
49 νεκρός
A corpse, Hom., etc.: as Subst., in early writers always of mankind,νεκροὺς συλήσετε τεθνηῶτας Il. 6.71
;ν. ἔρυον κατατεθνηῶτας 18.540
: freq. of those killed in battle,τοὺς ν. ὑποσπόνδους ἀνείλοντο Th.4.44
, etc.: in sg.,νεκρῷ ἐούσῃ Μελίσσῃ Hdt.5.92
.η'; κεῖται ν. περὶ νεκρῷ S.Ant. 1240
, etc.;Πατρόκλῳ ν. ὄντι Pl.R. 391b
: the Art. is freq. omitted even of a particular corpse, esp. when a gen. is added, ν. γυναικός, ἀνθρώπου, Hdt.2.89, 90, cf. A. Ag. 659, Th. 1018; later, of a fish,ν. ἰχθύος M.Ant.6.13
: neut. pl. νεκρά, τά, Plu.2.773d: metaph.,νεκρὰ καὶ καπνός M.Ant.12.33
.3 metaph.,ὁ υἱός μου ν. ἦν καὶ ἀνέζησε Ev.Luc.15.24
;ὄνομα ἔχεις ὅτι ζῇς καὶ ν. εἶ Apoc.3.1
;ν. τῇ ἁμαρτίᾳ Ep.Rom.6.11
.4 in pl., the dead, as dwellers in the nether world,κλυτὰ ἔθνεα νεκρῶν Od.10.526
, cf. 11.34, etc.;ἐν νεκροῖς LXXPs.87(88).5
;ἐκ νεκρῶν ἐγεῖραι Ev.Jo.12.1
;ἡ ἀνάστασις ἡ ἐκ ν. Ev.Luc.20.35
: metaph.,ζωὴ ἐκ ν. Ep.Rom.11.15
.II as Adj. νεκρός, ά, όν, dead, first in Pi.,ν. ἵππος Fr. 203
; ν. σώματα Mitteis Chr. 31 ii 22 (ii B.C.), Ach.Tat.3.5, cf. Nic.Dam.58 J., Plu.2.685b, X. Eph.5.1, POxy.51.8 (ii A.D.), BGU 1024vii26 (iv/v A.D.) (but alsoτὰ τῶν ν. σώματα Pl.Lg. 959b
;σῶμα.. νεκροῦ E.Hec. 679
);ν. χελώνη Luc.DDeor.7.4
: [comp] Comp.- ότερος AP11.135
(Lucill.).2 inanimate, inorganic, opp. ἔμψυχος, Plot.3.6.6; οὐχὶ ν., ὥσπερ λίθον ἢ ξύλον, ἀλλὰ ζῶν Id.4.7.9;οὐρανὸς.. ὢν πρὸ ψυχῆς σῶμα ν., γῆ καὶ ὕδωρ Id.5.1.2
; ἡ ν. θάλασσα the Dead Sea, Paus.5.7.4, Gal.11.690, Orph.A. 1082.3 metaph.,ν. πλοῦτος Philostr.VS2.1.1
. -
50 πρακτικός
A fit for or concerned with action, practical,λεκτικοὶ καὶ π. καὶ μηχανικοί X.Mem.4.3.1
;φιλότεχνοι καὶ π. Pl.R. 476a
; ζωὴ π., βίος π., Arist.EN 1098a3, Pol. 1325b16, etc.; αἱ π. ἀρχαί the principles of action, Id.EN 1144a35; ἡ π. διάνοια, opp. ἡ θεωρητική, ib. 1139a27, cf. Metaph. 1025b25, de An. 433a18; ἡ -κή (with or without ἐπιστήμη) practical science, opp. theoretical, Pl.Plt. 258e, 259d;τὸ ἰαμβεῖον π.
representative of action,Arist.
Po. 1460a1;μέλη π. Id.Pol. 1341b34
; π. χρόνοι times appropriate for action, Vett. Val.96.28.2 active, effective, τὸ -ώτατον τῆς δυνάμεως the most effective part, Plb.1.30.9, cf. 10.25.2; παρὰ θεῶν -ώτερος more effectual in carrying one's point with.., X.Cyr.1.6.3;περὶ τὴν πολιτείαν -ώτατος Plb. 7.10.5
: so of things, drastic, effective,ῥίζα Dsc.3.54
; also νεῦρα π. motor nerves, Gal.1.321: πρακτικόν, τό, spell, magical rite, PMag. Par.1.2359.4 active, vigorous, strong,οἴνου τι πρακτικώτερον Ar.Eq.91
;ἰταμότης ὀξεῖα καὶ π. Pl.Plt. 311a
; [ἡ ὀργὴ] -ώτερον τοῦ μίσους Arist.Pol. 1312b27
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > πρακτικός
-
51 σύ
σύ (Hom.+) personal pron. of the second pers. σοῦ (σου), σοί (σοι), σέ (σε); pl. ὑμεῖς, ὑμῶν, ὑμῖν, ὑμᾶς: youⓐ nominativeα. in contrast to another pers. ἐγὼ … σύ Mt 3:14; 26:39; Mk 14:36; J 13:7; Js 2:18; s. Lk 17:8. σὺ … ἕτερος Mt 11:3. πᾶς ἄνθρωπος … σύ J 2:10. Μωϋσῆς … σὺ οὖν 8:5. οὐδεὶς … σύ 3:2 and oft. αὐτοὶ … σύ Hb 1:11 (Ps 101:27). ἐγὼ … ὑμεῖς or vice versa (TestJob 1:5; Mel., P. 103, 789ff) J 7:34, 36; 8:15, 22f; 13:15; 15:5 al.; Gal 4:12. ὑμεῖς … ἡμεῖς or vice versa (ParJer 4:9; Just., D. 10, 1 al.) J 4:22; 1 Cor 4:10abc; 2 Cor 13:9.—The contrast is evident fr. the context: Mt 6:6, 17; Ro 2:3. ὑμεῖς Mt 5:48; 6:9, 26b.—On σὺ λέγεις Mt 27:11; Mk 15:2; Lk 23:3 s. λέγω 2e.β. for emphasis before a voc. σὺ Βηθλεέμ Mt 2:6 (Mi 5:1). σὺ παιδίον (Lucian, Dial. Deor. 2, 1) Lk 1:76. σὺ κύριε Ac 1:24 (PsSol 2:23; 17:4). σὺ δὲ ὦ ἄνθρωπε θεοῦ 1 Ti 6:11. ὑμεῖς οἱ Φαρισαῖοι Lk 11:39.γ. used w. a noun or ptc., by which the pron. is more exactly defined σὺ Ἰουδαῖος ὤν you as a Jew J 4:9; cp. Gal 2:14. ὑμεῖς πονηροὶ ὄντες Mt 7:11 (cp. ParJer 7:3 σὺ ὁ λαλῶν).—Esp. emphasizing the subj.: σὺ τρίς με ἀπαρνήσῃ you are the very one who will deny me three times Mk 14:30. δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν you yourselves are to give them someth. to eat = give them some food yourselves Mft Mt 14:16. Cp. J 13:6; 17:8; 20:15. εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξίν Lk 1:42. σὺ μόνος παροικεῖς 24:18. So freq. w. forms of εἰμι (TestAbr A 7 p. 84, 19 [Stone p. 16] ὁ ἥλιος … σὺ εἶ; A 16 p. 97, 26 [Stone p. 42] τίς εἶ σύ; A 17 p. 98, 21 [Stone p. 44] σὺ εἶ ὁ θάνατος; TestJob 29:3 al.): σὺ εἶ ὁ χριστός Mt 16:16; σὺ εἶ Πέτρος vs. 18; σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; 27:11. καὶ σύ you, too 26:69, 73; Lk 19:19; 22:58; Gal 6:1 (TestAbr B 4 p. 109, 10 [Stone p. 66]; TestJob 27:5; ParJer 7:9; Just., A II, 2, 17). καὶ ὑμεῖς Mt 7:12; 15:3, 16; Lk 17:10 (TestJob 27:7). σὺ δέ but you Lk 9:60; Ro 11:17; 2 Ti 3:10 (Just., D. 1, 6 al.; Tat. 19, 3). ὑμεῖς δέ Mt 21:13; Js 2:6 (TestJob 24:3; ApcMos 30).δ. pleonastically added to forms that are clear enough by themselves (Semitism? See B-D-F §277, 2; Mlt-H. 431f) σὺ τί λέγεις Mk 14:68. μὴ φοβεῖσθε ὑμεῖς Mt 28:5. μὴ ἀνελεῖν με σὺ θέλεις; Ac 7:28 (Ex 2:14). ὑμεῖς Mt 5:13f.ⓑ oblique casesα. The accented forms are used in the oblique cases of the sing. when emphasis is to be laid on the pron. or when a contrast is intended σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχήν Lk 2:35. οὐ σὺ ῥίζαν βαστάζεις ἀλλὰ ἡ ῥίζα σέ Ro 11:18. καὶ σέ Phil 4:3.β. The accented forms also appear without special emphasis when used w. prepositions (B-D-F §279; Mlt-H. 180) ἐν σοί Mt 6:23. ἐπὶ σέ Lk 1:35. μετὰ σοῦ vs. 28. σὺν σοί Mt 26:35, but πρός σε Mt 14:28; 25:39 (cp. PsSol 5:8; s. ἐγώ).