-
1 Мамандарды іссапармен жіберу
Біз мамандарды іссапармен жіберу мәселелерін талқылауымыз керек.
Нам необходимо обсудить вопросы командирования специалистов.
Әрбір тарап мамандарды екінші тараптың институттары мен кәсіпорындарына іссапармен жібереді.
Каждая сторона командирует специалистов в институты и на предприятия другой стороны.
Өзара мамандар алмасу іссапармен жіберу кестесіне сәйкес жүргізіледі.
Взаимный обмен специалистами будет проводиться в соответствии с графиком командирования.
Мамандар ынтымақтастық жоспарына сәйкес іріктеп алынады.
Специалисты будут подобраны в соответствии с планом сотрудничества.
Мамандарды іссапармен жіберуге жұмсалатын шығындарды біздің (сіздің) тарап көтереді.
Расходы на командирование специалистов будет нести наша (ваша) сторона.
Мамандар... келіседі.
Специалисты согласуют...
- проекты
- технические характеристики оборудования.
Біз мамандарды іссапармен жіберу кестесін әлі алған жоқпыз.
Мы еще не получили график командирования специалистов.
Біз оны сізге салып жібереміз.
Мы вам его вышлем.
Мамандардың сапарға шығатын күнін қуаттауды сұраймын.
Прошу подтвердить дату выезда специалистов.
Мамандардың жұмыс мерзімін бір айға ұзартуды сұраймыз.
Просим продлить срок работы специалистов на один месяц.
Мамандардың дәл келетін күнін атаңызшы.
Назовите, пожалуйста, точную дату приезда специалистов.
Біз мамандарымыздың... қалар едік.
Мы хотим, чтобы наши специалисты...
Бізде қарсылық жоқ.
У нас нет возражений.
Бізге... хабарлаңыздар.
Сообщите нам о (об)...
- условиях, необходимых для работы специалистов.
Қажетті ақпарат дереу берілетін болады.
Необходимая информация будет передана незамедлительно.
Жұмыстарды жүргізу үшін мамандардың бұл саны жетеді (жетпейді).
Для проведения работ этого количества специалистов будет (не) достаточно.
Бұл мәселе тиісті ұйымдармен (министрліктермен) келісіледі.
Этот вопрос будет согласован с соответствующими организациями (министерствами).
Олар мамандардың аталмыш санын қуаттады.
Они подтвердили указанное количество специалистов.
Біз бұған келісе аламыз (алмаймыз).
Мы (не) можем согласиться на это.
Біз жіберілетін мамандардың санын қысқартпақ болып шештік.
Мы решили сократить количество посылаемых специалистов.
Бұл мүмкін (емес).
Это (не) возможно.
Ең алдымен... келісіп алуымыз қажет.
Необходимо прежде всего согласовать...
- жилищно-бытовые условия.
Біз мұны кейінірек талқылауымызға болар еді.
Мы могли бы обсудить это позже.
Қанекей, сіздің мамандар жіберу туралы ұсынысыңызды... талқылайық.
Давайте обсудим ваше предложение о посылке специалистов...
- в будущем году.
Біз мамандардың осы тобының сіздің елде болу мерзімін ұзартқымыз келеді.
Мы хотели бы продлить время пребывания этой группы специалистов в нашей стране.
Жақсы. Мұны ұйымдастыруға болады.
Хорошо. Это может быть организовано.
Сіздер мамандардың... көтеруге тиіссіздер.
Вы должны за свой счет обеспечить специалистов...
- іс бабында жүріп-тұру үшін қажетті көлік құралдарымен тиісінше қамтамасыз етілуін
- соответствующими транспортными средствами для деловых поездок.
Мұның бәрі келісімшартта айтылды.
Все это оговорено в контракте.
Сіздердің мамандарды іссапармен жіберу шарттарыңыз бізге қолайлы (емес).
Ваши условия командирования специалистов нам (не) подходят.
Әрбір маманның 12 ай жұмыс істегеннен кейін демалысқа шығуы уақытын келісіп алуымыз қажет деп есептейміз.
Считаем необходимым согласовать время отпуска каждого специалиста после 12 месяцев работы.
Біз өтемақы мөлшерлемесін талқылағымыз келеді.
Мы хотим обсудить ставку возмещения.
Өтемақы мөлшерлемесін көтеру (түсіру) қажет деп есептейміз.
Считаем, что ставку возмещения нужно повысить (понизить).
Біз бұл мәселемен айналысамыз.
Мы займемся этим вопросом.
Біздің маман қатты ауырады. Ол емделуге мұқтаж.
Наш специалист серьезно болен. Он нуждается в лечении.
Сіздің маман 2 айдан бері ауырады. Қазір ол ауруханада жатыр.
Ваш специалист болен уже 2 месяца. Сейчас он госпитализирован.
Біз оны ауыстыруларыңызды сұраймыз.
Мы просим организовать ему замену.
Оны ауыстыру үшін сізден келуге берілетін рұқсатнамаға байланысты көмектесуіңізді сұраймыз.
Просим вас помочь с въездной визой для его замены.
Келісімшарт бойынша... кідірісті немен түсіндіруге болады?
Чем объяснить задержку в...
Сіздер біздің тарапты... қамтамасыз етпедіңіздер.
Біз мамандарды (құрастырушыларды)... үшін іссапармен жіберулеріңізді сұраймыз.
Мы просим откомандировать специалистов (монтеров) для...
Құрастыруға дайын екендіктеріңізді растайтын өтінім жіберіңіздерші.
Пришлите, пожалуйста, заявку, подтверждающую готовность к монтажу.
Біз ресми өтінім алған бойда сіздерге мамандарды дереу жібереміз.
Как только мы получим официальную заявку, мы сразу же направим вам специалистов.
Дайындық туралы осы өтінім алынғаннан кейін ғана кәсіпорын мамандарды іссапармен жібереді.
Предприятие командирует специалистов только после получения этой заявки о готовности.
Біздің мамандар құрастыруға техникалық тұрғыдан басшылық жасап, қондырғыны сынақпен іске қосуға тиіс. Олар кепілдік параметрлерін қуаттауға тиіс қой.
Наши специалисты должны осуществить техническое руководство монтажом и пробный пуск установки. Они же должны подтвердить гарантийные параметры.
Құрастыруға дайындық туралы өтінімді біз сіздерге жібердік қой.
Заявку о готовности к монтажу мы вам уже выслали.
Құрастырушылар... орналасатын болады.
Монтажники будут размещаться в...
- комфортабельном доме.
Біз сіздердің мамандарды тиісті арнаулы киіммен қамтамасыз етеміз.
Мы обеспечим ваших специалистов соответствующей спецодеждой.
Жабдықты тасымалдау және оны жөндеу үшін бізге... қажет болады.
Для транспортировки оборудования и его ремонта нам потребуются...
- аспаптар
- крандар
- краны
- транспортные средства.
Сіздердің қарамағыңызға тиісті көлік құралдары, аспаптар, сондай-ақ бір кран және жұмысшылар беріледі.
В ваше распоряжение будут предоставлены соответствующие транспортные средства, инструменты, а также один кран и рабочие.
Бірақ бізде жөндеу жүргізуге қажетті қосалқы бөлшектер жоқ.
Но у нас нет запасных частей для проведения ремонта.
Қосалқы бөлшектерді біз сіздерге жібереміз.
Запасные части мы вам вышлем.
Казахско-русский экономический словарь > Мамандарды іссапармен жіберу
-
2 Ғылыми-зерттеу жұмысы
Бірлескен ғылыми-зерттеу жұмысын жоспарлауға дайындалу барысында мен... таныстым.
В ходе подготовки к планированию научно-исследовательской совместной работы я познакомился с...
- тезисами докладов.
Мен сіздің еңбегіңізді зор ықыласпен оқыдым.
Я прочитал вашу работу с большим интересом.
Бізге тиісті зерттеулер үшін бұйымдар мен материалдар туралы ғылыми-техникалық ақпарат керек.
Нам нужна научно-техническая информация об изделиях и материалах для соответствующих исследований.
Ең алдымен ғылыми-техникалық жұмысты жоспарлаудың жекелеген мәселелеріне көшпес бұрын біздің ғылыми қызметкерлеріміздің сіздерде қол жеткізілген нәтижелермен танысқаны жаман болмас еді.
Прежде чем перейти к отдельным вопросам планирования научно-исследовательской работы, было бы неплохо, чтобы наши научные работники познакомились с достигнутыми у вас результатами.
Біздің тарапымыздан қарсылық жоқ.
С нашей стороны возражений нет.
Біз негізгі мәселелер бойынша ақыл-кеңес өткіземіз.
