-
1 переворачивать
çevirmek -
2 ворошить
çevirmek* * *1) çevirmekвороши́ть се́но для просу́шки — yeni biçilmiş ot yığınını kurusun diye tırmıkla çevirip sermek
2) перен.вороши́ть про́шлое — eski defterleri karıştırmak
-
3 набирать
çevirmek* * *несов.; сов. - набра́ть1) toplamak; dermek; almakнабра́ть корзи́ну грибо́в — bir sepet mantar toplamak
набра́ть зака́зов — bir sürü sipariş almak
ни оди́н из кандида́тов не набра́л ну́жного большинства́ (голосо́в) — hiç bir aday çoğunluğu sağlayamadı
набра́ть 400 кг в су́мме двух движе́ний — спорт. iki harekette 400 kilo kaldırmak
сто́лько (де́нег) ему́ не набра́ть — bu kadar parayı çıkıştıramaz
ско́лько очко́в / ба́ллов он набра́л? — kaç puan tutturdu?
набра́ть ну́жное коли́чество очко́в / ба́ллов — barajı aşmak
2) işe almak; yazmak; devşirmekнабира́ть рабо́чих — işçi almak; işçi yazmak
3) полигр. dizmekна́бранный текст — dizili metin
4) ( номер телефона) aramak; çevirmekнабери́ но́мер врача́ — doktorun numarasını çevir
••набира́ть высоту́ — ав. irtifa almak; tırmanmak
набира́ть си́лу — ав. (о движении, тенденции и т. п.) (gelişip) güçlenmek; güç / hız kazanmak
-
4 превратить
çevirmek, aylandırmaq, yapmaqпревратить воду в пар - suvnı buvğa çevirmek, suvnı buv yapmaq -
5 обратить
1) (повернуть) çevirmek, burmaqобратить орудия на неприятеля - toplarnı duşmanğa çevirmek2) (превратить) çevirmek, aylandırmaqобратить воду в пар - suvnı buvğa çevirmek3) перен. çevirmek, celp etmek; baqmaq, baqtırmaqобратить внимание - diqqatnı celp etmek -
6 обращать
несов.; сов. - обрати́ть1) çevirmekвсе взо́ры бы́ли обращены́ на сце́ну — tüm gözler sahneye çevrikti / çevrilmişti
о́кна обращены́ к мо́рю — pencereler denize bakar
2) врз çevirmek; dönüştürmek тж. мат.; haline getirmekобраща́ть что-л. в де́ньги — paraya çevirmek
обраща́ть что-л. в шу́тку — şakaya çevirmek / boğmak
тво́рческая де́ятельность, обращённая в бу́дущее — ileriye dönük yaratıcı çalışma(lar)
-
7 вертеть
döndürmek,çevirmek* * *1) ( вращать) döndürmek, çevirmekверте́ть в рука́х что-л. — (elinde) evirip çevirmek
не верти́ голово́й! — başını (sağa sola) oynatma!
2) перен., разг. ( распоряжаться)она́ вертит им, как хо́чет — kadın onu parmağında oynatır ona takla attırır
он вертел все́ми дела́ми — tüm işleri çekip çevirirdi
-
8 ворочать
oynatmak,döndürmek; çevirmek* * *1) ( передвигать) oynatmak; döndürmek2) перен., разг. ( управлять) çevirmekворо́чать дела́ми — işleri çevirmek
-
9 вывёртывать
sökmek,çıkarmak;burkmak; ters çevirmek* * *несов.; сов. - вы́вернуть1) sökmek; çıkarmakвы́вернуть винт — vidayı sökmek
2) разг. ( неестественно повернуть) burkmakон вы́вернул себе́ ру́ку — kolu çıktı
вы́вернуть кому-л. ру́ку — birinin kolunu burkmak
3) ( наизнанку) tersine çevirmekвы́вернуть карма́ны — ceplerini ters çevirmek
-
10 крутить
1) çevirmek; döndürmek; fırıldatmakкрути́ть кран — musluğu çevirmek
2) bükmek; sarmak ( папиросу)крути́ть ус / усы́ — bıyık burmak
3) перен., разг. (командовать кем-л.) birini kukla gibi oynatmak; parmağında oynatmak4) разг. ( хитрить) evirip çevirmekне крути́, говори́ пра́вду! — evirip çevirme, doğrusunu söyle!