ⓒ σου and ὑμῶν as substitutes for the possessive/adjectival pronouns σός and ὑμέτερος (πάντες σου 4 [6] Esdr [POxy 1010]; as well as for the gen. of the reflexives σεαυτοῦ and ὑμῶν αὐτῶν) come after the word they modify: τὴν γυναῖκά σου Mt 1:20; τὸν πόδα σου 4:6 (Ps 90:12); ἡ πίστις ὑμῶν Ro 1:8; τὰ μέλη ὑμῶν 6:19; ἡ ζωὴ ὑμῶν Col 3:4. Or before the word they modify (TestAbr A 16 p. 97, 1 [Stone p. 42] σου τὴν ἀγριότητα; B 6 p. 110, 13 [Stone p. 68] σου οἱ ὀφθαλμοί; TestJob 4:5 σου τὰ ὑπάρχοντα; JosAs 4:10; 15:9 al.; ApcMos 12): ἆρόν σου τὴν κλίνην Mt 9:6; ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι Lk 7:48; μηδείς σου τῆς νεότητος καταφρονείτω 1 Ti 4:12. Or betw. the noun and the art. (TestJob 42:5 οἱ δύο σου φίλοι): διὰ τῆς ὑμῶν δεήσεως Phil 1:19; εἰς τὴν ὑμῶν προκοπήν vs. 25.—On τί ἐμοὶ καὶ σοί; s. ἐγώ, end; on τί ἡμῖν κ. σοί; s. τίς 1aβה—M-M. -
52 ἀνάστασις
ἀνάστασις, εως, ἡ (s. ἀνίστημι; Aeschyl., Hdt.+ in var. mngs.).① a change for the better in status, rising up, rise (La 3:63; Zech 3:8; Jos., Ant. 17, 212; 18, 301 [here of the ‘erection’ of a statue]) κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀ. πολλῶν he is destined for the fall and rise of many of Jesus Lk 2:34, i.e. because of him many will fall and others will rise, viz. in relation to God (for contrast w. πτῶσις cp. Evagrius Pont., Sent. 5, 19 p. 327 Frankenberg: ἡ μικρὰ τ. σώματος ἀνάστασίς ἐστιν ἡ μετάθεσις αὐτοῦ ἐκ πτώσεως τ. ἀσελγείας εἰς τὴν τ. ἁγιασμοῦ ἀνάστασιν).—Esp.② resurrection from the dead, resurrection (Aeschyl., Eum. 648 ἅπαξ θανόντος οὔτις ἐστʼ ἀ. [cp. Job 7:9f; 16:22]; Ps.-Lucian, De Salt. 45; Ael. Aristid. 32, 25 K.=12 p. 142 D.; 46 p. 300 D.; IGR IV 743, 25 [ο]ἱ δὴ δ[είλ]αιοι πάντ[ες] εἰς ἀ[νά]στασιν|[----][the stone breaks off after ἀ. and some think that βλέποντες or the like is to be supplied]; 2 Macc 7:14; 12:43), and soⓐ in the past: of Jesus’ res. (Orig., C. Cels. 5, 57, 25) Ac 1:22; 2:31; 4:33; Ro 6:5; Phil 3:10 (JFitzmyer, BRigaux Festschr., ’70, 411–25); 1 Pt 3:21; 1 Cl 42:3; ISm 3:1, 3; in more detail ἀ. ἐκ νεκρῶν 1 Pt 1:3; ἀ. νεκρῶν res. from the dead Ro 1:4; w. the passion of Jesus IEph 20:1; Mg 11; Tr ins; Phld ins; 8:2; 9:2; Sm 7:2; 12:2; cp. 1:2. τὸν Ἰησοῦν καὶ τὴν ἀ. εὐαγγελίζεσθαι proclaim Jesus and the res. i.e. his res., and in consequence, the possibility of a general res. Ac 17:18 (but s. 3 below. τὸν Ἰησοῦν καὶ τὴν ἀνάστασιν could also mean ‘the res. of Jesus’, as perh. Nicol Dam.: 90 Fgm. 130, 18 p. 400, 17 Jac. μνήμη τἀνδρὸς καὶ φιλοστοργίας=‘… the love of the man’); cp. vs. 32 and 4:2. Of the raisings from the dead by Elijah and Elisha ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀ. τοὺς νεκροὺς αὐτῶν women (i.e. the widow of Zarephath and the Shunammite woman 3 Km 17:23; 4 Km 4:36) received their dead by res. Hb 11:35.ⓑ of the future res. (Theoph. Ant. 1, 13 [p. 86, 25]), linked with Judgment Day: described as ἀ. νεκρῶν (Did., Gen. 96, 13) Mt 22:31; Ac 23:6; 24:15, 21; 26:23; 1 Cor 15:12f; 21; 42; Hb 6:2; D 16:6; or ἀ. ἐκ νεκρῶν Lk 20:35; B 5:6; AcPlCor 2:35 (cp. Ar. 15, 3; Just., D. 45, 2); cp. IPol 7:1; Pol 7:1; MPol 14:2. ἀ. σαρκός (not found in the NT) AcPlCor 1:12; 2:24 (Just., D. 80, 5; σωμάτων Tat. 6, 1; Ath., R. 11 p. 59, 14). Of Jesus: τὴν ἀ. ποιεῖν bring about the res. (of the dead) B 5:7. Jesus’ Passion as our res. ISm 5:3. ἀθάνατος τῆς ἀ. καρπός 2 Cl 19:3. Described as ἀ. κρείττων Hb 11:35 in contrast w. the res. of the past, because the latter was, after all, followed by death. ἡ μέλλουσα ἀ. (Theoph. Ant. 2, 15 [p. 138, 17]) the future res. 1 Cl 24:1. ἡ κατὰ καιρὸν γινομένη ἀ. the res. that comes at regular intervals (i.e. seasons, day and night), as a type of the future res. 24:2.—More details in J, who mentions an ἀ. ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ on the Last Day J 11:24 and differentiates betw. the ἀ. κρίσεως res. for judgment for the wicked and the ἀ. ζωῆς res. to life for those who do good 5:29. Christ calls himself ἡ ἀ. and ἡ ζωή 11:25, since he mediates both to humans.—Paul seeks to demonstrate the validity of belief in Jesus’ res. in terms of the res. of the dead in general 1 Cor 15:12ff (s. MDahl, The Res. of the Body. A Study of 1 Cor 15, ’62 and s. τάγμα 1b). γνῶναι … τὴν δύναμιν τῆς ἀ. αὐτου Phil 3:10.—Lk 14:14 mentions only a res. of the just, as in some intertestamental belief; likew. B 21:1. Hebraistically υἱοὶ τῆς ἀ. (w. υἱοὶ θεοῦ) children of the res.=sharers in the resurrection Lk 20:36. A second res. is presupposed by the ἀ. ἡ πρώτη of Rv 20:5f. Denial of res. by the Sadducees Mt 22:23, 28, 30f; Mk 12:18, 23; Lk 20:27, 33, 35f (on this see Schürer II 391; 411); by the Epicureans Ac 17:18 (ERohde, Psyche3 1903 II 331–35; cp. the ins 2 above, beg.); and by Christians 1 Cor 15:12 (prob. in the sense of Just., D. 80, 4 λέγουσι μὴ εἶναι νεκρῶν ἀνάστασιν, ἀλλʼ ἅμα τῷ ἀποθνῄσκειν τὰς ψυχὰς αὐτῶν ἀναλαμβάνεσθαι εἰς τ. οὐρανόν ‘they say there is no resurrection of the dead, but that at the time of death their souls are taken up into heaven’; s. JWilson, ZNW 59, ’68, 90–107); 2 Ti 2:18 (cp. Menander in Iren. 1, 23, 5 [Harv. I 195] resurrectionem enim per id quod est in eum baptisma, accipere eius discipulos, et ultra non posse mori, sed perseverare non senescentes et immortales [Menander teaches that] ‘his followers receive resurrection by being baptized into him, and that they face death no more, but live on without growing old, exempt from death’; cp. Just., A I, 26, 4; Valentinus in Clem. of Alex., Str. 4, 13, 91; Tertull., Carn. Resurr. 