Мы проведем консультации по основным вопросам.
Ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыру үшін біз негізінен екі шартты: тиісті кадрлар мен материалдық базаның болуын сақтауымыз керек.
Для организации научно-исследовательской работы нам необходимо соблюдение, в основном, двух условий: наличие соответствующих кадров и материальной базы.
Әуелі кадрлар туралы әңгімелесейік.
Поговорим вначале о кадрах.
Зерттеушілер тобындағы жұмысқа... тартылды.
К работе в исследовательской группе были привлечены...
- высококвалифицированные кадры молодых научных работников.
N мырза зертеушілер тобының басшысы болып табылады.
Господин N является руководителем исследовательской группы.
Жекелеген мәселелерді дайындау үшін біз сарапшыларды тартуымыз керек.
Для подготовки отдельных вопросов нам необходимо привлечь экспертов.
Бізге сарапшылардың тізімін берулеріңізді сұраймыз, өйткені әңгіме... жайында болып отыр.
Просим передать нам список экспертов, так как речь пойдет о...
- шешімдердің ғылыми жобаларын дайындап, әзірлеу
- проверке этого вопроса.
Ал қазір зерттеулердің материалдық-техникалық базасы туралы әңгімелесейік.
А сейчас поговорим о материально-технической базе исследований.
Біз сіздерге алға қойылған міндеттерді шешу үшін қажет уақытқа арнап бірлескен ғылыми-техникалық база құруды ұсынамыз.
Мы предлагаем вам создать совместную научно-техническую базу на время, необходимое для решения поставленных задач.
Бұған осы заманғы приборлармен және механизмдермен жабдықталған зертханалар, электронды-есептеу техникасы кіреді.
Сюда входят лаборатории, оборудованные современными приборами и механизмами, а также электронно-вычислительная техника.
Біз зертханадағы жұмыстарды дайындаумен айналысып жатырмыз.
Мы занимаемся подготовкой работ в лаборатории.
Ал қазір зерттеу жұмыстарының мазмұны жайында әңгімелесейік.
А сейчас поговорим о содержании исследовательских работ.
Зерттеу жұмыстарын бағалаудың өлшемдері:... болуға тиіс.
Критериями оценки исследовательских работ должны быть:
- әлемдік нарықта бәсекелесуге жарамдылық;
- конкурентоспособность на мировом рынке;
- зерттеулердің құны;
- стоимость исследований;
- сроки (темпы) внедрения в производство.
Біз... тиіспіз.
Мы должны...
- жұмыстың нәтижелерін тексеріп, салыстыруға
- договориться о сроках и месте совещания по результатам исследований.
Біз... талқылауымыз (келісуіміз) керек.
Нам нужно обсудить (согласовать)...
- сроки окончания исследовательских работ.
Біз зерттеу жұмыстарының көлемін нақтылауымыз керек.
Нам нужно уточнить объем исследовательских работ.
Біз таңдап алынған ғылыми-техникалық міндеттерді бірлесіп шешу туралы уағдаласып алғанымыз жөн.
Нам следует договориться о совместном решении избранной научно-технической задачи.
Біз жоғары дәрежеде механикаландырылған өндірісті әзірлеуге үлкен мән береміз.
Мы придаем большое значение разработке высокомеханизированного производства.
Бізде... мәселелері міндетті түрде қарауды талап етеді.
У нас требуют обязательного рассмотрения вопросы...
- разработки систем комплексной автоматизации.
Біз параметрлерді оңтайландыру жөнінде есептер жүргізуіміз керек.
Нам нужно провести расчеты по оптимизации параметров.
Бұл нормативтер ең жаңа ғылыми-техникалық деңгейге сай келмейді ғой.
Эти нормативы уже не отвечают новейшему научно-техническому уровню.
Біз жұмыстарды жүргізу қарқынын жеделдетіп, тәжірибелерді жалғастырамыз.
Мы ускорим темпы проведения работ и продолжим эксперименты.
Кейбір мәселелер бойынша бізде уағдаластыққа қол жеткізілген жоқ.
По некоторым вопросам у нас не достигнута договоренность.
Бірақ, сайып келгенде, біздің ынтымақтастығымыз... септігін тигізетін болады.
Но, во всяком случае, наше сотрудничество будет способствовать...
- созданию новых видов химической продукции.
Энергияны тиімді және ұтымды пайдалануға ерекше назар аударған жөн.
Особое внимание следует обратить на эффективное и рациональное использование энергии.
Біз... мәселелерін талқылаймыз.
Мы обсудим вопросы...
- проектирования и строительства предприятий и научно-исследовательских учреждений.
Біз жаңа қондырғыны бірлесіп жобалау жайында уағдаласып алумыз керек.
Нам следует договориться о совместном проектировании новой установки.
Біз құрылыс материалдарын өндіруге арналған тәжірибелік қондырғыларды жобалау туралы әңгімелесеміз.
Мы будем говорить о проектировании опытных установок для производства строительных материалов.
Бұл жобалауға техникалық жағынан жәрдемдесуге қатысты.
Это касается технического содействия в проектировании.
Енді жобаны әзірлеу және оны өндіріске енгізу мерзімін қысқарту туралы.
Теперь о сокращении сроков разработки проекта и внедрения его в производство.
Ұсынылған жобаларда кейбір кемшіліктер табылды.
В представленных проектах обнаружены некоторые недостатки.
Біз жобадағы кемшіліктерді жоямыз.
Мы устраним недостатки в проекте.
Біз бұл мәселені жедел түрде талқылауды ұсынамыз.
Мы предлагаем обсудить этот вопрос в оперативном порядке.
Тәжірибелік қондырғыларды жобалау жөніндегі мамандардың (сарапшылардың) техникалық кеңесінің хаттамасы жазылып та қойды.
Протокол технического совещания специалистов (экспертов) по проектированию опытных установок уже составлен.
Сіздің бізге берген жобадан алға қойылған міндеттерді шешу үшін екі жыл көзделіп отырғанын көре аласыз.
Из проекта, который вы нам предоставили, вы можете видеть, что для решения поставленных задач предусматривается два года.
Біз жаңа машинаны (тәжірибелік қондырғыларды) сынау туралы келісіп алғанымыз жөн.
Нам следует договориться об испытании новой машины (опытных установок).
Біз қайткен күнде де Х агрегаттың іске қосу сынақтарының мерзіміне төзуге тиіспіз.Сіздер Х қондырғысының сынақтары туралы есепті бізге қашан бересіздер?
Мы должны во что бы то ни стало выдержать сроки пусковых испытаний агрегата X. Когда вы можете передать нам отчет об испытаниях установки X?
Казахско-русский экономический словарь > Ғылыми-зерттеу жұмысы
-
3 Ұйымдастыру мәселелері
Ол үшін... қажет.
Для этого необходимо обеспечить...
- прокладку рельсов для транспортировки тяжеловесного оборудования.
Жұмысшылар үшін асхана салу қажет.
Необходимо построить столовую для рабочих.
Тапсырыскер алаңның... жағдайлары туралы толық ақпаратты мердігерге береді.
Заказчик передает подрядчику полную информацию о... условиях площадки.
- ұлттық
- табиғи
Сіздер алаңға апаратын барлық жолдарды пайдалана аласыздар, бірақ олардың зақымдалуын болдырмау үшін шаралар қолдануларыңыз қажет.
Вы можете использовать все дороги, ведущие к площадке, но необходимо предпринять меры для предотвращения их повреждения.
Алаңға баратын кірме жолдарды қарау кезінде біз олардың кейбір телімдерінің ауыр салмақты және көлемі үлкен жүктерді тасымалдау талаптарына сай келмейтінін анықтадық.
Во время осмотра подъездных путей к площадке мы обнаружили, что некоторые участки их не отвечают требованиям перевозки тяжеловесных и негабаритных грузов.
Олардың кеңейтілуі және нығайтылуы туралы мәселе дереу шешіледі.
Вопрос об их расширении и укреплении будет решен незамедлительно.
Мердігер барлық қызметкерлер мен инженерлер үшін құрылыс алаңына және барлық жұмыстарға кедергісіз жетуді қамтамасыз етеді.
Подрядчик обеспечит беспрепятственный доступ на строительную площадку и ко всем работам для всех рабочих и инженеров.
Тапсырыскер алаңды қарап,... танысады.
Заказчик произведет осмотр площадки и ознакомится с...
- характером почвы на площадке.
Жоқ, сіздер жай қарауыл күзетін, сондай-ақ алаңның жарықтандырылып, қоршалуын, олардың жөнделген күйде ұсталуын қамтамасыз етуге тиіссіздер.