-
11 отвёртываться
несов.; сов. - отверну́ться1) ( отвинчиваться) gevşemekподтяни́ га́йку, чтобы не отверну́лась — somunu sıkıştır ki gevşemesin
винт заржа́ве́л, не отвёртывается — vida paslanmış, burkulmuyor
2) ( повёртываться в сторону) başını / yüzünü / arkasını çevirmekона́ с отвраще́нием отверну́лась — kadın iğrenerek yüzünü çevirdi
3) перен. (от кого-л.) birinden yüz çevirmek; dirsek çevirmekфорту́на от него́ отверну́лась — talihi / yıldızı döndü
-
12 перевёртывать
несов.; сов. - переверну́ть1) çevirmekперевёртывать страни́цы — sayfaları çevirmek
2) прост. ( перелицовывать) tornistan etmek, çevirmek3) разг. ( опрокидывать) devirmek4) разг., тж. перен. altüst etmek, altını üstüne getirmekони́ переве́рнули вверх дном весь дом — evin altüst etmedik bir yanını bırakmadılar
э́то собы́тие переверну́ло (весь) мир поэ́та — bu olay şairin dünyasını altüst etti
-
13 повертеть
сов.çevirmek, döndürmek; evirmek / evirip çevirmekповерте́ть что-л. в рука́х — elinde evirmek / evirip çevirmek
-
14 повертывать
несов.; сов. - поверну́ть1) çevirmek, döndürmekпове́ртывать ключ (в замке́) — anahtarı çevirmek / döndürmek
я поверну́л го́лову на звук — başımı sesin geldiği tarafa çevirdim
2) sapmak; dönmekпове́ртывать напра́во — sağa sapmak / çark etmek
поверну́ть за́ угол — köşeyi / köşeden dönmek
3) перен. çevirmekпыта́ться поверну́ть ход исто́рии вспять — tarihin akışını tersine çevirmeyi denemek
-
15 браковать
geri çevirmek,kabul etmemek* * *( признавать негодным) geri çevirmek, kabul etmemek; çürüğe çıkarmak -
16 обносить
несов.; сов. - обнести́1) çevirmekобнести́ сад стено́й — bahçeyi duvarla çevirmek
2) ( угощать всех) gezdirmekон обноси́л их фру́ктами — meyvayı gezdiriyordu
3) ( пропускать при угощении) bir şeyi gezdirirken birine vermemek -
17 окружать
несов.; сов. - окружи́ть1) тк. несов. kucaklamak, çevrili olmakстрану́ с трёх сторо́н окружа́ют моря́ — ülkenin üç yanı denizle çevrili
го́ры, окружа́ющие равни́ну — ovayı kucaklayan dağlar
2) тк. несов. (составлять общество кого-л.) çevresini oluşturmakкто вас (сейча́с) окружа́ет? — çevrenizdekiler kim(ler)dir?
его́ окружа́ли то́лько и́збранные — çevresindekiler hep seçkin kimselerdi
во вре́мя пое́здки нас окружа́ли о́чень ми́лые лю́ди — yolculuk sırasında temas ettiklerimiz çok sevimli insanlardı
3) тк. несов., перен., в соч.его́ окружа́ет всео́бщее уваже́ние — herkes tarafından saygı görüyor
4) çevresini sarmak / almak, çevirmek, ortaya almakеё тут же окружа́ть и́ли де́ти — onun çevresini derhal çocuklar sardı
5) (стеной, забором и т. п.) çevirmekокружа́ть что-л. рвом — bir şeyin çevresine hendek açmak
6) kuşatmak; çembere / çember içine almak; kordon altına almak ( оцеплять)окружа́ть проти́вника — düşmanı kuşatmak / çembere almak
окружи́ть го́род — şehri kuşatmak
7) в соч.они́ окружи́ли сироту́ любо́вью и ла́ской — öksüze karşı sıcak sevgi ve şefkat göstermeye başladılar
-
18 отвёртывать
несов.; сов. - отверну́ть1) ( отвинчивать) ( vidalanmışı) sökmek2) (кран и т. п.) açmak3) ( поворачивать в сторону) çevirmekотверну́ть лицо́ к стене́ — yüzünü duvara çevirmek
-
19 отказывать
несов.; сов. - отказа́ть1) ret yanıtı / cevabı vermek; reddetmek; geri çevirmekотказа́ть кому-л. в про́сьбе — birinin ricasını geri çevirmek / reddetmek