25 agnitio sacramenti [=ἡ τοῦ μυστηρίου γνῶσις] resurrectio).—FNötscher, Altoriental. u. atl. Auferstehungsglaube 1926; JLeipoldt, Sterbende u. auferstehende Götter 1923; Cumont3 ’31; ANikolainen, D. Auferstehungsglauben in d. Bibel u. in ihrer Umwelt. I Relgesch. Teil ’44. II NT ’46.—WBousset, Rel.3, 1926, 269–74 al.; Billerb. IV 1928, 1166–98.—AMeyer, D. Auferstehung Christi 1905; KLake, The Historical Evidence of Res. of Jesus Christ 1907; LBrun, D. Auferst. Christi in d. urchr. Überl. 1925; PGardner-Smith, The Narratives of the Resurrection 1926; SMcCasland, The Res. of Jesus ’32; MGoguel, La foi à la résurr. de Jésus dans le Christianisme primitif ’33; EFascher, ZNW 26, 1927, 1–26; EFuchs, ZKG 51, ’32, 1–20; AThomson, Did Jesus Rise from the Dead? ’40; EHirsch, D. Auferstehungsgeschichten u. d. chr. Glaube ’40; PAlthaus, D. Wahrheit des kirchl. Osterglaubens2 ’41; WMichaelis, D. Erscheinungen des Auferstandenen ’44; ARamsey, The Res. of Christ ’45; JLeipoldt, Zu den Auferstehungsgeschichten: TLZ 73, ’48, 737–42 (rel.-Hist.); KRengstorf, Die Auferstehung Jesu2 ’54; GKoch, Die Auferstehung J. Christi ’59; HGrass, Ostergeschehen u. Osterberichte ’56; ELohse, Die Auferstehung J. Chr. im Zeugnis des Lk ’61; HvCampenhausen, Tradition and Life in the Early Church, ’68, 42–89; WCraig, Assessing the NT Evidence for the Historicity of the Resurrection of Jesus ’89; GLüdemann, Die Auferstehung Jesu ’94. S. also τάφος 1.—KDeissner, Auferstehungshoffnung u. Pneumagedanke b. Pls 1912; GVos, The Pauline Doctrine of the Res.: PTR 27, 1929, 1–35; 193–226; FGuntermann, D. Eschatologie d. hl. Pls ’32; HMolitor, Die Auferstehung d. Christen und Nichtchristen nach d. Ap. Pls ’33; LSimeone, Resurrectionis iustorum doctr. in Ep. S. Pauli ’38; DStanley, Christ’s Resurrection in Pauline Soteriology ’61; CMoule, NTS 12, ’65/66, 106–23; MdeBoer, The Defeat of Death ’88; JHolleman, A Traditio-Historical Study of Paul’s Eschatology in 1 Cor 15 (NovT Suppl. 84), ’96.—RGrant, Miracle and Nat. Law ’52, 221–63. JBuitkamp, Auferstehungsglaube in den Qumrantexten, diss. Groningen ’64; GWild, Auferstehungsglaube des späten Israel, diss. Bonn. ’67; W. Pannenberg, Grundzüge der Christologie6 ’82, 74ff.③ a deity within a polytheistic system, Resurrection Ac 17:18. This interpr., first set forth by Chrysostom (Hom. in Act. 38, 1), has found modern supporters (s. Haenchen ad loc.). The semantic issue arises from the fact that the narrative presents the auditors as theologically ignorant. Their assumption is that Paul seemed to be a proclaimer of ‘new divinities’ (vs. 18a). From their perspective the term ἀ. suggests a divinity named Resurrection (abstractions identified as divinities were not uncommon in the Gr-Rom. world, s. EA 19 ’92, 71–73). But the omniscient author informs the reader that bodily resurrection (as in 2 above) is meant.—DELG s.v. ἵστημι. M-M. TW. Sv. -
53 μακάριος
μακάριος, auch πάσης μακαρίου σπουδῆς ἄξιον, Plat. Legg. VII, 803 c, in Prosa übliche Form für μάκαρ, schon Pind. P. 5, 46; ὅ γ' εὖ ζῶν μακάριός τε καὶ εὐδαίμων, Plat. Rep. I, 354 a u. öfter; ἡ μακαρία ζωή, Legg. IV, 713 c; auch ὡς ἡδὺ καὶ μακάριον τὸ κτῆμα, ausgezeichnet schön oder reich, Rep. VI, 496 c; Ggstz ἄϑλιος, IX, 571 a; öfter als schmeichelnde Anrede, ὦ μακάριε, mein Lieber, Bester, z. B. Prot. 309 c; auch ein gen. tritt dazu, ὦ μακάριοι σφὼ τῆς ϑαυμαστῆς φύσεως, glücklich ihr um der wundervollen Natur willen, Euthvd. 303 c, wie Ar. Vesp. 1292, ἰὼ χελῶναι μακάριαι τοῦ δέρματος, vgl. 1512; auch ὦ μακάριε σὺ τά τε ἄλλα καί, Xen. Cyr. 8, 3, 39. – Auch von den Todten, den Seligen, Plat. Legg. XII, 947 d u. Sp. – Adv., Eur. Hel. 915 Ar. Plut. 629 u. sonst.
-
54 век
векм1. (столетие) ὁ αἰώνας, ὁ αἰών. в девятнадцатом \веке στό δέκατο ἐνατο αίῶνα·2. (эпоха) ὁ αἰώνας, ἡ ἐποχή:золотой \век ὁ χρυσός αἰώνας, ὁ χρυσούς αἰών каменный \век ἡ λίθινη ἐποχἤ средние \века ὁ μεσαίωνας, οἱ μέσοι χρόνοι·3. (жизнь) разг ἡ ζωή:весь свой \век σ' ὅλη μου τή ζωή· на мой \век хватит ὀσο θά εἶμαι ζωντανός μοῦ φτάνει·4. (длительное время) разг ὁ πολύς καιρός:мы с тобой целый \век не видались ἐχουμε νά ἰδωθούμε χρόνια καί ζαμάνια· ◊ в кои-то веки разг ἐπί τέλους, ὕστερα ἀπό πολύ καιρό· на веки вечные γιά πάντα, στοός αίῶνες τῶν αίώνων· \век живи́, \век учись погов. γηράσκω ἀεί διδασκόμενος. -
55 πατήρ
πατήρ ο1) ο Θεός Πατήρ — Бог Отец:Λέγει αυτώ ο Ιησούς, εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή, ουδείς έρχεται προς τον πατέρα ει μη δι’ εμού (Ιωάν. 14, 6) — Иисус сказал ему: Я есмь путь и истина и жизнь; никто не приходит к Отцу, как только через Меня (Ин. 14, 6)
Τα ρήματα α εγώ λέγω υμίν απ’ εμαυτού ου λαλώ ο δε πατήρ εν εμού μένων ποιεί τα έργα αυτού, πιστεύετέ μοι ότι εγώ εν τω πατρί και ο πατήρ εν εμοί (Ιωάν. 14, 10-11) — Слова, которые говорю Я вам, говорю не от Себя; но Отец, пребывающий во мне, Он творит дела. Верьте Мне, что Я в Отце и Отец во Мне (Ин. 14, 10-11);
2) отец, священнослужительЭтим.< инд. pater «отец» -
56 голова
-ы, αιτ. голову, πλθ. головы, -лов, -ам θ.1. κεφάλι, -ή•голова болит το κεφάλι πονά•
повернуть -у στρέφω το κεφάλι•
лысая φαλακρό κεφάλι•
отрубить преступнику -у κόβω το κεφάλι του εγκληματία.
2. μτφ. νους, διάνοια, μυαλό, πνεύμα•светлая голова φωτεινό μυαλό•
пустая голова κούφιο κεφάλι (κουφιοκέφαλος, φυρόμυαλος)•
замечательная голова μεγαλόνους, εξαιρετικός νους, αξιόλογο πνεύμα•
быть (человеком) с -ой είμαι άνθρωπος υαλωμένος•’ сумасбродная голова μισότρελλος, ημιπαράφρονας.