Нет, вы должны обеспечить обычную сторожевую охрану, а также освещение и ограждение площадки и содержать их в исправном состоянии.
Жұмыс аяқталғаннан кейін мердігер алаңнан... әкетуге тиіс.
По завершению работ подрядчик должен удалить с площадки...
- қоқысты
- мусор
Алаңдағы археологиялық мүддені білдіретін барлық табылған заттар тапсырыскердің даусыз меншігі деп саналады.
Все обнаруженные на площадке предметы, представляющие археологический интерес, считаются абсолютной собственностью заказчика.
Алаңнан тыс желілердің құрылысын тапсырыскер жүзеге асырады.
Сооружение внеплощадочных сетей осуществляется заказчиком.
Сіздер жұмыстар жүргізілетін телімдерді қандай мерзімде бересіздер.
Өз практикамызға сүйене отырып, телімдерді сіздердің иеліктеріңізге жұмыстардың басталуынан 30 күн бұрын береміз.
Исходя из нашей практики, считаем целесообразным передавать участки в ваше владение за 30 дней до начала проведения работ.
Казахско-русский экономический словарь > Ұйымдастыру мәселелері
-
4 кассалық операциялар
Кассалық операциялар дегеніміз банкінің қолма-қол ақшаны инкассолаумен, сақтаумен және берумен байланысты қызметі.
Под кассовыми операциями понимается деятельность банка, связанная с инкассацией, хранением и выдачей наличных денег.
Коммерциялық банкілер кассалық операцияларды жүргізу кезінде қандай заңнамалық актілерді басшылыққа алады?
Какими законодательными актами руководствуются коммерческие банки при проведении кассовых операций?
Бұл салада банкілер “Қазақстан Республикасындағы банкілер және банк қызметі туралы” ҚР Заңын, сондай-ақ уәкілетті орган бекіткен Кассалық операцияларды жүргізу тәртібін басшылыққа алады.
В этой сфере банки руководствуются Законом РК “О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан”, а также Порядком ведения кассовых операций, утвержденным Уполномоченным органом.
Уәкілетті орган бекіткен ережелер бойынша кәсіпорындар кассада банк кәсіпорындардың басшыларымен келісе отырып белгілейтін лимит шегінде қолма-қол ақша ұстай алатындай болып көзделген. Белгіленген лимиттен тыс нақты ақшаны кәсіпорын өзіне қызмет көрсететін банкімен келісілген тәртіппен және мерзімде банкіге өткізуге міндетті. Кәсіпорын кассасындағы нақты ақша қалдығының лимиті кәсіпорын қызметінің ерекшеліктерін және ақша түсімін инкассолауды басшылыққа ала отырып белгіленеді.
По утвержденным уполномоченным органом правилам, предусмотрено, что предприятия могут иметь в кассе наличные деньги в пределах лимита, устанавливаемого банком, по согласованию с руководителями предприятий. Денежную наличность сверх установленного лимита предприятие обязано сдавать в банк в порядке и в сроки, согласованные с обслуживающим его банком. Лимит остатка наличных денег в кассе предприятия устанавливается исходя из особенностей деятельности предприятия и инкассации выручки.
Қолма-қол ақша:
Наличные деньги могут сдаваться:
- банкілердің күндізгі және кешкі кассаларына;
- в дневные и вечерние кассы банков;
- инкассаторларға;
- инкассаторам;
- кейіннен банкіге өткізу үшін кәсіпорындардағы банкілерге арналған бірлескен кассаларға;
- в объединенные кассы на предприятиях для последующей сдачи в банк;
- жасалған шарттар негізінде банкілердің шоттарына аудару үшін байланыс кәсіпорындарына өткізіледі.
- предприятиям связи для перечисления на счета банков на основе заключенных договоров.
Банкілердегі қолма-қол ақша сақтық қорлары мен айналым кассасына бөлінеді.
Денежная наличность в банках распределяется в резервные фонды и оборотную кассу.
Олардың айырмашылығы мынада: сақтық қорларының ақшасы әлі айналысқа жіберілмеген немесе айналыстан алынған деп саналады, сондықтан қолданыстағы ережелерге сәйкес оны тек уәкілетті органның рұқсатымен пайдалануға болады. Айналым кассасындағы ақша айналыстағы ақша болып есептеледі, сондықтан оны беру қосымша рұқсатты қажет етпейді.
Их различия заключаются в том, что деньги резервных фондов считаются еще не выпущенными в обращение или изъятыми из обращения, поэтому, в соответствии с действующими правилами использовать их можно только с разрешения уполномоченного органа. Деньги, находящиеся в оборотной кассе, считаются деньгами в обращении, и их выдача не требует дополнительных разрешений.
Қолма-қол ақша мына шарттар сақталғанда:
Наличные деньги выдаются при соблюдении следующих условий:
- егер қаражатқа қажеттілік белгіленген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен қанағаттандырылуға тиіс болса (еңбекақы төлеу үшін, ауыл шаруашылығы өнімін сатып алу үшін ақша беру, іссапар және шаруашылық шығындары), есеп айырысу шотында нақты қаражат болған жағдайда;
- при наличии средств на расчетном счете, если потребность в средствах в соответствии с установленными правилами должна удовлетворяться наличными деньгами (выдача денег на оплату труда, на закупку сельскохозяйственной продукции, командировочные и хозяйственные расходы);
- қаражатты төлеу мерзімі басталғанда беріледі.
- при наступлении сроков выплаты средств.
Кассалық операциялар бөлімі ақша қабылдау және беру үшін құрылады, онда кіріс, шығыс, кіріс-шығыс, кешкі кассалар, ақша майдалайтын кассалар, ақшалай түсімді қайта есептейтін кассалар болуы мүмкін.
Отдел кассовых операций создается для приема и выдачи денег, в котором могут быть приходные, расходные, приходно-расходные, вечерние кассы, кассы для размена денег, кассы для пересчета денежной выручки.
Банк қолма-қол ақшаны клиенттердің және инкассаторлардың өздері келгенде қабылдайды.
Банк принимает наличные деньги при личной явке клиентов и инкассаторов.
Айналым кассасы банкіге түскен барлық қолма-қол ақшаны кіріске алумен және есеп айырысу операцияларын орындаумен айналысады. Айналым кассасынан кәсіпорындарға, ұйымдарға, мекемелерге қолма-қол ақша да беріледі.
Оборотная касса занимается оприходованием всех поступающих в банк наличных денег и выполнением расходных операций. Из оборотной кассы происходит и выдача наличных денег предприятиям, организациям, учреждениям.
Банкінің кіріс кассалары қолма-қол ақшаны қандай құжаттардың негізінде қабылдайды?
На основании каких документов приходные кассы банка принимают наличные деньги?
Кіріс кассалары ақшаны хабарландыру бойынша қолма-қол ақшамен төленетін жарнапұлға қабылдайды, бұл хабарландыру клиент толтыратын үш нышаннан тұрады, олар: хабарландыру, түбіршек, ордер. Хабарландыруда ақшаның кімнен қабылданатыны, оның қай шотқа есептелетіні көрсетіледі, сома цифрмен және жазбаша жазылады, жарнапұлдың мақсаты көрсетіледі.
Приходные кассы принимают деньги по объявлению на взнос наличными деньгами, которые состоят из трех элементов, заполняемых клиентом, – объявления, квитанции, ордера. В объявлении указывают от кого принимаются деньги, на какой счет они зачисляются, сумму цифрами и прописью, назначение взноса.
Есеп айырысу шотынан қаражат алу кезінде (жалақыға, жәрдемақыға, іссапар шығынына, шаруашылық мұқтаждарға) банкіге ақша чектері ұсынылады.
При снятии средств с расчетного счета (на заработную плату, пособия, командировочные расходы, хозяйственные нужды) в банк предоставляются денежные чеки.
Чекті толтырумен бір мезгілде оның деректемелері кәсіпорында чек кітапшасында қалатын және растау құжаты болып табылатын түбіршекке көшіріледі. Чектер толық толтырылған (сомасы көрсетіліп, қол қойылып, мөр басылып расталған) соң қаражатты алуға уәкілетті адамдарға беріледі.
Одновременно с заполнением чека его реквизиты переносятся на корешок, остающийся у предприятия в чековой книжке и являющийся оправдательным документом. Чеки после их полного заполнения (указания суммы, заверения подписями и печатями) выдаются лицам, уполномоченным на получение средств.
Кассалық операциялардың жүзеге асырылуында қазіргі заманғы қандай үрдістер қадағаланады?
Какие современные тенденции прослеживаются в осуществлении кассовых операций?
