-
1 ублаготворить
-
2 ублаготворять
-
3 благодетельствовать
-
4 награждение
ср. хорзæхджынкæнын -
5 оказать медвежью услугу
-
6 награждать
несовер. хорзæх дæттын, хорзæхджын скæныннаграждать орденом – орденæй хорзæхджын кæнын
-
7 хорошо
1. нареч. хорз, дзæбæххорошо учиться – хорз ахуыр кæнын
2. в знач. сказ. безл. хорз у, дзæбæх ув лесу было очень хорошо – хъæды тынг дзæбæх уыди
хорошо в горах весною – хорз у уалдзæг хохы
3. частица утв. хорзСкажи ему! – Хорошо, скажу! – Загъ ын! – Хорз, зæгъдзынæн ын!
-
8 раскусить
совер.раскусить орех – æхсæр æркъæрцц кæнын
я его раскусил – хорз æй раиртæстон
-
9 удостоить
совер. саккаг кæнын, аккаг скæнынудостоить награды – хорзæхы аккаг скæнын
не удостоить ответом – дзуапп раттын не саккаг кæнын
-
10 благоприятствовать
несовер. фадат дæттын, хорз фадат дæттын, къух аразын, хæрзаудæн кæнын, ахъаз кæнын, аудынветер нам благоприятствует – дымгæ нын нæ къух аразы
-
11 гулять
несовер.1. (совершать прогулку) озер кæнын, тезгъо кæнынмы славно гуляли на празднике вашем (Исаковский) – уæ куывды хорз фæцæл кодтам
-
12 приобрести
совер.1. сфæрæз кæнын; ссарын, балхæнынприобрести друзей – лымæнтæ ссарын
приобрести лошадь – бæх балхæнын
2. райсынприобрести хороший вид – хорз уынд райсын
-
13 благо
ср. фарн, хорз, хорздзинадтрудиться на благо социалистической Родины – социалистон фыдыбæстæйы хорзæн фæллой кæнын
-
14 вздуть
совер. разг.2. (отколотить) снæмын, хорз фæуын, хорз базилын -
15 живо
нареч.1. (ясно, отчетливо) хорз, ирдæйя живо помню все события – æз хорз хъуыды кæнын хабæрттæ иууылдæр
2. разг. (быстро, скоро) цырд, рæвдз, тагъд, цæрдæгон живо сбегал за доктором – уый цæрдæг ауад дохтырмæ
3. повел. восклицание:живо! – марадз!, тагъд!, цæрдæг!
-
16 отозваться
совер.кликнул ее – она не отозвалась (Тургенев) – фæхъæр кодта –уый дзуапп нæ ратта
хорошо отозвался о нем – раппæлыди дзы, хорз аргъ ын скодта
3. фæзынынэто хорошо отозвалось на нем – уый йыл хорз фæзынди
-
17 вознаградить
совер. баххæст кæнын, хорзæх ракæнын, раттын, бафидынземля вознаградит тебя за труд вдвойне – зæхх дын дæ куыст дывæрæй баххæст кæндзæн
-
18 вознаграждать
несовер. æххæст кæнын, хорзæх кæнын, дæттынсм. вознаградить -
19 изобразить
совер. в разн. знач. равдисын, сныв кæнын, расурæт кæнынживописец хорошо изобразил морскую ширь – нывгæнæг хорз равдыста денджызы фæтæн
лицо Грушницкого изобразило удовольствие (Лермонтов) – Грушницкийы цæсгом равдыста æхсызгондзинад
-
20 считаться
несовер.1. (с кем-л., чем-л.) хынцын, аргъ кæнынсчитаться с чужим мнением – искæй цæстæнгасæн аргъ кæнын
он считается хорошим мастером – хорз дæсныйыл нымад у
- 1
- 2
См. также в других словарях:
ХОРЗ ЫН ФÆУЫН — тж. ИСКÆМÆН ХОРЗ ФÆУЫН 1. Искæй бафхæрын (дзыхæй кæнæ армæй); искæмæн æвзæрдзинад саразын. (Къоста) – Хорз мын фæдæ, Хъызмыдæйы чызг, хорз, хаст хуыты мыл бандзæрстай. (Дзаттиаты Т. Хæххон стъалы.) 2. Балæггад кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХОРЗ ФЕНЫН — 1. Балæггад кæнын. Æртæ гуымир æфсымæрæн æхсызгон уыдысты сæ мады арфæтæ, кусарт акодтой æмæ уазæджы хсæв бонмæ хорз федтой. (Ф. 1989, 2.) 2. Фæнæмын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХОРЗ СУАЗÆГ КÆНЫН — 1. Тынг балæггад кæнын. 2. Тынг бафхæрын … Фразеологический словарь иронского диалекта
МИНАСÆЙ КЪÆРТТ КÆНЫН — Хорз цæл кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХИЦÆН АДДЖЫН НИЦЫ КÆНЫН — Хорзæй цы ис, уый искæмæн дæттын; искæмæн æгæр лæггад кæнын. – Рацу, дæ нывонд фæуон, рацу... Сымах тыххæй бадтæн, мæхицæн адджын ницы скодтон æмæ ныр та мæ ныхас дæ уæнгæл фестад. (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ЛЕНК КÆНЫН — Хорз цæрын. Æрмæст ныфсджынæй ленк кæнын хъæуы царды уылæнтыл. (Нига, Дыууæ рæдыды.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
КÆРÆДЗИ СБÆРДЖЫТÆ КÆНЫН — Хорз базонын. Фæзæгъынц чызг æмæ лæппуйæ. Фæсимдтой иу иумæ, æмæ иу афтæмæй кæрæдзи сбæрджытæ кодтой. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД КЪОБОР КÆНЫН — Хорз цард саразын. Гъе, уый æрымысæг лæг у, гъе, – цин кæны Афæхъо, цин дын фенон, цард та дзы бирæтæн куыд скъобор уыдзæн. (СИ. 1990, 189.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ТÆФÆРФÆС КÆНЫН — см. ТÆФÆРФÆС КÆНЫН – перевод Зиан æфснайынц фылдæр хатт дыккаг кæнæ æртыккаг бон. Фыццаджыдæр зианы уæз хиуæттæ æмæ сыхбæстыл æнцайы. Иу дыууæ сахаты бæрц куы рацæуа зианы ахицæныл, уæд мæрдджынты кæрты дуармæ сыхæгтæ æмæ хионтæ æгъдаудæттæг… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
КЪАХЫЛ СЛÆУУЫН КÆНЫН — тж. КЪАХЫЛ СЛÆУУЫН 1. Бирæ искæйты сæзмæлын кæнын, исты хъуыддаг сын аразын кæнын. Поднять на ноги. To alarm; to get up; to rouse. Йæ фæсонæрхæджы дæр не рцæудзæн комендантæн... æнæхъæн хъæуы йæ къæхтыл кæй слæууын кодта, уыцы тырыса йæ нывæрзæн… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХОЙРАГ ХÆЛАР КÆНЫН — см. ХОЙРАГ ХÆЛАР КÆНЫН – перевод Стуры сæр, бæрзæй, дзидза, нозт – хæрнæгæн цы бацæттæ кæнынц, уыдон хъæуы ныххæлар кæнын. Дыууæ кæнæ цыппар лæгæй бацæуынц къæбицмæ æмæ хистæр, дзырдæн, фæзæгъы: – Табу, Стыр Хуыцау! Хуыцауы æвастæй ацы дунейыл… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