3. α. κ. θ. καθοδηγητής, αρχηγός, ιθύνων•он им голова αυτός είναι αρχηγός τους•
городской (παλ,) δήμαρχος.
4. κεφαλή φάλαγγας.5. κομμάτι, τεμάχιο (σαν μονάδα μέτρησης)•сто -лов скота εκατό κεφάλια ζώα•
голова сыра κεφάλι τυριού.
εκφρ.без -ы – ανόητος, κουτός•с -ой – μυαλωμένος, έξυπνος, νοητικός•в -ах – στο κεφαλάρι του κρεβατιού•обрушиться на -у чью – επιτίθεμαι κατά τίνος•с -ы – από τον καθένα, από το κάθε άτομο•через -у чью – εν αγνοία κάποιου, κρυφά από κάποιον•закружилось в -е – ζαλίστηκα•голова кружится – ζαλίζομαι μου έρχεται ζαλάδα•вешать (повесить) -у – κρεμώ, κατεβάζω το κεφάλι (από θλίψη κλπ.), αποθαρρύνομαι•вымыть (намылить) кому -у – τιμωρώ αυστηρά, τσεκουριάζω κάποιον•сложить -у – φονεύομαι, πέφτω, χάνομαι•не сносить -у – δεν φέρω το κεφάλι (πληρώνω με το κεφάλι, με τη ζωή)•выдать -ой – παραδίνω για εξόντωση,προδίνω•выдать себя с -ой – εκμυστηρεύομαι (λάθος, ενοχή)•заплатить -ой – πληρώνω με το κεφάλι (με τή ζωή)•отвечать ή ручаться -ой – εγγυώμαι με το κεφάλι, κόβω το κεφάλι μου, να μη ζήσω•вбить ή вколотить себе в -у – εμφυσώ, εμπνέω στον εαυτό μου, ριζώνω (πεποιθήσεις κ.τ.τ.)• выбрасить ή выкинуть из головы αποβάλλω, βγάζω από το μυαλό (λησμονώ)•выйти ή вылететь, выскочить из -ы – διαφεύγω του νου (δε θυμάμαι, ξεχνώ)•не выходить ή не идти из -ы – δε μου βγαίνει από το μυαλό, το νου (θυμάμαι συνεχώς)•в первую -у – στην πρώτη σειρά, πριν απ όλα•- у давать на отсечение – κόβω το κεφάλι μου ζεγγυώμαι απόλυτα)•есть голова на плечах – το ‘χω το κεφάλι μου (το νου, τα λογικά μου)•быть на -у выше кого; быть -ой выше кого – κατά πολύ υπερέχω από κάποιον•на свою -у – προς βλάβην του εαυτού μου (του κ.τ.τ.), κακό του κεφαλιού του (μου κ.τ.τ.) θα κάμει, κάμω κ.τ.τ.с -ой погрузиться ή окунуться – ρίχνομαι με τα μούτρα (αφοσιώνομαι ολοκληρωτικά)•с• больной -ы на здоровую – τα ρίχνω η τα φορτώνω στον άλλον (που είναι αθώος)•с (ή от) -ы до пят – από το κεφάλι ως τα πόδια ή ως τα νύχια•сам себе голова – είμαι (ει,ναι κλπ.) αυτεξούσιος, αυτοκέφαλος•хотя ты здесь, а голова там – αλλού έχεις το νου σου ή αν και παρών, αποδημείς•ходить на -е – ατακτώ, θορυβώ, κάνω ο,τι θέλω (συνήθως για παιδιά)•на свежую -у – με ξεκούραστο κεφάλι, με ξεσκοτουριασμένο το μυαλό•поднимать -у – σηκώνω κεφάλι (παίρνω θάρρος, απειθαρχω, αυθαδιάζω)•разбить на -у – κατασυντρίβω, κατανικώ, νικώ κατά κράτος•у меня этого даже и в -е не было – ούτε καν το σκέφτηκα ή ούτε καν μου πέρασε από το νου•мне пришла мысль в -у – μου ήρθε (κατέβηκε) η σκέψη•адамова голова – α) νεκροκεφαλή, β) είδος νυχτερινής πεταλούδας•снять -у с кого – κάνω κάποιον να κρεμάσει το κεφάλι (ταπεινώνω). -
57 αἰώνιος
αἰώνιος (ία Pla., Tim. 38b; Jer 39:40; Ezk 37:26; OdeSol 11:22; TestAbr A; JosAs 8:11 cod. A; 2 Th 2:16; Hb 9:12; mss. Ac 13:48; 2 Pt 1:11; AcPl BMM recto 27=Ox 1602, 29; Just., A I, 8, 4 al.; B-D-F §59, 2; Mlt-H. 157), ον eternal (since Hyperid. 6, 27; Pla.; ins, pap, LXX, En, TestSol, TestAbr A, Test12Patr; JosAs 12:12; GrBar 4:16; ApcEsdr; ApcMos 29; Ps.-Phocyl. 112; Just.; Tat. 17, 1; Ath., Mel.; standard epithet for princely, esp. imperial, power: OGI index VIII; BGU 176, 12; 303, 2; 309, 4; Sb 7517, 5 [211/12 A.D.] κύριος αἰ.; al. in pap; Jos., Ant. 7, 352).① pert. to a long period of time, long ago χρόνοις αἰ. long ages ago Ro 16:25; πρὸ χρόνων αἰ. before time began 2 Ti 1:9; Tit 1:2 (in these two last pass. the prep. bears the semantic content of priority; on χρόνος αἰ. cp. OGI 248, 54; 383, 10).② pert. to a period of time without beginning or end, eternal of God (Ps.-Pla., Tim. Locr. 96c θεὸν τ. αἰώνιον; IBM 894, 2 αἰ. κ. ἀθάνατος τοῦ παντὸς φύσις; Gen 21:33; Is 26:4; 40:28; Bar 4:8 al.; Philo, Plant. 8; 74; SibOr Fgm. 3, 17 and 4; PGM 1, 309; 13, 280) Ro 16:26; of the Holy Spirit in Christ Hb 9:14. θρόνος αἰ. 1 Cl 65:2 (cp. 1 Macc 2:57).③ pert. to a period of unending duration, without end (Diod S 1, 1, 5; 5, 73, 1; 15, 66, 1 δόξα αἰ. everlasting fame; in Diod S 1, 93, 1 the Egyptian dead are said to have passed to their αἰ. οἴκησις; Arrian, Peripl. 1, 4 ἐς μνήμην αἰ.; Jos., Bell. 4, 461 αἰ. χάρις=a benefaction for all future time; OGI 383, 10 [I B.C.] εἰς χρόνον αἰ.; EOwen, οἶκος αἰ.: JTS 38, ’37, 248–50; EStommel, Domus Aeterna: RAC IV 109–28) of the next life σκηναὶ αἰ. Lk 16:9 (cp. En 39:5). οἰκία, contrasted w. the οἰκία ἐπίγειος, of the glorified body 2 Cor 5:1. διαθήκη (Gen 9:16; 17:7; Lev 24:8; 2 Km 23:5 al.; PsSol 10:4 al.) Hb 13:20. εὐαγγέλιον Rv 14:6; κράτος in a doxolog. formula (=εἰς τοὺς αἰῶνας) 1 Ti 6:16. παράκλησις 2 Th 2:16. λύτρωσις Hb 9:12. κληρονομία (Esth 4:17m) vs. 15; AcPl Ha 8, 21. αἰ. ἀπέχειν τινά (opp. πρὸς ὥραν) keep someone forever Phlm 15 (cp. Job 40:28). Very often of God’s judgment (Diod S 4, 63, 4 διὰ τὴν ἀσέβειαν ἐν ᾅδου διατελεῖν τιμωρίας αἰωνίου τυγχάνοντα; similarly 4, 69, 5; Jer 23:40; Da 12:2; Ps 76:6; 4 Macc 9:9; 13:15) κόλασις αἰ. (TestReub 5:5) Mt 25:46; 2 Cl 6:7; κρίμα αἰ. Hb 6:2 (cp. κρίσις αἰ. En 104:5). θάνατος B 20:1. ὄλεθρον (4 Macc 10:15) 2 Th 1:9. πῦρ (4 Macc 12:12; GrBar 4:16.