Кассалық қызмет көрсетуді жақсарту және жеделдету үшін банк тәжірибесінде электронды банк қызметтерін көрсетудің пластикалық карталар мен банкоматтар пайдаланылатын қазіргі заманғы жүйелері енгізілуде.
Для улучшения и ускорения кассового обслуживания в банковскую практику внедряются современные системы электронных банковских услуг с использованием пластиковых карт и банкоматов.
* * *кассовые операции (қолма-қол ақшаны қабылдау, сақтау, беру түріндегі материалдық-техникалық рәсімдердің жиынтығы, кәсіпорындар, банкілер жеке және заңи тұлғалармен қолма-қол ақшалай қаражат алыс-берісін жүзеге асыруы)Казахско-русский экономический словарь > кассалық операциялар
-
5 құрастыру
Шартқа сәйкес жабдықты құрастыруды және оны пайдалануға қосуды сұраймыз.
Просим произвести монтаж оборудования и его пуск в эксплуатацию в соответствии с договором.
Біз әуелі құрастыру жұмыстарының басталуы мен аяқталуы туралы уағдаласуымыз керек.
Нам нужно вначале договориться о начале и окончании монтажных работ.
Біз, жоспарланғанындай, құрастыруға басшылық жасай аламыз.
Мы можем провести шеф-монтаж, как запланировано.
Құрастырудың ұзақтығы 11 ай болады. 1 қаңтар және 1 желтоқсан - құрастыру жұмыстарының басталуы мен аяқталуы күндері.
Продолжительность монтажа составляет 11 месяцев. 1-е января и 1-е декабря - это даты начала и окончания монтажных работ.
Бірақ келісімшартта зауыттан жеткізілгеннен кейін құрастыруды он ай бойына жүргізу көзделген ғой.
Но в контракте предусмотрено проведение монтажа в течение десяти месяцев после поставки завода.
Біз құрылыс жұмыстарының кідіртілуіне байланысты құрастыру мерзімінің ұзартылуын сұраймыз.
Мы просим вас продлить срок монтажа в связи с задержкой строительных работ.
Қондырғы жұмыс істейтін үй-жайға қойылатын талаптар өндірістік қажеттіліктен туындаған.
Требования к помещению, где будет работать установка, обусловлены производственной необходимостью.
Бұл қондырғыны құрастыру үшін едені тегіс те қатты үй-жай қажет.
Для монтажа этой установки необходимо помещение с ровным и твердым полом.
Еденге түсетін ең ауыр салмақ 1000 кг/м2 болады.
Максимальная нагрузка на пол будет составлять 1000 кг/м2.
Үй-жайдағы температура 15-30° болуға тиіс.
В помещении должна поддерживаться температура 15-30°.
Үй-жайдағы ауаның ылғалдылығы 80%-дан көп болмауға тиіс.
Влажность воздуха в помещении должна быть не более 80%.
Үй-жайға... тиіс.
В помещении должен быть...
- подвод электроэнергии.
Үй-жайдың көлемі жоспарға және пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сай келуге тиіс.
Размеры помещения должны соответствовать плану и инструкции по эксплуатации.
Сізде... пайдалану жөніндегі нұсқаулық талаптарына сай келмейді.
У вас не отвечают требованиям инструкции по эксплуатации...
- размеры помещения.
Құрастыру кезінде және нұсқаулық жүргізу кезінде прибормен жұмыс істейтін қызметкерлердің қатысқаны өте жөн болар еді.
Было бы очень желательно, чтобы при монтаже и во время проведения инструктажа присутствовали сотрудники, которые будут работать с прибором.
Сіз приборды құрастыру жұмысын өз бетіңізше жүргіздіңіз, мұның өзі пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа қарама-қайшы келеді.
Вы произвели монтаж прибора самостоятельно, а это находится в противоречии с инструкцией по эксплуатации.
Мына жәшікті біздің мамандарсыз ашуға болмайды.
Этот ящик нельзя распаковывать без наших специалистов.
Прибордың жай-күйі өте нашар екен, сондықтан құрастыруды тоқтатуға тура келді.
Прибор находился в очень плохом состоянии, и монтаж пришлось прервать.
Приборды құрастырумен байланысты алаңдатарлық жағдай туды.
Создалось тревожное положение с монтажом прибора.
* * *составление (1.әлдебір бүтінді құрастыру, жасау, 2. қорытынды жасау) -
6 несиелендіру қағидаты
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
- мерзімділік;
- срочность;
- қайтарымдылық;
- возвратность;
- ақылы.
- платность.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
- кепілгерлік;
- поручительство;
- кепілдік;
- гарантия;
- кепіл;
- залог;
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
Кепілдің екі нысаны бар:
Существует две формы залога:
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
- қарызгердің “салиқалылығы”, ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- “солидность“ заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге “қабілеттілігі”;
- “способность” заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- “кірісі”, мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- “доходы”, при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- несие ресурстарының пайдаланылу “мақсаты”;
- “цель” использования кредитных ресурсов;
- несие “сомасы”, бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- “сумма” кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- “өтеу”, бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- “погашение”, этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- несиенің “қамтамасыз етілуі”, яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
- “обеспечение” кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
* * *Казахско-русский экономический словарь > несиелендіру қағидаты
-
7 сақтандыруды жүргізу нысаны
Казахско-русский экономический словарь > сақтандыруды жүргізу нысаны
-
8 Банк ішіндегі есеп айырысу торабы арқылы есеп айырысу
Несие ұйымдары филиалдарының есеп айырысу операцияларын жүргізу ережелері қандай?
Каковы правила проведения расчетных операций филиалами кредитных организаций?
Несие ұйымдары есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру үшін осы шоттарды билеу және осы шоттар бойынша операцияларды оның теңгерімінде көрсету құқығын бере отырып, оның атына мынадай шоттар ашуға құқылы:
Кредитная организация вправе открыть на имя филиала следующие счета для осуществления расчетных операций с предоставлением ему права распоряжения этими счетами и отражения операций по этим счетам на его балансе:
- филиалдың орналасқан жеріндегі банкінің есеп айырысу торабының бөлімшесінде корреспонденттік қосалқы шоттар;
- корреспондентские субсчета в подразделении расчетной сети банка по месту расположения филиала;
- басқа несие ұйымдары мен олардың филиалдарында корреспонденттік шоттар;
- корреспондентские счета в других кредитных организациях и их филиалах;
- бас ұйымда, сондай-ақ несие ұйымы филиалдарының кез келгенінде филиал аралық есеп айырысу шоттары.
- счета межфилиальных расчетов в головной организации, а также в любом из филиалов кредитной организаций.
Филиал аралық есеп айырысу шоттарын ашу, жабу тәртібін кім белгілейді?
Кто устанавливает порядок открытия, закрытия счетов межфилиальных расчетов?
Банк тәртіпті дербес белгілейді, ал олар несие ұйымы басшысының өкімі бойынша несие ұйымы басқармасы уәкілетті органының шешімі негізінде ашылады және жабылады.
Порядок устанавливается банком самостоятельно, а их открытие и закрытие осуществляется по распоряжению руководителя кредитной организации на основании решения уполномоченного органа управления кредитной организации.
Казахско-русский экономический словарь > Банк ішіндегі есеп айырысу торабы арқылы есеп айырысу
-
9 Коммерциялық банкінің пассив және актив операциялары
Коммерциялық банкілер:
Коммерческие банки:
- заңды тұлғалардың (кәсіпорындардың) және жеке тұлғалардың (халықтың) ақшалай қаражатын тартады;
- привлекают денежные средства юридических лиц (предприятий) и физических лиц (населения);
- заңды және жеке тұлғалар үшін өзара төлемдер мен есептесулерді орындайды;
- выполняют взаимные платежи и расчеты для юридических и физических лиц;
- банк операцияларын жүзеге асырады;
- осуществляют банковские операции;
- несие беру қызметімен айналысады.
- занимаются кредитной деятельностью.
Банк операциялары:
Банковские операции делятся на:
- актив операцияларға бөлінеді.
- активные.
Банкінің пассив операциялары — банк несие және басқа актив операцияларын жүргізу үшін өзінің ресурстарын құрайтын операциялар. Пассив операциялар арқылы банкінің меншікті және тартылынды қаражаты құралады.
Пассивные операции банка — это операции, путем которых банк формирует свои ресурсы для проведения кредитных и других активных операций. Посредством пассивных операций формируются собственные и привлеченные средства банка.
Банкінің пассив операцияларына:
К пассивным операциям банка относятся:
- акцияларды орналастыру;
- размещение акции;
- пайдадан аударым;
- отчисления от прибыли;
- бөгденің ақшалай қаражатын депозиттер нысанында тарту жатады.
- привлечение чужих денежных средств в форме депозитов.