е́сли ты попро́сишь, он тебе́ не отка́жет — rica edersen seni kırmaz
2) (о моторе, машине и т. п.) arızalanmak, arıza yapmak; pan yapmakотказа́л оди́н из мото́ров самолёта — uçağın motorlarından biri stop etti
-
20 переводить
несов.; сов. - перевести́1) врз geçirmek, nakletmek; nakil ve tayin etmekперевести́ кого-л. через у́лицу — birini caddenin karşı yanına geçirmek
переводи́ть кого-л. в сле́дующий класс — birine sınıf geçirmek
его́ перевели́ в друго́й райо́н (о руководителе) — onu başka bir bölgeye naklettik / geçirdiler
он перевёл сбереже́ния на свою́ жену́ — bankadaki paraları karısının adına geçirtti
2) в соч.перевести́ часы́ вперёд — saati ileri almak
перевести́ часы́ на мину́ту наза́д — saati bir dakika geri(ye) almak
перевести́ стре́лку — ж.-д. makası açmak / kapamak
переводи́ть ско́рость — ж.-д., авто vites değiştirmek
3) ( ставить в другие условия) geçirmek, aktarmakперевести́ животново́дство на индустриа́льную / промы́шленную осно́ву — hayvancılığı sanayi temeline / endüstriyel temele oturtmak
4) перен. (взгляд, взор) kaydırmak, dolaştırmak5) ( по почте) havale ile göndermek / yollamak; transfer etmek, aktarmakпереводи́ть деньги по по́чте — posta havalesiyle para göndermek
переводи́ть при́были за грани́цу — kârları yurt dışına transfer etmek / aktarmak
переводи́ть (свои́) капита́лы в други́е сфе́ры эконо́мики — sermayesini başka ekonomik alanlara kaydırmak / aktarmak
6) çevirmek; tercümanlık yapmak ( устно)переводи́ть кни́гу на туре́цкий язы́к — kitabı Türkçe'ye çevirmek / aktarmak, kitabı Türkçeleştirmek
7) ( рисунок) çıkartmak, geçirmek••перевести́ дух — soluklanmak, soluk almak
См. также в других словарях:
çevirmek — i 1) Bir şeyin yönünü değiştirmek Nefes nefese koşan anneme, başını çevirmeden cevap verdi. Y. Z. Ortaç 2) Öteki yüzünü görünür duruma getirmek Sermet defterinin yapraklarını çeviriyordu. Ö. Seyfettin 3) Döndürerek hareket ettirmek Resimleri… … Çağatay Osmanlı Sözlük
entrika çevirmek — entrika ile amacına ermeye çalışmak, dolap çevirmek Küçük entrikalar çevirmek onları mutlu kılıyorsa, ne yapabilirdim? A. Ümit … Çağatay Osmanlı Sözlük
fırıldak çevirmek (veya döndürmek) — isteğini elde etmek için hileli yollara başvurmak Anasının gözü kardeşi, işi gücü fırıldak çevirmek. A. İlhan … Çağatay Osmanlı Sözlük
poker çevirmek — poker oynamak Kış geceleri arkadaşlar arasında bir el poker çevirmek de keyiftir. P. Safa … Çağatay Osmanlı Sözlük
ters yüz çevirmek — ters yüzüne çevirmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
tersine çevirmek — içini dışına çevirmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
arka çevirmek — sırt çevirmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
alavere dalavere yapmak (veya çevirmek) — hileli, düzenli bir iş yapmak, yalanla dolanla iş görmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
cennete çevirmek — temiz, bakımlı, güzel bir yer durumuna getirmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
curcunaya çevirmek (veya döndürmek veya vermek) — (bir yeri) ortalığı karışık, gürültülü duruma sokmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
çark çevirmek — aynı yol üzerinde dönerek gitmek Kırmızı balıklar birdenbire canlanırlar ve kavanozun içinde birbiri ardınca keyifli keyifli çark çevirmeye başlarlar. H. E. Adıvar … Çağatay Osmanlı Sözlük