—SibOr 8, 401 φῶς αἰ.) Mt 18:8; 25:41; Jd 7; Dg 10:7 (cp. 1QS 2:8). ἁμάρτημα Mk 3:29 (v.l. κρίσεως, κολάσεω, and ἁμαρτίας). On the other hand, of eternal life (Maximus Tyr. 6, 1d θεοῦ ζωὴ αἰ.; Diod S 8, 15, 3 life μετὰ τὸν θάνατον lasts εἰς ἅπαντα αἰῶνα; Da 12:2; 4 Macc 15:3;PsSol PsSol:3, 12; OdeSol 11:16c; JosAs 8:11 cod. A [p. 50, 2 Bat.]; Philo, Fuga 78; Jos., Bell. 1, 650; SibOr 2, 336) in the Reign of God: ζωὴ αἰ. (Orig., C. Cels. 2, 77, 3) Mt 19:16, 29; 25:46; Mk 10:17, 30; Lk 10:25; 18:18, 30; J 3:15f, 36; 4:14, 36; 5:24, 39; 6:27, 40, 47, 54, 68; 10:28; 12:25, 50; 17:2f; Ac 13:46, 48; Ro 2:7; 5:21; 6:22f; Gal 6:8; 1 Ti 1:16; 6:12; Tit 1:2; 3:7; 1J 1:2; 2:25; 3:15; 5:11, 13, 20; Jd 21; D 10:3; 2 Cl 5:5; 8:4, 6; IEph 18:1; Hv 2, 3, 2; 3, 8, 4 al. Also βασιλεία αἰ. 2 Pt 1:11 (ApcPt Rainer 9; cp. Da 4:3; 7:27; Philo, Somn. 2, 285; Mel., P. 68, 493; OGI 569, 24 ὑπὲρ τῆς αἰωνίου καὶ ἀφθάρτου βασιλείας ὑμῶν; Dssm. B 279f, BS 363). Of the glory in the next life δόξα αἰ. 2 Ti 2:10; 1 Pt 5:10 (cp. Wsd 10:14; Jos., Ant. 15, 376.—SibOr 8, 410 φῶς αἰῶνιον). αἰώνιον βάρος δόξης 2 Cor 4:17; σωτηρία αἰ. (Is 45:17; Ps.-Clem., Hom. 1, 19) Hb 5:9; short ending of Mk. Of unseen glory in contrast to the transitory world of the senses τὰ μὴ βλεπόμενα αἰώνια 2 Cor 4:18.—χαρά IPhld ins; δοξάζεσθαι αἰωνίῳ ἔργῳ be glorified by an everlasting deed IPol 8:1. DHill, Gk. Words and Hebr. Mngs. ’67, 186–201; JvanderWatt, NovT 31, ’89, 217–28 (J).—DELG s.v. αἰών. M-M. TW. Sv. -
58 εἰρήνη
εἰρήνη, ης, ἡ (s. εἰρηνεύω; Hom.+; εἰρ. and related terms are common in astr. texts, e.g. Cat. Cod. Astr. IX/2 p. 173, 21; 175, 10)① a state of concord, peace, harmonyⓐ between governments opp. πόλεμος IEph 13:2. ἐρωτᾷ τὰ πρὸς εἰρήνην asks for terms of peace Lk 14:32 (cp. TestJud 9:7 αἰτοῦσιν ἡμᾶς τὰ πρὸς εἰρήνην; Anna Comn., Alex. 8, 5 ed. R. II p. 12, 17 τὰ περὶ εἰρήνης ἐρωτῶντες.—It is also poss. to transl. inquires about his health like ἐρωτ. [τὰ] εἰς εἰρήνην=שָׁאַל לְשָׁלוֹם 2 Km 8:10; 11:7; s. HThackeray, JTS 14, 1913, 389–99; Helbing, Kasussyntax 40); ἐν εἰ. εἶναι (Aristot., Mirabilia 119, 842a 2) be in peace, out of danger Lk 11:21. λαμβάνειν τὴν εἰ. ἔκ τινος take peace away fr. someth.=plunge it into a state of war Rv 6:4.—Ac 24:2. Of those who are fighting αἰτεῖσθαι εἰ. ask for peace (Anonym. Alex.-gesch. [II B.C.]: 151 Fgm. 1, 5 Jac.) Ac 12:20.ⓑ harmony in personal relationships peace, harmony w. ὁμόνοια (Chrysipp.: Stoic. II 1076; Diod S 16, 60, 3; Dio Chrys. 21 [38], 14; 22 [39], 2; SIG 685, 13 [139 B.C.]; Jos., Ant. 4, 50) 1 Cl 60:4; 61:1; 63:2; w. πραΰτης 61:2; opp. ὀργή D 15:3; opp. μάχαιρα Mt 10:34, cp. Lk 12:51. συναλλάσσειν εἰς εἰ. pacify Ac 7:26; σύνδεσμος τῆς εἰ. Eph 4:3. βασιλεὺς εἰρήνης king of peace (as transl. of Salem; cp. Philo, Leg. All. 3, 79) Hb 7:2. Of the Christian community εἰ. ἔχειν have peace, rest (fr. persecution, as Ac 14:2 v.l.; for the phrase s. Diod S 11, 72, 1; cp. Jos., Bell. 2, 401) Ac 9:31; εἰ. βαθεῖα (Ath. 1, 3 [opp. διώκεσθαι]; s. βαθύς 3a) 1 Cl 2:2. ὁδὸς εἰρήνης the way of peace, that leads to peace Ro 3:17 (Ps 13:3; Is 59:8); Lk 1:79. μετʼ εἰρήνης peaceably (Diod S 3, 18, 7; Vi. Aesopi W 97 P. μετʼ εἰρήνης ζῆν; EpJer 2; 1 Esdr 5:2; 1 Macc 12:4, 52 al.; Jos., Ant. 1, 179; 8, 405) Hb 11:31; ποιεῖν εἰ. make peace (Hermocles [IV/III B.C.]: Anth. Lyr. II p. 250, 21 [p. 174, 21 Coll. Alex.=Athen. 6, 253e] πρῶτον μὲν εἰρήνην ποίησον, φίλτατε.—ἐπί τινα Iren. 4, 40, 1 [Harv. II 301, 9]) Ac 14:2 v.l.; Eph 2:15; οἱ ποιοῦντες εἰ. those who make peace Js 3:18. βούλεσθαι εἰ. (Pr 12:20) wish for peace 1 Cl 15:1. διώκειν strive toward peace (w. δικαιοσύνη, πίστις, ἀγάπη) 2 Ti 2:22; Gal 5:22; 1 Cl 22:5 (Ps 33:15). εἰ. διώκειν μετὰ πάντων strive to be at peace w. everyone Hb 12:14 (cp. Epict. 4, 5, 24 εἰ. ἄγεις πρὸς πάντας). τὰ τῆς εἰ. διώκειν strive after peace Ro 14:19; ζητεῖν εἰ. 1 Pt 3:11 (Ps 33:15); cp. 2 Cl 10:2. τὰ πρὸς εἰ. what makes for peace Lk 19:42. W. ἀσφάλεια 1 Th 5:3; w. ἀγάπη B 21:9; 1 Cl 62:2. ἀπέστη ἡ εἰ. peace has disappeared 1 Cl 3:4 (cp. δαίμονας … τὴν εἰ. ταράσσοντας Orig., C. Cels. 8, 73, 29). πρόσωπον εἰρήνης ἔχειν maintain a facade of peace Hv 3, 6, 3; εἰ. ἔχειν ἐν ἑαυτοῖς have peace within one’s group 3, 5, 1.ⓒ good order opp. ἀκαταστασία 1 Cor 14:33; cp. 7:15, and 1 Cl 20:1, 9ff.② a state of well-being, peaceⓐ corresp. to Hebr. שָׁלוֹם welfare, health (WCaspari, Vorstellung u. Wort ‘Friede’ im AT 1910, esp. p. 128ff) in a farewell greeting: ὑπάγειν ἐν εἰ. go in peace, approx. equiv. to ‘keep well’ Js 2:16; also πορεύεσθαι ἐν εἰ. (Judg 18:6 B; 2 Km 3:21) Ac 16:36; ὑπάγειν εἰς εἰρήνην Mk 5:34; πορεύεσθαι εἰς εἰ. (1 Km 1:17; 20:42; 29:7; Jdth 8:35) Lk 7:50; 8:48. προπέμπειν τινὰ ἐν εἰ. send someone on the way in peace 1 Cor 16:11 (cp. Vi. Aesopi I, 32 p. 297, 1 Eberh. ἐν εἰρήνῃ ἀπέστειλεν [αὐτόν]). ἐν εἰ. μετὰ χαρᾶς ἀναπέμψατε send back in peace w. joy 1 Cl 65:1. ἀπολύειν τινὰ μετὰ εἰρήνης send someone away w. a greeting of peace Ac 15:33 (cp. Gen 26:29; Jos., Ant. 1, 179). In the formula of greeting εἰ. ὑμῖν=שָׁלוֹם לָכֶם (cp. Judg 6:23; 19:20; Da 10:19 Theod.; Tob 12:17) Lk 24:36; J 20:19, 21, 26. εἰρήνη τῷ οἴκῳ τούτῳ peace to this house Lk 10:5; cp. vs. 6 (WKlassen, NTS 27, ’81, 488–506); Mt 10:12 v.l., 13 (on εἰ. ἐπί w. acc. cp. Is 9:7; Ps 84:9). In epistolary closure καὶ ἔστω μεθʼ ὑμῶν εἰρήνη peace be w. you AcPlCor 2:40.—A new and characteristic development is the combination of the Greek epistolary greeting χαίρειν with a Hebrew expression in the Pauline and post-Pauline letters χάρις καὶ εἰρήνη (s. χάρις 2c) Ro 1:7; 1 Cor 1:3; 2 Cor 1:2; Gal 1:3; Eph 1:2; Phil 1:2; Col 1:2; 1 Th 1:1; 2 Th 1:2; Tit 1:4; Phlm 3; Rv 1:4. (χάρις, ἔλεος, εἰρήνη) 1 Ti 1:2; 2 Ti 1:2; 2J 3. (χάρις καὶ εἰ.