Банкінің актив операцияларының мақсаты — банкінің өзінде бар қаржы ресурстарын айналымға жіберіп, пайда алу үшін орналастыруы.
Целью активных операций банка является размещение банком имеющихся у него финансовых ресурсов для того, чтобы пустить в оборот и получить прибыль.
Банкінің актив операцияларының неғұрлым кең таралған нысандары:
Наиболее распространенные формы активных операций банка:
- несиеге пайыз кепілдігімен ақшалай қаражат беру;
- предоставление денежных средств в кредит под процент;
- бағалы қағаздарға салым салу;
- вложение в ценные бумаги;
- өндіріске инвестиция салу.
- инвестиции в производство.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің пассив және актив операциялары
-
10 Ұлттық банкінің банк торабы арқылы есеп айырысу
Ұлттық банкінің есеп айырысу торабы банк жүйесінде төлемдердің төленуін қамтамасыз ету міндеттері жүктелген есеп айырысу-кассалық орталықтардың (ЕАКО) жиынтығы болып табылады. Әрбір коммерциялық банкінің қайсыбір ЕАКО-да корреспонденттік шоты болуға тиіс.
Расчетная сеть Национального банка представляет собой совокупность расчетно-кассовых центров (РКЦ), на которые возложены функции обеспечения проведения платежей в банковской системе. Каждый коммерческий банк должен иметь корреспондентский счет в каком-либо РКЦ.
ЕАКО:
РКЦ занимаются:
- банкілердің арасындағы есеп айырысу операцияларын жүргізу кезінде делдалдықпен;
- посредничеством при проведении расчетных операций между банками;
- банкілерді несиелендірумен;
- кредитованием банков;
- кассалық қызмет көрсетумен;
- кассовым обслуживанием;
- инвестицияларды бюджеттік қаражат есебінен қаржыландырумен, т.б. айналысады.
- финансированием инвестиций за счет бюджетных средств, и др.
Коммерциялық банкілердің өздерінің арасындағы есеп айырысулары олардың ЕАКО-да ашылған корреспонденттік шоттарында көрсетіледі.
Расчеты между самими коммерческими банками фиксируются по их корреспондентским счетам, открытым в РКЦ.
Егер төлемші мен алушының шоттары бір ЕАКО қызмет көрсететін түрлі банкілерде ашылса, төлемшінің шотынан сома қалай есептен шығарылады?
Каким образом списывается сумма со счета плательщика, если счета плательщика и получателя открыты в разных банках, обслуживаемых одним РКЦ?
Мұндай жағдайда банк соманы төлемшінің шотынан есептен шығарып, ЕАКО-ға қаражатты жеткізуші-кәсіпорын банкінің шотына есептеу үшін оны өз шотынан есептен шығару туралы тапсырма береді.
В таких случаях банк списывает сумму со счета плательщика и дает поручение РКЦ о списании средств со своего счета для зачисления их на счет банка предприятия-поставщика.
Казахско-русский экономический словарь > Ұлттық банкінің банк торабы арқылы есеп айырысу
-
11 Құрылысты дайындау және оның барысы
Құрылыс жабдығы мен механизмдер тапсырыс беруші еліне уақытша жеткізілім шартымен әкелінеді.
Строительное оборудование и механизмы ввозятся в страну заказчика на условиях временного ввоза.
Мердігер жергілікті қосалқы мердігерлік фирмаларды таңдауға құқылы.
Подрядчик будет иметь право выбора местных субподрядных фирм.
Жұмыстардың орындалу кезектілігі, олардың көлемі мен орындалу тәсілдері көрсетілген жұмыстардың кестелері мен бағдарламаларын мердігер дайындап, инженермен келіседі.
Графики и программа работ с указанием очередности работ, их объемов и способов выполнения готовятся подрядчиком и согласовываются с инженером.
Кемелердің жүктерін түсіруді кешеуілдетуге және сіздердің басқа да толып жатқан міндеттемелерді орындамауларыңызға байланысты... қайта қаралуға тиіс.
В связи с задержкой в разгрузке судов и невыполнением вами целого ряда других обязательств... должен быть пересмотрен.
Мердігер өзінің барлық ісқимылдарында елдің жергілікті заңдарын басшылыққа алады.
Подрядчик во всех своих действиях руководствуется местными законами страны.
Менеджер (инженер) тапсырыскердің құрылыс алаңындағы өкілі болып табылады, оның міндетіне жұмыстардың орындалуын бақылау кіреді.
Менеджер (инженер) является представителем заказчика на строительной площадке. В его функции входит наблюдение за выполнением работ.
Ол өзіне тапсырыскер берген құқықтар мен өкілеттіктер шегінде әрекет етеді.
Он действует в пределах прав и полномочий, предоставленных ему заказчиком.
Барлық жұмыс менеджердің (инженердің) талаптарына сай келуге және мерзімінде орындалуға тиіс.
Все работы должны отвечать требованиям менеджера (инженера) и выполняться в срок.
Жұмыстардың орындалу барысы туралы барлық есепке менеджер (инженер) қол қоюға тиіс.
Все отчеты о ходе выполнения работ должны быть подписаны менеджером (инженером).
Менеджер (инженер)... жарамсыз деп табуға құқылы.
Менеджер (инженер) имеет право браковать...
- жабдықты
- работы
Оған туындаған барлық мәселелерді шешу құқығы берілген.
Ему дано право решать все возникающие вопросы.
Менеджерге (инженерге) жұмыстарды қарау, инспекциялау мүмкіндігі берілген.
Менеджеру (инженеру) предоставлена возможность осмотра и инспектирования работ.
Менеджердің (инженердің) мақұлдауынсыз ешқандай іс жабылмайды.
Никакие работы не будут закрыты без одобрения менеджера (инженера).
Жұмыстардың жүргізілуі барысында инженер мердігерден инженердің талаптарына сай келмейтін кез келген жұмыстың қайта істелуін талап етуге құқылы.
В процессе производства работ инженер имеет право потребовать от подрядчика переделать любые работы, не отвечающие требованиям инженера.
Мердігер пайдалану жөніндегі барлық қажетті нұсқаулықтарды әзірлеп, тапсырыскерге табыстайды.
Подрядчиком будут разработаны и переданы заказчику все необходимые инструкции по эксплуатации.
Нысан сынақ жүргізуге дайын болған сәттен бастап үш айдан кешіктірмей береміз.
Не позже, чем за три месяца до момента готовности объекта к проведению таких испытаний.
Иә, біз зауытта сынақ жүргіземіз.
Да, мы проводим заводские испытания.
Зауытта... менеджердің (инженердің) немесе оның өкілінің қатысуымен жүргізілуге тиіс.
На заводе... должны проводиться в присутствии менеджера (инженера) или его представителя.
Құрылыс жұмыстарының, материалдар мен жабдықтың сапасы қолданыстағы стандарттарға, нормалар мен техникалық жағдайларға қатаң түрде сай келеді.
Качество строительных работ, материалов и оборудования будет находиться в строгом соответствии с существующими стандартами, нормами и техническими условиями.
Іске қосу-баптау жұмыстары мен сынақтар кезеңінде нысанды пайдалану материалдарымен және энергиямен қамтамасыз ету жағдайы қалай?
Как насчет обеспечения объекта эксплуатационными материалами и энергией на период пусконаладочных работ и испытаний?
Пайдалану материалдарының жекелеген түрлерінің жетіспеуіне байланысты сіздерден сынақтар жүргізуге қажетті ең аз мөлшерді көрсетулеріңізді сұраймыз.
В связи с нехваткой отдельных видов эксплуатационных материалов просим вас указать минимальное количество, необходимое для проведения испытаний.
Құрылыс аяқталғаннан кейін құрылыс жабдығы мен механизмдерді не істемексіздер?
Что вы намерены сделать со строительным оборудованием и механизмами после завершения строительства?
Жабдықтың бір бөлігі қайтарылады, ал басқа бөлігін біз жергілікті нарықта өткізгіміз келеді.
Часть оборудования будет возвращена, а другую часть мы хотели бы реализовать на местном рынке.
Құрылыс аяқталғаннан кейін барлық уақытша құрылыстар, құрылыс жабдығы мен пайдаланылмаған материалдар алаңнан әкетіледі.
По завершению строительства все временные сооружения, строительное оборудование и неиспользованные материалы должны быть удалены с площадки.
Мердігер жабдықты және әсіресе материалдарды сатып алу кезінде жергілікті нарықтың мүмкіндіктерін барынша пайдалануға тырысуы тиіс.
Подрядчик должен стараться максимально использовать возможности местного рынка при закупке оборудования и особенно материалов.