—or w. ἔλεος—πληθυνθείη, cp. Da 4:1; 4:37c LXX; 6:26 Theod.) 1 Pt 1:2; 2 Pt 1:2; Jd 2; 1 Cl ins; Pol ins; MPol ins; cp. Gal 6:16; Eph 6:23; 2 Th 3:16; 1 Pt 5:14; 3J 15; ISm 12:2; B 1:1 (χαίρετε ἐν εἰ.); to a degree, mng. 2b also is implied in this expr.ⓑ Since, acc. to the prophets, peace will be an essential characteristic of the messianic kgdm. (εἰ. as summum bonum: Seneca, Ep. 66, 5), Christian thought also freq. regards εἰ. as nearly synonymous w. messianic salvation εὐαγγελίζεσθαι εἰ. proclaim peace, i.e. messianic salvation (Is 52:7) Ac 10:36; Ro 10:15 v.l.; Eph 2:17; τὸ εὐαγγέλιον τῆς εἰ. 6:15. ἔχειν ἐν Χριστῷ εἰ. J 16:33; ἔχειν εἰ. πρὸς τὸν θεόν have peace w. God Ro 5:1 (on εἰ. πρός τινα cp. Pla., Rep. 5, 465b; X., Hiero 2, 11; Epict. 4, 5, 24; Jos., Ant. 8, 396). ἀφιέναι εἰ. leave peace τινί J 14:27a (cp. Orig., C. Cels. 8, 14, 20); same sense εἰ. διδόναι give or grant peace 14:27b; 2 Th 3:16b (so Is 26:12. Since Thu. 4, 19, 1; 21, 1 εἰ. διδόναι refers to granting of political peace). Hence εἰ. τοῦ Χριστοῦ the peace brought by Christ Col 3:15; εἰ. τοῦ θεοῦ Phil 4:7; ὁ θεὸς τῆς εἰ. (TestDan 5:2) Ro 15:33; 16:20; 2 Cor 13:11; Phil 4:9; 1 Th 5:23; Hb 13:20; ὁ κύριος τῆς εἰ. 2 Th 3:16a; αὐτός (i.e. ὁ Χριστός) ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν Eph 2:14 (cp. POxy 41, 27, where an official is called εἰρήνη πόλεως; sim. ἐπὶ τῆς εἰρήνης PAchm 7, 8; 104.—FCoggan, ET 53, ’42, 242 [peace-offering]; but s. NSnaith, ibid. 325f). ἐπαναδράμωμεν ἐπὶ τὸν τῆς εἰ. σκοπόν let us run toward the goal of peace 1 Cl 19:2.—2 Pt 3:14; (w. ζωή) Ro 8:6; (w. δόξα and τιμή) 2:10; (w. δικαιοσύνη and χαρά.—W. χαρά En 5:9; Philo, Leg. All. 1, 45) 14:17; 15:13; (πίστις, φόβος, ὑπομονή, μακροθυμία) 1 Cl 64:1. παιδεία εἰηρήνης ἡμῶν ἐπʼ αὐτόν 16:5 (Is 53:5). In prayer εἰς ἀγαθὰ ἐν εἰ. 60:3. Also Lk 2:29 and the angelic greeting ἐπὶ γῆς εἰ. peace on earth 2:14 are prob. to be classed here; cp. 19:38.—On peace as a gift of God cp. Epict. 3, 13, 12 εἰρήνη ὑπὸ τοῦ θεοῦ κεκηρυγμένη διὰ τοῦ λόγου (=philosophy); Oenomaus in Eus., PE 5, 26, 5: it is the task of deities to establish and to promote εἰρήνη and φιλία; cp. the boasts of Isis in related terms, IAndrosIsis, Kyme.—HFuchs, Augustin u. d. antike Friedensgedanke 1926, 39–43; 167–223; WNestle, D. Friedensgedanke in d. antiken Welt: Philol. Suppl. 31, ’38; WvanLeeuwen, Eirene in het NT ’40; FBammel, Die Religionen der Welt und der Friede auf Erden ’57; on the word’s history, KBrugmann and BKeil, Εἰρήνη: Ber. d. Sächs. Ges. d. Wiss. 68, 1916 nos. 3 and 4; GKöstner, Εἰρήνη in d. Briefen des hl. Apostels, diss. Rome ’58; WEisenbeis, D. Wurzel שׁלם im AT, Beih. ZAW 113, ’69; RAC VIII 434–505 (lit.).—B. 1376. DELG. M-M. EDNT. TW. Spicq. Sv. -
59 θάνατος
θάνατος, ου, ὁ (Hom.+)① the termination of physical life, deathⓐ natural death J 11:4, 13; Hb 7:23; 9:15f; Rv 18:8 (s. also 1d); 1 Cl 9:3. Opp. ζωή (Mel., P. 49, 355; cp. 2a.) Ro 7:10; 8:38; 1 Cor 3:22; 2 Cor 1:9 (s. also 1bα); Phil 1:20. γεύεσθαι θανάτου taste death = die (γεύομαι 2) Mt 16:28; Mk 9:1; Lk 9:27; J 8:52; Hb 2:9b. Also ἰδεῖν θάνατον (Astrampsychus p. 26 Dec. 48, 2. Also θεάομαι θ. p. 6 ln. 53) Lk 2:26; Hb 11:5; ζητεῖν τὸν θ. Rv 9:6 (where follows φεύγει ὁ θ. ἀπʼ αὐτῶν). θανάτου καταφρονεῖν despise death ISm 3:2; Dg 10:7a (Just., A II, 10, 8 al.; Tat. 11, 1 al.). περίλυπος ἕως θανάτου sorrowful even to the point of death (Jon 4:9 σφόδρα λελύπημαι ἕως θανάτου; Sir 37:2) Mt 26:38; Mk 14:34; ἄχρι θ. to the point of death of a devotion that does not shrink even fr. the sacrifice of one’s life Rv 2:10; 12:11 (TestJob 5:1; cp. Just., D. 30, 2 μέχρι θ. al.); διώκειν ἄχρι θανάτου persecute even to death Ac 22:4. Also διώκειν ἐν θανάτῳ B 5:11. διώκειν εἰς θ. AcPl Ha 11, 20 (opp. εἰς ζωήν). εἰς θ. πορεύεσθαι go to one’s death Lk 22:33. [ἀναβῆναι] εἰς τὸν τοῦ θανάτου [τόπον] AcPl Ha 6, 30. ἀσθενεῖν παραπλήσιον θανάτῳ be nearly dead with illness Phil 2:27; ἐσφαγμένος εἰς θ. receive a fatal wound Rv 13:3a. ἡ πληγὴ τοῦ θανάτου a fatal wound 13:3b, 12. φόβος θανάτου Hb 2:15.ⓑ of death as a penalty (Thu. et al.; Diod S 14, 66, 3: the tyrant is μυρίων θανάτων τυχεῖν δίκαιος=‘worthy of suffering countless deaths’; Just., A I, 45, 5 θανάτου ὁρισθέντος κατὰ … τῶν ὁμολογούντων τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ al.).α. as inflicted by secular courts ἔνοχος θανάτου ἐστίν he deserves death (ἔνοχος 2bα) Mt 26:66; Mk 14:64; παραδιδόναι εἰς θ. betray, give over to death Mt 10:21; Mk 13:12 (ApcEsdr 3:12 p. 27, 23 Tdf.). θανάτῳ τελευτᾶν die the death = be punished w. death Mt 15:4; Mk 7:10 (both Ex 21:17). ἄξιον θανάτου, deserving death (the entire clause οὐδὲν … αὐτῷ=he is not guilty of any capital crime; cp. Jos., Ant. 11, 144) Lk 23:15 (s. αἴτιος 2); Ac 23:29; 25:11, 25. αἴτιον θανάτου Lk 23:22 (s. αἴτιος 2). Also αἰτία θανάτου (Lucian, Tyrannic. 11) Ac 13:28; 28:18; κρίμα θ. sentence of death: παραδιδόναι εἰς κρίμα θ. sentence to death Lk 24:20; fig. ἐν ἑαυτοῖς τὸ ἀπόκριμα τοῦ θ. ἐσχήκαμεν 2 Cor 1:9. κατακρίνειν τινὰ θανάτῳ (εἰς θάνατον v.l.) condemn someone to death Mt 20:18.—Several of the pass. just quoted refer to the death sentence passed against Christ; sim., θάνατος is freq. usedβ. of the death of Christ gener. (Just., D. 52, 4 al.; ἀνθρώπου θ. ἀποθανεῖν Orig., C. Cels. 1, 61, 40): Ro 5:10; 6:3–5; 1 Cor 11:26; Phil 2:8a; 3:10; Col 1:22; Hb 2:14a; IEph 7:2; 19:1; IMg 9:1; ITr 2:1. τὸ πάθημα τ. θανάτου the suffering of death Hb 2:9. ἕως θανάτου καταντῆσαι even to meet death Pol 1:2.