Сіздерден бізге құрылыс жабдығының кейбір түрлері мен механизмдерді жалға алуға болатын жергілікті құрылыс фирмаларын ұсынуларыңызды сұраймыз.
Просим вас рекомендовать нам местные строительные фирмы, у которых мы могли бы арендовать некоторые виды строительного оборудования и механизмы.
Объектіні түпкілікті қабылдау жобалық көрсеткіштерге қол жеткізілгеннен кейін жүзеге асырылмақ.
Окончательная приемка объекта будет осуществляться после достижения проектных показателей.
Мердігердің міндетіне, әдетте,... кіреді.
В обязанности подрядчика, как правило, входит...
- транспортировка оборудования.
Бағдарламада жұмыстардың өзгертілуін инженермен келіседі.
Изменения в программе работ согласовываются с инженером.
Мердігер инженерге жұмыстардың сапасын тексеру және орындалған жұмыстардың көлемін өлшеу мүмкіндігін береді.
Подрядчик предоставит инженеру возможность проверять качество работ и замерять объем выполненных работ.
Мердігер жұмыстардың сақталуын қамтамасыз ету шараларын қолданады.
Подрядчик принимает меры, обеспечивающие сохранность работ.
Жұмыстар аяқталған соң мердігер құрылыс жабдығы мен пайдаланылмаған материалдар құрылыс алаңынан әкетілгеннен кейін оларды меншіктену құқығын қалпына келтіреді.
По завершении работ подрядчик восстанавливает право собственности на строительное оборудование и неиспользованные материалы после вывоза их со строительной площадки.
Жұмыстардың аяқталуы сертификатпен куәландырылады.
Завершение работ будет удостоверяться сертификатом.
Алдын ала қабылдау туралы сертификатты беру ақауларды түзетіп, қайталама сынақтар ойдағыдай аяқталғанға дейін кейінге қалдырылады.
Выдача сертификата о предварительной приемке откладывается до исправления дефектов и успешного окончания повторных испытаний.
Тапсырыскер келісімшарттық міндеттемелерді орындамаған жағдайда мердігер жұмыстарды аяқтау үшін мерзімді ұзартуға құқылы.
При невыполнении заказчиком контрактных обязательств подрядчик имеет право на продление срока для завершения работ.
Жұмыстардың аяқталуына қарай мердігер оларды толық құнына сақтандырады.
По мере завершения работ подрядчик будет страховать их полную стоимость.
Сіздер жұмыстың келісімшартта көрсетілген мерзімде орындалуы үшін құрылыстың қарқынын жеделдету жөнінде шаралар қолдануға тиіссіздер.
Вы должны принять меры к увеличению темпов строительства с тем, чтобы выполнить работы в контрактные сроки.
Мердігер құрылыс басқармасын құрады, ол...
Подрядчик создаст управление строительством, которое будет...
- решать все вопросы, связанные с выполнением работ
- құрылыс жұмыстарын басқарады.
- руководить строительными работами.
Әдетте 2 жылға жуық.
Обычно около 2-х лет.
Біз сіздерден құрылыс мерзімін қысқартуды сұраймыз.
Мы просим вас сократить сроки строительства.
Құрылысты аяқтау мерзімі... жылға жоспарланған.
Завершение строительства запланировано на...
Барлық жұмыстар қауіпсіздік техникасының талаптарына сай орындалады.
Все работы будут выполняться в соответствии с требованиями техники безопасности.
Барлық жұмыс сызбаларын пайдаланылмастан бұрын менеджер (инженер) мақұлдауға тиіс.
Все рабочие чертежи до их использования должны быть одобрены менеджером (инженером).
Казахско-русский экономический словарь > Құрылысты дайындау және оның барысы
-
12 Міндеттерді серіктестер арасында бөлісу
Біз сіздерден машиналар мен жабдықты көп мөлшерде сатып аламыз, олар біліктілікпен құрастыруды және техникалық қызмет көрсетілуін талап етеді.
Мы закупаем у вас большое количество машин и оборудования, которое требует квалифицированного монтажа и технического обслуживания.
Бұл үшін біз бірнеше тұрақты және көшпелі шеберханаларды, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету базасын жабдықтаймыз.
Для этого мы оборудуем несколько постоянных и передвижных мастерских, а также базу технического обслуживания.
Өз тарапымыздан біз сіздерден, сатушы ретінде, мынадай міндеттемелерді мойынға алуларыңызды сұраймыз, олар:
Со своей стороны мы просим вас, как продавца, взять на себя следующие обязательства:
- пайдалануға дайындап, іске қосу
- пайдалануға қосу кезінде және одан кейінгі уақытта техникалық ақыл-кеңестер беру
- технические консультации во время ввода в эксплуатацию и в последующее время
- пайда болған ақауларды жою және ақаулы бөлшектерді ауыстыру.
- устранение возникших дефектов и замену дефектных деталей.
Сіздің айтқандарыңыздың көбісін біз әбден қолайлы деп санаймыз. Бірақ мұның бәрі әлі талқылап, нақтылай түсуді талап етеді.
Многое из сказанного вами мы считаем вполне приемлемым. Но все это требует еще обсуждения и уточнения.
Ал қазір барлық жұмыстарды жүргізу үшін жұмсалатын шығындардың бөлінуін талқылайық.
А сейчас обсудим распределение расходов для проведения всех работ.
Біз осындай бөлудің жобасын дайындадық. Біз, міне, нені ұсынамыз.
Мы подготовили проект такого распределения. Вот, что мы предлагаем.
Сатып алушы...
Покупатель несет...
- шеберханалар мен техникалық қызмет көрсету базаларына арналған үй-жайларды жалдау немесе салу шығындарын
- расходы по аренде или строительству помещений для мастерских и баз технического обслуживания
- шеберханалар мен техникалық қызмет көрсету базаларын қажетті құралсаймандармен және жабдықпен жарақтандыру, қосалқы бөлшектермен қамсыздандыру және жабдықтау шығындарын
- расходы по оснащению мастерских и баз технического обслуживания необходимым инвентарем и оборудованием, по содержанию и снабжению запасными частями
- шеберханалардың қызмет көрсетуші қызметкерлеріне ақы төлеу және қосалқы бөлшектерді сақтау шығындарын
- расходы по оплате обслуживающего персонала мастерских и за хранение запчастей
- егер сатып алушы елінде оқытылса, техникалық қызмет көрсету ұйымдарының мамандарын оқыту шығындары көтереді.
- расходы по обучению специалистов организаций технического обслуживания, если обучение проводится в его стране.
Сатушы...
Продавец несет расходы, связанные...
- техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру жөнінде ақыл-кеңес беру үшін сатушы мамандарының сатып алушы еліне іссапармен жіберілуіне
- с командированием специалистов продавца в страну покупателя для консультаций по организации технического обслуживания
- техникалық құжаттаманы сатып алушыға табыстауға байланысты шығындарды көтереді.
- с передачей технической документации покупателю.
Казахско-русский экономический словарь > Міндеттерді серіктестер арасында бөлісу
-
13 Банк ішіндегі есеп айырысу торабы арқылы есеп айырысу
Несие ұйымдары филиалдарының есеп айырысу операцияларын жүргізу ережелері қандай?
Каковы правила проведения расчетных операций филиалами кредитных организаций?
Несие ұйымдары есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру үшін осы шоттарды билеу және осы шоттар бойынша операцияларды оның теңгерімінде көрсету құқығын бере отырып, оның атына мынадай шоттар ашуға құқылы:
Кредитная организация вправе открыть на имя филиала следующие счета для осуществления расчетных операций с предоставлением ему права распоряжения этими счетами и отражения операций по этим счетам на его балансе:
- филиалдың орналасқан жеріндегі банкінің есеп айырысу торабының бөлімшесінде корреспонденттік қосалқы шоттар;
- корреспондентские субсчета в подразделении расчетной сети банка по месту расположения филиала;
- басқа несие ұйымдары мен олардың филиалдарында корреспонденттік шоттар;
- корреспондентские счета в других кредитных организациях и их филиалах;
- бас ұйымда, сондай-ақ несие ұйымы филиалдарының кез келгенінде филиал аралық есеп айырысу шоттары.
- счета межфилиальных расчетов в головной организации, а также в любом из филиалов кредитной организаций.
Филиал аралық есеп айырысу шоттарын ашу, жабу тәртібін кім белгілейді?
Кто устанавливает порядок открытия, закрытия счетов межфилиальных расчетов?
Банк тәртіпті дербес белгілейді, ал олар несие ұйымы басшысының өкімі бойынша несие ұйымы басқармасы уәкілетті органының шешімі негізінде ашылады және жабылады.
Порядок устанавливается банком самостоятельно, а их открытие и закрытие осуществляется по распоряжению руководителя кредитной организации на основании решения уполномоченного органа управления кредитной организации.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк ішіндегі есеп айырысу торабы арқылы есеп айырысу
-
14 Кассалық операциялар
Кассалық операциялар дегеніміз банкінің қолма-қол ақшаны инкассолаумен, сақтаумен және берумен байланысты қызметі.
Под кассовыми операциями понимается деятельность банка, связанная с инкассацией, хранением и выдачей наличных денег.
Коммерциялық банкілер кассалық операцияларды жүргізу кезінде қандай заңнамалық актілерді басшылыққа алады?
Какими законодательными актами руководствуются коммерческие банки при проведении кассовых операций?
Бұл салада банкілер “Қазақстан Республикасындағы банкілер және банк қызметі туралы” ҚР Заңын, сондай-ақ уәкілетті орган бекіткен Кассалық операцияларды жүргізу тәртібін басшылыққа алады.
В этой сфере банки руководствуются Законом РК “О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан”, а также Порядком ведения кассовых операций, утвержденным Уполномоченным органом.
Уәкілетті орган бекіткен ережелер бойынша кәсіпорындар кассада банк кәсіпорындардың басшыларымен келісе отырып белгілейтін лимит шегінде қолма-қол ақша ұстай алатындай болып көзделген. Белгіленген лимиттен тыс нақты ақшаны кәсіпорын өзіне қызмет көрсететін банкімен келісілген тәртіппен және мерзімде банкіге өткізуге міндетті. Кәсіпорын кассасындағы нақты ақша қалдығының лимиті кәсіпорын қызметінің ерекшеліктерін және ақша түсімін инкассолауды басшылыққа ала отырып белгіленеді.
По утвержденным уполномоченным органом правилам, предусмотрено, что предприятия могут иметь в кассе наличные деньги в пределах лимита, устанавливаемого банком, по согласованию с руководителями предприятий. Денежную наличность сверх установленного лимита предприятие обязано сдавать в банк в порядке и в сроки, согласованные с обслуживающим его банком. Лимит остатка наличных денег в кассе предприятия устанавливается исходя из особенностей деятельности предприятия и инкассации выручки.
Қолма-қол ақша:
Наличные деньги могут сдаваться:
- банкілердің күндізгі және кешкі кассаларына;
- в дневные и вечерние кассы банков;
- инкассаторларға;
- инкассаторам;
- кейіннен банкіге өткізу үшін кәсіпорындардағы банкілерге арналған бірлескен кассаларға;
- в объединенные кассы на предприятиях для последующей сдачи в банк;
- жасалған шарттар негізінде банкілердің шоттарына аудару үшін байланыс кәсіпорындарына өткізіледі.
- предприятиям связи для перечисления на счета банков на основе заключенных договоров.
Банкілердегі қолма-қол ақша сақтық қорлары мен айналым кассасына бөлінеді.
Денежная наличность в банках распределяется в резервные фонды и оборотную кассу.
Олардың айырмашылығы мынада: сақтық қорларының ақшасы әлі айналысқа жіберілмеген немесе айналыстан алынған деп саналады, сондықтан қолданыстағы ережелерге сәйкес оны тек уәкілетті органның рұқсатымен пайдалануға болады. Айналым кассасындағы ақша айналыстағы ақша болып есептеледі, сондықтан оны беру қосымша рұқсатты қажет етпейді.
Их различия заключаются в том, что деньги резервных фондов считаются еще не выпущенными в обращение или изъятыми из обращения, поэтому, в соответствии с действующими правилами использовать их можно только с разрешения уполномоченного органа. Деньги, находящиеся в оборотной кассе, считаются деньгами в обращении, и их выдача не требует дополнительных разрешений.
Қолма-қол ақша мына шарттар сақталғанда:
Наличные деньги выдаются при соблюдении следующих условий:
- егер қаражатқа қажеттілік белгіленген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен қанағаттандырылуға тиіс болса (еңбекақы төлеу үшін, ауыл шаруашылығы өнімін сатып алу үшін ақша беру, іссапар және шаруашылық шығындары), есеп айырысу шотында нақты қаражат болған жағдайда;
- при наличии средств на расчетном счете, если потребность в средствах в соответствии с установленными правилами должна удовлетворяться наличными деньгами (выдача денег на оплату труда, на закупку сельскохозяйственной продукции, командировочные и хозяйственные расходы);
- қаражатты төлеу мерзімі басталғанда беріледі.
- при наступлении сроков выплаты средств.
Кассалық операциялар бөлімі ақша қабылдау және беру үшін құрылады, онда кіріс, шығыс, кіріс-шығыс, кешкі кассалар, ақша майдалайтын кассалар, ақшалай түсімді қайта есептейтін кассалар болуы мүмкін.
Отдел кассовых операций создается для приема и выдачи денег, в котором могут быть приходные, расходные, приходно-расходные, вечерние кассы, кассы для размена денег, кассы для пересчета денежной выручки.
Банк қолма-қол ақшаны клиенттердің және инкассаторлардың өздері келгенде қабылдайды.
Банк принимает наличные деньги при личной явке клиентов и инкассаторов.
Айналым кассасы банкіге түскен барлық қолма-қол ақшаны кіріске алумен және есеп айырысу операцияларын орындаумен айналысады. Айналым кассасынан кәсіпорындарға, ұйымдарға, мекемелерге қолма-қол ақша да беріледі.
Оборотная касса занимается оприходованием всех поступающих в банк наличных денег и выполнением расходных операций. Из оборотной кассы происходит и выдача наличных денег предприятиям, организациям, учреждениям.
Банкінің кіріс кассалары қолма-қол ақшаны қандай құжаттардың негізінде қабылдайды?
На основании каких документов приходные кассы банка принимают наличные деньги?
Кіріс кассалары ақшаны хабарландыру бойынша қолма-қол ақшамен төленетін жарнапұлға қабылдайды, бұл хабарландыру клиент толтыратын үш нышаннан тұрады, олар: хабарландыру, түбіршек, ордер. Хабарландыруда ақшаның кімнен қабылданатыны, оның қай шотқа есептелетіні көрсетіледі, сома цифрмен және жазбаша жазылады, жарнапұлдың мақсаты көрсетіледі.
Приходные кассы принимают деньги по объявлению на взнос наличными деньгами, которые состоят из трех элементов, заполняемых клиентом, – объявления, квитанции, ордера. В объявлении указывают от кого принимаются деньги, на какой счет они зачисляются, сумму цифрами и прописью, назначение взноса.
Есеп айырысу шотынан қаражат алу кезінде (жалақыға, жәрдемақыға, іссапар шығынына, шаруашылық мұқтаждарға) банкіге ақша чектері ұсынылады.
При снятии средств с расчетного счета (на заработную плату, пособия, командировочные расходы, хозяйственные нужды) в банк предоставляются денежные чеки.
Чекті толтырумен бір мезгілде оның деректемелері кәсіпорында чек кітапшасында қалатын және растау құжаты болып табылатын түбіршекке көшіріледі. Чектер толық толтырылған (сомасы көрсетіліп, қол қойылып, мөр басылып расталған) соң қаражатты алуға уәкілетті адамдарға беріледі.
Одновременно с заполнением чека его реквизиты переносятся на корешок, остающийся у предприятия в чековой книжке и являющийся оправдательным документом. Чеки после их полного заполнения (указания суммы, заверения подписями и печатями) выдаются лицам, уполномоченным на получение средств.
Кассалық операциялардың жүзеге асырылуында қазіргі заманғы қандай үрдістер қадағаланады?
Какие современные тенденции прослеживаются в осуществлении кассовых операций?
Кассалық қызмет көрсетуді жақсарту және жеделдету үшін банк тәжірибесінде электронды банк қызметтерін көрсетудің пластикалық карталар мен банкоматтар пайдаланылатын қазіргі заманғы жүйелері енгізілуде.
Для улучшения и ускорения кассового обслуживания в банковскую практику внедряются современные системы электронных банковских услуг с использованием пластиковых карт и банкоматов.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Кассалық операциялар
-
15 Коммерциялық банкінің пассив және актив операциялары
Коммерциялық банкілер:
Коммерческие банки:
- заңды тұлғалардың (кәсіпорындардың) және жеке тұлғалардың (халықтың) ақшалай қаражатын тартады;
- привлекают денежные средства юридических лиц (предприятий) и физических лиц (населения);
- заңды және жеке тұлғалар үшін өзара төлемдер мен есептесулерді орындайды;
- выполняют взаимные платежи и расчеты для юридических и физических лиц;
- банк операцияларын жүзеге асырады;
- осуществляют банковские операции;
- несие беру қызметімен айналысады.