—GWiencke, Pls über Jesu Tod ’39.—The expr. ὠδῖνες τοῦ θανάτου, used Ac 2:24 in a passage referring to Christ, comes fr. the LXX, where in Ps 17:5 and 114:3 it renders חֶבְלֵי־מָוֶת (cp. 1QH 3, 7–12). This would lit. be ‘bonds of death’. But an interchange of חֶבֶל ‘bond’ and חֵבֶל ‘pain’, specif. ‘birth-pangs’, has made of it pangs of death (cp. a sim. interchange in 2 Km 22:6 al. LXX, and the expr. in Pol 1:2 λύσας τ. ὠδῖνας τοῦ ᾅδου after Ac 2:24 v.l.). This results in a remarkably complex metaphor (s. BGildersleeve, Pindar 1885, 355 on ‘telescoped’ metaphor) Ac 2:24, where death is regarded as being in labor, and unable to hold back its child, the Messiah (s. Beginn. IV ad loc.; Field, Notes 112).γ. of natural death as divine punishment (Did., Gen. 148, 25; 171, 9) Ro 5:12ab; 21; 1 Cor 15:21; B 12:2, 5.ⓒ of the danger of death (2 Ch 32:11) σῴζειν τινὰ ἐκ θανάτου save someone fr. death (PsSol 13:2 [ἀπὸ … θ.]; Ael. Aristid. 45 p. 120 D.; Just., D. 98, 1 σωθῆναι ἀπὸ τοῦ θ.) Hb 5:7. Also ῥύεσθαι ἐκ θ. 2 Cor 1:10 (Just., D. 111, 3). θάνατοι danger(s)/perils of death (Epict. 4, 6, 2; Ptolem., Apotel. 2, 9, 5; Ael. Aristid. 46 p. 307 D.: ὥσπερ Ὀδυσσεὺς θ.; Maximus Tyr. 15, 8a; Philo, In Flacc. 175 προαποθνῄσκω πολλοὺς θανάτους) 11:23. μέχρι θανάτου ἐγγίζειν come close to dying Phil 2:30. 2 Cor 4:11, cp. vs. 12, is reminiscent of the constant danger of death which faced the apostle as he followed his calling.ⓓ of the manner of death (Artem. 1, 31 p. 33, 10; 4, 83 p. 251, 16 μυρίοι θ.=‘countless kinds of death’; TestAbr A 20 p. 102, 25 [Stone p. 52] ἑβδομήκοντα δύο εἰσὶν θ.; ParJer 9:22; Ps.-Hecataeus: 264 Fgm. 21, 191 Jac. [in Jos., C. Ap. 1, 191]) ποίῳ θ. by what kind of death J 12:33; 18:32; 21:19. θ. σταυροῦ Phil 2:8b.ⓔ death as personified Ro 5:14, 17; 6:9; 1 Cor 15:26 (cp. Plut., Mor. 370c τέλος ἀπολεῖσθαι [for ἀπολείπεσθαι] τὸν Ἅιδην); vss. 54–56 (s. on κέντρον 1); Rv 1:18; 6:8a; 20:13f; 21:4; B 5:6; 16:9 (this concept among Jews [Hos 13:14; Sir 14:12; 4 Esdr 8, 53; SyrBar 21, 23; TestAbr A 16ff; Bousset, Rel.3 253, 2] and Greeks [ERohde, Psyche1903, II 241; 249; CRobert, Thanatos 1879].—JKroll, Gott u. Hölle ’32; Dibelius, Geisterwelt 114ff; JUbbink, Paulus en de dood: NThSt 1, 1918, 3–10 and s. on ἁμαρτία 3a).② death viewed transcendently in contrast to a living relationship with God, death extension of mng. 1 (Philo)ⓐ of spiritual death, to which one is subject unless one lives out of the power of God’s grace. θάνατον οὐ μὴ θεωρήσῃ J 8:51. Opp. ζωή 5:24; 1J 3:14; Ro 7:10; 8:6. This death stands in the closest relation to sin: Ro 7:13b; Js 1:15; 5:20; 2 Cl 1:6; Hv 2, 3, 1; also to the flesh: Paul thinks of the earthly body as σῶμα τ. θανάτου Ro 7:24. In contrast to the gospel the law of Moses engraved on stone διακονία τοῦ θανάτου service that leads to death 2 Cor 3:7 (cp. Tat. 14, 1 θανάτου … ἐπιτηδεύματα). The νόμος, which is τὸ ἀγαθόν, proves to be θάνατος death = deadly or cause of death Ro 7:13a. The unredeemed are ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου Mt 4:16; cp. Lk 1:79 (both Is 9:2). ἐν σκοτίᾳ θανάτου AcPl Ha 8, 32 (=BMM verso 4). This mng. of θάνατος cannot always be clearly distinguished fr. the foll., since spiritual death merges intoⓑ eternal death. θαν. αἰώνιος B 20:1. This kind of death is meant Ro 1:32; 6:16, 21, 23; 7:5; 2 Cor 7:10; 2 Ti 1:10; Hb 2:14b; B 10:5; 2 Cl 16:4; Dg 10:7b; Hv 1, 1, 8; m 4, 1, 2. ἁμαρτία πρὸς θάνατον 1J 5:16f (Polyaenus 8, 32 bravery πρὸς θ.=‘to the point of death’; s. ἁμαρτάνω e and TestIss 7:1 ἁμαρτία εἰς θάνατον). ὀσμὴ ἐκ θανάτου εἰς θάνατον a fragrance that comes from death and leads to death 2 Cor 2:16. In Rv this (final) death is called the second death (ὁ δεύτερος θ. also Plut., Mor. 942f) 2:11; 20:6, 14b; 21:8 (s. TZahn, comm. 604–8).—GQuell, Die Auffassung des Todes in Israel 1926; JLeipoldt, D. Tod bei Griechen u. Juden ’42; TBarrosse, Death and Sin in Ro: CBQ 15, ’53, 438–59; ELohse, Märtyrer u. Gottesknecht ’55 (lit.); SBrandon, The Personification of Death in Some Ancient Religions, BJRL 43, ’61, 317–35.③ a particular manner of death, fatal illness, pestilence and the like, as established by context (Job 27:15; Jer 15:2: θάνατος … μάχαιρα … λιμός) Rv 2:23. ἀποκτεῖναι ἐν ῥομφαίᾳ κ. ἐν λιμῷ κ. ἐν θανάτῳ 6:8b; 18:8 (cp. PsSol 13:2; 15:7; Orig., C. Cels. 5, 37, 10).—JToynbee, Death and Burial in the Roman World ’71; SHumphreys, The Family, Women, and Death ’83.—B. 287. DELG. BHHW III 1999–2001. 1609–13. M-M. TW. Sv. -
60 πρότερος
πρότερος, α, ον (Hom.+; cp. πρό)① pert. to a period of time preceding another period of time, earlierⓐ adj. (Hom. et al.) former, earlier ἡ πρ. ἀναστροφή Eph 4:22. οἱ πρ. (sc. λίθοι) Hs 9, 4, 3. τάς χρόας τὰς προτέρας 9, 4, 5; τὰ πρ. ἁμαρτήματα 2 Cl 13:1; Hm 12, 6, 2; Hs 9, 23, 5. ἡ πρ. ἁμαρτία m 4, 1, 11; pl. v 2, 3, 1; m 4, 3, 3; Hs 6, 1, 4; 8, 11, 3; αἱ ἁμαρτίαι αἱ πρ. m 4, 3, 1. τὰ πρ. ἀγνοήματα Hs 5, 7, 3f. τὰ πρ. παραπτώματα m 4, 4, 4. ἡ πρ. ὅρασις v 4, 1, 1. αἱ πρ. λύπαι 3, 13, 2. τὰ πρ. ὁράματα 4, 2, 2. τὰ πρ. χαλεπά 1, 4, 2 v.l. πρῶτα. οἱ πρ. χρόνοι Hs 9, 20, 4. ἡ ζωὴ ἡ πρ. 9, 16, 2.ⓑ the neut. πρότερον as adv. earlier, formerly, in former times (Pind., Hdt.+).α. without art.; opp. νῦν (Ael. Aristid. 33, 16 K.=51 p. 576 D.; Procop. Soph., Ep. 88) νῦν καὶ οὐ πρότερον now and not in former times Dg 1. πρότερον … ἔπειτα (Ps.-Clem., Hom. 7, 6; cp. Artem. 2, 39 p. 144, 27f πρότερον … εἶτα) Hb 7:27. Oft. the time which is later than the one designated by πρ. is not expressed, but is understood fr. the context earlier, beforehand, previously (oft. Pind., Hdt. et al.) J 7:50 v.l., 51 v.l.; 2 Cor 1:15; 1 Ti 1:13 v.l.; Hb 4:6.—Schwyzer I 533f.β. w. art. and functioning as an adj. former (Hdt. 6, 87; Aristoph., Equ. 1355; Diod S 17, 69, 3) αἱ πρότερον ἡμέραι Hb 10:32. αἱ πρότερον ἐπιθυμίαι 1 Pt 1:14.—W. the art. simply adverbially τὸ πρότερον before, once, formerly (X., Mem. 3, 8, 1; Menand., Dyscolus 15; Hero Alex. I, 190, 19; TestAbr A 18 p. 100, 9 and 11 [Stone p. 48]; ApcMos 9; Jos., Ant. 20, 173) J 6:62; 7:50; 9:8; 1 Ti 1:13; Hv 3, 3, 5. The first time Hv 3, 12, 1; Hs 9, 1, 3. So prob. also Gal 4:13. Naturally the transl. once is also prob., but from a linguistic point of view it is not poss. to establish the thesis that Paul wished to differentiate betw. a later visit and an earlier one.② prior to someone/someth. else in importance, superior, preferable, more prominent (Pla., Lach. 183b πρότεροι ἡμῶν; Aristot. Cat. 14b, 5ff εἰώθασι δὲ καὶ οἱ πολλοὶ τοὺς ἐντιμοτέρους καὶ μᾶλλον ἀγαπωμένους ὑπʼ αὐτῶν προτέρους φάσκειν εἶναι=ordinary people are accustomed to say that those who are especially esteemed and held in affection by them enjoy priority in their thinking; Wsd 7:29) ἄλλοι σου πρότεροί εἰσιν others are superior to you Hv 3, 4, 3.—As equivalent of an ordinal numeral τῆς Ἰωάννου προτέρας ἐπιστολῆς the first letter of John Papias (2:17),—DELG. M-M.
См. также в других словарях:
ζωή — Παρότι τα ουσιώδη χαρακτηριστικά της ζ. αποτελούν ακόμα αντικείμενο συζητήσεων, μπορούμε να δεχτούμε τον ορισμό ότι: ζωντανό είναι το ον εκείνο που, εξατομικευμένο στο περιβάλλον για έναν καθορισμένο χρόνο, έχει την ικανότητα να διατρέφεται, να… … Dictionary of Greek
ζωή — η 1. το να υπάρχει κάποιος: Γλυκιά η ζωή και ο θάνατος μαυρίλα (Σολωμός). 2. τρόπος ζωής: Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή. – Ειδυλλιακή ζωή. – Η ζωή στην επαρχία είναι ανυπόφορη. 3. ύπαρξη οργανικών ουσιών, όντων: Δεν είναι βέβαιο αν υπάρχει ζωή… … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
Ελλάδα - Κοινωνία και Οικονομία (Αρχαιότητα) — ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Η οικονομία στην Aρχαϊκή περίοδο Στον τομέα της οικονομίας, στην Aρχαϊκή περίοδο, σημειώθηκε μια σημαντική πρόοδος σε σχέση με τη Γεωμετρική περίοδο. Κατά τη διάρκεια της Γεωμετρικής… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Φιλοσοφία και Σκέψη — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Η φιλοσοφία ως κατανοητικός λόγος Όταν κανείς δοκιμάζει να προσεγγίσει την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, πρωτίστως έρχεται αντιμέτωπος με το ερώτημα για τη γένεσή της. Πράγματι, η νέα ποιότητα των φιλοσοφικών θεωρήσεων της… … Dictionary of Greek
σεξουαλική ζωή — Το σύνολο των βιολογικών, ψυχικών και κοινωνικών λειτουργιών, που αποτελούν τη βάση της σεξουαλικής επιθυμίας και τα μέσα για την ικανοποίηση των σεξουαλικών αναγκών, από το βιολογικό σκοπό της διαιώνισης του είδους. Το άτομο δηλαδή που επιδιώκει … Dictionary of Greek
Μουσείο, Ναυτικό και Περιβαλλοντικό Φισκάρδου (Κεφαλονιάς) — Το μουσείο του όμορφου μικρού λιμανιού του Φισκάρδου λειτουργεί, από το 1998, στο παλαιό κτίριο που μέχρι πριν από λίγα χρόνια στέγαζε το σχολείο και ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του τοπικού Ναυτικού και Περιβαλλοντικού Συλλόγου. Η συλλογή του… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Δίκαιο (Αρχαιότητα και Βυζάντιο) — ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΙΚΑΙΟ Το ελληνικό δίκαιο συνδέεται με την εξέλιξη και την ακμή της πόλης στην αρχαιότητα. Οι πολιτειακές μεταβολές και κυρίως η γένεση, η άνθηση και η πορεία της δημοκρατίας στο χρόνο ορίζουν την έννοια, το εύρος, το περιεχόμενο και τα … Dictionary of Greek
Μουσείο, Ιστορικό και Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Κοζάνης — Το Ιστορικό, Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο Κοζάνης, ιδρύθηκε το 1969, με σκοπό την περισυλλογή, διάσωση και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς του νομού Κοζάνης. Είναι δημιούργημα του «Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Κοζάνης» και… … Dictionary of Greek
Μουσείο, Λαογραφικό και Ναυτικό Ιθάκης — Το Λαογραφικό και Ναυτικό Μουσείο της Ιθάκης ανήκει στο δήμο και λειτουργεί από το 1996 στο ανακατασκευασμένο κτίριο του παλαιού ηλεκτρικού σταθμού. Στην αίθουσα του ισογείου, δεξιά, θα έχετε την ευκαιρία να δείτε μια πολύ πλούσια συλλογή από… … Dictionary of Greek
Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης (Μεσολογγίου) — Το μουσείο και η πινακοθήκη φιλοξενούνται στο κτίριο που κατασκευάστηκε το 1937 και μέχρι πριν από μερικά χρόνια στέγαζε το Δημαρχείο της πόλης (πλατεία Μάρκου Μπότσαρη). Στην είσοδό του υπάρχουν οι προτομές των δύο από τους πέντε πρωθυπουργούς… … Dictionary of Greek
Ιταλίας, Ιερά Μητρόπολη και Εξαρχία Νότιας Ευρώπης — Μητρόπολη με έδρα τη Βενετία, όπου υπάρχει κοινότητα ορθοδόξων Ελλήνων από το 1498. Ιδρύθηκε το 1991 με πατριαρχικό και συνοδικό τόμο και αναγνωρίστηκε από το ιταλικό κράτος ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, με προεδρικό διάταγμα στις 16… … Dictionary of Greek