- занимаются кредитной деятельностью.
Банк операциялары:
Банковские операции делятся на:
- актив операцияларға бөлінеді.
- активные.
Банкінің пассив операциялары — банк несие және басқа актив операцияларын жүргізу үшін өзінің ресурстарын құрайтын операциялар. Пассив операциялар арқылы банкінің меншікті және тартылынды қаражаты құралады.
Пассивные операции банка — это операции, путем которых банк формирует свои ресурсы для проведения кредитных и других активных операций. Посредством пассивных операций формируются собственные и привлеченные средства банка.
Банкінің пассив операцияларына:
К пассивным операциям банка относятся:
- акцияларды орналастыру;
- размещение акции;
- пайдадан аударым;
- отчисления от прибыли;
- бөгденің ақшалай қаражатын депозиттер нысанында тарту жатады.
- привлечение чужих денежных средств в форме депозитов.
Банкінің актив операцияларының мақсаты — банкінің өзінде бар қаржы ресурстарын айналымға жіберіп, пайда алу үшін орналастыруы.
Целью активных операций банка является размещение банком имеющихся у него финансовых ресурсов для того, чтобы пустить в оборот и получить прибыль.
Банкінің актив операцияларының неғұрлым кең таралған нысандары:
Наиболее распространенные формы активных операций банка:
- несиеге пайыз кепілдігімен ақшалай қаражат беру;
- предоставление денежных средств в кредит под процент;
- бағалы қағаздарға салым салу;
- вложение в ценные бумаги;
- өндіріске инвестиция салу.
- инвестиции в производство.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің пассив және актив операциялары
-
16 Несиелендіру қағидаты
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
- мерзімділік;
- срочность;
- қайтарымдылық;
- возвратность;
- ақылы.
- платность.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
- кепілгерлік;
- поручительство;
- кепілдік;
- гарантия;
- кепіл;
- залог;
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
Кепілдің екі нысаны бар:
Существует две формы залога:
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
- қарызгердің “салиқалылығы”, ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- “солидность“ заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге “қабілеттілігі”;
- “способность” заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- “кірісі”, мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- “доходы”, при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- несие ресурстарының пайдаланылу “мақсаты”;
- “цель” использования кредитных ресурсов;
- несие “сомасы”, бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- “сумма” кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- “өтеу”, бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- “погашение”, этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- несиенің “қамтамасыз етілуі”, яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
- “обеспечение” кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Несиелендіру қағидаты
-
17 Ұлттық банкінің банк торабы арқылы есеп айырысу
Ұлттық банкінің есеп айырысу торабы банк жүйесінде төлемдердің төленуін қамтамасыз ету міндеттері жүктелген есеп айырысу-кассалық орталықтардың (ЕАКО) жиынтығы болып табылады. Әрбір коммерциялық банкінің қайсыбір ЕАКО-да корреспонденттік шоты болуға тиіс.
Расчетная сеть Национального банка представляет собой совокупность расчетно-кассовых центров (РКЦ), на которые возложены функции обеспечения проведения платежей в банковской системе. Каждый коммерческий банк должен иметь корреспондентский счет в каком-либо РКЦ.
ЕАКО:
РКЦ занимаются:
- банкілердің арасындағы есеп айырысу операцияларын жүргізу кезінде делдалдықпен;
- посредничеством при проведении расчетных операций между банками;
- банкілерді несиелендірумен;
- кредитованием банков;
- кассалық қызмет көрсетумен;
- кассовым обслуживанием;
- инвестицияларды бюджеттік қаражат есебінен қаржыландырумен, т.б. айналысады.
- финансированием инвестиций за счет бюджетных средств, и др.
Коммерциялық банкілердің өздерінің арасындағы есеп айырысулары олардың ЕАКО-да ашылған корреспонденттік шоттарында көрсетіледі.
Расчеты между самими коммерческими банками фиксируются по их корреспондентским счетам, открытым в РКЦ.
Егер төлемші мен алушының шоттары бір ЕАКО қызмет көрсететін түрлі банкілерде ашылса, төлемшінің шотынан сома қалай есептен шығарылады?
Каким образом списывается сумма со счета плательщика, если счета плательщика и получателя открыты в разных банках, обслуживаемых одним РКЦ?
Мұндай жағдайда банк соманы төлемшінің шотынан есептен шығарып, ЕАКО-ға қаражатты жеткізуші-кәсіпорын банкінің шотына есептеу үшін оны өз шотынан есептен шығару туралы тапсырма береді.
В таких случаях банк списывает сумму со счета плательщика и дает поручение РКЦ о списании средств со своего счета для зачисления их на счет банка предприятия-поставщика.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Ұлттық банкінің банк торабы арқылы есеп айырысу
См. также в других словарях:
проведения — требовать проведения • необходимость, модальность … Глагольной сочетаемости непредметных имён
Инициативная группа проведения референдума — группа граждан Российской Федерации, обладающих правом на участие в соответствующем референдуме, зарегистрированная в установленном законом порядке в соответствующей и организующая сбор подписей граждан в поддержку инициативы проведения… … Российское избирательное право: словарь-справочник
РД 50-702-91: Совместимость технических средств электромагнитная. Порядок обеспечения электромагнитной совместимости и правила проведения экспертизы — Терминология РД 50 702 91: Совместимость технических средств электромагнитная. Порядок обеспечения электромагнитной совместимости и правила проведения экспертизы: 3.4. Оформление и реализация выводов экспертизы 3.4.1. По результатам экспертизы КД … Словарь-справочник терминов нормативно-технической документации
Р 50-34.126-92: Рекомендация. Информационная технология. Правила проведения работ при создании автоматизированных систем — Терминология Р 50 34.126 92: Рекомендация. Информационная технология. Правила проведения работ при создании автоматизированных систем: 7. Изготовитель организация (предприятие, объединение) которая изготовляет необходимые комплексы технических,… … Словарь-справочник терминов нормативно-технической документации
Процедура выбора города для проведения Олимпийских игр — Согласно Олимпийской хартии, честь организации Олимпийских Игр представляется городу, а не стране. Предложения об организации Игр, исходящие от высших властей города и подтвержденные Национальным Олимпийским комитетом страны, в которой находится… … Энциклопедия ньюсмейкеров
Попытка проведения гей-парада в Москве (2007) — Попытка проведения гей парада в Москве в мае 2007 года неудавшаяся акция российских представителей сексуальных меньшинств организовать шествие под названием «Марш толерантности». После отказа московских властей в его проведении, ЛГБТ… … Википедия
Порядок проведения мероприятий по государственому контролю (надзору) — мероприятия по контролю проводятся на основании распоряжений (приказов) органов государственного контроля (надзора). В распоряжении (приказе) о проведении мероприятия по контролю указываются: номер и дата распоряжения (приказа) о проведении… … Энциклопедический словарь-справочник руководителя предприятия
Выбор России организатором проведения ЧМ по футболу-2018 — Россия объявила о своем намерении побороться за право принять у себя чемпионат мира по футболу 2018 или 2022 года в январе 2009 года, при этом было подчеркнуто, что основную ставку Россия сделает на турнир 2018 года. Официальный старт заявке… … Энциклопедия ньюсмейкеров
Попытки проведения гей-парадов в Москве — Гей парады марши сексуальных меньшинств, организуемые активистами гей движения. В Москве представители секс меньшинств несколько лет пытаются провести в столице гей парад, однако московские власти каждый раз отказывались санкционировать это… … Энциклопедия ньюсмейкеров
ГОСТ Р 40.003-2000: Система сертификации ГОСТ Р. Регистр систем качества. Порядок проведения сертификации систем качества и сертификации производств — Терминология ГОСТ Р 40.003 2000: Система сертификации ГОСТ Р. Регистр систем качества. Порядок проведения сертификации систем качества и сертификации производств оригинал документа: 3.18 дефектоносный технологический процесс (операция):… … Словарь-справочник терминов нормативно-технической документации
СО 05-06-АКТНП-005-2005: Регламент организации безопасного проведения огневых, газоопасных и других работ повышенной опасности на линейных и технологических опасных производственных объектах магистральных нефтепродуктопроводов системы ОАО "АК "Транснефтепродукт" и оформления нарядов-допусков на их подготовку и проведение — Терминология СО 05 06 АКТНП 005 2005: Регламент организации безопасного проведения огневых, газоопасных и других работ повышенной опасности на линейных и технологических опасных производственных объектах магистральных нефтепродуктопроводов… … Словарь-справочник терминов нормативно-технической документации
